Chemia, 2 rok studiów |
Julita Przeździecka Adrian Marzec |
Kielce 13.04.2010 |
Nr. 21 |
Synteza amoniakalnego kompleksu kobaltu(III) oraz określenie jego właściwości chemicznych. |
Ocena:
|
Wiadomości teoretyczne:
Kobalt jest metalem barwy białej, ciągliwy i kowalny, topi się w wysokich temperaturach. Nie ulega korozji w wilgotnym powietrzu i zachowuje metaliczny połysk. Pod działaniem kwasów mineralnych tworzy sole kobaltu na II stopniu utlenienia. W stężonym kwasie azotowym ulega pasywacji.
Kobalt tworzy liczne związki kompleksowe. Związki kompleksowe kobaltu (III) wykazują bardzo dużą trwałość, mniej trwałe są natomiast połączenia kompleksowe kobaltu(II). Kobalt (II) tworzy zarówno kompleksy oktaedryczne jak i tetraedryczne . W kompleksach oktaedrycznych wysokospinowych [(t2g)5(eg)2] stwierdza się moment magnetyczny 4,7-5,2µB.W kompleksach niskospinowych [(t2g)6(eg)1] moment wynosi 1.73 i 3.88µB.
W kompleksach kobaltu(III) występuje prawie zawsze sześć ligandów (np. CN-, NH3, H2O, OH-, Cl-) tworzących konfigurację oktaedryczną. Związki heksaaminakobaltu(II) powstają jako produkty działania gazowego amoniaku na bezwodne sole lub też jako produkty wysycenia amoniakiem stężonych roztworów soli. Zawierają one jon heksaaminakobaltu(II), [Co(NH3)6]2+. Cząsteczki amoniaku są w kompleksie niezbyt silnie związane i w roztworach rozcieńczonych ulegają szybkiej wymianie na cząsteczki wody. Kobalt (II) w kompleksach amoniakalnych wykazuje wyraźną tendencję do przejścia w kobalt(III)Utlenienie takie następuje pod działaniem tlenu atmosferycznego. Związki te oraz ich pochodne sole stanowią bardzo liczną grupę połączeń kobaltu, a ich różnorodność pochodzi stąd, że cząsteczki amoniaku w kompleksie mogą ulegać wymianie na inne ligandy, zarówno obojętne jak też naładowane ujemnie. W związkach tych zostaje zachowana liczba koordynacyjna 6 oraz konfiguracja niskospinowa elektronów. Zależnie od ładunku ligandu kompleks jako całość może być jonem dodatnim, obojętną cząsteczką lub jonem ujemnym. W trakcie utleniania kompleksów kobaltu (II) powstają w odpowiednich warunkach dwurdzeniowe kompleksy z mostkiem nadtlenkowym łączącym obydwa atomy Co. Wprowadzając tlen do amoniakalnego roztworu Co(NO3)2 uzyskuje się jon [(NH3)5Co-O-O-Co(NH3)5]4+ - µ-perokso-bis(pentaamina)kobaltu(III).
Wykonanie ćwiczenia:
Synteza
W 13,5
wody rozpuszczamy 6g
. Roztwór ogrzewamy do wrzenia i rozpuszczamy w nim 9g
. Do gorącego roztworu dodajemy nie wielka ilość węgla aktywnego. Oziębiamy. Po oziębieniu dodajemy 22,5
stężonego
. Zlewkę z roztworem umieszczamy w misce z lodem, za pomocą zakraplacza powoli dodajemy 12
30%
równocześnie mieszając. Po zakończeniu reakcji roztwór ogrzewamy w łaźni wodnej przez 20 minut. Po czym oziębiamy go w misce z lodem, przesączamy przez lejek Büchnera. Wraz z sączkiem ostrożnie przenosimy produkt do wrzącego roztworu 0,5M HCl (75
kwasu), ogrzewamy do wrzenia i gorącą mieszaninę ponownie przesączamy przez lejek Büchnera. Do przesączu dodajemy 10,5
stężonego HCl i oziębiamy w misce z lodem. Wytrącone pomarańczowo-żółte kryształy przesączamy przez lejek Büchnera. Powstały kompleks na sączku przemywamy 98% etanolem, po czym przez godzinę suszymy w suszarce w temperaturze 110˚C.
Prawidło otrzymany kompleks powinien mieć postać pomarańczowo-żółtych kryształów, które rozpuszczają się w wodzie dając klarowny roztwór.
Właściwości
W celu poznania innych właściwości jonów
wodny roztwór kompleksu dzielimy na dwie części:
do pierwszej dodajemy kilka kropli 2M NaOH
do drugiej dodajemy kilka kropli 2M
Obserwujemy zmiany zachodzące w probówkach.
Obserwacje:
W pierwszej probówce wytrąca się biały osad, a w drugiej probówce wytrąca się pomarańczowy igiełkowaty osad.
Opracowanie wyników:
Obliczyć wydajność syntezy kompleksu.
= 9,02g
= 238
238 ∙ 2 = 476
= 267,5
267,5 ∙ 2 = 535
476
[Co(H2O)6]Cl2 - 9g [Co(H2O)6]Cl2
535
[Co(NH3)6]Cl3 - x g [Co(NH3)6]Cl3
x = 10,12g
10,12g [Co(NH3)6]Cl3 - 100%
9,02 g [Co(NH3)6]Cl3 - X %
x= 89,13%
2. Narysować wzór strukturalny otrzymanego kompleksu i jonu kompleksowego.
kompleks
jon
3. Napisać równia reakcji jonu kompleksowego z NaOH i K3[Fe(CN)6].
a) [Co(NH3)6]3+ + 6OH- → [Co(OH)6]3-↓ + 6NH3
Obserwacje: wytrąca się biały osad
b) [Co(NH3)6]3+ + [Fe(CN)6]3- → [Co(CN)6]3-↓ + [Fe(NH3)6]3+
3