1. Wymień wartości polityczne na których opiera się Unia Europejska

Art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej

Unia opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości. Wartości te są wspólne Państwom Członkowskim w społeczeństwie opartym na pluralizmie, niedyskryminacji, tolerancji, sprawiedliwości, solidarności oraz na równości kobiet i mężczyzn.

2. Wymień cele polityczne Unii Europejskiej

Art. 3 Traktatu o Unii Europejskiej

• Celem Unii jest wspieranie pokoju, jej wartości i dobrobytu jej narodów.

• Unia zapewnia swoim obywatelom przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości bez granic wewnętrznych, w której zagwarantowana jest swoboda przepływu osób, w powiązaniu z właściwymi środkami w odniesieniu do kontroli granic zewnętrznych, azylu, imigracji, jak również zapobiegania i zwalczania przestępczości.

• Unia ustanawia rynek wewnętrzny. Działa na rzecz trwałego rozwoju Europy, którego podstawą jest zrównoważony wzrost gospodarczy oraz stabilność cen, społeczna gospodarka rynkowa o wysokiej konkurencyjności zmierzająca do pełnego zatrudnienia i postępu społecznego oraz wysoki poziom ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego. Wspiera postęp naukowotechniczny.

• Zwalcza wyłączenie społeczne i dyskryminację oraz wspiera sprawiedliwość i ochronę socjalną, równość kobiet i mężczyzn, solidarność między pokoleniami i ochronę praw dziecka.

• Wspiera spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną oraz solidarność między Państwami Członkowskimi.

• Szanuje swoją bogatą różnorodność kulturową i językową oraz czuwa nad ochroną i rozwojem dziedzictwa kulturowego Europy.

• Unia ustanawia unię gospodarczą i walutową, której walutą jest euro.

• Unia dąży do osiągnięcia swoich celów właściwymi środkami odpowiednio do zakresu kompetencji przyznanych jej na mocy Traktatów.

3. Wymień cele polityczne, które Unia Europejska realizuje w stosunkach zewnętrznych

W stosunkach zewnętrznych Unia umacnia i propaguje swoje wartości i interesy oraz wnosi wkład w ochronę swoich obywateli. Przyczynia się do pokoju, bezpieczeństwa, trwałego rozwoju Ziemi, do solidarności i wzajemnego szacunku między narodami, do swobodnego i uczciwego handlu, do wyeliminowania ubóstwa oraz do ochrony praw człowieka, w szczególności praw dziecka, a także do ścisłego przestrzegania i rozwoju prawa międzynarodowego, w szczególności zasad Karty Narodów Zjednoczonych.

4. Wymień kryteria decydowania politycznego, na podstawie których można opisać Unię Europejską jako organizację społeczną

Unia Europejska - organizacja społeczna, wyróżniana z uwagi na:

• Ład społeczny, tj uporządkowanie zachowań ludzi wewnątrz państwa określane mianem ładu (porządku) politycznego lub państwowego;

• Władza polityczna (władza publiczna), przypisana od instytucji społecznych tworzonych w państwie (np. premier, prezydent, itp.);

• Sankcyjność, tj prawo sankcji (ograniczania swobód, wymierzania kary) które jest reglamentowane;

• Upodmiotowienie, w stosunkach wewnętrznych (w państwie) oraz zewnętrznych (międzynarodowych)

Brak przymusu - zasada dobrowolności

5. Wymień kompetencje, które posiada Unia Europejska

• Granice kompetencji Unii wyznacza zasada przyznania. Wykonywanie tych kompetencji podlega zasadom pomocniczości i proporcjonalności.

• Zgodnie z zasadą przyznania Unia działa wyłącznie w granicach kompetencji przyznanych jej przez Państwa Członkowskie w Traktatach do osiągnięcia określonych w nich celów. Wszelkie kompetencje nieprzyznane Unii w Traktatach należą do Państw Członkowskich.

• Zgodnie z zasadą pomocniczości, w dziedzinach, które nie należą do jej wyłącznej kompetencji, Unia podejmuje działania tylko wówczas i tylko w takim zakresie, w jakim cele zamierzonego działania nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez Państwa Członkowskie, zarówno na poziomie centralnym, jak i regionalnym oraz lokalnym, i jeśli ze względu na rozmiary lub skutki proponowanego działania możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Unii.

• Zgodnie z zasadą proporcjonalności zakres i forma działania Unii nie wykraczają poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celów Traktatów.

• Zgodnie z zasadą lojalnej współpracy Unia i Państwa Członkowskie wzajemnie się szanują i udzielają sobie wzajemnego wsparcia w wykonywaniu zadań wynikających z Traktatów.

• Państwa Członkowskie podejmują wszelkie środki ogólne lub szczególne właściwe dla zapewnienia wykonania zobowiązań wynikających z Traktatów lub aktów instytucji Unii.

• Państwa Członkowskie ułatwiają wypełnianie przez Unię jej zadań i powstrzymują się od podejmowania wszelkich środków, które mogłyby zagrażać urzeczywistnieniu celów Unii.

6. Na czy polega, wg wykładni decydowania politycznego, istota polityki w ramach Unii Europejskiej

Polityka jako działalność instytucji unijnych i państwowych;

Polityka jako stosunek władzy, wpływu i konfliktu;

Polityka jako funkcja w systemie społecznym;

Polityka jako proces podejmowania decyzji;

Polityka jako sposób rozwiązywania problemów.

7. Wymień uczestników decydowania politycznego w Unii Europejskiej

Uczestnicy

• decydenci indywidualni i zbiorowi, wśród których możemy wyróżnić:

• narodowych;

• ponadnarodowych

• instytucjonalnych

• organy państwa;

• instytucje i organizacje ponadnarodowe;

• formalnych (uprawnionych).

• nieformalnych (nieuprawnionych).

8. Wymień funkcje ideologii politycznej w Unii Europejskiej

Funkcje

• programowa, polegająca na tworzeniu wizji innego, lepszego społeczeństwa i państwa, pobudzenia do działania grup społecznych, kształtowania podstaw organizujących partie czy ruchy polityczne, określania ogólnego obrazu świata w celu jego konkretyzacji poprzez doktrynę i program polityczny;

• motywacyjna, polegająca na wyróżnieniu interesów danej grupy i tworzeniu w niej przekonania, iż jej interesy nie są dostatecznie reprezentowane wobec władzy bądź, jest ona dyskryminowana; co w konsekwencji pobudza do działań politycznych;

• legitymizująca, polegająca na tworzeniu przychylnej atmosfery społecznej i ugruntowywaniu przekonania, że istniejący ustrój i władza są prawowite, zgodne z naturalnymi procesami rozwoju państwa i społeczeństwa (często w tym działaniu w negatywnym świetle ukazuje poprzednią władzę, a niekiedy totalnie je dyskredytuje).

9. Wymień podmioty wpływu w ramach Unii Europejskiej

Podmioty wpływu:

• Partie polityczne oraz związane z nimi organizacje społeczne (formalne, nieformalne), które uczestniczą w walce o władzę oraz biorą udział w jej sprawowaniu;

• Partie i ruchy społeczne, które z powodów programowych (np. ugrupowania skrajnie prawicowe, czy skrajnie lewicowe) nie mają bezpośredniego wpływu na proces sprawowania władzy, lecz oddziałują na nią w sposób pośredni;

• Ruchy społeczne, które nie uczestniczą w walce o sprawowanie władzy, lecz aktywnie wpływają na proces polityczny (np. ekologiczne, feministyczne, pacyfistyczne, itp.). Na system polityczny oddziałują w sposób:

• Bezpośredni, stosując lobbying;

• Pośredni, wpływając na zmiany program ów głównych partii politycznych, które dążąc do poszerzenia swojego kręgu wyborców decydują się na włączanie postulatów „alternatywnych”.

• Niekiedy ruchy te przekształcają się w partie polityczne i wówczas biorą udział tak jak wymienione w pkt. 1;

• Środowiska opiniotwórcze, zwłaszcza intelektualne, powiązane z ugrupowaniami parlamentarnymi i pozaparlamentarnymi.

10. Wymień płaszczyzny kultury politycznej w ramach Unii Europejskiej

Płaszczyzny

• savoir-vivre życia politycznego (style zachowania politycznego);

• świadomość, postawy i orientacje polityczne;

• część większej całości - globalnej, regionalnej, subregionalnej, lokalnej;

• relacje obywatel - instytucje polityczne;

• obyczaje i normy reglamentujące zachowania polityczne.

11. Wymień 3-4 założenia Planu Schumana

9 maja 1950, plan zawierał propozycję ścisłej współpracy i koordynacji produkcji węgla i stali we Francji i RFN, współpracy w tym zakresie z innymi państwami zachodnioeuropejskimi. Realizacja planu zapewnić miała ponadto wzrost stopy życiowej społeczeństw obu państw, ułatwić eksport, pomóc w utworzeniu wspólnoty gospodarczej państw, których sprzeczne interesy prowadziły w przeszłości do wojen.

12. Wymień daty i traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie w latach 50 tych XX wieku

- 18 kwietnia 1951 w Paryżu został podpisany Traktat powołujący Europejską Wspólnotę Węgla i Stali. Powszechnie dokument ten nazwany był od miejsca podpisania Traktatem paryskim. Wszedł w życie po ratyfikacji przez państwa założycielskie 9 maja 1952 roku.

- 25 marca 1957 w Rzymie sześć państw członkowskich EWWiS podpisały traktaty rzymskie powołujące do życia dwie nowe wspólnoty: Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euroatom) i Europejska Wspólnota Gospodarcza. Weszły one w życie 1 stycznia 1958r.

13. Wymień cele Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali

Do podstawowych celów EWWiS należało:

- przyczynienie się do zrównoważenia wzrostu gospodarczego,

- zwiększenie zatrudnienia oraz podnoszenia stopy życiowej społeczeństw krajów członkowskich.

- najistotniejszym zadaniem było utworzenie wspólnego rynku surowców i produktów przemysłu węglowego i stalowego państw członkowskich.

- ujednolicenie taryfy transportowej na produkty tych sektorów.

14. Wymień cele Europejskiej Wspólnoty Obronnej

Projekt przedstawiony 1950 przez francuskiego polityka R. Plevena (tzw. plan Plevena), postulujący utworzenie wspólnego systemu obronnego, armii europejskiej, podległej wspólnym instytucjom politycznym. Była to m.in. odpowiedź na propozycję szybkiej remilitaryzacji Niemiec zgłoszoną przez Stany Zjednoczone. W ramach EWO armia niemiecka stałaby się częścią armii europejskiej.

Negocjacje trwały ponad rok i zakończyły się w 1952 podpisaniem traktatu w Paryżu. Zwolennikiem EWO był Ludowy Ruch Republikański (pod przywództwem R. Schumana), dążący do utworzenia federalnej Europy Ojczyzny. Partia komunistyczna i republikanie skupieni wokół Ch. de Gaulle'a zwalczali projekt, widząc w nim ograniczenie suwerenności Francji.

Ostatecznie Zgromadzenie Narodowe odrzuciło wniosek o ratyfikację, co położyło kres nie tylko EWO, ale też powstrzymało integrację polityczną na wiele lat.

15. Wymień cele Europejskiej Wspólnoty Politycznej

system współpracy państw UE w dziedzinie polityki zagranicznej, polegający na wzajemnej konsultacji, informowaniu się i uzgadnianiu stanowisk. Początki EWP sięgają lat 60. Dopiero Jednolity Akt Europejski (1986 r.) stworzył podstawy prawne funkcjonowania EWP. Traktat z Maastricht zadecydował o przekształceniu EWP w system Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa, stanowiącej tzw. drugi filar Unii Europejskiej.

16. Wymień cele Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej

EWG miała przyczynić się do harmonijnego rozwoju działalności gospodarczej, wzmożonej stabilizacji, szybszego podwyższenia poziomu stopy życiowej i zacieśnienia stosunków między państwami członkowskimi. Powyższe cele państwa Członkowskie EWG osiągnęły dzięki:

- stopniowemu rozwijaniu integracji poprzez ustanowienie strefy wolnego handlu, unii celnej i wreszcie wspólnego rynku, zapewniającego zniesienie przeszkód w swobodnym przepływie osób, usług i kapitałów.

- ustanowienie wspólnej polityki handlowej, rolnej i transportowej

- zapewnieniu wolnej konkurencji

- stworzeniu koordynacji polityki gospodarczej państw członkowskich

- utworzenie Europejskiego Funduszu Społecznego w celu zwiększenia możliwości zatrudnienia pracowników i przyczynienia się do podnoszenia poziomu życia.

- utworzenie Europejskiego Banku Inwestycyjnego mającego przyczynić się do rozwoju gospodarczego państw członkowskich poprzez dostarczenie środków finansowych.

17. Wymień daty dwóch traktatów o fuzji

25 marca 1957

8 kwietnia 1965

18. Wymień cele Jednolitego Aktu Europejskiego

zwiększenie uprawnień decyzyjnych Parlamentu (wprowadzenie nowych procedur)

rozszerzenie kręgu spraw, w których Rada podejmuje decyzje większością kwalifikowaną

stworzenie podstaw prawnych do funkcjonowania Rady Europejskiej

stworzenie podstawy prawnej dla późniejszego utworzenia Sądu Pierwszej Instancji

wprowadzenie do traktatów założycielskich przepisów dotyczących rynku wewnętrznego

wprowadzenie pojęcia Unii Gospodarczej i Walutowej

włączenie do Traktatu Rzymskiego nowych dziedzin, tj. spójności społeczno-ekonomicznej, badań naukowych i rozwoju technologicznego oraz ochrony środowiska

19. Wmień założenia Traktatu o Unii Europejskiej z Maastricht

zmiana nazwy EWG na WE

powołanie Unii Europejskiej składającej się z trzech filarów (I filar: WE, EWWiS, EURATOM, II filar - Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa, III filar - współpraca w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych)

zobowiązanie Wspólnoty do osiągnięcia Unii Gospodarczej i Walutowej, dysponującej wspólną walutą i wspólnym bankiem centralnym (miało to być osiągnięte w trzech etapach)

rozwijanie wspólnych polityk: zagranicznej i obrony

wprowadzenie obywatelstwa unijnego, określenie praw obywateli państw członkowskich (m. in.: swoboda przemieszczania się, czynne i bierne prawo wyborcze w wyborach samorządowych i europejskich, prawo do opieki dyplomatycznej i konsularnej)

potwierdzenie i rozszerzenie uprawnień WE w takich dziedzinach, jak m. in.: edukacja, sieci transeuropejskie, przemysł, zdrowie, kultura, ochrona konsumenta

utworzenie Funduszu Spójności (w celu transferu środków finansowych z bogatszych państw UE do biedniejszych)

współpraca policyjna i w zakresie polityki imigracyjnej - w oparciu o porozumienia międzyrządowe państw członkowskich

zmiany instytucjonalne, m.in.: rozszerzenie uprawnień legislacyjnych Parlamentu Europejskiego, rozszerzenie uprawnień Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości

20. Wymień założenia Traktatu o Unii Europejskiej z Amsterdamu

Do I filaru zaliczono swobodny przepływ osób, udzielenie azylu, imigrację, przekraczanie granic zewnętrznych, współpracę sądów a także uwzględniono treść Układu z Schengen o otwarciu granic wewnętrznych

Do traktatu został włączony protokół w sprawie polityki społecznej jako obowiązujący dotychczasowych oraz wszystkich przyszłych członków

Do traktatu dołączono rozdział o zatrudnieniu

Potwierdzono postanowienia dotyczące wspólnej p[polityki zagranicznej i polityki bezpieczeństwa. Koordynowanie tych polityk powierzono sekretarzowi generalnemu Rady oraz przewodniczącemu Rady i przewodniczącemu Komisji

Parlament Europejski otrzymał prawo współdecydowania wraz z Radą w większości kwestii prawodawstwa Unii

W Radzie UE poszerzono zakres spraw, w których będzie się odbywać głosowanie większością głosów(badania naukowe, zatrudnienie, patologie społeczne, równość szans, zdrowie publiczne)

Podniesiono rangę przewodniczącego komisji - do jego powołania jest niezbędna aprobata Parlamentu Europejskiego, a jego zatwierdzenie będzie konieczne do powołania pozostałych członków Komisji

Ustanowiono zasadę elastyczności, która umożliwia grupom państw członkowskich wykorzystanie instytucji wspólnoty do bliższej współpracy także w dziedzinach nieobjętych kompetencjami Unii.

21. Wymień założenia Traktatu o Unii Europejskiej z Lizbony

Zmniejszenie liczby komisarzy do 18 (mimo, że jest 27 państw członkowskich)

Zwiększenie liczby euro deputowanych dla Włoch

Decyzje unijne od 2014 będą podejmowane za pomocą tzw. podwójnej większości, zamiast zgody wszystkich państw członkowskich

Od 2009 Parlament Europejski będzie miał 750 członków (poprzednio 785)

Inicjatywa ustawodawcza obywateli wymagać będzie zebrania 1 miliona głosów w danej sprawie

Nie wygasalność tzw. procesu z Joaniny

Przyznanie Polsce stałego rzecznika generalnego w Europejskim Trybunale Sprawiedliwości

Wprowadzenie stanowiska wysokiego przedstawiciela Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa

Wprowadzenie stanowiska Przewodniczącego Rady Europejskiej

„Karta Praw Podstawowych”

„ Solidarność energetyczna”

22. Wymień Kryteria Kopenhaskie

Kryteria kopenhaskie to zbiór kryteriów, które muszą spełnić nowo wstępujące do Unii Europejskiej państwa, by zostać przyjętymi. Kryteria te uchwaliła Rada Europejska na szczycie w Kopenhadze w czerwcu 1993 roku. Dzielimy je na kryteria polityczne i ekonomiczne.

Kryteria polityczne:

istnienie instytucji gwarantujących stabilną demokrację

rządy prawa

poszanowanie praw człowieka

poszanowanie praw mniejszości.

Kryteria ekonomiczne:

istnienie gospodarki rynkowej gotowej sprostać konkurencji i wolnemu rynkowi;

zdolność do przyjęcia acquis communautaire;

zdolność sprostania unii politycznej, gospodarczej i walutowej.

23. Wymień założenia Układu z Schengen

Umowa międzynarodowa zawarta w Schengen (Luksemburg) 14 czerwca 1985 r. Celem układu jest zniesienie kontroli granicznych i wprowadzenie swobody przepływu osób między państwami członkowskimi - sygnatariuszami układu. Pierwotnie sygnatariuszami układu były Belgia, Francja, Niemcy, Luksemburg i Holandia. Następnie do układu przystąpiły Włochy (1990), Hiszpania i Portugalia (1991), Grecja (1992), Austria (1995), Dania, Szwecja i Finlandia (1996). Stronami układu są także Islandia i Norwegia (1999). Postanowienia układu zostały uszczegółowione w Konwencji Wykonawczej, podpisanej 19 czerwca 1990 r., która wprowadza wiele tzw. środków kompensacyjnych (środków bezpieczeństwa). Zniesieniu kontroli granic wewnętrznych między państwami-stronami Układu towarzyszy wzmocnienie kontroli na granicach zewnętrznych UE, zacieśnienie współpracy policji oraz koordynowanie polityki azylowej, a także współpraca sądowa w sprawach karnych i określenie zasad ekstradycji oraz współpraca w walce z handlem narkotykami.

24. Wymień 3-4 funkcje Komisji Europejskiej

Zadaniem komisji jest zapewnienie wykonywania postanowień traktatów tak aby prawo europejskie było stosowane zgodnie z układami zarówno przez inne organy wspólnoty, państwa członkowskie jak i przez poszczególne osoby.

Komisja jest organem wykonawczym wspólnoty. Dla wypełniania swoich zadań Komisja może podejmować postanowienia, formułować zalecenia i zajmować stanowiska. Zadania wykonawcze komisji przejawiają się w m.in. administrowaniu środkami własnymi wspólnoty, zarządzaniem wspólnotowym programem badań i kształcenia, zawiadywaniu europejskimi funduszami wprowadzeniu przepisów dotyczących europejskiej polityki rolne i prawa celnego.

Prawo inicjatywy w zakresie prawodawstwa europejskiego i bez jej wniosku nie może być wszczęte postępowanie prawodawcze.

Komisja reprezentuje wspólnotę wobec państw członkowskich może prowadzić w ich imieniu negocjacje zmierzające do zawarcie porozumień międzynarodowych.

25. Wymień 3-4 funkcje Parlamentu Europejskiego

Uczestniczenie w przygotowywaniu dyrektyw i rozporządzeń poprzez wypowiadanie się na temat projektów Komisji Europejskiej

Ratyfikowanie zawartych przez Wspólnotę międzynarodowych umów o stowarzyszeniu i współpracy jak również rozszerzających Unię o nowe państwa

Współdecydowanie w zakresie jednolitego prawa wyborczego i obywatelstwa europejskiego

Podejmowanie wspólnie z Radą Unii Europejskiej decyzji w sprawach budzetu wspólnoty

26. Wymień 3-4 funkcje Rady Unii Europejskiej

Mianowanie członków innych instytucji np.: członków komisji doradczych na podstawie listy przekładanej przez państwa członkowskie i po wysłuchaniu europejskich grup interesu oraz Komisji Wspólnot

Zatwierdzenie procedury postępowania przed Europejskim trybunałem Sprawiedliwości i regulaminu Komitetu Ekonomiczno-społecznego.

Kontrola Komisji Europejskiej

Udzielanie pełnomocnictw do wprowadzania uchwalonych przepisów.

27. Wymień 3-4 funkcje Rady Europejskiej

Ustalanie głównych kierunków integracji europejskiej

Określenie ogólnych linii polityki Wspólnoty

Tworzenie nowych obszarów wspólnej działalności krajów członkowskich

Wykonywanie arbitrażu w kwestiach spornych które nie zostały rozstrzygnięte w Radzie Unii Europejskiej

28. Wymień 3-4 funkcje Komitetu Ekonomiczno - Społecznego

Funkcja doradcza przy trzech głównych instytucjach Unii Europejskiej (Parlament Europejski, Rada UE, Komisja Europejska)

Dbanie o wzrost poparcia/wkładu zorganizowanego unijnego społeczeństwa obywatelskiego w budowanie Europy, umacnianie wizji Europy bliskiej swym obywatelom i nadawanie jej bardziej konkretnego kształtu

Umacnianie pozycji społeczeństwa obywatelskiego w krajach poza wspólnotowych (lub grupach krajów).

29. Wymień 3-4 funkcje Komitetu Regionów

Angażowanie władz regionalnych i lokalnych w europejski proces decyzyjny i tym samym wspieranie większego udziału obywateli.

Głosowanie w sprawie zaleceń politycznych dotyczących strategii europejskich i branie udziału w opracowywaniu prawodawstwa wspólnotowego.

Czuwanie nad tym, by przestrzegane były zasady pomocniczości i proporcjonalności, tak by decyzje europejskie podejmowano i wdrażano jak najbliżej obywateli, na najbardziej odpowiednim szczeblu.

Wspieranie współpracy między władzami regionalnymi i lokalnymi państw członkowskich, a w ramach strategii rozszerzenia, polityki sąsiedztwa i polityki rozwoju również współpracę z władzami regionalnymi i lokalnymi krajów kandydujących, potencjalnych krajów kandydujących, krajów sąsiadujących i krajów trzecich.

30. Wymień 3-4 funkcje Trybunału Sprawiedliwości i Sądu I Instancji

TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI:

1. Rozstrzyga spory między państwami członkowskimi oraz między nimi a organami Unii

2. Bada zgodność aktów prawnych wydawanych przez organy z traktatami

3. Pełni funkcję sądu administracyjnego (rozpatruje skargi osób fizycznych i prawnych przeciwko decyzjom organów Unii) oraz sadu cywilnego i rozjemczego

4. Bada zgodność umów międzynarodowych zawartych przez UE z innymi organizacjami i państwami oraz z postanowieniami traktatów

5. Dokonuje oficjalnej wykładni prawa unijnego

SĄD I INSTANCJI rozstrzyga :

1. skarg bezpośrednich wniesionych przez osoby fizyczne lub prawne przeciwko aktom instytucji, organów i jednostek organizacyjnych Unii Europejskiej (których są one adresatami lub które dotyczą ich bezpośrednio i indywidualnie), jak również aktów regulacyjnych (które dotyczą ich bezpośrednio i nie obejmują środków wykonawczych), czy wreszcie przeciwko zaniechaniu działania przez te instytucje, organy i jednostki organizacyjne

2. skarg wniesionych przez państwa członkowskie przeciwko Komisji

3. skarg wniesionych przez państwa członkowskie przeciwko Radzie, dotyczących aktów z dziedziny pomocy państwa, handlowych środków ochronnych („dumping") oraz aktów, za pomocą których korzysta ona z uprawnień wykonawczych

skarg o odszkodowanie za szkody wyrządzone przez instytucje Unii Europejskiej lub ich pracowników

31. Wymień 3-4 funkcje Europejskiego Banku Centralnego

- nakładanie grzywien i periodycznych opłat karnych na przedsiębiorstwa

- emitowanie banknotów oraz wydawanie zgody na emitowanie banknotów i monet przez narodowe banki centralne

- wydawanie opinii na prośbę głównych organów Unii Europejskiej lub stosownych organów krajowych oraz z własnej inicjatywy.

- zarządzanie Europejskim Systemem Banków Centralnych

- wydawanie rozporządzeń, decyzji, zaleceń i opinii oraz inicjowanie wydawania analogicznych aktów przez główne organy UE w zakresie polityki monetarnej i finansów UE.

32. Wymień 3-4 funkcje Europejskiego Banku Inwestycyjnego

- Europejski Bank Inwestycyjny udziela kredytów i gwarancji ułatwiających finansowanie projektów przyczyniających się do rozwoju regionów najsłabszych gospodarczo, zmierzające do unowocześniania bądź przekształcania przedsiębiorstw.

- Bank udziela kredytów (lub je gwarantuje) zarówno publicznym, jak i prywatnym podmiotom z państw-akcjonariuszy, a nadrzędnym celem jego działań jest przyczynianie się do harmonijnego rozwoju Wspólnoty.

- kredyty dla krajów z Afryki, Azji, Basenu Morza Śródziemnego, Karaibów i Pacyfiku oraz Ameryki Łacińskiej,

- rozwój transeuropejskich sieci transportowych,

- kreowanie połączeń z państwami Europy Środkowej

33. Wymień 3-4 funkcje Europejskiego Systemu Banków Centralnych

- utrzymanie stabilności cen (czyli kontrola inflacji).

- kreowanie i realizacja polityki walutowej UE, zarządzanie rezerwami walutowymi krajów członkowskich, przeprowadzanie operacji dewizowych oraz wspieranie sprawnego działania systemów płatniczych.

- decydowanie o autoryzacji emisji monet i banknotów wspólnej waluty na obszarze Euro i decydowanie o wielkości ich emisji.

34. Wymień etapy integracji Polski z Unią Europejską

- Polska do 1989 roku należała do konkurencyjnej w stosunku do EWG Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG). Jeszcze przed jej rozwiązaniem, we wrześniu 1988 r., nawiązała stosunki dyplomatyczne ze Wspólnotami.

- 19 września 1989 roku podpisano umowę Polska-EWG.

- 26 lutego 1990 roku pierwszym ambasadorem Polski przy Komisji Wspólnot Europejskich został Jan Kułakowski.

- 25 maja 1990 r. Polska złożyła oficjalny wniosek o rozpoczęcie negocjacji umowy o stowarzyszeniu ze Wspólnotami Europejskimi. Umowa taka, znana pod nazwą Układu Europejskiego, została podpisana 16 grudnia 1991 roku, a weszła w życie 1 lutego 1994 roku (część handlowa - 2 lata wcześniej).

- W 1993 r. na szczycie Rady Europejskiej w Kopenhadze ustalono polityczno-ekonomiczne kryteria (kryteria kopenhaskie), jakie musiały spełnić państwa Europy Środkowo-Wschodniej, aby mogły ubiegać się o przystąpienie do Unii. Oficjalny wniosek o członkostwo Polska złożyła 8 kwietnia 1994 roku w Atenach.

- 8 sierpnia 1996 roku powołano Komitet Integracji Europejskiej. 2

- 8 stycznia 1997 roku uchwalono Narodową Strategię Integracji.

- Podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Luksemburgu w grudniu 1997 r. zapadła decyzja o podjęciu negocjacji członkowskich z sześcioma państwami: Polską, Węgrami, Czechami, Słowenią, Estonią i Cyprem - tzw. grupa luksemburska. Polska rozpoczęła negocjacje 31 marca 1998 roku. Negocjacje poprzedził tzw. screening czyli przegląd zgodności prawa wewnętrznego z prawem wspólnotowym.

- Wszystkie sprawy związane z integracją Polski z UE koordynował utworzony w październiku 1996 r. Komitet Integracji Europejskiej. Negocjacje w imieniu rządu prowadził Pełnomocnik Rządu do spraw Negocjacji o Członkostwo Polski w Unii Europejskiej. Od marca 1998 r. był nim Jan Kułakowski. W październiku 2001 r. zastąpił go Jan Truszczyński. Na szczycie w Kopenhadze, zakończonym 13 grudnia 2002 r., ówczesny rząd Leszka Millera sfinalizował negocjacje.

- 16 kwietnia 2003 r. Polska podpisała traktat akcesyjny. Referendum w sprawie członkostwa odbyło się w dniach 7-8 czerwca 2003. W jego wyniku Polska, razem z pozostałymi dziewięcioma innymi krajami, wstąpiła do Unii 1 maja 2004 roku.

35. Wymień 3-4 funkcje funduszu PHARE

Usługi związane z podnoszeniem jakości produktów i usług, w tym m.in.: uzyskanie certyfikatów zgodności dla wyrobów, usług, surowców, maszyn i urządzeń, aparatury kontrolno-pomiarowej i personelu

Usługi doradcze i szkoleniowe dla przedsiębiorców, którzy rozwijają swoje firmy poprzez wdrażanie rozwiązań innowacyjnych i nowych technologii. Doradcy np. ocenią technologię stosowaną przez przedsiębiorcę (przeprowadzą tzw. audyt technologiczny) i przygotują do wdrożenia nowych technologii

Zarządzanie przedsiębiorstwem. Usługi doradcze związane z marketingiem i rozwojem rynków, zarządzaniem, rozwojem zasobów ludzkich w firmie i szkoleniem pracowników, zarządzaniem finansami i rachunkowością, systemami jakości, planowaniem strategicznym, nowymi technologiami

Działania eksportowe. Usługi doradcze dla firm eksportujących i potencjalnych eksporterów, związane z tworzeniem i wdrażaniem indywidualnych planów rozwoju eksportu firmy

36. Wymień 3-4 funkcje fundusz SAPARD

Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych i rybnych

Inwestycje w gospodarstwach rolnych

Rozwój i poprawa infrastruktury obszarów wiejskich

Różnicowanie działalności gospodarczej na obszarach wiejskich

Szkolenia zawodowe

37. Wymień 3-4 funkcje ISPA

ISPA jest jednym z pomocnych programów Unii Europejskiej, mającym na celu wsparcie krajów kandydujących w zakresie spójności poprzez dofinansowanie dużych projektów inwestycyjnych w sektorze środowiska i transportu.

FUNKCJE ISPA

1. Oczyszczanie ścieków i zaopatrzenie w wodę (poprawa jakości wód powierzchniowych, polepszenie jakości i dystrybucji wody przeznaczonej do spożycia),

2. Ochrona powietrza (poprawa jakości powietrza),

3. Gospodarka odpadami (racjonalizacja gospodarki odpadami),

4. Inne (ochrona powierzchni ziemi, zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego).

38. Opisz zasadę subsydiarności i proporcjonalności

Zasada subsydiarności i proporcjonalności została wprowadzona przed obawą nadmiernej ingerencji Unii w sprawy krajowe.

Subsydiarność została wprowadzona do prawa traktatowego przez Jednolity Akt Europejski, ale początkowo dotyczyła wyłącznie polityki ochrony środowiska. Dopiero Traktat z Maastricht rozciągnął jej stosowanie na wszystkie dziedziny, które nie należą do kompetencji wyłącznych wspólnoty. Subsydiarności w odniesieniu do Wspólnot to przede wszystkim fakt, że są one uprawnione do podjęcia działań tylko wtedy, gdy ich cele nie mogą być osiągnięte na niższym szczeblu, a zatem przez państwa członkowskie. Poza tym podejmowane środki powinny być jak najprostsze i realizowane na szczeblu możliwie najbliższym obywatelowi.
Praktycznym przejawem stosowania subsydiarności jest obowiązek uzasadniania zgodności proponowanych przez Komisję Europejską aktów prawnych z zasadą pomocniczości. Oprócz tego raz w roku Komisja przedkłada Radzie Europejskiej i Parlamentowi Europejskiemu raport na temat przestrzegania w Unii Europejskiej subsydiarności. Zasada ta odnosi się zatem nie tylko do podziału zadań między instytucje UE i władze państw członkowskich, ale także wyznacza granice prawodawstwa wspólnotowego.

Proporcjonalność Zasada ta jest poniekąd uzupełnieniem idei subsydiarności oznacza to, że środki podejmowane na szczeblu wspólnotowym muszą być adekwatne do wyznaczonych zadań. Zastosowany instrument prawny pozostaje w zgodzie z zasadą proporcjonalności, jeśli jest:

Odpowiedni - taki, dzięki któremu dany cel będzie możliwy do osiągnięcia

Konieczny - taki, bez którego osiągnięcie danego celu jest niemożliwe

Proporcjonalny sensu stricte - taki, który w jak najmniejszym stopniu stanowi przeszkodę w wykonywaniu innych celów

Praktycznym przejawem przestrzegania tej zasady jest wyrażony w Traktacie Amsterdamskim obowiązek podawania w uzasadnieniach do proponowanych aktów prawnych informacji na temat spełnienia wymogów proporcjonalności.

39. Opisz zasadę niedyskryminacji

Zasada niedyskryminacji oznacza że w odniesieniu do reguł działalności gospodarczej obywatele innych państw członkowskich traktowani są tak samo jak obywatele kraju przyjmującego (tzw. klauzula narodowa lub klauzula traktowania narodowego). Nie oznacza to jednak, że działalność gospodarcza we wszystkich państwach członkowskich prowadzona jest na identycznych warunkach. Kwestie takie jak formy działalności gospodarczej, wymogi formalne i kapitałowe dla rozpoczęcia działalności czy wreszcie jej opodatkowanie regulowane są przez prawo krajowe, a nie prawo wspólnotowe. W praktyce oznacza to, że otwarcie firmy w wybranym państwie członkowskim UE wymaga koniecznego dostosowania się do przepisów prawnych tego kraju.

40. Opisz zasadę wzmocnionej współpracy

Mechanizm pozwalający grupie co najmniej dziewięciu państw członkowskich Unii Europejskiej na pogłębienie współpracy w ramach kompetencji niewyłącznych Unii. Celem wzmocnionej współpracy jest "sprzyjanie realizacji celów Unii, ochrona jej interesów oraz wzmocnienie procesu jej integracji". Współpraca ma charakter otwarty - może w niej brać udział każde państwo członkowskie spełniające warunki określone w decyzji ustanawiającej współpracę oraz zobowiązujące się przestrzegać akty prawne już przyjęte w ramach tej współpracy. Współpraca nie może naruszać rynku wewnętrznego ani spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej Unii, a także nie może wprowadzać dyskryminacji żadnego państwa członkowskiego w zakresie handlu ani naruszać zasad konkurencji. Regulacje dotyczące mechanizmu zawarte są w art. 20 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 326-334 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Decyzję o ustanowieniu wzmocnionej współpracy może podjąć Rada Unii Europejskiej za zgodą Parlamentu Europejskiego w sytuacji, gdy celów tej współpracy nie mogą zostać zrealizowane przez Unię jako całość w rozsądnym terminie. Państwa, które pragną ustanowić pomiędzy sobą wzmocnioną współpracę, kierują do Komisji Europejskiej wniosek określający zakres zastosowania i cele przewidywanej współpracy. Komisja może przedłożyć Radzie UE odpowiedni wniosek lub odmówić, zawiadamiając zainteresowane państwa członkowskie i podając uzasadnienie.

Państwo członkowskie pragnące przystąpić do już realizowanej współpracy notyfikuje swój zamiar Radzie UE i Komisji Europejskiej. Jeśli warunki uczestnictwa zostały spełnione, Komisja w ciągu czterech miesięcy potwierdza uczestnictwo danego państwa. Może przy tym określić środki przejściowe dotyczące stosowania aktów prawnych przyjętych już w ramach współpracy. Jeśli Komisja uzna, że warunki nie zostały spełnione, wskazuje środki konieczne do spełnienia warunków i określa termin ponownego rozpatrzenia wniosku. Jeśli po upływie tego terminu Komisja uzna, że warunki nadal nie są spełnione, zainteresowane państwo może zwrócić się o decyzję do Rady UE, podejmującej decyzję w sposób analogiczny do podjęcia decyzji o ustanowieniu współpracy. W przypadku decyzji pozytywnej, na wniosek Komisji może określić środki przejściowe, o których mowa powyżej.

41. Opisz zasadę równowagi instytucjonalnej

Jest to zasada w prawie wspólnotowym stwierdzająca, że żadna instytucja Unii Europejskiej nie ma supremacji nad inną instytucją. Sprowadza się to do sytuacji, w której każdy organ podejmuje właściwe tylko jemu działania przy czym nie narusza kompetencji innych organów. I tak w pierwszym filarze Komisja Europejska jest organem inicjującym prace legislacyjne (a nie zatwierdzającym), Rada Unii Europejskiej wspólnie z Parlamentem Europejskim podejmują decyzje a nie są np. instytucjami odwoławczymi, zaś Europejski Trybunał Sprawiedliwości jest sądem i organem odwoławczym dla podjętych decyzji, który rozsądza zgodnie z przyjętymi przez instytucje przepisami prawnymi.

42. Wymień akty wydawane przez Komisję Europejską

Katalog aktów prawnych, którymi mogą posługiwać się organy Wspólnot, zawiera określone rodzaje aktów prawnych - rozporzadzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia i opinie - którymi mogą się posługiwać Rada i Komisja. Każda z kategorii aktów prawnych wydawanych przez organy Wspólnot pozwala na osiagnięcie określonych celów. Akty te różnia się charakterem, moca obowiązującą, sposobem uchwalenia i służą realizacji różnych zadań.

Organy Wspólnot (Rada Unii Europejskiej i Komisja Europejska) są w wydawaniu aktów prawnych związane postanowieniami traktatów założycielskich, przewidujących dla każdego rodzaju sprawy wydanie konkretnego aktu prawnego.

43. Wymień zadania EUROPOL

Wspieranie państw Unii w zapobieganiu i zwalczaniu przestępczości, czemu służyć ma gromadzenie i analiza danych. Współpraca między policjami krajowymi w sprawach dotyczących przemytu narkotyków, handlu materiałami radioaktywnymi, kradzieży samochodów, „prania” brudnych pieniędzy, handlu kobietami i dziećmi, nielegalnej imigracji oraz terroryzmu.

44. Wymień zadania EUROJUST

Najważniejszym zadaniem jest współpraca organów krajowych (odpowiedników polskiej prokuratury) w przypadku śledztw, dochodzeń oraz czynności ścigania podejmowanych na etapie postępowania przygotowawczego, w które zaangażowane są minimum dwa państwa.

Kolejnym jest usprawnianie i działanie na rzecz poprawy w stosunkach między właściwymi instytucjami, głównie drogą ułatwień w realizacji międzynarodowej pomocy prawnej oraz wykonywanie Europejskiego Nakazu Aresztowania (ENA). EUROJUST ma również zwiększać efektywność ścigania oraz wykrywania czynów karalnych w dziedzinie przestępczości zorganizowanej i międzynarodowej.

45. Wymień zadania OLAF

Zadaniem Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych jest ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej, walka z oszustwami, korupcją i jakąkolwiek niewłaściwą działalnością, włączając w to niewłaściwe postępowanie w obrębie Instytucji Europejskich. Dążąc do realizacji założonych celów w odpowiedzialny, przejrzysty i oszczędny sposób. OLAF wypełnia swoją misję prowadząc niezależnie wewnętrzne i zawietrzne dochodzenia. Organizuje bliską i regularną współpracę pomiędzy właściwymi władzami w państwach członkowskich mając na celu koordynację ich działalności. OLAF dostarcza krajom członkowskich niezbędnej pomocy i wiedzy technicznej w zakresie zwalczania oszustw. Wspomaga przy tworzeniu strategii walki z oszustwami w Unii Europejskiej i podejmuje inicjatywy wzmocnienia odpowiedniego ustawodawstwa.

46. Co niesie z sobą obywatelstwo Unii Europejskiej

Obywatelstwo europejskie ustanowiono Traktem z Maastricht. Obywatelem Unii jest każda osoba posiadająca obywatelstwo państw członkowskich. Obywatele Unii korzystają z praw i są poddani obowiązkom wynikającym z prawa europejskiego. Obywatelstwa Unii Europejskiej nie można się zrzec, chyba że dana osoba fizyczna zrzeka się obywatelstwa krajowego jako obywatel państwa członkowskiego UE, nie posiadając jednocześnie obywatelstwa innego państwa unijnego.

Prawa obywateli UE:

- prawo swobodnego poruszania się i pobytu na terytorium państw członkowskich

- czynne i bierne prawo wyborcze do Parlamentu Europejskiego w czasie wyborów możemy głosować tylko w jednym państwie i tylko w jednym kandydować

- czynne i bierne prawo wyborcze w wyborach do samorządów w pastwie członkowskim.

- prawo skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich

- prawo do korzystania z opieki dyplomatycznej i konsularnej państwa członkowskich

- Prawo składania petycji do Parlamentu Europejskiego dotyczących wszelkich spraw, jakimi się Parlament zajmuje

- Prawo do pisemnego zwracania się do instytucji Wspólnoty: Parlamentu Europejskiego, Rady, Komisji Europejskiej, Trybunału Sprawiedliwości, Trybunału Obrachunkowego, Komitetu Społeczno - Ekonomicznego oraz Komitetu Regionów w jednym z oficjalnych języków UE i otrzymania odpowiedzi w języku tożsamym

---