1.Cel i obszary stosowania techniki chłodniczej. ♥a)Technologia chłodnicza żywności: ♥*)rodzaje zastosowań ♥-trwałości produktów żywnościowych ♥-produkcja żywności ♥-utrwalenie żywności ♥*)Zastosowanie w przemysłach: mięsny, jajeczno-drobiarski, rybny, owocowo-warzywny, browarniczy, produkcja lodów, inne. ♥b)Łańcuch chłodniczy żywności ♥-technologia chłodnicza ♥-transport chłodniczy (lądowy, morski, lotniczy) ♥-przechowywanie (krotko i długoterminowe) ♥-dystrybucja(handel) ♥-gospodarstwo domowe(chłodziarki) ♥c)Technika niskich temperatur-Kriotechnika ♥-produkcja gazów technicznych (tlen, azot , wodór) ♥prod gazów szlachetnych (hel, argon) ♥-skraplanie , transport i przechowywanie gazu ziemnego ♥-kriobiologia (np. przechowywanie krwi, ludzkich organów) ♥-kriochirurgia ♥-utrwalanie produktów żywnościowych(zamrażanie) ♥2.Budowa, działanie i zadania sprężarkowego urządzenia chłodniczego ♥a)Budowa-spręzarkowa urz chł składa się z: ♥*element dławiący-zadaniem jest obniżanie ciśnienia czynnika chłodniczego od wysokiej wartości w skraplaczu do niskiej wart w parowniku tak , aby można było uzyskać odp niską temp w parowniku ♥*Parownik-odprowadzane jest ciepło od chłodzonego ośrodka, ciekły czynnik chłodn odparowując w parowniku pobiera ciepło od chłodzonego pow lub wody ♥*Sprężarka-zwiększa ciśnienie pary czynnika chłodni do określ wartości -ciśn skraplania ♥*Skraplacz- urządz w którym gorąca, przegrzana para czynnika ochładza się a następ skrapla oddając ciepło do otocz ♥*Czynnik chłodniczy- subst krążąca w ukł chłod ♥*Rurociągi i wyposażenie dodatk♥Rys1.(Q_k- stumień ciepła odpr do otocz, Q₀-str ciepł odebrany ze środow chłodzonego, P-moc elektr , doprow do spręż) ♥Obiegem porównawczym dla chłodziarki -lewobieżny o Lindego, który składa się przemian ♥-izobaryczno-izotermiczne parowanie pary wodnej 4-1 ♥-izentropowe sprężanie pary suchej 1-2 ♥-izobaryczne oziębienie pary przegrzanej do temp nasycenia, a następnie skraplania pary 2-3 ♥oraz nierównowagowego zjawiska dławienia cieczy nasyconej od ciśnienia skraplania P₂ do P₁ parowania. ♥RYS2 ♥Praca mechaniczna występuje tylko w sprężarce i jest to praca wykonana przez tłok na sprę parze │l_t1-2│=h₂-h₁, w zaworze dławiącym nie ma żadnej pracy , gdyż dławienie polega na spadku ciśnienia bez wykonania pracy . Zatem praca obiegu jest taka sama jak sprężarki│l_ob│=│ l_t1-2│, Ciepło doprowadzane do obiegu q_d=h₁-h₄, zaś strumień ciepła doprowadzanego do obiegu Q_0●=m●q_d=m(h₁-h₄) ♥Ciepło wyprowadzone izobaryczne składa się z 2 części: ♥-ciepło oziębienia pary przegrzanej na odc 2-a ♥-ciepło skroplenia pary nasyconej na odcinku a-3 ♥Strumien ciepłą oddanego do otoczenia ♥│Q_k●│=m●[(h₁-h3)+(h₂-h₁)]=m●(h₂-h₃) ♥Sprawność obiegu ♥Ε=q_d/│l_ob│=Q_0●/P ♥C)Zadania urz chłodniczego ♥-obniżenie temp środow chlodzonego ♥-utrzymanie obniżonej temp tego środ z określoną dokładnością , niezależną od warunków ♥d)Teoretyczne podstawy działania ♥*problem-transport ciepłą ze środ o niższej temp do źródła o wyższej temp ♥*realizacja-przez doprowadzenie energi z zewnątrz , lewobieżny obieg zamknięty, obieg chlod ♥*Obieg chłodniczy-termodynamiczny ukła zamkn w którym krąży w sposób ciągły czynnik roboczy, mający właściwość, że pod ciśnieniem normalnym wrze w odpowiednio niskiej temp.

3.Budowa i działanie termoelektrycznego urządz chłodniczego♥a)Budowa termoelementu( schemat ideowy) Rys3. (1-płytki spoiny zimnej, 2-s.gorącej) ♥Efekt Seebecka- jeżeli w otwartym obwodzie złożonym z 2 przewodników , będziemy otrzymywać spoiny w różnych temp, to w obwodzie tym powst siła termoelektryczna, a przy jego zamknięciu płynie prąd. E=∫(T_gordoT_zimn)ατ; α-różnicowy WSP siły termoelektrycznej, zależy od własności mat i tem. ♥Termoelementy tworzy się z półprzewodników o różnym rodzaju przewodności (elektronowej i dziurawej) gdyż wtedy siły termoel sumują się, przy takiej samej przewodności odejmują się. ♥W urządzeniach chłodniczych wykorzystuje się efekt odwrotny do efektu Seebecka tzw efekt Peltiera: ♥Przy przepływie prądu stałego przez termoelement na jego spoinach wydziela się lub zostaje pochłaniana pewna ilośc ciepłą. To czy Ciepło jest pochłaniane czy oddaw zależy od kierunku przepływu prądu zasilającego, oraz kierunku przepływu prądu który powstał na skutek ogrzewania spoiny ♥Ciepło Peltiera ♥Qp●=­­пI; (-Natężenie prądu , п-wsp Peltiera ♥П=αT→ Qp●= αTI ♥Bilans energetyczny dla zimnej spiny termoelementu Q_0●=Q_p●-0.5*Q_J●-Q_F● ♥Bilans Cieplny Q₀+W=Q ♥W=I²R+αI(Tgor-Tz) ♥Wydajność ε+Q₀/W ♥W celu jak największej wydajności , należy wykorzystać termoelement wykonany z materiału o wysokim WSP siły termoel, niskim oporze El i niskiej przewod ciepl ♥Zalety: ♥-brak płynu roboczego, brak podzespołów pracujących przy podciśnieniu, brak części ruchomych i cicha praca, możliwość pracy rewersyjnej , szybkie i łatwe przejście z trybu chłodzenia w ogrzewanie, wysoka dokładność regulacji, wysoka niezawodność ♥Wady: ♥-niska efektywność energ w trybie chł, ograniczone wydajności powyżej 1KW, konieczność wykorzystywania przetwornika prądu zmiennego w prąd stały oraz wrażliwośći na pulsacje napięcia.♥4.Budowa i działanie i zadania sprężarkowej pompy ciepła ♥S.P.C. nie różni się niczym od klasycznego urządzenia chłodniczego. Stanowi ona termodynamiczny układ zamknięty, w którym krąży w sposób ciągły czynnik roboczy będący nośnikiem energii cieplnej. Podlega on następującym po sobie przemianom termodynamicznym, stanowiącym zamknięty obieg lewobieżny. ♥Składa się na niego:- Sprężanie izentropowe(1-2), -Skraplanie izobaryczne(2-3)-dławienie izentalpowe(3-4), -odparowanie izobaryczne(4-1) ♥Rys4. ♥W skład układu wchodzą klejno: parownik, sprężarka, skraplacz, element dławiący( rurki kapilarne, zawory rozprężne), płyn roboczy, -rurociągi i wyposażenie dodatkowe. ♥Pompa ciepła jest właściwie jedynym znanym urządzeniem umożliwiającym wykorzystanie energi cieplnej źródeł o niskich temp, a więc o małej energii. Jej podstawowa rola polega na pobieraniu ciepła ze źródła o niższej temp (dolnego) i przekazywaniu go doźródła o temp wyższej (górnego). Proces ten wymaga doprowadzenia energii z zewn. Różnica pomiędzy urządzeniem ziębniczym i pompą ciepła polega na tym że w urządzeniu chłodniczym wykorzystuje się ciepło odebrane przy niskiej temp, natomiast w pompie ciepłą wykorzystuje się ciepło oddane przy wysokiej temp, a także możliwe jest jednoczesne lub alternatywne wykorzystanie ciepłą po stronie zimnej , jak i gorącej

5.Certyfikacja personalna w dziedzinie produkcji i eksploatacji chłodniczych ♥-Biegłość-zdolność, umiejętność wykorzystywania w sposób niezawodny i bezpieczny pracy związanej z zadaniem specjalnym ♥-Kompetencje-zdolność zadowalającego wykorzystywania czynności wymaganych w danym zawodzie ♥-kwalifikacje-świadectwo pobierania nauki , posiadania wiedzy zawodowej biegłości i dośw ♥-Certyfikacja-procedura stosowana w celu wykazania kalif personelu, na danym poziomie i prowadząca do wydania certyfikatu ♥-Certyfikat-dokument wydawany z zachowaniem zasad systemu kwalifikacji opisanego w projekcie normy, świadczący że uzyskano jasność, iż dana osoba jest kompetentna ♥*3 kategorie ♥-A-personel konserwacyjny ♥-B- personel montażowy, personel odbiorowi, personel serwisowy ♥-Konsultanci, projektanci, inspektorzy

7.Wybrane zagadnienia termodynamiki sprężarkowych obiegów chłodniczych ♥-obieg teor Marnota -pyt4♥-obieg teor Lindego-pyt 2 ♥a)elementy strat w obiegu rzeczywistym: ♥-strata dławienia izentalpowego ♥-spadek ciśnienia w przewodzie cieczowym między odpływem ze skraplacza a dopływem do zaworu dławiącego , w wyniku którego ciśnienie to możę być mniejsze od ciśnienia nasycenia, odpowiadającego danej temp czynnika chłodzącego. Wtedy pewna częśc cieczy przed zaworem odparowuje stanowi to przyczynę strat energi i powoduje zmniejszenie mocy chłodniczej urządzenia ♥b)wpływ zmian ciśnienia skraplania na działanie jednostopniowego urządzenia chłodniczego gdy ciśnienie skraplania rośnie to rośnie jednostkowe zużycie mocy napędowej w odniesieniu do 1KW mocy chłodniczej , a moc chłodnicza zespołu skraplającego jest zmniejszona. ♥c)Wpływ zmian ciśnienia parowania na dział j.u.ch.- pomijając straty ciśnienia w przewodzie ssawnym ciśnienie parowania powinno być równe ciśnieniu ssania. Co za tym idzie zwiększając ciśnienie parowania zwiększamy ciśnienie ssania sprężarki co powoduje zmniejszenie się zużycia mocy napędowej do uzyskania tej samej mocy chłodniczej. Ponadto ze wzrostem ciśnienia ssania rośnie także gęstość pary dopływającej do cylindrów. W rezultacie przy danej wydajności skokowej sprężarki rośnie przetłaczany strumień masy czynnika chłodniczego.

8. Czynniki chłodnicze ♥Własności idealnego płynu roboczego do urządzeń chłodniczych sprężarkowych: ♥a)fizyczne: ♥-wysokie ciepło parowania ♥-mała lepkość fazy ciekłej i parowej ♥wysoką przewodność cieplną ♥-mała objętość właściwą pary nasyconej suchej ♥b)chemiczne: ♥powinien rozpuszczać niewielką ilość wody ♥-rozpuszczalność w olejach (dobra) ♥-obojętność chemiczna wobec materiałów konstrukcyjnych (pełna) ♥-trwałość chemiczna w zakresie temperatur pracy (duża) ♥-woń (minimalna) ♥c)bezpieczeństwo osób i dóbr w przypadku wycieku: ♥-niepalny i niewybuchowi ♥-nietoksyczny ♥d)oddziaływanie na środowisko naturalne: ♥-zerowy potencjał niszczenia warstwy ozonowej (ODP=0) ♥-niski globalny potencjał tworzenia efektu cieplarnianego (GWP) ♥-zerowy potencjał smogowy (POCP=0) ♥e)Cechy techniczne- łatwość użytkowania, powszechna dostępność ♥f)Kryt ekonomiczne- niska cena ♥ODP - potencjał niszczenia ozonu atmosferycznego, odniesiony do czynnika Rl 1, dla którego ODP=1 ♥GWP - potencjał tworzenia efektu cieplarnianego, odniesiony do dwutlenku węgla (CO2), dla którego GWP=1, w przyjętym horyzoncie czasowym (ITH) ♥TEWI - całkowity (globalny) równoważnik tworzenia efektu cieplarnianego, uwzględniający bezpośrednią zdolność czynnika do tworzenia tego efektu oraz pośredni, wpływ na jego tworzenie poprzez zużycie energii przez eksploatowane urządzenie chłodnicze ♥POCP - potencjał tworzenia ozonu przy powierzchni ziemi (tzw. smog letni) VOC, NOx ♥TEWI = M * GWP + β* E [kg CO₂] ♥M - masa czynnika wyemitowanego do atmosfery w kg ♥β- masa powstającego CO2 podczas spalania paliwa, odniesiona do jednostki wytworzonej energii elektrycznej w kg CO₂/kWh ♥E-energia elektryczna zużyta na wszystkie cele w okresie eksploatacji urządzenia chłodniczego w kWh ♥CFC- chlorofluorowęglowodory - w pełni halogenowe związki węgla, w których wszystkie atomy wodoru w cząsteczce zostały zastąpione atomami chloru i fluoru. Związki te charakteryzują się dużą stabilnością chemiczną i wysokim wskaźnikiem ODP. Do grupy tej należą czynniki: R 11, R 12, R 13, R 114, R 115, które zgodnie z powyższym są oznaczane jako: CFC -11, CFC -12, CFC -13, CFC -114, CFC -115 ♥HCFC - wodorochlorofluoro węglowodory - substancje organiczne, w których nie wszystkie atomy wodoru w cząsteczce zostały zastąpione przez atomy chloru i fluoru. Stabilność chemiczna tych związków jest mniejsza niż grupy CFC, dlatego też charakteryzują się one znacznie niższym wskaźnikiem ODP. Rozkładają się w dużym stopniu już w dolnych warstwach atmosfery. Przykładem związku z tej grupy jest czynnik R 22 oznaczony jako HCFC - 22 ♥HFC - hydrofluorowęglowodory - substancje organiczne, w cząsteczkach których część atomów wodoru została zastąpiona atomami fluoru. Związki te charakteryzują się dużą stabilnością, jednak wobec braku w cząsteczce atomów chloru i bromu ich wskaźnik ODP jest równy zero. Przykładem związku tej grupy jest czynnik R 134a, oznaczony jako HFC - 134a ♥HC - węglowodory nasycone. Przykładem związku tej grupy jest propan oznaczony jako HC-290 lub n-butan, oznaczony jako HC-600. Węglowodory charakteryzują się zerową wartością wskaźnika ODP

9.Sprężarki chłodnicze wyporowe:sprężarki tłokowe; zasada działania, budowa, elementy strat ( stopień dostarczania) ♥Proces sprężania w sprężarce tłokowej realizowany jest cyklicznie dzięki postępowo-zwrotnemu ruchowi tłoka, który jest mu przekazywany za pośrednictwem mechanizmu korbowego od wału wykonującego ruch obrotowy. Działanie sprężarki tego typu polega na zassaniu do cylindra o pojemności ograniczonej denkiem tłoka i płytą zaworową pewnej ilości pary czynnika chłodniczego, sprężeniu jej do określonego ciśnienia i wytłoczeniu na zewnątrz. Zmianę objętości roboczej uzyskuje się za pomocą ruchu posuwisto-zwrotnego tłoka napędzanego mechanizmem korbowym. Przestrzeń cylindra (komora robocza) połączona jest poprzez samoczynne zawory: ssawny i tłoczny z odpowiadającymi im komorami, znajdującymi się w głowicy sprężarki. Suw ssania rozpoczyna się w momencie osiągnięcia przez tłok zewnętrznego zwrotnego położenia. Dalszy jego ruch do wewnątrz powoduje wzrost objętości komory roboczej, któremu towarzyszy spadek ciśnienia wewnętrznego, będący wynikiem rozprężania się resztek gazu, pozostających w cylindrze z poprzedniego cyklu pracy. Pod działaniem różnicy ciśnień między komorą ssawną i przestrzenią roboczą cylindra otwiera się zawór ssawny, powodując napływ par wypełniających komorę roboczą, czyli napełnienie. Po dojściu tłoka do wewnętrznego zwrotnego położenia cała objętość cylindra wypełniona jest parami czynnika chłodniczego o ciśnieniu równym, w przybliżeniu ciśnieniu panującemu w komorze ssawnej. W momencie przejścia denka tłoka przez wewnętrzne zwrotne położenie zawór ssawny zamyka się wskutek wyrównania się ciśnień po obu jego stronach. Ruch tłoka ku górze powoduje sprężanie znajdujących się w cylindrze par do chwili, w której ciśnienie wewnętrzne przewyższy wartość ciśnienia panującego w komorze tłocznej sprężarki. Wówczas otwiera się zawór tłoczny i w dalszej części suwu następuje wytłaczanie sprężonego gazu na zewnątrz maszyny. W momencie przejścia tłoka przez zewnętrzne zwrotne położenie zawór tłoczny zamyka się, kończąc tym samym pojedynczy cykl pracy sprężarki tłokowej.Rys5. (1.komora ssawna, 2-komora tłoczna, 3.zawór ssawny, 4-zewn zwrotne poł, 5-wewn zwrot poł., 6cylinder, 7- tłok, 8- mech korbowy♥10. Sprężarkowe pompy ciepła w systemach ogrzewania niskotemperaturowego. ♥A) Dolne źródła ciepła ♥*Wymagane właściwości: ♥-stała i w miarę możliwości wysoka temperatura źródła ciepła ♥-dostępność źródła ciepła ♥-duża pojemność cieplna ♥-obojętność chemiczna ♥-koherentność (spójność); niestety większość źródeł naturalnych jest niekoherentna, czyli przy szczytowym zapotrzebowaniu na energię ich wydolność nie jest największa, a często wręcz najmniejsza.♥*ŹRÓDŁA CIEPŁA:♥-NATURALNE (energia odnawialna) ♥powietrze atmosferyczne ♥woda (powierzchniowa, gruntowa, głębinowa, termalna itp.) ♥grunt ♥promieniowanie słoneczne ♥SZTUCZNE (energia odpadowa) ♥-gaz (powietrze, spaliny) ♥-ciecz (woda, ścieki) ♥a)powietrze atmosferyczne ♥zalety:

CD10. ♥-dostępność w dowolnych ilościach ♥-stosunkowo niskie koszty inwestycyjne ♥wady: ♥-niekorzystne warunki wymiany ciepła (małe współczynniki wnikania ciepła) i konieczność udowania wymienników o dużej powierzchni ♥-tworzenie się szronu na powierzchni wymiennika, gdy jego temperatura jest niższa od 0 °C (warstwa szronu tworzy dodatkowy opór cieplny oraz utrudnia przepływ powietrza) ♥-zła koherentność (gdy pompa stosowana jest do ogrzewania pomieszczeń) ♥-duże wahania temperatury ♥-dużą głośność ( wentylatory) ♥b)woda - dzięki korzystnym właściwościom fizycznym, szczególnie dużej właściwejpojemności cieplnej jest bardzo dobrym nośnikiem ciepła ♥woda powierzchniowa ♥zalety: ♥-stosunkowo niskie, w porównaniu z wodą gruntową i głębinową, koszty inwestycyjne ♥wady: ♥-duże wahania temperatury (0-15 °C) ♥-zła koherentność ( najniższa temperatura z biega się z maksymalnym zapotrzebowaniem naciepło) ♥-występowanie oblodzenia powierzchni wymiennika ciepła przy temperaturach bliskich 0 °C ♥woda gruntowa i głębinowa ♥zalety: ♥-stała i stosunkowo wysoka temperatura (8-12, a nawet 15 °C) ♥dobra koherentność ( najniższa temperatura na wiosnę, gdy mija już szczytowe zapotrzebowanie na ciepło) ♥-niskie koszty eksploatacyjne ♥-możliwość odprowadzenia wody z powrotem do ziemi; wymiana wody może odbywać się w jednym odwiercie, ale na różnych poziomach: pobór wody niżej, zrzut - wyżej ♥wady: ♥-duże koszty inwestycyjne zależne od rodzaju terenu i głębokość występowania wody ♥-możliwość zanieczyszczenia i korozji (szczególnie przy obecności związków żelaza w wodzie i zasoleniu)♥wody termalne - wykorzystywana do celów grzewczych w bardzo małym stopniu ♥woda wodociągowa - wykorzystywana jest tylko w małych urządzeniach zalety: ♥-niskie koszty inwestycyjne ♥-łatwa dostępność ♥-czystość ♥-małe zapotrzebowanie miejsca na ujęcie ♥wady: ♥-wysoka cena, czyli wysokie koszty eksploatacyjne ♥-znaczne wahania temperatury ♥woda morska - wykorzystywana bardzo rzadko ze względu na działanie korozyjne i stosunkowo niską temperaturę. Może być źródłem ciepła dla pomp ciepła instalowanych na statkach) ♥c)grunt ♥zalety: ♥-bardzo małe koszty eksploatacyjne ♥-stała temperatura (od głębokości lOm) ♥-możliwość wykorzystania wymiennika gruntowego jako parownika w zimie i skraplacza w lecie ♥-wady: ♥-wysokie koszty inwestycyjne ♥-wymagana duża powierzchnia gruntu ♥d)promieniowanie słoneczne ♥zalety: ♥-możliwość uzyskania stosunkowo wysokich temperatur ♥wady: ♥-stosunkowo małe gęstości strumienia energii promieniowania i duża jego zmienność w czasie ♥-zależność od czynników atmosferycznych ♥-wysokie koszty inwestycyjne ♥e)sztuczne źródła ciepła - ich temperatury są zwykle wyższe od temperatur źródeł naturalnych ( z wyjątkiem wód termalnych), co stwarza korzystne warunki dla stosowania ich w pompach ciepła. Przy ocenie przydatności danego źródła należy brać pod uwagę jego wydajność, temperaturę i jej zmiany, dostępność, koherentność oraz agresywność i stopień zanieczyszczenia ♥B)Górne źródła ciepła ♥a)grzejniki konwektorowe lub konwekcyjne ♥b)ogrzewanie płaszczyznowe: ♥-ścienne ♥sufitowe ♥-podłogowe

6. Przykłady zastosowania urządzeń chłodniczych w samochodach: - świeże powietrze dociera do kanałów instalacji klimatyzacyjnej pojazdu poprzez otwory w masce silnika,- następnie może ono zostać zmieszane z powietrzem recyrkulacyjnie odessanym z wnętrza pojazdu,- obrobione powietrze może zostać: ogrzane, schłodzone, osuszone,- do podwyższenia temp. służy nagrzewnica,- obniżenie temp. uzyskuje się w skutek przepływu pow. przez parownik (tak również uzyskuje się osuszanie i jego częściowe oczyszczenie),- tak przygotowane powietrze trafia do kabiny. Urządzenie chłodnicze Rys X, *Parownik - (najczęściej wężownica lamelowa miedziana) - w samoch. osobowym pod pulpitem, w ciężarowym na dachu. *Sprężarka -maszyna dławiąca albo tłoczkowa, -maszyna wielotłoczkowa z tarczą napędową o ruchu precyzyjnym, -maszyna z mechanizmem jarzmowym. *Napęd sprężarki -za pomocą przekładni pasowej(sprężarka-silnik obecnie stosuje się także sprzęgło elektromagnetyczne-załącza odłącza sprężarke) -w autokarach stosuje się dodatkowy silnik spalinowy napędzający spr.chłodniczą. *Skraplacz -wężownica lamelowo miedziana) w sam. osob. na przedzie pojazdu, w ciężarowych na dachu.* Zawory regulacyjne -dławią skropliny czynnika chłodniczego do ciśnienia parowania (-termostatyczny zawór rozprężny, - regulator ciśnienia parowania), * Pozostałe elementy - zbiornik czynnika chłodniczego -pochłaniacz wilgoci - przewody -płyny robocze(R134a) *Elementy automatyki -zadanie jest zapewnienie bezawaryjnego funkcjonowania systemu oraz dostosowanie parametrów pracy oczekiwań użytkownika. -komputer pokładowy (zarządza pracę sprężarki i wentylatorów i przepustnic.) -inne rodzaje generatorów chłodn. (urządzenia termoelektryczne);

1.Pojęcia podstawowe ♥Klimatyzacja pomieszczenia-wentylacja pomieszczenia zapewniająca środowisku powietrznemu pomieszczenia określone właściwośći i parametry-czystość, temp, i wilgotność względną- przez uzdatnienie i rozdział powietrza odpowiednio do przeznaczenia i sposobu wykorzystania pomieszczenia w każdych warunkach klimatycznych danej miejscowośći ♥Wentylacja pomieszczenia- wymiana powietrza w pomieszczeniach lub jego części mająca na celu usunięcie powietrza zużytego (zanieczyszczonego i wprowadzenie pow zewn świerzego) ♥Komfort cieplny- utrzymanie określonej temp , wilgotności pow( prędkość przepł pow wokół człowieka t(⁰c), φ(%), w(m/s), (0,1-0,4 m/s) ♥Wilgotność względna- stosunek ciśnienia cząstkowego pary wodnej zawartej w powietrzu do ciśnienia nasycenia , określającego max ciśnienie cząstkowe pary wodnej w danej temp. ♥2.Proces projektowy ♥a)Ustalenie parametrów powietrza zewn (wewn) ♥-param pow zewn ( okres letni-2 strefy, o. zimowy -3strefy) ♥-param pow wewn( lato- t=23-26 C φ=40-55%, zima t=20-22C φ=40-60%) ♥Rys6. [1-obszar komf w okr letnim, 2-zimowym]ω_L­-p.obliczeniowy w okr L, ω_z-zimowym, z_L-p.obl zewn dla okr letniego dla danej strefy, Zz-zimowego) ♥b)Obliczanie obciążenia cieplno wilgotnościowego (bilans zysków i strat ciepła i wilgoci) ♥Obliczenia zawsze rozpoczynamy od okresu letniego poszukujemy max zysków ciepła pojawiającego się w klimatyzowanym przez nas obiekcie, ♥-zakładamy wirtualną różnice temp i obl ilość ciepła która przenika do wnętrza, wzgl. Promieniowanie i pojemność cieplną pomieszczenia ♥-uwzgląedniamy zyski wilgoci ♥-obliczamy izolację pomieszczenia ♥-dla zimy zakładamy max straty , nie uwzględniając tych zysków ciepła które są zmienne w czasie♥Lato:Q●max, m●_ω­, Zima Q●_{strat max}., m●_ω­ ♥c)Obliczenia masy wywiewanego (usuwanego ) ze względu na inne kryteria ♥-sanitarne, związane z zanieczyszcz, wilgotnościowo temperaturowe, kryt zapachowe, krotność wymian ♥d)Dobór urządzeń realizujących obieg, zakładane parametry pow. ♥3.Parametry powietrza wilgotnego: ♥*Stan fizyczny powietrza wilg określamy za pomocą stanu, do najistotniejszych należą:♥-temp(t-C), zawartość wilgoci (x) [kg/kg], wilgotność względna pow (φ-%), objętość wł pow wilg (v-m³/kg] l/v=ρ, entalpia pow wilg (h- KJ/Kg_{pow such}) ♥*Przy dolnym ciśnieniu pow wilg, dwa parametry spośród 5 określają jego stan w sposób jednoznaczny. ♥*Zawartość wilgoci- x=M_wody[Kg]/M_{pow such}=0,622*pw/p-pw (pw-ciśń cząst pary wodn, p-ciśń pow wilg) ♥-masa wilgoci przypadająca na 1kg pow suchego a wieć w (1+x)kg powietrza wilgotnego -Mw=0→x=0; Mp=0→x=∞ ♥*wilgotność wzgl: φ=pw/pw''=(ciśnienie cząst pary w pow)/(cieśń nasyc pary w danej temp) ♥-wskazuje w jakim stopniu stan pow jest odległ od stanu nasyc, czyli pokazuje zdolność pow do pochłaniania wilgoci w danej temp ♥-φ<1- para w powietrzu wilgotnym jest parą przegrzaną, ♥φ=1 para zawarta w pow jest parą suchą nasyconą♥*Objętość właściwa powietrza wilgotnego: ♥-stosunkowo nieznaczna zmienność parametru w zakresie temp i wilgotn ♥-często przyjmuje się w obliczeniach ρ=1,2[kg/m³] ♥*Entalpia powietrza wilgotnego ♥h_1+x=h_p+xh_w♥-jest sumą entalpii pow suchego h_p oraz entalpii zawartej w nim wilgoci ♥-jako odniesienie przyjęto t=0stC, h_p=PPS*t, h_w=Cpw*t+v₀, h_1+x=1.005t+x(2501+1,86t)[KJ/kg]

4.Podstawowe przemiany na wykresie h-x ♥a)mieszanie Rys7- komora mieszania ♥-punkt mieszania leży na prostej łączącej punkty 1:2 symbolizujące pow wchodzące do komory ♥-odcinek 1,2 dzielimy w proporcji do udziału masowego m_p1●/m_p2●=L₁/L₂

b)Nagrzewanie w nagrzewnicy przeponowej Rys 8 ♥t₂>t₁, x₂=x₁, Q●=m_p●(h₂-h₁), Q●= m_p●Cp∆t ♥-powietrze przejmuje ciepło od powierzchni grzejnych, zawart wilg nie zmienia się♥c)Chłodzenie pow w chłodnicy przeponowej Rys9 ♥-jeśli temp chłodn jest wyższa niż ten pkt masy t_ch1>t_ch2 chłodzenie przy stałej zawartości Q●=m_p●(i₁-i₂),, jeśli t_ch1<t_ch2 Q_ch●=m_p●(i₁-i₂'), m_w●=m_p●(x₂-x₁'), powietrze znajdujące się w bezpośrednim pobliżu powierzch chł osusza się mieszając z pozostała częścią zmienia jego parametr ♥d)Nawilżanie powietrza w komorze zraszania Rys 10 ♥-nawilżanie adiabatyczne t₂<t₁, i₁=i₂, m_w●=m_p●(x₂-x₁) ♥e)Nawilżanie parą Rys 11 ♥-duże zużycie energii na wytworz pary

6.Rodzaje odzysku Ciepła ♥a)Urządzenia odzysku ciepła ♥-rotacyjny wymiennik ciepła ♥-płytkowy rekuperator ♥-ururowy rekuperator ♥-pompy ciepła ♥Najlepszą metodą odzysku ciepła jest recyrkulacja. Odzyskujemy 100% ciepła , jednakże czasami powietrze nie spełnia odp kryteriów by poddać je recyrkulacji ♥*Pompa ciepła -ciepło pobrane od powietrza w parowniku łącznie z pracą sprężania może być oddane powietrzu w skraplaczu, który pracuej jako podgrzewacz pow ♥RYS12 ♥*rotacyjny wymiennik ciepła Rys13 ♥*rekuperatory Rys14♥ 6. Rodzaje odzysku ciepła od CHł: Pod względem technicznym sposoby dzielimy na:♥1) układy przekazujące ciepło bez medium pośredniczącego, tzn. pracujące w układzie pow. -pow. 2) układy przekazujące ciepło przez czynnik pośredniczący, tzn. pracujące w układzie pow-czynnik pośredniczący-pow. ♥Ad 1) recyrkulacja powietrza, regeneracyjny obrotowy wymiennik ciepła, rekuperacyjny wymiennik przeponowy: płytowy lub rurowy.♥Ad 2) rurka ciepła z wypełnieniem kapilarnym lub rozwiniętą pow. wewn., układ z cieczą pośrednią-wodny, glikolowy lub olejowy, pompy ciepła-sprężarkowe lub absorpcyjne układy parowe; ♥7.Sposób określania powietrza nawiewanego w went. i klimat. pomieszczeń basenowych: Cechy dobrej went basenu: zapewnienie poczucia komfortu ze względu na warunki panujące na zewn . hali; energooszczędność jej eksploatacji; prosta budowa; odporność na korozję; nie zawodność działania. Do basenu należy doprowadzić zawsze odpowiednią ilość świeżego powietrza nawet przy niskiej temp. otoczenia, oraz skutecznie usuwać z pływalni powietrze zużyte i zanieczyszczone. Instalacja went. basenu ma wentylować i osuszać znajdujące się w niej powietrze, nie powinna go dogrzewać. Zaleca się stosowanie grzejników radiatorowych, zaś należy unikać stosowania ogrzewania podłogowego ( zwiększa odparowanie wody w basenie). Możemy także stosować niezależny układ wywiewu znad posadzki lub lustra wody, lub też kanału przelewowego ( zmniejszenie stężenia związków chloru).

8. Rodzaje urządzeń stosowanych: Stosujemy centrale basenowe składające się z: sekcji recyrkulacji powietrza, wymienników np. rurka ciepła, nagrzewnicy, układu wentylatorów i filtrów powietrza a także kompletu automatycznej regulacji.

9. Kryteria ustalania powietrza nawiewanego: Zakładamy parametry zewn. i wewn. które posłużą nam do obliczenia obciążenia cieplnego. Zakładamy ilość powietrza świeżego dostarczanego do biurowca. Ilość ta zależy od liczby ludzi pracujących w budynku ( 30 m³/h na 1 osobę). Ilość wymian powietrza świeżego w pomieszczeniu n=V/V (strumień powietrza/ kubatura pomieszczenia). Dla porównania oceny zanieczyszczenia powietrza do wielkość wzorcowej wprowadzamy „olf”- ogólna ilość zanieczyszczeń wydzielaną przez jedną osobę. W celu określenia ilościowej oceny koncentracji zanieczyszczeń odczuwalnych przez ludzi wprowadzamy „pol”, częściej stosujemy decypol-to zanieczyszczenie spowodowane przez 1 olfa, jeśli strumień przepływającego czystego powierza wynosi 10 l/s; 1decypol=0.1 olf; c_wew=c_zew+G/V gdzie: c_wew/c_zew[pol]-oczekiwana jakość pow. wewnątrz/zewnatrz; G[olf]-ilośc zanieczyszczeń; V[l/s]-ilość pow. wentylacyjnego.

10. Instalacje wentylacyjno- klimatyzacyje w budynkach biurowych: Pomieszczenia o różnym stopniu sanitarnym nie mogą być obsługiwane przez te same urządzenia klimat, źródło ciepła musi mieć odrębną instalacje. Wentylacja pożarowa (oddymianie)- wydobycie dymu z budynku aby można było przeprowadzić akcję gaszenia i ratowniczą. Wytrzymałość temp. inst. oddymiającej musi być taka sama jak instalacji przegród między strefami pożarowymi (odgradzającymi). Wydajność kilka razy większa niż inst. klimat. Przy oddymianiu klatek schodowych stosujemy dwa rozwiązania: typ A (nadciśnienie na klatce, podciśnienie w przedsionku), typ B (nadciśnienie na klatce i w przedsionku). Wentylacja garażu- stosujemy wentylator nawiewny kilku biegowy pracujący w zależności od zawartości CO. Na okres zimowy nagrzewamy (nadmuchiwane powietrze), na okres letni nie nadmuchujemy. System automatycznej instalacji: warstwa zarządzania, warstwa automatyzacji, warstwa robocza. Źródła ciepła: obciążenie wewn.- ciepło od ludzi, lamp, urzadzeń biurowych; obciążenie zewn.- ciepło od słońca. Źródła zimna- ściany od strony zacienionej. 11. Zużycie energii: Energia jest wykorzystywana w postaci: energii ciepła Ew, energii chłodu Ek, en. elektr. Es. E=uEs+uνEk+wEw liczba chartek. energii [kWh/m²/rok]

I.1.Cel i obszary stosowania techniki chłodniczej.

2.Budowa, działanie i zadania sprężarkowego urządzenia chłodniczego

II.3.Budowa i działanie termoelektrycznego urządz chłodniczego

4.Budowa i działanie i zadania sprężarkowej pompy

III.5.Certyfikacja personalna w dziedzinie produkcji i eksploatacji chłodniczych

7.Wybrane zagadnienia termodynamiki sprężarkowych obiegów chłodniczych

IV.8. Czynniki chłodnicze

V.9.Sprężarki chłodnicze wyporowe:sprężarki tłokowe

10. Sprężarkowe pompy ciepła w systemach ogrzewania niskotemperaturowego.

VI.Cd 10

VII6. Przykłady zastosowania urządzeń chłodniczych w samochodach

Wentylki

VIII.1.Pojęcia podstawowe

2.Proces projektowy

3.Parametry powietrza wilgotnego:

IX.4.Podstawowe przemiany na wykresie h-x

6.Rodzaje odzysku Ciepła

7.Sposób określania powietrza nawiewanego w went. i klimat. pomieszczeń basenowych

X.8. Rodzaje urządzeń stosowanych

9. Kryteria ustalania powietrza nawiewanego

10. Instalacje wentylacyjno- klimatyzacyje w budynkach biurowych

---