Patofizjologia - ćwiczenia, 9.03.2012r.

Definicja procesu homeostazy - zespół mechanizmów utrzymujących płynność krwi w naczyniach krwionośnych oraz gwarantujących zatrzymanie krwawienia wywołane naruszeniem ciągłości naczyń.

30% płytek - w śledzionie (magazynowanie)

ilość płytek na granicy przeżycia - 30 000

Najważniejsze czynniki uczestniczące w procesie hemostazy

• ściana naczyń krwionośnych

• płytki krwi

• osoczowy układ krzepnięcia krwi i fibrynolizy

Hemostaza

• krzepnięcie

• fibrynoliza

• ściana naczyniowa i płytki krwi powodują mechaniczne zatrzymanie krwawienia, uczestniczą w tzw. hemostazie pierwotnej

• podstawowym testem laboratoryjnym oceniającym sprawność funkcjonowania hemostazy pierwotnej (płytkowo - naczyniowej) jest pomiar czasu krwawienia

• osoczowe czynniki krzepnięcia są odpowiedzialne za długotrwałe zamknięcie uszkodzonego naczynia i wytworzenie tzw. czopu hemostatycznego ostatecznego, warunkują hemostazę ostateczną

• podstawowym testem laboratoryjnym oceniającym sprawność funkcjonowania hemostazy osoczowej jest czas krzepnięcia

• układ fibrynolizy zapewnia przywrócenie drożności naczyń i przepływu krwi poprzez lizę zakrzepu i zainicjowanie procesu gojenia rany

czas protrombinowy - droga zewnątrzpochodna

APTT - droga wewnątrzpochodna

antytrombina = antytrombina III

za mało antytrombiny i białka C zakrzepy

zakrzepica = trombogilia

Prawidłowa hemostaza

• uszkodzenie naczynia pierwotny czas hemostatyczny

• czas krwawienia 3 - 5 minut zakrzep, hemostaza osoczowa

• czas krzepnięcia 5 - 10 minut rozpuszczenie zakrzepu (fibrynoliza), przywrócenie drożności naczyń (fizjologicznie 48 - 72 h )

Badania podstawowe

• skazy naczyniowe - czas krwawienia, badania czynnościowe np. test opaskowy

• skazy płytkowe - ocena funkcji płytek - adhezji, agregacji, reakcja uwalniania, PP4, receptory płytkowe

• skazy osoczowe - czas krzepnięcia, czas protrombinowy, koalinowo - kefalinowy, stężenie fibrynogenu, badania specjalistyczne : ocena aktywności poszczególnych czynników krzepnięcia, badanie białek układu fibrynolizy

Zasady pobierania krwi

1. najczęściej krew pobierana na 3,2 % cytrynian sodowy w proporcji 9 części krwi : 1 część cytrynianu

2. mechanizm działania cytrynianu polega na odwracalnym wiązaniu jonów wapnia

3. zachowanie minimalnego zastoju, pobranie pierwszych 1 - 2 ml krwi np. do badań biochemicznych, a dopiero następnych do badań hemostazy, dokładne wymieszanie krwi ruchem góra - dół, a nie wytrząsanie

Podstawowe badania układu hemostazy

• zewnątrzpochodny układ krzepnięcia - rozpoczyna się od aktywacji czynnika VII pod wpływem czynnika tkankowego TF w obecności jonów wapnia na powierzchni fosfolipidów płytek krwi

• podstawowym testem do oceny sprawności układu zewnątrzpochodnego jest pomiar czasu protrombinowego PT

II, VII, X - wymagają witaminy K

Czas PT

• wrażliwy na niedobór X i VII

• podstawowy, łatwy do przeprowadzenia i tani test stosowany do monitorowania leczenia doustnymi antykoagulantami

Sposoby wrażania PT

• wskaźnik PT ( norma 80 - 120% )

• INR - międzynarodowy, znormalizowany współczynnik protrombinowy (norma 0,8 - 1,2)

ISI - współczynnik czułości odczynnika ( 1 - 1,3 )

Czas koalinowo - kefalinowy (APTT)

• służy do oceny sprawności funkcjonowania drogi wewnątrzpochodnej, kaolin - glinka krzemowa zmagająca aktywację wyników kontaktu, kefalina jest substytutem fosfolipidów krwinek płytkowych

• wrażliwy na niedobór VII, IX, V

• kontrola leczenia heparynami standardowymi, nie nadaje się do monitorowania leczenia heparynami drobnocząsteczkowymi

TF + Ca²⁺

fibryna

fibrynogen

trombina

protrombina

Xa

X

VIIa

VII

PAP

alfa 2 - AP

FDP D-dimery

fibryna

fibrynogen

PLAZMINA

INHIBITORY

PAI - 1, PAI -2

AKTYWATORY

• t-PA

• u-PA

PLAZMINOGEN

---