Politechnika |
|
LABORATORIUM METROLOGII |
|
Wydział: Mechaniczny
|
Temat: Kontrola chropowatości powierzchni.
|
Wykonujący ćwiczenie: |
Ocena:
|
Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodami pomiaru chropowatości powierzchni.
Narzędzia i przyrządy używane w ćwiczeniu:
- Profilografometr
- komplet płytek wzorcowych typu WG-3 PN-58/M-04254
Przebieg ćwiczenia:
W ćwiczeniu badaliśmy chropowatość powierzchni trzech przedmiotów:
przedmiot nr 1 o dwóch badanych powierzchniach.
przedmiot nr 2 o jednej badanej powierzchni.
przedmiot nr 3 o jednej badanej powierzchni.
Ocena chropowatości powierzchni za pomocą wzorców.
Wzorce chropowatości są przeznaczone do porównawczej oceny chropowatości sprawdzanych powierzchni. Wzorcem może być każdy przedmiot, jeżeli jego powierzchnia odtwarza z wymaganą dokładnością wymiarową określoną chropowatość i typową strukturę geometryczną.
Nr próbki i powierzchnia |
Nr wzorca |
Wartość chropowatości [Ra] |
Próbka nr 1 pow. frezowana |
|
Ra=3,2 |
Próbka nr 1 pow. szlifowana |
|
Ra=0,4 |
Próbka nr 2 pow. toczona |
|
Ra=0,8 |
Próbka nr 3 pow. szlifowana |
|
Ra=0,4 |
Ocena chropowatości powierzchni za pomocą profilografometru.
Parametry urządzenia:
odcinek elementarny - 0,8 Le
odcinek pomiarowy - 3 mm
prędkość przesuwu - 60 mm/min
Sprawdzenie dokładności urządzenia odbywa się za pomocą pomiaru wzorca szklanego o znanej wartości chropowatości wynoszącej 0,75 μm.
Pomiar wykazał wartość Ra=0,75 μm, a więc błąd wyniósł 0,03 μm. Jest to błąd dopuszczalny, gdyż mógł on wyniknąć z niedokładnego wyczyszczenia powierzchni wzorca.
Wyniki pomiarów chropowatości próbek za pomocą profilografometru:
Nr próbki i powierzchnia |
Wartość chropowatości Ra[μm] |
Średnia wartość chropowatości Ra[μm] |
Próbka nr 1 pow. frezowana |
4,41 4,41 4,04 |
4,29 |
Próbka nr 1 pow. szlifowana |
0,19 0,23 0,21 |
0,21 |
Próbka nr 2 pow. toczona |
1,07 1,13 0,90 |
1,03 |
Próbka nr 3 pow. szlifowana |
0,35 0,21 0,27 |
0,28 |
Badanie wartości Ra w zależności od śladu obróbki.
Kierunek i miejsce pomiaru |
Wartość chropowatości Ra[μm] |
Średnia wartość chropowatości Ra[μm] |
Kierunek poprzeczny, przez środek |
3,60 3,36 3,60 |
3,52 |
Kierunek poprzeczny, przy brzegu |
1,45 1,11 1,43 |
1,33 |
Kierunek wzdłużny, przez środek |
1,09 1,18 1,49 |
1,25 |
Wykonanie profilogramu do obliczeń parametru Ra
Parametry urządzenia:
- Powiększenie poprzeczne x 4000
- Powiększenie wzdłużne x 200
- Prędkość przesuwu - 0,6 mm/min
Badana próbka: płytka frezowana czołowo o chropowatości Ra=3,54 μm
Wartość chropowatości powierzchni obliczona ze wzoru
Wnioski:
- Poprzez pomiar płytkami wzorcowymi możemy tylko wstępnie określić chropowatość powierzchni;
- Pomiar profilografometrem daje dokładne wyniki chropowatości powierzchni, co widać po sprawdzeniu urządzenia wzorcem;
- Wielkość chropowatości zależy od miejsca badania powierzchni oraz od kierunku badania, największa wartość jest w kierunku poprzecznym przez środek próbki;
- Wskazanie profilografometru różni się od wartości obliczonej, może być to spowodowane niedokładnością odczytu z wykresu oraz niedokładnością obliczeń.