PRAWO ROLNE
POJECIA
dzialalnosc rolnicza - w zakresie produkcji roslinnej i zwierzecej oraz prod ogrodniczej, sadowniczej, rybnej, lesnej i pszczelarskiej. Oparta na rolniczym charakterze wytwarzania.
gospodarstwo rolne - zorganizowany zespol czynnikow sluzacych do prowadzenia dzialalnosci rolniczej (nie tylko ziemia, takze praca kapital itd.). W kategorii ekonomicznej to zespol czynnikow produkcji odpowiednio zorganizowanych i znajdujacych sie pod jednym kierownictwem. W ujeciu funkcjonalnym to forma prowadzenia dzialalnosci
gospodarstwo rolne wg. KC to grunty rolne wraz z gruntami lesnymi, budynkami, ich czesciami, urzadzeniami i inwentarzem jezeli stanowia lub moga stanowic zorganizowana calosc gospodarcza, oraz prawami i obowiazkami zwiazanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.
producent rolny - kazda osoba, ktora wytwarza produkty rolne. Moze to byc
osoba fizyczna jak i prawna. Gdy chodzi o osoby fizyczne, to ustawodawca definiuje i okresla status rolnika i domowika w ustawie o ubezpieczeniach spol
rolnikow.
nieruchomosc rolne (grunt rolny) to nieruchomosci ktore sa lub moga byc wykorzystywane do prowadzenia dzialalnosci wytworczej w rolnictwie w zakresie produkcji roslinnej i zwiersecej, nie wylaczajac produkcji ogrodniczej ,sadowniczej i rybnej.
prawo rolne to zepol norma prawnych zwiazanych z ksztaltowaniem przez panstwo produkcji rolnej i ustroju rolnego, rynkow rolnych i obszarow wiejskich. Wyodrebnienie wiec opiera sie na kryteriach przedmiotowych.
KONSTRUKCJE TEORETYCZNE
wlasnosc rolnicza - rozni sie od wlasnosci w rozumieniu k.c., przedmiotem wlasnosci rolniczej jest mienie zorganizowane w formie gospodarstwa rolnego, natomiast przedmiotem wlasnosci wg KC jest rzecz. Obejmuje nie tylko prawa wlasnosci w rozumieniu KC ale takze inne prawa ktore stanowia podstawe zorganizowanego gospodarstwa rolnego.
stosunek prawno-rolny - to stosunek prawny, ktorey charakteryzuje sie nastepujacymi cechami:
a) przynajmniej jedna ze stron jest producent rolny
b) przedmiot tego stosunku jest zwiazany z dzialalnoscia rolnicza
c) istnieje odrebna regulacja ustawowa dotyczace tej dzialalnosci
kontrakty rolne - sa to kontrakty, w ktorych
a) przynajmniej jedna ze stron umowy jest producent rolny
b) przedmiot umowy zwiazany jest z dzialalnoscia rolnicza
c) istnieje odrebna regulacja ustawowa
ZRODLA
RP chroni wlasnosc i prawo dziedziczenia, wywlaszczenie dopuszczalne jest wylacznie na cele publiczne i za slusznym odszkodowaniem. Ograniczenie dzialalnosci gospodarczej dopuszczalne jest wylacznie w drodze ustawy i ze wzgledu na wazny interes publiczny. Podstawa ustroju rolnego panstwa jest gospodarstwo rolne. To normy konstytucyjne. Oprocz tego zrodlami prawa rolnego sa takze ustawy, ratyfikowane umowy miedzynar, rozporzadzenia oraz akty prawa wspolnotowego (po przystapieniu do UE).
REGLAMENTACJA OBROTU NIERUCHOMOSCIAMI ROLNYMI I GOSPODARSTWAMI ROLNYMI
Termin uzywany w 3 znaczeniach
1) waskim - tyczy sie tylko przeniesienia wlasnosci nieruchomosci (nabycia
na podstawie umowy)
2) szerszym - dla okreslenia roznych zdarzen prawnych prowadzacych
do przejscia wlasnosci (dziedziczenie, zasiedzenie itd.)
3) najszerszym - dla okreslenia wszelkich zdarzen prawnych prowadzacych
do zmiany podmiotu wladajacego nieruchomoscia rolna.
PRZENIESIENIE WLASNOSCI NIERUCHOMOSCI ROLNEJ
Do czasu nowelizacji KC przepisy przewidywaly daleko idace ograniczenia
w zakresie przenoszenia wlasnosci nieruchomosci rolnych:
1) wymogu posiadania przez nabywce nieriuchomosci rolnych kwalifikacji rolniczych (teoretycznych - potwierdzonych swiadectwem ukonczenia odp. szkoly rolniczej lub kursu w tym zawodzie oraz praktycznych - umiejetnosci prowadzenia dzialalnosci rolniczen nabyte przez prace przy produkcji rolnej). Brak tych kwalifikacji skutkowal niewaznoscia umowy przenoszacej wlasnosc.
2) ograczenie podzialu gosp. rolnego, tzn przeniesienie wlasnosci nieruchomosci rolnej prowadzace do podzialu gospodarstwa bylo dopuszczalne tylko wtedy jezeli w wyniku tego przeniesienia wlasnosci powstawalo gospodarstwo rolne.
3) maksymalne normy obszarowe, ktore okreslaly max obszar indywidualnego gospodarstwa rolnego. W razie ich przekorczenia, nadwyzka ziemi mogla byc przejeta na wlasnosc panstwa bez odszkodowania.
W wyniku nowelizacji KC zniesiono w/w ograniczenia, obecnie zostalo zachowane tylko jedno - w razie sprzedazy przez wspolwlascicieli nieruchomosci rolnej udzialu we wspolwlasnosci lub czesci tego udzialu, pozostalym wspolwlascicielom przysluguje prawo pierwokupu jezeli prowadza gospodarstwa na wspolnym gruncie. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy wspólwlaściciel prowadzacy jednocześnie gospodarstwo rolne sprzedaje swój udział we współwłasności wraz z tym gospodarstwem albo gdy nabywcą jest inny współwłaściciel lub osoba, która dziedziczyłaby gospodarstwo po sprzedawcy.
OBROT GRUNTAMI ROLNYMI W PANSTWACH ZACH EUROPEJSKICH
Wspolna polityka panstw przewiduje roznorakie instrumenty, w tym takze takie
ktore polegaja na ograniczenia obrotu nieruchomosciami rolnymi poprzez szereg instrumentow kontrolnych:
1) kontroli podlega nie tylko obrotu wlasnosciowego ale takze obrot dzierzawy, jej przedmiotem jest obrot dzialkami gruntu albo gospodarstwami rolnymi. W przepisach szczegolowo okresla sie kryteria tej kontroli.
2) kontroli podlegaja tez kwalifikacje rolnicze nabywcow gruntow rolnych. Dotyczy on nie tylko nabywcow gruntow rolnych, ale takze dzierzawcow. Niespelnienie tego wymogu (posiadania odpowiednich kwalifikacji) moze spowodowac niewaznosci umowy dzierzawy na przyklad, a jego posiadanie moze powodwac nadanie takiemu nabywcy bardziej uprzywilejowanego statusu prawnego. Nacisk kladziony jest na kwalifikacje praktyczne.
3) zapobieganie nieracjonalnym podzialom gospodarstw rolnych - polegac moze na wprowadzeniu kryteriow obszarowych jake powinny spelnia gospodarstwa rolny - odstepstwo od nich jest w zasadzie niedopuszczalne. Innym sposob kontroli oparta jest na konrtukcji gospodarstwa rolnego zdolnego do produkcji towarowej i bedacego w stanie zapewnic wystarczajace srodki utrzymania jednej rodzinie rolniczej. Odrzuca sie sztywne kryteria obszarowe.
4) zapobieganie nadmiernej koncentracji gruntow rolnych - ma na celu zapobiezenie wykupywaniu gospodarstw rodzinnych przez wielkich producentow. Okresla sie maksima obszarowe, jednak ich przekroczenie jest dopuszczalne
5) wprowadzenia odpowiednich sankcji - za nieprzestrzeganie w/w zasad o charakterze:
a) cywilno prawnym - np sankcja niewaznosci, niemoznosc ujawnienia transakcji w ksiegach hipotecznych, zadanie przywrocenia stanu poprzedniego
b) adm-prawne - wladcza ingerencja organu w stosunku pomiedzy uczestnikami nielegalnej transakcji
c) sankce karne - najczesciej w postaci grzywny
d) sankcje finansowe - chodzi o mozliwosc skorzystania z pomocy finansowej, strona nie przestrzegajaca zasad obrotu moze zostac pozbawiona tej mozliwosci.
TRYBY I SPOSOBY ZNOSZENIA WSPOLWLASNOSCI GOSPODARSSTWA ROLNEGO
W DRODZE UMOWY
1) przez podzial gospodarstwa rolnego miedzy wszystkich wspolwlascicieli - w ten sposob kazdy z nich stanie sie wlascicielem czesci na jakie gospodarstwo rolne zostalo podzielone, odpowiedniej do wielkosci swojego udzialu. Ewentualne roznice w wielkosci udzialow a wartoscia czesci so wyrownywalne przez doplaty pieniezne. W zakresie podzialu gospodarstwa rolnego nie obowiazuje art 213 KC - by podzial byl zgodny z zasadami prawidlowej gospodarki rolnej.
2) przez nabycie przez jednego ze wspolwlasciceli udzialow pozostalych - w ten sposob jeden ze wspolwlascicieli staje sie wlascicielem calego gospodarstwa rolnego
3) sprzedaz gospodarstwa rolnego osobie trzeciej i podzial uzyskanej sumy pomiedzy wspolwlascicieli odpowiednio do wielkosci ich udzialow
W DRODZE ORZECZENIA SADU
1) przez podzial gospodarstwa pomiedzy wszystkich wspowlascicieli - sa dokona go, gdy nie bedzie on sprzeczny z zasadami prawidlowej gospodarki rolnej. Jego stwierdzenie wymaga odwolania sie do opinii bieglego. Jezeli nie jest mozliwy podzial do wysokosci udzialow, sad przyzna doplaty pieniezne.
2) jezeli podzial jest niedopuszczalny
a) sad przyzna je temu ze wspolwlascicieli, na ktorego wyraza zgode pozostali
b) w razie braku zgody sa przyzna je temu, ktory je prowadzi lub w nim pracuje, chyba ze interes spoleczno-gospodarczy przemawia za wyborem innego wspolwlasciciela
c) jesli powyzszy wymog spelnia kilku z nich, albo nie spelnia zaden to sad przyzna gospodarstwo temu wspolwlascicielowi, ktory daje najlepsza gwarancje jego nalezytego prowadzenia. Wspolwlasciciel, ktory nie otrzymal gospodarstwa rolnego ani jego czesci ma prawo do splat. Wysokość przysługujących spłat z gospodarstwa rolnego ustala się stosownie do ich zgodnego porozumienia. W razie braku takiego porozumienia spłaty przysługujące współwłaścicielom mogą być obniżone. Przy określeniu
stopnia ich obniżenia bierze się pod uwagę: 1) typ, wielkość i stan gospodarstwa rolnego będącego przedmiotem zniesienia współwłasności, 2) sytuację osobistą i majątkową współwłaściciela zobowiązanego do spłat i współwłaściciela uprawnionego do ich otrzymania. Obnizenie spłat, stosownie
do przepisu paragrafu poprzedzającego, nie wyklucza możliwości
rozłożenia ich na raty lub odroczenia terminu ich zapłaty
3) sprzedaz gospodarstwa rolnego: na wniosek wszystkich wspolwlascicieli lub w styuacji gdy zaden ze wspolwlascicieli nie wyrazi zgody na przyznanie mu gospodarstwa rolnego.
DZIEDZICZENiE GOSPODARSTWA ROLNEGO
Do dziedziczenia z ustawy gospodarstw rolnych obejmujacych grunty rolne o powierzchni przekraczajacej 1 ha stosuje sie przepisy tytulów poprzedzajacych ksiegi niniejszej ze zmianami wynikajacymi z przepisów ponizszych.
ZAS OGOLNE KC
Wyroznic mozna nastepujace grupy ustawowych spadkodawcow: W pierwszej kolejnosci powo¦ane s_ z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego ma¦+onek; dziedzicz_ oni w czŕÂciach rˇwnych. Jednak+e cz੠przypadaj_ca ma¦+onkowi nie mo+e byŠ mniejsza ni+ jedna czwarta ca¦oÂci spadku. Je+eli dziecko spadkodawcy nie do+y¦o otwarcia spadku, udzia¦ spadkowy, ktˇry by mu przypada¦, przypada jego dzieciom w czŕÂciach rˇwnych. Przepis ten stosuje siŕ odpowiednio do dalszych zstŕpnych. W przypadku braku zstepnych do spadku powolani sa ma¦+onek, rodzice i rodze˝stwo. Udzial spadkowy ma¦+onka wynosi polowe spadku. Udzial kazdego z rodzicow wynosi 1/4 tego co przypada rodzicom i rodzenstwu. Reszte dziedziczy rodzenstwo w czesciach rownych. Jesli jedno z rodzicow nie dozylo otwarcia spadku jego udzial przypada po polowie drugiemu z rodzicow i rodzenstwu spadkodawcy. Gdy sa tylko rodzice albo tylko rodzenstwo to dziedzicza oni ich czesc w czesciach rownych. Jesli ktores z rodzenstwa spadkodawcy nie dozylo otwarcia spadku, jego udzial przypada jego zstepnym. W braku ma¦+onka spadkodawcy i krewnych powo¦anych do dziedziczenia z ustawy spadek przypada Skarbowi Pa˝stwa jako spadkobiercy ustawowemu. Pamietac o wspolnosci ustawowej. Po smierci malzonka wspolwlasnosc laczna (ustawowa) staje sie wspolwlasnoscia ulamkowa, drugi malzonek nabywa na wlasnosc polowe calego majatku, a druga polowa to spadek i z niej sie oblicza ulamki.
PRZESLANKI DZIEDZICZENIA GOSP WG ART 1059 KC
GOsp rolne dziedzicza spadkobiercy, ktorzy:
1) stale pracuja bezposrednio przy produkcji rolnej
2) maja przygotowanie zawodowe do prowadzenia tej produkcji
3) sa malotletni, badz tez pobieraja nauke zawodu lub uczeszczaja do szkol
4) sa trwale niezdolni do pracy
Ponadto kodeks wprowadza rowniez powolanie tytulem szczegolnego zastepstwa, wchodzi ono z gre wowczas, gdy spadkobierca nie spelnia przeslanek do dziedziczenia gospodarstwa rolnego, ale szczegolnego przeslanki (pkt 1 i 2) spelniaja ich nastepcy prawni.
Wnuki dziedzicza gdy:
1) dzieci nie dozyja otwarcia spadku (wtedy musza oni spelnic jedna z przeslanek z 1059)
2) gdy dzieci nie spelniaja przeslanek, ale ich dzieci spelniaja jedna z dwoch przeslanek.
Rodzenstwo dziedziczy w razie braku zstepnych, szczegolne zastepstwo gdy
1) zstepni zyja, ale nie spelniaja przeslanek dziedziczenia, a rodzenstwo spelnia jedna z dwoch przeslanek.
Dzieci rodzestwa - w ramach drugiej kolejnosci dziedziczy rodzenstwo, ale jesli nie dozyli otwarcia spadku dziedzicza dzieci. Szczegolne zastepstwo, rodzenstwo nie spelnia przeslanek a ich dzieci splniaja jedna z dwoch.
DZIEDZICZENE TESTAMENTOWE
Obowiazuje wolnosc testowania, kazda osoba fizyczna badz prawna moze dziedziczyc gospodarstwo rolne. Jedyne ograniczenie dotyczy zapisu. Jezeli wykonanie zapisu prowadziloby do podzialu gospodarstwa rolnego lub wkladu gruntowego w rolniczej spóldzielni produkcyjnej, sprzecznego z zasadami prawidlowej gospodarki rolnej, spadkobierca zobowiazany do wykonania zapisu moze zadac zamiany przedmiotu zapisu na swiadczenie pieniezne.
ZBYCIE SPADKU OBEJMUJACEGO GOSPODARSTWO ROLNE
OBecnie brak ograniczen.
DZIAL SPADKU OBEJMUJACEGO GOSP ROLNE
Stosuje sie przepisy o podziale gospodarstw rolnych przy zniesieniu wspolwlasnosci.
ODP ZA DLUGI SPADKOWE ZWIAZANE Z PROWADZEINE GOSPODARSTWA ROLNEGO
OGOLNIE
Do chwili przyjŕcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialnoŠ za d¦ugi spadkowe tylko ze spadku, tzn. przedmiotami nalezacymi do spadku. Egzekucja moze byc skierowana tylko do majatku spadkowego.
Od chwili przyjecia spadku odpowiedzialnosc za dlugi spadkowe uzalezniona jest od sposobu przyjecia spadku. Od chwili prostego przyjecia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialnosc za dlugi spadkowe z calego swego majatku bez ograniczen. W razie przyjecia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialnosc za dlugi spadkowe tylko do wartosci czynnego spadku, jednakze wartosci tej dochodzic mozna z calego majatku spadkodawcy.
REGULACJA ODNOSNIE GOSPODARSTW
Odpowiedzialność za długi spadkowe związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego ponosi od chwili działu spadku spadkobierca, któremu to gospodarstwo przypadło, oraz spadkobiercy otrzymujący od niego spłaty. Każdy z tych spadkobierców ponosi odpowiedzialność w stosunku do wartości otrzymanego udziału. Odpowiedzialność za inne długi ponoszą wszyscy spadkobiercy na zasadach ogólnych.
DZIEDZICZENIE WKLADU GRUNTOWEGO W RSP
Przede wszystkim stosuje sie regulacje ponizsza.
Należący do spadku wkład gruntowy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej dziedziczą ci spośród spadkobierców, którzy w chwili otwarcia spadku:
1) są członkami tej spółdzielni albo
2) bądź są małoletni, bądź też pobierają naukę zawodu lub uczęszczają do szkół, albo
3) są trwale niezdolni do pracy.
W braku spadkobierców określonych w punkcie pierwszym paragrafu poprzedzającego wkład gruntowy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej dziedziczą również spadkobiercy, którzy pracują w gospodarstwie rolnym spółdzielni albo w ciągu sześciu miesięcy od otwarcia spadku zostaną członkami tej spółdzielni. Przepisy paragrafów poprzedzających dotyczą również działki
przyzagrodowej i siedliskowej, jeżeli należą one do spadku.
W razie jej braku przepisy dot dziedziczenia gosp rolnych a dopiero poziej przpeisy ogolne.
GRUPY PRODUCENTOW ROLNYCH I ICH ZWIAZKI
Ustawa określa zasady organizowania się producentów rolnych w grupy
producentów i ich związki oraz zasady i warunki udzielania ze srodków publicznych pomocy finansowej związanej z ich organizowaniem i funkcjonowaniem.
Osoby fizyczne prowadzace gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów
o podatku rolnym i osoby fizyczne prowadzace dzialalność rolnicza w zakresie dzialów specjalnych produkcji rolnej moga organizowac sie w grupy producentów rolnych w celu dostosowania produkcji rolnej do warunków rynkowych, poprawy efektywnosci gospodarowania, planowania produkcji ze szczególnym uwzględnieniem jej ilosci i jakosci, koncentracji podazy oraz organizowania sprzedazy produktów rolnych, a takze ochrony srodowiska naturalnego.
Grupa producentow rolnych ma zawsze forme osoby prawnej i prowadzi dzialalnosc jako przedsiebiorca pod warunkiem, ze:
1) zostala utworzona przez producentow 1 produkto rolnego lub grupy producentow
2) dziala na podstawie statutu lub umowy stanowiacej akt zalozycielski grupy, ktory powinien w szczegolnosci okreslac: a) zasady przyjowania nowych czlonkow oraz ich wystepowania, przy czym minimalny okres czlonkostwa nie moze byc krotszy niz 3 lata obrachunkowe b) wymog przynaleznosci tylko do 1 grupy w zakresie danego produktu lub grupy
3) sklada sie z czlonkow udzialowcow lub akcojnariuszy, z ktorych zaden nie moze miec wiecej niz 20% glosow na walnym zgromadzeniu
4) osiaga odpowiednio wysokie przychodzy ze sprzedazy produktow rolnych grupy wytworzonych w gospodarstwach jej czlonkow
5) okresla obowiazujace czlonkow grupy zasady produkcji w tym dotyczace jakosci ilosci produktow, sposoby przygotowania do sprzedazy itd.
Rejestr grup producentow prowadzi wojewoda, ktory stwierdza w drodze deycji spelnienie przez grupe warunkow wymaganych w ustawie oraz dokonuje wpisu grupy do rejestru. Rejestr jest jawny. Grupa powiadamia wojewode o kazdej zmianie danych tamze zawartych. Gdy grupa przestaje spelniac okreslone prawem wymogi, wojewoda stwierdza ten fakt i w drodze decyzji skresla ja z rejestru.
ZWIAZKI GRUP PRODUCENTOW ROLNYCHY
Grupy producentów rolnych danego produktu lub grupy produktów, w celu reprezentowania swoich interesów, mogą organizować się w związki grup producentów rolnych, zwane dalej "związkami". Związek może zostać utworzony:
1) przez grupy producentów rolnych jednego produktu lub grup
produktów, przy czym grupy producentów nie są członkami innego
związku grup producentów tych samych produktów lub grup
produktów,
2) do realizacji w szczególności następujących celów:
- organizowania i koordynowania zaopatrzenia w środki produkcji,
- przechowywania i przygotowywania w celu wprowadzenia do
obrotu produktow rolnych
- promowania efektywnych metod produkcji cyz prowadzenia analiz
rynku
Rejestr zwiazkow prowadzi minister wlasciwy do spraw rolnictwa.
Grupy producentow rolnych funnkcjonujace wg tej ustawy maja prawo do pomocy finansowej przenazczonej na zalozenie i wpsarcie ich dzialalnosci w okresie pierwszyh 5 lat od zarejestrowania. Pomoc ta najwieksza jest w pierwszych roku bo wynosi 5% udokumentowanych rozcznych przychodow, a w 5 roku 1%. Przyznaje sie ja na wniosek grupy. Pomoc wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem podlega zwrotowi. Grupy moga ubiegac sie o preferencyjne kredyty inwestycyjne, a takze korzystac z doplad do oprocentowania kredytow zaciagnietych na cele obrotowe na zasadach ogolnych.
PRAWNA OCHRONA GRUNTOW ROLNYCH
PRZEDMIOT OCHRONY
Okreslony bardzo szeroko, obejmuje nie tylko grunty okreslone w ewidencji jako grunty rolne ale takze np. grunty pod stawami rybnymi i innymi zbiornikami wodnymi sluzacymi wylacznie dla potrzeb rolnictwa, pracowniczych ogrodkow dzialkowych i ogrodow botanicznych, pod wchodzacymi w sklad gospodarstw rolnych budynkami mieszkalnymi oraz innymi budynkami i urządzeniami sluzacymi wylacznie produkcji rolniczej oraz przetwórstwu rolno-spozywczemu
CEL OCHRONY
Ograniczenie przeznaczania tych gruntow na cele nierolne lub nielesne, zapobieganie procesowi degradacji/dewastacji oraz szkodom w produkcji rolniczej, rekultywacja i zagospodarowanie gruntow na cele rolnicze oraz zachowanie torfowisk i oczek wodnych jako naturalnych zbrionikow wodnych.
Polega ona na
1) ochronie ilosciowej gruntow rolnych (ograniczenie wylaczania spod produkcji rolnej)
2) ochronie jakosciowej tych gruntow - przeciwdzialanie degradacji tych gruntow
3) rekultywacji i zagospodarowywaniu gruntow na cele rolnicze.
OCHRONA ILOSCIOWA
Ustawa reguluje ograniczanie przeznaczania gr rolnych na cele nierolne. Na cele nierolne przeznaczac mozna wylacznie grunty oznaczone w ewidencji jako nieuzytki a w razie ich braku inne grunty o najnizszej przydatnosci produkcyjnej. Przy budowie, rozbudowie lub modernizacji obiektow zwiazanych z dzialalnoscia przemyslowa a takze innych obiektow budowlanych nalezy zastosowac takie rozwiazania, ktore ograniczaja skutki ujemnego oddzialywania na grunt, ponadto przeznaczenia gruntow na cele nierolne dokonuje sie wylacznie w miejscowym planie zagospodarowaina przestrzenego. Ponadto zmiana przeznaczenia gruntu wymaga zgody ministra lub wlasciwego wojewody w zaleznosci od jakosci gruntow rolnych i ich obszarow.
Wylaczenie z produkcji rolnej moga byc poddane wylacznie grunty przeznaczone juz na cele nierolnicze. Przez wylaczenie rozumie sie rozpoczecie innego niz rolnicze uzytkownie gruntow, przy czym nie uwaza sie za wylaczenie z produkcji gruntow jezeli przerwa w rolniczym uzytkowaniu gruntow jest spowodowana zmiana kierunku dzialalnosci rolnej i trwa nie dluzej niz 5 lat. Wylaczenie moze nastapic po wydaniu decyzji zezwalajacej na takie wylaczenie, nastepuje przed uzyskaniem pozwolenia na budowe. Osoba, ktora je uzyskala jest obowiazana:
1) uiscic jednorazowa oplate z tytuly wylaczenia gruntu z produkcji rolnej oraz uiszczac stale oplaty roczne
2) gdy ustalono to w decyzji o wylaczeniu, zdjac oraz wykorzystac na cele poprawy wartosci uzytkowej gruntow prochniczej warstwy gleby z gruntow rolnych okreslonych klas oraz torfowisk.
OCHRONA JAKOSCIOWA
Wlasciciel i posiadacz gruntu rolnego zobowiazany jest do przeciwdzialania degradacji tych gruntow, a w szczegolnosci do przecidzialaniu erozji. Organ wlasciwy moze w drodze decyzji nakazac wlascicielowi zalesienie, zadrzewienie, czy zakrzewienie gruntow lub zalozenie na nich trwalych uzytkow zielonych. Ponadto na wlascicielu ciazy obowiazek utrzymywania w stanie sprawnosci technicznej urzadzen przecierozycjnych oraz urzadzen mieliorancji wodnej. Jezeli z winy wlasciciela nastapia inne formy degradancji to woj w droce decyzji moze nakazac wlascicielowi przeprobadzenie w okreslonym terminie odpowiednich zabiegow, a w razie ich niewykonania zlecic ich wykonanie na koszt wlasciciela gruntow.
Dla gruntow polozonych na obszarach ograniczonego uzytkowania, istniejacych wokol zakladow przemyslowych sporzadza sie plan gospodarowania na tych gruntach. Plany tez okreslaja rozdzaje wystepujacyh zanieczyszczen, ich wplyw na sposob zagospodarowania gruntow, wykaz gospodarstw ktore prowadza produkcje rolnicza, wyokosc odszkodowan z tytuly obnizenia produkcji. Rada gminy podejmuje jako zadanie własne uchwałę w przedmiocie zatwierdzenia planu. Zatwierdzony plan obowiazuje producentow, zaklady przemyslowe itd. na danym terenie. Jeżeli w wyniku realizacji planu zachodzi potrzeba zmiany kierunku produkcji rolniczej lub leśnej, zakład przemysłowy jest obowiązany zwrócić właścicielowi gruntów poniesione z tego tytułu nakłady i koszty
oraz wypłcić równowartość szkód wynikłych ze zmiany kierunków produkcji. Na gruntach tych prowadzi sie okresowe badania poziomu skazenia - co 3 lata.Jesli badania wykaza, ze okreslony plody nie nadaja sie do przetworzenia, kosztami badan nalezy obciazyc zaklad przemyslowy, a skazone grunty wylacza sie z produkcji. Skutki tych decyzji obciazaja zaklad.
REKULTYWACJA I ZAGOSPODAROWANIE GRUNTOW
Polega na nadaniu lub przywroceniu gruntow zderadowanym albo zdewastowanym wartosci uzytkowych lub przyrodniczych poprzed uksztaltowanire rzezby terenu, poprawienie wlasciowsci fizycznych, chemicznych glebu, uregulowanie stosunkow wodnych. DO rekultywacji obowiazana jest osoba, ktora spowodowala to ograniczenie lub utrate wartosci przez glebe. Gdy sprawca jest niezanany albo dewastacja nastapila wskutek kleski zywiolowej, wowczas rekultywacje zarzadza wlasciwy organi dokonuje sie jej przy wykorzystaniu srodkow z funduszu ochrony gruntow rolnych.
Zagospodarowania gruntow polega na uzytkowaniu gruntow zrekultywowanych zgodnie z ich przeznaczeniem. Rekultywacje i zagospodarowanie gruntow planuje sie, projektuje i realizuje na wszystkich etapach dzialalnosci przemyslowej. Rekultywacje prowadzi sie w miare jak grunty staja sie zbedne dla dzialalnosci przemyslowekj.
FUNDUSZ OCHRONY GRUNTOW ROLNYCH
Zostal utworzony na podstawie ustawy o ochronie gruntow rolnych i lesnych. Srodki funduszu przeznacza sie na rekultywacje ochrone i poprawe jakosci gruntow rolnych oraz na wyplate odszkodowan przewidziancyh w ustawie, w szczegolnosci na:
- rekultywacje gruntow, ktore utracily lub zmienjszyly wartosc, wskutek dzialania nie ustalonych osob
- rolnicze zagospodarowanie gruntow zrekultywowanych
- uzyznianie gleb o niskiej wartosci produkcyjnej.
Dochodzami fundusza sa zwiazane z wylaczeniem gruntow z produkcji rolnej
naleznosci, oplaty roczne, oplaty z tytulu niewykonania obowiazku zdjecia wierzchnie warstwy gleby, oplaty i naleznosci podwyzszone z tytulu niewykonania obowiazkow wynikajacych z ustawy. Fundusz dzieli sie na terenowy i centralny - centralny obejmuje 20% srodkow funduszu i zarzadza nim Min Rolnictwa, a funduszami terenowymi dysponuja samorzady wojewodztwa.
UBEZPIECZENIE SPOLECZNE ROLNIKOW
Objeci nim sa:
- rolnik, czyli osoba fizyczna prowadzaca na wlasny rachnuek dzialalnosc rolnicza, jak o posiadacz samoistnym badz zalezny gospodarstwa polozonego w granicach Polski
- jego malzonek, chyba ze nie pracuje w gospodarstwie ani gospodarstwie domowym bezposrednio zwiazanym z tym gosp rolnym
- domownicy czyli osoby bliskie rolnikowi, ktore ukonczyly 16 lat i pozostaja z nim we wspolnym gosp domowym albo zamieszkuja na terenie jego gosopdarstwa, albo w bliskim sasiedztwie oraz stale pracuja w tym gosp i nie sa zwiazane z rolnikiem stosunkiem pracy. Ubezpieczeniu podlega sie z mocy ustawy badz na wniosek.
W ramach ubezpieczenia rolniczego wyodrebnia sie
UBEZPIECZENIE WYPADKOWE, CHOROBOWE I MACIERZYNSKIE
Podlega z mocy ustawy mu rolnik, ktorego gospodarstwo obejmuje obszar uzytkow powyzej 1ha przeliczeniowego lub dzial specjalny, domownik rolnika, jesli te nrolnik lub domownik nie podlegaja innemu ubezpieczeniu i nie maja ustalonego prawa do emerytury lub renty. Ubezpieczenie na wniosek obejmuje innego rolnika lub domownika, jezeli dzialalnosc rolnicza stanowi stale zrodlo utrzymania. W ramach tego ubezpieczenia przysluguje swiadczenie:
1) jednorazowe odszkodowanie z tytulu stalego lub dlugotrwalego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy badz rolniczej choroby zawodowej,
2) zasilek choroby
3) zasilek z tytulu urodzenia badz przyjecia na wychowanie dziecka,
4) zasilek macierzynski
UBEZPIECZEINE EMERYTALNO RENTOWE
Podlega mu z mocy ustawy rolnik, ktorego gosp obejmuje obaszar uzytkow powyzej 1ha lub dzial specjalny a takze domownik takiego rolnika. Natomiast na wniosek obejmuje sie innego rolnika lub domownika, a takze osobe ktoreg podlgala ubezpieczeniu jako rolnik i zaprzestala prowadzenia dzialalnosci rolniczej nie nabywajac prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia jezeli podlegala ubezpieczeniu przez okres co najmniej 50 kwartalow. Nie podlegaja mu osoby ktore objete sa innym ubezp spolecznym lub maja ustalone prawo do emerytury lub renty. Z tytulu tego ubez przysluguja swiadczenia:
1) emerytura rolnicza lub renta inwalidzka ronika
2) renta rodzinna
3) dodatki do emerytur i rent
4) zasilek pogrzebowy
PRZESLANKI UZYSKANIA EMERYTURY LUB RENTY
EMERYTURA
Przysluguje ubezpieczonemu ktory osiagnal wiek emerytalny (kob. 60 lat, m. 65 lat)) oraz podlegal ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez przynajmniej 100 kwartalow. Mozliwe jest takze przejscie na wczesniejsza emerytura, wowczas wymaga sie ukonczenia wieku 55 lat dla kobieta, 60 dla mezczyzn, podleganie temu ubezpieczeniu przez co najmniej 120 kwartalow oraz zaprzestania prowadzenia dzialalnosic rolniczej.
RENTA
Przysluguje, ubezpieczonemu, ktory jest trwale niezdolny do pracyw gosp rolnym jezeli podlegal uezp przez okres zalezny od wieku ubezp, gdy dlugotrwala niezdolnosc do pracy powstala w wynika wypadku przy pracy rolniczej lub choroby zawodowej. Dlugotrwala zdolnosc zachodzi gdy rolnik ze wzgledu na stan zdrowia nie moze wykonywac niezbednych prac w gosp rolnym przez okres dluzszy niz 6 miesiecy.
UMOWA Z NASTEPCA
Przedmiotem umowy jest zobowiazanie rolnika do przeniesienia na nastepce wlasnosci (udzialu we wspolwlasnosci) oraz posiadaia gospodarstwa rolnego z chwila uzyskania emerytury lub renty, jezeli nastepca do tego czasu bedzie pracowal w tym gospodarstwie. Rolnik zobowiazuje sie przeniesc na nastepce wlasnosc calego gosp, dopuszczalne jest jednak wylaczenie, tj. nieobjecie w przyszlosci uowa np. dzialki budowlanej. Stronami umowy sa rolnik oraz nastepce, brak jest szczegolnych wymogow co do osoby nastepcy, musi byc to jednak osoba mlodsza od rolnika o lat 15 (osoba fizyczna). Po stronie nastepcy moze wystawic jedna badz kilku osob, na rzecz kilku osob mozna przeniesc wlasnosc gospodarstwa bez jego podzialu jak i z podzialem. Obok swiadczenia glownego strony moge wprowadzic do umowy inne swiadczenia, a w szczegolnosci sw wzajemne. Jesli strony nie postanowia inaczej to rolnikowi przyslugiwac bedzie po przeniesieniu wlasnosci gospodarstwa na nastepce swiadczenie dozywotnie okreslone w art 908 par 1 KC. Jezeli rolnik przenosi na nastepce wlasnosc przed uzyskaniem prawa do emerytury, to przysluguje mu od nastepcy swiadczenie pieniezne w wysokosci polowy emerytury do czasu nabyc9ia prawa do wymienionych swiadczen.
DO obowiazku rolnika nalezy przeniesienie wlasnosc gosp na nastepce w wykonaniu umowy. Rolnik moze dopuscic nastepce do pracy w gospodarstwie na warunkach okreslonych w umowie. Jeżeli w umowie o dożywocie nabywca nieruchomości zobowiązał się obciążyć ją na rzecz zbywcy użytkowaniem, którego wykonywanie jest ograniczone do części nieruchomości, służebnością mieszkania lub inną służebnością osobistą albo spełniać powtarzające się
świadczenia w pieniądzach lub w rzeczach oznaczonych co do gatunku,
użytkowanie, służebność osobista oraz uprawnienie do powtarzających się świadczeń należą do treści prawa dożywocia. Obowiazkiem nastepcy jest praca w gospodarstwie rolnym, w razie jej niepodjeciu albo zaprzestania umowa moze ulec rowzwiazaniu na zadanie rolnika. Umowa jest odrebnym typem umowy nazwanej, dopuszcza sie jej rozwiazanie przez sad na zadanie rolnika umowy z nastepca jak i umowy zawartej w celu jej wykonania.
SPOLECZNO ZAWODOWE ORGANIZACJE ROLNIKOW
- Kolka Rolnicze, Kola Gospodyn Wiejskich,
- Rolnicze zrzeszenia branzowe
- Zwiazki rolnikow, kolej i org rolniczych
- Zwiazki rolniczych zrzeszen branzowych
Ich czlonkami moga byc
1) osoby prowadzace indywidualne gosp rolne
2) pelnoletni czlonkowie rodziny pracujacy w gospodarstwie
3) osoby, ktore przekazaly gosp rolne za emeryture lub rente
4) osoby bezposrednio zwiazane z rolnictwem z uwagi na char pracy.
Kolko rolnicze to dobrowolna, samorzadna i niezalezna org rolnikow reprezentujaca caloksztalt ich interesow zawodowych i spolecznych. Z inicjatywa zalozeina 10 osobh, uchwalenie statusu, komitet zalozycielski. Kolko podlega rejestracji, i nabywa osobowosc prawna. Organy te dzialaja poprzez
a) reprezentowanie interesow zawod i spol przez uczestnictwo w ksztaltowaniu polityki rolnej
b) sprawuja konrole spoleczna jedn organizacyjnych funkcjonujacych w sferze zopatrzenia rolnictwa, skupu itd.
c) prowadza dzialalnosc na rzecz rozwoju indywidualnych gosp rolnych
d) prowadza dzialalnosc w statutowym zakresie
w/w uprawnienia realizuja przez
a) przedkladanie wlasciwym organom wnioskowk, opin, postulatow
b) inicjowanie regulacji prawnych oraz opiniowanie projektow
c) udzial w negocjacjach w sprawach dotyczaych ksztaltowania i funkcjonowania rolnictwa.
ZWIAKZI ZAWODOWE ROLNIKOW INDYWIDUALNYCH
Ustawa zostawia rolnikom decyzje co do wyboruju organizacji w celu ochrony swych praw. Zwiazki zawodoe rolnikow indywidualnych maja w zakresie reprezentacji i obrony praw oraz interesow rolnikow takie same prawa jak spoleczno zawodowe organizacje rolnikow. Prawo zrzeszania sie w zwiazki zaw. maja rolnicy prowadzacy gosp rolne oraz osoby im bliskie pracujace z nimi w tym gospodarstwie. Tworzenie -> wybor komitetu zalozycielskiego _> statut-> rejestracja we wlasciwym sadzie. Zwiazek zawodowy ma osobowosc prawna. Obok ustawy podstawowym aktem o charakterze wenetrznym okreslajacym strukture zwiazku jest statut.
AWRSP
Jest panstwowa osoba prawna, ktorej SP powierz wykonywanie prawa wlasnosci i innych praw rzeczowych w stosunku do przejetego przez nia mienia. Agencja obejmujac we wladani skladniki mienia SP wstepuje w prawa i obowiazki z nim izwiazane w stosunku do SP oraz osob trzecich, wstepuje takze w prawa i obowiazki po zlikwidowanych PGRolnych. Uprawnienia agencji opieraja sie na powiernictwie, prowadzi ona cudze spraw ale we wlasnym imieniu. Agencja realizuje zadania wynikajace z polistyki panstwa, a w szczegolnosci: -tworzenia warunków sprzyjających racjonalnemu wykorzystaniu
potencjału produkcyjnego Zasobu Skarbu Państwa, -restrukturyzacji oraz prywatyzacji mienia Skarbu Państwa użytkowanego na cele rolnicze, - obrotu nieruchomościami i innymi składnikami majątku Skarbu Państwa użytkowanego na cele rolne, -administrowania zasobami majątkowymi Skarbu Państwa przeznaczonymi na cele rolne, -tworzenia gospodarstw rolnych oraz powiększania już istniejącyc h gospodarstw rodzinnych, zabezpieczenia majątku Skarbu Państwa, -prowadzenia prac urządzeniowo-rolnych na gruntach Skarbu Państwa oraz popierania organizowania na gruntach Skarbu Państwa prywatnych gospodarstw rolnych, -tworzenia miejsc pracy w związku z restrukturyzacją państwowej gospodarki rolnej. Wspierania działań mających na celu udzielanie pomocy byłym pracownikom państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej i członkom ich rodzin w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych
STRUKTURA
AWRSP dziala na podstawie ustawy i statutu nadanego w drodze rozporzadzenia przez Prezesa RM. Organami AWRSP sa Prezes i Rada nadzorczA. Prezesa powoluje Prezes RM, ktory kieruja agencja i reprezentuja ja na zewnatrz. Rada sklada sie z 12 czlonkow, wykonuje staly nadzor we wszystkich sprawach zwiazanych z dzialalnoscia agencji. Agencja posiada oddzialy terentow (15), ktorymi kieruja dyrektorzy oddzialow.
FORMY GOSPODAROWANIA NIERUCHOMOSCIAMI WCHODZACYMI W SKLAD ZASOBUY WLASNOSCI ROLNEJ SP
WYKORZYSTYWANIE NA CELE ROLNICZE poprzez
1) sprzedaz mienia w calosci lub czesc na zasadch okreslony w ustawie
2) oddania na czas oznaczony do odplatnego korzystania osobom fiz i prawnym
3) wniesienia mienia lub jego calosci do spolki
4) oddanie mienia administratorowi na czas oznaczony w celu gospodarowania
5) przekazanie w zarzad
6) zamiuana nieruchomosci.
NIeruchomosci nie zagospodarowane w powyzszy sposob agencja zabepiecza i przekazuja na inne cele.
WYKORZYSTYWANIE NA INNE CELE poprzez
a) nieodplatne przekazanie lasom panstwowym niektorych gruntow lasow
b) nieodplatne przekazanie nieruchomosci na wlasnosc jednostkom samorzadu terytorialnego albo PAN, Izbie Rolniczej, Krajowej Radzi Izb Rolniczych, Szkole Wyzszej albo POwiatowej Jednostce Badawczo-rozwojowych
c) nieodplatne przekazanie w drodze umowy Agnecji Budowli i Ekspolatacji Autostrad, na pasy drogowe autostrad itp.
ZABEZPIECZENIE MIENIA NIE ZAGOSPODAROWANEGO PRZED ZNISZCZENIEM I DEWASTACJA
SPRZEDAZ NIERUCHOMOSCI ZASOBY WLASNOSCI ROLNEJ
SKARBU PANSTWA
Umowa sprzedazy uregulowana jest w KC natomiast ustawa o gospodarowaniu nieruchomosic rolnymi itd. reguluje tryb sprzedazy. Sprzedaz prowadzi AWRSP lub inny upowaznony przez nia w drodze umowy podmiot. Tryb sprzedazy jest zroznicowany. Wskazac nalezy instytucje pierwszenstwa w nabyciu nieruchomosci po cele ustalonej w sposob okreslony w ustawie. Pierwszenstewo to przysluguje
- bylem wlascicielowi zbywanej nieruchomosci lub jego spadkobiercom jezeli nieruchomosci zostala przejete na rzecz SP przed 10.01.92
- spoldzielni produkcji rolnej wladajacej faktycznie zbywana nieruchomoscia do ktorej uzytkowanie ustanowione na rzecz spoldzielni wyhaslo z dniem 31.12.93
- dzierzawcy zbywanej nieruchomosci jesli dzierzawa trwala faktycznie przez okres 3 lat.
Polega ono na tym, ze uprawnionemu podmiotowi przysluguje pierwszenstwo nabycia nieruch z pominieciem innych kandydatow, a wiec wylaczeniem trybu przetargowego. Naruszenie tych przepisow skutkuje bezskutecznosc wzgledna, osobie pominietej przysluguje roszczenie z art 59 KC.
Podstawowym trybem przetargu jest przetarg ustny, wygrywa osoba ktora zaoferuje najwyzsza cene. W uzasadnionych przypadkach moze miec miejsce konkurs ofert pisemnych. Mozna okreslic inne wymagania ktorym powinien odpowiadac nabywca. Mozna organizowac przetargi o charakterze ograniczonym. Agencji przysługuje prawo pierwokupu przy odsprzedaży nieruchomości przez nabywcę w okresie 5 lat od nabycia tej nieruchomości od Agencji
DZIERZAWA GRUNTOW ROLNYCH
Ustawa o gospodarowaniu nieruchomosciami SP reguluje tylko niektore kwestie dzierzawy a mianowicie tryb dzierzawy oraz zasadu ustalania czynszu dzierzawnego. Procedura rozpoczyna umieszczenie gruntow w wykazie gruntow przeznaczonych do dzierzawy. Wylonienie dzierzawy nastepuje w drodze przetargu, obok trybu ustnego dopuszcza sie przetarg ofert pisemnych. Dzierzawca zostaje ten kandyda, ktory zaoferuje najwyzszy czynsz. Jednoczesnie ustawa przeiwduje 5 przypadkow, gdy przetargu nie stosuje sie, np. nieruchomosc jest wydzierzawiana jednoosobowej spolce utworzonej przez Agencje,dotychczasowy dzierzawca zlozyl Agencji oswiadczenie o zamiarze dalszego dzierzawienia nieruchomosci na nowych warunkach uzgodnionych z Agencja, z tym, ze czynsz nie moze byc nizszy niz dotychczasowy.
Mienie wchodzące w skład Zasobu może być wydzierżawiane lub wynajmowane osobom fizycznym lub prawnym z zapewnieniem dzierżawcy lub najemcy prawa kupna przedmiotu dzierżawy lub najmu najpóźniej z upływem okresu, na jaki została zawarta umowa.W umowie sprzedaży cenę ustala się jako sumę wartości przedmiotu dzierżawy lub najmu i oprocentowania należnego za okres do dnia zawarcia tej umowy. Na poczet ceny zalicza się wpłacony czynsz.
PRZEKAZANIE W ZARZAD
Nastepuja na podstawie decyzji Prezesa agencji albo umowy zawarte za zgodne Prezesa miedzy jednostka przekazujaca i przyjmujaca. Daje ono tej jednostce mozliwosc korzystania z ineruchomosci zgodnie z zasadami prawidlowej gospodarki, pobiera sie z tego tytulu oplaty roczne.
ROLNICZE SPOLDZIELNIE PRODUKCYJNE
Jedna z form gospodarowania w rolnictwie. Przedmiotem dzialalnosci RSP jest 1) prowadzenie wspolnego gospodarstwa rolnego
2) dzialalnosc na rzecz indywidualnych gospodarstw rolnych
RSP moze proadzic takze (fakultatywnie) inna dzialalnosc gospodarcza. Jej czlonkami moga byc rolnicy bedacy
1) wlascicielami lub posiadaczami samoistnymi gruntow rolnych
2) posiadaczami zaleznymi - dzierzawcami.
Status spoldzielni moze przewidywac, ze czlonek posiadajacy grunty rolne obowiazany jest je wniesc w calosci lub czesci do spoldzielni jako wklad. Jako wklad gruntowy ustawa okresla griunty oraz budynki lub ich czesci i inne urzadzenia trwale z gruntem zwiazane. Wklady moga byc wnoszone zgodnie z postanowieniami statusu badz na wlasnosc spoldzielni badz do korzystania z nich przez RSP na podstawie innego tytulu prawnego. Budynki wniesione przez spoldzielnie na gruncie stanowiacym wklad staja sie jej wlasnocia. To samo dotyczy drzew, roslin zasadzony, zasianych. W razie wygasniecia uzytkowania dzialka gruntu, na ktorej spoldzielnia wzniosla budhnki moze byc przejeta przez spoldzielnie na wlasnoc przez zaplate wartosc gruntu. Uzytkowanie przez spoldzielnie wkladow jest odplatne. Czlonek ktory wniosl wklad do spoldzielni moze nim rozporzadzac zarowno inter vivos jak i mortis causa. W razie odpłatnego przeniesienia własności wkładu gruntowego, spółdzielni przysługuje prawo pierwokupu. Nie dotyczy to wypadku przeniesienia własności wkładu na rzecz innego członka tej samej spółdzielni. Obok wkladow gruntowych statutr moze przeiwdywac wklady pieniezne, wklad ten podlega zawsze zwrotowi w gotowce. Kazdy czlonek spoldzielni ma prawo i obowiazek pracowac w niej w rozmiarze okreslonym przez status, jeszeli jest zdolny do pracy. Oczywiscie podzial prac powinien uwzglednia kwalifikacje zawodowe itp. itd. Spoldzielnia moze takze zatrudniac inne osoby na podstawie umow o prace lub innego stosunku prawnego.
IZBY ROLNICZE
Członkami samorządu rolniczego z mocy prawa są:
1) osoby fizyczne i prawne, będące podatnikami podatku rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym,
2) osoby fizyczne i prawne, będące podatnikami podatku dochodowego z działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych,
3) członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych posiadający w tych spółdzielniach wkłady gruntowe.
Samorząd rolniczy jest niezależny w wykonywaniu swych zadań i podlega tylko ustawom. Samodzielność samorządu rolniczego podlega ochronie sądowej.
Jednostkami organizacyjnymi samorządu rolniczego są izby rolnicze, zwane dalej "izbami". Posiadaja one osobowosc prawna, moga dla realizacji wspolnych zadan zawierac porozumienia regionalne. Terenem działania izby jest obszar województwa. Izby wykonuja zadania o charakterze reprezentacyjnym i informacyjnym - analizy, opinie, wnioski, promowanie eksportu itp.
Izby moga wykonywać zadania zlecone z zakresu administracji rzadowej, przekazane ustawami lub na podstawie porozumień z wlasciwymi organami administracji rzadowej. Izby moga realizować zadania przekazane w drodze porozumienia przez organy samorzadu terytorialnego z zakresu zadań wlasnych gminy. Sprawy indywidualne z zakresu administracji rządowej oraz wynikające z zakresu zadań własnych gminy załatwiane są przez izbę w trybie postępowania administracyjnego, decyzje wydaje Prezes Izby. Izba moz eprowadzic dzialalnosc gosp na warunkach okreslonych w ustawie, moze byc jedynie udzialowcem spolki prawa handlowego, spolka ta moze prowadzic dzialalnosc gosp w zakresie zgodnymi z zadaniami statutowymi i ustawowymi izby. Dochod z dzialalnosc spolki moze byc przekazany wylacznie na realizacji zadan statutowym.
ORGANY IZB
Walne zgromadzenie, komisja rewizyjna, zarzad. Naczelnym organem jest walne zgromadzenie. Walne zgromadzenie uchwala i zmienia statut, uchwala budzet, reguluje sposob pracy zarzadu i komisji rewizyjnej, udziela absolutarium zarzadowi. Komisja rewizyjna sprawuje kontrole dotyczacej wykonywania uchwal walnego zgromadzenia, dzialalnosci finansowej izby, sporzadza wnioski o udzielenie/nieudzielenie absolutarium zarzadowi. Do zarzadu naleza sprawy nie zastrzezone w sustawie i statucie dla innych organow izb.
Izby tworza wspolna reprezentacje w postaci Krajowa Rade Izb Rolniczych, posiada ona osobowosc prawna. W jej sklad wchodza prezesi izb wojewodzkich i delegaci po jednej z kazdych izb. Zadania KR:
1) reprezentowanie izb przed organami Państwa,
2) opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących rolnictwa i gospodarki żywnościowej oraz założeń i programów polityki rolnej,
3) przedstawianie właściwym organom administracji państwowej wniosków w sprawie sytuacji w rolnictwie,
4) udzielanie izbom pomocy w wykonywaniu ich zadań.
Samorzad rolniczy jest niezalezny w wykonywaniu zadan i podlega ustawom. Nadzor nad dzialalnosci izb sprawowany jest ze wzgledu na kryterium legalnosci. Nadzor nad dzialalnoscia KR Rady sprawuje min rolnictwa, a izb wojewodzkich wojewodowie.
SCALANIE GRUNTOW
Celem scalenia gruntów jest tworzenie korzystniejszych warunków gospodarowania w rolnictwie i leśnictwie poprzez poprawę struktury obszarowej gospodarstw rolnych, lasów i gruntów leśnych, racjonalne ukształtowanie rozłogów gruntów, dostosowanie granic nieruchomości do systemu urządzeń melioracji wodnych, dróg oraz rzeźby terenu.
POSTEPOWANIE SCALENIOWE
WSZCZESCIE POSTPEOWANIA
Postępowanie scaleniowe może być wszczęte na wniosek większości właścicieli gospodarstw rolnych, położonych na projektowanym obszarze scalenia, lub na wniosek właścicieli gruntów, których łączny obszar przekracza połowę powierzchni projektowanego obszaru scalenia. Odmowa wszczęcia postępowania scaleniowego następuje w drodze decyzji zarządu gminy. Postępowanie scaleniowe może być wszczęte z urzędu po uprzednim uzyskaniu opinii rady sołeckiej, a także działających na terenie danej wsi społeczno-zawodowych organizacji rolników, jeżeli:
1) grunty Państwowego Funduszu Ziemi, których powierzchnia przekracza 10% projektowanego obszaru scalenia, nie mogą być racjonalnie zagospodarowane bez scalenia,
2) ukształtowanie rozłogów gruntów na projektowanym obszarze scalenia wskutek działalności przemysłowej, przebiegu istniejących lub budowanych dróg publicznych, kolei, rurociągów naziemnych oraz zbiorników wodnych lub urządzeń melioracji wodnych zostało lub zostanie znacznie pogorszone,
3) o scalenie wystąpi z wnioskiem osoba, której grunty wymagają poprawienia rozłogu, a jednocześnie scalenie to nie pogorszy warunków gospodarowania innym uczestnikom postępowania.
Scalanie przeprowadzane jest na koszt skarbu panstwa. Wszczescie postpeowania nastepuje w drodze postanowienia wlasciwego organu. Jesli liczba uczestnikow scalenia przekroczy 10000 to potepowanie prowadzi sie z udzialem rady uczestnikow scalenia w skladzie on 3-12 osob jako spolecznego organu doradczego wybieranego i owdolywanego przez uczestnikow scalenia z chwila wszczescia postpeowania. Stan wlascnosci i posiadania gruntow, ich wpoeirzchnie okresla sie wg danych ewidencyjnych z ewidencji gruntow. Wydzialy KW na wniosek organu prowadzacego postepowania umieszcza w KW odpowiednia wzmianke. Wzmianka o wszczesciu postepowania ma ten stkutek, ze wszlkie opzniejsze zmianay stanu wlasnosci obciazen pozostaje bez wplywu na przebieg postepowania scaleniowego, chyba ze zostaly dodane za zgoda organu prowadzacego postpeowanie.
OSZACOWANIE GRUNTOW
Grunty majace podlegac scaleniu podlegaja oszacowaniu. Szacunku dokonuje upowazniony przez organ prowadzacy postepowaie geodeta przy udziale powolanej przez organ komisji pelniacej funkcje doradcze. Uczestnicy scalenia, w drodze uchwały, określają zasady szacunku gruntów. Jeżeli jednak starosta w drodze postanowienia uzna, że szacunek ten byłby sprzeczny ze słusznym interesem uczestnika lub w razie nieokreślenia zasad szacunku przez uczestników scalenia, szacunku gruntów dokonuje się na podstawie cen obowiązujących przy sprzedaży państwowych nieruchomości rolnych, z uwzględnieniem położenia gruntów na obszarze scalenia oraz ich przydatności rolniczej i funkcji terenu wynikającej z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Wynik oszacowania oglasza sie oraz udostepnia do wgladu na okres 7 dni we wsiach objetych scaleniem. Ewentualne zastrzezenie do szacunku bada komisja ktora zapoznaje uczestnikow z wynikami badan, w razie dodatkowych zastrzezen mozna powolac zespol skladajacy sie z osob niezainteresowanych, ktorzy przedstawia swoja opinie. Zgode na projekt scalenia wyrazaja uczestnicy w uchwale na zebraniu. Uchwaly zapadaja wiekszoscia 3/4 glosow w obecnosci polowy uczestnikow scalenia. W razie niepodjęcia uchwały na zebraniu zwołanym w pierwszym terminie, za ważną uważa się uchwałę podjętą większością trzech czwartych głosów uczestników scalenia obecnych na zebraniu zwołanym w drugim terminie. W razie nie podjecia uchwaly organ prowadzacy postpeowanie dokonuje akceptacji szacunku gruntow w drodze postanowienia na ktore sluzy zazalenie.
OPRACOWANIE PROJEKTU SCALENIA I JEGO ZATWIERDZENIE
Projekt scalenia opracowywuje upowazniony przez organ prowadzacy scalenie geodeta, przy udziale powolanej przez organ komisji. Powinien on uwzgledniac ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrznnego. Projekt scalenia lub wymiany wyznacza się na gruncie i okazuje uczestnikom scalenia lub wymiany. Uczestnicy scalenia, w terminie 14 dni od dnia okazania projektu scalenia gruntów, mogą zgłaszać na piśmie zarządowi gminy zastrzeżenia do tego projektu. Zastrzeżenia do projektu scalenia gruntów rozpatruje starosta, po zasięgnięciu opinii komisji Projekt moze byc zatwierdzony jesli po jego okazaniu wiekszosc uczestnikow ine zglosila zastrzezen. Zatwierdzenia dokonuje organ prowadzacy postepowanie w drodze decyzji. Oprocz wymogow okreslonych w KPA powinna ona okreslac obszar scalenia, terminy i zasady objecia w posiadanie gruntow wydzielonych oraz przebieg granic nieruchomosci. Decyzje podaje sie do publicznej wiadomosci poprzez odczytanie na zebraniu a takze wywiesza na okres 14 dni w lokalach wlasciwych urzedow gminy . Zchwila uplywu tego terminu decyzje uwaza sie za doreczona wszysktim zainteresowanym. Decyzja ta stanowi podstawe do ujawnienia nowego stanu prawnego w ksiega wieczystych i stanoi podsawe do wprowadzenia uczestnikow scalenia wydzielonych im gruntow w zamiana za gr posiadane przed scaleniem.
ZASADY SCALANIA GRUNTOW
Scaleniem obejmuje się grunty położone w jednej lub kilku wsiach bądź w ich częściach; grunty te tworzą obszar scalenia. Scaleniu nie podlegają grunty:
1) na których znajdują się zakłady górnicze i przemysłowe oraz prowadzona jest eksploatacja kopalin,
2) na których znajdują się zabytki historyczne, architektoniczne i rezerwaty
przyrody,
3) użytkowane na cele gospodarki rybackiej,
4) przeznaczone na cele specjalne.
Grunty zabudowane mogą być scalone tylko na wniosek właściciela.
Uczstnicy scalenia otrzymuje gr o rownej wartosci szacunkowej w zamian za grunty dotychczas posiadane (o wartosci nie przekraczajacej 3%). Gdy to jest niemozliwe stosuje sie doplaty.
W zamian za objete scaleniem lasy, gr lesne, sady czy inne uprawy specjalne wydziela sie uzytki mozliwe tego samo rodzaju i jakosci. Jesli to nie jest mozliwe stosuje sie doplate pieniezna. Na wniosek rolniczej spółdzielni produkcyjnej, zgłoszony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia członków spółdzielni, wydziela się grunty stanowiące wkład członków spółdzielni jako jedną nieruchomość, z określeniem wielkości udziału w niej każdego z członków. Udział ten ustala się według szacunku porównawczego gruntów poddanych scaleniu. Na wniosek czlonka spoldzielni ktory z niej wystapil po zakonczeniu postepowania wydziela sie gr odpowiedajacy jego udzialowi w tej nieruchomosci przy zachowaniu zwartosci kompleksu gruntow spoldzielczych.
z`Grunty niezbędne na cele miejscowej użyteczności publicznej, budownictwa mieszkaniowego, pod ulice i drogi publiczne oraz pod wykonane i utrzymywane na koszt Państwa albo przewidziane do takiego wykonania i utrzymywania urządzenia melioracji wodnych można wydzielać z gruntów Państwowego Funduszu Ziemi. Jeżeli na terenie objętym scaleniem nie ma gruntów Państwowego Funduszu Ziemi, grunty na cele miejscowej użyteczności publicznej oraz pod ulice i drogi wydziela się bez odszkodowania z gruntów uczestników scalenia, a każdemu z nich zmniejsza się przysługujący mu obszar gruntów o odpowiednia część. Grunty wydzielone na te cele przechodza na wlasnosc gminy
KONTRAKTACJA PRODUKTOW ROLNYCH
Przez umowe kontraktacji producent rolny zobowiazuje sie wytworzyc i dostarczyc kontraktujacemu oznaczona ilosc produktow rolnych okreslonego rodzaju. Kontraktujacy zobowiazuje sie te produkty odebrac w terminie umowionym i zaplacic umowiona cene oraz spelnic swiadczenia dodatkowe, jezeli umowa lub przepisy szczegolne przewiduja spelnienie takiego swiadczenia. Zobowiazanie kontraktujacego do splenienia swiadczen dodatkowych moze wynikac zarowno z przpeisow ustawy jak i z umowy, w ramch tych swiadczen moze byc on zobowiazany w szczegolnosci do:
1) zapewnienie producentowi moznosc nabycia okreslonych srodkow produkcji i uzyskania pomocy finansowej
2) pomocy agrotechicznej
3) premii pienieznych lub rzeczowych.
Umowa powinna byc zawarta na pismie, kontraktujacy jest upowazniony do nazdoru i kontroli nad wykonyawniem umowy przez rolnika. o rękojmi za wady fizyczne i prawne przedmiotu kontraktacji oraz środków produkcji dostarczonych producentowi przez kontraktującego stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży z tą zmianą, że prawo odstąpienia od umowy z powodu wad fizycznych przedmiotu kontraktacji przysługuje kontraktującemu wtedy, gdy wady są istotne. Jeżeli wskutek okoliczności, za które żadna ze stron odpowiedzialności nie ponosi, producent nie może dostarczyć przedmiotu kontraktacji, obowiązany jest on tylko do zwrotu pobranych zaliczek i kredytów bankowych. Jżeli umowa kontraktacji wkłada na producenta obowiązek zgłoszenia w określonym terminie niemożności dostarczenia przedmiotu kontraktacji wskutek okoliczności, za które producent odpowiedzialności nie ponosi, niedopełnienie tego obowiązku z winy producenta wyłącza możność powoływania się na te okoliczności. Nie dotyczy to jednak wypadku gdy kontraktujący o powyższych okolicznościach wiedział albo gdy były one powszechnie znane.
AGENCJA RYNKU ROLNEGO
to panstwowa osoba prawna, ktore zadaniem jest realizacja interwencyjnej polityki panstwa majacej na celu stabilizacje rynku producentow rolnych oraz ochrone dochodow z rolnictwa.
DZIERZAWA GR ROLNYCH WG KC
Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju. Może być również oznaczony w ułamkowej części pożytków. Dzierżawę zawartą na czas dłuższy niż lat trzydzieści poczytuje się po upływie tego terminu za zawartą na czas nie oznaczony. Jeżeli dzierżawa nieruchomości rolnej była zawarta na okres dłuższy niż trzy lata lub trwała faktycznie przez okres co najmniej dziesięciu lat, dzierżawcy przysługuje z mocy ustawy prawo pierwokupu w razie sprzedaży tej nieruchomości. Bez zgody wydzierżawiającego dzierżawca nie może oddawać przedmiotu dzierżawy osobie trzeciej do bezpłatnego używania ani go poddzierżawiać. W razie naruszenia powyższego obowiązku wydzierżawiający może dzierżawę wypowiedzieć bez zachowania terminów wypowiedzenia. W braku odmiennej umowy dzierżawę gruntu rolnego można wypowiedzieć na jeden rok naprzód na koniec roku dzierżawnego, inną zaś dzierżawę na sześć miesięcy naprzód przed upływem roku dzierżawnego. Jeżeli przy zakończeniu dzierżawy dzierżawca gruntu rolnego pozostawia zgodnie ze swym obowiązkiem zasiewy, może on żądać zwrotu poczynionych na te zasiewy nakładów o tyle, o ile wbrew wymaganiom prawidłowej gospodarki nie otrzymał odpowiednich zasiewów przy rozpoczęciu dzierżawy.
EWIDENCJE GRUNTOW
W Polsce prowadzona sa dwa reejstry gruntow
1) ksiegi wieczyste prowadzone prze sady w celiu rejestraji prawa wlasnosci i innych praw ustanowionych na nieruchomosciach oraz ciazacych na nich obciazeniach
2) ewidencji gruntow i budynkow uregulowana w ustawie prawo geodezyjne i kartograficzne. Ewidencja jest jednolitym systematyczniem zbiorem informacji o gruntach, budynakch ich wlaqscicielach oraz o innych osobach fizycznych prawnie wladajacych gruntami. Prowadzone jest zgodnie z zasadami:
1) powszechnosci, obejmuje wszystkie grunty w kraju
2) jednolitosci, ktora polega na tym, ze ewidencja prowadzona jest dla wg tych samych przepisow, zasad dla wszystkich gruntow
3) zasady zupelnosci, ktora wyraza sie tym, ze w ewidencji ujawnia sie dane o gruntach i budynkach, a w zwiazku z tym wszystkie osoby, ktorych grunty i budnki wpisana obowiazane sa informowac odpowiednie organy o zmianie tych danych
4) zasada wiarygodnosci oznacza, ze informacje o gruntach stanowia jedyne kompletne zrodla na ich temat. W razie sprzecznosci miedzy wpisem ewidencjnym a ksiegami co do wielkosci gruntu, wpisy te ulegaja sprostowaniu. Wpis co do osoby wlasciciela korzysta z rekojmii wiary publicznej ksiag wieczystych.
PRAWO ROLNE UNII
POJECIA
Rolnictwo-dzial produkcji materialnej zwianej z przyroda
Prod. rolne - plody ziemi, hodowli, rybolostwa oraz bezsporednio z nimi zwiazane produkty pierwszego stopnia przetworzenia. O tym jakie to sa produkty decyduje zwiazek miedzy produktem podstawowym a przetworzonym. Moga one miec maly stopien przetworzenia lub duzy.
Producent rolny - podmiot wytwarzajacy produkty rolne, jednakze okreslenie to ine jest zbytnio precyzyjne, konieczne jest odroznienie producenta rolnego od przetworcy. Ten ktory wylacznie przetwarza produkty nie jest producentem.
Gospodarstwo-przedsiebiorstwo - wystepuje pojecie w prawie wspolnotowym, ale brakuje jednolitej definicji, co wiecej uwaza sie ze trudno byloby wprowadzic w prawie wspolnotowym ogolna definicje gopsodarstwa rolnego, ktora mialaby zastosowanie do roznych stanow faktycznych uregulowanych w rozmaitych aktach prawnych.
WSPOLNA POLITYKA ROLNA
Ma na celu
1) zwiekszenie wydajnosci produkcji w drodze rozwoju, postepu technicznego, zapewnienie racjonalnego rozwoju produkcji rolnej oraz jak najpeleniejszego wykorzystania mocy produkcyjnych, zwlaszcza sily roboczej
2) zapewnienia w ten sposob odpowiedniego poziomu zycialudnosci rolniczej w szczegolnosci poprzez podniesienie indywidualnego dochodu osob zatrudnionych w rolnictwie
3) stabilizacje rynkow, zapenienie bezposrednich dostaw
5) zapewnienie odpowiedinch cen przy dostawach dla konsumentow.
INSTRUMENTY FINANSOWE POLITYKI ROLNEJ W ROLNICTWIE
Podstawowym instrumentem realizowania polityki rynkowej w rolnictwie wspolnoty sa ceny rolne. Ustalane one sa na stosunkowo wyoskim poziomie, znacznie przekraczajacym ceny swiatowy. Mialo to na celu sluzyc podtrzymaniu dochodow rolnikow, a przez to zagwarantowac odpowiedni wysoki poziom zycia.
CENY ROLNE to ceny regulowane, nie ksztaltuja sie swobodnie na runku, lecz w drodze legislacji. Z tego wzgledu ich poziom ulega czestym modyfikacjom, deformacjom. Stanowi on wyjatek od liberalnej gospodarki rynkowej. Ceny produktow okreslane sa w aktach prawnych wspolno. Wyroznic mozna 2 kategorie cen
1) ceny sluzace stabilizacji rynku wewnatrz wspolnoty - cena docelowa oraz interwencyjna. Cena docelowa to cena wyrazjaca optymalny z pkt widzenia producenta poziom cen produktow rolnych gwarantujaca im odpowiednio wysokie dochody. Ustalana jest na podstawie przewidywanych trendow produkcij w okreslonym sektorze.Cena interwencyjna oznacza cene po ktorej krajowe agencje interwencyjne obowiazane sa d skupu produktow rolnych zaoferowanych do przedazy, jezeli cena rynkowa spada ponizej pewnej ceny minimalnej. Wyznacza on wiec pewien pulap cen, przy ktorych uruchamiane sa dzialania interwencyjne za posrednictwem agencji rzadowych. Ustalajac ich wysokosc bierze sie pod uwage kryteria ekonomiczne (koszty produkcji, tendencje ksztaltowania sie cen w danym sektorze itd.)
2) ceny sluzace ochronie wlasne produkcji rolnej wspolnoty, cena progu, sluzy. Ustalane sa dla produktow importowanych spoza wspolnoty, w celu uchrony rodzimej produkcji rolnej przed naplywem tanszej zywnosci z krajow trzecich. W tym zakresie wystepuje cena progu, a na niektorych rynkach cena sluzy. Te kategorie cen oznaczaja minimalny poziom cen po jakich importowane produkty moge wejsc na rynek wspolnoty. Cena progu jest zblizona do ceny docelowej.
INTERWENCYJNY SKUP PRODUKTOW ROLNYCH
Ma na celu ochrone dochodow rolniczych poprzez przeciwdzialanie spaku cen produktow rolnych ponizej pewnego z gory okreslonego poziomu. Sluzy stabilizacji rynku. Skupem trudnia sie agencje rzadowe oraz upowaznione przedsiebiorstwa prywatne. Przyznawana jest im pomoc finansowa w celu realizacji skupu produktow rolnych oraz ich magazynowania. Zasada jest iz produkty rolne winny byc zmagazynowane na terenie tego panstwa, w ktorym zostaly skupione. Wyjatkowa moga one byc magazynowane na terenie innego panstwa czlonkowskiego jezeli jest to uzasadnione i nie wiaze sie z dodatkowymi kosztami. Dowolnie moga byc przechowywane na terenie panstw trzecich. Magazynowane produkty rolne sa przeznaczane do zaspokojenia potrzeb najbardziej potrzebujacych grup we wspolnocie, eksportowane do krajow trzecich badz przerabiane na produkty niezywnosciowe
INSTRUMENTY OGRANICZANIA NADMIARU PRODUKCJI
Maja one charakter rynkowy badz strukturowy
INSTRUMENTY RYNKOW
Na przyklad kontyngenty produkcyjne powiazane z oplatami wspoldpowiedzialnosci czyli z oplatami o chatakterze restrykcyjnym za dostarczanie i sprzedaz towarow ponad okreslony kontyngent.
Na przykolad system wycofywania produktow z rynku - sektor swiezych owocow i warzyf. Produkty wycofane sa rozdysponowane nieodplatnie na cele pomocy spolecznej, w szkolach itd. Ich niszczenie wywolywalo protesty.
INSTRUMENTY STRUKTUROWE
1) wylaczenie gruntu z produkcji, ktore moze nastapic ze wzgledow ekonomicznych. Moze dotyczyc czesci jak i calego gospodarstwa, krotkotrwale ,dlugotrwale
2) ekstensyfikacja - producent rolny zobowiazuje sie ograniczyc uprawe gruntow w gospodarstwie albo mzniejszyc liczbe stada zwierzat
3) zmiana kierunku produkcji z dotychczas nadwyzkowego na nienadwyzkowy
wyroznic tu mozna takze elementy o chatakterze socjalnym
4) system premii i doplat,oplaty wyrownawcze
5) cla, doplaty eksportowe, oplaty eksportowe, licencjonowanie eksportu, importu, produktow rolnych
RYNEK MLEKA
Jest rynkiem tradycyjnie nadwyzkowym OBejmuje mleko swieze, skondensowane, w proszku, smietne, masla, sery, laktoze, syrpot laktozowe, komponenty paszowe dla zwierzat zawierajace artykuly mleczarskie. Na rynku tym wystepuja 3 kategorie cen:
1) docelowa - cena oczekiwana przez producentow
2) interwencyjne ustanawiana dla odtluszczonego mleka w proszku, masla
3) progu w celu ochrony rynku mleka na zewnetrznych granicach wspolnoty. Podstawowym instrumentem interwencyjnego ograniczania nadwyzki mleka jest skup interwencyjny. Ponadto stosuje sie na tym rynku takie instrumenty jak
system kwot mlecznych czyli powiazanie cen mlecznych z oplatami za dostarczanie i sprzedaz mleka - ponadnormatywna. Na szczeblu wspolnoty ustala sie globalna kwote mleczna (wraz z kwota rezerwowa)., ktora ulega podzialowi pomiedzy panstwa czlonkowskie. W ramach kwot narodowych wyroznia sie kwoty sprzedazy detalicznyem przyznawane producentom, dla potrzeba sprzedazy oraz kwote sprzedazy hurtowej. Konsekwencja wprowadzenia tych kwot jest koniecznosc ponoszenia dodatkowych oplat w razie przekroczenia wyznaonych limitow. Sa to polaty wspolodpowiedzialnnosci. Wystepuja takze subwencje i premie przy wykorzystywaniu mleka jako paszy dla zwierzat.
RYNEK CUKRU
OBejmuej nastepujace produkty: cukier, buraki, trzcine cukrowe, melase, produkty rafinacji cukru i glukoze. Podstawa organizacji jest system koncentrowania produkcji. Ustalana jest globalna kwota produkcji cukru oraz rezerwowa i dzielone pomiedzy panstwa czlonkowskie. Systemy te powiazane sa z oplatami w razie przekroczenia wyznaczonych limitow.