Neurologia kliniczna - wykłady 1-9, PSYCHOLOGIA


Neurologia kliniczna

Wykład 1

Wywiad kliniczny

  1. Wywiad kliniczny

  1. podmiotowy - co pacjent mówi o sobie; ustalona kolejność pytań

  2. przedmiotowy - co mówią wyniki badań

Podmiotowy:

  1. Okoliczności zachorowania

  1. Informacje o pacjencie

Przedmiotowy

  1. Badania laboratoryjne

 

Wykład 2

Pospolite zespoły neurologiczne - ZABURZENIA RUCHU

 

Zespoły dotyczące zaburzeń ruchu - mogą być wynikiem zaburzenia OŚRODKOWEGO lub OBWODOWEGO UN.

  1. Zespół spastyczny

(piramidowy; wynika z uszkodzenia OUN)

Jest to zespół skurczowy. Występują objawy:

  1. Zespół wiotki

Przeciwieństwo spastycznego , wynika z uszkodzenia ObUN; objawy:

  1. Zespół opuszkowy

Uszkodzenie jąder ruchowych, nerwów czaszkowych opuszki - istnieje 12 par nerwów czaszkowych, więc po rejonie objętym objawami można zlokalizować uszkodzenie); objawy:

  1. Zespół rzekomo-opuszkowy

czasowe uszkodzenie; polega na uszkodzonym połączeniu opuszka-kora (sama opuszka jest zdrowa); często leży u podłoża ciężkich chorób; objawy:

  1. Zespół wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego

Bardzo niebezpieczny - grozi śmiercią. Na mózg składają się zasadniczo 3 elementy:

  1. tkanka mózgowa

  2. naczynia

  3. płyn mózgowo-rdzeniowy

Jeśli homeostaza między nimi zostanie zaburzona i któryś z tych elementów zacznie rosnąć, nastąpi wzrost ciśnienia śródczaszkowego i w efekcie mózg “wylewa się” z czaszki w kierunku 2 otworów: wielkiego potylicznego lub przy namiocie mózgu. Zgniecenie pnia mózgu grozi natychmiastową śmiercią; objawy:

    1. spowolnienie psychoruchowe

    2. bóle głowy

    3. brachykardia i tachykardia

    4. wymioty (zwłaszcza poranne)

    5. zaburzenia oddechu (Keinesa-Stockesa - powoli rośnie amplituda oddechu aż do bardzo głębokiego, potem bezdech, i znów od płytkiego oddechu do głębokiego itd.)

    6. napady padaczkowe

    7. tarczka zastoinowa na dnie oka

    8. przemieszczanie się tkanki mózgowej

    9. rozejście się szwów czaszki

Jak to leczyć?

  1. Kuracja hormonalna (sterydy)

  2. Fenestracja czaszki

  1. Zespół oponowy Powstaje w wyniku podrażnienia opon mózgowo-rdzeniowych przez:

Objawy:

Chory wymaga natychmiastowej hospitalizacji.

 

Wykład 3

Urazy czaszkowo-mózgowe

Następstwa zamkniętych urazów:

Następstwa bezpośrednie

Następstwa odległe

  1. uraz czaszki bez uszkodzenia mózgu - prawie nieszkodliwe

  2. wstrząśnienie mózgu - chwilowy obraz zaburzenia homeostazy, zawsze krótkotrwała utrata świadomości, niepamięć wsteczna

  3. Obrzęk mózgu - reakcja na zaburzenie homeostazy; zmiany ilościowe świadomości (podsypianie)

  4. Pourazowe podciśnienie śródczaszkowe

  5. Stłuczenie i zranienie mózgu - zostaje uszkodzona tkanka mózgowa, pojawiają się objawy ogniskowe - zależne od lokalizacji i głębokości urazu

  6. Krwawienie środczaszkowe

  1. krwiak nadtwardówkowy - krwiak to wynaczyniona krew, tu: uszkodzenie tętnicy nad oponą twardą - krew się gromadzi w przestrzeni nadoponowej (uszkodzenie tętnicy oponowej środkowej), po 1-2h od uszkodzenia następuje gwałtowne pogorszenie stanu zdrowia (utrata świadomości, objawy ogniskowe, spadek tętna) - krwiak zachowuje się jak guz - uciska - i musi zostać zoperowany

  2. krwiak podtwardówkowy - uszkodzenie żyły - tutaj krew jest spokojniejsza (zwykle u osób starszych, jeśli często się o coś uderzają głową), wylew następuje między oponą twardą a pajęczą, możliwe postacie:

  • ostra - jak w 6a

  • przewlekła - tygodnie i miesiące - z pękniętych drobnych naczyń żylnych, powoduje ucisk tak jak guz, bywa trudny do wykrycia u osób starszych

  1. krwiak śródmózgowy

  2. krwotok podpajęczynówkowy

  1. Wodniak podtwardówkowy

  2. Wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego

  3. Porażenie nerwów czaszkowych

  4. Wytrzeszcz tętniący oka (uszkodzenie tętnicy szyjnej i przenikanie krwi do zatoki jamistej)

  5. Pourazowy zakrzep tętnicy mózgu

  6. Zakażenie pourazowe

  1. Pourazowy zespół podmiotowy (zespół subiektywny, cerebrastenia, nerwica pourazowa) - zaburzenia zwykle nieorganiczne

  1. bóle i zawroty głowy

  2. problemy z koncentracją uwagi

  3. rozchwianie emocjonalne, rozdrażnienie

  4. poty, kołatanie serca

  5. kłopoty ze snem

  6. męczliwość

  1. Encefalopatia pourazowa - widocze na EEG, tomografii zmiany w mózgu), różnego rodzaju:

  • encefalopatia pourazowa zwykła

  • zespół przedsionkowy

  • padaczka pourazowa

  • zespół otępienny

  • charakteropatia pourazowa (zawsze podłoże organiczne!)

  • zespół parkinsonowski (klinicznie te same objawy co w chorobie Parkinsona, ale inne przyczyny)

 

Wykład 4

Guzy nowotworowe mózgu

  1. Rozpoznanie

Objawy kliniczne zbliżone do objawów guza mogą mieć np. krwiaki czy jakieś zmiany pourazowe. Rozpoznanie guza w początkowej fazie rozwoju jest bardzo trudne. Ok. 80-90% pacjentów cierpi na bóle głowy. Na proces nowotworowy może wskazywać przede wszystkim dynamika objawów - zanikanie ich i pojawianie się ze wzmożoną siłą; brak remisji.

  1. Złośliwość - może być dwojakiego rodzaju:

  1. Rozwój guza możemy podzielić na 3 okresy:

  1. objawy podrażnieniowe

  2. narastające objawy ubytkowe (niedowłady, afazja itd.)

  3. znaczący wzrost ciśnienia i dalszych objawów ubytkowych

  1. Ze względu na pochodzenie guzy dzielimy na:

  1. Ze względu na lokalizację:

 

Wykład 5

Choroby naczyniowe mózgu

Budowa układu naczyniowego mózgu:

Mózg posiada własny system dystrybuujący krew.

Krążenie krwi zapewnia mózgowi tlen i glukozę - dzięki nim (cykl Krebbsa) powstają wysokoenergetyczne związki ATP. Jeśli zabraknie tlenu, metabolizm odbywa się beztlenowo - pojawia się kwas mlekowy, który podrażnia zakończenia nerwowe. Jeśli brak tlenu przedłuża się - tkanka obumiera. Podobnie przy zawale - ból zamostkowy spowodowany jest kwasem mlekowym. Przy tętniącym bólu głowy - to jest ból tętniącego naczynia, którego ścianki oblepione są tłuszczem, płytkami miażdżycowymi itp., pod tą skorupą ściana naczynia ulega anemizacji, staje się sztywna i obkurczona - zaś mięśnie, które posiada nie pracują z powodu niedotlenienia.

Czynniki patologiczne:

Choroby naczyniowe mózgu dzielimy na:

  1. Niedokrwienne (70% przypadków)

  2. Krwotoczne (30%) - w tym krwotoki mózgowe (20%) oraz podpajęczynówkowe (10%)

z tego 50% umiera na miejscu, 25% po 3 dniach, 12% po 6 tygodniach, reszta przeżywa (lepiej więc mieć niedokrwienie niż krwotok :-\

Choroby niedokrwienne mózgu.

Mechanizm zakrzepowy

Mechanizm zatorowy

Spowodowany zwężaniem się światła naczynia aż do całkowitego jego zamknięcia. Istotna jest tu lepkość krwi i prędkość jej przepływu. Szczególnie niebezpieczna jest godzina 4-5 rano, bo wówczas krew płynie najwolniej i może nie mieć siły przepchać się przez ciasne naczynie. Tworzy się wówczas zakrzep, który powoduje udar, na co mózg reaguje obronnie obrzękiem.

Zdarza się także u pacjentów będących akurat w silnym pobudzeniu - przy gwałtownych skokach ciśnienia naczynia kurczą się i mogą się po prostu skleić.

W przypadku arytmii serca (np. migotania przedsionków) może wystąpić zbrylenie krwi - taka cząstka płynie tak daleko, jak długo mieści się w świetle naczynia, aż je zatka. Efekt - całkowite pozbawienie dopływu krwi do zablokowanego odcinka.

Etapy ostrego niedokrwienia:

  1. Przemijające niedokrwienie mózgu

  2. Przedłużające się odwracalne niedokrwienie

  3. Postępujący udar niedokrwienny

  4. Zawał dokonany (udar)

Etapy 1-2 - możliwe skuteczne powstrzymanie procesu poprzez podanie leków.

Rokowanie zależy od:

Choroby krwotoczne mózgu

  1. Krwotoki mózgowe

Czynniki ryzyka:

Obraz kliniczny zależy od:

Postacie krwotoków: