Definicja funkcji odwrotnej
Niech
będzie funkcją wzajemnie jednoznaczną. Wówczas zbiór
jest funkcją wzajemnie jednoznaczną odwzorowującą zbiór
na zbiór
. Nazywamy go funkcją odwrotną do funkcji
i oznaczamy jako
.
Definicja granicy funkcji
Niech x0 ∈ (Df)d (x0 ∈ (Df)d-, x0 ∈ (Df)d+ ). Mówimy, że g ∈ R jest granicą (granicą lewostronną, prawostronną) funkcji f w punkcie x0, gdy
(
,
).
Fakt, że g jest granicą (granicą lewostronną, prawostronną) zapisujemy symbolicznie
(
,
).
Definicja szeregu
Niech
będzie ciągiem liczbowym. Szeregiem liczbowym nazywamy ciąg
gdzie
. Taki szereg liczbowy oznaczamy symbolem
. Liczbę
nazywamy n-tym wyrazem, a liczbę
- n-tą sumą tego szeregu.
Definicja szeregu zbieżnego, rozbieżnego i sumy szeregu
Mówimy, że szereg
jest zbieżny jeśli ciąg
jest zbieżny do granicy skończonej zwanej w tym przypadku sumą szeregu i oznaczanej symbolem identycznym z symbolem szeregu.
Mówimy, że szereg
jest rozbieżny gdy nie jest zbieżny.
Kryterium Cauchy'ego
Jeśli
to
jest zbieżny gdy
i rozbieżny gdy
.
Kryterium d'Alemberta
Jeśli
oraz
to szereg
jest zbieżny gdy
i rozbieżny gdy
.
Kryterium Leibniza
Jeśli
jest ciągiem nierosnącym zbieżnym do 0, to szereg
zwany szeregiem naprzemiennym jest zbieżny.
Twierdzenie Cauchy'ego (szeregi)
Jeśli szeregi
i
są bezwzględnie zbieżne, to szereg
jest zbieżny przy czym suma tego szeregu wynosi
gdzie
oznacza sumę szeregu
, a
sumę szeregu
.
Definicja pochodnej .
Pochodną (pochodną lewostronną, prawostronną) funkcji
w punkcie
nazywamy granicę
(
,
) o ile ona istnieje. Oznaczamy ją wtedy jako
(
,
).
Definicja różniczkowalności funkcji.
Mówimy, że funkcja
jest różniczkowalna (różniczkowalna lewostronnie, prawostronnie) w punkcie
jeśli ma w tym punkcie skończoną pochodną (pochodną lewostronną, prawostronną).
Mówimy, że funkcja
jest różniczkowalna w przedziale otwartym, jeśli jest różniczkowalna w każdym punkcie tego przedziału.
Mówimy, że funkcja
jest różniczkowalna w przedziale domkniętym, jeśli jest różniczkowalna w każdym punkcie wewnętrznym tego przedziału, oraz prawostronnie różniczkowalna w lewym krańcu i lewostronnie różniczkowalna w prawym krańcu.
Twierdzenie (o pochodnej funkcji złożonej).
Jeśli funkcja
jest różniczkowalna w punkcie
, zaś funkcja
jest różniczkowalna w punkcie
to funkcja
jest różniczkowalna w punkcie
przy czym [Author ID0: at Tue Aug 14 13:19:00 2001
][Author ID0: at Tue Aug 14 13:19:00 2001
]
[Author ID0: at Tue Aug 14 13:19:00 2001
].
Twierdzenie (o pochodnej funkcji odwrotnej)
Niech
. Jeśli
jest ciągłą i różnowartościową funkcją różniczkowalną w punkcie
, taką, że
, to funkcja odwrotna
jest różniczkowalna w punkcie
i
.
Definicja różniczki .
Niech funkcja f będzie różniczkowalna w punkcie
. Różniczką funkcji f w punkcie
nazywamy funkcję liniową, która dowolnej liczbie rzeczywistej
przypisuje liczbę
. Różniczkę funkcji f w punkcie
będziemy oznaczać jako
.
Twierdzenie (CAUCHE'EGO ) (calki)
Jeżeli funkcje
i
są ciągłe w przedziale [Author ID0: at Tue Aug 14 14:56:00 2001
][Author ID0: at Tue Aug 14 14:56:00 2001
]
[Author ID0: at Tue Aug 14 14:56:00 2001
], różniczkowalne w przedziale [Author ID0: at Tue Aug 14 14:57:00 2001
][Author ID0: at Tue Aug 14 14:57:00 2001
]
[Author ID0: at Tue Aug 14 14:57:00 2001
] to istnieje przynajmniej jeden punkt [Author ID0: at Tue Aug 14 14:59:00 2001
][Author ID0: at Tue Aug 14 14:59:00 2001
]
[Author ID0: at Tue Aug 14 14:59:00 2001
] taki, że
.
Twierdzenie (LAGRANGEA).
Jeżeli funkcja f jest ciągła w przedziale [Author ID0: at Tue Aug 14 14:56:00 2001
][Author ID0: at Tue Aug 14 14:56:00 2001
]
[Author ID0: at Tue Aug 14 14:56:00 2001
]i różniczkowalna w przedziale [Author ID0: at Tue Aug 14 14:57:00 2001
][Author ID0: at Tue Aug 14 14:57:00 2001
]
[Author ID0: at Tue Aug 14 14:57:00 2001
], to istnieje punkt [Author ID0: at Tue Aug 14 14:59:00 2001
][Author ID0: at Tue Aug 14 14:59:00 2001
]
[Author ID0: at Tue Aug 14 14:59:00 2001
] taki, że
.
Twierdzenie. (REGUŁA DE L'HOSPITALA)
Niech
i
będą funkcjami różniczkowalnymi w pewnym sąsiedztwie
punktu
oraz
. Jeżeli
, oraz istnieje granica
(właściwa lub nie), to istnieje również granica
przy czym
.
Uwaga: twierdzenie odwrotne nie jest prawdziwe.
Twierdzenie (WZÓR TAYLORA)
Jeśli funkcja f ma ciągłą pochodną rzędu
w przedziale
oraz pochodną rzędu
w przedziale
, to istnieje punkt
taki, że
. Ostatni składnik sumy występującej w powyższym wzorze oznaczać będziemy jako
i nazywać resztą w postaci Lagrange'a. Tak więc
Twierdzenie. ( I warunek wystarczający istnienia ekstremum lokalnego .
Załóżmy, że
. Przyjmijmy, że
jest ciągła na
i różniczkowalna na
. Jeśli
to
ma w punkcie
minimum właściwe. Jeśli
to
ma w punkcie
maksimum właściwe.
Twierdzenie. (II warunek wystarczający).
Jeżeli funkcja f ma pochodną rzędu
w pewnym otoczeniu punktu
, ciągłą w punkcie
, oraz
,
, to w przypadku gdy n jest liczbą parzystą, funkcja f ma ekstremum lokalne w punkcie
. Jest to maksimum właściwe, gdy
, zaś minimum właściwe, gdy
. Jeśli n jest liczbą nieparzystą, to f nie ma ekstremum lokalnego w punkcie
.
Twierdzenie (o całkowaniu przez części)
Jeżeli funkcje f i g mają ciągłe pochodne, to
Twierdzenie (o całkowaniu przez podstawienie)
Jeżeli :
1) funkcja f: I→R jest ciągła na przedziale I
2) funkcja
ma ciągłą pochodną na przedziale
,
to
+c , gdzie F jest dowolną funkcją pierwotną funkcji f oraz cR.