41. ISTOTA PIEŃĄDZA, POWSTANIE PIENIĄDZA (2)

Rozwój produkcji towarowej prowadzi do powstania tak zwanej ogólnej formy wartości, a wiec wyłonienie się z pośród wszystkich towarów jednego towaru, spełniającego rolę powszechnego ekwiwalentu - funkcję pieniądza. Powstanie pieniądza wyłoniło się ze świata towarów. Funkcje pieniądza spełniają towary, które są łatwo przechowywane, trwałe. Stopniowo funkcje pieniądza spełniają tak zwane kruszce szlachetne: złoto, srebro. W XVI spienia się system pieniądza. Kształtuje się system monomeryczny. W funkcji pieniądza pozostaje złoto.

42.PIENIĄDZ KRUSZCOWY (2)

Pieniądz kruszcowy posiada swoją własną wewnętrzną wartość, niezależną od wartości innych towarów. Towar-pieniądz zastaje niejako czasowo oddelegowany do pełnienia specjalnych funkcji i w każdej chwili może powrócić do normalnego świata produktów. Jest to oczywiście i zaleta i wada. Zaleta, ponieważ bardzo trudno takim pieniądzem manipulować, a więc na przykład zwiększać lub zmniejszać jego ilość w obiegu. Wada, ponieważ brak możliwości manipulowania ilością pieniądza w obiegu usztywnia system pieniężny oraz uzależnia do pewnego stopnia funkcjonowanie i rozwój gospodarki od pieniądza.

43. SYSTEM OGRANICZONEJ WALUTY ZŁOTEJ (2)

XIX - system pieniądza papierowego. Banknoty powstały dzięki działalności banków już w XII w. Na pokrycie złota otrzymano banknot(nazwa= dokument bankowy). Cechą było to, iż w każdej chwili można było zamienić go w złoto(w pełni wymienialne na złoto= certyfikaty złota).Wartość banknotów zależy od wartości złota. Banki zaczynają emitować więcej banknotów niż posiadały depozytów złota. Sprawdzili, że nie wszyscy w jednym momencie wymieniają banknoty na złoto.

44. PIENIĄDZ PAPIEROWY (2)

Złoto przestaje pełnić f. pieniądza, na rynku pozostaje pieniądz papierowy. Wartość banknotu zależy od wartości towarów i usług które można nabyć za jednostkę pieniądza. Emitentem banknotów jest bank centralny. Państwo decyduje o ilości pieniądza na rynku i sile nabywczej pieniądza.

45.PIENIĄDZ KREDYTOWY, ŻYROWY.(2)

specyficznym rodzajem pieniądza jest pieniądz bankowy, którego powstanie związane jest z rozwojem transakcji kredytowych. Z jednej strony istnieje wszakże potrzeba ograniczania ryzyka związanego z posługiwaniem się gotówką, szczególnie przy większej wartości transakcji, z drugiej rośnie liczba transakcji handlowych oraz ich wartość jednostkowa. Równolegle ważną sprawą jest szybkość obiegu pieniądza. Pieniądz kredytowy może być wymienialny na gotówkę (banknoty, czeki) lub nie. W tym drugim przypadku nosi nazwę pieniądza żyrowego. Krąży on z konta na konto w formie zapisu, w miarę zawierania określonych transakcji.

47EWOLUCJA PIENIĄDZA ŚWIATOWEGO(2).

Banki zaczynają emitować więcej banknotów niż posiadają depozytów złota. Stwierdzili że nie wszyscy w jednym momencie wymieniają banknoty na złoto.

1929-39-system upadł (kryzys; lata przedwojenne).

1929-33-wielka depresja ekonomiczna.

1937-38- kryzys.

Złoto przestaje pełnić f. pieniądza, na rynku pozostaje pieniądz papierowy. Wartość banknotów zależy od wartości towarów i usług, które można nabyć za jednostkę pieniądza.

Złoto w f. pieniądza występowało do 1971r.

Na konferencji w Betton Woods ustanowiono stały parytet dolara wobec złota.

1957- system wielo dewizowy- oprócz dolara inne jednostki pieniężne państw silnych ekonomicznie.

Przyczyny upadku Betton Woods

-gosp. USA była najsilniejsza po wojnie. Towary ich zalewały rynek. Plan Marszalla- odbudowa Niemiec, Wlk.Bryt., Francji. Początek lat 60 - towary niemieckie są eksportowane na rynek amerykański, towary europejskie stają się konkurencyjne. Zapasy złota szybko topnieją, wykorzystywane do celów politycznych USA(wojna w Wietnamie).

70% rezerw walutowych w dolarach- dominacja

30% inne waluty

48. FUNKCJE PIENIĄDZA (2)

1. Miernik wartości - za pośrednictwem pieniądza wyrażana jest wartość towarów znajdujących się na rynku. Wartość towaru wyrażoną w pieniądzu nazywamy ceną.(w przypadku p. papierowego - istnienie gwarancji państwowej, w przypadku pełnowartościowego - bez żadnych zakłóceń).

2. Środek cyrkulacji - pośrednik w wymianie towarów. Sprzedajemy towar A, nabywamy pieniądz, w innym miejscu i czasie nabywamy towar B. Rozbija transakcję wymienną na dwa akty: kupna i sprzedaży. A—P—B

3. Środek płatniczy - możliwość regulowania zobowiązań. Występuje przy spłacie zobowiązań.

4. Środek tezauryzacji - czyli środek gromadzenia skarbu, oszczędności. Pieniądz pełnowartościowy(kruszcowy) może być środkiem doskonałym. Jeśli ktoś zgromadzi skarb w p.papierowym może być zagrożony np. zmiana władzy(zabory).

5. Pieniądz światowy - złoto w roli pieniądza światowego wspierane jest często przez niektóre „mocniejsze” waluty krajowe: dolary USA, marki, jen, funty, szterlingi. Złoto w f.pieniądza światowego występowało do 1971r.

49. ISTOTA I FUNKCJE CEN (2)

Cena - suma pieniędzy rzeczywiście zapłacona za towar. Odzwierciedla ona siłę wymienną pieniądza w danym miejscu i czasie, tym samym cena jest pieniężnym wyrazem wartości towaru.

Rodzaje cen z punktu widzenia:

a)szczebla organizacji sprzedaży

-ceny hurtowe na które składa się cena fabryczna, czyli cena na poziomie producenta, oraz marża hurtowa.

-ceny detaliczne- zawierają ponadto marżę detaliczną.

b)sposobu kształtowania się cen

-ceny administrowane:

•ceny urzędowe - aparat administracyjny bezpośrednio ustala poziom ceny.

•limitowane - aparat admin. Określa przedział, w obrębie którego cena może być przedmiotem negocjacji między nabywcą a sprzedawcą.

•regulowane - aparat administracyjny określa reguły kalkulacji cen.

-ceny wolne

•umowne - ceny są elementem umowy określanej na określony czas lub w odniesieniu do określonej transakcji, w ramach obowiązujących przepisów

•pozaumowne - kształtują się swobodnie na rynku w zależności od aktualnego układy popytu i podaży

Funkcje cen

1)Agregacyjna - polega na możliwości sprowadzania do wspólnego mianownika (sumowania, odejmowania dóbr o różnych parametrach techn. i fizykochemicznych. Umożliwia porównywanie wartości towarów, obliczanie wyników dział. Gosp., obliczanie nakładów.

2)Informacyjna określa ona w jednostkach porównywalnych ilość pieniędzy, jakie trzeba wyłożyć na zakup danego dobra w danym miejscu i czasie. Ceny pełnią funkcje agregacyjne zazwyczaj jednocześnie z f.informacyjnymi.

3)Dystrybucyjna - mogą być specyficznym instrumentem podziału dochodu narodowego poziom ceny wyznacza próg dostępności.

50.ISTOTA I ROZWÓJ SYSTEMU BANKOWEGO.(2)

Banki - są instytucjami powołanymi do wykonywania operacji pieniężnych związaną z emisją pieniądza, przyjmowaniem wkładów, udzielaniem pożyczek oraz dokonywaniem rozliczeń na zlecenie klientów.

51.WEKSEL JAKO INSTRUMENT KREDYTU (2)

Weksel wystawia nabywca towaru na rzecz dostawcy który udzielił mu kredytu towarowego. Weksel jest bezwarunkowym zobowiązaniem do zapłaty określonej sumy w określonym terminie.

52. FUNKCJE BANKU (2)

Banki - instytucje powołane do wykonania operacji pieniężnych związanych z emisją pieniądza, przyjmowaniem wkładów, udzielaniem pożyczek oraz dokonywaniem rozliczeń na życzenie klientów.

Banki początkowo dokonywały jedynie operacji rozliczeniowych między swoimi klientami po przez przenoszenie środków pieniężnych z jednego rachunku na drugi, przyjmowały także na przechowanie depozyty w postaci kruszców szlachetnych i monet, wystawiając kwity uprawniające właściciela do żądania zwrotu depozytu. Ponieważ bankierzy cieszyli się na ogół zaufaniem, przyjął się zwyczaj posługiwania się kwitem depozytowym do dokonywania płatności. Odstępowanie imiennych kwitów depozytowych odbywało się za pomocą pisemnego indosu, upoważniającego kontrahenta do podjęcia depozytu, później zaczęto wystawiać karty depozytowe na okaziciela, dzięki czemu mogły się one stać substytutem pieniądza kruszcowego. Kolejny etap rozwoju działalności kredytowej banków polegał na zastosowaniu przy pożyczkach zamiast kruszców własnych kwitów dłużnych (banknotów), dających prawo do otrzymania określonej ilaści kruszcu. Dalsze możliwości kreacji pieniądza przez banki wiążą się z uczestnictwem początkowo jedynie w operacjach pośredniczących związanych z dokonywania rozliczeń między klientami banku.

53. FUNKCJE BANKU CENTRALNEGO (2)

W banku centralnym przechowywane są zapasy złota i waluty obce. Uruchamiane w razie potrzeby finansowania deficytu bilansu płatniczego. Bank centralny prowadzi politykę kursową kraju poprzez uczestniczenie w transakcjach kupna i sprzedaży walut obcych na rynku walutowym.

54. BANKI ROZLICZENIOWO-KREDYTOWE JAKO IN. PO. FIN. (1)

Banki komercyjne zajmują się dokonywaniem rozliczeń pieniężnych ludności i przedsiębiorstw. Realizują czeki, dokonują przelewu środków z rachunku na rachunek, dokonują dyskonta weksli. Dominują część zobowiązań banków komer. stanowią wkłady czekowe ludności i wkłady na żądanie przedsiębiorstw, a więc zobowiązania bardzo płynne, aktywy banku mają charakter płynny. Utrzymują one głównie takie aktywat jak weksle handlowe, akcepty bankowe, weksle skarbowe, oraz certyfikaty depozytowe, prowadzą działalność kredytową.

55. BANKI INWESTYCYJNE JAKO IN.PO.FIN.(1)

bank inwestycyjny gromadzi wolne środki pieniężne na długi termin, przeznaczając je na finansowanie długofalowych przedsięwzięć inwestycyjnych (depozyty i kredyty dotyczą dłuższego czasu - różnica od banku komercyjnego).

56. BANKI O STATUSIE SPECJALNYM JAKO IN.PO.FINANSOW.(1)

Banki o statusie specjalnym są powoływane do życia przez skarb państwa dla realizacji ważnych celów gospodarczych kraju np. finansowanie robót ulicznych.

57.KASY OSZCZĘDNOŚCIOWO-POŻYCZKOWE JAKO IN.PO.FIN.(1)

banki oszczędnościowo-pożyczkowe stanowiące para banki bądź też kasy oszczędnościowe należące do państwa, władz lokalnych(gromadzą oszczędności i udzielają kredytów: obsługują głównie gosp. domowe).

58.BANKI ZIEMSKIE JAKO INSTYTUCJE POŚREDNICTWA FINANS.(1)

banki ziemskie - udzielające kredytów hipotecznych pod zastaw ziemi.

59. TOWARZYSTWA BUDOWLANE JAKO IN.PO.FIN.(1)

towarzystwa budowlane - zajmujące się obrotem nieruchomościami.

60,. TOWARZYSTWA UBEZPIECZENIOWE i FUNDUSZE EMERYTALNE (1)

towarzystwa ubezpieczeniowe i fundusze emerytalne. Jako niebankowe instytucje pośrednictwa finansowe.

62. ISTOTA KREDYTU (2)

Kredyt to czasowe przekazanie siły nabywczej przy czym właściciel ufa że kredytobiorca zwróci mu kredyt po upływie ustalonego terminu w uwzględnionej formie i uzgodnionej wysokości obejmującej odsetki jako opłatę za gospodarcze użytkowanie kredytu w okresie na jaki został udzielony.

63.FUNKCJE KREDYTU (2)

1)Emisyjna- wynika z wpływu, jaki operacje udzielania i spłaty kredytu wywierają na ilość pieniądza w obiegu. Udzielanie kredytu oznacza wprowadzanie do cyrkulacji nowego pieniądza , spłata kredytu oznacza wycofanie pieniądza z obiegu.

2)Dochodowa- udzielanie kredytu i jego spłatanie są realizowane w tym samym okresie. Udzielanie kredytu powoduje czasowe powiększenie dochodu kredytobiorcy, w okresie spłaty musi ograniczyć wydatki.

3)Kontrolna- przed udzieleniem kredytu bank sprawdza tzw. zdolność kredytową potencjalnego kredytobiorcy, czyli możliwość spłaty wraz z oprocentowaniem.

4)Rozdzielcza

64. RODZ.KRED.ZE WZGLĘDU NA PEZDMIOT TRANSAKCJI (2)

-Kredyt towarowy-sprzedawca odracza termin zapłaty za sprzedany towar lub usługę; odraczanie terminu zapłaty nabywcom często staje się warunkiem koniecznym, aby sprzedaż mogła zostać zrealizowana.

-Kredyt pieniężny - polega na wypożyczeniu określonej sumy pieniędzy w zamian za pewien %.

65.RODZ.KRED.ZE WZGLĘDU NA OKRES TRANSAKCJI (2)

-Płatny na każde żądanie pożyczkodawcy(np. w postaci depozytów bankowych)

-Krótkoterminowy - udzielony na okres krótszy niż 1 rok.

-Średnioterminowy - od 1 do 5 lat.

-Długoterminowy - powyżej 5 lat.

66.RODZAJE KREDYTU ZE WZGLĘDU NA FORMĘ (2)

-Kredyt w rachunku bieżącym z którego korzystają posiadacze rachunków bankowych składający dyspozycje wpłat w wysokości przekraczającej stan środków na rachunkach.

-Kredyt dyskontowy udzielony przy operacji dyskonta weksla.

-Faktoring, czyli kredyt udzielony na należności, którego pojawienie się i rozwój są związane z rosnącą rolą kredytu towarowego.\

-Leasing - związany z udostępnieniem przedsiębiorstwom do odpłatnego użytkowania składników majątkowych.

67. RODZ.KRED.ZE WZG.NA PRAWNE ZABEZPIECZ. JEGO SPŁATY (2)

-Kredyt hipoteczny -zabezpieczony wpisem do księgi wieczystej nieruchomości.

-Kredyt lombardowy - zabezpieczony zastawem na rzeczach ruchomych i na prawach majątkowych.

68. ISTOTA STOPY PROCENTOWEJ (2)

Czynniki wpływające na stopę procentową:

-popyt i podaż pieniądza.

Podaż kapitału na rynku zależy od oszczędności ludzi w banku.

Popyt z potrzeb inwestycyjnych.

cena I S -spadek ceny

r1

rr

r0 zbyt wielu chętnych do zaciągnięcia kredytu banki nie mają takiej możliwości.

Popyt,podarz

S - oszczędności

r - stopa procentowa

I - inwestycje

Przyczyny zróżnicowania oprocentowania kredytów:

-ryzyko utraty pożyczonych pieniędzy

-czas, na jaki kredyt jest udzielany.

69.kształtowanie się procentu według teorii klasycznej(2)

Ze stosunkiem kredytowym wiąże się nieodłącznie procent będący swoistym wynagrodzeniem albo, mówiąc inaczej, dochodem otrzymywanym przez wierzyciela za rezygnację z prawa dysponowania przez pewien czas określoną sumą środków pieniężnych.

70. POJĘCIE KURSU WALUTOWEGO (1)

kurs walutowy - cena dane waluty w wyrażeniu innej waluty.

71. RODZAJE KURSÓW WALUTOWYCH (2)

1)Sztywne albo stałe kursy walutowe - istnieją ustalone relacje wymienne danej waluty w stosunku do innych, które mogą się wahać w określonym przedziale.

2)Płynne kursy walutowe - kurs kształtuje się pod wpływem dnia; rynkowa cena danej waluty; kształtuje się pod wpływem czynników rynku.

72. CZYNNIKI WYZNACZAJĄCE POZIOM KURSU WALUTOWEGO(2)

-podaż, popyt na waluty obce - stan bilansu płatniczego

-poziom cen w kraju i za granicą - przepływ kapitału

-polityka walutowa i pieniężno-kredytowa.

-stan koniunktury - napięcia polityczne, konflikty

-różnice w stopach procentowych, w danym kraju

-przewidywania rozwoju koniunktury gosp.

73.EKONOMICZNE SKUTKI ZMIAN KURSU WALUTOWEGO (3)

a)dewaluacja

-korzystna dla eksporterów można zadowolić się niższą ceną towaru za granicą, ponieważ za jednostkę pieniądza zagranicznego otrzymuje się więcej jednostek pieniądza krajowego

-podnosi przeciętną stopę inflacji w kraju tow. Importowane drożeją, to z kolei wpływa na wzrost cen innych towarów wytworzonych w kraju. Pogorszenie opłacalności importu może wpłynąć na jego ograniczenie. Państwo może obniżać cła.

-korzystne efekty w bilansie płatniczym.

-pogarsza sytuację finansową budżetu państwa w krajach zadłużonych.-państwo musi wówczas przeznaczać więcej środków pieniężnych na zakup dewiz (dolarów)niezbędnych do bieżącego regulowania należnych procentów.

-wpływa korzystnie na transfery prywatne, gdyż zachęca do przesyłania dewiz zarobionych za granicą i lokowania ich w kraju.

74. PODAJ WZÓR I OMÓW WSPÓŁCZYNNIK TERMS OF TRADE (2)

Wskaźnik warunków wymiany, (współczynnik określający warunki wymiany)

Terms of trade (T)

T - relacja zmian cen eksportowych do zmian cen towarów importowych.

PJ- okres bieżący, Pj- w okresie wyjściowym, PE- poziom cen towarów eksportowanych w okresie wyjściowym, PE-W OKRESIE BIEŻĄCYM.

Indeks zmian cen towarów eksportowanych

Indeks zmian cen towarów importowanych

Współczynnik ten mówi na ile wszyscy korzystają z uczestnictwa. Kształtuje się na dwóch poziomach:

T>1 - korzystne dla danego kraju zmiany cen tzn. ceny towarów eksportowanych rosną szybciej lub maleją wolniej niż ceny towarów importowanych.

T<1 - niekorzystne dla danego kraju zmiany cen tzn. ceny towarów eksportowanych rosną wolniej lub maleją szybciej niż ceny towarów importowanych.

75. PRZEDSTAW GRAFICZNIE I OMÓW KSZTAŁTOWANIE SIĘ

GRANICZNEGO KURSU DEWIZ. (3)

IKW

Zakładamy, że ceny i koszty w dwu gospodarstwach prowadzących wymianę handlową są stałe.

Indywidualny kurs wynikowy towaru eksp.(IKWex) jest bowiem przy pozostałych niezmiennych rosnącą funkcją rozmiarów tego eksportu. Natomiast indywidualny kurs wynikowy towaru importowanego stanowi malejącą funkcję tego importu. Przy rozmiarach eksportu równoważących import(H20) krzywa indywidualnych kursów wynikowych w eksporcie przecinają się z krzywą w imporcie, wyznaczając tak zwany graniczny kurs dewizowy (GKD), czyli kurs równowagi w handlu zagranicznym.

76. WSKAŹNIK EFEKTYWNOŚCI I ICH BUDOWA (2)

Relacja efektów do nakładów.

H - wskaźnik efektywności

Q - produkt - efekt działalności gospodarczej

N - nakłady związane z osiągnięciem Q

Efektywność rozumiana jest jako stosunek efektów gosp. będących rezultatem danego procesu produkcyjnego do poniesionych w tym procesie nakładów.

Można również używając relacji odwrotnej tej relacji nakładów do wyników. Otrzymamy wówczas współczynnik nakładochłonności.

77.ISTOTA POSTĘPU TECHNICZNEGO(1)

postęp techniczny to taka zmiana techniki (metody) wytwarzania, która prowadzi do wzrostu efektywności.

78.PRZEDSTAW GRAFICZNIE I OMÓW POSTĘP TECHNICZNY O CHARAKTERZE SUBSTYTUCYJNYM.(3)

Niezależny postęp techniczny - zmiana techniki produkcji polega na tym, że wartość sumy nakładów na jednostkę produktu maleje. Ten sam efekt można otrzymać przy mniejszych nakładach produkcji.

Q - wartość produktu

α - elastyczność produkcji względem nakładów kapitału

(1-α) - elastyczność produkcji względem nakładów pracy

h - stopa niezależnego postępu technologicznego

t - parametr czasu

e - podstawa logarytmu naturalnego

H - stały parametr funkcji(wskaźnik ogólnej efektywności).

Wskaźnik efektywności odzwierciedlający działanie niezależnego postępu technologicznego.

Stopa niezależnego postępu technologicznego

W przypadku przejścia od techniki A do C zmiana techniki nosi nazwę postępu technicznego praco oszczędnego. Jeżeli wzrost efektywności jest wynikiem przede wszystkim zmniejszania nakładów kapitału na jednostkę produktu przy podobnych nakładach pracy żywej, jak w przypadku przejścia do techniki A do B, to taka zmiana techniki nosi nazwę postępu technicznego kapitałooszczędnego.

Postęp techniczny może mieć również charakter zarazem kapitałochłonny jak i pracooszczedny - przejście od techniki A do techniki B.

79. PRZEDSTAW GRFICZNIE I OMÓW ISTOTĘ POSTĘPU TECHNICZNEGONA PODSTAWIE FUNKCJI COBBA-DOUGLASA

1)Mierniki wartościowe prawidłowo pokazują zmiany w układzie realnym

2)W gospodarce wszystkie podmioty gospodarcze wybierają warianty ekonomiczne o max. stopie zysku i suma tych działań składa się na stan , który zapewnia że w całej gospodarce osiągana jest max. makroekonomiczna stopa zysku.

3)Izokwanta produkcji jako zależność między kapitałem a zatrudnieniem jest ciągłą funkcją wypukłą w stosunku do początku układu współrzędnych o następującym wzorze.

L - wielkość zatrudnienia w danym okresie w działach gospodarki tworzących określony dochód narodowy

C - średnia wartość zasobów kapitału zaangażowanego w tym okresie do wytworzenia dochodu narodowego.

a,α - parametry funkcji większe od 0.

D - nieefektywne, wymagają większych nakładów

E - ten sam poziom zysku nie istnieje przy danym poziomie wiedzy, pożądane ale nie dostępne.

4)Partner α nie jest stały w czasie.

5)Ponieważ w gospodarce realizowany jest wariant produkcji zapewniający osiągnięci max makroekonomicznej stopy zysku, metodę produkcji można zmieniać dopiero wtedy gdy pojawią się nowe możliwości połączenia kapitału i pracy ludzkiej, gdy pojawi się nowa izokwanta produkcji o innej wartości parametru A. Zakładamy że wszyscy producenci w danym czasie szukają najlepszego wariantu na tej samej krzywej produkcji.

6)W gospodarce nie występują korzyści w skali produkcji tzn. zakładamy że bez zmiany metody produkcji nakłady pracy i kapitału przyrastają w tym samym tempie co wielkość produkcji.

7)Przedsiębiorcy prowadzący rachunek mikroekonomiczny przyjmują w swoich kalkulacjach, że bez względu na to jaki wariant produkcji wybiorą ,o jakiej wydajności pracy i o jakiej kapitałochłonności to w każdym przypadku będą płacili swoim pracownikom jednakowe pensje ustalone przez rynek pracy jako przeciętne. Czyli nie obowiązuje zasada że im wydajniejszy wybiorą wariant produkcji to tym samym będą płacili większe pensje pensje pracownikom.

80.PRZEDSTAW GRAFICZNIE I OMÓW RODZAJE POSTĘPU TECHNICZNEGO NA PODSTAWIE FUNKCJI COBBA-DAGLASA.(3)

-Autonomiczny - przejawem jest powstawanie nowych izokwant produkcji leżących coraz bliżej początku układu współrzędnych. Algebraicznie ujawni się to w postaci spadku wielkości parametru a

a1>a2>a3 -Indukowany - nazwiemy wszelkie zmiany metody produkcji, które prowadzą do tego, że łączne nakłady pracy i kapitału niezbędne do wytworzenia danej produkcji, są mniejsze niż poprzednie. Nowa metoda produkcji musi leżeć bliżej początku układu współrzędnych jeżeli analizowane punkty odnoszą się do tej samej wielkości produkcji.

83.POJĘCIE PRZEDSIĘBIORSTWA(1)

przedsiębiorstwo - grupa ludzi wyposażona w środki materialne i osiągająca określony cel.

84.ZYSK JAKO CEL PRZEDSIĘBIORSTWA (2)

Celem działania przedsiębiorstwa prywatnego jest zysk. Pozytywne cechy osiągania zysku:- umożliwia przetrwanie, -silniejsza pozycja,

Znaczenie zysku:

-zysk wpływa na możliwości inwestycyjne firmy, -wielkość i podział zysku określają możliwości samofinansowania przedsięwzięć produkcyjnych, -zysk wywiera wpływ na wielkość zatrudniania., -zysk spełnia rolę motywacyjną.

Zysk - nadwyżka przychodów płynących ze sprzedanej produkcji nad jej kosztami wytwarzania.

85.POJĘCIE KOSZTOW(1)

Nakłady produkcyjne w ujęciu wartościowym noszą nazwę kosztów.

86.ISTOTA I FUNKCJIE KOSZTU PRZECIĘTNEGO I KRAŃCOWEGO(2)

- Przeciętne - koszt całkowity podzielony przez poziom produkcji

-krańcowe - przyrost kosztu całkowitego spowodowany przyrostem

produkcji o jednostkę

87.ISTOTA I FUNKCJIE KOSZTU CAŁKOWITEGO, STAŁ. I ZMIEN.(2)

-Stałe - (nie zmieniają się wraz ze zmianą wielkości produkcji).

Stałe: koszty zatrudnienia administracji, koszt budynków i budowli, koszty które tworzą ramowe warunki działania produkcji, koszty zakupu ziemi pod budowlę.

- Zmienne - reagują na zmianę wielkości produkcji.

Zmienne: koszty zakupu materiałów i surowców siły roboczej. Surowce zużywają się jednorazowo czyli wzrost produkcji będzie wymagał zakupu nowych surowców, zatrudniania na dłużej pracowników lub zatrudniania ich więcej.

Kc=Ks=Kz

Kc - koszty całkowite, suma Ks i Kz

- całkowite - suma Ks i Kz - dotyczy całości produkcji.

88.PRZEDSTAWGRAFICZNIE I OMÓW OPTIMUM TECHNICZNE PRZED(3)

Optimum techniczne - punkt przecięcia krzywej Kk z krzywą Kp - poziom produkcji przy który przedsiębiorstwo minimalizuje koszty wytwarzania. Koszt krańcowy przecina koszt przeciętny w punkcie jego min.

89.KRZYWA PRODUKTU CAŁKOWITEGO(2).

Po osiągnięciu apogeum dalsze zatrudnianie powoduje spadek produkcji.

Qc-krzywe produktu całkowitego, wartość wytworzonych dóbr i usług.

90.KRZYWE PRODUKCYJNOŚCI PRZECIĘTNEJ I PRODUKCYJNOŚCI KRAŃCOWEJ(2).

Krzywa Qk przecina krzywą Qp w punkcie maksimum.

ma łagodniejszy przebieg

ma swoje spogeum w pierwszym punkcie przegięcia Qc

91.PRZEDSTAW GRAFICZNIE I OMÓW KRZYWĄ JEDNAKOWEGO PUNKTU (IZOKWANTĘ PRODUKCJI)(3)

punkt Z jest nieefektywny pod względem technicznym, gdyż trzeba więcej czynnika pracy i kapitału. Izokwanta przedstawia kombinację obu czynników produkcji.

92.PRZEDSTAW GRAFICZNIE I OMÓW LINIĘ JEDNAKOWEGO KOSZTU(2)

i1,i2-daje większy poziom produkcji

i0-krzywa jednakowego produktu

i0=1000szt

i2=2000szt

i3=3000szt

-poziom zatrudnienia czynnika pracy

s-cena siły roboczej

m-cena kapitału

k-koszt całkowity

krzywa jednakowego kosztu- całokształt kapitału którym producent dysponuje przy uruchamianiu produkcji.

Punkty przecięcia izokwanty z krzywą jednakowego kosztu leżą na io i nie umożliwiają maksymalizacji produkcji np. punkt Z

X - większy poziom produkcji przy danym dochodzie, stałych cenach.

W - staniał kapitał, droższy czynnik pracy.

Tańsze czynniki produkcji, niezmieniony dochód - wzrost efektywności w postaci wzrostu produkcji.

Koszty wpływają na poziom zysku przedsiębiorstw.

93. PRZEDSTAW GRAFICZNIE I OMÓW OPTIMUM CZĄSTKOWE PRODUCENTO(3).

Optimum cząstkowe - relacja między nakładami a efektami produkcji. Punkty A i B nie umożliwiają maksymalizacji zysku.

Optimum cząstkowe - największy efekt z nakładów uzyskany w punkcie przecięcia krzywej jednakowego kosztu z krzywą jednakowego produktu - punkt X.

94.PRZEDSTAW I OMÓW ŚCIEŻKĘ EKSPANSJI PRODUCENTA(2).

Jeżeli przedsiębiorstwo rozwija się, ma większe zasoby lub staniały czynniki produkcji to powstaje nowy punkt styczności. Łącząc te punkty od początku układu współrzędnych z kolejnymi punktami styczności to powstaje ścieżka ekspansji.

95.PRZEDSTAW GRAFICZNIE I OMÓW ZJAWISKO SUBSTYTUCJI CZYNNIKÓW PRODUKCJI POD WPŁYWEM ZMIAN RELACJI ICH CEN(3)

Postęp substytucyjny - polega na zastępowaniu jednego czynnika drugim - zmiana techniki polega na tym, że wartość sumy nakładów na jednostkę produktu jest stała, maleje natomiast udział jednego z czynników.

Graficzny obraz postępu substytucyjnego.

Tempo zmian wydajności może wpływać na zmianę postępu technologicznego.

96.PRAWO MALEJĄCYCH PRZYCHODÓW (2)

Prawo malejących przychodów można zdefiniować następująco: zwiększając nakład czynnika zmiennego przy założeniu, że pozostałe czynniki pozostaną niezmienione, osiągamy taki punkt, po przekroczeniu którego każda dodatkowa jednostka czynnika zmiennego daje coraz mniejsze przyrosty produkcji. Produkcyjność kolejnego czynnika zmiennego zmniejsza się a więc Q maleje.

Prawo malejących przychodów mówi, że nie jest możliwe ciągłe dodawanie czynników zmiennych do jednego lub kilku czynników stałych i osiąganie nieustannie coraz większej produkcyjności. Wykorzystując zależności pomiędzy Pc, Qp i Qk ekonomiści dzielą proces produkcji na trzy etapy:

I - etap - nakład czynnika zmiennego rośnie od 0 do takiej wielkości produkcji dla której Qp jest maksymalny. W etapie I produkt przeciętny rośnie.

Ii - etap - stanowi go taki przedział nakładu czynnika zmiennego w ramach którego Qp spada. Również Qk spada lecz pozostaje ciągle dodatnie.

III - etap - Qp ciągle spada, Qk przybiera wartości ujemne, spada również Qc.

Producent maksymalizujący zysk nie będzie produkował w ramach etapu III ponieważ każdy dodatkowy nakład czynnika zmiennego przynosi negatywny przyrost produkcji. Nie będzie też produkował w ramach etapu I ponieważ każdy dodatkowo stosowany do produkcji czynnik zmienny przynosi większy efekt produkcyjny aniżeli czynnik przeciętny. Przedsiębiorcy nie opłaca się więc zatrzymywać produkcji na etapie I Jego wybór będzie dotyczył etapu II.

97.POJĘCIE KOSZTU ALTERNATYWNEGO.(1).

Koszt alternatywny kapitału to przychód jaki mógłby być zrealizowany z najlepszej nie podjętej alternatywy, inwestycyjnej(koszt utraconych możliwości).

98.GRANICA OPŁACALNOŚCI ZATRUDNIENIA(3)

Granica opłacalnego poziomu zatrudnienia jest punkt przecięcia pr. ZW (lo)

Do punktu przecięcia efekt przewyższa koszty, w punkcie przecięcia wyrównuje się a dalej koszty przewyższają efekty( nieopłacalne dla przedsiębiorcy jest dalsze zatrudnianie).

S-krzywa podaży pracy

D-krzywa popytu na pracę wraz ze wzrostem ceny popyt rośnie. Wraz ze wzrostem płacy więcej chętnych do podjęcia pracy.

L-liczba zatrudnionych pracowników.

Gdy zmieni się płaca zmieni się także rynek. Np. związki zawodowe zwiększają płacę do W1 to przy tej cenie pracodawcy są w stanie zatrudnić mniej osób - bezrobocie.

99.PRACA REALNA A POPYT I PODAŻ PRACY(2)

Płaca realna jest to płaca nominalna (pieniężna) podzielona przez przeciętny poziom cen nabywanych dóbr i usług. Poziom płacy kształtuje się na rynku w wyniku zależności między popytem na pracę i podaży pracy. Popyt na pracę zgłaszany jest na rynku przez przedsiębiorców. Podaż pracy oznacza liczbę pracowników chętnych do podjęcia pracy za oferowaną na rynku płacę. Dla przedsiębiorcy płaca jest kosztem, zaś dla pracownika realnym dochodem. Każdy przedsiębiorca dąży do osiągnięcia największego zysku i dlatego jest zainteresowany w możliwie najmniejszej płacy. Pracownik zaś jest zainteresowany w jak najwyższej płacy.

100.PRZEDSTAW GRAFICZNIE I OMÓW WYZNACZANIE FUNDUSZU WYNAGRODZEŃ ZA PŁACĘ I NADWYŻKI EKONOMICZNEJ DLA PRZEDSIĘBIORSTWA(3)

Jest to stan, w którym przedsiębiorstwo nie jest zainteresowane żadną zmianą, osiąga maksymalny poziom cen. Optimum cząstkowe zawiera cen zakupu czynników produkcji.

Koszt zakupu czynnika pracy.

Pr- każdy nowo zatrudniony pracownik, przynosi relatywnie mniejsze przyrosty produkcji.

L-wielkość zatrudnienia w przedsiębiorstwie

W- cena pracy-płaca

Pr,-krańcowa produkcyjność pracy.

Porównuje efekt jaki uzyskuje po zatrudnieniu kolejnego pracownika z kosztem zatrud. Dla przedsięb. Płaca jest kosztem(stara się aby była jak najmniejsza). Płaca dociera do przedsiębiorstw z zewnątrz, kształtuje się na rynku w wyniku zależności między popytem a podażą na rynku pracy.

101.OMÓW WARUNKI KONKURENCJI DOSKONAŁEJ(2).

Przedsiębiorcy nie mają wpływu na cenę, jest ona wypadkową decyzją rynku, gra pomiędzy popytem i podażą.

Qr- stan równowagi przedsiębiorstwa maksymalizuje masę produkcji.

P=Kk

Niedostateczna i nadmierna skala produkcji jest niekorzystna dla przedsiębiorstwa.

Jeżeli produkcję zatrzymamy w punkcie Qo to znaczy, że wyrzekło by się jakiejś części zysku.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

IKW

Zł/USD

IKWex

GKD R

HZ0 Hz(USD) hz(USD

L

l1

•E •D

l2

k1 k2 C

L

ia1

ia2

ia3

C

L

k

-

s

L1 X

L2 W i2

Z i0 i1

C1 C2 C C

p.k

Kk Zc=Uc-Kc

kp

p p=Up=Uk

Qo Qr Q1

L

L1 A

L2 B

C1 C2 C

r to

t1

r1 B A

r2 C

r3 D

k1 k2 k3 k

Q

ETAP II

ETAP III

Apogeum Q

ETAP I

Punkt

przegięcia

L

K

Kk Kp

Qt Q

L

L

L

•X •Z

i

C

L

A

X

i2

B i1

i0

C

L

E2

E1

E0

` C

P W

Ł D bezrobocie S

A W1

C

A W0

W2

L2 L0 L1 L

W,pr

pr

Wo Wo

Lo L

---