PRAWO GOSPODARCZE ćwiczenia OSSOWSKI, UE rond Fir, Fir Rond UE, 2 rok, Prawo Gospodarcze - OSSOWSKI


PRAWO GOSPODARCZE - ĆWICZENIA

Ćwiczenia1. (02.10.13)

Kodeks spółek handlowych

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej

Sejm.gov.pl

Kruczalak: „Prawo handlowe dla ekonomistów”.

Ćwiczenia2. (09.10.13)

Przypomnienie kodeksu cywilnego:

  1. Podmioty.

Wszelkie te podmioty posiadają dobra osobiste (art. 23) - np. zdrowie, wolność, swobodę sumienia, nazwisko, wizerunek.

Art. 11. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności.

Zdolność do czynności prawnych - możemy wpływać na nasze uprawnienia i obowiązki.

Zdolność prawna (bierna) - można być podmiotem,

Zdolność do czynności prawnych (aktywna) - możemy wpływać na swoją sytuację prawną, nabywać prawa i zaciągać zobowiązania

Czynność prawna - świadome i zgodne z przepisami prawa zachowanie podmiotów, zmierzające do wywołania skutków prawnych mocą odpowiednich oświadczeń woli.

Art. 221. Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Art. 23. Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.

Osobowość prawna powstaje na mocy rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Art. 33. Osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną.

Osobą prawną staje się z chwilą wpisania do rejestru.

Art. 38. Osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie.

Art. 43. Przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych stosuje się odpowiednio do osób prawnych.

- są to przepisy wspólne dla tych jednostek ale w różnym wymiarze w zależności od tej zdolności do czynności prawnej.

Krajowy Rejestr Sądowy

  1. Przedmiot (stosunku prawnego, czynności prawnych)

Materialne ≠ niematerialne (według substancji)

Będące w obrocie ≠ niebędące w obrocie

Majątkowe ≠ niemajątkowe

Zbywalne ≠ niezbywalne

Majątkowe

Niemajątkowe

Materialne

Rzeczy (przedmiot obrotu)

  • Złoża, kopaliny - własność państwa, które wydaje zgodę na wydobycie (przed wydobyciem)

  • Ciało ludzkie - wyjęte z obrotu na mocy szczegółowych przepisów dotyczących organów, krwi

  • Zwłoki

Niematerialne

Energia, dobra intelektualne, pieniądz

Dobra osobiste (nazwisko, wizerunek, zdrowie) - niezbywalne i wyjęte z obrotu

  1. Czynności prawne. (art.56-94)

Czynności prawne - akty, za pomocą których kształtujemy nasze prawa i obowiązki.

Czynności prawne polegają na wyrażeniu naszej woli, związanie z oświadczeniem woli.

Forma czynności prawnej - sposób złożenia oświadczenia woli:

Klasyfikacja czynności prawnych zależy od ilości oświadczeń woli.

Art. 56. Czynność prawna wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów.

Czynność jednostronna - np. testament.

Oświadczenie woli - przejaw zewnętrzny w postaci woli (art.60)

Kiedy skutecznie oświadczenie woli zostało złożone, sposób pozwalający się zapoznać. (art. 61)

Art. 61. § 1. Oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej.

§ 2. Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią.

Art. 60. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli).

Art. 64. Prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające obowiązek danej osoby do złożenia oznaczonego oświadczenia woli, zastępuje to oświadczenie.

- sąd nakłada obowiązek szczególny obowiązek, takie orzeczenie sądu zastępuje oświadczenie woli i będą skutki takie, gdyby te oświadczenie woli złożył.

Art. 66.

§ 1. Oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy.

§ 2. Jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu którego oczekiwać będzie odpowiedzi, oferta złożona w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość przestaje wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie; złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem czasu, w którym składający ofertę mógł w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia.

Art. 681.

§ 1. W stosunkach między przedsiębiorcami odpowiedź na ofertę z zastrzeżeniem zmian lub uzupełnień niezmieniających istotnie treści oferty poczytuje się za jej przyjęcie. W takim wypadku strony wiąże umowa o treści określonej w ofercie z uwzględnieniem zastrzeżeń zawartych w odpowiedzi na nią.

§ 2. Przepisu paragrafu poprzedzającego nie stosuje się, jeżeli w treści oferty wskazano, że może ona być przyjęta jedynie bez zastrzeżeń, albo gdy oferent niezwłocznie sprzeciwił się włączeniu zastrzeżeń do umowy, albo gdy druga strona w odpowiedzi na ofertę uzależniła jej przyjęcie od zgody oferenta na włączenie zastrzeżeń do umowy, a zgody tej niezwłocznie nie otrzymała.

Formy czynności prawnych: (art. 73)

Formy prawa:

Art. 73.

§ 1. Jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną, czynność dokonana bez zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje rygor nieważności.

§ 2. Jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej inną formę szczególną, czynność dokonana bez zachowania tej formy jest nieważna. Nie dotyczy to jednak wypadków, gdy zachowanie formy szczególnej jest zastrzeżone jedynie dla wywołania określonych skutków czynności prawnej.

Art. 74.

§ 1. Zastrzeżenie formy pisemnej bez rygoru nieważności ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności. Przepisu tego nie stosuje się, gdy zachowanie formy pisemnej jest zastrzeżone jedynie dla wywołania określonych skutków czynności prawnej.

§ 2. Jednakże mimo niezachowania formy pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych, dowód ze świadków lub dowód z przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę, jeżeli żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą albo jeżeli fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma.

§ 3. Przepisów o formie pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych nie stosuje się do czynności prawnych w stosunkach między przedsiębiorcami.

Art. 72. § 1. Jeżeli strony prowadzą negocjacje w celu zawarcia oznaczonej umowy, umowa zostaje zawarta, gdy strony dojdą do porozumienia co do wszystkich jej postanowień, które były przedmiotem negocjacji.

§ 2. Strona, która rozpoczęła lub prowadziła negocjacje z naruszeniem dobrych obyczajów, w szczególności bez zamiaru zawarcia umowy, jest obowiązana do naprawienia szkody, jaką druga strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy.

Podział umów:

Umowa - nakłada na obie strony prawa i obowiązku lub prawa na jedną stronę, a obowiązku na drugą stronę.

umowa jednostronna zobowiązująca np. darowizna.

Umowa dwustronnie zobowiązująca (wzajemna) np. kredyty, sprzedaży, dzierżawy, najmu.

Umowa konsensualna - np. sprzedaży, najmu; wystarczy zgodne oświadczenie woli;

Umowa realna - np. umowa przechowywania; rzecz musi być faktycznie wydana zgodnie z oświadczeniem woli +coś więcej.

Umowa rezultatu - np. umowa o dzieło; dostarczy rezultat - zrobi jakąś rzecz.

Umowa starannego działania - np. umowa zlecenie, umowa o pracę; nie ma pewności co do rezultatów.

Formy (tryby, sposoby) zawarcia umowy:

Tryb ofertowy - jedna strona składa oświadczenie woli, propozycję oferty, a druga strona przyjmuje to oświadczenie, ofertę. Np. milczenie - druga strona nie odpowiada na ofertę, co oznacza, że umowa nie zostaje zawarta lub strony już wcześniej zawierały umowy i jedna z nich milczy - oznacza to zgodę na zawarcie umowy (art.66)

Przetarg - uczestnicy przedstawiają swoje oferty, wygrywa najlepsza (ściśle określony dzień otwarcia ofert i wybrania z nich najdogodniejszej).

Negocjacje - obie strony obejmują stanowisko wyjściowe, dogadują się co do wszystkich elementów, uzgadniają je.

Ćwiczenia 3: (16.10.13)

Oświadczenia woli (art. 82-88)

0x08 graphic
Wady oświadczenia woli:

  1. Brak świadomości

  2. Brak swobody

  3. Pozór

Pozór - złożenie oświadczenia woli nie na poważnie, ukrycie, zakamuflowanie umowy sprzedaży.

Błąd - uchylenie się od skutków oświadczenia woli z powodu jakiegoś błędu, mylne wyobrażenie stanu rzeczy. Błąd istotny - gdyby wiedział jaka jest faktyczna sytuacja to by takiego oświadczenia nie złożył. Błąd wywołany przez drugą stronę umyślnie - oszustwo.

  1. 0x08 graphic
    Błąd (art. 84, par.2 )

  2. Podstęp (art. 86)

  3. Groźba (art. 87)

Nieważność względna - tylko wtedy, gdy powołamy się na tą wadę,

Wady oświadczenia woli

Art. 82. Nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to w szczególności choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego, chociażby nawet przemijającego, zaburzenia czynności psychicznych.

Art. 83.

§ 1. Nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.

§ 2. Pozorność oświadczenia woli nie ma wpływu na skuteczność odpłatnej czynności prawnej, dokonanej na podstawie pozornego oświadczenia, jeżeli wskutek tej czynności osoba trzecia nabywa prawo lub zostaje zwolniona od obowiązku, chyba że działała w złej wierze.

Art. 84.

§ 1. W razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej.

§ 2. Można powoływać się tylko na błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (błąd istotny).

Art. 85. Zniekształcenie oświadczenia woli przez osobę użytą do jego przesłania ma takie same skutki, jak błąd przy złożeniu oświadczenia.

Art. 86. § 1. Jeżeli błąd wywołała druga strona podstępnie, uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu może nastąpić także wtedy, gdy błąd nie był istotny, jak również wtedy, gdy nie dotyczył treści czynności prawnej.

§ 2. Podstęp osoby trzeciej jest jednoznaczny z podstępem strony, jeżeli ta o podstępie wiedziała i nie zawiadomiła o nim drugiej strony albo jeżeli czynność prawna była nieodpłatna.

Art. 87. Kto złożył oświadczenie woli pod wpływem bezprawnej groźby drugiej strony lub osoby trzeciej, ten może uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia, jeżeli z okoliczności wynika, że mógł się obawiać, iż jemu samemu lub innej osobie grozi poważne niebezpieczeństwo osobiste lub majątkowe.

Art. 88.

§ 1. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu lub groźby, następuje przez oświadczenie złożone tej osobie na piśmie.

§ 2. Uprawnienie do uchylenia się wygasa: w razie błędu - z upływem roku od jego wykrycia, a w razie groźby - z upływem roku od chwili, kiedy stan obawy ustał.

Przedstawicielstwo (art.95) - inny podmiot wykonuje czynność w cudzym imieniu:

  1. Przedstawicielstwo ustawowe - wynika z ustawy, orzeczeniu sądu, itp.

  2. Przedstawicielstwo pełnomocnictwo (art.96) - upoważnienie kogoś wynikające z czynności prawnej

Art. 98. Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.

Prokura - pełnomocnictwo.

Przedstawicielstwo - dokonanie czynności prawnej w cudzym imieniu na cudzy rachunek.

Mocodawca - udziela pełnomocnictwa.

Pełnomocnictwo:

Jeżeli dana czynność musi być w formie aktu notarialnego, to i pełnomocnictwo musi być w formie aktu notarialnego. (art.99)

Umowa komisu, komisant - działa za siebie wobec nabywcy, ale działa na rzecz osoby, która oddała daną rzecz do komisu.

Pełnomocnik działa w imieniu mocodawcy, czyli jakby za nas, odpowiedzialność spadnie na nas.

Przedawnienie - nie można skutecznie składać roszczenia, w przedawnieniu czynności nie wygasa, sąd nie uwzględnia przedawnienia z urzędu tylko, gdy strona domaga się swoich praw.

Przedawnieniu ulegają tylko rzeczy majątkowe. Niemożność ze skorzystania z pomocy państwa, skutecznego dochodzenia swoich praw przed organami państwa.

Art. 122. Przedawnienia

§ 1. Przedawnienie względem osoby, która nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat dwóch od ustanowienia dla niej przedstawiciela ustawowego albo od ustania przyczyny jego ustanowienia.

§ 2. Jeżeli termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata, jego bieg liczy się od dnia ustanowienia przedstawiciela ustawowego albo od dnia, w którym ustała przyczyna jego ustanowienia.

§ 3. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio do biegu przedawnienia przeciwko osobie, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia.

Termin zawity - zakreślenie terminu do dokonania jakiejś czynności, to upewnienie wygasa, gdy termin przeminie, wtedy nie możemy domagać się swoich praw.

Termin przedawnienia (art. 118)- 10 lat lub 3 lata dla świadczeń okresowych (np. czynsz) oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (lub w przepisach szczególnych).

Przy terminach zawitych następuje wygaśnięcie roszczeń z urzędu (na wniosek urzędu). Wygaśnięcie przedawnienia jest na wniosek sądu. W gospodarce termin przedawnienia wynosi 3 lata.

Art. 125. Świadczenia okresowe

§ 1. Roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd, przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu.

Art. 123. Przerwa

§ 1. Bieg przedawnienia przerywa się:

  1. przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;

  2. przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;

  3. przez wszczęcie mediacji.

Art. 121. Zawieszenie

Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:

  1. co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom - przez czas trwania władzy rodzicielskiej;

  2. co do roszczeń, które przysługują osobom nie mającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę - przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli;

  3. co do roszczeń, które przysługują jednemu z małżonków przeciwko drugiemu - przez czas trwania małżeństwa;

  4. co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju - przez czas trwania przeszkody.

Po przerwie przedawnienie liczy się od zera, wyliczamy od nowa, po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie na nowo. Jeżeli sprawa w sądzie skończy się orzeczeniem, prawomocny wyrok wtedy liczy się od nowa i zawsze trwa 10 lat.

Art. 353. Zobowiązanie (więź między dłużnikiem a wierzycielem)

§ 1. Zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić.

§ 2. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

Zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić.

Większość zobowiązań wynika z umowy.

Zobowiązanie - dłużnik ma obowiązek spełnić jakieś świadczenie dla wierzyciela.

Obowiązek zachowania należytej staranności. (art. 355), gatunkowość (art.357), klauzula rebus sic stantibus (art. 3571) (- specjalne okoliczności, w których następuje zmiana stosunków), zasada nominalizmu, umowa klauzula waloryzacyjna (art. 3581)

Art. 355. Należyta staranność

§ 1. Dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta staranność).

§ 2. Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności.

Rebus sic stantibus

Art. 3571. Jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Rozwiązując umowę sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym.

Art. 3581.

§ 1. Jeżeli przedmiotem zobowiązania od chwili jego powstania jest suma pieniężna, spełnienie świadczenia następuje przez zapłatę sumy nominalnej, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

§ 2. Strony mogą zastrzec w umowie, że wysokość świadczenia pieniężnego zostanie ustalona według innego niż pieniądz miernika wartości.

§ 3. W razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego, chociażby były ustalone w orzeczeniu lub umowie.

§ 4. Z żądaniem zmiany wysokości lub sposobu spełnienia świadczenia pieniężnego nie może wystąpić strona prowadząca przedsiębiorstwo, jeżeli świadczenie pozostaje w związku z prowadzeniem tego przedsiębiorstwa.

§ 5. Przepisy § 2 i 3 nie uchybiają przepisom regulującym wysokość cen i innych świadczeń pieniężnych.

Art. 359.

§ 1. Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu.

§ 2. Jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe.

§ 21. Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne).

§ 22. Jeżeli wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej przekracza wysokość odsetek maksymalnych, należą się odsetki maksymalne.

§ 23. Postanowienia umowne nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych, także w razie dokonania wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy ustawy.

§ 3. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, wysokość odsetek ustawowych, kierując się koniecznością zapewnienia dyscypliny płatniczej i sprawnego przeprowadzania rozliczeń pieniężnych, biorąc pod uwagę wysokość rynkowych stóp procentowych oraz stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego.

Odsetki ustawowe na mocy rozporządzenia Rady Ministrów, gdy strony nie ustaliły odsetek.

Odsetki maksymalne - umówione odsetki pomiędzy podmiotami, ale nie mogą przekraczać maksymalnych (art. 359 § 21)

Zasada swobody umów (art.3531) !!

Art. 3531. Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Art. 481.

§ 1. Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

§ 2. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Odsetki ustawowe = 13%

Odsetki maksymalne (górny pułap) - czterokrotna wysokość stopy lombardowej.

Źródła zobowiązań:

Art. 361. Szkoda

§ 1. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

§ 2. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Art. 363. Naprawienie szkody

§ 1. Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

§ 2. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

Szkoda - rzeczywisty uszczerbek, utracenie korzyści.

Przyczynienie - poszkodowany przyczynił się do wystąpienia np. opóźnienia dostawy, szkody, nie wykonanie zobowiązania, związek przyczynowy.

Ćwiczenia 4 (23.10.13)

Solidarność. Zobowiązania solidarne.

Art. 366.

§ 1. Kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników).

§ 2. Aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.

Art. 367.

§ 1. Kilku wierzycieli może być uprawnionych w ten sposób , że dłużnik może spełnić całe świadczenie do rąk jednego z nich, a przez zaspokojenie któregokolwiek z wierzycieli dług wygasa względem wszystkich (solidarność wierzycieli).

Zasada winy (art.415) - z własnej winy ktoś wyrządził szkodę, to musi ją naprawić.

Wina w nadzorze - dotyczy nieletnich, odpowiedzialność ponosi opiekun.

Wina w wyborze - zły wybór poprzez poradzenie się drugiej osoby.

Zasada ryzyka (art.?) - czyn niedozwolony, szkoda, związek przyczynowy.

Odpowiedzialność solidarna - wielu dłużników tego samego wierzyciela, są oni zobowiązani do tego samego świadczenia, wierzyciel wybiera dłużnika, świadczenie zostaje spełnione, dłużnicy się rozliczają - tzw. regres.

Odpowiedzialność kontraktowa - związana jest ze szkodą - domaganie się naprawienia szkody, np. pieniężne.

Dłużnik jest w zwłoce - opóźnienie dostawy z winy dłużnika (dodatkowo naliczane są odsetki) - obowiązek odszkodowawczy.

Odpowiedzialność z tytułu czynu niedozwolonego - delikty należy szkodę naprawić.

Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka, w przedsiębiorstwie (art. 416), gdy pracownicy, przedsiębiorcy działają pod jego kierownictwem (art. 430), obowiązek pracodawcy.

Takie czyny, gdzie było zobowiązanie wynikające np. z umowy.

Okoliczności nienależytego wykonania zobowiązania wobec wierzyciela (art.450)

Art. 429.

Kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności.

Art. 435.

§ 1. Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

§ 2. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio do przedsiębiorstw lub zakładów wytwarzających środki wybuchowe albo posługujących się takimi środkami.

Art. 430.

Kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.

Art. 471.

Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Odpowiedzialność odszkodowawcza - od wyrządzonej szkody.

Szkoda (art.?)

Art. 498. (Potrącenia)

§ 1. Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

§ 2. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Umowy kompensacyjne, oznaczone co do gatunku, obie są wymagane i nieprzedawnione.

Ćwiczenia 5 (30.10.13)

Działalność zawodowa

Wolne zawody

Przedsiębiorca

Art. 431.

§ 1. Kto zwierzę chowa albo się nim posługuje, obowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez nie szkody niezależnie od tego, czy było pod jego nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba że ani on, ani osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, nie ponoszą winy.

§ 2. Chociażby osoba, która zwierzę chowa lub się nim posługuje, nie była odpowiedzialny według przepisów paragrafu poprzedzającego, poszkodowany może od niej żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody, jeżeli z okoliczności, a zwłaszcza z porównania stanu majątkowego

Ustawa o swobodzie art.4

1. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną — wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

2. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Przedsiębiorstwo (art.?)

Art. 551.

§ 1. Jeżeli kupujący dopuścił się zwłoki z odebraniem rzeczy sprzedanej, sprzedawca może oddać rzecz na przechowanie na koszt i niebezpieczeństwo kupującego.

§ 2. Sprzedawca może również sprzedać rzecz na rachunek kupującego, powinien jednak uprzednio wyznaczyć kupującemu dodatkowy termin do odebrania, chyba że wyznaczenie terminu nie jest możliwe albo że rzecz jest narażona na zepsucie, albo że z innych względów groziłaby szkoda. O dokonaniu sprzedaży sprzedawca obowiązany jest niezwłocznie zawiadomić kupującego.

Firma (art.?)

Firma - nazwa, pod którą przedsiębiorca prowadzi swoją działalność.

FIRMA A FORMA PRAWNA.

Spółka jawna.

Firma spółki jawnej powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko lub firmę jednego lub kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie „spółka jawna”. W obrocie dopuszczalne jest posługiwanie się skrótem: „sp. j.”.

Spółka partnerska.

Firma spółki partnerskiej winna zawierać nazwisko co najmniej jednego z partnerów, dodatkowe oznaczenie „i partner”, bądź „i partnerzy”, albo „spółka partnerska” oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce.

Spółka komandytowa.

Firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowo „spółka komandytowa”. Natomiast niedopuszczalne jest zamieszczanie w firmie nazwiska komandytariusza.

Spółka komandytowo-akcyjna.

w firmie komandytowo-akcyjnej należy wymienić nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz oznaczenie „spółka komandytowo-akcyjna”.

Spółka kapitałowa.

Firma spółki kapitałowej może być dowolna z dodatkiem informacyjnym o rodzaju spółki: „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” lub „spółka akcyjna”/

Ograniczenia w określeniu firmy.

Firma może zawierać dodatki mające na celu bliższe oznaczenie spółki lub prowadzonego przez nią przedsiębiorstwa. Niedozwolone są dodatki, które mogłyby wprowadzić w błąd. Każda nowa firma powinna odróżniać się dostatecznie od firm już istniejących w danej miejscowości.

Przedsiębiorca zagraniczny

Art. 13 ustawy

1. Osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak przedsiębiorcy polscy.

2. Obywatele innych państw ni˝ wymienione w ust. 1, którzy otrzymali zezwolenie na osiedlenie się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zgodę na pobyt tolerowany, status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej lub korzystają z ochrony czasowej na jej terytorium, mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich samych zasadach jak obywatele polscy.

3. Osoby zagraniczne inne ni˝ wymienione w ust. 1 i 2 mają prawo do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej wyłącznie w formie spółki: komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjnej, a także do przystępowania do takich spółek oraz obejmowania bądź nabywania ich udziałów lub akcji, o ile umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej.

I - EOG - Europejski Okręg Gospodarczy - jak krajowe

II legalny stały pobyt - traktujemy te przedsiębiorstwa jak własnych obywateli

III - pozostali Sp. K, Sp. KA, Sp. Zoo, SA.

Art.5 ustawy, ustęp 4

oddział — wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywana przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności.

Rejestracja - w ewidencji działalności gospodarczej lub w KRS.

Ćwiczenia 6 (06.11.13)

Art. 14. Ustawy, pkt. 1. Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej, zwanej dalej „ewidencją”. Spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców.

2. Wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi. Zasady wpisu do rejestru przedsiębiorców określają odrębne przepisy.

KRS - Krajowy Rejestr Sądowy - rejestr przedsiębiorstw

Rejestr ewidencji działalności gospodarczej

CEIDG (centralna ewidencja i informacja o działalności gospodarczej)

Sąd rejestrowy

Sąd rejonowy

Dwa systemy: