Wykład 1
Zakres medycyny fizykalnej:
Fizykoterapia
Fizjoprofilaktyka
Fizykalne metody diagnostyczne
Ad 1.
Dział lecznictwa w którym stosuje się występujące w przyrodzie naturalne czynniki fizykalne jak termiczne, promieniowanie słoneczne oraz czynniki wytworzone przez urządzenia.
Urządzenia te dostarczają energię:
Cieplną
Prądów
Promieniowania świetlnego
Nadfiolet
Podczerwień
Laser
Rodzaje czynników fizykalnych:
Naturalne (w przyrodzie)
- termiczne, podczerwone UV wyładowania elektryczne, ciśnienie atmosferyczne, wilgotność powietrza i wiatr.
Sztuczne (urządzenia)
-dostarczające energię cieplną, promieniowanie świetlne, nadfioletowe, podczerwone, prądy małej częstotliwości, średniej i wielkiej częstotliwości, energię mechaniczną - ultradźwięków
Cele medycyny fizykalnej:
Fizjoprofilaktyka
Dział medycyny fizykalnej w którym naturalnie i sztucznie wytworzone czynniki fizykalne wykorzystuję się do zaspokojenia potrzeb ustroju lub do zwiększenia jego odporności.
Człowiek współczesny bytujący w dużych skupiskach miejskich i przemysłowych tempo życia tych środowisk naraża go na wiele szkodliwych wpływów otoczenia.
Dodatkowo ujemnym czynnikiem wpływającym ujemnie jest zanieczyszczenie powietrza, wody i pożywienia.
- właściwy sposób odżywiania
-alkohol
-tytoń
-narkotyki
-nadużywanie leków
Doprowadza to do częstego występowania chorób wieńcowych, nadciśnienia, wrzodów, uczulenia.
W celu zapobieżenia tym chorobą wykorzystujemy czynniki fizykalne pozwalające na zwiększenia odporności oraz usprawnia procesy adaptacyjne.
Szczególnie duże możliwości stwarzają promienia nadfioletowe,wodolecznictwo i leczenie uzdrowiskowe.
Ad 3.
Metody te pozwalają na rejestracje pewnych zjawisk fizycznych zachodzących w ustroju lub na badaniu jego odczynów na bodźce fizykalne
Metody te to:
-elektrokardiografia
-elektromiograficzne
- elektromiograficzne encefalograficzne
Istota tych badań polega na rejestrowaniu prądów czynnościowych powstających w czasie czynności serca, mięśni, mózgu i mięśni szkieletowych.
Reakcja na bodziec zależy od:
- rodzaju bodźca - jego jakości
- siły bodźca - ilości i natężenia
- sposobu działania - jakie szybkie lub powolne narastanie siły bodźca
- długości czasu działania
- okolicy i wielkości powierzchni ciała na który działamy
- częstotliwość działania - przerwy między bodźcami
- innych bodźców działanie w tym samym czasie
- szybkie lub wolne
- w miejscu zadziałania, ogólne od właściwości osobniczych pacjenta ( wiek, karnacja, płeć)
Ogólna reakcja na bodźce fizykoterapeutyczne dochodzi do skutku na 3 poziomach układu nerwowego.:
rdzeniowym
podkorowym
korowym
Istnieje również możliwość wpływania na bodźce przez receptory skóry oddziaływując na czynności narządów wewnętrznych.
Odczyn występuje w tkankach w wyniku zadziałania nie nią określonej postaci energii i zależy od :
- ilości energii
- czasu działania energii
- właściwości tkanek
Jeżeli natężenie danego czynnika fizycznego jest małe a czas jego działania krótki to odczyn jest minimalny lub może nie występować.
Najmniejszy stwierdzony odczyn nazywamy odczynem progowym. Zwiększenie natężenia danego czynnika lub wydłużenie czasu jego działania nasila odczyn tkanek.
Stopień odczynu zależy od wrażliwości tkanek na daną postać energii. Przekroczenie granicy zdolności przystosowania się tkanek do bodźca fizykalnego powoduje jego uszkodzenie. Granicę tą określa się wartością progową tolerancji tkanki której miarą jest ilość energii dostarczonej w określonym czasie . Umiejętne korzystanie z odczynów odruchowych jest warunkiem prowadzenia leczenia fizykalnego.
Wykład 2
Hydroterapia - wodolecznictwo obejmuje różne rodzaje zabiegów około 120. Wykorzystujących do celów leczniczych, profilaktycznych i rehabilitacyjnych zwykłą wodę w różnych postaciach ciekłej, stałej i pary wodnej. Podstawą leczenia stanowi działanie:
termiczne
hydrostatyczne i hydrodynamiczne wody odpowiednio zastosowanej do zabiegu.
Wodolecznictwo wykorzystuje głównie działanie termiczne, mechaniczne, chemiczne zabiegi elektryczne wody odpowiednio przygotowanej do zabiegu.
Skala siły bodźców wodoleczniczych jest bardzo od bardzo łagodnych do bardzo silnie działających które możemy precyzyjnie stopniować.
Metody wodolecznicze pozwalają różnicować dawki bodźców termicznych jak i mechanicznych. Możemy dobierać temperaturę wody dobierać zabiegi o różnej sile działania mechanicznego od zmywania, rozcierania szczotką lub dłonią w kąpieli wodnej, natrysków, biczów, kąpieli częściowych i całkowitych.
Zabiegi wodolecznicze można wykonywać na różne powierzchnie ciała.
Właściwości fizyczne wody:
pojemność cieplna (zdolność pobierania i zachowania ciepła, ilość ciepła potrzebna do ogrzania 1g jakiegoś materiału 1* C np. do ogrzania 1g wody potrzeba 1 kcal)
przewodnictwo cieplne ( woda szybko dostarcza ciepło i szybko je oddaje)
ciśnienie hydrostatyczne - jest to ciśnienie wody działające na zanurzonego człowieka, wzrasta liniowo wraz z głębokością zanurzenia ( kąpiel całkowita w pozycji leżącej nie może być stosowana w niewydolności krążenia)
wypór wody - pozorne zmniejszenie masy ciała wykorzystujemy to w ćw. mm niedokładnych
przewodnictwo elektryczne - wykorzystujemy do kąpieli elektryczno-wodnych
rozpuszczalnik związków chemicznych, dodanie substancji chemicznych do wody dodatki wyciągów ziołowych, kąpiel borowinowa
nasycenie wody gazami
dodatkowe bodźce mechaniczne
Bodźce hydroterapeutyczne
Działanie hydroterapii zależy od siły zastosowanego bodźca.
Łagodny bodziec terapeutyczny
obmywanie, nacieranie
kąpiel częściowa
zawijanie
okłady
Średnie bodźce -umiarkowane
kąpiele, półkąpiele
półkąpiele ciepłe z dodatkami
zimne kąpiele nasiadowe z nacieraniem i nasiadowa kąpiel parówka
zawiajnie
Silne działanie bodźca
sauna
kąpiel rozgrzewająca
kąpiel parowa
zimne lub gorące oblewania
zawijanie długotrwałe
Wskazania do wodolecznictwa:
Zabiegi wodolecznicze stosujemy głównie jako uzupełnienie innych metod zachowawczych. Głównie zastosowanie wodolecznictwa to czynnościowe choroby serca i układu krążenia, chorób układu nerwowego, chorób narządu ruchu, chorób przewodu pokarmowego, przemiana materii, chorób narządów rozrodczych w profilaktyce rehabilitacji.
Przeciwwskazania
ciężkie wyniszczenie ustroju
wyczerpanie po dużym wysiłku
ciężka niedokrwistość
psychozy
zwiększona wrażliwość na temperaturę
chory po podłożu miażdżycowym
cukrzyca
choroba Birgera
choroba Renouda
u ludzi starszych
Podział zabiegów wodoleczniczych:
zabiegi z wykorzystaniem ciśnienia hydrostatycznego
zabieg z wykożystaniem wody bieżącej
zabieg wykonany za pośrednictwem tkanek
zabieg z ciśnienia wody
Ad1
Kąpiele całkowite, częściowe, kinezyterapeutyczne, perełkowe, tlenowe, aromatyczne, masaż podwodny
Ad2
Polewania, natryski stałe, ruchome
Ad3
Zawijania, nacierania, okłady, kompresy
Ad4
Sauna, biosauna, kąpiel parowa
Punkt izometryczny (obojętny punkt cieplny ) ~ 33-35 * nie wywołuje odczynu ponieważ jest bliski temperaturze ciała.
Odczyn ustroju - jest silniejszy im bardziej temperatura wody różni się od obojętnego punktu cieplnego.
Podział temp. wody stosowanej w wodolecznictwie
woda ciepła
ciepła - 38- 40
bardzo ciepła - 40-42
gorąca- 42- 44
woda zimna
chłodna 30-24
zimna 24-18
bardzo zimna 18-12
Czynniki wpływające na siłę bodźców. Siła bodźców powinna być dostosowana do samopoczucia i choroby pacjenta.
Czynniki:
wielkość obszaru ciała poddanego bodźcom
temperatura
czas trwania zabiegu
dodatkowe bodźce mechaniczne (masaż, szczotkowanie, natryski)
bodźce chemiczne (kąpiel z dodatkami)
Siłę bodźca należy zwiększać podczas serii zabiegów.
Wykład 3
Balneologia i balneoterapia
BALNEOLOGIA - nauka zajmująca się zastosowaniem leczniczym naturalnych tworzyw uzdrowiskowych
BALNEOLOGIA - jest podstawą medycyny uzdrowiskowej zajmującej się całokształtem spraw związanych ze specyfiką rehabilitacji leczenia i profilaktyki uzdrowiskowej.
W skład balneologii wchodzą:
balneochemia (chemia naturalnych tworzyw uzdrowiskowych )
balneotechnika (metody jakie stosujemy w używaniu i stosowaniu )
balneoterapia ( stosowanie do schorzeń )
Wody lecznicze - jest to woda podziemna bakteriologiczna i chemicznie czysta o niewielkich wahaniach składu chemicznego i właściwości fizycznych uznanych za leczniczych przez Ministra Zdrowia na podstawie udowodnionego działania leczniczego.
Woda lecznicza / mineralna - posiada swoiste składniki cechujące się szczególnymi właściwościami farmakodynamicznymi lub mają wyższą temperaturę w miejscu ujęcia zawierają powyżej 200 mg składników mineralnych w 1dm3
Wody słabo zmineralizowane ( swoiste) o mniejszej całkowitej zawartości składników mineralnych, ale zawierają określoną ilość jednego lub kilku składników ( np. jodkowe, żelaziste, siarczkowe, bromkowe)
Wody cieplnicze / termalne- wody o wyższej temp. od 20 stopni C mimo mniejszego składu mineralnego posiadają właściwości lecznicze ze względu na ich temp. w źródle.
Wody termalne dzielmy na :
- hipotermalne temp. 20-35 stopni C
- homotermalne 38-40 stopni C
- hiperlermalne powyżej 40 stopni C
Podział ze względu na ciśnienie osmotyczne :
- izoosmotyczne - równe [ciśnieniu osmotycznemu 0,9 % NaCl ]
- hipoosmotyczne - niższe od [ciśnienia osmotycznego 0,9 % NaCl ]
- hiperosmotyczne - wyższe od [ciśnienia osmotycznego 0,9 % NaCl ]
Podział uwzględniający odczyn wody:
- woda kwaśna - plt < 7,0
- woda zasadowa - plt > 7,5
- woda obojętna - plt = 7,0-7,3
Według podobnych definicji nie każda woda mineralna jest wodą leczniczą.
Podział wód mineralnych na podstawie zawartych minerałów:
Jony HCO3 |
Na+ K+ |
Ca2+ |
Mg2+ |
Wodorowęglanowo
|
Alkaiczne |
Wapniowe |
Magnezowe |
Cl- Chlorkowo |
Potasowe |
Wapniowe |
Magnezowe |
SO - Siarczanowo |
Sadowo /galakberskie/ |
Wapniowo /gipsowe/ |
Magnezowo /gorzkie/ |
Peloidy /gr pelos-błoto/ - naturalne tworzywo przyrodnicze składające się z substancji mineralnych ograniczonych bądź mieszanych.
Powstaje przez procesy geologiczne i biologiczne zachodzące w poszczególnych warunkach obumarłych roślin.
Stosowane do kąpieli, zawijań i składników leczniczych.
Dzielimy je na:
osady podwodne
abiolity - powstałe w wyniku procesów geologicznych. Są to szlamy mineralne i mogą być wapniowe, krzemowe, glinkowe oraz te które zostały poddane erozji skał iły i gliny.
biolity - wytworzone z substancji czynnych przy aktywności żywych organizmów , są to glinka błotna, wulkaniczne torfy. Działanie biologiczne zalezy od ich właściwości fizycznych i chemicznych.
Borowina (torf) - naturalne tworzywo występujące w przyrodzie powstałe w wyniku procesów chemicznych i mikrobiologicznych zaliczanych do peloidów.
Borowina jest rodzajem torfu o specyficznych własnościach fizykochemicznych cechuje ją duża pojemnośc cieplna oraz złe przewodnictwo cieplne.
Zaliczenie torfu do tworzyw leczniczych następuje na podstawie:
- stopnia rozkładu
- stopnia uwodnienia
- zawartości substancji organicznych i nie organicznych
Złoża od co najmniej 30 cm nadają się do eksploatacji i nazywają się torfowiskiem.
Polskie torfowiska mają grubosć do 9 m.
Rodzaje torfowisk:
- torfowiska wysokie - tworzą się pod wpływem wód opadowych do 12m nad poziomem wód gruntowych. W środowisku bogatym w składniki mineralne z udziałem mchów ( nazywane mszatami ) są słabo zmineralizowane i maja odczyn kwaśny.
- torfowiska niskie powstają poniżej poziomu wód gruntowych ale obok nich na terenach zalanych wodą lub przez które przepływa woda są to jeziora lub stare koryta rzek zawierają dużo azotu, składników mineralnych oraz gliny. Odczyn mają obojętny lub lekko zasadowy.
- torfowiska przejściowe- jest to wysoko gatunkowa borowina o odczynie kwaśnym, mało zanieczyszczona i o dużej powierzchni wodnej( ważą 27 razy więcej niż zawarta w nich woda). Mają one duża pojemność cieplną, znaczną zawartość związków organicznych bitumili nie zawierają związków mineralnych. Z powodu kwaśnego odczynu ma właściwości bakteriobójcze. Zachodzi w nich samooczyszczanie.
Zastosowanie do kąpieli, zawijań, okładów, tampony ginekologiczne.
Stosujemy bezpośrednio na skórę.
Temp: 40-45 stopni C
Czas : 20-30 minut
WSKAZANIA:
- schorzenia gośćcowe
- zapalenia okołostawowe
- nerwobóle
- choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa
PRZECIWSKAZANIA:
- niewydolność krążenia
- miażdżyca
- nadciśnienie
- ciąża pow. 3 m-ca
- nowotwory
- dzieci do lat 7
Torfy niskie- odczyn obojętny lub lekko zasadowy, duża pojemność cieplna. Dzięki dużej zawartości związków leczniczych i humusowych są bardzo przydatne w leczeniu i bardzo plastyczne. Zawierają 10 razy więcej związków mineralnych niż torfy wysokie oraz mniej wody w papce zabiegowej
Właściwości przeciwzapalne i buforujące.
Samooczyszczanie borowiny ze względu na odczyn obojętny trwa 10 lat.
Zastosowanie:
do kąpieli, zawijań, okładów, tampony ginekologiczne.
Szlamy lecznicze - np. fango proszek wulkaniczny szlam mineralny pochodzenie wulkanicznego.
Elfango wukan, jurofan - są to szlany pochodzenia wulkanicznego może być zmieszana z parafiną do okładów peloidowi- parafinowych ( parafango )
Może być używany w warunkach domowych mieszamy z wodą w stosunku 1 - 0,4 do okładów, są też gotowe kompresy które podgrzewamy w wodzie i wyciskamy.
Zastosowanie borowiny w krioterapii
- złe przewodnictwo cieplne i plastyczność nadaje się do miejscowego odbierania ciepła z tkanek, ochładzanie papki borowinowej wykonanej w lodówce.
Wskazania
-stany ostre
-zapalenie pourazowe
-podrażnienia tkanek
-RZS
-choroba Bechtrela - stan oistry
-lumbalgia
-isjalgia
-choroba Sudecka
-artrozy stawów kolanowych i skokowych
-skręcenia
-świeże stany pooperacyjne
Leki stosowane do wziewów:
leki rozkurczowe- isoprolin, algin, isolrin, efedryna, eufilina
ułatwiające wykrztuszanie wydzieliny- biselvon, aleverin, roztwory trypsyny, hiolurynidazy, jodek potasu, chlorek amonu, dwuwęglan sodu, wody mineralne
przeciwzapalne - wody wapienne , wody mineralne zawierające wapń
antybiotyki- erytromycyna ( najpierw próba uczuleniowa i zalecenia znakarza)
WSKAZANIA:
- choroby górnych dróg oddechowych
- przewlekłe nieżyty nosa i gardła
- w stanach przed i po operacyjnych górnych dróg oddechowych
- zapalenie tchawicy i oskrzeli
PRZECIWSKAWAZNIA:
-ostre choroby górnych dróg oddechowych
- przewlekłe nieżyty ( w okresie zaostrzeń)
- choroby górnych dróg oddechowych z upośledzeniem drożności
- ropne zapalenie migdałków i zatok
- ostrożnie w niewydolności krążenia
- nowotwory
- gruźlica płuc
- astma wymagająca leczenia szpitalnego
- zaawansowana pylica płuc
- krwioplucie
Temperatura roztworu:
Mierzymy ją u wylotu ustnika
- inhalacje zimne ( 18-25 stopni C)
- inhalacje obojętne (33-35 stopni C)
- inhalacje ciepłe - rozszerzanie ( 36-38 stopni C)
KRENOTERAPIA.
Kuracja pitna wodami mineralnymi.
Wskazania są indywidualne zależne od rodzaju schorzenia i rodzaju stosowanej wody.
Wody mineralne wywołują DZIAŁANIE miejscowe, które dotyczy przewodu pokarmowego i ogólne, które jest zwane farmakologicznym jak i adaptogennych.
Składniki wody mineralnej mogą wywierać substytucyjnie ……. Wtłaczając się do procesów przemiany materii.
Jest możliwość farmakodynamicznego działania wody mineralnej na przewód pokarmowy jak i farmak.ogólnego działania na przemianę materii.
Działanie ogólne będzie zależało od objętości wypitej wody i jej właściwości fizycznych i chemicznyc.
Działanie zapobiegawcze w tworzeniu kamieni - przepłukiwanie nerek
Wypełnianie żołądka wodą - perystaltyka jelit.
Ogólne działanie wypitych wód mineralnych zależy od rodzaju i ilości wchłoniętych składników w jelicie cienkim.
Zasady kuracji:
- dotyczą dawkowania wód mineralnych.
Dzienna dawka wody mineralnej do kuracji musi uwzględnić chorobę podstawową i chorobę wspólistniejącą.
Należy uwzględnić stan czynnościowy żołądka , wątroby, jelit, pęcherza i dróg żółciowych. Także stan krążenia i nerek.
Dzienną dawkę dzielimy na 3 porcje:
- najwięcej pijemy rano
- wody lecznicze pijemy na czczo
- 20 - 80 ml
- nie pijemy nagle tylko łykami ( kubek ok. 200 ml w ciągu 3-6 minut
- jeżeli więcej zalecone: min 10 -15 minut przerwy między kubkami
WSKAZANIA;
A) wody zawierające WAPŃ
- osteoporoza
- alergie
B) wapniowo-magnezowo-wodoro-węglanowe
- urologiczne
- przewlekłe infekcjie dróg oddechowych
- wspomaganie leczenia antybiotykami
- zapobieganie kamieniom moczowym
C) szczawianowo-węglanowo-fosforowe
- po operacjach
- nadpobudliwość
- niedobory wapnia
- zaburzenia neuronegatywne
- czynność zanurzeniowe żołądka i jelit ( biegunki emocjonalne)
D) siarczanowe
- zaburzenia w drogach żółciowych i trzustki
- zaburzenia w jelitach
- otyłość
- kamica dróg moczowych ( zwłaszcza wody zawierające siarczan wapnia CaSO4)
E) kwasowęglowe ( 2 gramy CO2 w dm3)
- pobudzenie trawiania
- zaburzenia łaknienia
- wspomaganie diurezy
F) żelazo
- stan niedoboru żelaza ( niedokrwistość spowodowana dużą utratą krwi)
- w ciąży ( ogólne wzmocnienie, wypoczynek i po infekcjach)
G) sodowo-wodoro-węglanowe
- profilaktyka zapobiegają kamicy moczowej
- przewlekłe zakażenie dróg moczowych
- po operacjach
- choroby wrzodowe
Przy nadciśnieniu!!! Podwyzsza cisnienie taka kuracja
PRZECIWSKAZANIA:
- niewydolność krążenia
- zaawansowana niewydolność nerek
- skłonności do obrzęków
- wody z wapniem w nadczynności tarczycy
- zwiększony wapń we krwi
- ostre choroby zapalne pęcherza żółciowego, trzustki i wątroby
- choroby żołądka i dwunastnicy
KLIMATOLOGIA /KLIMATOTERAPIA
Leczenie klimatyczne
Klimatoterapia jest jedną z najstarszych metod leczniczych wchodzących w skład fizykoterapii.
Jest to racjonalne wykorzystywanie czynników klimatycznych przez właściwe ich dawkowanie w różnych porach roku i warunkach różnej pogody z uwzględnieniem kontroli odczynów ustroju.
Klimatoterapia jest metodą nieswoistego leczenia bodźcowego o szerokim zastosowaniu w wielu schorzeniach profilaktyce mi rehabilitacji.
Istotą leczenia klimatycznego jest celowe poddanie chorego działaniu bodźców klimatycznych o określonym natężeniu i przez określony czas.
Skutki leczenia klimatycznego
- wymaga kierowania chorego do właściwego regionu we właściwym czasie i właściwej porze roku
- wymaga prawidłowego dawkowania bodźców zabiegu
- wymaga kontroli odczynów w organizmie
KLIMAT- zespół zjawisk i procesów atmosferycznych wykazujących prawidłowości w kolejności ich częstotliwości występowania różnych typów pogody charakterystycznych dla danego obszaru
POGODA- stan fizyczny atmosfery powstającym w wyniku występowania na danym obszarze określonych elementów meteorologicznych
Czynniki klimatyczne
- szerokość geograficzna
- wysokość n.p.m
- wpływ mórz oceanów lądów
- ukształtowanie fizyczne gruntów
- nasłonecznienie
- kierunek napływu mas powietrza
Elementy klimatyczne- są to takie zjawiska jak nasłonecznienie, wilgotność powietrza, zachmurzenia, opady, ruch powietrza,
Klimat Polski jest klimatem przejściowym między morskim łagodnym zachodniej europy a surowym kontynentalnym wschodniej europy,
Na obszarze Polski wyróżniamy 3 regiony klimatyczne
klimat nizinny
morski (talasoterapia - leczenie w klimacie morskim )
górski
W ocenie aktywności biologicznej klimatu wyróżnia się zespoły bodźców klimatycznych
bodźce termiczne są wynikiem łącznego działania temp, wilgotności powietrza, prędkości wiatru oraz promieniowania podczerwonego
bodźce fotochemiczne w wyniku działania promieniowania słonecznego w widmie nadfioletu 290-400 nm wpływa na procesy biochemiczne
b. świetlne - promienia słoneczne widzialne 400 - 780 nm wpływają na wrażania wzrokowe i pośrednio na układ wydzielania wewnętrznego.
b. chemiczna - zmiany w składzie powietrza oddziałujące na skórę oraz drogi oddechowe
b. mechaniczne - działanie wiatru o dużej prędkości i zmianach w ciśnieniu powietrza
b. elektryczne - jonizacja powietrza i natężenia pól elektromagnetycznych wywołanych w przyrodzie
b. neurotropowe (biotropowe) wynikają z oddziaływania na człowieka zmian pogodowych z równoczesnymi zmianami wielu różnych czynników meteorologicznych w środowisku atmosfery
SUBTERRENOTERAPIA- leczenie w komorach po wyrobiskowych kopalni soli ( w Wieliczce). W trzech komorach urządzono oddział szpitala uzdrowiskowego, kuracjusze przebywają tam ok. 5 godz.. Środowisko podziemnych komór posiada swoisty mikroklimat o zwiększonej zawartości jonów chlorkowych, wapniowych i magnezowych. Przy tym izolują pacjenta od wpływów atmosfery, zanieczyszczonego powietrza, energii słonecznej, promieni kosmicznych i hałasu.
WSKAZANIA:
- różne postacie astmy oskrzelowej
Leczenie uzdrowiskowe polega na zorganizowanym postępowaniu w którym wykorzystuje się bodźcowe oddziaływanie na ustrój naturalnych tworzyw leczniczych , klimatu, piękna przyrody oraz fizykalnych metod leczniczych.
UZDROWISKO;
Miejscowość o korzystnym i leczniczo oddziaływującym klimacie posiadający naturalne metody tworzyw leczniczych, wód mineralnych, peloidów oraz odpowiednio zorganizowane zakłady lecznicze tj. sanatoria, zakłady kąpielowe, fizykalne i pijalnie.
Uzdrowisko jest miejscem regulacji podst. mechanizmów biologicznych zakłóconych przez czynniki chorobotwórcze.
Tryb życia w uzdrowisku jest regulowany zgodnie z uzasadnionymi wymogami regulaminu stanowiącego podstawę indywidualnego reżimu leczniczego mające charakter czynny trenujący, wyznacza on czas trwania zabiegu, wypoczynek , długość snu, rodzaju diety i stopnia dawkowanie wysiłku.
Istota leczenia uzdrowiskowego stanowi kilkutygodniowe(ok. 24 dni) kompleksowe postępowanie medyczne polegające na zastosowaniu fizjoterapii , psychoterapii, diety oraz w przypadkach koniecznych farmakoterapii.
Podstawą leczenia uzdrowiskowego jest stosowanie odpowiednio dawkowanych i kontrolowanych bodźców fizykalnych.
Leczenie uzdrowiskowe nie powoduje powikłań jeżeli chorzy sa kierowani w odpowiednim okresie choroby i umiejętnie prowadzeni.
Leczenie uzdrowiskowe łączy 3 formy działania lekarskiego
-zapobieganie
-lecznie
- rehabilitacjia
Leczenie to jest kontynuacją leczenia klinicznego lub ambulatoryjnego, głównie w chorobach przewlekłych wymagających dalszego leczenia, często jest etapem usprawniania w procesie rehabilitacji.
Celem leczenia uzdrowiskowego jest skrócenie okresu zdrownienia i przystosowania do czynnego życia.
METODY LECZENIA UZDROWISKOWEGO:
-fizjoterapia
-stosowanie peloidów
-oddziaływania klimatu
- psychoterapia
Rehabilitacja uzdrowiskowa ze względu na możliwości kompleksowego leczenia fizjoterapeutycznego daje dobre wyniki uwzględniające siłę i swoistość bodźców klimatoterapeutycznych . dzielimy je na :
- nizinne lądowe 200m.n.p.m ( klimat obojętny, bodźcowy, oszczędzający )
- nizinne nadmorskie położone w odległ. Min.3km od brzegu morza , klimat swoisty, mocno bodźcowy
- podgórski od 200-399 m.n.p.m ( klimat średnio bodźcowy, pobudzający)
- górski 400-799 m.n.p.m klimat mocno bodźcowy , mocno pobudzający
- wysoko górski pow. 800 m.n.p.m
FORMY LECZNIA UZDROWISKOWEGO:
- szpitale uzdrowiskowe - skierowanie z oddziału kliniki, przychodni specjalistycznych
- sanatoria uzdrowiskowe - leczenie schorzeń przewlekłych ze zmianami w narządach w okresie remisji kontrola lekarska ( zdolność do samoobsługi)
- sanatoria kliniczno- uzdrawiające- oparte na domach wypoczynkowych , na zabiegi kuracjusze dochodzą do sanatorium, nie wymagają stałej opieki
- uzdrowiskowe zakłady przyrodolecznicze ( fizykalne wykonywanie zabiegi zaordynowane w czasie kuracji)
- przychodnie uzdrowiskowe