PROPOZYCJE ZBIÓREK O TEMATYCE TURYSTYCZNEJ DO PRZEPROWADZENIA DLA HARCERZY STARSZYCH
TEMAT: Polskie pasma górskie
CELE:
Zapoznanie lub przypomnienie harcerzom nazw polskich pasm górskich
Zapoznanie z legendami górskimi
Stworzenie kroniki Korony Gór Polski (zadanie międzyzbiórkowe)
ZAMIERZENIA:
Harcerze po zbiórce będą:
Potrafili zlokalizować główne pasma górskie na mapie Polski i podać ich najwyższe szczyty
Znali kilka legend dotyczących polskich gór
MATERIAŁY:
Muzyka jako tło do gawędy
Zdjęcia poszczególnych pasm górskich
Puzzle z południową częścią Polski
Nazwy pasm górskich i ich najwyższych szczytów na kartakch
Regulamin Korony Gór Polski
PLAN ZBIÓRKI:
FORMA PRACY |
OPIS PRZEPROWADZENIA FORMY |
Gawęda |
Opowiadanie o powstaniu gór (jest taka polska legenda, która mówi, że Bóg tworząc świat chciał sobie zrobić przerwą i przekazał pracę aniołowi, ten tak się chciał postarać, że użył za dużo materiału i stworzył góry). Podczas gawędy w tle może być włączona muzyka ze szmerem potoku w tle (np. muzyka relaksacyjna - „Góry”)
|
Ćwiczenie, praca w grupach |
Zapoznanie się lub przypomnienie nazw głównych pasm górskich i ich najwyższych szczytów. W harcówce rozwieszamy zdjęcia z poszczególnych pasm górskich (z własnej kolekcji lub ściągnięte z Internetu), pod nimi zaszyfrowane nazwy tych pasm oraz umieszczone napisy z nazwą najwyższego szczytu i jego wysokością. Prosimy żeby zastępy obejrzały wszystko i rozszyfrowały nazwy oraz jak najwięcej zapamiętały.
|
Rozsypanka |
Każdy zastęp otrzymuje koperty, w których są nazwy najwyższych szczytów w pasmach. (Każde napisane na oddzielnej kartce i każdy zastęp dostaje inny zestaw). Zadaniem harcerzy jest dobrać szczyt do pasma górskiego, w którym się znajduje. Jeżeli któremuś z zastępów brakuje odpowiedniego szczytu, może odkupić go od innego zastępu za zdobyte poprzednio punkty lub np. za wykonanie jakiegoś zadania |
Puzzle, ćwiczenie |
Każdy zastęp dostaje puzzle (duże) z południową częścią mapy Polski ( tą, w której znajdują się pasma górskie) - tylko kontury granicy Polski i zaznaczone granice pasm. Po złożeniu puzzli umieszczają kartki z nazwami pasm w odpowiednich miejscach (kartki z poprzedniego zadania). Wspólnie sprawdzamy poprawność umieszczenia nazw. |
Zabawa ruchowa |
Przyklejamy każdemu harcerzowi kartkę z nazwą pasma górskiego (np. na plecach). Zadaniem harcerzy jest ustawić się w odpowiednich grupach lub kolejności wg wskazówek prowadzącego. Np.: pasma górskie od wschodu na zachód (robimy odpowiedni szereg), łączą się pasma górskie województwa dolnośląskiego, ustawiamy się wg wysokości najwyższych szczytów pasm od najniższego do najwyższego itp. |
Scenki |
Zastępy dostają kartkę z jedną legendą związaną z polskimi górami: np.: o Liczyrzepie w Karkonoszach, o śpiącym Rycerzu w Giewoncie itp. Ich zadaniem jest przygotować scenkę ilustrująca daną legendę. Po pokazie scenek wybieramy (np. w formie głosowania, czy najgłośniejszego okrzyku) najciekawszą legendę. |
Krzyżówka ,quiz |
Zasłaniamy lub chowamy wszystkie wypracowane na zbiórce materiały i w formie rywalizacji zastępów urządzamy turniej, quiz, krzyżówkę (dot. pasm, szczytów, położenia, legend), w której sprawdzamy ile udało się zapamiętać harcerzom ze zbiórki. |
Na koniec proponuję stworzenie kroniki Korony Gór Polskich (to również może być zadanie międzyzbiórkowe).
„Korona Gór Polski” - to odznaka turystyczna jak sama nazwa wskazuje, zdobywa się ją poprzez zdobycie wszystkich najwyższych szczytów w polskich pasmach górskich. Więcej informacji na : http://kgp.amos.waw.pl/
Kronika może wyglądać dowolnie muszą w niej być tylko wypisane dane pasma górskie, potem szczyt i zostawiamy miejsce na pieczątkę lub/ i zdjęcie ze szczytu. Myślę, że warto rozpocząć zdobywanie „Korony Gór Polski”, bo to oprócz odznaki, nasza pamiątka z wycieczek.
nr |
pasmo |
nazwa |
wyskość |
1 |
Góry Świętokrzyskie |
ŁYSICA |
612 |
Opracowała: pwd. Martyna Widawska
TEMAT: Zabytki naszego regionu
CELE PROJEKTU:
Poznanie najcenniejszych zabytków swojego regionu
Przypomnienie podstawowej wiedzy o stylach architektonicznych
Przygotowanie regionalnego mini-informatora turystycznego dla drużyn z hufca
Sporządzenie spisu zabytków niszczejących, wymagających opieki
Zachęcenie harcerzy do poznawania walorów krajoznawczych swojej miejscowości
ZAMIERZENIA:
Harcerze po zbiórce będą:
Potrafili wymienić różne style architektoniczne i ich cechy
Potrafili wymienić zabytki, które wymagają remontu znajdujące się w ich okolicy
Potrafili wymienić najcenniejsze zabytki swojego regionu
ZBIÓRKA:
FORMA PRACY |
OPIS PRZEPROWADZENIA FORMY |
|
Gawęda, dyskusja |
Krótka opowieść drużynowego o tym, dlaczego należy chronić zabytki, kto i w jaki sposób się tym zajmuje. Można też przekształcić gawędę w dyskusję na temat, dlaczego należy chronić zabytki i co my - harcerze możemy zrobić w tym zakresie.
|
|
Prezentacja multimedialna |
Wyświetlamy harcerzom krótką prezentację multimedialną zawierającą nazwy stylów architektonicznych, obrazki lub zdjęcia obiektów w poszczególnych stylach oraz charakterystyczne formy pozwalające na wyróżnienie danego stylu. Pamiętajmy jednak, że taka prezentacja musi być krótka i bardzo treściwa, a jej forma nie powinna przypominać prezentacji szkolnych, - dlatego możemy użyć zdjęć z wyjazdów drużyny, na których są interesujące nas obiekty (to zawsze wzbudza dużo emocji i pomaga w zapamiętaniu), a poważne opisy przerywać żartami, czy śmiesznymi rysunkami.
Jeśli nie możemy wykonać prezentacji multimedialnej to zróbmy np. plansze z rysunkami oraz najważniejszymi hasłami. Zakrywamy ją kartkami papieru, które kolejno odkrywamy np. po wykonaniu jakiegoś zadania przez zastępy. Można też zastosować inną formę przypomnienia tego materiału. |
|
Puzzle |
Przygotowujemy puzzle ze zdjęć najbardziej znanych zabytków architektonicznych naszej miejscowości. Po kolei kładziemy w środku kręgu kawałki puzzli. Zadaniem zastępów jest odgadnięcie jak najszybciej, co to za budowla - (Kto pierwszy zgadnie, ten wygrywa). |
|
Ćwiczenie, Szyfry, Konkurs |
Charakterystyczne elementy stylów-szukanie i dobieranie karteczek - w harcówce chowamy kartki z zapisanymi najbardziej charakterystycznymi elementami wszystkich wcześniej wymienionych stylów oraz zaszyfrowane nazwy stylów. Harcerze po znalezieniu odszyfrowują nazwy i starają się dobrać odpowiednie kartki do stylów. Podczas czytania tego, co wymyślili i dobrali poprawiamy ich błędy.
|
|
Pokaz slajdów |
Pokazujemy slajdy zabytków naszego regionu w kolejności chronologicznej każdego ze stylów. (Oczywiście, jeśli takie posiadamy, udało nam się zrobić lub ściągnąć z Internetu) |
|
Praca w grupach |
Na mapkach swojego regionu zastępy zaznaczają najcenniejsze i najciekawsze zabytki. Po kolei każdy zastęp będzie mówił swoją propozycję na obiekt do umieszczenia na mapie. Jeżeli zastępom skończą się pomysły, pałeczkę przejmuje prowadzący i wymienia najciekawsze obiekty, które wcześniej sobie przygotował. . |
|
Quiz |
Harcerze odpowiadają na pytania dotyczące zabytków architektonicznych swojego regionu. Pytania muszą być krótkie i proste np., który z kościołów w naszym mieście jest zbudowany w stylu gotyckim etc.
|
|
Zadanie międzyzbiórkowe |
Przedstawiamy zastępom trzy zadania (jedno do wyboru) do zrealizowania w ramach następnych dwóch zbiórek. Zastępy wybierają najbardziej interesującą dla nich opcję i planują realizację zadania.
REGIONALNA ODZNAKA KRAJOZNAWCZA warunki stopie
brązowy srebrny
ogólna liczba zwiedzanych obiektów 20 40
w tym co najmniej:
zabytków architektury 4 8
muzeów, izb regionalnych 1 3
miejsc pamięci narodowej 2 4
rezerwatów przyrody 1 2
parków zabytkowych 1 2
parków krajobrazowych |
Regulamin na: http://www.pttk.pl/pttk/przepisy/index.php?co=ro_kraj Patrz też: poradnik zdobywania odznak (w materiałach konkursowych)
|
WYKONANIE ZADAŃ PRZEZ ZASTĘPY
PODSUMOWANIE WYKONANIA ZADAŃ NA ZBIÓRCE DRUŻYNY
Opracował: phm. Maciej Czapski HR
Konsultacja: pwd. Martyna Widawska sam,
phm. Katarzyna Pawkowska HR
TEMAT: „Miasta Kraju nad Wisłą”
CELE:
Poznanie atrakcji turystycznych kilku polskich miast
Rozwój umiejętności wyszukiwania informacji na konkretny temat w dostępnych środkach przekazu
Zachęcenie do „otwarcia na świat” - zwiedzania nowych, ciekawych miejsc
Nauka pracy w zespole
PRZYGOTOWANIE, ZADANIE PRZEDZBIÓRKOWE:
Harcerze:
Zbiórka wymaga wcześniejszego przygotowania zarówno ze strony harcerzy jak i kadry; zależnie od operatywności naszych harcerzy dzielimy ich na 2-3 osobowe grupy zadaniowe, każda z grup otrzymuje zadanie przygotowania materiałów źródłowych o jednym z miast polskich, wybór ich zależy od drużynowego, niemniej powinny być to miasta ciekawe zarówno pod względem krajoznawczym jak i kulturowym np.: Warszawa, Łódź, Kraków, Wrocław, Poznań, Gdańsk, Szczecin, Bydgoszcz, Lublin, Katowice, Białystok, Gdynia, Częstochowa, Kielce, Toruń czy inne o podobnym stopniu atrakcyjności. Przypominam, że chodzi tu o znalezienie materiałów źródłowych nie o opracowanie ich.
Takie materiały powinny zawierać:
informacje o położeniu miejscowości (im szczegółowiej, tym lepiej)
garść danych statystycznych (powierzchnia, populacja, itp.)
wiadomości o kilku najważniejszych zabytkach i zdjęcia przynajmniej dwóch z nich
informacje o atrakcjach turystycznych regionu
kilka ciekawostek o danym mieście
Tak naprawdę większość potrzebnych informacji zawiera strona z encyklopedii internetowej poświęcona danemu miastu, więc dla przedsiębiorczych harcerzy nie jest to ogrom pracy.
Informacje powinny być zebrane w kopercie, lub koszulce.
Kadra:
Zadanie jest nieco trudniejsze dla kadry, niemniej również wykonalne. Należy przygotować połączenia komunikacyjne (środek transportu, godzina wyjazdu, czas podróży) z każdego z zadanych harcerzom do opracowania miast do kilku innych, na przykład po trzy kolejowe, dwa autobusowe, tam gdzie jest tak możliwość mogą być promowe czy lotnicze. Nie chodzi tu o faktyczne połączenia, ale o zachowanie proporcji, tak żeby podróż z Częstochowy do Warszawy trwała około 3 godzin a nie 15. Przynajmniej jeden ciąg połączeń powinien dać możliwość sprawnego przejazdu pomiędzy wszystkimi miejscowościami, proponuję, więc od niego zacząć.
Na przykład:
START: Szczecin (PKP do Gdańska o godzinie 17.55 jedzie 3h) - Gdańsk (PKS do Poznania 21.10 5h) - Poznań (PKS do Łodzi 2.20 3h)- Łódź (PKP do Warszawy 5.35 3h)-Warszawa (...) -itd.
Do tego dorzucamy kilka, mniej dogodnych lub całkowicie niepraktycznych połączeń:
Szczecin - Warszawa PKP 17.50 7h
Szczecin - Poznań PKS 17.20 5h
Poznań - Łódź PKP 2.20 3,5h
Łódź - Poznań PKS 5.30 3h
Itp.
Oprócz jednej startowej kombinacji, może nam to dać przez przypadek jakieś inne sensowne rozwiązania.
PLAN ZBIÓRKI:
FORMA PRACY |
OPIS PRZEPROWADZENIA FORMY |
Gawęda |
Dobrym wstępem będzie tu kilka słów o podróżach oraz pięknie ziemi ojczystej. Opowieść o tym ile ciekawych rzeczy może nam się przydarzyć podczas wycieczek, dlaczego warto poznawać nowe miejsca itp. |
Praca w grupach - przygotowanie prezentacji |
Harcerze siadają w kręgu w swoich grupach, którymi przygotowywali materiały. Następnie wymieniają się kopertami o dwa zespoły w prawo, dostają w ten sposób informacje przygotowane przez inny zespół (miejmy nadzieję, że rzetelnie). Teraz mają czas na przygotowanie prezentacji miejscowości, o której informację otrzymali, powiedzmy 10-15 minut, prezentacja może mieć dowolną formę: scenki, teatrzyku, czy reklamy telewizyjnej - ceńmy kreatywność! |
Ćwiczenie - plan podróży
|
Gdy zespoły skończą, odrywamy je na chwilę od pracy twórczej i przedstawiamy przygotowaną wcześniej siatkę połączeń. Zadaniem harcerzy jest zaprojektowanie najdogodniejszego połączenia komunikacyjnego, pomiędzy wszystkimi miastami wybierając środki lokomocji i godziny odjazdu z propozycji przygotowanych przez kadrę. (W przypadku licznej drużyny każdy zastęp opracowuje swój plan podróży i wybieramy potem najlepszy). Ponieważ przy wielu połączeniach zadanie może nie być łatwe, drużynowy może pomóc, pełniąc funkcję na przykład telefonicznej informacji turystycznej naprowadzając harcerzy na najdogodniejsze połączenia. |
Gra ruchowa |
Na ścianach harcówki umieszczamy wcześniej przygotowane kartki z nazwami miast, (o których harcerze opracowali informacje) - są to nasze dworce. Wpisujemy na każdej z kartek, o której przybywamy i o której wyruszamy z danego miasta wg planu przygotowanego w poprzednim zadaniu. Harcerze ustawiają się w pociąg i jeżdżą od stacji do stacji - można także wyłonić konduktora, maszynistę, panią informującą o odjazdach na dworcu. Pociąg jadąc od stacji do stacji śpiewa ustaloną przez wszystkich piosenkę, jeśli z danego miasta jedziemy PKS-em to pociąg zamienia się na autokar, a wszyscy pilnują czasu przejazdu - można wyznaczyć jedną osobę, która jest zegarynką i podaje godzinę, a nasz środek lokomocji przyśpiesza lub zwalnia wg potrzeb. Rundkę po miastach można zrobić kilka razy. |
Prezentacja |
Gdy już uporaliśmy się z wykonaniem planu podróży - wyznacza nam on kolejność prezentacji poszczególnych miast. Po kolei prezentujemy miasta „jadąc” ułożoną przez zespoły siatką połączeń. Teraz każdy zespół ma 5 minut na przedstawienie opracowanej przez siebie miejscowości. |
Praca plastyczna (opcjonalnie jeśli mamy czas na przeprowadzenie tej formy, jeśli nie to pomijamy ją) Prezentacja |
Gdy już odbędziemy całą podróż, zespoły ponownie przekazują sobie materiały w kopertach, o jedno miejsce. Teraz czas na chwilę artystycznego wyżycia - mając do dyspozycji szary papier, krepinę, kartki, kredki, kolorowe gazety, flamastry, mnóstwo taśmy klejącej i co nam tylko wpadnie do głowy (albo raczej, co nam dostarczy na zbiórkę drużynowy) zespoły mają za zadanie przygotować prezentację jednego zabytku miejskiego z nowo otrzymanej koperty. Pomocne okażą się tu, więc ich opisy i zdjęcia. Ponownie forma zależy wyłącznie od ich pomysłowości, na przykład Smoka Wawelskiego mogą przedstawić w formie rysunku, ukształtować go z szarego papieru czy przystroić jednego z siebie na kształt smoka ;p Po 5 minutach przygotowania, następuje prezentacja we wcześniej ustalonej kolejności. |
Konkurs |
Grupy z poprzedniego zadania otrzymują mapę konturową Polski. Zadaniem jest jak najszybsze zaznaczenie wszystkich omawianych na zbiórce miast w odpowiednim miejscu na mapie. Zespół, który będzie pierwszy otrzymuje jakąś drobną nagrodę, a po zakończeniu zaznaczania przez wszystkich - sprawdzamy wspólnie poprawność wykonania zadania wieszając dużą mapę z zaznaczonymi miastami. |
Quiz |
Podczas prezentacji miast przez grupy, prowadzący spisuje pytania dotyczące obiektów, miejsc, ciekawostek przedstawionych przez grupę jako występujące w danym mieście. Przeprowadzamy quiz zadając pytania po kolei grupom (nr pytania można losować). Wygrywa grupa, która uzyskała najwięcej punktów. Oczywiście po każdym pytaniu podajemy poprawną odpowiedź jeśli grupa jej nie udzieliła. |
Zakończenie |
Na zakończenie przeprowadzamy głosowanie na najatrakcyjniejsze miasto np. w formie podejścia do „stacji”, czyli kartki z nazwą miasta na ścianie (każdy harcerz ma 1 głos), a wyniki tego głosowania mogą być dla nas inspiracją do zaplanowanie kolejnego biwaku w to właśnie miejsce… |
Życzę powodzenia i przyjemnych zajęć.
Opracował: pwd. Michał Cyrkunowicz HO
9
Inspektorat Drużyn Turystycznych GK ZHP