POŁĄCZENIA SWORZNIOWE

Sworzeń - cylindryczny pręt (grubszy kołek)

z dodatkowym zabezpieczeniem przed

przesunięciem osiowym

d - średnica sworznia

d₁- średnica otworu pod zawleczkę

Zawleczki - wybrane wymiary według PN-76/M-82001*)

Podkładki do sworzni według PN-90/M-82004*)

Sworznie służą przede wszystkim do budowy przegubów.

Jako zabezpieczenia przed przesunięciem służą:

• zawleczki

• pierścienie sprężynujące

• kołki

PODZIAŁ POŁĄCZEŃ SWORZNIOWYCH

Połączenia Sworzniowe

1. Spoczynkowe

(Sworzeń pasowany ciasno)

2. Ruchowe

( sworzeń pasowany w jednej części łączone ciasno,

a w drugiej luźno)

3. Sworzeń „pływający” - w obu łączonych częściach sworzeń pasowany luźno, np. tłok w silniku samochodu

3.Budowa połączenia sworzniowego

Rys. 3.5.5 Połączenie sworzniowe śruby oczkowej (poz.3) i widełek (poz. 4) jak na rys. D00-09-00 a) rzut główny, b) rzut z góry, c) siły działające na sworzeń, d) przebieg momentów gnących dla sworznia; Q - siła napinająca, S - szerokość ucha śruby oczkowej, d - średnica sworznia, l - długość sworznia, s - luz poosiowy, w - grubość jednej odnogi widełek.

4.Obliczanie połączeń sworzniowych

1. 
   Sworzeń ciasno pasowany - oblicza się z warunku na ścianie, w

w przekroju I - w którym sworzeń jest dwucięty

2. Sworzeń luźno pasowany

Oblicza się z warunku za zginanie przyjmując maksymalny moment gnący (największy)

Mg _max w przekroju II. (sworzeń traktować jako belkę podpartą na dwóch podporach )

• warunek wytrzymałościowy przy zginaniu sworznia

• 
  z rozkładu sił na belce Mg_max obliczamy:

po podstawieniu otrzymamy zależność

Po wyznaczeniu średnicy sworznia z warunku A lub B sprawdza się dopuszczalne naciski powierzchniowe:

• w uchu (łączniku środkowym)

• 
  
  oraz naciski w piastach widełek

Dopuszczenie naprężenia p_dop ,k_tj , k_gj dla połączeń sworzniowych i także kołkowych przy obciążeniach jednostronnie zmiennych podano w tabeli poniżej.

• dla dwukierunkowo zmiennych pomnożyć wartości z tabeli przez 0,7

• dla statycznych pomnożyć przez 1,5

• przy istnieniu karbu p_dop­ mnożyć przez 0,7

Rodzaj naprężeń	St3	St4	St6	St7	staliwo	żeliwo
pdop ,MPa	65	90	110	120	55	45
kgj ,MPa	55	70	85	100	-	-
ktj ,MPa	40	50	60	70	-	-

W konstrukcji połączeń sworzniowych stosuje się następujące wymiary:

l₁ = (1,4 - 1,7) d

l₂ = (0,3 - 0,5)l₁

d_o= (0,5 - 0,6)d

Korzystny wytrzymałościowo kształt ucha i widełek powinny się zawierać :

h = 1,5e

e = (0,7 -1,3)d

Oczywiście muszą być spełnione warunki wytrzymałościowe dla przyjętych empirycznie tych wartości .

Tymi warunkami są zależności otrzymane z rozciągania:

k_r - przyjmować w zależności od materiału i rodzaju obciążenia k_rj , k_rc

---