ORGANIZACJA PRACY ZESPOŁÓW ZARZĄDZANIA

KRYZYSOWEGO

1. Struktura i zadania ZZK

2. Organizacja pracy ZZK w sytuacjach kryzysowych

1. Struktura i zadania ZZK

Grupa Planowania(wariant)

Zadania:

• opracowywanie i aktualizowanie strategicznych kierunków zarządzania kryzysowego oraz opiniowanie planów zarządzania kryzysowego

• współdziałanie z administracją publiczną, instytucjami i organizacjami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo gminy/powiatu/województwa/resortowymi w zakresie prognoz i oceny zagrożeń oraz określania sposobów przeciwdziałania im

• planowanie sił, środków i zasobów niezbędnych w sytuacjach kryzysowych oraz sił wspierających

• określenie źródeł i sposobów pozyskiwania zasobów planowanych do użycia w czasie sytuacji kryzysowych

• koordynowanie przedsięwzięć i procedur przez podległe jednostki organizacyjne w zakresie zarządzania kryzysowego

• opiniowanie elementów IK i sił do jej ochrony

• opracowanie aktów prawa miejscowego

• koordynacja pracy całego ZZK

Grupa Monitorowania, Analiz

i Prognoz Zagrożeń

(wariant)

Zadania:

• monitorowanie zagrożeń i prognozowanie rozwoju sytuacji we współdziałaniu z CZK, PSP, Policją, społecznymi organizacjami ratowniczymi, zakładami pracy, innymi

• przygotowywanie okresowych prognoz i analiz zagrożeń

• opiniowanie właściwych części planów zarządzania kryzysowego

• koordynacja funkcjonowania służb, organizacji i instytucji dysponujących sensorami monitorującymi zagrożenia

• zapewnienie sprawności działania systemu alarmowania ludności i osób funkcyjnych ZZK

• alarmowanie ludności i osób funkcyjnych ZZK

• prowadzenie bazy danych potencjalnie dostępnych sił i środków monitorowania zagrożeń (sensorów), planowanych do użycia w sytuacjach kryzysowych

• przygotowywanie informacji dla ludności o zaistniałej sytuacji kryzysowej

Grupa Organizacji Działań

Zadania:

• ocena stanu przygotowania podległych sił i zasobów do działań w sytuacjach kryzysowych

• określanie stanu gotowości dysponowanych sił ratowniczych

• udział w określaniu wielkości sił i zasobów niezbędnych do działań w sytuacjach kryzysowych

• określanie sposobów i kolejności użycia dysponowanych sił w czasie działań ratowniczych, w tym m. in. organizację ewakuacji ludności i zasobów

• proponowanie sposobów kierowania akcją/operacją, uruchomienia sił wsparcia oraz sił przydzielonych, organizacji dowodzenia i łączności z dysponowanymi i przydzielonymi siłami

• opracowywanie informacji o realizacji zadań

• nadzór nad systemem łączności

Grupa Zabezpieczenia Logistycznego

Zadania:

• organizacja miejsc tymczasowego zakwaterowania dla poszkodowanej ludności, kwarantanny oraz dla zaangażowanych sił ratowniczych

• zabezpieczenie dostaw wody i żywności dla ludności poszkodowanej oraz zaangażowanych sił ratowniczych

• zabezpieczenie dostaw energii (elektrycznej, paliw, gazu, ciepła) do w/w odbiorców

• zabezpieczenie środków transportowych

• zabezpieczenie drożności szlaków komunikacyjnych (dróg samochodowych, wodnych, kolejowych, powietrznych)

• ewidencja zasobów logistycznych

• planowanie finansowania zadań ratowniczych, świadczeń i odbudowy

Grupa Opieki Zdrowotnej i Pomocy Socjalno-Bytowej

Zadania:

• organizacja pomocy medycznej, w tym przedsięwzięć sanitarno-higienicznych i przeciwepidemicznych

• organizowanie i zabezpieczenie pomocy społecznej dla poszkodowanej ludności

• zabezpieczenie pod względem medycznym tymczasowych miejsc zakwaterowania dla ludności ewakuowanej i służb ratowniczych

• zaopatrywanie w sprzęt i materiały medyczne

• organizacja pomocy psychologicznej

• organizacja i koordynacja wolontariatu

• organizacja dystrybucji pomocy humanitarnej otrzymanej z zewnątrz

2. Organizacja pracy ZZK w sytuacji kryzysowej

Metody pracy ZZK

• Dyrektywna

• Grupowa

• propozycje rozwiązań (zleconych problemów)

• „burza mózgów” (wszyscy generują pomysły rozwiązań)

• opinie (ekspertów, grup, poszczególnych członków)

• konsultacje (najczęściej zewnętrzne)

Wybór metody zależy głównie od:

• wagi problemów

• dysponowanego czasu na ich rozwiązanie

• cech charakterologicznych lidera i jego zaufania do zespołu

• stopnia przygotowania zespołu

Fazy pracy ZZK

Praca ZZK w sytuacji kryzysowej obejmuje procesy myślenia i działania kierownictwa i członków wszystkich grup roboczych, przebiega w czterech podstawowych, łączących się i przenikających wzajemnie fazach:

1. ustalenia położenia

2. planowania

3. stawiania zadań

4. kontroli

1) Faza ustalenia położenia ZZK

• Celem tej fazy jest ustalenie faktów i zdarzeń mogących wywołać sytuację kryzysową (wykrycie i potwierdzenie), oraz ogólnych warunków, w tym dostępnych sił i zasobów.

• Poinformowanie wszystkich członków ZZK o zaistniałej sytuacji

2) Faza planowania ZZK

Najtrudniejszą i najbardziej skomplikowaną jest faza planowania, która obejmuje:

2.1. Ocenę sytuacji kryzysowej

2.2. Podjęcie decyzji i sprecyzowanie zamiaru

2.3. Korekta planu zarządzania kryzysowego

2.4. Opracowanie dokumentów dyrektywnych (rozporządzeń, zarządzeń, decyzji administracyjnych) dla podmiotów wykonawczych

2.1.1. Sformułowanie problemów do rozwiązania - powinno doprowadzić do sprecyzowania:

1. Co należy zrobić, aby rozwiązać sytuację kryzysową lub wykonać otrzymane zadanie od organu nadrzędnego?

2. Jaka jest rola wójta/burmistrza/starosty/wojewody/ministra/premiera w zapobieganiu lub likwidacji skutków sytuacji kryzysowej?

3. Co muszą (mogą) wykonać podległe podmioty wykonawcze aby przywrócić stan normalny lub zminimalizować skutki zaistniałej sytuacji kryzysowej?

4. Jakie istnieją ograniczenia (np. prawne, finansowe, organizacyjne) swobody działania?

Informowanie operacyjne (ewentualne) ma na celu przekazanie członkom ZZK dwóch grup informacji:

1. Wnioski z ustalenia położenia i analizy problemów do rozwiązania we wszystkich obszarach zainteresowania grup roboczych ZZK

2. Organizację pracy ZZK, którą ustala szef zespołu udzielając wytycznych:

- myśl przewodnią

- główne zadania, na których ma się skupić ZZK

- czas zakończenia oceny sytuacji i termin przeprowadzenia odprawy decyzyjnej (koordynacyjnej)

- czas postawienia zadań podmiotom wykonawczym

- kryteria porównania wariantów działania

2.1.2. Ocena warunków wpływających na wykonanie zadania ma na celu zidentyfikowanie i szczegółową ocenę determinantów warunkujących efektywne reagowanie kryzysowe

Ocena obejmuje:

• zagrożenia, ich ewolucję, źródła, charakter, zasięg przestrzenny, skutki

• możliwości dysponowanych sił, zasobów i środków wykonawczych potrzebnych (przydzielonych) oraz ich źródła (własne, sąsiadów, przełożonego)

• środowisko, w tym warunki terenowe i atmosferyczne, infrastruktura techniczna i społeczna

• inne czynniki mające wpływ na sposób wykonania zadań, w tym szczególnie: ograniczenia prawne, czas realizacji zadań, stan budżetu, zakres pomocy itp.

Po ocenie warunków wpływających na wykonanie zadania może być organizowana kolejna odprawa koordynacyjna. Ma ona na celu wymianę informacji oraz umożliwienie specjalistom z poszczególnych grup ZZK prace nad opracowaniem wariantów działania (sposobów realizacji zadań) w sytuacji kryzysowej

2.1.3. Warianty działania opracowują:

• grupa planowania i grupa organizacji działań - są to tzw. ogólne warianty realizacji zadań w zaistniałej sytuacji kryzysowej

• specjaliści pozostałych grup roboczych ZZK - dotyczące koncepcji wykorzystania sił, zasobów i środków wsparcia (zabezpieczenia) w poszczególnych wariantach realizacji zadań

• Warianty wykorzystania sił i zasobów uzgadniane są z kierownikami (szefami) służb, inspekcji, straży, zarządzającymi jednostkami wykonawczymi

• Wypracowane warianty realizacji zadań są rozważane (rozpatrywane) pod kątem ich mocnych i słabszych stron oraz porównywane w celu wyłonienia wariantu najkorzystniejszego

2.1.4. Porównanie wariantów działania:

• Wypracowane warianty realizacji zadań są porównywane pod kątem ich mocnych i słabszych stron w celu wyłonienia wariantu najkorzystniejszego z punktu widzenia przyjętego (przyjętych) kryterium

• Kryteriami wyboru wariantu mogą być:

• Minimalizacja „dokuczliwości” sytuacji kryzysowej dla ludzi

• Czas likwidacji bezpośrednich skutków sytuacji kryzysowej

• Nakłady wariantu

• Możliwości dysponowanych sił

• Ryzyko wariantu

• Medialność (uzyskanie uznania)

• Inne

2.2. Podjęcie decyzji przez szefa ZZK następuje na odprawie decyzyjnej, poprzez wybór jednego z proponowanych wariantów

Przyjęty wariant działania traktowany jest jako decyzja i służy do określenia zamiaru działania, który obejmuje:

• myśl przewodnią (koncepcję)

• sposób wykonania zadania

• podział sił i ich zadania oraz dysponowanych zasobów

• priorytety wykorzystania sił i zasobów oraz zabezpieczenia działań

• organizację współdziałania

• organizację kierowania działaniami (akcją, operacją)

Zamiar działania przedstawiany jest członkom ZZK na odprawie decyzyjnej

2.3. Korektę planu zarządzania kryzysowego realizuje się na podstawie zamiaru działania. Korekta planu sporządzona jest w formie graficznej (na mapie) wraz z niezbędnymi załącznikami funkcjonalnymi zawierającymi szczegółowy opis działań podmiotów wykonawczych zaangażowanych w reagowaniu kryzysowym

2.4. Podstawę opracowania rozporządzeń, zarządzeń i decyzji administracyjnych stanowi skorygowany plan zarządzania kryzysowego. Są to dokumenty zadaniowe (dla podmiotów wykonawczych) opracowywane w formie pisemnej

Faza stawiania zadań

3) Faza stawiania zadań ma na celu doprowadzenie zadań do wykonawców. Zadania te stawiane są ustnie lub przy wykorzystaniu technicznych środków łączności, a następnie potwierdzane dokumentami pisemnymi.

Fakt postawienia zadania odnotowywany jest w Dzienniku działań ZZK

Faza kontroli

4) Faza kontroli ma na celu sprawdzenie efektów faz planowania i stawiania zadań oraz sposobu ich wdrożenia w działanie.

Wnioski uzyskane z kontroli pozwalają ZZK podejmować działania mające na celu korygowanie rozbieżności pomiędzy stanem rzeczywistym a zaplanowanym

Podsumowanie

1. Odpowiedzialność za zarządzanie kryzysowe jest jednoosobowa, przypisana konkretnym osobom funkcyjnym administracji publicznej (za wyjątkiem Rady Ministrów)

2. Odpowiedzialni za zarządzanie kryzysowe wspomagani są przez podległą administrację, służby niezespolone oraz ZZK

3. ZZK są organami opiniodawczo-doradczymi (nie posiadają kompetencji decyzyjnych)

4. Skład ZZK ustalają odpowiedzialni za zarządzanie kryzysowe na danym szczeblu i rejonie

5. Zadania ZZK związane są z:

A) W stanie sytuacji „niekryzysowej”:

• opiniowaniem dokumentów oraz aktów prawnych ZK

• generowaniem propozycji rozwiązań strategicznych

• oceną stanu systemu zarządzania kryzysowego

B) W stanie sytuacji kryzysowej:

• udziałem w wypracowaniu decyzji o likwidacji sytuacji kryzysowej i jej skutków

• korektą planów zarządzania kryzysowego

• koordynacją działania służb, instytucji i organizacji angażowanych w sytuacji kryzysowej

• sprawozdawczością

6. Szef ZZK podejmuje każdorazowo decyzję o sposobie pracy ZZK (dyrektywna, zespołowa, mieszana)

7. Metody pracy ZZK zależą od wielu czynników, w tym od:

• wagi problemów

• dysponowanego czasu na ich rozwiązanie

• cech charakterologicznych lidera i jego zaufania do zespołu

• stopnia przygotowania zespołu

8. Praca ZZK w sytuacji kryzysowej obejmuje przenikające się wzajemnie fazy:

• ustalenia położenia

• planowania

• stawiania zadań

• kontroli

1

---