uklad krwionosny, studia, IV semestr, anatomia


Układ krwionośny tworzy zamknięty system naczyń krwionośnych, w których dzięki pracy serca nieustannie krąży krew. Naczynia krwionośne prowadzące krew z serca to tętnice, zaś naczynia przez które krew płynie do serca nazywamy żyłami. W miarę oddalania się od serca tętnice stają się coraz cieńsze, aż stopniowo przechodzą w najdrobniejsze naczynia krwionośne, zwane naczyniami włosowatymi. W naczyniach włosowatych odbywa się wymiana materii pomiędzy krwią i tkankami. Krew tętnicza ( o niewielkiej średnicy) dopływa do naczyń włosowatych i z sieci naczyń włosowatych odpływa do małych żył. Powstałe z naczyń włosowatych drobne żyłki zbierają krew z tkanek ciała i łączą się w coraz większe żyły prowadzące krew do serca.

Serce

Serce jest workiem mięśniowym o budowie jamistej, który w układzie krwionośnym odgrywa rolę pompy tłoczącej. Serce położone jest w obrębie klatki piersiowej pomiędzy płucami w śródpiersiu środkowym. 2/3 części serca znajduje się po lewej stronie klatki piersiowej. Jego kształt przypomina tępy stożek o wadze około 300 gramów. Normalna wielkość serca dorosłego człowieka w przybliżeniu odpowiada wielkości jego zaciśniętej pięści. Serce (i początkowe odcinki wielkich naczyń) pokryte jest workiem osierdziowym. Ściana serca składa się z trzech warstw. Warstwa wewnętrzna - wsierdzie (przechodzi w błonę wewnętrzną naczyń krwionośnych), warstwa środkowa - właściwy mięsień sercowy, od zewnątrz zaś serce spowite jest błoną surowiczą, która składa się z dwóch listków:
- listek trzewny tzw. nasierdzie, pokrywa bezpośrednio mięsień sercowy
- listek ścienny tzw. osierdzie, zamykające jamę osierdzia

Powstała pomiędzy listkami osierdzia szczelinowata przestrzeń - jama osierdzia, wypełniona jest niewielką ilością płynu surowiczego, który podczas pracy serca zapobiega wzajemnemu tarciu obu listków.

Jama serca składa się z przedsionka prawego i lewego oraz prawej i lewej komory. Od komór serca odchodzą naczynia tętnicze, zaś do przedsionków dochodzą żyły. Pomiędzy przedsionkami a komorami oraz komorami a tętnicami znajdują się zastawki. Zastawki przepuszczają krew w jednym kierunku, uniemożliwiając jej powrót do miejsca skąd siłą skurczu została wypchnięta. Rytmiczna praca serca przebiega w kolejności: 1-skurcz przedsionków, 2-skurcz komór, 3- faza spoczynku. Pod wpływem skurczów komór krew zostaje wepchnięta do naczyń tętniczych.

Tętnice

Aorta - tętnica główna, poprzez liczne odgałęzienia zaopatruje cały ustrój w bogatą w tlen krew. Aorta ma kształt laski. Biegnie ona z lewej komory serca ku górze (część wstępująca), następnie zagina się (łuk aorty) i schodzi w dół (część zstępująca). Aorta zstępująca w przebiegu przez klatkę piersiową nosi nazwę aorty piersiowej, zaś w przebiegu przez jamę brzuszną -aorty brzusznej.

Od łuku aorty odchodzą trzy tętnice:
- tętnica bezimienna (dzieli się na tętnicę: podobojczykową prawą i szyjną wspólną prawą )
- tętnica szyjna wspólna lewa
- tętnica podobojczykowa lewa

Tętnica szyjna wspólna dzieli się na tętnicę szyjną zewnętrzną i wewnętrzną (doprowadza krew do mózgowia i oka).

Tętnica podobojczykowa - jej przedłużeniem jest tętnica ramienna, ta z kolei w okolicy łokcia dzieli się na tętnicą promieniową ( tu zazwyczaj badamy puls) i na tętnicę łokciową.
Od aorty piersiowej odchodzą tętnice międzyżebrowe.

Zaopatrująca (poprzez swoje rozgałęzienia) w krew narządy jamy brzusznej aorta brzuszna, dzieli się ostatecznie na tętnice biodrową prawą i lewą. Natomiast każda z nich rozgałęzia się na tętnice biodrową wewnętrzną (zaopatruje w krew narządy miednicy) i zewnętrzną( przechodzi w tętnicę udową, a w okolicy podkolanowej w tętnicę piszczelową).

Żyły

Żyła główna górna - zbiera krew z górnej części ciała. Uchodzą do niej dwie żyły bezimienne powstające z żyły szyjnej wewnętrznej i żyły podobojczykowej.

Żyła główna dolna (największa żyła ustroju)- jej rola polega na odprowadzaniu krwi z dolnej części ciała do serca (prawego przedsionka).

Układ krwionośny człowieka

[edytuj]

Z Wikipedii

Skocz do: nawigacji, szukaj

Układ krwionośny człowieka

Układ krwionośny człowieka (łac. sistema sanguiferum hominis) jest układem zamkniętym, co oznacza, że krew (łac. sanguis) krąży w systemie naczyń krwionośnych, a serce (łac. cor) jest pompą, która wymusza nieustanny obieg krwi. Układ ten wraz z układem limfatycznym (łac. sistema lyphaticum) tworzą układ krążenia (łac. sistema circulatorium).

Krążenie krwi odkrył William Harvey. Rola serca w krążeniu krwi nie była rozpoznana aż do opublikowania pracy Harveya w 1628 roku. Dokonując klasycznych eksperymentów, Harvey ustalił to, co teraz wiemy o krążeniu krwi. Typowe jego doświadczenie polegało następująco. Zakładał opaskę uciskową na czyjeś ramię i kiedy żyły nabrzmiały, naciskał je, by się przekonać, w którym kierunku płynie krew. W ten sposób odkrył, że krew w żyłach zawsze płynie w kierunku serca.

Naczynia (łac. vasa) to żyły (łac. venae), tętnice (łac. arteriae) oraz włosowate naczynia krwionośne . Krew wypływa z serca tętnicami, a wraca do serca żyłami. Im dalej od serca tym ciśnienie krwi (łac. tensio sanguinis) jest mniejsze, a w żyłach nawet bliskie zeru.
Ciśnienie wytwarzane przez pulsowanie serca nie wystarcza do przepchnięcia krwi przez cały krwiobieg z powrotem do serca, zwłaszcza wtedy gdy krew musi przebywać drogę w górę. W trakcie przemieszczania się krwi serce wspomaga pulsowanie tętnic, wyposażonych we własna mięśniówkę. Cofaniu się krwi zapobiegają natomiast znajdujące się w żyłach zastawki.

Układ krwionośny składa się z: