Pracownia Zakładu Fizyki Technicznej Politechniki Lubelskiej |
||||||||
Nazwisko i imię Kadłubowski Krzysztof studenta: |
Instytut i symbol grupy Ed 3.5 |
|||||||
Data wykonania ćwiczenia: 96-11-20 |
Symbol ćwiczenia: 11.1 |
Temat zadania: Wyznaczanie indukcji magnetycznej elektromagnesu przy pomocy teslomierza hallotronowego |
||||||
Zaliczenie: |
Ocena: |
Data: |
Podpis |
1.Tabela pomiarów:
Połączenie szeregowe cewek elektromagnesu |
|
I [A] |
B[mT] |
0.05 |
80 |
0.10 |
120 |
0.15 |
210 |
0.20 |
240 |
0.25 |
350 |
0.30 |
440 |
0.35 |
500 |
0.40 |
520 |
0.45 |
560 |
0.50 |
640 |
0.55 |
700 |
0.60 |
760 |
0.65 |
840 |
0.70 |
920 |
0.75 |
960 |
0.80 |
1040 |
0.85 |
1080 |
0.90 |
1160 |
0.95 |
1200 |
Połączenie równoległe cewek elektromagnesu |
|||||
I [A] |
B[mT] |
I [A] |
B[mT] |
I [A] |
B[mT] |
0.05 |
60 |
1.15 |
720 |
2.25 |
1380 |
0.1 |
84 |
1.2 |
780 |
2.3 |
1400 |
0.15 |
100 |
1.25 |
800 |
2.35 |
1440 |
0.2 |
140 |
1.3 |
840 |
2.4 |
1440 |
0.25 |
170 |
1.35 |
860 |
2.45 |
1460 |
0.3 |
210 |
1.4 |
880 |
2.5 |
1480 |
0.35 |
240 |
1.45 |
920 |
2.55 |
1480 |
0.4 |
280 |
1.5 |
960 |
2.6 |
1500 |
0.45 |
320 |
1.55 |
1000 |
2.65 |
1520 |
0.5 |
350 |
1.6 |
1040 |
2.7 |
1520 |
0.55 |
390 |
1.65 |
1080 |
2.75 |
1560 |
0.6 |
420 |
1.7 |
1100 |
2.8 |
1560 |
0.65 |
460 |
1.75 |
1130 |
2.85 |
1600 |
0.7 |
500 |
1.8 |
1160 |
2.9 |
1600 |
0.75 |
510 |
1.85 |
1180 |
2.95 |
1620 |
0.8 |
520 |
1.9 |
1200 |
3 |
1620 |
0.85 |
560 |
1.95 |
1240 |
3.05 |
1640 |
0.9 |
580 |
2 |
1280 |
3.1 |
1640 |
0.95 |
600 |
2.05 |
1300 |
3.15 |
1660 |
1 |
640 |
2.1 |
1320 |
3.2 |
1680 |
1.05 |
680 |
2.15 |
1340 |
3.25 |
1680 |
1.1 |
700 |
2.2 |
1360 |
3.3 |
1680 |
2.Schemat układu pomiarowego:
Oznaczenia symboli użytych w schemacie pomiarowym:
-ZE- zasilacz prądowy elektromagnesu
-A- amperomierz
-T- teslomierz hallotronowy
-EL- elektromagnes złożony z dwóch cewek (P1 ,P2- początki uzwojeń elektromagnesu, K1, K2- końce uzwojeń elektromagnesu)
3.Część teoretyczna:
Do pomiaru natężenia indukcji pola magnetycznego B użyto teslomierza hallotronowego, którego budowę i zasadę działania obrazuje rysunek:
Jeżeli płytkę w kształcie prostopadłościanu o wymiarach a, b, c wykonaną z półprzewodnika lub metalu włączymy w obwód prądu stałego i umieścimy w polu magnetycznym prostopadły do płytki i kierunku prądu elektrycznego, to w kierunku poprzecznym (między punktami A i B) powstaje różnica potencjałów UH zwana napięciem Halla. Prześledźmy mechanizm jego powstawania.
Przyjmijmy, że nośnikami prądu są dziury. Na nośniki działać będzie siła Lorentza :
gdzie:
ładunek nośnika
- wektor prędkości nośników
- wektor indukcji magnetycznej.
W sytuacji przedstawionej na powyższym rysunku wartość siły Lorentza wynosi:
.
Działanie tej siły powoduje gromadzenie się ładunków po jednej stronie płytki i ich niedobór po stronie przeciwnej. Proces polaryzacji płytki wzdłuż osi x trwa tak długo, aż siła pochodząca od wytworzonego pola elektrycznego Ex nie zrównoważy siły Lorentza :
przy czym . Gęstość prądu płynącego przez płytkę możemy zapisać: . Natężenie prądu jest równe:
Z powyższych równań otrzymujemy: gdzie jest stałą Halla, która zależy od rodzaju materiału płytki.
Z równań wynika, że aby uzyskać dużą wartość napięcia Halla należy stosować cienkie płytki, otrzymywane najczęściej techniką napylania z materiałów o dużej wartości stałej Halla.
Hallotrony znajdują szerokie zastosowanie w technice pomiarów natężenia pól magnetycznych, wielkości elektrycznych, jak również w układach liczących i logicznych.
4.Opracowanie wyników pomiaru:
Należało sporządzić wykres zależności indukcji magnetycznej w funkcji prądu zasilającego elektromagnes.