Pismo arabskie |
W języku arabskim pisze się od strony prawej do lewej. Litery łączą się ze sobą. Większość liter ma cztery formy, w zależności od miejsca w wyrazie: samodzielną, początkową, środkową i końcową. Niektóre litery nie łączą się z następnymi i w związku z tym mają tylko dwie formy: samodzielną i końcową. Trzy litery mają podwójną funkcję - oznaczają zarówno spółgłoski, jak i długie samogłoski. |
Litery |
Alfabet arabski składa się z 28 liter. Poniższa tabelka zawiera te litery oraz dwie litery niezaliczane do alfabetu, ponieważ występują tylko na końcu wyrazów i pełnią specyficzne funkcje. Podano także wymowę liter oraz ich odpowiedniki w dwóch systemach transkrypcji: uproszczonym polskim oraz międzynarodowym naukowym ISO. końcowa środkowa początkowa samodzielna trans. polska trans. ISO wymowa
ـا
ا ' 1), a ', ā tzw. hamza2), długie a
ـب ـبـ بـ ب b b b
ـت ـتـ تـ ت t t t
ـث ـثـ ثـ ث s ṯ angielskie th w zwrocie thank you
ـج ـجـ جـ ج dż ǧ dż
ـح ـحـ حـ ح h ḥ gardłowe h
ـخ ـخـ خـ خ ch ẖ charczące ch
ـد
د d d d
ـذ
ذ z ḏ angielskie th w wyrazie that
ـر
ر r r r
ـز
ز z z z
ـس ـسـ سـ س s s s
ـش ـشـ شـ ش sz š sz
ـص ـصـ صـ ص s ṣ emfatyczne3) s
ـض ـضـ ضـ ض d ḍ emfatyczne3) d
ـط ـطـ طـ ط t ṭ emfatyczne3) t
ـظ ـظـ ظـ ظ z ẓ emfatyczne3) angielskie th w wyrazie that
ـع ـعـ عـ ع ' 1) ` spółgłoska gardłowa dźwięczna
ـغ ـغـ غـ غ gh ḡ francuskie r
ـف ـفـ فـ ف f f f
ـق ـقـ قـ ق k q tylne (języczkowe) k
ـك ـكـ كـ ك k k k
ـل ـلـ لـ ل l l l
ـم ـمـ مـ م m m m
ـن ـنـ نـ ن n n n
ـه ـهـ هـ ه h h angielskie h w wyrazie how
ـو
و w, u4) w, ū ł, długie u
ـي ـيـ يـ ي j, i y, ī j, długie i
ـة
ة -, t -, t -, t5)
ـى
ى a à długie a
1 Tę spółgłoskę transkrybuje się tylko, jeżeli znajduje się między samogłoskami. Litery ل i ا nie łączą się normalnie: لـا, lecz tworzą specjalną ligaturę: لا (w formie końcowej: ـلا ). |
Inne znaki |
Spółgłoska zwana hamzą2) w zależności od otoczenia samogłoskowego może występować samodzielnie: ء lub opierać się na literach ي , و , ا. Przyjmują one wtedy postać: końcowa środkowa początkowa samodzielna
ـأ
أ
ـإ
إ
ـؤ
ؤ
ـئ ـئـ ئـ ئ
Hamzę z następującą po niej długą samogłoską a zaznacza się tzw. maddą آ nad literą ا. |
Pozostałe znaki pisma arabskiego |
W języku arabskim istnieją również znaki pisane pod i nad literami, które zapisuje się tylko w Koranie, tekstach religijnych oraz przy nauce tego języka. Jest to tak zwana wokalizacja, która ułatwia czytanie osobom uczącym się języka arabskiego lub czytającym trudne teksty. Czasami tych znaków używa się również w zwykłych tekstach, aby uniknąć dwuznaczności. znak wymowa/znaczenie
َ krótkie a
ُ krótkie u
ِ krótkie i
ً końcówka gramatyczna an
ٌ końcówka gramatyczna un
ٍ końcówka gramatyczna in
ْ brak samogłoski po spółgłosce
ّ podwojenie spółgłoski
Istnieją również dwa inne znaki stosowane w wokalizacji, które jednak mogą nie wyświetlić się na komputerach bez zainstalowanego języka arabskiego. Wasla ( ٱ ) na literze ا oznacza wypadnięcie hamzy2) wskutek łączenia międzywyrazowego. W niektórych wyrazach używa się archaicznego znaku: ٰ nad literą, który oznacza długie a. |
Wyjątki w pisowni arabskiej |
1. W wyrazach obcych krótkie samogłoski zapisuje się często jako długie, np. بيل كلينتون 'Bill Clinton'. |
Cyfry |
Arabowie oprócz cyfr arabskich używają cyfr zwanych hinduskimi: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
٠ ١ ٢ ٣ ٤ ٥ ٦ ٧ ٨ ٩
|