FINANSE

WYKŁAD 6 8.01.2012

RYNEK FINANSOWY (GIEŁDA)

RYNEK FINANSOWY dzielimy na:

• Rynek kapitałowy

• Rynek pieniężny

• Rynek walutowy

RYNEK KAPITAŁOWY - ogół transakcji kupna - sprzedaży, gdzie przedmiotem transakcji są instrumenty finansowe o określonym czasie wykupu (powyżej 1 roku). Celem rynku kapitałowego jest z założenia umożliwienie różnym podmiotom gospodarczym pozyskania środków finansowych na działalność inwestycyjną. Z założenia działalność taka ma być dochodowa (inwestycja da nam konkretny zysk). Jest to rynek, na którym z jednej strony spotykają się oferenci kapitału, a z drugiej podmioty zgłaszające na ten kapitał zapotrzebowanie (popyt na kapitał).

FUNKCJE RYNKU KAPITAŁOWEGO:

• Umożliwia MOBILIZACJE KAPITAŁU - tych, którzy poszukują oraz tych, którzy oferują kapitał.

• Umożliwia WYCENE KAPITAŁU - dokonuje się ona na rynku wtórnym i jest wypadkową pomiędzy popytem i podażą na kapitał - większy popyt to większe zapotrzebowanie.

• Zapewnienie PŁYNNOŚCI INWESTYCJI - funkcja ta zapewnia możliwość sprzedaży posiadanego kapitału, a uczestnicy mogą uzyskać pieniądze na nowe inwestycje.

SEGMENTY RYNKU KAPITAŁOWEGO:

• OBRÓT PUBLICZNY - charakteryzuje się tym, że papiery wartościowe oferowane są do odpłatnego nabycia w określonej formie w dowolny sposób i do co najmniej stu osób nieoznaczonych. Regulowany jest określonymi rozporządzeniami. Większość papierów przyjmuje postać zdematerializowaną, a więc elektronicznego zapisu prowadzonego i kontrolowanego przez Komisje Papierów Wartościowych (mamy do czynienia z inwestorami bezimiennymi), za wyjątkiem papierów wartościowych imiennych, które tylko w określonych sytuacjach mogą podlegać obrotowi (kierowany do co najmniej 100 inwestorów) - z reguły jest on wycofany z obrotu publicznego)

• OBRÓT PRYWATNY - bardzo specyficzny, dotyczy zamkniętego kręgu inwestorów - skierowany jest do mniej niż stu odbiorców, gdzie oferta jest skierowana bezpośrednio do konkretnego inwestora poprzez zapytanie ofertowe. Papier wartościowy także ma formę zdematerializowaną. Najważniejsza rola przypada AGENTOWI EMISJI (w roli której występuje bank, don maklerski - te instytucje prowadzą ewidencję papierów wartościowych i dokonują zapisu dotyczącego kupna i sprzedaży tych papierów)

RODZAJE RYNKU KAPITAŁOWEGO:

• PIERWOTNY - jest to miejsce, gdzie lokowane są nowe emisje papierów wartościowych, a więc papier wartościowy jest emitowany po raz pierwszy. Emitent poprzez emisję pozyskuje środki finansowe na działalność - łączy się z tym plan inwestowania spółki / przedsiębiorstwa. BEZPOŚREDNI napływ kapitału od inwestora do emitenta.

• WTÓRNY - rynek, na którym dokonuje się kupna/sprzedaży papierów wartościowych. Cechą jest to, że emitent jest poza tym rynkiem. Przepływ kapitału i papierów wartościowych dokonuje się pomiędzy inwestorami zainteresowanymi przyszłymi korzyściami finansowymi, następuje handel papierami wartościowymi uwarunkowany chęcią pozyskania korzyści finansowych

• REGULOWANY - rynek, gdzie dokonuje się obrotu na wysoką skalę, może mieć charakter obrotu giełdowego (GPW), lub rynku regulowanego pozagiełdowego - to taki rynek, który odbywa się na PARKIETACH RÓWNLEGŁYCH - w Polsce mamy do czynienia z trzema:

• NEW CONNECT - od 30 sierpnia 2007 roku - przeznaczony jest do obrotu papierami wartościowymi małych, prężnie działających przedsiębiorstw w obszarze nowych technologii. Na rynku tym handluje (obraca) się akcjami, obligacjami, prawami do akcji i prawami poboru.

• CATALYST - od 30 września 2009 - jest to rynek, na którym dokonuje się obrotu dłużnymi papierami wartościowymi emitowanymi przez przedsiębiorstwa, banki, jednostki samorządu terytorialnego, a także emisji obligacji GPW. Papiery przeznaczone są zarówno dla odbiorców indywidualnych, jak i hurtowych.

• POLS RYNEK ENERGII GPW - od 11 grudnia 2010 roku - transakcje kupna i sprzedaży energii elektrycznej.

GPW - od 16 kwietnia 1991 roku - pierwsze podmioty, które dokonały obrotu to 5 państwowych przedsiębiorstw przekształconych w spółki akcyjne. Obecnie mamy 426 podmiotów notowanych na GPW.

UCZESTNICY RYNKU KAPITAŁOWEGO:

• INWESTORZY - osoby posiadające kapitał, które angażują ten kapitał w proces inwestycyjny w celu jego pomnożenia (osoby fizyczne lub prawne).

• POŚREDNICY - grupa wyspecjalizowanych instytucji pośredniczących i organizujących sprawne funkcjonowanie rynku. Instytucje pośredniczące pełnią funkcję usługową w stosunku do inwestorów i emitentów. Instytucjami są domy maklerskie, dealerzy i Komisja Papierów Wartościowych.

• EMITENCI - są nimi OSOBY PRAWNE, które wystawiają we własnym imieniu papier wartościowy w celu pozyskania kapitału. Emitują papier WŁASNOŚCIOWY lub WIERZYTELNOŚCIOWY.

INSTRUMENTY RYNKU KAPITAŁOWEGO:

• AKCJE - papier wartościowy nierozerwalnie związany z tworzeniem i funkcjonowaniem spółek akcyjnych, stwierdzający bezwarunkowe uczestnictwo jej właściciela w kapitale spółki i uprawniający go do partycypacji w jej zyskach, czyli dywidendy oraz majątku w momencie likwidacji spółki. OD AKCJI NIE WYPŁACA SIĘ ODSETEK!

RODZAJE AKCJI:

Ze względu na rodzaj akcji:

• IMIENNE - charakteryzuje się tym, że jest na konkretne imię i nazwisko jej właściciela. W stosunku do akcji imiennej mamy ograniczone prawo jej zbywalności - posiadacz może ją zbyć tylko i wyłącznie za zgodą WALNEGO ZGROMADZENIA AKCJONARIUSZY, a wcześniej ZARZĄDU. Jeżeli spółka jest emitentem akcji imiennych, to musi istnieć KSIĘGA AKCJI IMIENNYCH do której wpisuje się wszystkich akcjonariuszy imiennych i każda zmiana (sprzedaż) musi być w tej księdze odnotowana.

• NA OKAZICIELA - akcje zdematerializowane, widniejące na zapisie (rachunku inwestycyjnym) w instytucjach pośredniczących (domu maklerskim)

Ze względu na formę pokrycia równowartości akcji:

• PIENIĘŻNE - akcje pokryte w całości gotówką

• NIEPIENIĘŻNE - nabycie akcji wiąże się z wniesieniem określonego APORTU (rzeczowego lub innych papierów wartościowych)

Ze względu na ujmowanie akcji:

• POJEDYNCZE - pojedynczy papier wartościowy określony co do ilości i jakości

• ZBIOROWE - transze emisyjne

Ze względu na uprawnienia:

• ZWYKŁE - ilość akcji = ilość głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy.

• UPRZYWILEJOWANE - mamy doczynienia z trzema uprzywilejowaniami dotyczącymi:

• DYWIDENDY - prawo do większej dywidendy

• PRAW MAJĄTKOWYCH - prawo do akcji (prawo do akcji nowej emisji); prawo do majątku wynikającego z procesu likwidacyjnego spółki.

• PRAW ORGANIZACYJNYCH - prawo do udziału w walnym zgromadzeniu; prawo do zaskarżania uchwał; prawo do pełnej informacji o sytuacji ekonomicznej spółki i prawo do dochodzenia roszczeń spółki.

• OBLIGACJE - są to papiery wartościowe potwierdzające wierzytelność - czyli zobowiązanie dłużne emitenta wobec jej właściciela na określoną sumę wraz ze zobowiązaniem wypłaty oprocentowania w ustalonych terminach. Jest to forma pożyczenia kapitału poprzez emisję.

RODZAJE OBLIGACJI:

Ze względu na rodzaj emitenta:

• KORPORACYJNE (przemysłowe) - emitowane przez przedsiębiorstwa

• BANKÓW - emitowane przez banki

• JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO - gminne, powiatowe oraz wojewódzkie

Ze względu na oprocentowanie obligacji:

• O STAŁYM OPROCENTOWANIU - stałe oprocentowanie w skali określonego czasu;

• O ZMIENNYM OPROCENTOWANIU - ustalane w stosunku do stawki WIBOR lub alternatywnie do rentowności 52 tygodniowych Bonów skarbowych.

• ZEROKUPONOWE - są to obligacje sprzedawane z dyskontem.

Ze względu na rodzaj zabezpieczenia:

• ZABEZPIECZONE - zabezpieczamy majątkiem lub zastawem innych papierów wartościowych, gwarancją wykupu przez państwo - gwarancje rządowe

• NIEZABEZPIECZONE - na taką emisję niezabezpieczona mogą sobie pozwolić samorządy

Ze względu na prawa bądź przywileje wynikające z obligacji:

• ZWYKŁE - nie mają żadnych praw i przywilejów

• ZAMIENNE - zamiana wyemitowanej obligacji na akcję

• Z PRAWAMI POBORU - w przypadku obligacji samorządowych (Skarbu Państwa) - możliwość nabycia własności mieszkania komunalnego.

• LISTY ZASTAWNE - dłużny papier wartościowy, do emisji którego upoważnione są tylko banki hipoteczne - emitent zobowiązuje się do wypłaty odsetek i wykupu papieru wartościowego w sposób i w terminach określonych w emisji (tzw. warunkach emisji).

W Polsce banki hipoteczne mogą emitować:

• HIPOTECZNE LISTY ZASTAWNE - emitowane są na podstawie wierzytelności z tytułu kredytów zabezpieczonych hipoteką.

• PUBLICZNE LISTY ZASTAWNE - są to listy emitowane na podstawie wierzytelności z tytułu kredytów udzielonych podmiotom posiadającym największą zdolność kredytową. Takimi podmiotami są tylko Skarb Państwa oraz NBP.

RYNEK PIENIĘŻNY - jest to rynek krótkoterminowych papierów wartościowych o terminie zapadalności krótszej niż jeden rok. Na rynku pieniężnym dokonuje się obrotu instrumentami o dużej płynności, które służą zaspokojeniu zapotrzebowania na kapitał OBOROTOWY. Transakcje przyjmują formę krótkoterminowych pożyczek bądź kredytów.

UCZESTNICY RYNKU PIENIĘŻNEGO:

• BANKI

• INSTYTUCJE RZĄDOWE

• ZAKŁADY UBEZPIECZEŃ

• FUNDUSZE INWESTYCYJNE

TRANSAKCJE na rynku pieniężnym:

• RYNEK KRÓTKOTERMINOWYCH PAPIERÓW DŁUŻNYCH O CHARAKTERZE ZBYWALNYM

• bony skarbowe emitowane przez Skarb Państwa w celu pokrycia bieżących potrzeb budżetowych (finansowanie deficytu);

• bony pieniężne emitowane przez banki lub przedsiębiorstwa.

Bony skarbowe i pieniężne musza być wykupione w ciągu 52 tygodni - termin zapadalności 52 tygodnie

RYNEK WALUTOWY - rynek ten tworzą transakcje, w których uczestnicy dokonują wymiany określonej kwoty waluty na inną walutę. Transakcje mają charakter zdecentralizowany i ponieważ zawierane są w różnych centrach finansowych to ich obrót trwa 24h na dobę. Transakcje walutowe dokonują się bezpośrednio pomiędzy uczestnikami (stronami) rynku.

UCZESTNICY RYNKU WALUTOWEGO:

• BANK CENTRALNY

• BANKI KOMERCYJNE

• BROKERZY

• DEALERZY WALUTOWI

• INSTYTUCJE RZĄDOWE

TRANSAKCJE: przedmiotem obrotu jest waluta i instrumenty pochodne - kontrakty futures, opcje walutowe.

• WALUTY

• TRANSAKCJE FUTURES - KONTRAKTY TERMINOWE

Obligacje Skarbu Państwa nie podlegają takiemu obrotowi jak obligacje przedsiębiorstw - Ustawa o Obligacjach.

Emisji i obrotu Obligacjami Skarbu Państwa dokonuje się na podstawie Ustawy Budżetowej - zaciąganie pożyczek na rynku krajowym lub zagranicznym w celu sfinansowania deficytu budżetowego.

EMISJA BONÓW SKARBOWYCH POLSKI ODBYWA SIĘ POPRZEZ MINISTERSTWO FINANÓW W CELU SFINANSOWANIA DEFICYTU BUDŻETOWEGO. CHARAKTER JEST TAKI SAM PRZY CZYM OBRÓT WYŁĄCZONY JEST Z EMISJI TRADYCYJNEJ

FINANSE PRZEDSIĘBIORSTW

Przedsiębiorstwo - podmiot o określonej strukturze i odrębności prawnej, organizacyjnej i ekonomicznej, prowadzący działalność gospodarczą. Najczęściej definiowanym celem działalności przedsiębiorstwa jest osiąganie zysku poprzez zaspokajanie potrzeb konsumentów.

Przedsiębiorca - to osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą we własnym imieniu, której na mocy praw przysługuje zdolność prawna do wykonywania określonych czynności prawnych.

Akty prawne, na podstawie których zakłada się przedsiębiorstwo (w prawie polskim):

• Kodeks cywilny - spółki cywilne

• Kodeks handlowy - spółki prawa handlowego

• Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej

• Ustawa Prawo spółdzielcze

Przedsiębiorstwa prywatne

Klasyfikacje przedsiębiorstw:

a) ze względu na kryterium własności przedsiębiorstwa:

• przedsiębiorstwo państwowe - postać przedsiębiorstwa państwowego lub jednoosobowa spółka Skarbu Państwa.

• przedsiębiorstwo prywatne

b) ze względu na kryterium wielkości

• mikro przedsiębiorstwo - zatrudnia do 10 (9) pracowników; osiąga roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 2 mln euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych 2 lat nie przekraczający równowartości w złotych 2 mln euro.

• małe przedsiębiorstwo - zatrudnia do 50 pracowników; obrót 10 mln

• średnie przedsiębiorstwo - zatrudnia do 250 pracowników; obrót 50 mln

• duże przedsiębiorstwo - zatrudnia więcej niż 250 pracowników, obrót więcej niż 50 mln

c) ze względu na przynależność branżową

• przedsiębiorstwa przemysłowe

• przedsiębiorstwa handlowe

• przedsiębiorstwa usługowe

• branża budowlana

Modele przedsiębiorstw

1. ekonomiczny - przedsiębiorstwo jest specyficzna organizacją, mającą na celu maksymalizację zysków (teoria neoklasyczna), a także maksymalizację korzyści dla właściciela firmy. Przedsiębiorstwo postrzegane jest przez pryzmat personalizacji kwestii i identyfikacji indywidualnych cech przedsiębiorcy.

Uniwersalne cechy przedsiębiorcy to zaradność, innowacyjność, odwaga, które prowadzą do sukcesu. Podstawowe zmienne to: przedsiębiorca, przedsiębiorczość, innowacje, kreacja.

2. finansowy - traktowany jest jako system zasobów określających wartość finansową przedsiębiorstwa. Najważniejsze są kwestie związane z zachowaniem płynności finansowej przedsiębiorstwa. Stąd mówi się o płynności finansowej i rentowności przedsiębiorstwa.

3. organizacyjny - postrzega się przedsiębiorstwo jako szczególną organizację, posiadającą określoną strukturę organizacyjną. Małe i średnie przedsiębiorstwa charakteryzują się spłaszczoną strukturą organizacyjną przedsiębiorstwa. Duże mają tą strukturę rozbudowaną.

Charakterystyczne zmienne to: misja i cel organizacji, funkcje zarządzania, procesy decyzyjne i etyka biznesu.

Zarząd

4. technologiczny (produkcyjny) - patrzymy przez aspekt techniczny. Organizacja przetwarzająca nakłady materialne i energie w produkt końcowy lub usługę. Zmiennymi charakterystycznymi dla tego modelu są: surowce, pracochłonność, półfabrykaty, normy jakościowe, logistyka i moce produkcyjne.

5. prawny - przedsiębiorstwo postrzegane jest przez aspekt prawny i procedury utworzenia przedsiębiorstwa. Zarejestrowanie przedsiębiorstwa odbywa się przez wpis do rejestru:

• wpis do ewidencji działalności gospodarczej w Urzędzie Gminy - małe i średnie przedsiębiorstwa

• wpis do Krajowego Rejestru Sądowego - spółki

Prawa i obowiązki podmiotów prowadzących działalność:

• Dokonywanie działalność we własnym imieniu (przy spółkach bez osobowości prawnej)

• Wybór formy prowadzenia działalności

Prawa i obowiązki są zapisane - prawnie ochronne. Zmienne charakterystyczne: forma prawna, umowa, akt notarialny.

Rozwiązywanie kwestii spornych w zależności od formy:

• Przedsiębiorstwa bez osobowości prawnej - podmioty występujące we słanym imieniu jako osoba fizyczna

• Przedsiębiorstwa z osobowością prawną - sprawy roszczeniowe są rozpatrywane w imieniu firmy.

6. behawioralny (socjopsychologiczny) - postrzegane przez pryzmat społeczny. Główną wartością przedsiębiorstwa są ludzie (kadra). Zwraca się uwagę na wewnętrzne relacje między kadrą zarządzająca a podwładnymi. Ma się koncentrować na budowie właściwych relacji, więzi między poszczególnymi komórkami (szczeblami). Zmienne charakterystyczne to : przywództwo dla kadry kierowniczej, motywacje, lojalność, bodźce kar i nagród.

7. etyczny - koncentruje się na zachowaniach międzyludzkich, bezpośrednich relacjach przełożony - podwładny (jak pracownik jest taktowany).

Finanse i gospodarka finansowa:

Finanse przedsiębiorstwa - ogół zjawisk związanych z podziałem, gromadzeniem i rozdysponowaniem (wydatkowaniem) środków pieniężnych .

Gospodarka finansowa przedsiębiorstwa - to proces ciągły, zorganizowany związany z gromadzeniem środków pieniężnych, oraz realizacją wydatków bieżących i inwestycyjnych. Obejmuje cztery etapy:

• przygotowanie i przeprowadzenie operacji finansowych (planowanie i realizacja określonych przedsięwzięć)

• analiza zrealizowanych operacji finansowych,

• zapis występujących zmian zaszłych w wyniku operacji finansowych

• wnioskowanie na podstawie przeprowadzonych działań.

Ujęcia finansowania przedsiębiorstwa:

a) szerokie - polega na pozyskaniu i dysponowaniu kapitałem. Działalność związana jest z utrzymaniem bieżącej płynności, regulowaniem wydatków, lokowaniem wolnych środków finansowych, prowadzeniem dokumentacji oraz sprawozdawczość.

b) wąskie - polega na pozyskaniu kapitału w sposób bierny (zwykły przepływ środków finansowych bez zarządzania nim i bez jego powiększenia).

c) globalne - angażujemy wszystkie środki w działalność.

Finansowanie przedsiębiorstw: wewnętrzne i zewnętrzne:

ZEWNĘTRZNE	WEWNĘTRZNE
WŁASNE: Dostarczanie nowego kapitału w postaci nowych akcji, pochodzącego z zewnątrz, ale z własnych środków,	WŁASNE (powstałe w przedsiębiorstwie): Środki wygospodarowane w przedsiębiorstwie, np. zysk zatrzymany postawiony do dyspozycji przedsiębiorstwa, odpisy amortyzacyjne (odliczenie kwoty zużywającego się środka trwałego by w przyszłości kupić nowy), przekształcenia formy majątkowej (z majątku rzeczowego w finansowy). Kapitały własne: - kapitał podstawowy (w sp. akcyjnej - kapitał akcyjny, w sp. z o.o. i innych przedsiębiorstwach - kapitał zakładowy) - kapitał zapasowy - kapitał rezerwowy (z przeszacowania majtku)
OBCE: Kapitał pożyczony, który będzie trzeba zwrócić, np. kredyty i pożyczki	OBCE: Tworzenie rezerw (emerytalnych) Kapitał obcy: - długoterminowy (zobowiązania długoterminowe, emisja obligacji, kredyty, pożyczki - powyżej jednego roku) - krótkoterminowy (zobowiązania krótkoterminowe, kredyty, pożyczki, zobowiązania wobec dostawców - do jednego roku)
MIESZANE: Kapitał zwrotny pozyskany z zewnątrz, np. obligacje

Bilans przedsiębiorstwa

AKTYWA (majątek)	PASYWA
MAJĄTEK TRWAŁY - nie zużywa się w ciągu jednego cyklu produkcyjnego - rzeczowy majątek trwały - wartości niematerialne i prawne - środki trwałe (też te w budowie) - inwestycje długoterminowe - należności długoterminowe	KAPITAŁ WŁASNY - kapitał podstawowy - kapitał zapasowy - kapitał rezerwowy
MAJĄTEK OBROTOWY - zużywa się w ciągu jednego cyklu produkcyjnego - zapasy: materiały, surowce, produkcja w toku, wyroby gotowe, towary - należności krótkoterminowe: od odbiorców (kontrahentów), od pracowników, publiczno - prawne - środki finansowe: w kasie, na rachunku bankowym, inne środki pieniężne	KAPITAŁ OBCY - zobowiązania długoterminowe - zobowiązania krótkoterminowe KAPITAŁ STAŁY = KAPITAŁ WŁASNY + ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE
ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE CZYNNE	ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE BIERNE
AKTYWA RAZEM	PASYWA RAZEM

Aby przedsiębiorstwo było stabilne (bezpieczne) kapitał stały powinien finansować majątek trwały, natomiast majątek obrotowy powinien być finansowany przez zobowiązania krótkoterminowe.

ZŁOTA REGUŁA BILANSOWA - majątek trwały powinien być finansowany kapitałem stałym, a majątek obrotowy powinien być sfinansowany krótkoterminowymi kapitałami obcymi.

KAPITAŁ OBROTOWY (PRACUJĄCY) - zobowiązania długoterminowe finansują majątek obrotowy.

Alternatywne formy finansowania przedsiębiorstwa:

• leasing

• factoring

• franchising

• forfaiting

• sponsoring

• anioły biznesu

Sprawozdania finansowe stanowiące podstawę oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa:

1. Wprowadzenie do sprawozdania finansowego

2. Bilans - zestawienie majątku i kapitału przedsiębiorstwa (aktywa = pasywa)

3. Rachunek zysków i strat

4. Rachunek przepływów pieniężnych

5. Zestawienie zmian w kapitale

6. Dodatkowe informacje i objaśnienia

ad. 3. Rachunek zysków i strat - obejmuje wynik (zysk bądź stratę) na działalności operacyjnej, działalności gospodarczej i działalności nadzwyczajnej.

Zysk/strata ze sprzedaży

+ przychody operacyjne

- koszty operacyjne

= wynik zysk / strata na działalności operacyjnej (EBIT)

+ przychody finansowe

- koszty finansowe

= wynik zysk/ strata na działalności gospodarczej

+ zyski nadzwyczajne

- straty nadzwyczajne

= wynik zysk/ strata na działalności nadzwyczajnej = zysk / strata brutto

- podatek / zobowiązania podatkowe

= zysk netto / strata netto

ad. 4. Rachunek przepływów pieniężnych - obrazuje nam gdzie powstają nadwyżki finansowe

a) na działalności operacyjnej - porównujemy wpływy i wydatki w oparciu o działalność operacyjną

b) na działalności inwestycyjnej - porównujemy wpływy i wydatki w oparciu o działalność inwestycyjną

c) na działalności finansowej - porównujemy wpływy i wydatki (wypływy) w oparciu o działalność finansową.

= suma środków finansowych do dyspozycji na koniec roku obrotowego.

Bilans, rachunek zysków i strat oraz rachunek przepływów pieniężnych są nam potrzebne do TEORII TRZECH SOCZEWEK. W ramach tej teorii mówi się o 3 aspektach:

1. aspekt ekonomiczny - najważniejszy aspekt dotyczący całości działalności przedsiębiorstwa, mówi o końcowym efekcie podjętych działań. Źródłem informacji jest rachunek zysków i strat - mówi o końcowym efekcie. Analizuje się wielkość zysku / straty na działalności operacyjnej (EBIT), później rozpatrujemy działalność finansową (zysk brutto), a później na działalności nadzwyczajnej i otrzymujemy zysk netto.

2. aspekt finansowy - ma nam dać odpowiedź na pytanie o wpływ efektywności gospodarowania na wielkość funduszy w przedsiębiorstwie, za obraz tego aspektu będzie odpowiadał rachunek przepływów pieniężnych. Na jego podstawie analizujemy czy mamy zysk/ stratę na działalności operacyjnej, finansowej i inwestycyjnej.

3. aspekt majątkowy - obrazem jest bilans. Pokazuje nam jak zmienia się kapitał i majątek z podziałem i strukturą. W przedsiębiorstwach przemysłowych dominuje majątek trwały, a w przedsiębiorstwach handlowych dominuje majątek obrotowy.

W celu oceny sytuacji finansowej, majątkowej, ekonomicznej przedsiębiorstwa przeprowadza się analizę. Przeprowadza się ją w dwóch obszarach:

1. Analiza wstępna - w obszarze struktury i dynamiki kapitału i majątku przedsiębiorstwa.

2. Analiza wskaźnikowa (szczegółowa) - w celu określenia dokładnej sytuacji przedsiębiorstwa. Aby zobaczyć jak się kształtuje nasze przedsiębiorstwo na tle innych. Do tej analizy wykorzystuje się:

• Wskaźniki bieżącej płynności

• Wskaźniki rentowności (zyskowności)

• Wskaźniki zadłużenia

• Wskaźniki rynku kapitałowego

9

---