KNS-definicja-KNS jest częścią humanistyki, nauka interdyscyplinarna,czerpie z innych nauk.W Niemczech KNS uważana za etykę społeczną,nauką preskryptywną- punktem wyjścia jest czysta nauka.KNS jest również: n. normatywną-poszukuje norm dla życia społecznego.Jest teologią społeczną-nauką o celach społecznych.Jest deontologią-nauką o obowiązkach.- krytyczna refleksję nad tym co zostało zdefiniowane przez społeczne nauczanie Kościoła. przedmiot-Instytucje społeczne cel-stworzenie wzoru społeczno-prawnego,zgodne z nauką Nowego Testamentu,rozwijany od narodzin Chrystusa do chwili obecnej
2. Byt społeczny- to rzeczywistość społeczna,ma 5 zakresów:Ekonomia-wynika z potrzeb egzystencjonalnych(np.podtrzymywanie wegetatywnych procesów).Potrzębę realizuję Insytucja Ekonomia- kreuje warunki do godziwego życia,uaktywnia potencjał człowieka.Opiera się na rynku,pracy,pięniądzach,sprzedarzy,wymianie.Państwo- z potrzeby organizacji.Potrzębę tę realizuję I.P.,która stwarza warunki odpowiedniej organizacji,zapewnia bezpieczeństwo i określa reguły współżycia.Nauka-wynika z potrzeby poznania.Potrzebę tę realizuję I.N-która stwarza warunki w których człowiek realizuje potrzebę poznawczą czyli która pozwala więcej zrozumieć,człowiek dzięki niej optymalizuje,racjonalizuje życie,szuka lepszych rozwiązań.Rodzina-wynika z potrzeb emocjonalnych.Jej celem jest zaspokojenie tych potrzeb.Religia-wynika z potrzeb duchowych.Ideologia jest często substytucją religii.Celem jest wykreowanie warunków w których ludzie nawiązują relację z metafizyką
3. Metoda JOC w KNS: Papież Jan XXIII podal met. JOC-ku w encyklice ,,Mater et Magistra,,(,,Matka i Nauczycielka,,).Józef Cardin sformułował metode działania organizacji chrzescijanski związek Młodzieży Robotniczej 1924-Belgia.,którą przejęła KNS.Metoda ta opiera się na 3 etapach:widziec,oceniac,dzialac.
4. Żródła KNS:Podział: zródła formalne(bliższe)-oficjalna nauka Kościoła,zbiory przepisów,Kodeks prawa kanonicznego,adhortacje,Listy episkopatów,dokumenty S.A.,breve. zródła materialne(dalsze):odwieczne prawo Boże.a)prawo objawione-normy zapisane najczęściej w księdze objawionej.Księgi objawione mówią o sposobie zachowania. b)prawo naturlane-boski porządek rzeczy zawarty w ludzkim umyśle,zasady pierwsze i zas.dalsze,c)prawo pozytywne:stanowione przez czlowieka
5. Oświecenie i transformacje społeczne: Rewolucja scjentystyczna(naukowa)- dezintegracja tego co było w średniowieczu.Zmieniła sposób myślenia.W średniowieczu wszystko uporządkowane(doskonałe całośći),system inkluzywny(system ekonomiczny),system lenny(system integrujący).Odkrycie Kopernika-heliocentryzm- wpływ na skupianie się na szczegółach.Uczony nowożytny(zamknięty,samotny)był przeciwieństwem uczonego w średniowieczu(otwarty,nauczający w miejscach publicznych).Skupianie się na szczególe bez łączenia w całości
Odkrycie ameryki,wystąpienie lutra,myslenie Kartezjusza(teoria poznania),maszyna parowa,rew.francuska(robespieur)Leon XIII 1891 rerum novarum
6. Historyczny kontekst KNS: sytuacja Kościoła w XIX w. Wiek XIX był burzliwy jeśli chodzi o stosunki społeczne.Kościół został zmuszony do wydania encykliki Rerum Novarum przez Leona XIII.Społeczeństwo nowożytne potrzebowało czasu by nauczyć się żyć w nowych warunkach. We Francji po rewolucji istniały 2 ruchy:konserwatyści(ultramontanizm) i liberałowie. Postulat1:Liberałowie chcieli aby Kościół zaakceptował zmiany polityczne,chcieli filozofie kantowską(twierdziła,że my kreujemy rzeczywistość) włączyć do teologii=idealizm niemiecki.2:zniesienie państwa Kościelnego3:oddanie przez papieża władzy biskupom (kolegializm).4:odejscie od uniformizmu,odejscie od jednolitych form5:otwarcie się Kościoła na inne religie=dialog ekumeniczny. Ultramontaniści byli przeciwni postulatom liberałów.popierali papieża i państwo kościelne,przeciwni rewwolucjii fr,wladza kościoła:antymodernistyczna,zhierarchizowana,zuniformizowana, powrot do jednolizmu, kosciol monolitem prawnym, odwołanie do tomizmu.Przysięga antymodernistyczna-księżą,biskupi będą mieli krytyczny stosunek do oświecenia,racjonalizmu,scjentycyzmu,idealizmu niemieckiego.Encyklika Quanta cura Piusa IX z 8 grudnia 1864- potępienie oświecenia i wszystkiego co za tym idzie przez Kościół.
7. Kwestia społeczna w XIXw:Społeczeństwo XIXw jest wolne nominalnie tzn moze robić co chce ale nie ma ku temu warunków tzn.pieniedzy,świadomości.Przytost ludności w XIXw,upadek systemu feudalnego.Zniesienie poddaństwa,w zamian chłopi wolni ale bezrobotni.
8. Kwestia robotnicza Proletariat-uboga grupa ludzi,robotnicy,którzy nie są w stanie funkcjonować na rynku kapitalistycznym,pracują tam gdzie akurat jest miejsce.Warunki pracy były nędzne.Robotnik musiał pracować przeszło 78h tygodniowo,pracowali w upale,hałasie.Rygorystyczna atmosfera pracy.Brak zabezpieczeń.Klasa robotnicza żyła nędznie i ubogo.Rynek pracy stał się rynkiem wczesnego kapitalizmu-traktowanie ludzkiej pracy jako towar.minimalizacja kosztów i multiplikacja zyskow, obniżenie poziomu moralnego
9. Prekursorzy KNSu: bsk.Wilhelm Emanuel von Ketteler,ks.Adolf Kolping,ks.Hugo Robert F.de Lamennais,F.von Vogelsang.
10. Wpływ neoscholastyki na rozwój KNS: 1powrócono do tradycyjnego prawa naturalnego,tomistycznego..2.wprowadzenie definicji człowieka jako byt z natury społeczny.3.organiczne rozumienie społeczeństwa i dobra wspólnego.4najlepsza podstawa do koncentracji sil katolickich przeciwko liberalizmowi.
11. Prawa człowieka:.Ojcem- John Locke. 1.prawa wolnościowe(status negativus-tzn,formułujuemy postulat praw w sposób kategoryczny,zdecydowany)-prawo do życia ,własności,wolności.Prawa wrodzone i uniwersalne. 2.prawa obywatelskie (status activus)-gwarantują możliwość aktywnego udziału w życiu społecznym,politycznym,gospodarczym.Są prawami historycznymi.3. prawa społeczne(status pozitivus )prawo do pracy własności wypoczynku,opieki lekarskiej,mieszkania,stowarzyszania się,sytuacja człowieka prazujacego.
4solidarnosciowe:prawo do rozwoju,zycia w nieskazonym srodowisku naturalnym,zycia w pokoju. PRAWO: określa relacje miedzy jednostkami a wladza oraz samymi jednostkami; ch. Korelacyjny:dopelniaja się nawzajem, maja cel „ku” integralny, wszechstronny,dynamiczny rozwój os.ludzkiej
12. Kościół Katolicki a prawa człowieka recepcją praw człowieka przez Kościół,dokumenty. W 1963 r Kościół przyłącza się do debaty na temat praw,papież Jan XXIII w encyklice ,,Pacem in Terris,, zawarł Kodeks Praw Człowieka(po raz pierwszy.)za podstawe praw uznaje:godność os. Ludzkiej; prawo jest naturalne,powszechne i nieutracalne,konkretyzacja godności ludzkiej,
13. Korelacja praw i obowiązków:komplementarność praw i obowiązków.Prawo zakłada symetryczny obowiązek.Obowiązek zakłada symetryczne prawo.Prawo nie może istnieć bez obowiązku.
14. solidarność społeczna. Henryk Pesch był twórcą solidaryzmu społecznego będącą podstawą zasady solidarności - jest wartością etyczna,wzajemne dazenie do celu, wzajhemna odpowiedzialność-każdy odpowiada za calosc-calosc za kazdego, od rew.franc .:”wolność,rownosc,braterstwo”Pius XII wprowadził tę zasadę do KNSu.
15. pomocniczość (GUNDLACH) (subsydiarność=pomoc z rezerw)- korzenie protestanckie.pomagać słabszemu,ale też nie odbierać inicjatywy.pomoc w aspekcie negatywnym:brak pomocy, szacunek dla autonomii, pomoc w asp.pozytywnym: skuteczna i jednorazowa pomoc która umozliwia samodzielne działanie jednostek. wprowadzona przez Piusa XI w encyklice ,,Quadragesimo Anno,, w 1931 roku.
16.DOBRO WSPOLNE suma dóbr materialnych i niematerialnych wypracowanych przez grupę społeczną,które umożliwia osiągnięcie lepszego poziomu życia.jest celem państwa i społeczeństwa, celem samym w sobie, f. negatywna: chroni przed indywidualizmem,egoizmem, grupami interesu, f.pozytyw-akcentuje wage spraw.spol.i koniczności wkładu każdej jednostki w dobro wspólne.
17. Sprawiedliwość- norma stosunkow miedzu gr. Spolecznymi,reg ich uprawnienia i wzajemne obowiazki przez wymog oddawania kazdemu tego co mu się należy. wymienna-reg. Zas. wymiany. rozdzielcza-obowiązuje w perspektywie politycznej określa zasady rozdzielania przed podmioty wyższe podmiotom niższym.Zasady te muszą być sprawiedliwe. udziału-równe prawo udziałów podmiotów niższych i podmiotów wyższych. społeczna-jest etycznym postulatem.Reguluje właściwości decyzji albo służy dobru wspólnemu.
18. Relacja społeczeństwo-państwo wg KNS;funkcja państwa: 1.ochrona porządku prawnego-może wprowadzać i egzekwować prawo.Może stosować sankcje przymusu.Monopol leży po stronie państwa.2.ochrona porządku gospodarczego-państwo określa kierunek gospodarki,kieruję potrzeby np.wprowadzenie akcyzy.3.ochrona porządku kultury-państwo tworzy pozytywny klimat do rozwoju kultury.
19. Struktury pośrednie:spolecznosci które wystepuja pomiędzy jednostka i rodzina a spolecznoscia państwową.Terenowe-oparte na więzi miejsca.W oparciu o te więzi powstają samorządy.Ich celem jest zaspokojenie potrzeb wynikających z miejsca zamieszkania.Zawodowe-oparte na podstawie świadczenia dóbr. Człowiek należy do nich przez należenie do określonej grupy zawodowe j .wolne:
Grupy interesow, dziela się na takie które ksztaltuja się w plaszczyznie publicznej(partie polityczne) celem jest kształtowanie dobra wspólnego społeczeństwa, mogą wplywac na decyzje państwa; ksztaltujace się na plaszczyz. Prywatnej (klub wetkarski) w celu rozwoju hobby.Spolecznosci- maja znaczenie dla rozwoju osoby ludzkiej,barometr wolności
20. Rodzina: najmniejsza komórka życia społecznego,cele:wydanie na świat potomstwa,wychowanie do pełnego rozwoju osobowości,tworzenie klimatu w której może zaistnieć ekspresja osobowości.prawa(zawierają się w adhortacji Familiaris Consortio Jana Pawła II -1981):1.prawo rodziny jako takiej:p. do istnienia i rozwoju rodziny.P. do odpowiedzialności za życie.P. do wychowania dzieci wg.własnej woli.P. do trwałości więzi małżeńskiej i rodzinnej.2.p. rodziny w stosunku do państwa i społeczeństwa:p. do uzyskania ubezpieczenia politycznego,ekonomicznego,fizycznego,społecznego.Wiąże się to z p. do zatrudnienia,p. własności.P. do zrzeszenia się z innymi rodzinami i instytucjami dla należytego spełniania swoich praw.P. do ochrony nieletnich przez odpowiednie instytucje.P. osób starszych do godziwego życia i umierania.P. do emigrowania rodziny w celu poszukiwania lepszych warunków życia.
21. Ideologia i światopogląd:Ideologia-zbiór twierdzeń,norm,ocen w odniesieniu do człowieka,społeczeństwa,gospodarki,państwa przyswojonych przez szersze grupy społeczne,gdzie normy,oceny te stanowią podstawę do poszukiwania konkretnych rozwiązań(podmiotem jest grupa).Elementy składowe ideologii:antropologia,koncepcja porządku i ładu ustrojowego,jest ekspansywna i dynamiczna,w pojęciu ideologii mieści się praktyka.Funkcje Ideologii:1.f.integrująca-integruje zwolenników pod sztandarem swoich haseł.2.f.selekcyjna-polega na doborze ludzi aktywnych,oddanych danej ideologii.3.f.wychowawcza-polega na wytwarzaniu atmosfery w której mają się formować dogodne dla danej ideologii jednostki. Światopogląd-obejmuje normy postępowania człowieka.Podmiotem jest jednostka.Jednostka tworzy światopogląd dzięki refleksji.związane z informacją.
23. Indywidualizm społeczny:
-jednostka-jedyny, ostateczny podmiot życia społecznego i gospodarczego;podstawa-koncepcja bytu samodzielnego i samowystarczalnego - jedyną miarą wartości jest dobro i interes jednostki
- indywidualizm najbardziej rozbudowali Hobbes, Lock i Rousseau
Rousseau:
- człowiek jest z natury dobry i wolny - wolność-nienaruszalny atrybut człowieka
- wszyscy rodzą się równi, z innymi atrybutami- mocniejsze jednostki podporzadkowuja słabszych.państwo-ma chronić wolność jednostki
- i. występuje w płaszczyźnie epistemologicznej, religijnej, politycznej i społecznej - jednostka z natury nie potrzebuje życia społecznego, zawierają jedynie umowy społeczne
- społeczeństwo jest arytmetyczną sumą jednostek, nie ma między nimi relacji naturalnych - zatem dobro wspólne-suma dóbr jednostkowych,charakter ilościowy
- motywy umowy społecznej:
Hobbes: zabezpieczenie przed egoizmem i wrogością
Lock: ocalenie wolności
Rousseau: osiągane korzyści
- małżeństwo i rodzina traktowane są jako i wolne umowy prywatne dowolne
24. Teorie umowy społecznej:
Znane w starożytności greckiej, szerokie uznanie XVII i XVIII w.racjonalistycznej filozofii oświecenia, odwołuje się do czasów przed ukształtowaniem państwa, kiedy to ludzie żyli w stanie pierwotnym, są dwie wersje tej teorii, wspólnie zakładają istnienie prawa naturalnego jako wiecznego i przyrodzonego naturze ludzkiej (w oderwaniu od Boga - Stwórcy natury ludzkiej)- Człowiek z natury jest zły, a pierwotnie wszyscy walczyli przeciwko wszystkim.zapobiec samowyniszczeniu ludzie zawarli umowę o nieagresji i ustanowili państwo (Thomas Hobbes, Baruch Spinoza)
- Człowiek jest z natury dobry, pierwotnie życie było pomyślne, jednak z czasem nastąpiło zepsucie natury ludzkiej, aby zapobiec konfliktom ludzie zawarli między sobą umowy:o zjednoczeniu (pactum unionis) i o podporządkowaniu się władcy (pactum subiectionis) (John Locke, Jean Jacques Rousseau)
25. Liberalizm: (łac. liber - wolny)
XVII w. orientacja w sferze myśli społecznej , wolność ludzkiego indywiduum nadrzędną kategorią, i najwyższą wartością w całym porządku społecznym. Wolność ta rozumiana w sposób negatywny i utożsamia się z brakiem jakichkolwiek ograniczeń w realizacji przez człowieka jego naturalnych popędów. Liberalizm splata się tu z indywidualizmem i oświeceniowym racjonalizmem w filozofii człowieka.
Lib. Na gruncie politycznym: jedyną funkcją państwa jest obrona i gwarancja praw wszystkich obywateli. Ekonomia- absolutyzacja prywatnej własnośći, zasada nieograniczonego zysku ekonomicznego i wolnej konkurencji-brak interwencji państwa w zycie gospodarcze. religijno-kulturowa: zasada oderwania Kościoła od państwa i laicyzacji wielu dziedzin życia społecznego .neoliberalizm(odrodzil się w latach międzywojennych) akceptacja ograniczonej interwencjii państwa w zycie gosp.Nauka społeczna Kościoła krytycznie odnosi się do liberalizmu, zarówno w jego klasycznej, jak i zmodyfikowanej postaci.przedmiotem krytyki jest absolutna autonomia jednostki
26. Socjalizm
(łac. socialis - społeczny)
pierwotnie termin używany w racjonalistycznej szkole prawa naturalnego.Zastosowanie polityczne w XIX i XX w. w ruchach socjalistycznych. Dziś: różnorodne ruchy społeczne, gdzie zwraca się uwagę na krytykę kapitalizmu, zniesienie własności prywatnej, walkę klas oraz na konieczność zbudowania nowego porządku społecznego i gospodarczego.fazy rozwoju:
1 ) S. utopijny (ok. 1820-1848).okresie wielkich zmian społecznych-rew.przemyslowa Głosił różne wizje przebudowy społeczeństw w oparciu o założenia filozoficzno-prawne Oświecenia i koncepcję egalitarnego porządku społecznego
2)zorganizowany ruchu robotniczego w Europie i partie socjalistyczne względnie socjaldemokratycznyczne (1850-1914).
3) Rozdział partii socjalistycznych lub socjaldemokratycznych od partii komunistycznej (od I wojny światowej do 1945).
4) Popularyzacja systemów socjalistycznych po II w.ś.. ZSRR i podporządkowane mu kraje demokracji ludowych zmierzały do realizacji "naukowego" (doktrynalnego) marksizmu-leninizmu, z drugiej zaś kraje zachodnie kształtowały się jako pluralistyczne i demokratyczne, w których partie socjalistyczne i socjaldemokratyczne mogły ubiegać się o miejsce w parlamencie oraz o sprawowanie rządów.
Naucz.spol.kosciola.nie akceptuje ustrojów socjalistycznych opartych na ateistycznych założeniach. Odnosi się to zwłaszcza do marksizmu-leninizmu, który znajdował się u podstaw programów partii komunistycznych. Paweł VI w Octogesima adveniens (1971), podejmując zagadnienie ideologii i ruchów socjalistycznych, powiedział: "Trzeba jasno stwierdzić, że w poszczególnych wypadkach zachodzi między nimi określony związek. Jasne sprecyzowanie tego związku pozwoli dopiero chrześcijanom dokładnie określić stopień możliwego zaangażowania się w te zakresy, troszcząc się zawsze, by nie naruszyć wartości, jakimi są zwłaszcza wolność, odpowiedzialność i otwartość na sprawy duchowe, które gwarantują integralny rozwój i doskonałość człowieka".
27. Komunizm: (communis - wspólny, powszechny), program polityczny dążący do stworzenia bezklasowego społeczeństwa,zasady egalitaryzmu i zniesienia własności prywatnej. Społ.komunist.-ujednolicone pod wzgl przekonań i zachowań politycznych. Elementy ideologii komunistycznej (np. dotyczące sprawiedliwości) można spotkać zarówno u Platona, jak i Tomasza z Akwinu.
W XV-XVIII w. przyjmuje postać komunizmu utopijnego-zniesienie własności pryw.likwidacja podziału społeczeństwa na bogatych i biednych (prekursorzy: T. Morus, C.H. Saint-Simon, Ch. Fourier).
W XIX w. P. Kropotkin-k. anarchistyczny, absolutna wolność jednostki, zniesienie państwa iwłasnośc kolektywna - związek wolnych i samorzutnie powstałych stowarzyszeń produkcyjnych.
Podst komunizmu- Manifest Komunistyczny K. Marksa z 1848, -zbudowanie ustroju komunistycznego to głowna misja klasy robotniczej. Proletariat- zniesienie panowania burżuazji,przekształcenie społeczeństwa klasowego w bezklasowe, zorganizowane w formie samorządu powszechnego. Komunizm-gł. Cel rew. proletariackiej, rezultat: państwo bez przymusu,alienacji pracy, panstwo na zasadzie "od każdego według jego zdolności, każdemu według potrzeb". Teoretyczne rozważania Marksa uzupełnił W. Lenin, powstanie koncepcji marksizmu-leninizmu-skladowa częśc ideologii rewolucyjnej klasy robotniczej, tzw. komunizmu naukowego i podstawa ruchów komunistycznych-przybrały postać partii komunistycznych. Naczelną pozycję zajmowała kwestia strategii walki rewolucyjnej. Rewolucja miała prowadzić do etapu dyktatury proletariatu.
28. Media: wszystkie techniczne, funkcjonalne, organizacyjne środki komunikacji indywidualnej i masowej; m.in. media drukowane, audiowizualne, cyfrowe; a także instytucje: radio, telewizja, gazety itp.
Etykę mediów 4 płaszczyznach:
- polityczno - społecznej: ramy prawn
- organizacyjnej:-funkcjonują przedsiębiorstwa i związki gospodarki
medialnej
- indywidualnej: zajmuje się różnymi rolami osób pracujących w organizacjach medialnych
Zadania:
- edukacja, integralny rozwój osoby; zmniejszenie analfabetyzmu
- poszanowanie dobra wspólnego
- pełnią funkcję służebną
Kryteria obiektywności mediów:
- odpowiedzialność - odpowiedzialności nie jest indywidualnasereg grup osob bedacych podmiotami:
- os tworzące treści medialne (dziennikarze, korespondenci, komentatorzy) powinni się kierować specyficznymi dla zawodu wartościami i kryteriami jakości
- właściciele, sponsorzy - wyznaczanie organizacyjnych warunków ramowych dla tworów mediów
- użytkownicy mediów - ewentualna krytyka
- prawodawca i instytucje publiczne oraz różne organy społeczne
- komunikacja - pełna i otwarta struktura komunikacji; cenzura organów państwowych czy społecznych jest sprzeczna ładowi publicznemu opierającemu się na wolności; lecz konieczne są ograniczenia ze względu na socjalizację dzieci i młodzieży; ograniczenia te dotyczą również treści zagrażających godności osoby ludzkiej lub demokratycznemu ładowi społecznemu, np. pornografia ; celem procesów komunikacyjnych jest wyrównanie braków wiedzy przez informację
- prawda - wydarzenia przekazywane przez media można podzielić na 3 kategorie:
- wydarzenia oryginalne: realne, prawdziwe i obiektywne
- wydarzenia medialne, spreparowane
- pseudo wydarzenia, specjalnie inscenizowane na użytek przekazu, z efektami specjalnymi, robione dla zdobycia większej oglądalności
29.Kościół o ekologii:w encyklice „Mater et magistra” 1961 r.
w konstytucji „Gaudium et spes”
encyklice „Populorum progresio” 1962
Filozoficzno - etyczne modele uzasadnień nowoczesnej etyki ekologii.
antropocentryczny
etyczną miarą jest człowiek;
stoi w centrum;priorytet -ochrona ludzkiej godności;
czł:podmiot moralny;jest szczegolny spośród innych istot zywych autonomiczny /troszczymy się o ekologię, aby człowiek mógł żyć i wypełniać swoje obowiązki;
ten model bierze pod uwagę naturalne środowisko życia człowieka, ale też ekologię osoby - wewnętrzne środowisko;
patocentryczny
w centrum-rola cierpienia,
cierpienie i zdolność do niego i wytrzymałość- centralny punkt tego modelu;
wszystkie istoty żyjąc cierpią;
zielone swiatło dla ruchów, które stawiają sobie za cel ochronę zwierząt;
obrońcy zwierząt twierdzą, że nie ma rozróżnienia na podmiot i przedmiot i tu tkwi błąd, że oni nie skupiają się na podmiocie, a na cierpieniu;
biocentryczny
tutaj jest w tym modelu odrzucenie priorytetu człowieka;
ekologia:bada wzajemne zaleznosci miedzy organizmami a środowiskiem.
KOscol traktuje kryzys ekologiczny jako kryzys cywilizacyjny w kategoriach moralnych.przyroda-czesc misterium stworzenia.czlowiek ma przewagę nad przyroda ale powinien korzystać z niej z szacunkiem.ochrona-wspolistnienie człowieka i przyrody i ich harmonijny rozwój.
30. Emigracja: integracja i problem tożsamości.
- z etycznego punktu widzenia- zjawisko ambiwalentne
- nacechowana dramatem
- nowe warunki zatrudnienia
- odmienny system zdrowia, edukacji
- problemy historyczne i narodowo - kulturowe
- szok emigracyjny
- lepsza sytuacja finansowa
- nowa tożsamość emigrantów
- uczula od braku stabilności finansowej, politycznej