IMMUNO KOŁO NR 1

1. węzeł chłonny - opisać

Węzeł chłonny zaliczany jest do obwodowych narządów układu limfatycznego. Do jego zasadniczych czynności nalezą: filtracja limfy (zatrzymywanie antygenów, kom. nowotworowych, drobnoustrojów oraz drobnych cząsteczek stałych) a także wytwarzanie aktywowanych limf. B i T.

Węzeł chłonny otoczony jest torebką łącznotkankową pod którą znajduje się zatoka brzeżna do której od strony wypukłej uchodzą naczynia doprowadzające limfę. Z zatoki brzeżnej limfa płynie zatokami promienistymi, wzdłuż beleczek, a dalej zatokami rdzennymi które łączą się w okolicy wnęki węzła i stamtąd limfa odpływa naczyniami odprowadzającymi. Oba typy naczyń zaopatrzone są w zastawki które zapewniają jednokierunkowy przepływ limfy przez węzeł.

W węźle można wyróżnić część korową (przedzieloną beleczkami na nisze) oraz rdzenną. Kora węzła dzieli się na dwa obszary:

• kory pośredniej i głębokiej - tzw. obszar grasiczozależny węzła, ze względu na przewagę limf. T

• kory zewnętrznej - tu znajdują się nisze wypełnione tkanką limfatyczną, gdzie w okresie odp. immunologicznej pojawiają się grudki limfatyczne zawierające ośrodki rozmnażania (tu powstają kom. plazmatyczne i limf. B pamięci)

Rdzeń to trzy zasadnicze elementy: beleczki rdzenne (przedłużenie beleczek promienistych), zatoki rdzenne (przedłużenie promienistych - odprowadzają limfę do nacz. odprowadzających) oraz sznury rdzenne (przedłużenie pasów zagęszczania - nieregularne skupiska limfocytów, tu dojrzewają kom. wytwarzające przeciwciała).

Miąższ odgraniczony jest od zatok przy pomocy nieprzepuszczalnej, selektywnej bariery utworzonej ze ściśle do siebie przylegających fibroblastów (przez barierę przechodzą kom. dendrytyczne oraz limfocyty).

2. odp. wrodzona - opisać, podać cechy i składowe

Odpowiedź wrodzona tzw. nieswoista są to mechanizmy obronne powstałe już

w filogenezie. Stanowi pierwsza linię obrony przed antygenami. Mechanizmy odporności nieswoistej mogą działać praktycznie natychmiast po kontakcie z antygenem i często wystarczają do eliminacji patogenu. Niemniej jednak ich działanie nie jest tak precyzyjne jak w przypadku mechanizmów swoistych i nie zawsze daje możliwość usunięcia obcych antygenów. Ponadto odporność nieswoista nie może wytworzyć pamięci immunologicznej.

Cechy:

• bardzo szybka, nie wymaga wstępnej aktywacji

• receptory rozpoznające drobnoustroje się nie zmieniają w ciągu życia i są dziedziczone

• selektywna - nie atakuje własnych cząstek

• brak pamięci immunologicznej

• rozwija się niezależnie od odp. swoistej

Składowe:

• komórki (makrofagi, kom. NK, granulocyty, kom. dendrytyczne)

• białka (cytokiny, interferony, chemokiny, ukł. dopełniacza, b, ostrej fazy, defensyny)

• bariery mikrobiologiczne, mechaniczne i chemiczne

3. grasica - opisać

Grasica jest to narząd limfonabłonkowy zaliczany do centralnego narządu

układu limfatycznego. Otoczona jest torebka łącznotkankową, zbudowana z 2 płatów podzielonych na płaciki. W płacikach wyróżniamy część:

• korową - oddzielone przegrodami

• rdzenną - połączone ze sobą, tu widoczne są ciałka grasice (Haskala)

Zrąb grasicy to torebka i przegrody łącznotkankowe oraz kom. z długimi wypustkami (makrofagi, fibroblasty, kom. dendrytyczne - tylko w rdzeniu). Na komórkach zrębu występują cząsteczki głównego układu zgodności tkankowej, natomiast w okach zrębu leżą limfocyty grasicze (tymocyty).

Występowanie przestrzeni okołonaczyniowej z makrofagami utrudnia kontakt dojrzewających w korze płacików limfocytów z antygenami tzw. bariera krew-grasica.

Grasica ulega inwolucji, nasilonej w szczególności w czasie dojrzewania.

4. markery

• izotopowe - różnią się w budowie łańcuchów ciężkich i lekkich umożliwiając tym samym podział na klasy i typy

• allotypowe - różnią się aminokwasami głównie w częściach stałych

• idiotypowe - różnią się budową części zmiennych, Ig o tych samych markerach idiotypowych wykazują tę samą swoistość

5. mitogeny na konkretne limfocyty

mitogen	limfocyty
		T	B
konkanawalina A	+	-
fitohemaglutynina	+	-
mitogen szkarłatki	+	+
przeciwciała anty-CD3	+	-
przeciwciała anty-Ig	-	+

6. Formy polimeryczne tworzą przeciwciała klas: IgA i IgM

7. w ciągu doby najwięcej jest produkowanych przeciwciał IgA

8. przeciwciała błon śluzowych: IgA

9. noworodek jakich przeciwciał ma najwięcej i dlaczego?

IgG gdyż przechodzą one podczas całego życia płodowego przez łożysko od matki

10. IgM

aktywują dopełniacz droga klasyczną (efektywniej niż IgG1,2,3), mogą tworzyć formy polimeryczne, występuja w formie pentametru, 1wsze przeciwciała syntetyzowane w rozwoju osobniczym, syntetyzowane we wczesnej fazie odp. immunologicznej, produkowane przez plazmocyty

11. metoda wykrywania to wysalanie

12. przeciwciała w odp. wtórnej: IgA, IgE, IgG

13. dopełniacz

Dopełniacz jest to zespół białek osoczowych, uczestniczących w humoralnych reakcjach obronnych organizmu. Należy do odp. nieswoistej. Jego działanie polega na aktywacji kaskady enzymatycznej, która doprowadza do lizy komórki nie mogącej się przed nim ochronić. Pomimo istnienia na naszych komórkach białek zabezpieczających przed działaniem dopełniacza i go dezaktywujących, jego nadmierne pobudzenie może doprowadzić do stanów patologicznych.

Aktywacja dopełniacza polega na serii enzymatycznych i nieenzymatycznych reakcji o charakterze kaskadowym. W przypadku każdej z trzech dróg aktywacji (alternatywna, pektynowa i klasyczna) dochodzi do utworzenia dwóch istotnych enzymów: konwertazy C3 i konwertazy C5, które bardzo silnie wzmacniają efekt dopełniacza. Niezależnie jednak od sposobu aktywacji, końcowe etapy wszystkich tych reakcji są identyczne i doprowadzają do utworzenia kompleksu atakującego błonę (MAC). MAC to zespół składników dopełniacza tworzący w pełni uformowany kanał.

Klasyczna droga aktywacji dopełniacza została poznana najwcześniej. Najważniejszą jej cechą jest niewątpliwie zależność od przeciwciał, które związały epitopy na antygenie. Przeciwciała jako takie nie mogą wpływać niszcząco na komórkę patogennego mikroorganizmu lub pasożyta, ale mogą uruchomić dopełniacz, który tego dokona. Z tą właściwością związana jest także nazwa dopełniacza, jest on bowiem dopełnieniem obronnej funkcji przeciwciał.

Droga alternatywna była drugą w kolejności odkrytą drogą aktywacji dopełniacza. Sens jej działania polega na tym, że rozpoczyna się ona spontanicznie i atakuje każdą dostępną błonę biologiczną, jednak na komórkach własnego organizmu jest unieszkodliwiana.

Droga lektynowa jest w ogólnych zarysach podobna do drogi klasycznej, różnią się one tylko pierwszymi etapami. W przypadku drogi lektynowej antygen nie musi być rozpoznany przez przeciwciała, są one bowiem zastąpione nieswoiście wiążącymi cukry kolektynami, czyli białkami mającymi domeny lektynowe oraz długie ogonki o strukturze przypominającej kolagen. Do kolektyn należą białka surfaktantu płucnego A i D oraz lektyna wiążąca mannozę (MBL), wstępująca w osoczu. Lektyna wiążąca mannozę (MBL) jest głównym czynnikiem zapoczątkowującym drogę lektynową.

Droga alternatywna i droga lektynowa mają duże znaczenie, mogą bowiem zapoczątkować reakcję odpornościową bezpośrednio po wniknięciu patogenu do organizmu. Droga klasyczna może być rozpoczęta dopiero na skutek wytworzenia przeciwciał, co następuje po upływie pewnego czasu po pojawieniu się antygenu w organizmie.

14. Antygen który jest od różnych osób tego samego gatunku to alloantygen

15. po co jest fragment Fc

Fragment Fc zawiera odcinki odpowiedzialne za aktywację dopełniacza a także za wiązanie się z komórkowymi receptorami dla fragmentów Fc przeciwciał (FcR).

16. jakie Ig występuje tylko w formie monomeru: IgD, IgE, IgG

17. przeciwciała monoklonalne mają ten sam allotyp, izotyp i idiotyp

18. co oprócz ukł. dopełniacza ma największą role w opsonizacji IgG1,2,3

19. jak się nazywają antygeny gospodarza endogenne

20. Opsoniny (poza dopełniaczem) przeciwciała

21. Jak Ig łączy się z bazofilem za pomocą fragm.. Fc

22. Kom jednojądrzaste znajdują się między warstwą osocza a gradientem stężęń

23. Co idzie na dno w trakcie sedymentacji po dodaniu żelatyny? erytrocyty

24. Co najlepiej ulega adherencji do szkła/plastiku? monocyty i makrofagi (ale zwłaszcza monocyty)

25. Jak nazywamy antygen nie wywołujący odpowiedzi immunologicznej hapten

26. Co łączy się z boczna częścią łańcucha beta? superantygen

27. Części błon bakterii aktywują dopełniacz drogą alternatywną

28. Jaka cechę antygenów maja hapteny? antygenowość

29. Kiedy produkowane są IgE

w czasie zakażeń pasożytniczych i alergii (nadwrażliwość typu I)

30. Receptory Toll podobne powodują aktywację komórki.

Do głównych zadań układu dopełniacza należą:

• liza komórek bakteryjnych i niektórych wirusów;

• opsonizacja (bakterii, wirusów, grzybów i pasożytów)

• chemotaktyczne działanie na leukocyty;

• wzmaganie odp. humoralnej

• rozwój pamięci immunologicznej

• usuwanie kompleksów immunologicznych

• usuwanie komórek apoptotycznych

Właściwości przeciwciał:

• wiążąc antygeny mogą indukować ich zniszczenie (aktywacja dopełniacza, indukcja immunofagocytozy, indukcja cytotoksyczności komórkowej zaleznej od Ig)

• mogą blokować wnikanie antygenów

• mogą blokować działanie toksyn

• mogą indukować aglutynację antygenów

• abzymy - mogą spełniać rolę enzymów

Kompleksy immunologiczne = kompl. antygen-przeciwciało mogą dodatkowo aktywować dopełniać i indukować stany zapalne. W ich powstawaniu bierze udział dopełniacz który:

• hamuje ich wytrącanie - precypitację

• częściowo rozpuszcza kompleksy już wytrącone

• indukuje usuwanie ich przez kom. żerne

Niedojrzały limf. B ma recept. immunoglobulinowe IgM i IgD.

Limf. B pamięci ma recept. IgA, IgE i IgG.

Dzięki mutacjom somatycznym zachodzi dojrzewanie odp. immunologicznej (dojrzewanie powinowactwa) polegające na wzroście powinowactwa przeciwciał do antygenu.

Przeciwciała monoklonalne są to przeciwciała skierowane przeciwko specyficznemu epitopowi, otrzymane w wyniku pobrania od zakażonej myszy limf. B o pożądanej swoistości, namnażanie ich ze szpiczakiem, zhumanizować kom. produkujące określone Ig monoklonalne. Stosowane w immunosupresji, terapii przeciwnowotworowej, blokadzie krzepnięcia krwi, diagnostyce i przeciw odrzucaniu przeszczepów, wykrywaniu i określaniu stężenia leków, hormonów, enzymów, w teście radioimmunologicznym i ELISA.

Najważniejszą funkcją MHC jest wiązanie i prezentacja antygenów limf. T.

Cząsteczki MHC klasy I - na pow. kom. jądrzastych oraz w niewielkich ilościach na erytrocytach. ; zbudowane z łańcucha lekkiego i ciężkiego. Prezentują głównie antygeny endogenne.

MHC kl. II - na limf. B, makrofagach i kom, dendrytycznych; zbudowane z dwóch łańcuchów α i β połączonych ze sobą niekowalencyjnie. Prezentują głównie antygeny pochłonięte przez komórkę.

Interferon γ wzmaga ekspresję MHC I i II a interferon α i β ekspresję MHC I.

Błonowe czynniki regulujące aktywność dopełniacza:

• CR1

• DAF - czynnik przyśpieszający rozkład

• MCP - błonowy kofaktor białkowy

• protektyna

Osoczowe czynniki regulujące akt. dopełniacza:

• inhibitor C1

• czynnik I - aktywator C3b/C4

• białko wiążące C4

• immunokonglutyniny

Limf. NKT - subpopulacja limf. T mająca cechy zarówno limf. T co kom NK, uczestniczą w odporności przeciwzakaźnej oraz są w stanie zabić kom. nowotworowe.

Kom. NK - limf. mające właściwości spontanicznego (bez poprzedniej immunizacji) zabijania komórek docelowych obejmujących niektóre kom. nowotworowe oraz zakażone wirusem. Są to duże, ziarniste limfocyty o fenotypie CD3-CD16*CD56*.

Miogeny - są w stanie indukować mitozę u większości limf. T i B

Superantygeny - zdolne do pobudzenia wielu klonów limf. lecz tylko wiążąc się z odc. V łańcucha β, z zew. powierzchnią. Wiążą się również nietypowo z MHC II (z pow. cząst.).

Opsoniny to substancje, które po przyłączeniu się do antygenu pozwalają na łatwiejsze zajście fagocytozy. Taka ułatwiona dzięki opsoninom fagocytoza nosi nazwę immunofagocytozy, zaś proces i stan opłaszczenia antygenu przez opsoniny nazywamy opsonizacją. Najważniejszymi opsoninami są: dopełniacz, a ściślej mówiąc niektóre jego fragmenty, oraz przeciwciała. Niemniej jednak także inne substancje, jak np. fibrynogen czy fibronektyna, także mogą pełnić funkcję opsonin. Wpływ tych substancji na fagocytozę może polegać nie tylko na jej ułatwianiu, ale wręcz na zapoczątkowaniu tego procesu. Zdolność inicjacji immunofagocytozy mają głównie przeciwciała, dopełniacz zaś pełni głównie funkcje wspomagające. Samodzielnie może on wywołać fagocytozę tylko w wyniku wcześniejszego pobudzenia fagocytu.

Odp. swoista (adaptacyjna, nabyta): jedynymi komórkami, które są odpowiedzialne za specyficzne rozpoznanie antygenu są limfocyty, odpowiedź swoista jest uzależniona właśnie od ich działania. Podstawą rozwoju odpowiedzi swoistej są zjawiska prezentacji antygenu oraz selekcji klonalnej, pozwalają one bowiem na wyodrębnienie z puli wszystkich limfocytów jedynie tych, które mogą rozpoznawać dany antygen.

Cechy:

• rozwija się powoli, nawet do paru dni, dopiero przy ponownym kontakcie z antygenem odpowiedź staje się szybka

• receptory rozpoznające antygen wykształcają się na nowo i nie są dziedziczone

• specyficzna, mogą powstawać limf. autoreaktywne

• pamięć immunologiczna

• prawie zawsze niezbędna jest odp. nieswoista

• zależna od limf. B i T

wrodzona	nabyta
brak pamięci immuno	pamięc immuno
nie potrzebuje nabytej	potrzebuje wrodzonej
receptory nie SA dziedziczone	receptory dziedziczone
brak autoreaktywności	autoreaktywność
rozwija się szybko	najpierw wolno potem szybko
nieswoista	swoista

• nieograniczona liczba swoistości

Składowe:

• komórki = limf. Th 1,2,3, Tc i B

• białka = Ig A, D, E, G, M

Transformacja blastyczna - jest sumą zmian, jaką przechodzi dany limfocyt po pobudzeniu antygenem. Głównymi różnicami, względem niepobudzonego limfocytu, są: sfałdowanie powierzchni błony komórkowej, rozpoczęcie produkcji i wydzielania cytokin oraz wydzielanie przeciwciał w przypadku limfocytów B. Za transformację blastyczną odpowiedzialne są antygeny, mitogeny i superantygeny. Transformacji blastycznej towarzyszy również proliferacja, zaś sam proces zachodzi w obwodowych (wtórnych) narządach limfatycznych.

Na immunogenność wpływają następujące czynniki:

• dawka antygenu - stosowanie szczepionek przeciwalergicznych doprowadza do silnego zmniejszenia reaktywności układu odpornościowego względem danego alergenu

• miejsce podania antygenu - w zależności od drogi podania (doustnie, dożylnie) niektóre antygeny mogą być tolerowane przez organizm, bądź mogą wywołać ostrą reakcję odpornościową

• czas podania antygenu - zależy od dojrzałości układu odpornościowego i może wywołać powstanie tolerancji na dany antygen lub dążyć do jego zwalczenia

• masa cząsteczkowa antygenu - zależy od charakteru antygenu, np. białka o małej masie cząsteczkowej są słabiej immunogenne niż te o dużej masie

• ładunek elektryczny antygenu - im mniejszy ładunek tym antygen bardziej immunogenny

Podziały antygenów

Ze względu na występowanie immunogenności i antygenowości wyróżniamy:

• immunogeny i hapteny

Ze względu na udział limfocytów T w rozwoju odpowiedzi odpornościowej na dany antygen wyróżniamy:

• antygeny grasiczozależne i antygeny grasiczoniezależne

Ze względu na liczbę epitopów na jednej cząsteczce antygenu wyróżniamy:

• antygeny monowalentne i antygeny poliwalentne

Ze względu na pokrewieństwo z antygenami danego organizmu wyróżniamy

• autoantygeny, izoantygeny, alloantygeny i heteroantygeny

Antygeny grasiczozależne (antygeny T-zależne, antygeny Tdep) to takie antygeny, które mogą wzbudzić wydzielanie przeciwciał dopiero po uprzednim pobudzeniu limfocytów Th.

Antygeny grasiczoniezależne (antygeny T-niezależne, antygeny Tind albo antygeny TI) to takie antygeny, które mogą wywołać produkcję przeciwciał bez wcześniejszej prezentacji przez komórkę prezentującą antygen i pobudzenia limfocytów Th. Charakteryzują się one budową chemiczną opartą na wielu powtarzalnych jednostkach (są polimerami). Ich działanie oparte jest na tym, że mogą one wiązać jednocześnie wiele przeciwciał na powierzchni limfocytu B, co powoduje z kolei wysłanie silnego sygnału do wnętrza komórki i jej pobudzenie. W odróżnieniu jednak od antygenów grasiczozależnych, antygeny grasiczoniezależne nie mają zdolności wytworzenia pamięci immunologicznej, dlatego też pod ich wpływem wydzielane są tylko przeciwciała klasy IgM.

Alloantygen (antygen allogeniczny) to antygen pochodzący od innego osobnika tego samego gatunku. Takie antygeny cechują się wysoką immunogennością i są przyczyną odrzucania przeszczepów,

Heteroantygen (antygen ksenogeniczny) to antygen pochodzący od innego gatunku, w tym od bakterii, wirusów itp. Zwykle heteroantygeny są immunogenne.

Substancje powodujące wzmocnienie lub wręcz pojawienie się odpowiedzi odpornościowej na podany antygen. Adiuwanty stosowane są zarówno w badaniach naukowych, jak również w terapii, np. w celu zwiększenia skuteczności szczepionek. Idealny adiuwant nie powinien wywoływać odpowiedzi immunologicznej.

Jedną z głównych ich właściwości jest spowolnienie uwalniania antygenu. Według teorii niebezpieczeństwa adiuwanty mogą także dostarczać tzw. sygnału niebezpieczeństwa, dzięki czemu nawet antygeny, względem których normalnie odpowiedź odpornościowa nie zachodzi, mogą zostać "zauważone" przez układ odpornościowy.

Reakcja obronna składa się z:

• rozpoznania drobnoustrojów

• zwiększenia przepuszczalności naczyń i utworzenia wysięku zapalnego

• ściągnięcie do msc-a inwazji kom. ukł. odpornościowego

NIESWOISTE MECHANIZMY ODPORNOŚCIOWE:

1. Rozpoznanie - PAMP (charakterystyczne, selektywnie rozpoznawane cząsteczki czyli wzorce molekularne związane z patogenami) rozpoznawane są przez PRR (receptory rozpoznające wzorce), które można podzielić na:

• recept. wydzielane - najczęściej są to opsoniny, które po przyłączeniu do powierzchni drobnoustroju ułatwiają fagocytozę (kolektyny, pentraksyny, przeciwciała i składniki ukł. dopełniacza), niektóre mogą również uruchamiać kaskadę dopełniacza

najlepiej poznaną kolektywną jest MBL (białko wiążące mannozę) - lektyna wiążąca mannozę, która jest przykładem udziału lektyn w fagocytozie określanej lektynofagocytozą

• recept. powierzchniowe:

• recept. uczestniczące głównie w fagocytozie to np. recept. lektynowe, zmiatacze, niektóre integryny

zmiatacze są obecne na makrofagach i monocytach, rozpoznają arylowane i utlenowane lipoproteidy, anionowe sacharydy, fosfolipidy, uczestniczą w usuwaniu mikroorganizmów, ich toksycznych produktów oraz kom. apoptotycznych, biorą udział w odkładaniu się cholesterolu w ogniskach miażdżycowych

lektyny wiążą poli- i oligosacharydy znajdujące się na powierzchniach drobnoustrojów

• aktywujące komórki - receptory TLR (toll-podobne) aktywujące czynnik transkrypcyjny NF-κB oraz IRF (indukują wytwarzanie interferonów

• recept. wewnątrzkomórkowe - w cytoplazmie lub w płączeniu z błonami, służą do wykrywania zakażeńdrobnoustrojami wewnątrzkom.

• recept. NOD-podobne (tzw. NLR lub też CATERPILLER) zawierają domenę LRR (rozpoznaje PAMP), domenę NAD (wiąże nukleotydy i oligomeryzuje) oraz domenę efektorową (przekazuje sygnały aktywujące)

• helikazy

• b. indukowane przez interferony

• Indukcja odp. immunologicznej - biorą udział receptory TLR:

• kom. tuczne powstają w szpiku a po dotarciu do tkanek obwodowych różnicują się w dojrzałe kom. tuczne, w tk. lokalizują się strategicznie w pobliżu naczyń krwionośnych i zakończeń nerwowych w skórze, bł. śluzowych dr. oddechowych , przew. pokarmowego i narządów moczowo-płciowych

ich powierzchnia najeżona jest recept. TLR.. Zadaniem kom. tucznych jest amplifikacja wszelkich wstępnych sygnałów o inwazji drobnoustrojów. Jako jedyne potrafią syntetyzować i magazynować cytokiny t.j. TNF, które uwalniane są natychmiast po aktywacji. Kom tuczne:

• zwiększają przepuszczalność naczyń (histamina)

• zwiększają napływ składników osocza

• działają chemotaktycznie i aktywująco na inne leukocyty

• mogą prezentować antygeny w połączeniu z MHC kl. II

• aktywacja kom. dendrytycznych ma przełomowe znaczenie, docierają one do tkanek w postaci niedojrzałej, rozpoczynają one wydzielanie cytokin i stają się kom. prezentującymi antygen

3. Funkcja makrofagów i granulocytów (kom, żernych):

• docierają do msc inwazji jako pierwsze

• powstają z kom. macierzystych szpiku

• z przekształceń makrofagów mogą powstać wielojądrzaste komórki olbrzymie zdolne do fagocytozy i efektu cytotoksyczności

• chemotaksja:

• czynnik chemotaktyczny powoduje przemieszczenie się odpowiadającej na niego komórki w kierunku jego wzrastającego stężenia - przyciąga kom. żerne do msc-a odp. zapalnej

• do czynników chemotaktycznych zaliczamy: fragm.. C5a i C3a, formylowane peptydy np. FMLP, defensyny, IL1, TNF, TGF-β, leukotrien, PAF (czynnik aktywujący płytki), tuftsyna, chemokiny

• pobudzone kom. żerne odp. efektywniej na czynn. chemotaktyczne

• aktywacja:

• leukocyty nabywają właściwości cytotoksyczne

• czynnikami aktywującymi są cytokiny (makrofagi IFN-γ; nutrofile IL-8)

• procesami które ulegają pobudzeniu są: przemiany metaboliczne, właściwości bakteriobójcze, cytotoksyczność, prezentacja antygenów limf, T, odp.na czynniki chemotaktyczne, fagocytoza, pinocytoza, przyleganie do podłoża, zawartość enzymów w lizosomach, wydzielanie cytokin

4. Zakończenie - w wyniku działania mechanizmów aktywnie uczestniczących w negatywnej kontroli proc. zapalnych :

• hamowanie działania cytokin

• endocytoza/złuszczanie kom. adhezyjnych

• wytwarzanie lipoksyn, rezolwin i protaktyn

Odp. typu humoralnego:

• główną rolę odgrywają wspomagane przez limf. Th2 limf. B i wydzielane przez nie przeciwciała

• w odp. biorą udział przeciwciała wolne obecne we krwi, limfie i płynach tkankowych a także przeciwciała ulokowane na powierzchni kom. przez recept. fragm.. Fc jako tzw. przeciwciała cytofilne

• limf. B, po kooperacji z limf T, ulegają aktywacji i wydzielają przeciwciała

Odp. typu komórkowego:

• najważniejsza rola przypada limf. Th1 i wydzielanym przez nie cytokinom, makrofagom oraz limf. Tc

• celem jest wykształcenie odporności przeciw mikroorganizmom i pasożytom rozwijającym się wewnatrzkom.

• limf. Th naciekają na msc-e podania antygenu wydzielając cytokiny aktywujące makrofagi (ich właść. fagocytarne) naciek po 24-48h

• limf. Tc zabijają kom. zakażone przez wirusy i rozwijające się wewnątrzkom. bakterie i pasożyty

• komponent wczesny odp kom. makrofagi i limf. wytwarzają czynniki indukujące uwolnienie histaminy przez kom, tuczne co wzmacnia odp typu kom. prowadząc do zwiększonego napływu limf, monocytów i granulocytów

• kom. dendrytyczna prezentuje antygeny limf. Th, aktywując go aktywny limf Th aktywuje kom. dendrytyczną kom. dendrytyczna skuteczniej prezentuje antygeny limf,. Th ora pobudza limf. Tc

Aktywność immunologiczną regulują limf. T regulatorowe.

Czynniki reumatoidalne - to przeciwciała klasy IgM skierowane przeciw IgG.

Przeciwciała antyidiotypowe - skierowane przeciw determinantom fragm., Fab; mogą stymulować lub hamować odp immunologiczną.

IgM i IgG aktywują dopełniacz i pobudzają odp. humoralną wiążąc antygen, dopełniacz i oddziałując na limf. B

Komórki welonowate - pobudzone, zmienione, ruchliwe kom. dendrytyczne które dostają się do węzła chłonnego przekształcając się tam w splatające się kom. dendrytyczne - mogą prezentować antygeny

Pamięć immunologiczna - gotowość organizmu do przyśpieszonej i bardziej efektywnej odp. immuno. podczas ponownego kontaktu z antygenem. (zwiększenie liczby limf. odpowiadających na dany antygen, wytworzenie limf, pamięci).

• limf. B pamięci - w pierwotnej odp. immuno., różnią się od pierwotnych tym, że SA liczniejsze, mają większe powinowactwo do antygenu, mają więcej MHC kl. II, mają recept. TLR, dłużej żyją, łatwiej ulegają aktywacji

limf. B dziewicze - IgM i IgD // limf. B pamięci - IgE, IgG, IgA

• limf. T pamięci - do powstania potrzebują udziału limf. Th; zwiększona ekspresja na limf. T pamięci cząsteczek biorących udział w adhezji do komórek prezentujących antygen jest jedną z przyczyn powodującą, że limf. T pamięci łatwiej ulegają aktywacji, szybciej proliferują i wydzielają więcej cytokin, do ich pobudzenia wystarcza tylko 1 sygn.

Do wtórnych narządów limfatycznych należy: śledziona, węzły chłonne, migdałki, kępki Peyera przewodu pokarmowego. Wtórne narządy limfatyczne zapewniają odpowiednie środowisko, w którym limfocyty mogą prawidłowo działać ze sobą oraz z komórkami pomocniczymi i antygenami. Odpowiedź immunologiczna powstała w tych narządach wymaga działania fagocytujacych makrofagów, komórek prezentujących antygeny a także komórek T i B.

7

---