1.Stabilizacja wapnem.

- przeznaczenie - podbudowa pomocnicza (KR1), lub ulepszone podłoże

- grunty - zawierające minerały ilaste reagujące z wapnem, wskaźnik plastyczności Ip>7%, części organiczne max 10% wagi, max 15% ziaren powyżej 40mm.

- wapno- suchogaszone (hydratyzowane) Ca(OH)2, niegaszone CaO, orientacyjna ilość wapna (do masy suchego gruntu): UP od 3-7%, pod. pomoc. od 5-8%, dokładna ilość ustalona laboratoryjnie

- woda- czysta, pitna z wodociągu - bez badań, ilość wody odpowiadająca w
wg normalnej próby Proctora, z tolerancją -20%, +10% wart. w

- podst. wymagania :

Cecha	UP	Pod.pom.KR1
CBR po 7 dn. pielęgnacji	25%	40%
Wytrz. Na ściskanie [MPa]:7 dni 28 dni	Min. 0,3 Min. 0,4	Min. 0,5 Min. 0,7
pH nie mniejsze niż	7	7
Cykli zamrażania/odmraża.	Min. 3	Min. 5

- wymagania technologiczne: temp. pow. min. 5
C, brak opadów deszczu, podłoże nie zamarznięte, gdy wapnem niegaszonym- rozpoczęcie zagęszczania po 6-48 h po wymieszaniu (w przeciwnym razie hydratacja wapna spowoduje uszkodzenie warstwy), gdy wapnem hydratyzowanym-można zagęszczać bezpośrednio po wymieszaniu, obowiązują ogólne zasady zagęszczania, zagęszczanie walcami ogumionymi (w końcowej fazie gładkimi) o nacisku ok. 0,3 MPa, zaleca się unikać spoin roboczych (wyk. „całą szerokością”), jeśli pozwalają możliwości - w prowadnicach krawędź pionowa zwilżona przed dobudowaniem sąsiedniego pasa, bez prowadnic spulchnienie wcześniej ułożonej warstwy na szerokości 15cm (podł.) i 50cm (poprz.), przesunięcie spoin roboczych min. 30cm (podł.) i min 1m (poprz.)

2. Układ warstw i funkcje w nawierzchni podatnej

- ścieralna - (wierzchnia wrst. nawierzchni poddana bezpośredniemu oddziaływaniu ruchu i czynników atmosferycznych, wykonana z mieszanki mineralno-asfaltowej, ew., z kostki kamiennej, betonowej)

- wiążąca - (wrst, między w. ścieralną a podbudową, zapewnia lepsze rozłożenie naprężeń w nawierzchni, przekazuje je na podbudowę, wyk. z mieszanki mineralno-asfaltowej)

- podbudowa zasadnicza - (górna część podbudowy speł. funkcję nośną w konstr. nawierzchni, wyk. z mieszanki miner.-asfalt. z kruszywa stabilizowanego mechanicznie)

- podbudowa pomocnicza - (dolna część podbudowy, speł. funkcję nośną, zabezpieczającą naw. przed działaniem wody, mrozu, przenikaniem cząstek gruntu podłoża; może zawierać warstwę: mrozoodporną-och. przed mrozem, odsączającą-odprowadzenie wody spod nawierzchni, odcinającą - uniemoż. przenikania cząstek gruntu do wrst. leżącej powyżej)

- ulepszone podłoże - (wierzchnia wrst. podłoża bezpośrednio pod nawierzchnią, ulepszona w celu umożliwienia przejęcie ruchu budowlanego i właściwego wykonania nawierzchni-gł. stabilizacja spoiwami hydraulicznymi)

- podłoże gruntowe - (rodzimy grunt lub nasypowy leżący pod nawierzchnią do głębokości przemarzania co najmniej do gł. gdzie
=0,02 MPa od obciążeń użytkowych)

3. Stabilizacja cementem

- przeznaczenie-podbudowa zasadnicza i pomocnicza (kruszywo/grunt) lub ulepszone podłoże (grunt)

- kruszywo-uziarnienie min. 30% na sicie 32mm, max. 15% poniżej 0,075mm, zanieczyszczenia organiczne-wzorzec, zanieczyszczenia obce do 0,5% wag., siarczany w przeliczeniu na SO3 do 1%

- grunty - uziarnienie sprawdzone na 4 sitach (100% poniżej 40mm, max 20% poniżej 0,002mm), granica płynności w_L<40%, wskaźnik plastyczności Ip<15%, części organiczne<2% wagi, pH od 5 do 8, siarczany w przeliczeniu na SO₃<1%, grunty niespełniające w/w wymagań ulepszyć można chlorkiem wapniowym, wapnem lub popiołami lotnymi, zalecana zawartość ziaren poniżej 0,075mm do 15%. Decydujące o przydatności gruntów są wyniki badania wytrzymałości na ściskanie.

- cement -portlandzki klasy 32,5, portlandzki z dodatkami, hutniczy, ilość cementu (max zawartość cementu[%]do masy suchego gruntu/kruszywa)

Kategoria ruchu	podbudowa	UP
KR2-KR6	6	8
KR1	10 (8)	10

- woda - czysta (pitna z wodociągu-bez badań)

- wymagania:

warstwa	R 7 dni [MPa]	R 28 dni [MPa]	Wsk. mrozoodp.
Podbudowa	1,6-2,2	2,5-5,0	0,7
Górne 10cm UP dla KR5 i KR6	1,0-1,6	1,5-2,5	0,6
UP pozostałe	-	0,5-1,5	0,6

- wymagania technologiczne: temp. pow. min. 5
C, brak opadów deszczu, podłoże nie zamarznięte, obowiązują ogólne zasady zagęszczania, zagęszczanie walcami stalowymi lub ogumionymi, zaleca się unikać spoin roboczych (wyk. „całą szerokością”), krawędź pionowa zwilżona przed dobudowaniem sąsiedniego pasa (tylko gdy przerwa>60 minut), przesunięcie spoin roboczych min. 30cm (podł.) i min. 1m (poprz.), kontakt cementu z gruntem lub kruszywem-koniec mieszania max 2h „na miejscu”, kontakt cementu z gruntem lub kruszywem-koniec zagęszczania max 5h „na miejscu”, dodanie wody do mieszanki-koniec zagęszczania max 2h „w wytwórni”.

- technologia na miejscu - grunt spulchniony i rozdrobniony, sprawdzenie wilgotności gruntu (ew. równomierne dodanie lub osuszenie poprzez mieszanie, przesypywanie lub środki chemiczne), ew. środki ulepszające (z wodą CaCl₂, ze spoiwem wapno, popiół lotny), równomierne rozsypanie spoiwa zgodnie z receptą, jednorodne wymieszanie gruntu ze spoiwem, sprawdzenie wilgotności optymalnej (-20%, +10%), profilowanie, zagęszczanie, pielęgnacja.

4. Warstwa poślizgowa

- w nawierzchniach sztywnych (z grubej folii z tworzywa sztucz., papy, drobnoziarnistych MMA- gr. 2-3cm)

- cel - redukcja przyczepności płyty bet. do podłoża, umożliwia więc poziome przemieszczanie się płyty betonowej po podł. w przypadku zmiany temperatury, redukuje naprężenia termiczne i tarcie, zwiększ naprężenia od obc. użytkowych na spodzie płyty, redukuje naprężenia sumaryczne,

5. Ulepszone podłoże

- cel - umożliwia przejęcie ruchu budowlanego i właściwego wykonania nawierzchni

- technologia - stabilizacja spoiwami hydraulicznymi (cement, wapno, aktywne popioły lotne) patrz pkt2

6. Które z wymienionych gruntów można stabilizować:

a) cementem,

b) wapnem,

c) aktywnymi popiołami lotnymi.

Napisz krótkie uzasadnienie odpowiedzi.

Właściwość	Grunt 1	Grunt 2	Grunt 3	Grunt 4
1. Przesiew [%]: 20 mm 5 mm 2 mm 1 mm 0.5 mm 0.05 mm	100 80 60 10 5 0	90 60 40 25 10 3	100 100 60 35 20 10	100 100 100 100 80 50
2. [%]	-	-	25	55
3. [%]	0	-	15	20
4. CBR [%]	10	18	8	3
5. Zaw. części. org. [%]	0	0	1,5	4,5

Z wymagań dla gruntów wg parametrów np. wl (Ip=wl-wp)

a)cementem: gr. 1, 2, 3,

b)wapnem: gr. 3, 4,

c)akt. pop. lot.: żaden z powyższych (nie spełnione Wp<20;37>, tzn. Ip<3;20>

- cement - Ip<15, w_L<40, org<2, 100% <40mm i max20%<0,002mm

- wapno - Ip>7, org<10, max15% <40mm

- popiół - 3<Ip<20, w_L<40, org<5, 100% <40mm i max20%<0,002mm

7. Czy jest konieczne wykonanie warstwy odcinającej między podłożem gruntowym o właściwościach jak grunt nr 2 (w tabeli powyżej) a podbudową z grubego kruszywa, dla której d₁₅ wynosi 20 mm? Czy warstwa separacyjna byłaby potrzebna, gdyby podłoże pod podbudową stanowił grunt nr 1 a nie grunt nr 2? Odpowiedź uzasadnij.

w-k szczelności: D15/d85 < 5
a)d 85 -średnica oczka sita, przez które przechodzi 85% warstwy dolnej(odcinającej)- to podłoże gruntowe (mniejsze niż 20mm, większe niż 5-przyjmieny 5)

D15 -średnica oczka sita, przez które przechodzi 15% warstwy górnej(nawierzchni) (20mm), to 20/5=4<5 w-k spełniony -nie ma potrzeby wykonywania warstwy odcinającej

b) tak samo, spełniony

8. Geosyntetyki jako separatory i do wzmocnienia

- separator - umieszczony na powierzchni styku dwóch gruntów o wyraźnie zróżnicowanym uziarnieniu, uniemożliwia mieszanie się ziaren (inne funkcje to drenaż, filtracja, wzmocnienie)

Właściwości - wytrzymałość na rozciąganie, przebicie, rozerwanie, grubość, wielkość porów, wodoprzepuszczalność, masa powierzchniowa

- wzmocnienie - geotekstylia (przede wszystkim geotkaniny) i geosiatki, cechy: odporność na uszkodzenie w czasie wbudowania warstwy kruszywa, tj. odporność na przebicie i rozdarcie (dla geotekstyliów) oraz odporność na uszkodzenia węzłów, rozwarstwienia żeber - wątpliwa skuteczność ew. warstw ochronnych pokrywających żebra (dla geosiatek), zazębienie między kruszywem i geosyntetykiem - skuteczny geosyntetyk musi reagować przy minimalnym przemieszczeniu ziaren kruszywa i krępować możliwość ich ruchu, tj. tarcie (geotekstylia) oraz zazębienie - im sztywniejsza struktura siatki tym większa skuteczność (geosiatki).

9. Gatunek a klasa grysu

- klasa I, II, III - ścieralność całkowita w bębnie LA, ścieralność (wskaźnik jednorodności ścierania), nasiąkliwość, mrozoodporność, zawartość siarki w przeliczeniu na SO₃

- gatunek I, II, III - zawartość z

ziaren mniejszych od 0,075mm, zawartość frakcji podstawowej, podziarna i nadziarna, zawartość zanieczyszczeń obcych i organicznych, zawartość ziaren nieforemnych

10. Firma drogowa rozpatruje możliwość zakupu grysu 6.3/12.8 z przeznaczeniem do wykonania warstwy ścieralnej z betonu asfaltowego. Zrób listę badań które Twoim zdaniem należy przeprowadzić dla oceny klasy grysu i jego gatunku, a w efekcie jego przydatności. (???)

11. Zasady wykonania warstwy podbudowy z chudego betonu

-przeznaczenie: do wyk. podbudowy zasad. i pomoc.

- temperatura powietrza min 5^oC

- brak opadów deszczy, podłoże nie jest zamarznięte

- układanie na czystym, równym i wilgotnym podłożu

- produkcja mieszanki chudego betonu w mieszarkach stacjonarnych

- układanie układarkami lub równiarką w prowadnicach

- grubość pojedynczej warstwy 10 do 20cm

- zagęszczanie walcami stalowymi lub ogumionymi (ogólne zasady zagęszczania)- wymagany wskaźnik zagęszczenia 1,00

- zaleca się unikanie spoin roboczych (wykonanie „całą szerokością”)

- jeżeli to niemożliwe - krawędź pionowa, zwilżona przed dobudowaniem sąsiedniego pasa (nie obowiązuje gdy przerwa technologiczna poniżej 60min)

- przesunięcie spoin roboczych - min 30cm (podłużna) i min 1m (poprzeczna)

- zalecane nacięcie szczelin pozornych 3-5mm w początkowym okresie wiązania

- w przypadku przekroczenia wytrzymałości 7-dniowej szczeliny konieczne

- pielęgnacja

- równość - do 9mm zasadnicza i do 15mm pomocnicza

- grubość - ±1cm zasadnicza i +1/-2cm pomocnicza

12. Technologia podbudowy makademowej „na sucho”.

Min grubość warstwy 1,5D_max, a max 20cm, gdy H>20cm-w 2-ch warstwach

-przygotowanie podłoża

- w-k szczelności: D15/d85<=5, o ile nie jest spełniony stosować geotekstylia (zawsze zalecane)

Wykonanie warstwy:

- rozłożenie grubego kruszywa - tłuczeń 31,5/63,0

- przywałowanie walcem statycznym (2 przejścia)

- rozłożenie drobnego kruszywa (kliniec 4/20) w celu zaklinowania warstwy grubego kruszywa

- zagęszczanie - wwibrowanie klińca w tłuczeń, usunięcie nadmiaru klińca

- ew. uzupełnienie klińca i dalsze klinowanie (kruszywo drobne musi przestać penetrować warstwę kruszywa grubego)

- usunięcie nadmiaru klińca i odsłonięcie grubego kruszywa na 3-6mm oraz przewałowanie walcem gładkim lub na kołach ogumionych-zamknięcie na „sucho”

- usunięcie nadmiaru klińca i rozłożenie miału kamiennego 0/2 i wywałowanie ze skrapianiem wodą - zamknięcie na mokro

13. Wykonano próbę, w której dwa walce ogumione użyto do zagęszczania warstwy odsączającej z pospółki: walec A - lekki 6000 kG, walec B - ciężki walec 15000 kG. Naszkicuj hipotetyczną zależność gęstości pozornej szkieletu mineralnego od liczby przejść każdego walca.

Im cięższy walec tym lepiej zagęści, zależność tą należałoby więc przedstawić za pomocą krzywych logarytmicznych, mających początek w punkcie o pewnej współrzędnej
1, Krzywa dla lżejszego walca pójdzie górą, dla cięższego walca -nizej.

14. Warstwa odsączająca

a) funkcja - odprowadzenie wody spod nawierzchni w przypadku, gdy podłoże stanowi grunt wysadzinowy lub wątpliwy, nie ulepszony spoiwem lub lepiszczem

b) cechy kruszywa (piaski gat 1 i 2, pospółki, żwiry i mieszanki kl. I i II)

- warunek szczelności D₁₅/d₈₅≤5 (D₁₅ - warstwa odsączająca, d₈₅ - podłoże), dla warstw odsączających warunek obowiązuje, gdy nie są układane na warstwie odcinającej

- warunek zagęszczalności U=d₆₀/d₁₀≥5 gdy U jest duże to spada wodoprzepuszczalność gruntu/kruszywa i mogą być trudności ze spełnieniem warunku: k>8m/dobę

- wodoprzepuszczalność k>8m/dobę

15. Skład grupowy asfaltów

- asfalteny - 5-25% wagi, czarne lub brązowe ciała stale o temperaturze mięknienia 150-200^oC, masa cząsteczkowa 900-6000, gęstość 1,01-1,24g/cm³, zawartość ma bardzo duży wpływ na cechy asfaltu

- żywice - ciała stałe lub półstałe, brązowe, masa cząsteczkowa 500-2000, gęstość 0,98-1,08g/cm³

- oleje - najlżejsze, masa cząsteczkowa 400-600, gęstość 0,91-0,92g/cm³

Asfalteny i żywice tworzą micele - faza rozproszona, oleje tworzą fazę rozpraszającą.

16. Właściwości asfaltów drogowych i ich związek z zachowaniem się warstwy MMA

Podstawowe badania asfaltów obejmują: penetrację, temperaturę mięknienia(Pik), ciągliwość, temp. łamliwości(Fraassa), lepkość(dynam., kinet.), temp. zapłonu, zmiana masy po starzeniu, zmiana cech po starzeniu(penetracja, PiK)

- temperatura mięknienia PIK (przejście ze stanu lepko-sprężystego w płynny) - związek z zachowaniem asfaltu w wysokich temperaturach (deformacje)

- temperatura łamliwości (ze stanu lepko-sprężystego w kruchy-sprężysty) - związek z zachowaniem asfaltu w niskich temperaturach (spękania)

- penetracja(gł. na jaką zagłębi się igła penetracyjna), ciągliwość(dł. próbki asfaltu w chwili jej zerwania), lepkość(opór płynięcia cieczy), temperatura zapłonu, zmiana masy i innych cech po starzeniu.

17. Wrażliwość temperaturowa asfaltu

Jest to wrażliwość asfaltu na zmienność jego cech na skutek zmian temperatury, (czyli jak szybko asfalt zmienia swoją twardość na skutek zmian temperatury). Określa się poprzez indeks penetracji PI (im niższe PI tym asfalt jest wrażliwszy termicznie - szybciej mięknie przy ogrzewaniu) PI=(200-500A)/(1+50A)

A=[log(PenT1)-log(PenT2)]/(T2-T1), gdzie PenT1(2) - penetracja w temperaturze T1(2), T1(2) - temperatura badania penetracji (T2>T1), PI<-2 duża wrażliwość, najczęściej -1<PI<+1

18. W dyspozycji są asfalty o właściwościach podanych w tabeli. Które z asfaltów można użyć do: (?)

a. skropienia podbudowy z chudego betonu,

b. wykonania mastyksu izolacyjnego,

c. produkcji emulsji asfaltowej,

d. wykonania betonu asfaltowego na warstwę ścieralną,

e. wykonania asfaltu lanego.

Właściwość	Asfalt 1	Asfalt 2	Asfalt 3	Asfalt 4	Asfalt 5
1. Penetracja [j.pen.]	33	55	55	100	220
2. Temperatura mięknienia PiK [°C]	60	52	30	40	35
3. Temp. łamliwości [°C]	-5	-7	-7	-18	-18
4. Zaw. parafiny [%]	1,5	1.0	1.0	1,8	1,0

Asfalt nr 5, bo ma penetracje ponad 200 do a) skropienie

Asfalt nr 3, bo T mięknienia =30°C do c) prod. emulsji asfaltowych

19. Starzenie asfaltów i jego skutki

Proces powodujący twardnienie asfaltów - zwiększenie ich lepkości i zmniejszenie ich elastyczności w danej temperaturze, na skutek redukcji ilości związków o mniejszej masie cząsteczkowej i wzrostu o dużej masie cząsteczkowej, gł. asfaltenów.

Czynniki powodujące: wysoka temperatura, promieniowanie UV, utlenianie.

-starzenie krótkotrwałe-w zbiorniku, podczas produkcji i transportu i układania MMA (w wys. temp.)

-starzenie długotrwałe-podczas eksploatacji nawierzchni, bardziej narażone są: mieszanki o strukturze otwartej, miesz. z małą zawartością asfaltu, warstwy ścieralne

Wolniej starzeją się asfalty modyfikowane. Największe zmiany zachodzą w procesie produkcji i wbudowywania MMA.

20. Moduł sztywności

Opisuje cechy mechaniczne asfaltu w stanie lepko-sprężystym, uwzględnia wpływ temperatury i czasu działania obciążenia, jest miarą zachowań reologicznych i wrażliwości temperaturowej, wzór: S(T,t)=σ/ε(T,t). Im niższa temperatura i czas obciążenia tym moduł ma wyższą wartość. Wraz ze wzrostem temperatury i wzrostem długości czasu obciążenia moduł maleje (wykresy tych zależności)

21. Wpływ modyfikacja elastomerem na asfalt i MMA

Modyfikacja polega na wprowadzeniu dodatku (plastomer, elastomer, kompozyt), który poprawia właściwości asfaltu w stosunku do asfaltu zwykłego. Najczęściej stosowane są elastomery SBS (styren-butadien-styren) o budowie liniowej, styren zwiększa odporność termiczną (lepkość, PIK), butadien nadaje sprężystość i ciągliwość.

W efekcie modyfikacji zmniejsza się wrażliwość temperaturowa asfaltu, poprawia się kohezja i adhezja. Asfalt o mniejszej wrażliwości wykazuje większą sztywność w wysokiej i mniejszą sztywność w niskiej temperaturze niż asfalt tego samego rodzaju, lecz o wyższej wrażliwości. Następuje wzrost: odporności na pękanie niskotemperaturowe zimą w warstwach ścieralnych, odp. na deformacje (koleinowanie warstw nawierzchni), trwałości zmęczeniowej, trwałości- odp. na działanie wody i mrozu(poprawa adhezji asfaltu do kruszywa)

22. Jeżeli zmiesza się dwa rodzaje asfaltu o penetracji p₁ i p₂ w proporcji A₁ i A₂ (przy czym A₁ + A₂ = 1), to penetrację mieszanki „p” oblicza się z wzoru:

log p = A₁log p₁ + A₂log p₂. Oblicz penetrację mieszanki asfaltów, jeżeli asfalt naturalny Trynidad, o penetracji 4 j.pen. zmieszano na gorąco z asfaltem o penetracji 200 j.pen. w proporcji, odpowiednio, 1 do 4.

02*log4+0,8*log200=1,96

23. Emulsja asfaltowa i asfalt upłynniony

- emulsja asfaltowa - to mieszanina składająca się z dwóch nierozpuszczalnych wzajemnie substancji. Jedna jest rozproszona w drugiej w postaci drobnych cząstek. Mówi się o fazach:

faza rozproszona lub nieciągła - asfalt (50-70%), faza rozpraszająca lub ciągła - woda (30-50%) z emulgatorem (0,5-1%). Podstawowy powód produkcji emulsji asfaltowych to uzyskanie lepiszcza o niskiej lepkości, umożliwiającej stosowanie bez potrzeby podgrzewanie asfaltu. Emulgator(sole aminowe, związki kwasów tłuszczowych) zapewnia: zmniejszenie napięcia międzyfazowego(umożliwienie wymieszania substancji nierozpuszczalnych w sobie), stabilność emulsji, współdziałanie przy wytrącaniu asfaltu na ziarnach kruszywa w czasie rozpadu emulsji.

- asfalty upłynnione - roztwór asfaltu w rozpuszczalniku organicznym (benzyna - szybkow-, nafta - średniow-, oleje - wolnowiążący). Cel upłynnienia - uzyskanie lepiszcza o niskiej lepkości, umożliwiającej stosowanie bez podgrzania asfaltu. Cechy asfaltu upłynnionego: lepkość i szybkość rozpadu (wiązania) - odparowanie rozpuszczalnika.

24. Uszereguj wymienione mieszanki mineralno-asfaltowe od mieszanki o największej procentowej zawartości asfaltu do mieszanki o najmniejszej procentowej zawartości asfaltu: asfalt lany, beton asfaltowy 0/25 do wykonania warstwy podbudowy, SMA 0/12,8 do warstwy ścieralnej, beton asfaltowy 0/20 do wykonania warstwy ścieralnej, mastyks izolacyjny.

1)asfalt lany, 2)SMA 0/12,8 do warstwy ścieralnej, 3)beton asfaltowy do wykonania podbudowy 4) 5) (?)

25. Beton asfaltowy i produkcja w otaczarce o działaniu cyklicznym

Jest to najbardziej rozpowszechniona MMA o uziarnieniu ciągłym (kruszywo łamane, żwir kruszony, piasek, ew. destrukt z frezowania starej nawierzchni) z dodatkiem wypełniacza i optymalnej ilości asfaltu (4-5%) wykonana na gorąco w taki sposób, aby spełnione zostały wymagania fizyko-mechaniczne wg normy, stosowany do warstw ścieralnych, wiążących, wzmacniających i wyrównawczych

Elementy otaczarki: zasobnik kruszyw, przenośnik taśmowy, przenośnik kubełkowy zimnego kruszywa, suszarka przeciwprądowa, urządzenie odpylające, komin, wieża: przenośnik kubełkowy kruszywa gorącego, przesiewacz (sita), zasobnik gorącego kruszywa, pojemnik wagowy, mieszalnik, ponadto: silos na wypełniacz, zbiornik asfaltu, urządzenie dozujące asfalt

Czynności w procesie produkcyjnym: wstępne dozowanie kruszywa, podgrzewanie i osuszanie oraz odpylenie kruszywa, podgrzanie asfaltu, rozsianie gorącego kruszywa na frakcje, dozowanie kruszywa, dozowanie wypełniacza, mieszanie „suche”, dozowanie asfaltu, mieszanie „mokre”.

26. Jakie zmiany w recepcie można rozważyć, żeby przeprojektować beton asfaltowy, jeżeli badania wskazują, że będzie miał za małą odporność na deformacje plastyczne?

Za mała odporność na deformacje jest ściśle związana z temperaturą mięknienia, należałoby więc ją zmienić. W tym celu dodaje się elastomer SBS.(patrz 21)

27. Określenie optymalnej ilości asfaltu według metody Marshalla. Cechy mieszanki mineralno-asfaltowej brane pod uwagę. Określ optymalną ilość asfaltu dla danych w tabeli, jeżeli beton asfaltowy jest przeznaczony do wykonania warstwy ścieralnej dla ruch KR4

Nr mieszanki Zawartość asfaltu [%]	1 4,0	2 4,5	3 5,0	3 5,5	5 6,0
1. Ciężar objętościowy [g/cm3] f	2,458	2,488	2,513	2,508	2,503
2. Ciężar właściwy [g/cm3] g	2,628	2,608	2,587	2,567	2,548
3. Stabilność [kN]	8,5	10,0	10,7	9,5	7,5
4. Odkształcenie [mm]	2,50	3,00	3,60	4,50	5,00

Cechy MMA (BA) brane pod uwagę:

- BA jako warstwa ścieralna (≥KR3; ≤KR2): zawartość wolnych przestrzeni (2-4%; 1,5-4,5%), zawartość wolnych przestrzeni wypełnionych asfaltem, gęstość pozorna, stabilność (≥10kN; ≥5,5kN), odkształcenie (2-4,5mm; 2-5mm), wskaźnik (moduł) sztywności (≥14; -)

- BA jako podbudowa (≥KR3; ≤KR2): (4-8, 4-8%), (≥11, ≥8kN), (1,5-3,5; 1,5-4mm), (≥16, -)

- BA jako warstwa wiążąca (≥KR3; ≤KR2): (4-8, 4-8%), (≥11, ≥8kN), (1,5-4; 2-5mm), (≥16, -)

Optymalna ilość asfaltu ze wzoru:
:mieszanka nr1-6,47%, nr2-4,6%, nr3-2,86%, nr4-2,3%, nr5-1,8%

Dla KR3-6 zawartość wolnych przestrzeni <4%, stabilność
10kN, odkształcenie 2
4,5mm. Stąd wybieramy beton asfaltowy nr 3.

28. SMA - mastyks grysowy

- składniki: kruszywo (grys kl. I, piasek łamany, piasek naturalny, żwir kruszony - cechy jak dla grysu kl. I), wypełniacz (podstawowy tj. wapienny), asfalt (D50, D70, D100 lub modyfikowany), stabilizator (włókno celulozowe), środek adhezyjny

- właściwości: wysoka odporność na odkształcenia trwałe, dobra odkształcalność i odporność na zmęczenie, dobra szczelność, dobre właściwości przeciwpoślizgowe, obniżona emisja hałasu

- zastosowanie: drogi o dużym natężeniu ruchu samochodów ciężarowych, drogi o ruchu skanalizowanym, pasy ruchu powolnego, wydzielone pasy ruchu autobusowego, skrzyżowania, wzniesienia, mosty, drogi startowe i płaszczyzny postojowe na lotniskach, parkingi dla ciężkich pojazdów

29. Gdzie beton asfaltowy z asfaltem modyfikowanym elastomerem?

Potrzeba modyfikacji asfaltu wynika z rosnących wymagań (temperatura, warunki lokalne, obciążenie ruchem). W efekcie modyfikacji zmniejsza się „wrażliwość temperaturowa asfaltu”. Asfalt o mniejszej wrażliwości wykazuje większą sztywność w wysokiej i mniejszą sztywność w niskiej temperaturze niż asfalt tego samego rodzaju, lecz o wyższej wrażliwości.

Zastosowanie powinno mieć miejsce w sytuacjach, które są wyjątkowe pod względem:

- zakresu występowania temperatur (niska, wysoka, amplituda)

- warunków lokalnych (spadek podłużny, nawierzchnie na mostach)

- obciążenia ruchem (natężenie lub sposób oddziaływania, np. częste hamowania)

30. Układarka MMA

Elementy: rama z podwoziem kołowym (gąsienicowym), silnik, stanowisko operatora, zasobnik MMA, przenośnik zgrzebłowy, ślimak, deska zagęszczająca (ubijająca lub wibrująca) może dawać do 90-95% wymaganego zagęszczenia warstwy, jest to tzw. „deska pływająca”, urządzenie sterujące (odczyt poziomu układania, możliwość wprowadzenia korekty)

Sposób pracy: samochód podjeżdża do układarki tyłem i dotyka kołami rolek na układarce, podnosi skrzynię i zrzuca MMA do zasobnika układarki (przedtem wizualne sprawdzenie MMA oraz jej temperatury)

31. Zasady wałowania betonu asfaltowego:

- zagęszczenie rozpocząć niezwłocznie po ułożeniu MMA (stygnięcie)

- bębny (koła walca) podczas wałowania powinny być utrzymane w stanie wilgotnym

- walec porusza się wolno (5-8km/h) ze stałą prędkością

- zatrzymanie i nagłe zmiany kierunku walca na gorącej MMA są niedozwolone

- postój walców i innego ciężkiego sprzętu na zimnej MMA

- wałowanie pasami wzdłuż osi od krawędzi do środka

- ustawienie walca bębnem napędowym do przodu

32. Uszkodzenia warstw MMA i ich przyczyny

a) deformacja plastyczna - wynika z oddziaływania pojazdów na niewłaściwie zaprojektowaną (niestabilną) MMA

b) spękania mogące wynikać z różnych przyczyn:

- oddziaływanie pojazdów (spękania zmęczeniowe)

- bardzo gwałtowne ochłodzenie warstwy MMA (spękania niskotemperaturowe)

- przemieszczeń w niżej leżących warstwach nawierzchni (spękania odbite)

- osiadań zróżnicowanej sztywności części nawierzchni

33. Rodzaje i funkcje szczelin.

Podział ze względu na: kierunek przebiegu- poprzeczne, podłużne, sposób pracy(funkcja)- rozszerzania(kompensują wydłużenia płyty betonowej od wzrostu temp. względem tem. betonowania, z czasem przejmują tą funkcję szczeliny skurczowe), skurczowe(kompensują przemieszczanie pł. bet. od obniżenia temp., zapobiegają niekontrolowanemu pękaniu betonu na skutek jego skurczu, wyróżnia się: pozorne, pełne), konstrukcyjne, konstrukcję- dyblowane/kotwione, niezbrojone.

---