TEMATY EGZAMINACYJNE
Rodzaje stropów żelbetowych prefabrykowanych
Rodzaje stropów żelbetowych monolitycznych
Czym się różni strop Kleina od sklepienia odcinkowego Rodzaje stropów gęsto żebrowych; narysować przykłady Rodzaje stropodachów; czym się różni stropodach od stropu
Rodzaje konstrukcji budynków wielokondygnacyjnych ze ścianami nośnymi
Czym się różni technologia wielkopłytowa od wielkoblokowej
Idea konstrukcji szkieletowych budynków
Jak zapewnia się sztywność budynków o konstrukcji szkieletowej
Typy konstrukcji budynków wysokich
Rodzaje płaskich ustrojów nośnych stosowanych do konstrukcji hal przemysłowych
Zalety i wady ustrojów ramowych oraz belkowo-słupowych do
konstruowania hal przemysłowych
Jak zapewnia się stateczność budowli wieżowych masywnych oraz lekkich stalowych budowli wieżowych
Narysować przekrój przez ścianę żelbetowego komina przemysłowego i opisać jej warstwy; na czym polega idea kominów wielo przewodowych
Czym się różni bunkier od silosu
Jak zapewnia się szczelność żelbetowych zbiorników na wodę
Od czego zależy wielkość osiadań budynku; jak to osiadanie przebiega w czasie
Co to jest rdzeń przekroju; z jakim zjawiskiem wytrzymałościowym wiąże się to pojęcie
Z jakim zjawiskiem wytrzymałościowym mamy do czynienia w przypadku : nadproża, filarka międzyokiennego, fundamentu belkowego, krokwi.
Na czym polega idea sprężania betonu, czym się różni strunobeton
od kablobetonu Rodzaje fundamentów bezpośrednich i pośrednich
Czym się różni ława fundamentowa od fundamentu belkowego
Zalety i wady prefabrykowanych pali fundamentowych pali fundamentowych wykonywanych na budowie
Wyjaśnić pojęcie „podłoże budowlane"; jak określa się jego miąższość (grubość)
Czym się różni ława fundamentowa od fundamentu
warunki na stateczność i przesuniecie zapory
wielki blok a wielka płyta
rdzeń przekroju
warunki stateczności dla ściany oporowej
przekrój przez przyczółek mostowy
od czego zależy sztywność konstrukcji
drążenie tunelu (metody, wady i zalety)
przekrój przez most tunelowy z przejazdem górą
stateczność przyczółka mostowego
jak oszczędnie zaprojektować blachownice
czym się różni belka blachownicowa od kratownicowej
jak zrobić węzeł w kratownicy aby uznać go za przegub
struno a kablobeton
podłoże gruntowe
beton sprężony a żelbet
sztywność w budynkach o konstrukcji szkieletowej
zasada zbrojenia belki żelbetowej
Pytania na budownictwo:
1.Definicja fundamentu:
Element konstrukcyjny przekazujący na podłoże gruntowe całość obciążeń budowli lub maszyn (w przypadku fundamentu pod maszynę, urządzenie) wykonany z betonu, żelbetu, murowany z cegieł lub kamieni, rzadziej z drewna (budowle lekkie). Pod wpływem przekazywanych obciążeń dochodzi do odkształceń gruntu, co z kolei powoduje osiadanie budowli. Fundamenty zabezpieczają przed nadmiernym osiadaniem budowli. (nie znalazłam w notatkach, wzięłam z netu )
2.Klasyfikacja fundamentów:
I. Fundamenty bezpośrednie- grunt nośny obciążony jest bezpośrednio, podstawa fundamentu spoczywa bezpośrednio na nośnej warstwie gruntu
Rodzaje fundamentów bezpośrednich:
-stropy fundamentowe
-belki fundamentowe (zbrojenie podłużne)
-ława fundamentowa (zbrojenie poprzeczne)
-ruszt fundamentowy
-płyta fundamentowa
II. Fundamenty pośrednie-obciążenie przekazywane jest w pośredni sposób na grunt nośny, obciążenie od budowli jest przekazywane na głęboko położoną warstwę nośną za pomocą specjalnych elementów konstrukcyjnych pogrążonych w podłożu.
Rodzaje fundamentów pośrednich:
-mikrofale
-pale:
a) pale wbijane(stojące)-są wbijane w grunt, działają przez docisk głowicy na skałę
(grunt nośny występuje pod budynkiem)
b) pale zawieszone- stosuje się je gdy nie ma pod budynkiem gruntu nośnego, przez
tarcie znoszą nacisk z góry
c) pale normalne- działają zarówno poprzez docisk i tarcie (grunt nośny występuje
pod budynkiem)
-studnie opuszczane
-ściany szczelinowe-ściana w gruncie, wykorzystywana jako element fundamentów
-kesony
3.Czynniki warunkujące poprawność fundamentowania:
-głębokość posadowienia budowli - odległość między powierzchnią terenu a dolną powierzchnią fundamentów, minimalna głębokość posadowienia d=50 cm(grunty niewysadzinowe)
-głębokość zalegania warstwy nośnej
-głębokość przemarzania, w gruntach wysadzinowych 0,8-1,4 m
-głębokość ewentualnego rozmycia gruntu w pobliżu ścieków itp.
-poziom zwierciadła wód gruntowych
-uwarunkowania technologiczne np. podpiwniczenia, parkingi podziemne itp.
-poziom posadowienia sąsiednich fundamentów
-niejednorodność podłoża
-rodzaj gruntów zalegających w podłóżu
5.Rodzaje fundamentów pośrednich (zasada ich pracy w przenoszeniu obciążeń): (chyba to co w 2, za bardzo się tam rozpisałam )
-mikrofale
-pale:
a) pale wbijane(stojące)-są wbijane w grunt, działają przez docisk głowicy na skałę
(grunt nośny występuje pod budynkiem)
b) pale zawieszone- stosuje się je gdy nie ma pod budynkiem gruntu nośnego, przez
tarcie znoszą nacisk z góry
c) pale normalne- działają zarówno poprzez docisk i tarcie (grunt nośny występuje
pod budynkiem)
-studnie opuszczane
-ściany szczelinowe-ściana w gruncie, wykorzystywana jako element fundamentów
-kesony
6. Stan graniczny nośności podłoża gruntowego pod fundamentem:
Podłoże gruntowe pod fundamentem to inaczej podłoże budowlane. Jest to strefa aktywna gruntu, która reaguje na to co jest na powierzchni. Nie znalazłam nic na temat tego schematu w notatkach:/ Może wy coś macie?
7. Różnice pomiędzy belką a ławą fundamentową
Belka jest podparta punktowo, np. na końcach, ława jest podparta ciągle (na całej długości).
Mam też coś takiego: belki fundamentowe mają taką samą sztywność jak ławy fundamentowe, czy to dobrze jest nie wiem. Belki fundamentowe - zbrojenie podłużne, Ławy fundamentowe - zbrojenie poprzeczne, belki mają obciążenie podłużne, ławy obciążenie ciągłe. Na drugich ćwiczeniach z 24.10 są rysunki szczególnych przypadków zbrojenia ławy fundamentowej.
To się może przyda:
Belka - w budownictwie poziomy lub ukośny element konstrukcyjny przyjmujący obciążenia z powierzchni poziomych i przenoszący je na podpory (ściany, słupy, filary, kolumny). Belka pracujące na zginanie i ścinanie (w belkach, zwłaszcza w elementach ukośnych występują także naprężenia rozciągające lub ściskajace). Może być wykonana z drewna, stali, betonu, żelbetu, czasem z kamienia. Belką nazywamy także element prętowy zakrzywiony w planie. Nie jest belką element przenoszący obciążenia tylko wzdłuż jej osi.
Elementy pracujące w układzie statycznym belki mają w budownictwie różne nazwy, w zależności od ich położenia i funkcji w budynku. W ściślejszym znaczeniu belka oznacza element w stropach belkowych. Belkę przenoszącą obciążenia z innych belek nazywamy podciągiem.
Belka oznacza również, w potocznym znaczeniu, każdy podłużny drewniany element konstrukcyjny o znacznym przekroju, zgodnie z Polskimi Normami taki element musi mieć przekrój od 120 x 200 mm do 220 x 280 mm.
Podporą belki nazywamy jej zamocowanie. Występują podpory:
sztywne, dające reakcje w kierunkach poprzecznym i równoległym do osi belki oraz moment podporowy,
podpory przesuwne, dające reakcje tylko w jednym kierunku
obrotowe (nieprzesuwne), dające reakcje w dwóch kierunkach.
8. Metody stabilizacji i wzmacniania skarp, zboczy i wykopów głębokich (krótki opis metod)Znalazłam dużo na necie, zostawiłam sporo, bo nie znalazłam nic u siebie w ćwiczeniach a nie mam tu też wszystkich wykładów, jakby ktoś coś miał to mówcie bo to co zostawiłam to dużo tego i nie wiem czy wszystko na temat.
Często przyczyną powstania osuwiska jest działanie wody. Stąd też we wszystkich rozwiązaniach odwodnienie zbocza, a ogólnie rzecz ujmując, uporządkowanie stosunków wodnych na terenie potencjalnego osuwiska oraz do niego przyległym.
Jako zabezpieczenie doraźne mogą być stosowane przypory, gabiony, gwoździowanie lub geosiatki i kołki kotwiące. Należy jednak zaznaczyć, że tego typu działania mogą być skuteczne tylko w przypadku, gdy płaszczyzna poślizgu jest płytko położona, a osuwisko nie jest duże. Sa jeszcze takie metody jak zalesienie lub wykorzystanie innych roślin czy wymianę gruntów lub zmianę geometrii zbocza dreny skarpowe oraz odwodnienie powierzchniowe.
Jako stabilizację powierzchniową można stosować między innymi zabudowę biologiczną obejmującą:
• klasyczny obsiew trawą,
• hydroobsiew właściwie dobranych składem roślin (np. perzem),
• posadzenie specjalnie dobranych roślin (np. krzewów o mocnym systemie korzeniowym),
• utrwalenie powierzchni matami i siatkami z geotekstyliów,
• utrwalenie powierzchni środkami stabilizującymi,
• ażurowe płyty betonowe wypełnione gruntem (przy intensywnej erozji)
5.2. Konstrukcje odwadniające
Jeżeli siły zsuwające są większe niż przeciwdziałająca im przypora, należy rozpatrzeć możliwość zastosowania konstrukcji w postaci ostróg drenujących. Ostrogi te są wypełnione materiałem kamiennym zabezpieczonym przed kolmatacją obsypką z warstwy filtracyjnej lub geowłókniną. Stosownie do warunków można je wykonywać w różnej formie, jak pokazano przykładowo na rys. 7. Rozstaw pomiędzy ostrogami nie powinien przekraczać wysokości skarpy. Mogą one stanowić równocześnie przyporę lub konstrukcję podtrzymującą skarpę.
5.3. Przypory dociążające
W przypadku gdy skarpa lub zbocze są zbudowane z gruntów słabych zazwyczaj wystarczy zastosować podparcie przyporą zbudowaną z narzutu kamiennego żwiru, pospółki, piasku lub gruboziarnistego żużla wielkopiecowego. Materiał przypory powinien posiadać korzystne właściwości filtracyjne, a u dołu skarpy lub zbocza należy ująć wodę i odprowadzić z terenu osuwiskowego. Przykłady takich rozwiązań przedstawiono na rys. 8 [4].
5.4. Przypory filtracyjne
Przypory filtracyjne wykonuje się w wąskoprzestrzennych wykopach o szerokości 1,0÷2,0 m. Są one wcięte prostopadle do zbocza. Jako ich wypełnienie najlepiej jest stosować kamień łamany, który należy zabezpieczyć przed kolmatacją (zamulaniem) na przykład za pomocą obustronnej obsypki filtracyjnej lub geowłókniny. Omawiane przypory wykonuje się poniżej warstwy wodonośnej i powierzchni poślizgu. Przykład konstrukcji przypory filtracyjnej przedstawiono na rys. 9 [4].
5.5. Zastrzyki
Zastrzykiem nazywa się wprowadzenie pod ciśnieniem lub grawitacyjnie iniektu w podłoże gruntowe, skalne lub w podłoże budowli, w celu jego uszczelnienia, wzmocnienia lub obu jednocześnie, a także by wywołać przemieszczenia.
W gruntach zastrzyki są stosowane w celu:
• wzmocnienia gruntów niespoistych, zwłaszcza luźnych, narażonych na upłynnienie, sufozję itp. (zastrzyki przenikające - penetracyjne wypełniające poru gruntu),
• wzmocnienia słabych gruntów spoistych (zastrzyki przemieszczeniowe - konsolidujące i zagęszczające grunt),
• uszczelnienia gruntów niespoistych, spękań w gruntach spoistych (zastrzyki przenikające),
• wywołania przemieszczeń (uniesienia) fundamentów, konstrukcji, fragmentów nawierzchni (zastrzyki przemieszczeniowe, rozrywające).
5.6. Iniekcja strumieniowa
Iniekcja strumieniowa (ang. jet grouting) jest to proces wzmacniania podłoża i formowania w nim elementów z tłoczonego zaczynu i związanego nim gruntu. Są z niego formowane elementy iniekcyjne: walcowe - kolumny lub płaskie - ściany. Z elementów tych mogą być tworzone różne konstrukcje: bloki zeskalonego gruntu, palisady, przegrody, płyty, sklepienia itp. Elementy iniekcyjne mogą być zbrojone wkładkami stalowymi.
5.7. Gwoździowanie
Grunt gwoździowany powstaje w wyniku uzbrojenia gruntu rodzimego za pomocą prętów stalowych lub innych elementów, przez co uzyskuje wytrzymałość na rozciąganie i ścinanie. Wytwarza się blok z tworzywa zespolonego - gruntu i elementów zbrojenia (rys. 11), który zachowuje się jak konstrukcja masywna. Sposób ten, od dawna stosowany do budowy tuneli i stabilizacji skalnych zboczy, jest wykorzystywany również do stabilizacji ścian wykopów w gruntach spoistych oraz niespoistych, charakteryzujących się chwilową spójnością. Gwoździowaniem można stabilizować zbocza, ściany wykopów, strome skarpy albo wzmacniać podłoże. Metoda ta służy do formowania in situ ścian oporowych, zwłaszcza umożliwiających zastąpienie łagodnych skarp lub zboczy stromą lub pionową ścianą, w celu uzyskania miejsca na poszerzenie drogi itp.
5.9. Palowanie
Przy dużych (rozległych) osuwiskach i głęboko położonych powierzchniach poślizgu właściwym zabezpieczeniem są pale. W przypadku dużych sił ścinających można zastosować silnie zbrojone pale dużych średnic lub nawet studnie. W celu usztywnienia pali i studni oraz zapewnienia ich współpracy głowice pali lub studni łączy się często rusztem żelbetowym
5.10. Konstrukcje oporowe
Konstrukcje oporowe można stosować do stabilizacji małych i średnich osuwisk, ale przy niezbyt głęboko położonych płaszczyznach poślizgu. Wykonuje się je jako:
• przypory kamienne,
• ściągi oporowe masywne i kątowe,
• kaszyce, gabiony. W żadnym przypadku nie mogą one stanowić przegrody spiętrzającej wodę.
5.11. Kotwie gruntowe
Zakotwienia gruntowe obejmują kotwy czynne - sprężane kotwy iniekcyjne, oraz kotwy bierne - mikropale, specjalne pale kotwiące i podobne konstrukcje. W budownictwie kotwy służą głównie do wzmacniania obudów wykopów i przenoszenia sił wyciągających (przeciwdziałanie wyporowi wody, konstrukcje podwieszone, odciągi itp.), jak również do zapewniania stateczności skarp i ścian oporowych. Kotwy mogą być wykonywane we wszystkich gruntach, lecz buławy kotwiące należy sytuować w mocnych gruntach lub skale
5.12. Stabilizacja osuwisk geotekstyliami
Geotekstylia w różnej postaci geosiatek, geotkanin, geo-włóknin lub konstrukcji komórkowych stanowią bardzo przydatny materiał przy stabilizacji osuwisk. Mogą w tym przypadku być wykorzystane do:
• zbrojenia skarp nasypów,
• przy budowie drenaży,
• do wzmocnienia słabego podłoża pod nasypami,
• do powierzchniowego zabezpieczenia skarp.
9. Co to jest smukłość w przypadku elementów ściskanych
Im element jest dłuższy tym smukłość jest większa. Stosunek długości elementu do wymiaru przekroju?? nie znalazłam tego w ćwiczeniach.
Ważnym parametrem ściskanego pręta, ze względu na wyboczenie jest jego długość wyboczeniowa
lw = μl
gdzie:
μ - współczynnik zależny od sposobu podparcia (mocowania pręta) na obu końcach.
l - długość pręta
oraz smukłość pręta
gdzie
imin - najmniejszy promień bezwładności przekroju wyznaczany ze wzoru:
gdzie:
Imin - najmniejszy główny centralny moment bezwładności przekroju
A - pole powierzchni przekroju.
Dla większości materiałów, smukłością graniczna dla wyboczenia niesprężystego jest
gdzie:
E - współczynnik sprężystości wzdłużnej
Rn - maksymalne naprężenie, dla którego można przyjąć ważność prawa Hooke'a.
10. Czym objawia się utrata nośności w elementach ściskanych
Nośność jest to pojęcie odnoszące się do możliwości przejęcia przez materiał, złącze lub konstrukcję obciążeń zewnętrznych - wytrzymałość materiałów, używane także dla określenia parametrów dopuszczalnego obciążenia (nośność wiaduktu lub mostu).
Wyboczenie?
Teoretycznie, gdy pręt jest idealnie symetryczny, a siła ściskająca idealnie osiowa i centryczna, wyboczenie nie ma prawa wystąpić. W rzeczywistych układach taki warunek jest jednak bardzo rzadko spełniony. Pręty zawsze mają pewne niedokładności wykonania, siły mogą być przykoszone lub obciążać pręty ekscentrycznie. W takiej sytuacji przy odpowiednio dużym obciążeniu, większym niż obciążenie dopuszczalne Pdop, istnieje niebezpieczeństwo wyboczenia. Wyboczenie może być sprężyste, to znaczy takie, gdy po odciążeniu pręta wraca on do pierwotnego, wyprostowanego kształtu, lub niesprężyste, gdy pręt utrzymuje swój wyboczony kształt także po odciążeniu.
W rzeczywistości rzadko mamy do czynienia z sytuacją, w której projektowany pręt ściskany zostanie zniszczony na skutek przekroczenia jego wytrzymałości na ściskanie. Prędzej zachodzi zjawisko wyboczenia polegające na tym, że z powodu niedokładnego wykonania elementu (którego nie da się w praktyce uniknąć), pręt jest ściskany mimośrodowo, lub też w wyniku zaburzenia struktury samego materiału, pręt zaczyna się wyginać.
Dla wyboczenia sprężystego można wyznaczyć siłę krytyczną z zależności:
Współczynniki μ oraz sposoby wyboczenia pręta przy różnych rodzajach podparcia pokazane są na poniższym rysunku:
były jeszcze jakies wzory na wikipedii ale bez przesady...w ogole nie wiem o co w nich chodzilo. Wystarczy wpisać wyboczenie na wikipedii.
Pręty ściskane projektuje się ze względu na możliwość wystąpienia dwóch stanów niebezpiecznych:
graniczny stan nośności - naprężenia nie mogą przekroczyć wytrzymałości na ściskanie
graniczny stan użytkowania
11. Parametry charakteryzujące własności fizyczne ścian zewnętrznych.
Ćwiczenia trzecie 14.11 -rozkład temperatur w przegrodach zewnętrznych.
U[W/m2K] - szybkość z jaką przez ścianę może przejść ciepło, im prędkość mniejsza tym
lepiej, parametr dla całej przegrody
λ[W/mK] - współczynnik przewodzenia ciepła, dla i-tego materiału, z którego wykonana jest
przegroda, bez względu na wymiary geometryczne
1/Ri=di/λi [W/m2K] - z uwzględnieniem szerokości warstwy
U=Σ(1/Ri)
Tr - temperatura skraplania się pary wodnej przy danym stopniu nasycenia, temperatura punktu rosy
Aby zmienić miejsce skraplania - obniżyć ciśnienie, trzeba zrobić przegrodę paroizolacji (wentylacja), nie wykonuje się tego, bo w pomieszczeniu gromadzi się para wodna.
12) Zasady konstruowania wielowarstwowych ścian zewnętrznych ze względu na własności fizyczne
funkcje ścian zewnętrznych
ochrona budynku i jego wnętrza przed:
- wychłodzeniem w wyniku dużej różnicy temperatur
- bezpośrednim działaniem wiatru
- przegrzewaniem w wyniku wysokiej temperatury zewnetrznej i promieniowania
słonecznego
- opadami atmosferycznymi
- hałasem zewnętrznym
- pożarem działającym od zewnątrz.
funkcje konstrukcyjne.
- przenoszą bowiem obciążenia pionowe i poziome,
-pełnią rolę usztywniającą konstrukcję budynku.
rodzaje nośnych ścian zewnętrznych to:
1. Ściany jednowarstwowe,
wszystkie funkcje ochronne i konstrukcyjne są jednocześnie spełniane przez jeden rodzaj materiału, z którego zbudowana jest ta ściana (np. mur ceglany spoinowany lub pokrywany tynkiem zewnetrznym )
2. Ściany wielowarstwowe,
w których poszczególne funkcje są przejmowane przez warstwy wykonane z odpowiednich materiałów, np.
- warstwa nośna jest wykonana z materiału o dużej wytrzymałości na ściskanie (mur ceglany lub betonowy, żelbet itp.) i dzięki temu minimalnej koniecznej grubości
- warstwa izolacji termicznej, umieszczana na zewnątrz, w środku, ale także po wewnętrznej stronie ściany
- warstwa ochronna, która osłania materiał izolacyjny przed uszkodzeniem mechanicznym i zawilgoceniem i w efekcie chroni go przed obniżeniem jego właściwości izolacyjnych i ew. destrukcją.
Ściana dwuwarstwowa Jest to ściana, w której na warstwę konstrukcyjną nakłada się warstwę izolacyjną (zwykle styropian) wykończoną od zewnątrz cienkimi warstwami wysokogatunkowego, barwionego tynku. Grubość warstwy docieplenia w zdecydowanej mierze odpowiedzialna jest za parametry termiczne całej przegrody.
Ściana trójwarstwowa. Jej warstwa wewnętrzna stanowi element konstrukcyjny budynku, warstwa środkowa (zwykle ze styropianu lub wełny mineralnej) pełni funkcję izolacyjną, natomiast warstwa zewnętrza,osłonowa tzw. licowa, może zostać wykonana ze szlachetnych materiałów, jakimi są np. cegły klinkierowe. .
Warstwa chroniąca ścianę przed zawilgoceniem może być umieszczona:
- bezpośrednio na materiale termoizolacyjnym w formie tynku lub dostawiona w postaci osłonowej ścianki ceglanej
- z odstępem, tworząc w ten sposób szczelinę powietrzną między izolacją termiczną, a np. ścianką osłonową lub okładziną zewnętrzną.
Miejsce izolacji termicznej w przegrodzie
Materiał termoizolacyjny powinien znajdowaće się po stronie temperatur niższych. Wówczas materiał termoizolacyjny ogranicza zasięg temperatur ujemnych, i pozwala na zachowanie dużej pojemności cieplnej warstwy konstrukcyjnej, która łagodzi zmiany temperatur w przerwach ogrzewania "oddając" zgromadzone ciepło do wnętrza pomieszczeń.
Ocieplenie ścian po wewnętrznej stronie powoduje permanentne przemarzanie zimą.
W tym przypadku w warstwie konstrukcyjnej występują duże wahania temperatur, a w razie przerwy w ogrzewaniu pomieszczenia szybko się wychładzają.
Zaprawa
Pełni rolę kleju i tworzy stabilny klocek
Ma na celu równomierne rozłożenie obciążeń nad/pod powierzchnią cegły
Zbrojenie muru
Stosuje się w celu przejęcia nadwyżek rozciągania w przypadku mimośrodowego działania siły (ale ściana wtedy gorzej pracuje)
punkt rosy (temperatura [°C] przy której para wodna zamienia się w wodę przy aktualnym ciśnieniu roboczym). Aby go wyeliminować pomiędzy warstwą osłonową a warstwą ocieplenia zostawia się szczelinę powietrzną. Występuje w niej ruch powietrza powodowany zmianami temperatury, który wyprowadza wodę na zewnątrz. Zatem dopuszczamy, że woda się skropli, ale nie będzie się utrzymywać.
Miarą izolacyjności cieplnej przegród jest całkowity współczynnik przenikania ciepła Uk, którego wartość przedstawia ilość ciepła uciekającego w ciągu 1 s przez 1 m2 ściany, gdy różnica temperatur po obu jej stronach wynosi 1°C. Im ten współczynnik jest mniejszy, tym lepiej, bo w identycznych warunkach przez przegrodę o niskim Uk ucieknie mniej ciepła. Wymagany współczynnik Uk dla ścian wielowarstwowych nie może przekraczać 0,30 W/m2K.
13) Jakie zabiegi zwiększają własności fizyczne materiałów wykorzystywanych do budowy ścian zewnętrznych?
( tak właściwie to nie wiem o co chodzi w tym pytaniu):
Warstwa termoizolacyjna znajduje się po stronie temperatur niższych co ogranicza zasięg temperatur ujemnych i pozwala na zachowanie dużej pojemności cieplnej warstwy konstrukcyjnej, która łagodzi zmiany temperatur w przerwach ogrzewania "oddając" zgromadzone ciepło do wnętrza pomieszczeń.
Ocieplenie ścian po wewnętrznej stronie powodowało by permanentne przemarzanie zimą.
Beton komórkowy to coraz powszechniej stosowany materiał budowlany. Porowata struktura betonu komórkowego sprawia, że jest to materiał lekki, o dobrych właściwościach termoizolacyjnych, odporny na działanie ognia, mrozu i korozję biologiczną.
Beton komórkowy powstaje w wyniku autoklawizacji (!) kruszywa, spoiwa, wody i środków porotwórczych. Wraz ze wzrostem porowatości rośnie izolacyjność cieplna, lecz zmniejsza się wytrzymałość na ściskanie, czyli zdolność przenoszenia obciążeń.
punkt rosy (temperatura [°C] przy której para wodna zamienia się w wodę przy aktualnym ciśnieniu roboczym). Aby go wyeliminować pomiędzy warstwą osłonową a warstwą ocieplenia zostawia się szczelinę powietrzną. Występuje w niej ruch powietrza powodowany zmianami temperatury, który wyprowadza wodę na zewnątrz. Zatem dopuszczamy, że woda się skropli, ale nie będzie się utrzymywać.
Ważny jest również sposób ułożenia pustaków.
Układa się je, aby „dziurki” z powietrzem były w poprzek ściany. Wówczas przenikający na zewn. strumień ciepła napotka opór, gdyż będzie je musiał wszystkie ominąć i będzie to dłużej trwało (lol)
Zbrojenie muru
Stosuje się w celu przejęcia nadwyżek rozciągania w przypadku mimośrodowego działania siły (ale ściana wtedy gorzej pracuje)
14) Punkt rosy i jak go wyeliminowac dla ścian zewn?Temperatura, do której trzeba ochłodzić powietrze, aby zostało nasycone parą wodną, czyli jest to temperatura [°C] przy której para wodna zamienia się w wodę przy aktualnym ciśnieniu roboczym.
W przypadku pary wodnej w powietrzu jest to temperatura, w której para wodna zawarta w powietrzu staje się nasycona (przy zastanym składzie i ciśnieniu powietrza), a poniżej tej temperatury staje się przesycona i skrapla się lub resublimuje.
Za poprawny przyjmuje się stan, gdy temperatura wewnętrznej powierzchni przegrody jest większa o 1-2 stopnie Celsjusza od temperatury punktu rosy.
Eliminacja punktu Rosy:
Jednym ze znanych sposobów odprowadzania wilgoci jest metoda pustki powietrznej (przewietrzania)
Pomiędzy warstwą osłonową a warstwą ocieplenia zostawia się szczelinę powietrzną.
(tutaj przydałby się ten rysunek co Rusek rysował na tablicy:D) Występuje w niej ruch powietrza powodowany zmianami temperatury, który wyprowadza wodę na zewnątrz. Zatem dopuszczamy, że woda się skropli, ale nie będzie się utrzymywać.
2)Można by też zastosować paro-izolację na wewnętrznej powierzchni ściany (tak się nie robi:D), co zredukuje ciśnienie i wyprowadzi punkt rosy na zewn.
Tutaj też by się przydał rysunek
15) Funkcje konstrukcyjne elementów ścian (nadproża wieniec itp)
Wieniec
Ma na celu przestrzenne wzmocnienie ścian konstrukcyjnych budynków, zabezpieczając je przed rozsunięciem, przewróceniem bądź zarysowaniami powstającymi na przykład w wyniku osiadania budynku. Wieńczy on jednocześnie ściany ze stropem budynku, w nim zakotwione są stropy.
Wykonuje się go w postaci żelbetowej belki okalającej budynek.
Pod względem izolacji termicznej wieniec stropowy jest miejscem dość słabym dlatego ważnym czynnikiem jest jego odpowiednia izolacja.
Rys 1 przedstawia docieplenie wieńca w ścianie trójwarstwowej
Rys 2 docieplenie wieńca w ścianie dwuwarstwowej
Rys 3 docieplenie wieńca w ścianie trójwarstwowej z dodatkowa izolacją.(W tym przypadku wieniec jest pomniejszony o grubość dodatkowej warstwy izolacyjnej 3-4 cm co praktycznie nie ma wpływy na jego wytrzymałość a poprawia izolacyjność termiczną.)
Filar międzyokienny
Podstawowy element do projektowania konstrukcji murowanych
Rys Schemat pracy filarów międzyokiennych ścian zewnętrznych
Nadproża
Są elementem konstrukcyjnym nośnymi lub samonośnymi umożliwiającym wykonanie otworów okiennych i drzwiowych w ścianach.
Ich zadaniem jest przenoszenie ciężaru ścian i stropów wyższych kondygnacji oraz dachu i obciążeń na nie działających.
Nadproże to najczęściej belka, przekrywająca otwór w ścianie.
Funkcję nadproża pełni też niekiedy wieniec stropowy opasujący budynek.
Obecnie w budownictwie stosuje się przeważnie nadproża płaskie, najczęściej żelbetowe lub ceramiczne.
Cokół
Najniższa nadziemna część ściany fundamentowej. Może być wysunięty lub cofnięty w stosunku do wyższej części ściany. Zwykle jest wyodrębniony kolorystycznie i wykończony innym materiałem niż reszta elewacji.
Stosuje się okładziny ceramiczne, betonowe lub kamienne.
Pełni on dwie funkcje:
konstrukcyjną (jest wzmocnioną częścią budowli, na której opiera się jej ciężar)
ochrona dolnej części ścian przed niszczącym działaniem deszczów, śniegu i roślinności, a także przed uszkodzeniami mechanicznymi
ozdobna
Przepona = strop+ wieniec żelbetowy
17) Klasyfikacja stropów
Stropy - są to poziome konstrukcje, które dzielą budynek na kondygnacje. Na górnej powierzchni stropu układana jest podłoga a dolna powierzchnię najczęściej pokrywa się tynkiem.
- rozgradzają kondygnacje i istniejące na nich pomieszczenia z góry i dołu (funkcja odgradzająca)
- trzymają wagę swoją, ludzi, urządzeń i innych przedmiotów, znajdujących się w budynku (funkcja trzymająca).
- zapewniają sztywności budynku
- chronić pomieszczenia na poszczególnych kondygnacjach przed przenikaniem dźwięku, ciepła.
STROPY BELKOWE głównym elementem nośnym są belki drewniane lub stalowe, układane równolegle do siebie wzdłuż krótszej krawędzi
drewniane (nie mają takiej samej wytrzymałości na rozciąganie i ściskanie)
stalowe
GĘSTOŻEBROWE
strop gęstożebrowy - elementem nośnym są są gęsto rozstawione (co 40 do 80 cm) żebra (lekkie belki) oparte na ścianach, pomiędzy żebrami umieszcza się pustaki ceramiczne lub betonowe
o żebrtach całkowicie zmonolityzowanych z płytą (np. Akerman)
Sztywno utwierdzony w wieńcu żebrowym,
najbardziej sztywny i ukierunkowany,
mozolny w wykonaniu,
zakotwienie odpowiednio mocno osadzone
Współpraca żeber i płyty
o żebrach częściowo prefabrykowanych (np. Poroterm, FERT)
Elementy prefabrykowane przynosi się na budowę, dość sztywne, drobne stemplowania(?)
Żebra nie tworzą monolitu,
brak współpracy żebra i i płyty
o żebrach całkowicie prefabrykowanych (np. DZ)
W pełni nośne belki stropowe
Nie wymaga stemplowania
Sztywność podobna jak poprzednich
ŻELBETOWE (monolityczne i prefabrykowane)
płytowo- żebrowe
płytowe w ustrojach płytowo-słupowych
Płyty żelbetowe wykonywane na wykonuje się je na pełnym deskowaniu, które wymaga solidnego podstemplowania.
strop płytowy - elementem nośnym jest płyta oparta bezpośrednio na ścianach
strop płytowo - belkowy - elementem nośnym jest płyta oparta na belkach równoległych do siebie i opartych na ścianach lub płyta oparta na ruszcie z belek
SPRĘŻONE monolityczne
zastosowanie betonu sprężonego pozwalającego na redukcję´ ilości podpór, zwiększanie rozpiętości oraz zmniejszanie wysokości konstrukcyjnej stropów
Kable są „zbrojeniem aktywnym” - w aktywny sposób oddziaływują na konstrukcję´ stropu. Są one układane w szalunku i naciągane po betonowaniu za pomocą lekkiego sprzętu.
Dzięki sprężeniu, cały przekrój betonu bierze udział w przenoszeniu momentów i z tego powodu grubość stropów może być mniejsza w porównaniu z konstrukcją żelbetowa o podobnej rozpiętości
Zasady wykonywania stropów gęstożebrowych (różnice pomiędzy wznoszeniem stropów Akermana, Ferta i DZ)
Stropy o żebrach całkowicie całkowicie zmonolityzowanych z płyty (Akerman)
Są to stropy najbardziej sztywne, zblizone do płytowo-żebrowych, sa również najbardziej mozolne w wykonaniu.
Wymagają pełnego deskowania i pełnego stemplowania. Etapy postępowania na budwie:
układanie pustaków
zbrojenie (głęboko zakotwione zbrojenie)
zalewanie betonem
dla bardziej ambitnych:): http://www.budnet.pl/Wykonanie_stropu_Ackermana,technologie_budowlane,a=928.html
http://www.budujemydom.pl/component/option,com_content/task,specialblogcategory/act,view/id,803/Itemid,35/
Stropy o żebrach częściowo prefabrykowanych ( Fert ).
Stropy o montażu bardziej przystępnym niż stropy typu Akerman, pomiędzy stropem belkowym(49%) a płytowo-żebrowym (51%).
Wymagają drobnego stemplowania.
żebra już istnieją (bardziej opierają się niż są utwardzone)
układanie pustaków między żebrami
zalewanie betonem
Stropy o żebrach prefabrykowanych w całości (DZ)
Stropy o sztywności takiej jak stropy typu Fert, zbliżone do stropów belkowych.W tym typie stropów żebra pełnia rolę konstrukcyjna a nie beton ( płyta nie jest ciągła i nie jest połączona z żebrami).
Nie wymagaja żadnego stemplowania.
w pełni prefabrykowane belki żebrowe, które się zalewa betonem
Zasadnośc stosowania żeber rozdzielczych oraz lokalnego zagęszczenia żeber w stropach.
Odmianą żebra jest żebro rozdzielcze, inaczej stężające, umieszczane poprzecznie do pozostałych żeber, mające zadanie usztywniające.
Podejrzewam, że podobną funkcję, czyli zwiększenie sztywności, ma lokalne zagęszczenie żeber z tym że wykonuje się je w miejscu gdzię będzie większe obciążenie czyli w okolicy ścian.
i tu coś odnośnie żeber wogóle:
Żebra zazwyczaj ustawia się w jednym kierunku, równolegle do siebie. Żebra rozstawione w stropie o odległość mniejszą niż 90cm (w osiach) tworzą strop gęstożebrowy. Zależnie od wysokości żebro może być ukryte w stropie lub z niego wystawać. Żebra wystające są stosowane głównie w budownictwie sportowym i przemysłowym
Jak się wykonuje stropy żelbetowe? |
|||||
Układanie stropu żelbetowego rozpoczyna się po wymurowaniu ścian nośnych do wymaganej wysokości oraz wypoziomowaniu i wyrównaniu ich powierzchni. Na wierzchu muru układa się co najmniej 2-3-centymetrową warstwę mocnej zaprawy cementowej i wyrównuje ją między dwoma wypoziomowanymi deskami. Strop trzeba jeszcze połączyć ze ścianami i usztywnić wieńcem - belką żelbetową wykonaną na wszystkich ścianach nośnych i betonowaną równocześnie ze stropem. Wieniec łączy strop ze ścianami i usztywnia budynek. Konstrukcja stropu monolitycznego |
|||||
|
|
|
|||
Zbrojenie stropu to zwykle pręty główne większej średnicy i cieńsze, ustawione do nich poprzecznie, pręty rozdzielcze. Część prętów głównych powinna być odgięta przy ścianach i zakotwiona w wieńcu stropowym. Można zamówić gotowe, przygotowane według projektu segmenty zbrojenia, co pozwoli uniknąć ewentualnych błędów podczas montażu. Uwaga! Zbrojenie musi być otoczone mieszanką betonową, dlatego trzeba je ułożyć na podkładkach dystansowych z tworzywa sztucznego lub podłożyć kawałki betonu grubości 2,5-3 cm. Po przygotowaniu zbrojenia, na całej powierzchni stropu wraz z wieńcem, układa się mieszankę betonową do wysokości określonej w projekcie. Knstrukcja stropu gęstożebrowego |
|||||
|
|
|
|||
Pozwala to uzyskać tzw. ujemną strzałkę ugięcia, dzięki czemu belka wygięta do góry, po obciążeniu nie ugnie się nadmiernie. Po ułożeniu belek stropowych (na ścianach rozkłada się pod nimi cienką warstwę rzadkiej zaprawy) umieszcza się między nimi pustaki stropowe. Skrajne pustaki powinny mieć jednostronnie zakryte otwory (cienką warstwą betonu), by mieszanka betonowa nie wlewała się do wnętrza.
Po ułożeniu wszystkich pustaków wykonuje się zbrojenie wieńca i żebra rozdzielczego - dodatkowego wzmocnienia stropu o dużej rozpiętości. Umieszczone prostopadle do belek stropowych, zmniejsza ugięcie stropu i chroni przed klawiszowaniem belek, które mogłoby doprowadzić do powstawania podłużnych rys na stropie. Jeśli to konieczne, odeskowuje się wieniec, można do tego użyć cienkich pustaków wieńcowych. Jest to tzw. deskowanie tracone - po zabetonowaniu stropu pozostają w ścianie.
Mieszankę rozkłada się pasami prostopadle do belek, a jej nadmiar ściąga łatami prowadzonymi po listwach dystansowych, co zapewni zachowanie ustalonej w projekcie wysokości nadbetonu (warstwy betonu nad pustakami). Mieszankę betonową można układać ręcznie, rozwożąc ją taczkami, ale wygodniej i szybciej jest zamówić beton towarowy układany pompą. Po lekkim stwardnieniu betonu usuwa się listwy dystansowe, wypełnia powstałe szczeliny mieszanką betonową i zaciera jej powierzchnię. Konstrukcja stropu prefabrykowanego |
|||||
|
|
|
|||
Płyty przenosi się na miejsce wbudowania bezpośrednio z ciężarówki. Przed ułożeniem każdej z płyt, w wyznaczonym miejscu na murze rozkłada się rzadką zaprawę cementową i szybko układa na niej płytę. Kanały wzdłuż płyt umożliwiają układanie instalacji, włącznie z instalacją wentylacji mechanicznej.
Dłuższe krawędzie płyt mają wyprofilowane tzw. zamki, które ułatwiają połączenie płyt między sobą, gdy szczelinę zalejemy betonem. Dalsze prace polegają na wypełnieniu betonem złączy wzdłużnych płyt, zaślepieniu kanałów (na przykład kawałkami styropianu), a następnie ułożeniu zbrojenia wieńca i zalaniu go betonem. Po wykonaniu całego stropu można go natychmiast obciążyć, wykorzystując chociażby obecność dźwigu do ustawienia na stropie palet z cegłami lub pustakami. |
Zbrojenie znalazłam tylko w stropie gęstożeberowym i to jeszcze nie do końca po polsku napisane:(
Warunki pracy statycznej (schemat statyczny ) zbrojenie w stropie gęstożebrowym.
ustalenie obliczeniowej rozpietości żeber -l0 : dla skrajnych podpór żeber wielo przęsłowych wolnopodpartych lub częściowo zamocowanych w murze na odl. 2.5%l : l0 =l*1.05 , dla pośrednich podpór żeber ciągłych - w środku muru lub podpory ; żebra stropów można rozpatrywać w obliczeniach jako ciągłe , jeżeli ciągłośc została zapewniona przez przekrój betonu i zbrojenia mogących przenieść oblicz. momenty zginające . żebro oparte na murze można obliczyc jako częściowo utwierdzone gdy jednocz. : ściana nad i pod stropem wykonana z elem. ≥5MPa , ściana z elem. ≥5MPa grubość ≥25cm jest wyniesiona 2.5m ponad strop i usztywn. u góry ,strop opart poprzez wieniec żelbet. o szer. 1/20 l0 i ≥ 25cm ;wartości momentów zginających w żebrach (w przęśle) z utwierdzeniem częściowym na jednej podporze :+M=4/5Mpu , w przęśle z obustronnym utwierdz. :+M=2/3Mo , na podporze utwierdz. częściowo -M=3/4Mpu ,gdzie Mo - mom. dod. w przęśle belki swobod. podpartej ,Mpu - mom. podpor. belki obustronnie utwierdzonej ; przy braku ciągłości żebra i częściowego utwierdzenia rozpatruje się żebro jako belkę swobodnie podpartą ;ciężar ścian działowych przyjmuje się z uwzgl. ich usytuowania na stropie , ciężar ścian prostopad. do żeber w odległości 1/3 l0 od podpór może być zastąp. przez obciążenie q równomiernie rozł. wg. qs=1,5q*h/l , gdzie q - obl. ciężar 1m2 ściany ,l-rozpiętość stropu ,h-wys. ściany ; średnice zbr. żeber ≥4,5mm w zbr. podłużnym oraz ≥3mm w strzemionach i zbr. montaż. ,zbrojenie górne żebra na podporze liczone na mom. ujemny powinny sięgać poza podporę na lo/5 ,w przęśle gdzie występuje mom. ujemny należy żebro zazbroić na M=1/24*q lo2 , strzemiona w żebrach oblicza się na działanie siły poprzecznej , gdy QQmin =0,75 bh0Rb ,przy wypełnieniu sztywnym i trwałym oraz gdy wysokość stropu 30cm strzemion można nie dawać , strzemiona rozmieszczać co 0.3-0.4m celem równomiernego rozkładu obc. na żebra i przeciwdziałaniu klawiszowaniu stosuje się żebra rozdzielcze . ;mom. dopuszcz. płyty beton. Mdop=wf*Rbbz ≥ ,gdzie Rbbz - wytrzym. oblicz. konstr. beton. na rozciąg. wf =0,292bh2 , gdy spełniona jest nierówn. zbrojenie płyty jest zbędne
Mpu
l 0
l/5
Mo
Stropy żelbetowe: rozkład zbrojenia w płycie ( jak i od czego zależy)
Stropy zbroimy tam gdzie naprężenia rozciągające czyli w dolnej części stropu a dlatego że tak się zbroi beton.... Płyte zbroi się wzdłuż czyli od punktu podparcia do punktu podparcia.
Zbrojenie stropu to zwykle pręty główne większej średnicy i cieńsze, ustawione do nich poprzecznie, pręty rozdzielcze. Część prętów głównych powinna być odgięta przy ścianach i zakotwiona w wieńcu stropowym.
Nie mam żadnych kserówek bo misiek ma moje a nic więcej nie mam w swoich notatkach a to nie jest na 1 termin.
Róznice pomiędzy dachem krokwiowo-jętkowym a płatwiowo-kleszczowym (tu trzeba umieć narysować przekroje chyba).
Dach krokwiowo-jętkowy buduje się wówczas, jeśli rozpiętość dachu pomiędzy ścianami zewnętrznymi wynosi od 5 do 7,5 m. Każdą parę krokwi dodatkowo usztywnia się poziomą belką (jętką), którą umieszcza się na wysokości równej 2/3 długości krokwi - licząc od jej dolnego oparcia.
Krokiew jest zginana, jętka (rozpora) zmniejsza ugięcie krokwi (pracuje na ściskanie). Podpory są nieruchome. Płatew znajduje sie pod jętką.
Nowocześniejszą i bardziej oszczędniejszą, w porównaniu z poprzednią, konstrukcją jest dach płatwiowo-kleszczowy. Stosuje się ją przy rozpiętości dachu do 12 m.
W konstrukcji tej występują dwa rodzaje wiązarów: pełny i pusty.
W skład pełnego wchodzi para krokwi, słupy i kleszcze, które obejmują słupy i krokwie, z obu stron, usztywniając tym samym połączenie. W pustym są tylko krokwie oparte na płatwiach.
Podpory sa przesówne więc konstrukcja może sie przesuwać.
tu do pytania 22 o dachach:
Konstruk. i schemat statyczny dachu krokwiowo- jętkowego.
wiązary jętkowe składaja się z krokwi pracujących na zginanie i ściskanie siłą osiową oraz z poprzeczki poziomej - jętki pracującej na ściskanie ; w konst. nowoczesnych połączenie jętki z krokwiami wykonuje się na nakładki o złączach na gwoździe lub przez zastosowanie siodełek albo odpowiednich wrębów , w połączeniach tradycyjnych połączenie jętki z krokwią wykonywało się na tzw. jaskółczy ogon lub na czop ; połączenie krokwi z belką stropowa wykonuje się na wrąb czołowy przedni lub wrąb cofnięty ; usztywnienie wiązarów w kierunku podłużnym (parcie wiatru) w bud. nowoczesnym wykonuje się przez zastosowanie krawędziaków podłużnych (1) umieszczanych w kalenicy , w budownictwie tradycyjnym za pomocą ukośnych wiatrownic
Konstrukcja i schemat statyczny dachów płatwiowo - kleszczowych.
w ustrojach płatw.-kleszcz. występują wiązary główne i pośrednie ; wiązary główne sa ustawiane w odstępach 3-5m i składają się z pary krokwi ,pary kleszczy i dwóch słupów ściany stolcowej ,a czasem belki stropowej ; wiazary pośrednie mają tylko krokwie oparte na płatwiach ; połączenie krokwi w kalenicy i na podporach dolnych wykonuje się w ten sposób jak w ustrojach jetkowych , a na płatwi pośredniej połączenie jest wykonywane na wrąb wzajemny ; w ustrojach płatw.- kleszcz. obciążenia dachu w większości przekazywane sa przez ściany stolcowe na konstrukcje stropu poprzez dolne płatwie , a tylko część obc. dachu jest przekazywana na ściany zew. ; rodzaje konstrukcji : a) konstruk. z płatwią kalenicowa stosowane do dachów o małym spadku (ze ścianką kolankowa lub bez) mają one zastosowanie przy rozp. do 8 m ,b) konstrukcje z dwoma płatwiami posrednimi które mogą być stosowane w dachach o małym i dużym spadku połaci dachowej - można wykon. ze ścianką kolankową i bez niej ; konstrukcje płatw.-kleszcz. ze ścianka kolankową wys. do 1,5m stosuje się nad budynkami , w których poddasze ma być wykorzystane jako pow. mieszkalna ; w ściance kolankowej krokwie związane sa klęszczami ze słupem stolcowym i płatwią aby nie nastąpiło przechylenie ścianek stolcowych w kierunku ścianki kolankowej ; w konstrukcji płatw. - kleszcz. płatwie górne są dodatkowo podparte mieczami które usztywniają dach w kierunku podłużnym ; połączenie belki stropowej z murłata na wrąb wzajemny pełny lub krzyżowy dł. górnej części krokwi max 0,6-0,65 dł. dolnej (max 2,75m) dł. dolna max 4,5m w budynkach o rozpiętości do 16 m - wiązary trzystolcowe ; murłaty zakotwione w murze co 2-2,5 m
23. Wyjaśnij pojęcie wiązar pełny.
Pod pojęciem wiązara pełnego rozumie się prętowy, najczęściej płaski ustrój nośny o odpowiedniej i wystarczającej sztywności w jego płaszczyźnie. Wymaganą sztywność uzyskuje się przeważnie dzięki zastosowaniu układu jętek, kleszczy, stolców, zastrzałów, skartowań, itp. Elementy te mogą występować pojedynczo lub w różnych kombinacjach. Wiązar pełny jest jednocześnie podstawowym układem nośnym, a także wsporczym lub podpierającym dla innych elementów więźby w tym wiązarów pustych, usztywnień połaciowych, poprzecznych.
Wiązar pełny składa się z pary krokwi, pary kleszczy i dwóch słupów oraz belki wiązarowej (gdy trop jest drewniany).
24. Opis pracy poszczególnych elementów konstrukcyjnych w dachach:
Elementy konstrukcyjne więźby
Więźba składa się z różnych, połączonych ze sobą elementów konstrukcyjnych. Elementy te najczęściej wykonane są z drewna sosnowego lub świerkowego.
Krokwie - opierające się na ścianach zewnętrznych lub na płatwiach belki biegnące równolegle do kierunku nachylenia połaci dachowej. Krokwie dźwigają obciążenie z połaci.
Płatwie - stanowiące podporę dla krokwi poziome belki biegnące równolegle do kalenicy dachu.
Murłaty - leżące na murze belki poziome. To za ich pośrednictwem opiera się krokwie na ścianach zewnętrznych.
Słupki - belki pionowe przenoszące obciążenie od płatwi na strop.
Łaty - elementy konstrukcyjne ułatwiające montaż pokrycia dachowego. Łaty przybija się do kontrłat lub bezpośrednio do krokwi, prostopadle do nich, a równolegle do okapu.
Kontrłaty - elementy pomocnicze umożliwiające stworzenie pustki wentylacyjnej w dachu. Kontrłaty mocowane są równolegle do krokwi.
Najważniejsze elementy więźby dachowej to:
Krokwie - przenoszą obciążenia od pokrycia dachowego , parcia albo ssania wiatru, obciążenia śniegiem itp., rozstawia się je przeważnie co 1 m, najkorzystniejszym ich przekrojem jest prostokąt o stosunku boków 1: 2, 1:3.
Jętki - stanowią pośrednie podpory krokwi
Płatwie - w ścianach stolcowych przenoszą obciążenia od jętki
Słupy - mają głównie przekrój kwadratowy, jego powierzchnia zależy od wielkości obciążenia przekazywanego przez płatew oraz od wysokości słupa. Najczęściej stosuje się przekroje; 12x12, 14x14, 16x16, 18x18, 20x20 cm.
Miecze - stanowią usztywnienie ram utworzonych przez płatwie , słupy oraz podwalinę, jak również zmniejszają rozpiętości płatwi pomiędzy słupami. Wykonuje się je pod katem 45 stopni.
Podwaliny - przenoszą obciążenia na strop, powinny być układane prostopadle do jego elementów konstrukcyjnych, najczęściej ich przekroje są takie same jak przekroje słupów.
Elementy konstrukcyjne więźby dachowej
Podstawowymi elementami tworzącymi konstrukcję wiązarów dachowych są krokwie, płatwie, jętki, kleszcze, słupy i murłaty.
Krokwie są zasadniczymi elementami każdej więźby dachowej. Najprymitywniejsze konstrukcje dachowe składały się właśnie z krokwi wkopanych końcami w ziemię i związanych u góry. Krokwie podlegają zginaniu i ściskaniu, dźwigają pokrycia dachu i przekazują obciążenia zewnętrzne na inne elementy więźby. W najprostszym układzie krokwie pracuje jak belka jednoprzęsłowa. Zmniejszenie elementów zginających i ugięć krokwi osiąga się przez zastosowanie jętki lub kleszczy. W konstrukcji krokwiowo-jętkowej jętka powoduje, że siły parcia wiatru przenoszą się w połowie na krokwie przeciwległych połaci. Jętka pracuje jak rozpora, stanowi sprężystą podporę dla krokwi. Newralgicznym miejscem w dachu krokwiowo-jętkowym jest oparcie dolnego końca krokwi. Krokwie należy opierać na stopach i ścianach za pomocą murłaty. Niewłaściwe oparcie krokwi, niewłaściwie zakotwienie murłat spowoduje, że jętka będzie rozciągana i będzie pracowała niezgodnie ze swoim przeznaczeniem.
Kolejnym istotnym elementem więźby dachowej są płatwie, tj. poziome belki przejmujące obciążenie z krokwi. W przypadku braku krokwi, płatwie przenoszą bezpośrednio ciężar pokrycia dachowego. Płatwie opierają się na słupach, zastrzałach lub innych belkach. Oparcie krokwi na płatwie pośredniej, powoduje przekazywanie większości obciążenia poprzez ściany stolcowe na konstrukcję stropu poddasza. Zmniejsza się w ten sposób wielkość sił rozpierających przekazywanych przez krokwie na budynek. Takie rozwiązanie umożliwia opieranie konstrukcji dachu na drewnianych lub murowanych ściankach kolankowych. Należy w tym miejscu wspomnieć o konieczności umieszczania ścianek stolcowych w pobliżu ścian nośnych lub podciągów. Ze względu na ograniczenie długości handlowych konieczne bywa łączenie płatwi na każdym słupie. W celu zmniejszenia rozpiętości obliczeniowej płatwi wprowadza się do konstrukcji miecze oparte dołem na słupach, a górnym końcem podpierające płatwie, co zapewnia usztywnienie dachu w kierunku podłużnym. Głównym zadaniem słupów to podpieranie płatwi i przenoszenie obciążenia na belki stropowe lub stropy. Wraz z płatwami górnymi i dolnymi tworzą szkielet zwany ścianą stolcową, który może być konstrukcją ścian wewnętrznych poddasza.
25. Co to jest konstrukcja rozporowa na przykładzie wybranej więźby dachowej:
Konstrukcja rozporowa polega na tym, że pozioma belka podparta jest od spodu zastrzałami, które opierają się nury poniżej belki, bezpośrednio lub pośrednio powodując działanie na nie siłami poziomymi. Stąd mury te muszą być odpowiednio wykonstruowane.
W przypadku wiązarów rozporowych składowa pozioma przekazywana jest na konstrukcję budynku lub jego elementy w sposób bezpośredni. Oznacza to, że elementy te np. ścianki kolankowe lub konstrukcja stropu, są składowymi obciążenia, oprócz oczywiście składowej pionowej. Zachodzi zatem konieczność uwzględnienia tej składowej w konstrukcji elementów obiektu niebędących elementami konstrukcji więźby. Elementy więźby najczęściej krokwie, przekazywać mogą składową poziomą reakcji posadowienia bezpośrednio, np. przez wręby czołowe w belkach stropowych lub podpory czołowe na elementach stropu, ściankach kolankowych lub pośrednio, najczęściej przez płatwie murowe, czyli murłaty.
Gdzie:
K-krokiew
W - wiatrownica, usztywnienia kalenicowe
M - murłata (płatew murowa)
J - jętka
U - usztywnienie połaciowe, wiatrownice
Kl- kleszcz
Mi - miecz
S - stolec
Z - zastrzał
H,V - odpowiednio składowa pozioma (rozpór) i pionowa reakcja podparcia
26. Najbardziej wrażliwe miejsca w konstrukcjach wiązarów dachowych:
Słabe miejsca w więźbie
rola połączeń
Aby ustrzec się błędów współpracy poszczególnych elementów konstrukcyjnych, należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłowe wykonanie wszystkich połączeń konstrukcji dachowej. W dachu drewnianym siły powstające w składowych elementach konstrukcyjnych przekazywane są z jednych elementów na drugie za pomocą złącz i wrębów. Najczęściej występującymi połączeniami są połączenia ciesielskie, dodatkowo wzmocnione łącznikami: gwoździami i śrubami. Zadaniem łączników jest usztywnienie połączenia, a także częściowe przejęcie sił w węźle przy mniej dokładnym wykonaniu płaszczyzny oparcia. Drewno nie zabezpieczone przed deszczem i wiatrem lub wbudowane o nieodpowiedniej wilgoci (drewno winno zawierać max. 18-23% wilgoci) jest mniej odporne na gnicie i pęcznienie, a połączenie z takiego drewna w miarę wysychania znacznie się rozluźnia. Efekt ten często można zaobserwować w starym budownictwie. Dla prawidłowej pracy układu wymagane jest, aby złącza były trwałem i sztywne, a wykonanie ich było możliwie proste.
Ze względu na oszczędność drewna należy stosować elementy jednolite, ale w przypadku długości handlowej drewna równej 6 m już przy szerokości budynku około 10 m nieuniknione jest sztukowanie elementów drewnianych. Połączenie powinno wystąpić nad elementami konstrukcyjnymi.
Należy pamiętać aby złącza wykonywać tak aby nie osłabiać konstrukcji w miejscu połączenia elementów więźby, gdyż wskaźnik wytrzymałości danego elementu zmniejsza się o 25-30% w miejscu połączeń. Wykonując połączenia na śruby, należy pamiętać o stosowaniu podkładek z obydwu stron łączonych elementów, gdyż inaczej drewno w złączach może ulec zmiażdżeniu podczas dokręcania łącznika.
rola murłaty
W często spotykanych układach konstrukcji drewnianych całe obciążenie z dachu jest przekazywane za pośrednictwem murłaty na ściany zewnętrzne. Węzeł podporowy jaki stanowi oparcie krokwi na murłacie powinien zapewnić przeniesienie sił zarówno ściskających jak i rozciągających na mur. Murłatę łączy się na długości tak, aby połączenie mogło pracować na rozciąganie. W celu prawidłowego przekazywania sił rozpierających na mur, murłata powinna być odpowiednio połączona murem, a ściany zewnętrzne powinny być zabezpieczone przed rozsunięciem za pomocą wieńców. Murłatę kotwi się w murze prętami ф 18 mm lub płaskownikami 4/40 mm, długość kotwi zależy od wielkości przewidywanego ssania wywołanego wiatrem. Odległość między miejscami zakotwienia, nie powinny być większe niż 2,5 m , tj. co 3 lub 4 krokwie. Brak połączenia murłaty z murem nośnym, w wyniku gwałtownego wiatru może spowodować katastrofę budowlaną, osunięcie się całego dachu.
W razie nie dość starannego wykonania połączenia elementów konstrukcyjnych, mogą one pracować jako inne układy niż były zaprojektowane, co prowadzi do powstania znacznych sił (rozporu) i odkształcenia całego wiązara.
27. Rozwiązanie konstrukcji wiązara dachowego w przypadku podatnych stropów (czyli nie ma na poddaszu stropu np. żelbetowego ale jest drewniany).
W budynkach ze stropami drewnianymi wiązary krokwiowe tworzą ustrój krokwiowo-belkowy. W rozwiązaniu tym każda para krokwi jest oparta na belce stropu poddasza, z którą tworzy pełny wiązar. Rozstaw wiązarów jest więc taki sam jak rozstaw belek stropowych.
Inny typ wiązarów krokwiowych stosuje się w budynkach murowanych ze stropami niedrewnianymi. Krokwie są tutaj oparte na belkach zwanych murłatami lub namurnicami, ułożonymi na ścianach zewnętrznych. Murłaty przymocowuje się do ściany przy pomocy uprzednio wmurowanych kotew. Najlepszym rozwiązaniem jest ułożenie murłaty na murze w sposób osiowy. Można też przymocować ją bliżej wewnętrznej strony ściany.