4.Fotoefekt.
Prawa zjawiska fotoelektrycznego:
1.Dla każdej substancji istnieje pewna część graniczna powyżej której foto-zjawisko nie zachodzi bez względu na to jak silne jest oświetlenie.
2.Prędkość elektronów wybijanych jest funkcją częstości nie zależy od natężenia światła.
3.Ilość elektronów wybitych jest wprost proporcjonalna do natężenia (im natężenie większe tym jaśniej).
Einstein pokazał, że:
hvg=w w-praca wyjścia
częstość graniczna
mv2/2=hv-w -hv-energia fotonu
mv2/2=eUn - -Un napięcie hamowania
eUn=hv-w e-ładunek elektronu
h=eUn/(v-vgr) -stała Plancka
Masa i pęd fotonu.
εf=hv m.=hv/c2 -masa fotonu
pf=mc=(hv/c2)c=hv/c - pęd fotonu
k=2π/λ - liczba falowa
pf=hk/2π=hk
11.Równanie Schrodingera (stacjonarne-wyprowadzenie).
ρ(v,t)-gęstość prawdopodobieństwa jest to moduł z funkcji
Energia nie zależy od położenia tylko od czasu U=U(x)
Podstawiając do równania Schrodingera
12.Cząstka w jamie potencjału.
U(x)=0 x∈[0,L]
U(x)=∞ x<0,x>L
funkcja falowa na ściankach musi być równa 0
Po wyliczeniu energia wynosi:
ΔE- różnica między potencjałami energetycznymi w jamie potencjału.
14.Efekt tunelowy.
E<U0
Wg mechaniki klasycznej cząstka nie mogłaby przejść przez barierę potencjału.
Cząstkę w jamie potencjału zapisać można w postaci rów. Schrodingera
dla I i III obszaru
dla II obszaru
A zatem ogólne rozwiązanie ma postać:
W obszarze I:
B3=0 ponieważ cząstka po przejściu bariery 3 nie może już się odbić
W obszarze III:
Korzystając z podstawiania:
otrzymujemy ogólne równanie w obszarze II
gdzie
k;χ-są to liczby falowe
,
Ponieważ funkcja jest ciągła, więc:
x=0, x=L
A1+B1=A2+B2
A2eβL+B2e-βL=A3eikL
Muszą być również ciągłe pochodne:
iαA1- iαB1=βA2-βB2
βA2eβL-βB2e-βL = iαA3eikL
Z tych 4 rów. Wyznaczamy 4 niewiadome, prawdopodobieństwo przejścia cząsteczki przez barierę opisuje się wzorem:
określa prawdopodobieństwo przejścia cząsteczki przez barierę (współczynnik transmisji).
Prawdopod. odbicia cząsteczki
; R=1-D
5.Zjawisko Comptona
Foton uderza w elektron i rozprasza się. Foton zmienia kierunek o kąt
i zwiększa długość fali, częstotliwość. Natomiast elektron porusza się z prędkością V pod kątem
hV+moc2=hV' +E prawo zachowania energii
- prawo zachowania energii
Doświadczenie Comptona wykazało, że długość fali
promieniowania rozproszonego jest większe od dł. Fali λ promieniowania padającego.
Zmiana dł. Fali zależy od kąta.
- stała Comptona
h - stała Plancka
16. Pole materii.
Nie tylko elektrony lecz wszystkie cząstki bez względu na to czy są naładowane czy nie wykazują cechy charakterystyczne dla fal.
Elektron można traktować jak fale po przepuszczeniu wiązki elektronów przez cienką warstwę atomów. Elektron lecąc przez kryształ zachowuje się jak światło przechodzące przez siatkę dyfrakcyjną. Elektron można opisać jako fale o dł.
, p= mV ,
Opis elektronu przey pomocy funkcji falowej w przestrzeni zespolonej.
- równania falowe ,
A-amplituda zespolona
Ψ- prawdopodobieństwo znalezienia elektronu
I- natężenie fali
v- odl. elektronu od jądra
3. Rozkład promieniowania czarnego wg Rayleigho-Jeansa i Plancka.
Rayleigh i Jeans prowadzili badania rozkładu promieniowania czarnego metodami fizyki klasycznej.
Zdolność emisyjna ciała doskonale czarnego wg Rayleigho-Jeansa
v- częstotliwość
c- prędkość światła
k- stała Boltzmana
T- temperatura
Wzór jest zgodny z wynikami doświadczalnymi tylko dla małych częstotliwości promieniowania v.
Całkowita zdolność emisyjna ciała doskonale czarnego przy dowolnej temperaturze dąży do nieskończoności a z prawa Stefana-Boltzmana wynikało, że całkowita zdolność emisyjna ciała doskonale czarnego jest proporcjonalne do temperatury i jest wartością skończoną.
Teoria Plancka.
Planck założył, że energia wypromieniowania nie zależy od amplitudy a zależy wyłącznie od częstotliwości.
Energia oscylatora elektromagnetycznego:
Zależność
emisyjna ciała doskonale czarnego (wzór Planka)
dla małych cząsteczek wzór Plancka przyjmuje postać wzoru
PRAWA CIALA DOSKONALE CZARNEGO.
a) b)
ciało czarne
ciało dowolne
Cialo pozostaje w równowadze termodynamicznej gdy,
dWprom= dWpodł
dWprom=EvTdV dWpodł=AvTdW
dW=εvTdV dWpodł=AvTεvTdV
porównujemy
EvTdV=AvTεvTdV
εvT=EvT/AvT
Stosunek zdolności emisyjnej do zdolności absorpcyjnej równa się zdolności emisyjnej ciała doskonale czarnego.
EvT-zdolność emisyjna
AvT-zdolność absorbcyjna
εvT-zdolność emisyjna ciała doskonale czarnego
dWprom- energia wypromieniowana
dWpochł-energia pochłonięta
Ciało doskonale czarne jest idealnym ciałem stałym, jeśli chodzi o własności emitowanego światła.
Nie odbija się lecz pochłania. Dla ciała doskonale czarnego zdolność absorpcyjna AvTa=1
PRAWO STEFANA-BOLTZMANNA
ε= εvtdV
ε=σT4
ε- zdolność emisyjna ciała doskonale czarnego
σ- stała Stefana-Boltzmanna
T- temperatura
Całkowita zdolność emisyjna ciała doskonale czarnego jest proporcjonalna do temperatury
Zdolność emisyjna ciała doskonale czarnego zależy od temperatury, a nie od kształtu i wielkości ciała . jeżeli temperatura rośnie to zdolność emisyjna też rośnie
PRAWO WIENA
V/T= const
Częstość odpowiadająca maksymalnej wartości emisyjnej ciała doskonale czarnego jest wprost proporcjonalna do jego temperatury.
ATOM BOHRA, POSTULATY BOHRA
Elektrony krążą w atomach tylko po takich torach , na których ich moment pędu (kręt)jest całkowitą wielokrotnością ilorazu stałej Plancka przez 2Π (lub całkowitą wielokrotnością stałej Plancka)
L= n(h/2Π)=n
(n=1,2,3..)
Przy czym krążąc po dozwolonej z przewidzianych przez ten warunek orbit nie promieniują energii. Na każdej z dozwolonych orbit elektron posiada ściśle określoną wartość energii. Liczbę całkowitą n nazywamy liczba kwantową. Atom promieniuje energie tylko wtedy gdy jeden z jego elektronów przeskakuje z orbity dalszej (n-tej) na bliższą jądru (m-tą) przy czym promieniuje następnie w postaci kwantu o energii równej różnicy jego przed i po przeskoku
Elektrony krążą nie promieniując tylko po takich orbitach dla których iloczyn pędu przez długość orbity jest całkowitą wielokrotnością stałej Plancka.
Seria Lymana-przeskoki kończące się na pierwszej orbicie (k)
Paschen - seria linii leżących w podczerwieni na trzecią
Seria Balmera to przeskoki z trzeciej i dalszych na drugą (l)
LICZBY KWANTOWE I ZAKAZ PAULIEGO
Zakaz Pauliego
Elektrony w atomie muszą się różnić chociaż jedną liczbą kwantową, lub inaczej dwa dowolne elektrony w atomie nie mogą znajdować się w tym samym stanie kwantowym. Zasada Pauliego tłumaczy fakt istnienia powłok elektronowych o określonej budowie
Liczby kwantowe
n- główna liczba kwantowa- odległość elektronu od jądra
l - orbitalna liczba kwantowa
orbitale
m- magnetyczna liczba kwantowa - niewielkie różnice między elektronami powodują, ze mogą się one różnie ustawić
m= -l,....,-1,0,1,.....l
ms - spinowa liczba kwantowa (±1). Pozwala na rozróżnienie minimalnych różnic energii, wynikające ze sposobów poruszania się elektronów
Maksymalna liczba elektronów na orbicie
N=2n2
WIDMO CIĄGŁE I CHARAKTERYSTYCZNE PROMIENIE RENTGENOWSKIE. PRAWO MARLEJA.
Widmo otrzymujemy w ten sposób iż wiązkę promieni światła przepuszczoną przez wąską szczelinę rzucamy na soczewkę, tak aby uzyskać ostry obraz szczeliny na ekranie, po czym za soczewką bezpośrednio wstawiamy pryzmat. Ponieważ każdy gatunek promieni daje w innym miejscu obraz szczeliny, zatem otrzymamy wstęgę barwną utworzoną z bardzo wielkiej liczby obrazów tej szczeliny. Wstęgę nieprzerwaną tzw. widmo ciągłe otrzymuje się wtedy, gdy źródłem światła jest rozżarzone ciało stałe lub ciekłe.
Ścianki rurki szklanej w miejscu, gdzie ją trafiają promienie katodowe , są nie tylko źródłem promieni widzialnych lecz również wysyłają promieniowanie niewidzialne dla oka wywołujące fluorescencje ekranu pokrytego np. siarczkiem cynku. Również promienie te wywołują naświetlenie kliszy fotograficznej nawet wtedy, gdy jest ona opakowana w czarny papier lub zamknięta w szczelnej kasetce drewnianej. Wywołują one jonizację gazów przez które przechodzą. Promienie te nazywają się promieniami Roentgena.
Moseley stwierdził, że rentgenowskie linie widmowe rozmaitych pierwiastków wykazują niezwykłe podobieństwo. wykrył, ze widma pierwiastków wykazują regularne przesunięcie w stronę fal krótkich tylko wtedy, gdy je ustawić wg. rosnącego ładunku jądra Z, a nie wg. rosnącej masy atomowej. Stwierdził też że istnieje liczbowy związek między długościami wysyłających fal rentgenowskich i ładunkiem jądra.
v- długość wysyłanych fal rentgenowskich
C,a - stałe
Z- ładunek jądra
ZASADA NIEOZNACZONOŚCI HEISENBERGA
Niemożliwe jest określenie zarówno toru jak i pędu. Jeśli jedno będzie określone dokładnie to drugie się zmieni (wystąpi błąd)
gdy jest dokładnie określone to jemu odpowiada fala harmoniczna
poszczególne składowe położenia oraz pędu mogą być określone tylko z pewną niedokładnością
PRĘDKOŚĆ FAZOWA
-prędkość fazowa
prędkość grupowa