Przebieg formowania metodą skorupową (shawa):
Stosuje się dwie metody wykonywania form skorupowych: tzw. proces C, opracowany przez I. Croninga, i proces D, opracowany przez H. Dieterta. W procesie C grubość skorupy zależy od czasu przetrzymania masy formierskiej na podgrzanej płycie modelowej.
Podgrzaną do temperatury 220-280°C płytę modelową nakładamy na zbiornik z masą skorupową. Całość obracamy o 180°. W wyniku podwyższonej temperatury płyty, żywica topi się i wiąże piasek. Powstaje cienka, plastyczna skorupa, której grubość zależy od czasu przetrzymania płyty w tym położeniu. Po obróceniu zbiornika z płytą do położenia wyjściowego niezwiązana masa opada na dno zbiornika, a na płycie zostaje skorupa. Płytę modelową wprowadzamy do pieca, aby utwardzić skorupę, po czym ją zdejmujemy i powtarzamy cykl po uprzednim oczyszczeniu płyty.
Wady i zalety formowania skorupowego:
łatwość uzyskania odlewów o bardzo cienkich ściankach
zwiększenie gładkości powierzchni odlewów,
wzrost dokładności wymiarowej odlewów,
zmniejszenie naddatków na obróbkę w wyniku wzrostu gładkości powierzchni i możliwość stosowania powierzchni surowych,
zmniejszenie zużycia materiałów formierskich,
obniżenie pracochłonności oczyszczania odlewów,
możliwość mechanizacji i automatyzacji procesu,
możliwość zatrudnienia pracowników o niższych kwalifikacjach.
wysoki koszt materiałów formierskich,
skomplikowane i drogie maszyny do formowania,
pracochłonność w porównaniu do odlewania metodą kokilową
trujące opary o bardzo nieprzyjemnych zapachu
problem ze składowaniem odpadów masy
|
Powody Występowania Błędów przy wytwarzaniu odlewów:
błędy oprzyrządowania odlewniczego
błędy wykonania form i rdzeni
błędy składania form odlewniczych
odkształcanie powstające podczas odlewania formy
błędy wykończenia odlewów
Metoda wytapianych modeli polega na stosowaniu jednorazowych modeli które po zaformowaniu ulegają zniszczeniu, najczęściej wytopieniu co eliminuje konieczność wyciągania z formu co jest uwzględniane w konstrukcji modelu ma to wpływ na dokładność otrzymywanych odlewów.
Operacje procesu odlewania metodą modeli wytapianych:
wykonanie modeli odlewów i układu wlewowego,
montaż modeli na wlewie głównym,
tworzenie powłoki ceramicznej poprzez kilkakrotne zanurzanie zestawu modelowego w płynnej masie ogniotrwałej i obsypywanie piaskiem kwarcowym,
tworzenie powłok samonośnej lub umieszczanie w skrzynkach formierskich,
wytapianie modeli (może odbywać się w urządzeniach wannowych, bębnowych lub komorowych z wykorzystaniem gorącego powietrza lub pary wodnej),
w razie potrzeby dodatkowe wypalanie formy w piecach komorowych w temperaturze 850-900°C,
zalewanie ciekłym metalem,
wybijanie odlewów z formy,
odcinanie odlewów od wlewu głównego,
czyszczenie i wykańczanie odlewów.
Zalety i wady procesu odlewania metodą wytapianych modeli:
uzyskiwanie największych dokładności wymiarowych i gładkości powierzchni,
zastępowanie drogich odkuwek i obróbki skrawaniem poprzez wykonanie odlewów precyzyjnych,
możliwość uzyskania odlewów o bardzo złożonych kształtach, niemożliwych do wykonania innymi metodami,
możliwość wykonania odlewu z dowolnego stopu (w produkcji seryjnej i wielkoseryjnej stosowana najczęściej do staliw, zwłaszcza stopowych, rzadziej żeliw i stopów miedzi, a wyjątkowo do stopu aluminium),
można uzyskać odlewy cienkościenne,
proces trudny do mechanizacji i automatyzacji,
Wykonywanie form odlewniczych z ciekłych mas ceramicznych chemicznie utwardzanych. Czynnikiem wiążącym zależnie od temperatury topnienia stopu odlewniczego mogą być:
zhydrolizowany krzemian etylu 40 (stopy Cu),
krzemionka koloidalna i gips (stopy Al i Cu),
gips (stopy Al, Zn i Pb).
Technologia wykonywania form zgodnie z metodą Shaw`a najczęściej stosowana jest do wykonywania odlewów o masie 0,5 do 150kg z żeliwa, staliwa bądź stopów miedzi. Stosowana jest do produkcji jednostkowej i/lub małoseryjnej odlewów precyzyjnych charakteryzujących się dużą dokładnością wymiarową i małą chropowatością powierzchni. Dokładność wymiarowa odlewów wytwarzanych tą metodą jest bardzo duża.
Istotą technologii Shaw`a jest to, że masą formierską jest ciekła masa ceramiczna składająca się z ogniotrwałego materiału ceramicznego (np. molochite, cyrkon, palonka wysokoglinowa) oraz ze zhydrolizowanego krzemianu etylu 40.
Rodzaj i proporcje składników ciekłych mas ceramicznych są dobierane indywidualnie w zależności od gabarytów i masy odlewów, grubości ich ścianki oraz rodzaju tworzywa metalowego.
|