Immunologia 2010 |
Pytania i odpowiedzi |
SPIS PYTAŃ
1. Narządy limfatyczne i ich funkcja
52. antygeny- definicja, rodzaje, odpowiedź na nie
76. mech fagocytoze tlenowe i beztlenowe
xx. Fagocytoza, etapy i mechanizmy
9. Komórki NK
17. Omówić czynniki działające w odporności nieswoistej, opisać rolę NK ( uwzglednić działanie rec. KIR,KAR)
6. rola cytokin w odp. Immunologicznej
25. interleukiny ogólnie + przykłady
35. wymień i opisz cytokiny biorące udział w odpowiedzi nieswoistej
74. Interferony - podział, rola.
67. Cytokiny chemopoetyczne.
68. Chemokiny- podział, rola
18. Czynniki aktywujące dopełniacz i receptory dopełniacza
37. Rola Ig w odpowiedzi przeciwzakaźnej.
39. porównanie dróg aktywacji dopełniacza
45. układ dopełniacza
56. przeciwciała: budowa, typy, receptory
48. wymień komórki odpowiedzi nieswoistej i podaj role bazofilów i kom tucznych
41. histamina i H1 w zapaleniu
62. rola czynnika histaminowego w tolerancji immunologicznej
59. Mastocyty i histamina - jak można podzielić substancje przez nie wydzielane (preformowane...)
63. wymień selektyny, integryny, jakie rodzaje ziarnistości są w mastocytach i po jakim czasie uwalniane.
77. odpowiedz nieswoista ze szczeg.uwzgl. mastocytow i bazofilow i nk
57 Białka ostrej fazy - ich znaczenie w odporności nieswoistej.
49. apoptoza, nekroza, sygnały śmierci- pytała przy tym o mechanizm FAS
51. NF-kappa B
36. MHC klasy I, występowanie, rola i budowa.
47. prezentacja antygenu zewnątrzpochodnego
27. Choroby związane z MHC
32. Objawy niedoboru cząsteczek MHC
33. cząsteczki PAMP - co to jest, przykłady i rola w odpowiedzi nieswoistej
60. PRR co to i jakie rodzaje
12. Rola limfocytów B w odpowiedzi immunologicznej
65. Receptory limfocytów T i B - rodzaje, budowa, funkcja.
22. Limfocyty TH2
23. Limfocyty TH1
69. Th17
30. Treg subpopulacje, IL, jak działają na T(że anergia)
31. Treg w tolerancji immunologicznej
38. Rola limfocytow Treg w autoimmunologicznych.
15. Mechanizmy immunotolerancji
16. Immunosupresja, mechanizmy, przykłady leków
19. przewlekła choroba ziarniniakowa
11. Pierwotny niedobór odporności
44. SCID
55. niedobory elementów dopełniacza.
61. niedobory cząsteczek adhezji (LAD1, LAD2)
66. Pierwotne niedobory odporności - początkowe objawy, diagnostyka.
78.niedobory odpowiedzi humoralnej (przyklady chorob)
72. mechanizmy odpowiedzialne ze tolerancje i nadwrazliwość
79. dewiacja immunologiczna
80. pozna reakcja alergiczna + remodeling tkanek
3. Choroby autoimmunologiczne i mechanizmy ich powstawania
54 choroby autoimmunizacyjne specyficzne narządowo
7. choroby autoimm. w nadwrazliwości II typu
13. Nadwrażliwość typ 1, mechanizm, choroby
28. nadwrażliwość typu III +toczen, przeciwciała i co uszkadza...)
34. nadwrażliwość typu II
42. nadwrażliwość typu IV mech i choroby
5. alergie IgE-niezalezne
2. Przeszczep szpiku (zasady doboru i choroba przeszczep przeciwko biorcy)
20. przeszczep przeciwko gospodarzowi
24. Typy przeszczepów
29. dobór dawcy i biorcy
50. faza indukcji odpowiedzi transplantacyjnej
53. odrzucenie przeszczepu
70. Rola czynników humoralnych w odrzucaniu przeszczepu
xxx.genotypy HLA i choroby z nimi związane
73. Przeszczep krwi przygotowanie biorcy, gvh
4. odpowiedz immunologiczna przeciwnowotworowa
64.interakcje gospodarz- nowotwór (dod pytanie jak się bronią kom nowotworowe przed ukł imm)
82. mechanizmy immunologiczne ułatwiające rozwój nowotworu
71. Mechanizmy obrony komórek nowotworowych przed rozpoznaniem ze strony ukł.odpornościowego
8. rodzaje antygenow w obecnie stosowanych szczepionkach
10. Adiuwanty
14. Rodzaje antygenów w szczepionkach nowego typu
26. immunologia ciaży
43. układ immunologiczny w poronieniach nawykowych
46. choroby jajnika w niepłodności
75. choroby jajnikow o podlozu immunologicznym
21. przeciwciala w diagnostyce nieplodnosci
40. coś o HIV i niedoborach (odrzuciłem)
58. Sposoby zarażenia HIV i wpływ na procesy immunologiczne.
81. Różnice i podobieństwa ataksja teleangiektazja i zespół Nijmegen
Zasady na egzaminie 2010:
Losujesz 3 pytania: czerwone żółte zielone
Powyżej ustalonej średniej(4,7?) masz prawo odrzucić jedno pytanie, ale nie z kategorii „podstawy immunologii” (czyli albo czerwone albo cytrynowe(a moze zielone?) można odrzucić). Pytanie to jest odrzucone, a nie zaliczone (nie wlicza się do średniej z pozostałych 2 pytań). Pula pytań to na oko max. 90 pytań, może mniej.
1. Narządy limfatyczne i ich funkcja
Centralne: szpik, grasica
Obowodowe: śledzona, węzły chłonne, MALT (tkanka limfoidalna twarzysząca błonom śluzowym)
Szpik kostny pełni funkcję krwiotwórczą(wytwarzanie erytorcytów, granulocytów, monocytów, płytek krwi, limfocytów). Jest miejscem dojrzewania limfocytów B, które następnie przechodzą do krwi, gdzie stanowią ok. 13% leukocytów. Komórki plazmatyczne powstające z limfocytów B osiadają w szpiku, przez co staje się on głównym miejscem syntezy przeciwciał.
Grasica odpowiada za dojrzewanie limfocytow T. Na powierzchni makrofagow, komorek dendrytycznych i nablonka grasicy znajduja się antygeny, których rozpoznawania : „ucza się” tymocyty. Dzieki barierze krew-grasica tymocyty nie maja kontaktu z obcymi antygenami, stad ucza się tolerancji jedynie dla wlasnych antygenow. Grasica jest miejscem selekcji pozytywnej i negatywnej limfocytów. Selekcja pozytywna - zachodzi w korze grasicy i dotyczy limfocytow T podwojnie dodatnich(CD 8+ i 4+). Jej wynikiem jest tak zwana restrykcja MHC, czyli nastawienie limfocytow, które przeszly tą selekcje na rozpoznawanie antygenow w polaczeniu z wlasnymi czasteczkami MHC. W selekcji tej uczestnicza glownie obecne w korze komorki nablonkowe zrebu (wazna role odgrywaja grasicze komorki opiekuncze). Limfocyty które rozpoznaja MHC klasy I traca w nastepnym etapie zdolnosc do syntezy CD4 i odwrotnie, limfocyty, które wiaza czasteczki MHC klasy II traca CD8. Gdy nie dochodzi do polaczenia antygenu i receptora TCR komorka kierowana jest na apoptoze (smierc z zaniedbania). Selekcja negatywna - zachozi glownie w korze, kontynuowana jest w trakcje przechodzenia tymocytow do rdzenia grasicy. Dotyczy glownie tymocytow podwojnie dodatnich, ale może obejmowac również te pojedynczo dodatnie. W tym procesie aktywnie uczestnicza kom. dendrytyczne i makrofagi, sugeruje się także udzial limfocytow B i kom. nablonkowych. Wynikiem selekcji jest eliminacja tymocytow które z duza swoistoscia i powinowactwem rozpoznaja autologiczne MHC lub inne antygeny organizmu. Eliminacja zachodzi drogą apoptozy. W wyniku selekcji negatywnej ginie około 95% tymocytow, te które pozytywnie przejda proces selekcji opuszczaja grasice jako dojrzale limfocyty T.
Śledziona - do najwazniejszych czynnosci sledziony należy wytwarzanie limfocytow i monocytow przez cale zycie, a innych krwinek w życiu plodowym; udzial w odpowiedzi immunologicznej; fagocytoza i niszczenie zuzytych erytrocytow, krwinek bialych i trombocytow; wspoludzial w wytwarzaniu bilirubiny; magazynowanie krwi i krwinek
Śledziona odpowiada na antygeny, które docieraja do niej z krwia(również te, które nie zostały zatrzymane w węzłach i dostały się z limfy do krwi); uczestniczy w odpowiedzi typu humoralnego.
Węzły limfatyczne - leza na przebiegu naczyn limfatycznych, można je porownac do filtrow lezacych na drodze limfy. Do zasadniczych czynnosci wezlow chlonnych naleza filtracja limfy i zatrzymywanie zawartych w niej antygenow (wolnych i obecnych na komorkach dendrytycznych) a także drobnoustrojow, komorek nowowtworowych i drobnych czasteczek stalych; wytwarzanie aktywowanych limfocytow T i B.
MALT - tkanka limfatyczna chroniąca błony śluzowe przewodu pokarmowego (pierścień chłonny Waldeyera, gródki samotne i skupione(kępki Peyera) w jelitach), dróg oddechowych, dróg moczowopłcioych.
52. antygeny- definicja, rodzaje, odpowiedź na nie.
Antygen to substancja immunogenna(zdolna do wywołania przeciw sobie swoistej odpowiedzi immunologicznej) antygenna(zdolna do swoistego łączenia się z immunoglobulinami wolnymi i z receptorami limfocytów B). Antygen wykazujący tylko antygenowośc to hapten. W obrębie antygenu wyróżniamy miejsca wiążące przeciwciała- epitopy(determinanty antygenowe). Antygen poliwalentny to taki, który posiada wiele epitopów. Antygeny indukujące wytwarzanie przeciwciał dzielimy na:
Grasiczozależne- w odpowiedzi na antygeny z tej grupy limfocyty B wymagaja wsparcia ze strony limfocytów T pomocniczych lub chociaż wydzielanych przez nie cytokin.
Grasiczoniezależne- odpowiedź na te antygeny nie wymaga pomocy limfocytów T. Zaliczamy tu: LPS, dekstran, PPD (oczyszczony preparat tuberkuliny). Dzielimy je na wykazujące cechy poliklonalnych aktywatorów limfocytów B oznaczane TI-1 (thymus independent), np LPS i dekstran oraz nie posiadające tej cechy, TI-2 (ficoll, polisacharyd pneumokoków), które oddziałują nie tylko na limfocyty B, ale też przez cytokiny uwalniane pod ich wpływem np. z komórek NK.
Odpowiedź na antygen może być humoralna czyli związana z wyprodukowaniem swoistych przeciwciał lub komórkowa w skutek bezpośredniej reakcj z limfocytami T (wydzielanie cytokin, pobudzenie makrofagów, granulocytów). Zwykle mamy do czynienia z odpowiedzią mieszaną, a dominacja jednego typu odpowiedzi zależy od rodzaju antygenu.
76. mech fagocytoze tlenowe i beztlenowe
xx. Fagocytoza, etapy i mechanizmy
(str 141 Gołąb: Sycylia, Rosjanin, szympansy, rozgwiazdy i róże)
Polega na pochłanianiu całych komórek lub dużych ich fragmentów. Obejmuje następujące etapy:
1. ruch komórki żernej w kierunku bakterii
2. Rozpoznanie i związanie bakterii oraz otoczenie jej swoimi wypustkami(pseudopodia).
3. endocytoza i tworzenie fagosomu
4. fuzja fagosomu z lizosomem
Fagocytoza może być ułatwiona dzięki opsoninom(immunofagocytoza): przeciwciała, składniki dopełniacza, z udziałem receptorów dla Fc na makrofagach lub receptorów dla składników dopełniacza CR1, CR3. Zachodzić może również z udziałem lektyn, np lektyna wiążąca mannozę białko uważane za praprzeciwciało, choć jest elementem odpowiedzi nieswoistej, pojawiło się 300 mln lat temu. Defekt tego białka może być przyczyną nawracajacych infekcji.
Mechanizmy zabijania:
Tlenowe: polegają na wytworzeniu reaktywnych utleniaczy w postaci rodników tlenowych z udziałem oksydazy NADPH, dysmutazy ponadtlenkowej, katalazy czy mieloperoksydazy(powstaje kwas podchlorawy). Najaktywniejsze związki tlenowe to tlen singletowy i rodnik hydroksylowy. Induktorem procesów tlenowych są INFγ i IL4.
Pozatlenowe: obejmują białka zmagazynowane w ziarnistościach makrofagów które zlewają się z fagosomem. Białka te niejdnokrotnie działają synergistycznie, potegując swój efekt. Wyróżniamy BPI (bactericidal permeability incrising factor)- zwiększa przepuszczalność dla cząsteczek hydrofobowych. Defensyny- antybiotyki peptydowe(uszkadzają i wytwarzają kanały w błonie komórkowej). Kateliny o podobnym działaniu do defensyn. Lizozym(muramidaza), przecina wiązanie β-1,4- glikozydowe stabilizujące scianę bakterii. Laktoferyna(wykryta w mleku kobiet), białko podbne to transferyny, jednak wiąże żelazo z 250x większym powinowactwem(jony żelaza są niezbędne bakteriom do życia).
9. Komórki NK
To limfocyty mające zdolność spontanicznego zabijania komórek docelowych (nowotworowych lub zakażonych wirusem). Ich efekt cytotoksyczny nie podlega regulacji w restrykcji MHC. Stanowią ok. 10% obwodowej krwi człowieka. Mają morfologię dużych, ziarnistych limfocytów. Nie posiadają uniwersalnej cząsteczki identyfikującej wyłącznie komórki NK.
Komórki NK mogą wywoływać efekt cytotoksyczny bezpośrednio lub za pośrednictwem przeciwciał w procesie ADCC. Bezpośredni regulowany jest przez sygnały hamujące i pobudzające przekazywane za pomocą receptorów powierzchniowych KIR i KAR. W zależności od tego, które sygnały przeważają, komórka jest oszczędzana lub eliminowana. Hamujące z reguły dominują. Najlepiej poznanymi receptorami hamującymi są receptory KIR. Właściwości cytotoksyczne związane są głównie z obecnością ziaren azurofilnych, zawierających wiele związków cytotoksycznych. Najważniejsze to perforyna (wbudowuje się i tworzy kanały w błonie komórek docelowych), proteazy serynowe (granzymy i granulizyna-modyfikują perforynę i uczestniczą w indukcji apoptozy, mają także właściwości proteolitczne; aktywują kaspazy i rozkładają organella komórkowe). Aktywacja NK prowadzi do ekspresji cząsteczki FasL i TRIAL. Aktywacja zachodzi pod wpływem cytokin; aktywowane NK są znacznie efektywniejsze, intensywnie wydzielą cytokiny:IL-3, IL-5, IL-8, GM-CSF, M-CSF, INF, TNF a także chemokiny: MIP-1α i MIP-1β. Aktywność NK jest głównie regulowana przez IL-2, która z jednej strony stymuluje ich proliferację, z drugiej- wzmaga aktywność cytotoksyczną.
17. Omówić czynniki działające w odporności nieswoistej, opisać rolę NK ( uwzglednić działanie rec. KIR,KAR)
W odporności nieswoistej działają: neutrofile, bazofile, eozynofile, k. tuczne, k. NK, białka układu dopełniacza, monocyty, makrofagi, defensyny, lizozym.
6. rola cytokin w odp. immunologicznej
Cytokiny służą komunikacji między komórkami i częściami układu odpornościowego. Spełniają funkcję zarówno indukującą odpowiedź immunologiczną jak i regulującą tą odpowiedź. Zapewniają komunikacje między komórkami na odległość.
Wyróżniamy
-interleukiny (prozapalne: 1,6, tnf-alfa; namnażanie limf: 2,3,4,5,7,9,11,12,13,14,15; Reg: IL-4,10,tgf-beta)
IL-1 jest jednym z głównych regulatorów odpowiedzi immunologicznej i zapalnej
IL-2 pobudzanie proliferacji limfocytów cytotoksycznych CD8+
IL-3 spotęgowanie procesu fizjologicznego krwiotworzenia w sytuacjach wzmożonej reaktywności immunologicznej
IL-4 stymuluje proliferację limfocytów B pobudzonych swoistym antygenem
IL-6 jeden z centralnych czynników regulujących mechanizmy obronne
IL-7 odgrywa wybitną role w limfopoezie
IL-8 chemotaktyczne przyciąganie neutrofili do miejsca reakcji zapalnej, a także pobudzanie ich właściwości bakteriobójczych, czynnik angiogenezę
IL-10 spełnia wiele funkcji, które w efekcie hamują odpowiedź immunologiczną typu komórkowego i odpowiedź zapalną
IL-12 stymuluje proliferację, aktywację i cytotoksyczność limfocytów T i komórek NK oraz wytwarzanie przez te komórki IFNgamma i TNF; indukuje powstanie limfocytów Th1
IL-18 działa przede wszystkim na różne populacje limfocytów T i komórki NK
-cytokiny hemopoetyczne (GM-CSF, G-CSF, M-CSF, SCF - wpływa na komórki macierzyste hemopoezy)
-interferony - typ I (alfa, beta) wytwarzane przez komórki zakażone wirusem, typ II gamma - wydz przez T, NK po pobudzeniu antygenem wirusowym
-nadrodzine TNF - najważniejsze cytokiny prozapalne i cytotoksyczne
-chemokiny- biorą udział w pobudzaniu leukocytów, wyznaczają gradient chemotaktyczny, którego śladem leukocyty podążają do miejsca zapalenia, np.eotaksyna, gr.MCP
-TGF-beta - transformujący czynnik wzrostu: obok IL-10 najważniejsza cytokina hamująca odp, odp.
-sygnały śmierci: TNF-alfa; IFN-gamma; sFasL; TRAIL
25. interleukiny ogólnie + przykłady
Umożliwiają komunikację leukocytów ze sobą i pozwalają na wpływ jednych populacji leukocytów na inne i vice versa. 1-33
Patrz pytanie 6.
35. wymień i opisz cytokiny biorące udział w odpowiedzi nieswoistej
-Cytokiny pozapalne
2. Przeszczep szpiku (zasady doboru i choroba przeszczep przeciwko biorcy)
- proces doboru odpowiedniego dawcy i biorcy nosi nazwę typowania tkankowego
- dawca i biorca powinni wykazywać jak najwięcej wspólnych antygenów HLA oraz biorca nie powinien być wcześniej uczulany antygenami dawcy (brak w surowicy przeciwciał przeciwko antygenom dawcy)
- do niedawna wykluczano przeszczepy niezgodne pod względem układu grupowego krwi AB0, dysproporcja między dawcami i biorcami kazała próbować ominąć te bariery:
przeszczepianie serca dzieciom poniżej 1 roku życia, wykorzystujące to, że izohemaglutyniny wykształcają się dopiero po kilku, kilkunastu miesiącach życia
odpowiednie przygotowanie biorcy obejmujące plazmaferezę, podawanie przeciwciał anty-CD25 i anty-CD20 w celu eliminacji LimB
- jako zasadę preferuje się pary o jak najmniejszej liczbie antygenów niezgodnych (mismatch), niż zestawienie dawcy z biorcą o największej liczbie zgodnych antygenów
- najlepsze wyniki zapewnia zgodność między HLA-DR i HLA-B
GVHD (graft vs host disease)
Po przygotowaniu biorcy leczeniem immunosupresyjnym jego układ odpornościowy i elementy układu przeszczepionego powinny znajdować się w równowadze, przewaga odpowiedzi biorcy prowadzi do odrzucenia przeszczepu, przewaga odpowiedzi układu odpornościowego dawcy powoduje wystąpienie choroby przeszczep przeciwko gospodarzowi.
- rola zarówno LimT CD4+(aktywacja Tc) jak i CD8+(efekt cytotox)
- przyjmuje się, że objawy choroby wywołują autoreaktywne LimT pochodzące z przeszczepionego szpiku, które naciekają tkanki gospodarza i wywołują w nich efekt cytotoksyczny
- prawdopodobnie równie istotne jest zwiększone wydzielania cytokin przez aktywowane w tkankach LimT
- obserwuje się burze cytokinową (wzrost stężenia INF-γ[wzrost ekspresji MHC i aktywności APC], GM-CSF, TNF, Il-1, Il-2 [aktywacja L Tc], Il-4,5,6[aktywacja Limf B], przy czym część należy do dawcy)
- bodźcem stymulującym uwalnianie cytokin jest także uszkodzenie tkanek wywołane postępowaniem przygotowującym do przeszczepienia oraz często zakażeniem po transplantacji.
- usunięcie limfocytów T z zawiesiny szpiku zmniejsza częstość GVHD, ale zwiększa ryzyko odrzucenia, a także ryzyko wznowy nowotoru
- GVH leczy się antagonistami cytokin
Wyróżniamy postać ostrą GVH(powstaje w ciągu 100 dni od przeszczepienia i występuje u ponad połowy biorców, objawy związane z zajęciem skóry, błon śluzowych przewodu pokarmowego i wątroby, obecność pewnej liczby LimT w zawiesinie szpiku dawcy niezbędna - związana z rozpoznawaniem i niszczeniem przetrwałych komórek nowotworowych przez LimT i komórki NK dawcy (zjawisko przeszczep przeciwko białaczce - graft versus leukemia GVL, czy bardziej ogólnie przeszczep przeci nowotworowi - graft versus tumor GVT) i przewlekłą GVH(u 20-30% chorych po transplantacji, pierwsze objawy najczęściej po roku od zabiegu, powoduje zburzenia odnowy hematologicznej i wtórny niedobór odporności)
3. Choroby autoimmunologiczne i mechanizmy ich powstawania
Grupa chorób rozwijających się na podłożu zaburzeń funkcjonowania układu immunologicznego prowadzących do niszczenia własnych tkanek, które w normalnych warunkach powinien on chronić.
Autoimmunizacja defekt mechanizmów umożliwiających rozpoznanie składników organizmu jako własne (self) prowadzący do rozwoju odpowiedzi immunologicznej skierowanej przeciwko własnym komórkom i tkankom
Mechanizmy powstawania:
Bypass limfocytów T - poliklonalna aktywacja limfocytów T i B np. przez superantygeny .
Mimikra molekularna - egzogenny antygen o homologii strukturalnej z antygenami self np. Streptococus A - myocardium - np. gorączka reumatyczna
Idiotypowe reakcje krzyżowe: odmienne białka ale przeciwciała o podobne swoistości
Ujawnianie epitopów - odpowiedz przeciwko ukrytym epitopom odmiennej swoistości
Bypass limfocytów T:
W normalnych warunkach do wywołania odpowiedzi immunologicznej współpraca limfocytów B i T jest niezbędna. W rzadkich przypadkach można ominąć udział limf T, dzieje się tak np. przy infekcjach organizmami produkującymi superantygeny (staphylo,streptococcus, ich egzotoksyny). Superantygeny to substancje zdolne do aktywacji poliklonalnej limf B a nawet limf T łącząc się z ich receptorami w sposób nieswoisty(niespecyficzny).
Mimikra molekularna (naśladowanie molekularne)
Egzogenne antygeny mogą być podobne do antygenów gospodarza przez co dają krzyżową aktywacje limfocytów T i B przeciwko komórkom własnego organizmu.
Idiotypowa reakcja krzyżowa ?
Przeciwciała antyidiotypowe są skierowane przeciw determinantom znajdującym się w regionie Fab innych preciwciał (zwanych idiotypowymi). Receptor?(przeciwciało?) na powierzchni komórki własnej zaczyna być interpretowany tak jakby komórka była zakażona wirusem (reakcja krzyżowa przeciwciał z komórkami naprawdę zakażonymi i tymi z recepotrami idiotypowymi).
Zaliczane do reakcji nadwrażliwości typu II,III,IV.
4. odpowiedz immunologiczna przeciwnowotworowa
Odpowiedź przeciwnowotworowa angażuje wszystkie typy reakcji immunologicznej ustroju
Odpowiedź komórkowa
Przy braku lub słabej ekspresji MHC na powierzchni komórek nowotworowych dominującą rolę przejmują komórki NK, które wywołują bezpośredni efekt cytotoksyczny. Uzupełnienie reakcji komórkowej stanowią swoiste limfocyty Th, zdolne do rozpoznania TAA (antygenów związanych z nowotworem) prezentowanych im w połączeniu z cząsteczkami MHC klasy II. Powoduje to aktywację limfocytów Th i wydzielanie cytokin, które wspomagają/aktywują kolejne komórki układu immunologicznego albo niszczą komórki nowotworowe bezpośrednio:
wspomagają syntezę swoistych przeciwciał przez limf. B (IL 4 IL5 IL6)
aktywują makrofagi tak, że stają się one zdolne do zabicia komórek nowotworowych (IFN-γ)
aktywują komórki NK (IL2)
wspomagają różnicowanie i aktywacje limf. Tc (IL2)
bezpośrednio zabijają komórki nowotworowe (TNF, limfotoksyny)
bezpośrednio hamują proliferacje komórek nowotworowych (TNF, limfotoksyny)
Wydzielane chemokiny powodują chemotaksję komórek (takich jak neutrofile/monocyty/limfocyty) i zwiększać naciekanie przez nie nowotworu. Niektóre z nich hamują powstawanie naczyń wewnątrz nowotworu (MIG, PF4, IP10).
Odpowiedź humoralna
Odpowiedź typu humoralnego również może prowadzić do zabicia komórek nowotworowych. Dochodzi do tego po związaniu odpowiedniego przeciwciała z TAA na komórce nowotworowej i aktywacji dopełniacza/ przyłączenia komórki K mającej receptor dla fragmentu Fc przeciwciał i zdolnej to ADCC (cytotoksyczności komórkowej zależnej od przeciwciał).
5. alergie IgE-niezalezne
To nadwrażliwości
Typu 2 - związane z przeciwciałami IgG i IgM.
Cytotoksyczność komórkowa zależna od przeciwciał - ADCC
Działanie dopełniacza poprzez utworzenie kompleksu atakującego błonę
Prawdopodobnie na nadwrażliwość typu II ma też wpływ cytotoksyczność limfocytów Tc, komórek NK i makrofagów
Typu 3 - związane z kompleksami immunologicznymi (antygen-przeciwciało-komplement)
Typu 4 - związane z reakcją typu późnego
przewaga reakcji komórkowej z udziałem limfocytów T
7. choroby autoimm. w nadwrazliwości II typu
Reakcje nadwrażliwości typu II powodowane są przez przeciwciała klasy IgG lub IgM skierowane przeciw antygenom powierzchniowym komórki lub macierzy pozakomórkowej. W wielu stanach autoimmunizacyjnych przeciwciała wobec antygenów tkankowych powodują uszkodzenia immunopatologiczne na drodze mechanizmów nadwrażliwości typu II. Przeciwciała przeciw błonom podstawnym wywołują zapalenie nerek w zespole Goodpasturea, uchorych stwierdza się obecność przeciwciał przeciw glikoproteinie błony podstawnej kłębuszków nerkowych. Przeciwciała takie zwykle należą do klasy IgG i u co najmniej polowy chorych zdają się wiązać C. Stan taki zwykle powoduje martwicę kłębuszków nerkowych z odkładaniem się włóknika. Związek zapalenia nerek tego typu z krwotokiem do płuc zauważył
po raz pierwszy Goodpasture. Chociaż objawy płucne nie występują u wszystkich chorych, współistnienie uszkodzeń płuc i nerek wynika z krzyżowej reaktywności autoantygenów tych dwóch tkanek. Pęcherzycę wywołują autoprzeciwciała przeciw cząsteczkom adhezji międzykomórkowej Pęcherzyca jest poważną chorobą pęcherzową skóry i błon śluzowych. Chorzy wykazują obecność autoprzeciwciał przeciw desmogleinie- 3, składnikowi desmosomów, które łączą komórki. Przeciwciała te zaburzają przyleganie komórek prowadząc do rozpadu naskórka. Stwierdzono, że chorobie tej towarzyszy obecność przeciwciał klasy IgG4 przeciw różnym częściom cząsteczki. Miastenia i zespół Lamberta-Eatona wynikają z obecności przeciwciał, które zmniejszają dostępność acetylocholiny na płytkach motorycznych Miastenia, tj. stan, w którym dochodzi do krańcowego osłabienia mięśni, związana jest z obecnością przeciwciał przeciw receptorom acetylocholinowym, obecnym na powierzchni błon mięśniowych. Receptory acetylocholinowe tego typu zlokalizowane są na płytce motorycznej, gdzie komórka nerwowa styka się z mięśniem. Przekazywanie impulsów z nerwów do mięśnia zachodzi dzięki uwalnianiu acetylocholiny z zakończeń nerwowych i ich dyfuzji przez szczelinę dzielącą zakończenie nerwowe od włókna mięśniowego. Przeciwciała przeciw receptorom acetylocholinowym grają istotną rolę w rozwoju tej choroby. Uważa się, że IgG i dopełniacz działają na dwa sposoby: zwiększają szybkość przemiany receptorów acetylocholinowych i blokują częściowo wiązanie acetylocholiny. Ze względu na fakt, że w miastenii rzadko stwierdza się nacieki komórkowe w otoczeniu płytek nerwowo-mięśniowych, przyjmuje się, że uszkodzenia nie są powodowane przez komórki efektorowe. W stanie pokrewnym, zespole Lamberta-Eatona osłabienie mięśni wynika z wadliwego uwalniania acetylocholiny przez neuron. Autoprzeciwciała skierowane są przeciw składnikom kanałów wapniowych (zależnych od napięcia, czyli tzw. voltage gated) lub przeciwko białku pęcherzyków synaptycznych, synaptotagminie. Uważa się, że różne formy zespołu zależą od antygenu docelowego, klasy i miana odpowiednich przeciwciał. Choroba Gravesa-Basedowa-charakterystyczną cechą jest obecność przeciwciał anty-TSHR (skierowanych przeciwko receptorom dla TSH). Zapalenie tarczycy Hashimoto (przeciwciała przeciw peroksydazie tarczycowej)
8. rodzaje antygenow w obecnie stosowanych szczepionkach
-żywe naturalne drobnoustroje (wirus krowianki jako ochrona przed ospą prawdziwą)
-żywe atenuowane wirusy polio, odry, różyczki, świnki. Bakterie BCG
-ateunacja to osłabienie wirulencji przy zachowaniu immunogenności
-serie mutacji indukowane niekorzystnymi warunkami hodowli
-wielokrotne pasażowanie między nienaturalnymi gospodarzami
-ukierunkowana manipulacja genetyczna
-martwe drobnoustroje
-antygeny wirusowy: polio, wscieklizna, grypa
-antygen bakteryjny: krztusiec, dur, cholera
-szczepionki podjednostkowe
-fragmenty komórek (wielocukry otoczkowe)
-fragmenty antygenów powierzchniowych WZW-B
-toksoidy (anatoksyny) - tężec,błonica (nietoksyczne, immunogenne)
-nowe szczepionki
Szczepionki DNA polegają na wprowadzeniu pożadanego genu do odpowiedniego wektora, który wstrzykniety do organizmu ludzkiego ulega replikacji, a ekspresja niesionego przez niego genu dostarcza in situ duzej ilosci antygenu lub bezposrednie wprowadzenie "golego" DNA zwiazanego z odpowiednim promotorem dokomórek miesniowych uodpornianego osobnika.
Szczepionki antyidiotypowe- konstrukcja tego typu szczepionek polega na wykorzystaniu przeciwciał monoklonalnych do wytworzenia przeciwciał antyidiotypowych o potwierdzonym działaniu ochronnym. Jeśli zostanie dobrany idiotyp, to swoiste przeciwciało antyidiotypowe zastępuje naturalny antygen i stymuluje powstanie odpowiedzi immunologicznej. Strategia ta jest wykorzystywana do produkcji szczepionek przeciw antygenom, które nie są dostępne na powierzchni komórki, na przykład przeciw endotoksynom uwalnianym z komórek już po zakażeniu, lub antygenom, które nie są dostatecznie immunogenne ( polisacharydy otoczkowe)
10. Adiuwanty
-To nieswoiste modulatory odpowiedzi immunologicznej. Podwyższają zdolność antygenu do wywołania odpowiedzi. Opóźniają uwalnianie antygenu.
Rodzaje
Tworzące (efekt depot)
Gromadzą antygen w miejscu podania
Zwiększają aktywność dopełniacza
Powodują odczyn zapalny
Przykłady: Al(OH)3, AlPO4, latex, olej parafinowy
Bakteryjne
Nasilają chemotaksję
Aktywują makrofagi
Synteza cytokin i skł dopełniacza
Przykłady: adiuwant Freunda, Corynebacterium
Systemy rozprowadzające AG
Ułatwiają transport i prezentacje
Przykłady: mikrokapsułki Au, emulsja lipidu
Nośniki białkowe
Zwiększają immunogenność
Aktywują Th
Tox tężca; tox. Cholery
11. Pierwotny niedobór odporności
To grupa genetycznie uwarunkowanych zaburzeń budowy, dojrzewania i różnicowania się oraz funkcji narzadów i komórek układu odpornościowego.
Podział klasyczny: niedobory związane z defektem lim B.; lim. T; kk. Żernych; skł dopełniacza
Podział ze względu na mechanizm
dojrzewanie limfocytów
SCID - ciężki złożony niedobór odporności (mutacja gamma w receptorze IL-2), diGoerge
Przełączanie klas AB w limf B.
Zespół związany z dużym stężeniem IgM
Prezentacja antygenu
Zespół nagich limfocytów
Migracja leukocytów
Z. Wiskotta-Aldricha
Niedobory cz. Adhezyjnych
Mechanizmy zabijania patogenów
Przewlekła choroba ziarniniakowi
Z. Higashiego
Apoptoza limfocytów
Zespół limfoproliferacyjny
Mechanizmy naprawy DNA
Atalia teleangiectesia
Z. Nijmegen
Zaburzenia produkcji przeciwciał
Agammablobulinemia Brutona
CVID - pospolity zmienny niedobór odporności
66. Pierwotne niedobory odporności - początkowe objawy, diagnostyka.
Kryteria diagnostyczne:
1. 8 lub więcej zakażeń w ciągu roku
2. 2 lub więcej zakażeń zatok w ciągu roku
3. 2miesięczna antybiotykoterapia bez poprawy
4. 2 lub więcej zapaleń płuc w ciągu roku
5. zhamowanie prawidłowego rozwoju dziecka i niedobór masy
6. powtarzające się ropnie skórne i narządowe
7. przewlekająca się ponad rok grzybica jamy ustnej, skóry
8. koniecznośc długiej dożylnej antybiotykoterapii w leczeniu
9. w lub więcej ciężkich zakazen np. mózgu kości posocznica
10. wywiad rodzinny
12. Rola limfocytów B w odpowiedzi immunologicznej
-Odpowiedzialne za odpowiedź swoistą
-Odpoiedzialne za produkcję przeciwciał i przełączanie klas AB
-Wytworzenie pamięci immunologicznej i warunkowanie odpowiedzi wtórnej
-Prezentacja antygenu (MHC2)
-Przekształcają się w komórki plazmatyczne
13. Nadwrażliwość typ 1, mechanizm, choroby
Nadwrażliwość typu 1 związana jest z nadmierną syntezą przeciwciał IgE. Synonimem tej nadwrażliwości są alergie i atopie (genetycznie uwarunkowane nadwrażliwości).
Mechanizm:
Receptory limf. B swoiste dla alergenu wiążą, pochłaniają i prezentują antygen połączony z cząsteczką MHC klasy II. Limfocyty CD4 Th2 rozpoznają antygen prezentowany i indukują przełączenie klas wytwarzanych przeciwciał w antygenowo swoistych limf B. Limfocyty T wydzielają IL-4 , które jest niezbędna do wzrostu i różnicowania limf B.
Swoiste przeciwciała IgE rozchodzą się po całym ustroju kontaktując się z komórkami tucznymi i bazofilami. Komórki tem mają receptory o dużym powinowactwie do regionu Fc przeciwciał IgE. Wiązanie to nie wywiera większego wpływu, dopóki nie zetkną się one ze swoistym antygenem i zwiążą go krzyżowo. To prowadzi do natychmiastowej degranulacji zawartości granuli bogatej w mediatory zapalne. Dopływ eozynofili, które wydzielają mediatory wowołują przedłużenie reakcji fazy późnej. Główny mediator: histamina.
Choroby: atopowe zapalenie skóry, astma oskrzelowa, karat sienny, pokrzywka
14. Rodzaje antygenów w szczepionkach nowego typu
szczepionki monowalentne
szczepionki poliwalentne ( kilka szczepów jednego gatunku naraz)
szczepionki skojarzone (zawierają 5-6 antygenów w jednym podaniu)
DTP + H. influenzae B
DTP + polio
DTP + HBV
Odra + świnka + różyczka
rekombinowane (przeniesienie genu kodującego antygen z drobnoustroju do kom. Producenta (np. drożdże, k. embrionalne człowieka) przez wektory kodujące
plazmidowe (autonom. Replikacja
wirusowe (wir opryszczki).
szczepionki DNA
oczyszczony DNA z ukł promotora podawany domięśniowo lub do naskórka wywołuja silną odp. Kom i hum bez wytworzenia tolerancji
szczepionki antyidiotypowe (zawierają przeciwciała przeciwciała antyidiotypowe)
15. Mechanizmy immunotolerancji
Tolerancja centralna
Limf T i B nabywają tolerancji na własne antygeny (selekcja negatywna i pozytywna)
Delecja klonalna - eliminacja limfocytów reagujących na własne antygeny
Limfocyty T, które mają TCR o małej sile wiązania z cząsteczkami MHC II /I przeżywają i ulegają selekcji pozytywnej. Przy kontakcie z MHC II tracą CD4. Przy kontakcie z MHC I tracą CD8.
Tolerancja limf B jest wynikiem delecji klonalnej w drodze apopotozy niedojrzałych, autoreaktywnych limfocytów B.
Tolerancja obwodowa
Niewszystkie limf. Autoreaktywne są eliminowane i trafiaja na obwód. Po pierwsze dlatego, że wielu antygenów nie ma w grasicy. Dodatkowo ma tutaj znaczenie antygenowek sekwestracji (białko soczewki oka).
Anergia limfocytów T. Limfocyty T naiwne muszą uzyskać dwa sygnały, aby mogły odpowiedzieć na antygen: jeden od TCR, drugi od cząsteczek kostymulatorowych. Glikoproteiny B7 występują na profesjonalnych komórkach prezentujących antygen i są cz. Kostymulatorowymi. Interakcja B7 z CD28 na limf T jest konieczna do aktywacji lim T.Brak kostymulacji prowadzi do anergii.
Anergia limf B. Gdy nie otrzymują sygnałów od T ulegają anergii.
Interakcja Fas/FasL *CD95 CD95L) jest odpowiedzialna za śmierć komórki indukowaną aktywacją.
Tolerancja nabyta
Droga podania (większa tolerancja gdy antygen trafia dożylnie)
Dawka antygenu (małe i b. duże dawki indukują tolerancje).
Charakter antygenu (jeżeli podobne do własnych antygenów (mimikra) to tolerancja
Dojrzałość układu (u młodszych wieksza tolerancja)
16. Immunosupresja, mechanizmy, przykłady leków
Immunosupresje można uzyskać fizycznie i farmakologicznie.
fizycznie
naświetlanie promieniowaniem jonizującym
wycianie narządów limfatycznych
drenaż przewodu piersiowego
farmakologicznie
przy użyciu glikokortykosteroidów (mechanizm: steryd wnika do cyto. Łączy się z receptorem. Kompleks receptor-steryd leci do jądra i tam działa hamującą lub stymulująco na transkrypcje).
Prednizon, Prednizolon, Metaprednizolon (blokada syntezu wielu cytokin)
Antybiotyki: cyklosporyny (blokada syntezy IL-2)
Inhibitory kalcyneuryny, białka fuzyjne i przeciwciała
Takrolimus, Sirolimus (1,2,4,5, tnf blokada)
Przeciwciała monoklonalne anty-CD3
18. Czynniki aktywujące dopełniacz i receptory dopełniacza
-Przeciwciała przyłączają się do epitopów, do nich z kolei przyłącza się cząsteczka C1q, rozpoczynająca drogę klasyczną
-Droga alternatywna jest zapoczątkowana przez ściany komórek bakteryjnych (nie potrzebuje składników C1 C2 C4): LPS
-Zbieżność dróg w C5.
Receptory:
receptor dla dopełniacza (CR1) na erytrocytach inaktywuje konwertazy przez rozkład C3b i C4b
Funkcje receptorów:
-Ułatwienie wiązania i fagocytozy przez komórki żerne opłaszczonych przeciwciałami cząsteczek
-usuwanie kompleksów immunologicznych
-regulacja aktywacji dopełniacza
Najważniejsze
CR1 i CR3
CR1 na różnych komórkach (neutrofile, monocyty, makrofagi, NK). CR1 na erytrocytach uczestniczy w eliminacji kompleksów immun.
CR2 - na limf. B, kom dend. Chroni przed apoptozą i wzmaga aktywacje lim B.
CR3 - Mo-1 lub Mac-1. Udziałw fagocytozie. Zdolność wiązania niektórych bakterii. Wykorzystywany przez HIV do wnikania do makrofagów.
19. przewlekła choroba ziarniniakowa
-Pierwotny niedobór odporności związany z zaburzeniami oksydazy NADHP i niemożnością niszczenia bakterii przez fagocyty.
-nawracające zakażenia mikroorganizmami wytwarzającymi katalaze (s. ureus).
Przewlekła choroba ziarniniakowa ( PCHZ)- pierwotny niedobór odporności związany z defektem w genach kodujących oksydazę NADPH, biorącą udział w zabijaniu zależnym od tlenu w fagolizosomach. To rzadko występujący, wrodzony niedobór odporności charakteryzujący się upośledzeniem wytwarzania reaktywnych form tlenowych, co w konsekwencji uniemożliwia wewnątrzkomórkowe zabicie sfagocytowanych drobnoustrojów. Charakterystyczne dla PCHZ są nawracające, ciężkie, powodowane głównie przez bakterie katalazo- dodatnie oraz grzyby zakażenia. Podstawowym testem diagnostycznym PCHZ jest test NBT. Potwierdzenie genetyczne zdiagnozowanej postaci stanowi określenie mutacji w genie kodującym konkretną podjednostkę oksydazy. Leczenie PCHZ to przede wszystkim profilaktyka oraz intensywne leczenie zakażeń
20. przeszczep przeciwko gospodarzowi
Graft-Versus-Host Disease, GVHD, lub choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi to rodzaj fizjologicznej (choć np. w transplantologii hematologicznej często niepożądanej) reakcji zachodzącej w organizmie biorcy przeszczepu pod wpływem wprowadzonych do niego obcych antygenowo limfocytów.
Limfocyty T przyjęte od dawcy naciekają (obce dla nich) tkanki gospodarza i doprowadzają do ich niszczenia. Najczęściej zajmowanymi narządami są skóra, przewód pokarmowy i wątroba. Usunięcie zawiesiny limfocytów z materiału przeszczepowego zmniejsza ryzyko GVHD. Z drugiej strony, nieobecność leukocytów w przeszczepie wzmaga ryzyko reakcji gospodarz przeciwko przeszczepowi i w efekcie odrzucenia przeszczepu
21. przeciwciala w diagnostyce nieplodnosci
Największe znaczniee w etiologii nieplodnosci o podlozu
immunologicznym moga być prodkowane przez mężczyzn jak i kobiety
przeciwciała: IgG IgM IgA. Zaburzają one proces zagnieżdżenia zarodka
w endometrium prowadząc do poronień. Powodują tez zlepianie się
plemników ze sobą lub ich gorsza ruchliwość. Hamują dojrzewanie
plemników.
Testy wykrywające przeciwciała przeciwlemnikowe
TEST MAR - na wykrycie IgG
test IBT - rozroznianie IgM IgG i IgA
ALTERNATYWNIE:
Przeciwciała przeciwplemnikowe - 5% ogółu. Mogą powstać na skutek uszkodzenia bariery krew-jądro przez urazy, infekcje, żylaki.
Przeciwciała przeciw elementom jajnika:
-Zespół wielotorbielowatych jajników
Przeciwciała w/w prowadzą do:
-zahamowania ruchu postępującego plemników w wyniku aglutynacji
-opłaszczenie główki i jego unieruchomienie w śluzie szyjki macicy
-zahamowanie łączenia się plemników z osłonką przejrzystą
-wywoływanie poronień
22. Limfocyty TH2
Limfocyty te wspomagają odpowiedź typu humoralnego i ich patologia związana jest z wystąpieniem alergii.
Wydzielają IL-4, która jest autokrynowym czynnikiem wzrostu i różnicowania limf Th2
IL-4, IL-5, IL-13
23. Limfocyty TH1
Razem z TH17 wydzielają IFN-gamma, TNF-beta, TNF-alfa, IL-2.
Odpowiadają za stymulację odpowiedzi komórkowej i tworzenie stanów zapalnych.
24. Typy przeszczepów
-Ortotopowy - w to samo miejsce
-Heterotopowy - w inne miejsce
-autologiczny - w obrębie jednego organizmu
-allogeniczny - w obrębie gatunku
-ksenogeniczny - pomiędzy gatunkami
-izogeniczny - między identycznymi osobnikami (bliźniaki)
26. immunologia ciaży
-chciał usłyszeć że supresja odp. swoistej a pobudza się nieswoista
-ciąże należy rozpatrywać jako przeszczep alogeniczny.
Istnieją
1) Mechanizmy immunosupresyjne w organizmie matki
2) Zabezpieczenie na poziomie płodu i łożyska
Czynniki immunosupresji w ciąży:
Alfa-2 - markoglobulina hamuje odpowiedź profil limf T matki
Beta-1 globulina
Uromodulina działa przeciwko IL-1
Limfocyty Treg w węzłach wokół macicy, w doczensje
p/c blokujące
-blok odpowiedzi profil. Lim. T matki przeciw kk. Płodu
-blok swoistych Tc przeciw kk. Płodu
Stosunek Th/Treg ulega obniżeniu.
Zabezpieczenie na poziomie płodu i łożyska:
Alfa-fetoproteina najsilniejszy płodowy czynnik immunosupresji - hamuje odp. Komórkowa i humoralną
Naturalne kk. Supresorowe
kk. veto anergia limf. T matki
IgM płodowa przeciw Tc
Inne czynniki adaptacyjne:
-Utrudnione przenikanie kk. Zwłaszcza limf t matki przez krążenie płodowo-matczyne
-Uprzywilejowana immunologicznie macica
-Nieklasyczne antygeny HLA zgodności tkankowej trofoblastu HLA-G
-Obecność białka MCP
Cytokiny Th2 wywierają korzystny wpływ na rozwój jaja i utrzymanie ciazy: IL-4,5,6,9,10, GM-CSF
Cytokiny Th1 wywierają niekorzystny wpływ: IL-1 IL-2 IFN-gamma TNF alfa
28. nadwrażliwość typu III +toczen, przeciwciała i co uszkadza...)
Nadwrażliwośc związana z kompleksami immunologicznami składającymi się z angytenów, przeciwciał i składników dopełniacza, które osadzają się w tkankach i tworzą miejscowe zapalenia.
W kilka godzin. Mediatorem jest dopełniacz.
-Uszkodzenie miejscowe to odczyn Arthusa.
-Uszkodzenie spowodowane jest aktywacją układu dopełniacza, która prowadzi do chemotaksji neutrofili i wydzielania enzymów litycznych w efekcie ich degranulacji
TOCZEŃ:
p/ciała przeciwjądrowe (ANA)
p/ciała przeciw natywnemu DNA
Niedobór składników dopełniacza (C3 i C4)
CHOROBA CROHNA:
przeciwciała przeciwko cytoplazmie granulocytów objętochłonnych - 70% chorych
współistnienie z innymi chorobami autoimmunizacyjnymi
naciek limfocytarno-makrofagowy
wzrost produkcji cytokin prozapalnych
IL-1, TNFၡ, IFNၧ, Il-7 (nieprawidłowa odpowiedź na antygeny prawidłowej flory jelitowej)
29. dobór dawcy i biorcy
-Sprawdzamy AB0
-Sprawdzamy HLA (glownie HLA-B, HLA-DR)
-Szukamy krewnych
-Robimy typowanie tkankowe (pod mikroskopem)
30. Treg subpopulacje, IL, jak działają na T(że anergia)
-Powodują anergie limf. T
-Produkcja Il-10 i TGF-Beta
-Warunkują tolerancje pokarmową
-rozwijająca się tolerancja na antygeny związane z nowotworem (negatywne działanie)
-tolerancja na przeszczepy alogeniczne
-blokowanie eliminacji mikroorganizmów, co z jednej strony sprzyja przewlekłej infekcji, ale również podtrzymuje aktywność limfocytów pamięci
-hamowanie nadmiernej, uszkadzającej tkanki odpowiedzi przeciwzakaźnej i nadwrażliwości
-ochrona płodu przed odrzuceniem przez układ odpornościowy matki
SUBPOPULACJE:
Limfocyty T CD4 CD25 FOXp3
Limfocyty TR1 - wydzielają IL-10 i TGF-beta
Limfocyty TH3 - tgf beta
31. Treg w tolerancji immunologicznej
-Zapewniają tolerancje pokarmową
-Mechanizm tolerancji nowotworów
-Ochrona płodu przed odrzuceniem
-Wydzielanie IL-10 i TGF-BETA
27. Choroby związane z MHC
32. Objawy niedoboru cząsteczek MHC
-niedobór MHC II- zespół nagich limfocytów, defekt ekspresji MHC II, autosomalny recesywny sposób dziedziczenia, przewlekłe biegunki, zapalenia płuc bakteryjne pneumocystozowe i inne zakażenia oportunistyczne, mala liczba limfocytów CD4+, bez przeszczepu szpiku choroba kończy się zgonem przed 10 r.ż.
-niedobór MHC I- mutacja białek TAP-1 i TAP-2 transportujących peptyd do rowka MHC. Bez peptudów antygenowych MHC ulegają degradacji. Choroba ujawnia sie przed 6 rokiem życia: nawracające zakażenia i zmiany ziarninujące na skórze ze skłonnością do martwicy. Mała liczba limfocytów CD8+. Zwiększona aktywnośc komórek NK zapewnia prawidłową odporność przeciw wirusom.
34. nadwrażliwość typu II (mechanizm i przykłady chorób)
- pytał jakim testem możemy wykryć, że są przeciwciała powodujące hemolizę poprzetoczeniową (chodzi o test Coombsa)
-Przeciwciała same lub z dopełniaczem mogą wywołać reakcje nadwrażliwości. Powodują lizę i niszczenie komórek - dlatego nazywana jest ta n. cytotoksyczną
-Zabicie komórek zachodzi przez mechanizmy, w których uczestniczą przeciwciała i dopełniacz, jak fagocytoza, liza i cytotoksycznośc zależna od przeciwciał.
ADCC - cytotoksyczność zależna od przeciwciał. Wobec komórek docelowych opłaszczonych przeciwciałami. Komórki efektorowe mają receptory dla fragmentu Fc IgG. Bakterie opłaszczone przeciwciałami przylegają do makrofagów lub neutrofili za pośrecnitwem tych receptorów, a wyniekiem tego jest krzyżowe wiązanie i wydzielanie substancji toxycznych.
-Choroba hemolityczna noworodków związana z RH
-Przy transfuzjach hemoaglutniny to IgM tak naprawde.
Zespół Goodpasteur - nadwrażliwość na kolagen IV autoprzeciwciała.
Miastenia gratis - przeciwciała przeciw receptorom Acth.
Choroba Gravesa - przeciwciała powodują nadmierną aktywność tarczycy.
36. MHC klasy I, występowanie, rola i budowa.
MHC klasy występują na wszystkich komórkach jądrzastych oraz w niewielkich ilościach na erytrocytach. Są to glikoproteiny zbudowane z łańcucha lekkiego(β2-makroglobulina) i ciężkiego α. Zewnątrzkomórkowy fragment łańcucha cięzkiego ma 3 domeny(α 1 α 2 α 3) tworzące pętle, dwie z tych domen odnzaczają się znacznym polimorfizmem i stanowią podstawę różnic miedzy MHC I różnych osobników czy kodowanych przez różne geny tego samego osobnika. Przestrzenne ułożenie alfa-helis i beta-zgięć w domenach α1 α2 tworzy rowek(8 beta-zgieć i dwie alfa-helisy), w którym osadzają się peptydy antygenów prezentowanych przez MHC. Zasadniczą rolą MHC I jest wiązanie i prezentacja anytgenów endogennych limfocytom T.
37. Rola Ig w odpowiedzi przeciwzakaźnej.
- stanowią receptory limfocytów B
- aktywują dopełniacz (IgG i IgM)
- pobudzają cytotoksyczność (ADCC) komórek K
-pobudzają fagocytozę
-powodują degranulację mastocytów
-przez pewien czas chronią noworodka (IgG)
38. Rola limfocytow Treg w autoimmunologicznych.
-Zwiększają tolerancje.
39. porównanie dróg aktywacji dopełniacza
Droga klasyczna
-aktywacja przez przyłączenie składnika C1q do związanej z antygenem immunoglobuliny
- po aktywacji kolejne składniki reagują ze sobą, prowadzi to do powstania konwertazy C3, która rozkłada C3, powstają kolejne składniki dopełniacza:konwertaza C5... i wkońcu kompleks atakujący błonę (MAC). Składnik C3b może odkładać się na powierzchni komórek pobudzając drogę alternatywną.
Droga alternatywna
- w aktywacji uczestniczą czynniki P(properdyna),I,H,B,D i składnik C3, bez udziału przeciwciał, zachodzi dzięki zdolności do spontanicznej aktywacji konwertazy C3 drogi alternatywnej, czynniki B i D biorą udział w dalszych reakcjach C3, properdyna stabilizuje C3, a czynniki I i H hamują aktywację przez komórki własne. Również na tej drodze powstaje konwertaza C5.
Droga lektynowa
-inicjowana przez białko wiążące mannozę(zwane też lektyną wiążącą mannoze- MBL), MBL,obok białek surfaktantu, należy do kolektyn- białek zdolnych do wiązania oligosacharydów na powierzchni różnych mikroorganizmów. MBL przypomina C1q, oprócz aktywacji dopełniacza, pobudza także fagocytozę dzięki odpowiednim receptorom na makrofagach. MBL aktywuje proteazy MASP-1 i 2 które przeprowadzają kolejene etapy aktywacji (w tym rozkład C3)
40. coś o HIV i niedoborach (odrzuciłem)
-Mało konkretne a HIV jaki jest każdy wie
41. histamina i H1 w zapaleniu
Jest magazynowana w ziarnistościach bazofili (granulocytach zasadochłonnych) i mastocytów (komórek tucznych), skąd może być uwalniana w czasie reakcji zapalnej.
W wyniku reakcji antygenu z przeciwciałami we krwi człowieka lub pod wpływem czynników niszczących komórki magazynujące histaminę (np. zimna lub ucisku) dochodzi do uwalniania histaminy i rozwoju reakcji zapalnej. Działanie histaminy opiera się na pobudzaniu receptorów H1, H2, H3 i H4
Efektem pobudzenia receptorów H1 jest:
-zwiększenie przepuszczalność naczyń żylnych zawłośniczkowych, w wyniku czego dochodzi do powstania obrzęków, bladych bąbli, krostek i innych zmian skórnych;
rozszerzenie naczyń krwionośnych, w wyniku czego pojawia się zaczerwienienie, może też wystąpić spadek ciśnienia krwi;
-skurcz mięśni gładkich oskrzeli charakterystyczny w astmie;
-skurcz macicy grożący poronieniem u ciężarnych;
-skurcz mięśni przewodu pokarmowego.
Histamina wydzielona w dużych ilościach do tkanki podskórnej drażni zakończenia nerwowe, powodując świąd i ból.
Efektem pobudzenia receptorów H2 jest:
-przyspieszenie tętna, zwiększenie wydajności serca,
-stymulowanie wydzielanie soków trawiennych w żołądku.
Receptory H3 znajdują się w OUN, w podwzgórzu. Histamina odgrywa tam rolę neuroprzekaźnika.
42. nadwrażliwość typu IV mech i choroby
-W tym typie uczestniczą w większym stopniu komórki niż przeciwciała. Rozpoczyna się po 24h od kontaktu z AG.
-Przebiega z udziałem limfocytów T, komórkami dendrytycznymi, makrofagami i cytokinami.
-Towarzyszy też przewlekłemu stanowi zapalnemu.
-Białka tuberkuliny wprowadzone do skóry ulegają przetworzeniu przez komórki dendrytyczne i prezentacji w połączeniu z MHC II limfocytom T. Cytokiny wytwarzane przez lim T zmieniają ekspresję cząsteczek adhezyjnych, co pozwala monocytom przedostać się do miejsca iniekcji i ulec przemianie w makrofagi.
-Czasami makrofagi nie zawsze są skuteczne. Antygen pozostaje więc nadal i powoduje „przewlekłą” stymulację T CD4+ oraz ciągłe wytwarzanie cytokin. Stan ten powoduje łączenie się makrofagów zawierających mikroorganizmy i proliferację fibroblastów, co w rezultacie prowadzi do otoczenia mikroorganizmów ścianą i utworzenia ziarniniaka.
-Alergia kontaktowa. Niektóre małe cząsteczki porzechodzą przez skórę i powodują alergię kontaktową i zapelenie skóry.
-cytokiny IL-3, IL-4, interferon gamma
43. układ immunologiczny w poronieniach nawykowych
Jedna z teorii zakłada istnienie przeciwciał blokujących,rozpoznających płodowe antygeny powierzchniowe zarodka pochdzenia ojcowskiego. Przeciwciała te mają ograniczoną zdolność aktywacj dopełniacza, opłaszczają powierzchnię trofoblastu, nie uszkadzając go lecz chroniąc przed atakiem limfocytów skierowanych przeciw antygenom ojcowskim. W przypadku małżeństw krewniaczych lub obecności wspólnych antygenów HLA , nie dochodzi do indukcji reakcji ochronnej (przeciwciała blokujące), co może być przycyzną poronień. Inna teoria zakłada rolę kompleksu TLX (na syncytiotrofoblaście nie ma ag HLA)- jeśli matka i dziecko dzielą ten sam zestaw antygenów TLX, zarodek jest niewystarczająco immunogenny aby indukować odpowiedź ochronną.
Do innych przyczyn poronień można zaliczyć przeciwciała antyfosfolipidowe, wywołujące zaburzenia w układzie krzepnięcia, zatory w łożysku i jego odklejanie.
44. SCID
Ciężki złożony niedobór odporności- heterogenna grupa o chorób różniących się patomechanizmem, ale nie objawami klinicznymi. Głębokie lub całkowite upośledzenie odporności humorlanej i komórkowej. U dzieci pojawiają sie oznaki niedoboru odporności w postaci biegunek i nawracających zakażeń, później dołącza się zatrzymanie wzrostu. Nawet szczepionki z atenuowanymi żywymi mikroorganizmami(np. BCG) mogą stanowić zagrożenie dla życia. Dzieci nie potrafią odrzucać przeszczepu(GVHS). Wyróżniamy następujące postacie SCID:
-T(-) B(+) -ze zmniejszoną liczbą limfocytów T i prawidłową liczbą limfocytów B,najczęstsza postać SCID(50-60%), dziedziczona z płcią, spowododowana mutacją dla łańcucha γ podjednostki receptora dla interleukin 2,4,7,9,15(dla NK),21, brak jest dojrzałych limfocytów T i komórek NK, zwiększona liczba limfocytów B, ale zmniejszona liczba przeciwciał(brak kostymulacji i przełączania klas), brak podziału na kore i rdzeń w grasicy, narządy limfatyczne obwodowe hipoplastyczne. Mutacja CD45- głęboka limfopenia, duży limfocytów B.
-T(-)B(-)NK(-)- niedobór deaminazy adenozynowej (ADA), dziedziczona autosomalnie recesywnie, ADA bierze udział w metabolizmie puryn (przekształca adenozyne i deoksyadenozyne w inozyne i deoksyinozyne). Deoksyinozyna może swobodnie dyfundować i ulegać przekształceniu w deoksyATP(dATP). Niedojrzałe limfocyty w przeciwieństwie do innych komórek nie potrafią przekształcić dATP z powrotem w deoksyinozynę i są wyjątkowo wrażliwe na toksyczne działanie dATP(zahamowanie reduktazy rybonukleotyowej niezbędnej do syntezy DNA). Objawy oprócz, częstych zakażeń i zarzymania wzrostu to: zabuzenia kostnoszkieletowe, neurologiczne(ślepota korowa, dystonia).
T(-)B(-)NK(+)- mutacja genów RAG1 lub RAG2 odpowiedzialnych za aktywację rearanzacji genów fragmentów zmiennych receptorów TCR i BCR. Niecałkowita eliminacja funkcji RAG1/RAG2 wywołuje zespół Omena, podobny do GVHD. Objawy: erytrodermia, hepatosplenomegalia, eozynofilia i podwyższone IgE(związane z występowaniem oligoklonalnalnej populacji Th2).
-dysgenezja siateczki- nieznana przyczyna
Dzieci nie leczone nie dożywają 1 roku. Leczenie: przeszczep szpiku (w przypadku przeszczepów tylko haploidentycznych konieczne jest usunięcie limfocytów T z przeszczepu,aby nie doszło do GVHD), substytucja ADA (enzym bydlęcy sprzężony z glikolem polietylenowym, domięśniowo, 1/tydzień), terapia genowa.
45. układ dopełniacza
Dopełniacz lub inaczej układ dopełniacza (ang. complement lub complement system) - zespół kilkudziesięciu białek obecnych w osoczu, a także w innych płynach ustrojowych wraz z powiązanymi z nimi funkcjonalnie licznymi receptorami i białkami regulatorowymi. Układ dopełniacza spełnia ważną rolę we wrodzonych, humoralnych mechanizmach nieswoistej odpowiedzi immunologicznej, ale także wiąże się ściśle z niektórymi mechanizmami odpowiedzi swoistej. Jego działanie polega na aktywacji kaskady enzymatycznej, doprowadzającej do szeregu zjawisk mających istotne znaczenie w przebiegu odpowiedzi immunologicznej i reakcji zapalnej. Pomimo istnienia układu białek regulujących działanie dopełniacza, nadmierne jego pobudzenie lub defekty białek regulacyjnych mogą być przyczyną powstawania pewnych schorzeń.
Do głównych zadań układu dopełniacza należą:
-liza komórek bakteryjnych i niektórych wirusów, a także zmodyfikowanych lub uszkodzonych komórek organizmu
-opsonizacja bakterii, wirusów, grzybów i pasożytów (ułatwienie fagocytozy, zwane immunofagocytozą)
-działanie chemotaktyczne i aktywujące na fagocyty
-ogólna aktywacja odpowiedzi odpornościowej (reakcji zapalnej)
-udział w usuwaniu kompleksów immunologicznych.
46. choroby jajnika w niepłodności (pozwolił losować jeszcze raz - tolerancja płodu przez organizm matki)
47. prezentacja antygenu zewnątrzpochodnego
W prezentacji antygenu zewnątrzpochodnego uczestniczą głównie komórki dendrytyczne, limfocyty B i makrofagi. Zasadnicze etapy prezentacj to:
-endocytoza antygenów
-proteoliza
-związanie powstałych peptydów przez cząsteczki MHC II (odłącza się peptyd CLIP znajdujący się w rowku cząsteczki MHC, jego miejsce zajmuje antygen, dzieje się to w specjalnych endosomach, stanowi zabezpieczenie przed wiązaniem białek wewnątrzkomórkowych)
-egzocytoza i prezentacja antygenów związanych z MHC II w błonie komórkowej
Około 50% antygenu pochłoniętego przez komórkę wraca na powierzchnię w ciągu godziny. Prezentacja zachodzi głównie dla limfocytów Th CD4+. Antygeny o charakterze lipidów i glikolipidów mogą być prezentowane przez cząsteczke CD1.
48. Wymień komórki odpowiedzi nieswoistej i podaj role bazofilów i kom tucznych
Komórki odpowiedzi nieswoistej: neutrofile, eozynofile, bazofile, mastocyty, makrofagi, komórki NK
Mastocyty mają na powierzchni receptory typu Toll aktywowane przez niektóre produkty bakteryjne i wirusowe. Moga być też aktywowane przez chemokiny czy anafilatoksyny (C3a C4a C5a) Uwalniane mediatory pozwalają na zwalczanie infekcji.
Bazofile, granulocyty zasadochłonne - wykazują zdolności do fagocytozy i cechują się podobnym profilem wydzielniczym do mastocytów.
49. apoptoza, nekroza, sygnały śmierci(w tym mechanizm FAS)
Apoptoza- zaprogramowana śmierć komórki w ustroju żywym, dzięki temu mechanizmowi usuwane są zużyte lub uszkodzone komórki. W odróżnieniu od nekrozy, gdzie dochodzi do uszkodzenia jakimś zewnętrznym czynnikiem, apoptoza jest zjawiskiem naturalnym w rozwoju i życiu organizmów; mimo tego wykazano, że niektóre patogeny mogą wpływać na indukcję tego procesu. Apoptoza, w odróżnieniu od nekrozy, polega na kurczeniu się komórki poprzez utratę wody. Po różnorodnie przebiegającej fazie inicjacji apoptozy zachodzi faza egzekucji zależna od enzymów proteolitycznych z grup kaspaz. Szybkie zmiany w jądrze komórkowym mają charakter zorganizowany chromatyna jądrowa ulega kondensacji, a DNA zostaje pocięte przez endonukleazy. Apoptoza nie wywołuje stanu zapalnego i dotyczy pojedynczych komórek.Czynnikami powodującymi apoptozę mogą być:występowanie cytokin; cząsteczki produkowane przez układ immunologiczny, np interferon,limfocyty cytotoksyczne (np. przy odrzuceniu przeszczepu);działalnością niektórych patogenów (głównie wirusów) wolne rodniki.
Nekroza- charakteryzuje się stopniową degradacją struktur komórkowych (m.in. denaturacją białek), obrzmieniem cytoplazmy, dezintegracją błony komórkowej i chaotyczną inaktywacją wszystkich szlaków biochemicznych, a także następuje pęcznieniem komórki (na skutek dostawania się wody do komórki) lub przeciwnie jej obkurczenie. W odróżnieniu od apoptozy nekrozie towarzyszy wydostanie się zawartości komórki (następuje rozpad komórki) do otaczającej ją przestrzeni międzykomórkowej, na skutek utraty ciągłości błony komórkowej i uwolnienia enzymów lizosomalnych. Powoduje to zazwyczaj silną reakcję zapalną, która może mieć znaczenie patologiczne (nie występuje to na ogół w przypadku apoptozy).
Sygnały śmierci- w przeciwieństwie do nekrozy apoptoza nie jest przypadkowa i żeby do niej doszło komórka musi otrzymać sygnał śmierci/apoptozy. Sygnały te są odbierane przez receptory należące do rodziny receptorów czynnika martwicy nowotworów (Tumor necrosis factor receptor TNFR). Zawierają one domenę śmierci DD obecną na TNFR1, Apo-1/Fas, TRAIL-R2. DD odpowiada za aktywację dwóch niezależnych szlaków: apoptozy i NF-κβ. FasL jest cytokiną z nadrodziny TNF, wytwarzana jako integralne białko błony, może zostać uwolniona z udziałem metaloproteinaz. FasL jest wytwarzany przez limfocyty T i komórki NK i stanowi ligand dla receptora indukującego apoptozę Fas znajdującego się np. na komórkach nowotworu czy zakażonych wirusem. FasL uczestniczy również w regulacji odpowiedzi immunologicznej- umożliwia eliminację niepotrzebnych już klonów limfocytów i zapobiega ich gromadzeniu się w nieskończoność. TRAIL(TNF related apoptosis inducing ligand), zbliżony budową do FasL, bierze udział w indukcji apoptozy aktywowanych limfocytów T, eliminacji komórek przez Tc i makrofagi. Pod względem przeciwnowotworowym przewyższa większość TNF. Mechanizm uruchomienia apoptozy polega na aktywacji kaskady reakcji kaspaz(FasL/Fasprokaspaza 8kaspazy 3 (i7)kaspaza 6100 innych białek(kinaz, czynników transkrypcji w tym NFκβ, regulatorów cyklu).
51. NF-κβ
Jest to czynnik transkrypcyjny aktywujący wzmacniacz κβ,jest zlokalizowany w cytoplazmie, indukuje ekspresje genów dla czynników reakcji zapalnej: cytokiny(np.IL2), białka ostrej fazy, kolagenazy, stromielolizyny. Ma swój udział w patologii nowotworów(proliferacja) oraz niektórych chorób przebiegających ze stanem zapalnym(np.Crohn-Leśniowski), bierze udział w rozwoju, dojrzewaniu i proliferacji limfocytów T.
NF-kappa-B - NF-?B jest kompleksem białkowym działającym jako czynnik transkrypcyjny. NF-?B występuje w niemal wszystkich komórkach i bierze udział w odpowiedzi komórki na bodźce, takie jak stres, cytokiny, wolne rodniki, ultrafiolet, czy antygeny. NF-?B odgrywa kluczową rolę w regulacji odpowiedzi immunologicznej na infekcję. Czynnik ten uruchamia kaskadę zapalną regulując ekspresję genów dla cytokin, chemokin, czynników wzrostowych, komórkowych receptorów powierzchniowych, enzymów enzymów białek ostrej fazy. Zaburzenia w regulacji NF-?B są powiązane z nowotworami, zapaleniami oraz chorobami autoimmunologicznymi, szokiem septycznym, zakażeniami wirusowymi, oraz niewłaściwym rozwojem układu odpornościowego.
50. faza indukcji odpowiedzi transplantacyjnej
53. Odrzucenie przeszczepu
Różnice genetyczne między dawcą i bioracą sprawiają , że układ odporonościowy biorcy rozpoznaje antygeny przeszczepu jako obce i uruchamia reakcję dążącą do jego zniszczenia. W przebiegu odrzucenia wyróżniamy:
Faza indukcji odpowiedzi(prezentacja i rozpoznanie obcych antygenów)- główne struktury rozpoznawane to antygeny MHC.
Indukcja bezpośrednia to prezentacja antygenów przez APC dawcy, zachodzi w regionalnych węzłach i śledzionie, odgrywa znaczącą role we wczesnym okresie odpowiedzi, główną rolę odgrywają komórki dendrytyczne prezentując antygeny w połączeniu z MHC I(efekty cytotoksyczne) oraz MHC II (stymulacja limfocytów CD4+ niezbędnych do powstania reakcji odrzucenia). Z czasem komórki APC dawcy ulegają wymianie na komórki biorcy zmniejszając bodziec do odrzucenia- klinicznie objawia się tym, że częstość i nasilenie objawów odrzucenia zmniejsza się z upływem czasu po zabiegu
indukcja pośrednia antygeny dawcy są prezentowane z udziałem komórek APC biorcy, które zasiedlają narząd przeszczepiony, a następnie migrują do węzłów i śledziony, ten rodzaj indukcji ma znaczenie w przewlekym odrzucaniu przeszczepu
Faza efektorowa(uruchomienie swoistych i nieswoistych mechanizmów odpowiedzi):
Odrzucenie nadostre(minuty po przeszczepie)- u biorcy obecne są przeciwciała przeciwko MHC i AB0 reagujące z antygenami na sródbłonku dawcy, kompleksy te aktywują dopełniacz i powodują wydzielanie chemokin. Dochodzi do wykrzepiania wewnątrznaczyniowego oraz obfitych nacieków neutrofilowych, po czasie pojawia się martwica tkanek. Od moment wprowadzenia testu cytotoksycznego miedzy surowicą biorcy i limfocytami dawcy nadostre reakcje są rzadkością.
Odrzucenie ostre (kilka dni,miesięcy)- dominującą cechą są nacieki limfocytów CD8+ i makrofagów (też limfocyty B i NK), chociaż wskazuje się na decydującą rolę limfocytów T CD4+ (Th1), które aktywują Tc(przez cytokiny: IFN i IL2), pobudzają makrofagi, wywołują efekt cytotoksyczny poprzez cząsteczkę Fas(CD95). W nacieku obecne są też limfocyty B i kom. plazmatyczne.
Produkowane przez nie przeciwciała uszkadzają komórki w następstwie aktywacji dopełniacza, wywołują ADCC, nasilają odczyn zapalny przez uwalnianie składników C3a, C5a, aktywują układ krzepnięcia powstają zmiany naczyniowe, niektóre przeciwciała mogą także pełnić funkcję ochronną (ulatwienie immunologiczne) wobec przesczepu.
Odrzucenie przewlekłe( po roku od zabiegu)- najczęstsza obecnie postać, dochodzi do przebudowy naczyń tętniczych, rozplem błony wewnętrznej(migracja miocytów i fibroblastów z błony środkowej) powoduje zwężenie światła naczynia, niedokrwienie przesczepu i jego włóknienie. Czynnikiem inicjującym przewlekłe odrzucenie jest uszkodzenie śródbłonka przez Tc i swoiste przeciwciała(reakcja przeciw antygenom śródbłonka). Doprowadza to do aktywacji komórek śródbłonka: wzrost ekspresji MHC II, wydzielanie PDGF, PAF, TNF i tromboksanów oraz towarzyszący wzrost wydzielania cytokin przez Th. Następuje migracja makrofagów, limfocytów T i granulocytów, a czynniki wzrostu powodują rozrost endothelium.
70. Rola czynników humoralnych w odrzucaniu przeszczepu
54 choroby autoimmunizacyjne specyficzne narządowo
-Choroba graves'a
-Choroba Hashimoto
-Cukrzyca typu 1
-Choroba addisona
55.Niedobory elementów dopełniacza.
Defekty mogą dotyczyć prawie każdego składnika drogi klasycznej i alternatywnej(bradzo rzadko) oraz białek regulatorowych. Większość niedoborów związanych z brakiem składników dopełniacza dziedziczy się autosomalnie recesywnie. Niedobór properdyny(sprzężony z X), niedobór inhibitora C1(autosomalny dominujący) powoduje obrzęk Quinckego(niaczynioruchowy). Występuje zwiększona wrażliwość na niektóre zakazenia(paciorkowece, neisseria meningitidis) oraz skłonność do chorób autoimmunizacyjnych typu kompleksów immunologicznych(toczeń, kłębkowe zapalenie nerek).
57 Białka ostrej fazy - ich znaczenie w odporności nieswoistej.
Białka ostrej fazy- białka osocza produkowane przez głównie przez wątrobę, biorą udział w odporności wrodzonej, nieswoistej. Ograniczają uszkodzenie tkanek spowodowane infekcją, urazem, chorobami nowotworowymi. Syntezowane pod wpływem IL-1, IL-6, TNF-alfa, IFN-gamma, które są wydzielane przez aktywowane makrofagi i komórki NK. Wzmagają aktywację dopełniacza i opsonizację mikroorganizmów.
CRP- białko C-reaktywne(nazwa od reaktywnosci z polisacharydem C pneumokoków), łączy się z fosfocholiną bakterii i aktywuje dopełniacz łącząc się z C1q, odgrywa rolę opsoniny, wiąże uwolnioną z rozpadłej komórki chromatyne co zabezpiecza przed zawartymi w niej autoantygenami i procesem autoimmunizacji
SAA- surowiczy amyloid A, aktywuje dopełniacz. odgrywa rolę opsoniny
Składniki dopełniacza C3 i czynnik B - biorą udział w chemotaksji, opsonizacji i lizie
α-antychymotrypsyna α-antytrypsyna - zapobiegają uszkodzeniu tkanek przez enzymy bakterii,makrofagów, komórek nowotworowych
Białka wiążące metale- usuwają jony metali niezbędne do wzrostu bakterii, ceruloplazmina- miedź, transferyna, haptoglobina- żelazo.
Fibrynogen- bierze udział w krzepnięciu krwi
58. Sposoby zarażenia HIV i wpływ na procesy immunologiczne.
-Można się zarazić przez kontakt płciowy, a także krwiopochodne płyny ustrojowe. Wpływ na procesy immunologiczny jest negatywny... Gromadzi się w monocytach i częściej w limfocytach CD4.
59. Mastocyty i histamina - jak można podzielić substancje przez nie wydzielane (preformowane...)
Mediatory preformowane: aminy biogenne: histamina(10 % zawartości ziaren), serotonina, proteoglikany: heparyna(25%), siarczan chondroityny, proteazy serynowe: tryptaza, chymaza, karboksypeptydaza A i B, kwaśnie hydrolazy: arylsulfataza A, β-glukuronidaza, β-galaktozydaza, czynniki chmotaktyczne: ECF, NCF , cytokiny: TNF, IL4.
Mediatory generowane: prostaglandyny(PGD2- przepuszczalność i rozszerzenie naczyń, skurcz oskrzeli), leukotrieny(LTC4 LTD4 LTE4 - opisywane jako wolno reagujący czynnik anafilaksji SRS-A- chemotaksja, zwiększona kurczliwość mięśni oskrzeli, przepuszczalność), PAF(aktywacja płytek, skurcz oskrzeli, przepuszczalność)
Histamina
Mediator rekacji zapalnej, wydzielany m.in. przez mastocyty. Receptory H1(reakcja zapalna, przekaźnik: PIP),H2(przekaźnik cAMP),H3. Zwiększa produkcję IL i cz. Adhezyjnych, zwiększa przepuszczalność naczyń(obrzęk), drażni zakończenia nerwowe (ból, świąd), rozszerza naczynia krwionośne(zaczerwienienie), kurczy mięsnie oskrzeli.
60. PRR co to i jakie rodzaje
PRR- pattern recognition receptors, receptory rozpoznające wzorce molekularne, receptory dla PAMP, rozpoznają grupy patogenów charakteryzujących się występowaniem podobnych struktur powierzchniowych i ułatwiają ich usuwanie.
Dzielą się na:
Receptory wydzielane(białko wiążące mannozę, białka surfaktantu A i D czyli kolektyny oraz składniki dopełniacza)- są to opsoniny, ułatwiają fagocytozę po przyłączeniu do powierzchni patogenu.
Receptory powierzchniowe uczestniczące w fagocytozie(receptor dla mannozy, scavenger receptors)- znajdują sie na powierzchni APC, bezpośrenio wiążą struktury charakterystyczne drobnoustrojów, które po degradacji są prezentowane w kontekście MHCII
Receptory aktywujące komórki- znajdują się na powierzchni komórek układu odpornościowego i na komórkach nabłonkowych (np. jamy ustnej, dróg oddechowych, skóry), endotelialnych, na kardiomiocytach i fibroblastach. Dzięki temu, że są rozsiane również na komórkach nienależących bezpośrenio do układu odpornościowego, które często spotykają się z zakażeniem jako pierwsze, dają im możliwość zareagowania na zakażenie np przez wytwarzanie defensyn(po aktywacji przez PRR).
Istnieje równeż możliwość wiązania się PRR z endogennymi ligandami np. z białkiem szoku cieplnego(HSP) powstającego w wyniku martwicy komórki co powoduje przygotowanie odpowiedzi immunologicznej w przypadku, gdy dany patogen nie posiada charakterystycznego PAMP.
33. cząsteczki PAMP - co to jest, przykłady i rola w odpowiedzi nieswoistej
PAMP (ang. pathogen associated molecular patterns) - wzorce molekularne związane z patogenami. Należą do nich najbardziej charakterystyczne struktury drobnoustrojów, są strategiczne dla przeżycia patogenów dlatego nie mutują tak szybko, bo mogłoby to być letalne, układ immunologiczny wykorzystał tą właściwość do selektywnego rozpoznawania drobnoustrojów przez komórki układu immunologicznego.
Przykłady:
Mannany (ściana drożdży)
Formylowane peptydy bakterii
Składniki ściany bakteri(LPS, peptydoglikany, kwasy lipotejchojowe)
Dwuniciowe RNA wirusów
61. niedobory cząsteczek adhezji (LAD1, LAD2)
LAD1 (Leukocyte adhesion deficiency type 1)- związany z mutacją w łańcuchu β2(CD18), współnym dla czterech integryn. Dziedziczenie autosomalne recesywne. Objawy: zapalenia tkanki okołozębowej, wczesne wypadanie zębów, nawracające zakażenia śluzówek, skóry, charakterystyczny brak wydzieliny ropnej. Liczba granulocytów jest zwiększona nawet przy braku zakażenia, ale nie potrafią one przylegać do śródbłonka. Przy całkowitym braku CD18- śmierć przed 10 r.ż. przy poziomie 10% wartości fizjologicznej może być bezobjawowa.
LAD2- dotyczy defektu syntezy fukozy z GDP mannozy. Uniemożliwia to powstanie ligandów dla selektyn, brak fukozylacji także innych glikoprotein. Do zaburzeń podobnych jak w LAD1 dołączają zaburzenia wzrostu i opóźnienie umysłowe. Podłoże genetyczne nieznane. Doustne podawanie fukozy nieznacznie poprawia przebieg.
63. wymień selektyny, integryny, jakie rodzaje ziarnistości są w mastocytach i po jakim czasie uwalniane.
Selektyny
Biorą udział w toczeniu się leukocytów po powierzchni śródbłonka
Selektyna L (CD62L) leukocytarna
Obecna na powierzchni większości leukocytów, na wszystkich limfocytach T dziewiczych i T pamięci.
Selektyna E (CD62E) endotelialna
Pojawia się na komórkach śródbłonka po zadziałaniu TNF, IL1, LPS.
Selektyna P (CD62P) płytkowa (i endotelialna)
Magazynowana w ziarnach α płytek krwi oraz w ciałkach Weibela-Palade'a komórek śródbłonka.
Integryny
Biorą udział w adhezji np. do komórek śródbłonka
Brak selektyn uniemożliwia proces toczenia, aktywacji i diapedezy makrofagów.
Wyrózniamy integryny
β1 (CD 29)- zwane też VLA very late antygen, gdyż pojawiają się dopiero po 2-7 tygodniach po stymulacji mitogenami(ale nie dotyczy to wszystkich z tej grupy). odpowiadają za interakcje leukocytów z białkami macierzy pozakomórkowej, VLA-4 ulega ekspresji na limfocytach, monocytach, NK, bazofilach i eozynofilach odpowiada za adhezję do śródbłonka.
β2 (CD18) - ekspresja ograniczona tylko do leukocytów, ligandami dla tej grupy integryn są zarówno cząstki powierzchniowe np. ICAM-1,2,3 jaki rozpuszczalne: fibrynogen, składniki dopełniacza.
β3
Inne: np α4β7- znajduje się na limfocytach pamięci mających powinowactwo do błon śluzowych (receptor zasiedlania błon śluzowych)
Mastocyty-odgrywają zasadniczą rolę w reakcjach alergicznych, zawierają ziarnistości z mediatorami procesów zapalnych, które mogą stanowić 60% objętości komórki. Występuja licznie w okolicy naczyń krwionośnych, w błonie śluzowej przewodu pokarmowego, błonach surowiczych, skórze, narządach limfatycznych.Wyróżniamy komórki tuczne tryptazododatnie MCt, tryptazo- i chymazododatnie MCtc. MCtc wytwarzają IL4, a MCt IL5,IL6.
Ziarnistości (zasadochłonne) zawierają: aminy biogenne: histamine(10 % zawartości ziaren), serotonine, proteoglikany: heparyne(25%), siarczan chondroityny, proteazy serynowe: tryptaze, chymaze, czynniki chmotaktyczne , TNF, arylsulfataze A. Anafilaksja- kilka(kilkanaście) minut, LPR- 6-10 godzin.
65. Receptory limfocytów T i B - rodzaje, budowa, funkcja.
TCR i BCR.
BCR to te immunoglobuliny blonowe w blonie limfocytow B.
Receptor komórek B, BCR (ang. B Cell Receptor) - jest receptorem limfocytów B odpowiadającym za wiązanie antygenów przez te komórki. Składa się z umieszczonego w błonie komórkowej przeciwciała oraz dwóch dodatkowych łańcuchów polipeptydowych: Igα i Igβ (odpowiednio: CD79a i CD79b).
Przeciwciało umieszczone w błonie komórkowej różni się od przeciwciała wydzielanego tym, że posiada dodatkową domenę transbłonową oraz wewnątrzkomórkową, natomiast jego swoistość i powinowactwo do antygenu jest takie samo, jak w przypadku przeciwciał wydzielanych przez dany klon limfocytów. Klasa przeciwciała umieszczonego w błonie jest taka sama, jaką będą miały przeciwciała wydzielane przez limfocyt, dlatego na podstawie BCR można mówić o np. o limfocytach B IgM+ (czyli takich, które wydzielają przeciwciała IgM, występujące także w postaci BCR na ich powierzchni).
Łańcuchy Igα i Igβ pełnią funkcję białek przekazujących sygnał do wnętrza komórki. Nie wiążą się one bezpośrednio z antygenem, lecz odbierają zmiany konformacyjne przeciwciała błonowego i pobudzają kinazy odpowiedzialne za przekazywanie sygnału. Ich rola jest więc podobna do roli CD3 w kompleksie z TCR.
TCR sa to receptory immunoglobulinowe limfocytów T zbudowane z 2 łancuchow- alfa i beta
lub gamma i delta,
-rozpoznaja antygeny sekwencyjne w kontekscie MHC,
-wspoldzialaja z CD3-przekazywanie sygnalu do wnetrza komorki
-CD4/CD8- restrykcja MHC
-CD28- kostymulacja;
TCR Jest receptorem glikoproteinowym, którego białkowa część przenika całkowicie błonę - jest białkiem transbłonowym o strukturze podobnej do immunoglobulin. Wraz z glikoproteiną CD4 lub CD8 odpowiadają za wiązanie:
obcych glikoprotein błonowych MHC;
kompleksów: własny MHC + obcy peptyd.
W błonie komórkowej obok TCR znajduje się glikoproteina CD3, której kompleks przekazuje sygnał do wnętrza komórki o związaniu antygenu przez TCR. W efekcie następuje aktywacja kinazy tyrozynoswoistej i dalsze przekazanie sygnału.
67. Cytokiny chemopoetyczne.
GM-CSF(granulocyte-macrophage colony stimulating factor) czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów i makrofagów. Oprócz proliferacji szeregu granulocytarno-makrofagowego zwiększa też: fagocytozę, wytwarzanie IL1,6, ekspresję cz. adhezyjnych i receptorów Fc przeciwciał.
G-CSF - czynnik sytmulujący tworzenie kolonii granulocytów,
M-CSF - czynnik sytmulujący tworzenie kolonii makrofagów, zwiększa fagocytozę i wydzielanie IL1,TNF,IFN
Erytropoetyna - pobudza rozwój erytrocytów
Trombopoetyna- pobudza rozwój megakariocytów
SCF - stem cell factor, ligand receptora c-Kit, wpływa na komórki macierzyste krwiotworzenia
Ligand Flt3- wpływa na komórki macierzyste krwiotworzenia, czynnik dojrzewania komórek dendrytycznych.
68. Chemokiny- podział, rola
Chemokiny to cytokiny oddziałujące chemotaktycznie.Charakterystyczna dla budowy chemokin jest obecność 4 cystein tworzących 2 mostki disiarczkowe..
Podzielono je na 4 podrodziny(str 229 chyba jest błąd na rysunku):
C (brak 1. i 3. cyteiny)
CC (cysteiny przylegają do siebie)- stymulują limfocyty, monocyty, mastocyty, eozynofile [CCL5=RANTES]
CXC (jeden aminokwas między dwiema pierwszymi cysteinami)- stymulują neutrofile, limfocyty
CX3C(3 aminokwasy między dwiema pierwszymi cysteinami)
Podział funkcjonalny:
-chemokiny prozapalne(indukowane)
Wytwarzane w trkacie reakcji zapalnych, ekspresja kodujących je genów indukowana przez inne cytokiny lub bezpośrenio przez drobnoustroje chorobotwórcze. Są wyspecjalizowane w przyciąganiu do miejsc objętych procesem zapalnym neutrofili, monocytów oraz limfocytów (infekcje bakteryjne) lub eozynofili (infekcje pasożytnicze)
-chemokiny limfoidalne(konstytutywne, homeostatyczne)
Wytwarzane konstytutywnie w odpowiednich mikrośrodowiskach narządów limfatycznych i tkanek obwodowch. Regulują krążenie różnych populacji limfocytów, precyzyjnie sterują migracją komórek dendrytycznych z tkanek do obwodowych narządów limfatycznych i tymocytów w obrębie grasicy(korardzeń). Niektóre chemokiny mogą wykazywac zarówno działanie prozapalne i limfoidalne.
Toksyna krztuśca hamuje białka Gi blokując działanie niemal wszystkich chemokin, co uniemożliwia np. przechodzynie leukocytów z naczyń do tkanek, wirusy wykazują ponad 30 różnych strategii blokowania chemokin.
Chemokiny wydzielane są pod wpływem: IL1, TNF, IFNγ, hamowane przez: IL10 i TGFβ
Receptory: rodopsyno podobne związane z białkiem Gi
IL8- najlepiej poznana chemokina, oddziałuje głównie na neutrofile(chemotaksja, procesy oddechowe, degranulacja,uwalnianie enzymów lizosomalnych, ekspresja CR1 i CR3, cytotoksyczność), ale też bazofile(uwalnianie mediatorów anafilaksji), keratynocyty(proliferacja).
MIG (monokine induced by γ-interferon)- chemotaksja monocytów, NK, neutrofilów
SDF-1 (stromal cell-derived factor 1)- czynnik z komórek zrębowych, stymuluje wzrost limfocytów preB, chemotaksja limfocytów, monocytó, dendrycytów.
MCP(monocyte chemotactic protein)- białko chemotaktyczne monocytów, także limfocytó T,NK, bazofilów, eozynofilów, mastocytów
Eotaksyny- chemotaksja eozynofilów
RANTES (CCL5) regulation on activation normal T-cell expressed and secreted- regulowany przez aktywację, ekspresja i wydzielanie przez normalne limfocyty T- aktywacja komórek pamięci, chemotaksja T, NK,masto, eozyno
69. Th17
Nie pasują profilem wydzielniczym do Th1 i do Th2
Wydzielają IL-17, IL-17F, IL-6, TNF i GM-CSF.
IL-17 stymuluje wydzielanie cytokin, które są współodpowiedzialne za pojawienie się neutrofilów i rozwój szybkiej reakcji zapalnej.
72. mechanizmy odpowiedzialne za tolerancje i nadwrazliwość
To wszystko jest w innych pytaniach. Tolerancja: anergie, delecje. Nadwrażliwość: autoantygeny, sekwestracja etc.
73. Przeszczep krwi przygotowanie biorcy, gvh
74. Interferony - podział, rola.
Interferony należą do grupy cytokin wytwarzanych w odpowiedzi na zakażenia wirusowe.
Interferony typu I działają na receptory IFNAR-1 i IFNAR-2 wywołując zahamowanie proliferacji, przy jednoczesnym zwiększeniu ekspresji genów głównego układu zgodności tkankowej MHC klasy I:
IFN-α: produkowany przez leukocyty
IFN-β: produkowany przez fibroblasty
IFN-κ: produkowany przez keranocyty
IFN-λ: produkowany przez leukocyty
IFN-ω: produkowany przez leukocyty
Interferony typu II działają na receptory IFNGR-1 i IFNGR-2, działa synergistycznie z IFN typu I tj. hamuje proliferację, zwiększając jednocześnie ekspresję genów MHC I,II i receptorów FcγR I. Ponadto działa chemotaktycznie na makrofagi, komórki NK i limfocyty T. Przedstawicielem (jak dotąd jedynym) jest IFN-γ.
Interferony nie wykazjują bezpośredniego działania przeciw wirusowego ale doprowadzają do aktywacji RNazy L (rozkłądającej wirusowe mRNA), kinazy białkowej R (hamuje translacje i synteze białek wirusowych, przez fosforylacje czynnika inicjującego synteze białka eIF-2),deaminazy adenozynowej (powstawanie inozyn zamiast adenozyn, dot. tylko podwójnego RNA). Aktywowane są również komórki cytotoksyczne K,NK,Tc oraz makrofagi
IFNα i β aktywują gen Mx, który w nieznany sposób drastycznie hamuje replikacje wirusa grypy i niektórych innych wirusów RNA. Oba interferony działają efektywniej niz IFNγ,ale za to IFNγ silniej oddziałuje na układ odpornościowy. Indukcja wydzielania cytokin Il-1, Il-6, TNF-alfa.
75. choroby jajnikow o podlozu immunologicznym
-zespół przedwszesnego wygasania czynności jajników- stwierdza się heterogene przeciwciała skierowane przeciwko róznym strukturom jajnika powodujące przedwczesne wygasanie funkcji jajników.
-zespol policystycznych jajnikow- objawia się zanikiem miesiączki, następnie zanikiem owulacji i hirsutyzmem (nadmierne owłosienie typu męskiego), pojawianiem się torbieli jajników. W 50% przypadków istnieją u pacjentek przeciwciała przeciw komórkom ziarnistym lub innym elementom jajnika.
77. odpowiedz nieswoista ze szczeg.uwzgl. mastocytow i bazofilow i nk
78.niedobory odpowiedzi humoralnej (przyklady chorob)
Agammaglobulinemia Brutona (sprzężona z X, gen Btk)- całkowity brak przeciwciał i śladowa ilość limfocytów B, spowodowane defektem kinazy niezbędnej do wzrostu i dojrzewania limfocytw B. Limfocyty T w normie. Dominują nawracające bakteryjne zakażenia dróg oddechowych. Najczęstszą przyczyną śmierci jest enterowirusowe zapalenie opon mózgowych.
Agammaglobulinemia dziedziczona autosomalnie recesywnie- przebieg identyczny jak w a. Brutona. Mutacje w genach dotyczą łańcuchów cięzkich mi, gamma, jeden pacjent z mutacją białka adaptorowego limfocytów B.
CVID(common variable immunodeficiency)- pospolity zmienny niedobór odpornści, związany z wadliwym wytwarzaniem przciwcial. Stwierdza się zmniejszone stęzenie IgG i IgA, u połowy pacjentó także IgM. Węzły limfatyczne i gródki limfatyczne przewodu pokarmowego są hiperplastyczne, nawracające zakażenia dróg oddechowych, może pojawić się zespół złego wchłaniania. Zwiększone ryzyko chorób nowotworowych i autoimmunizacyjnych.
Izolowany niedobór IgA- stężenie IgA w surowicy i wydzielinach poniżej 0,05g/l, inne klasy prawidłowe, obecność przeciwciał anty-IgA,nawracające zakażenia oddechowe, uważany za postać CVID.
Niedobór odporności związany z chromosomem X ze zwiększonym stężeniem IgM- rzadka choroba, bardzo niskie stęzenia IgA i G, podwyższone IgM (połowa pacjentów IgM ma w normie). Limfocyty B w normie. Nawracające zakażenia dróg oddechowych z powikłaniem w postaci zapalenia dróg żółciowych, uderzająco częste choroby wątroby. Brak ośrodków rozmnażania w węzłach chłonnych. Mutacja obejmuje gen dla CD154 (nadrodzina TNF) znajdującej się na aktywnych limfocytach T (defekt dotyczy w zasadzie limfocytów T), która jest ligandem dla CD40 znajdującej się na limfocytach B. Brak interakcji między CD154 i CD40 powoduje zatrzymanie limfocytów B na etapie syntezy IgM zamiast przełączyć klasę na A,G lub E.
Niedobór odporności ze zwiększonym stężeniem IgM dziedziczony autosomalnie recesywnie-prezentuje inny obraz kliniczny (nie obserwuje się zakażeń oportunistycznych) pomimo podobnej przyczyny (brak przełączania klas). W węzłach chłonnych występują hiperplastyczne ośrodki rozmnażania. Mutacja dotyczy indukowalnej deaminazy (enzym obróbki RNA), ale nie wiadomo w jaki sposób blokuje przełączanie klas.
Zespół Joba (niedobór odporności ze zwiększonym stężeniem IgE)- nawracające ropnie skóry, płuc, jamy brzusznej, nieprawidłowości w układziesz kostnym, deformacje twarzy, wysokie stężenia IgE, eozynofilia. Patogeneza choroby nie znana, gen na chromosomie 4, prawdopodobnie choroba autosomalna dominująca.
79. dewiacja immunologiczna
Optymalnemu rozwojowi odpowiedzi typu komórkowego towarzyszy na ogół brak odpowiedzi typu humorlanego i na odwrót. Wynika to między innymi z tego, że IFNγ uwalniany przez limfocyty Th1 hamuje proliferację i czynnośc limfocytów Th2, a z kolei IL10 limfocytów Th2 hamuje wytwarzanie cytokin przez Th1 i razem z IL4 i 13 hamuje odpowiedź komórkową. Opisany antagonizm leży u podłoża zjawiska dewiacji immunologicznej zwanego też rozdwojoną tolerancją. Przejawia się ona intensywną aktywacją Th2 i odpowiedzią humoralną, która zapobiega rozwojowi odpowiedzi komórkowej. Rzadziej mamy do czynienia z sytuacją gdy przeważa odpowiedź komórkowa, a humoralna jest hamowana.
80. pozna reakcja alergiczna + remodeling tkanek
Późna reakcja alergiczna (LPR) nie może byc utorzsamiana nadwrażliwością typu IV! Występuje u 50% alergików, największe nasilenie następuje po 6-10h od kontaktu z alergenem. Pierwotnym podłożem reakcji później jest reakcja alergenu z IgE związanymi z mastocytami. Patogeneza związana z wydzielaniem przez komorki tuczne leukotrienów, PAF, TNF-alfa, IL-1, IL-4 (histamina nie odgrywa znaczącej roli, dlatego leki przeciwhistaminowe dają ograniczone działanie w LPR), które „przyciągają” oraz aktywują bazofile, neutrofile, eozynofile i limfocyty. Szczególnie isotne znaczenie w późnej reakcji alergicznej mają bazofile. W przewlekłym stanie zapalnym dominującą rolę przejmują limfocyty Th2 wydzielające IL4,5,10.
Remodeling czyli przebudowa dróg oddechowych, polega na włóknieniu podnabłonkowym, rozroście miofibroblastów i miocytów, metaplazji komórek kubkowych i przeroście nabłonka. Prowadzi to do pogrubienia i usztywnienia ściany oskrzeli, co jest przyczyną znacznego ograniczenia odwracalności obturacji oskrzeli u chorych na astmę. Neutrofile indukują złuszczanie nabłonka dróg oddechowych, powodując obnażenie błony podstawnej i nadreaktywność oskrzeli. Elastaza uwalniana z aktywowanych neutrofilów sprzyja uszkodzeniu oraz odkładaniu się fibronektyny, tenascyny i kolagenu typu I, III i IV w błonie podstawnej. Elastaza powoduje proteolizę składników macierzy pozakomórkowej.Przyczyną remodelingu jest przewlekły proces zapalny.
81. Różnice i podobieństwa ataksja teleangiektazja i zespół Nijmegen:
Ataksja teleangiektazja: choroba autosomalna recesywna(chr 11, gen ATM), należy do grupy chorób niedoborów odporności związanych z zaburzeniami mechanizmów naprawy DNA. Objawy: niezborność ruchów ciała(ataksja), rozszerzone obowodowe naczynia krwionośne (teleangiektazje), hipogonadyzm, zwiększona częstość występowania nowotworów i infeckji dróg oddechowych. Występuje selektywny niedobór IgA lub IgG2 związany z defektem dojrzewania limfocytów B oraz niedobór odpowiedzi komórkowej związany z niedorozwojem grasicy. Limfopenia jest wynikiem zaburzenia proliferacji pod wpływem stymulacji mitogenami. Komórki wykazują wrażliwość na promieniowanie(mutacje).
Zespół Nijmegen: choroba autosomalna recesywna(chr 8 gen NBS1), należy do grupy chorób niedoborów odporności związanych z zaburzeniami mechanizmów naprawy DNA. Objawy: opóźniony wzrost, mikrocefalia, upośledzenie umysłowe, zwiększona częstość występowania nowotworów i infeckji dróg oddechowych. Komórki wykazują wrażliwość na promieniowanie(mutacje). Obraz niedoboru odporności jest podobny: hipogammaglobulinemia, różnie nasilona limfopenia. Geny dla obu zespołów mają udział w reakcjach na uszkodzone DNA.
71. Mechanizmy obrony komórek nowotworowych przed rozpoznaniem ze strony ukł.odpornościowego
Jak 82
82. mechanizmy immunologiczne ułatwiające rozwój nowotworu
-Selekcja immunologiczna- przeżycie takich komórek nowotworowych, które są mniej wrażliwe na mechanizmy cytotoksyczne
-Immunomodulacja- słabsza antygenowość (zmniejszenie ekspresji MHC i brak cząsteczek kostymulującuch CD80/86 na komórkach nowoworu)
-Zdolność do uwalniania antygenów z powierzchni komórek nowotworowych. Wolne antygeny blokują receptory komórek efektorowych, np Limf T.
- kompleksy antygen przeciwciało mogą oprócz blokowania komórek efektorowych prowadzić do ich opsonizacji i niszczeniu przez własne makrofagi.
-Przeciwciała przeciwnowotworowe nieaktywujące dopełniacza, wiążą antygeny na powierzchni komórek blokując dostęp dla komórek efektorowych np. Tc.
-„Prześlizgiwanie się” przy dużych lub bardzo małych dawkach antygenu- brak odpowiedzi.
-komórki nowotworowe nabierają zdolnośći do ekspresji ligandu dla białka Fas i indukują apoptoze atakujących je limf. T.
-Niektóre cytokiny mogą stanowić czynniki wzrostowe dla nowotworu(VEGF) a inne takie jak TGF- i IL10 mogą działać immunosupresyjnie.
64.interakcje gospodarz- nowotwór (dod pytanie jak się bronią kom nowotworowe przed ukł imm) -
Było w różnych pytaniach.
62. rola czynnika histaminowego w tolerancji immunologicznej
Rolę histaminy jako immunomodulatora dostrzeżono już w roku 1981, kiedy to z jednej strony wyekstrahowano
czynnik HSF (histamine suppressor factor), z drugiej zaś potwierdzono rolę receptora H2 w tym procesie.
Receptor H2 uważa się za cząstkę supresyjną w stosunku do zapalenia. Obecny jest na wszystkich subpopulacjach limfocytów, jednakże z wyraźną przewagą ekspresji na komórkach Th1. Histamina odgrywa zasadnicza rolę w przekształcaniu natywnych postaci limfocytów T w komórki profilu Th2.
Proces ten dokonuje się wskutek zarówno działań bezpośrednich na komórki jednojądrowe jak i poprzez wpływ tej aminy na dendrycyty. Jeżeli zważy się na rolę tych komórek jako elementu równowagi immunologicznej, to jasnym się staje, że w pierwotnej i wtórnej profilaktyce alergii należy dążyć do fizjologicznej przewagi receptora H2 nad receptorem H1. Podobne znaczenie przypisuje się receptorowi H4. Cząsteczka H4 między innymi moduluje migrację i dojrzewanie mastocytów w miejscu zapalenia alergicznego, a także wydzielanie cytokin przez komórki CD8+. Można zatem zaryzykować stwierdzenie, że receptor H4 podobnie jak H2 odgrywa istotną rolę immunomodulacyjną. Dotyczy to nie tylko komórek T, ale także stymulacji komórek prezentujących antygen w zakresie zarówno przekształcania ich we frakcję DC2, jak i wspomagania prezentacji antygenu. H4 zawiaduje nie tylko czynnością dendrycytów, ale także hamuje aktywność prozapalną monocytów, a w szczególności ich działania chemotaktyczne. U myszy wykazano, ze cząsteczka H4 zawiaduje napływem limfocytów regulacyjnych do miejsca zapalenia alergicznego.
Fig. 1. Immunoregulation by histamine. Dendritic cells (DCs) express four types of histamine receptors. Histamine upregulates IL-10 and downregulates IL-12 production by human monocyte-derived DC. Th1 cells show predominant, but not exclusive, expression of H1R, whereas Th2 cells show upregulation of H2R. Histamine induces increased proliferation and IFN-γ production in Th1 cells. Th2 cells express predominant H2R, which acts as the negative regulator of proliferation, IL-4 and IL-13 production. Histamine enhances Th1-type responses by triggering the histamine receptor type 1 (H1R), whereas both Th1- and Th2-type responses are negatively regulated by H2R. Histamine plays a role in mast cell (MC) granule protein synthesis. B cell (B) antibody response is also modulated by histamine.
http://www.sciencedirect.com/science?_ob=ArticleURL&_udi=B6VS1-46WSY9V-2&_user=10&_coverDate=12%2F01%2F2002&_rdoc=1&_fmt=high&_orig=search&_sort=d&_docanchor=&view=c&_searchStrId=1205547824&_rerunOrigin=scholar.google&_acct=C000050221&_version=1&_urlVersion=0&_userid=10&md5=6b2f7674543435272bb67a9b05a3d9b6
56. przeciwciała: budowa, typy, receptory
Budowa: 2 łańcuchy lekkie i 2 ciężkie połączone wiązaniami disiarczkowymi. Wyróżniamy pięć rodzajów łańcuchów cięzkich: alfa, delta, epsilon,gamma, mi oraz dwa rodzaje łańcuchów lekkich: kappa i lambda. Immunoglobuliny podzielono na 5 klas A,D,E,G,M. Z racji drobnych różnic w budowie łańcuchów cięzkich w obrębie klasy G wyróżniono cztery podklasy a w klasie A dwie. IgA mogą występować w postaci dimeru, a IgM występuja w postaci pentameru. W obrębie łańcuchów cieżkich i lekkich wyróżniamy części zmienne V i stałe C. W obrębie części zmiennych znajdują się regiony hiperzmienne, które tworzą dwa miejsca wiążące antygen przypadające na jedną Ig. W wyniku trawienia papainą IgG rozdziela się na fragment wiążący antygen Fab i fragment krystalizujący Fc. Między Fab i Fc znajduje się region zawiasowy pozwalający im na wzajemną ruchomość. Fab to paratop i jest przestrzennie dopasowany do determinanty antygenowej czyli epitopu(na antygenie). Ig mogą występować w płynach ustrojowych lub na powierzchni limfocytów B.
IgA wytwarzane w największych ilościach, postać wydzielnicza - sIgA (dimeryczna), stanowi główny element obrony błon surowiczych i śluzowych. Ich wzrost obserwujemy przy zakażeniach pasożytniczych.
IgG występują w surowicy w największej ilości w porównaniu z innymi Ig, biorą udział w ADCC, immunofagocytozie, aktywują dopełniacz, przechodzą przez łożysko, biorą udział w późnej fazie odpowiedzi humoralnej.
IgM biorą udział we wczesnej fazie odpowiedzi humoralnej, aktywują dopełniacz i fagocytozę,
IgE łączą sie z receptorami (FcR) na komórkach tucznych powodując ich degranulacje, co leży u podstaw anafilaksji.
IgD wspólnie z IgM występują dość licznie na limfocytach B, jako ich receptory. Mają bardzo długi region zawiasowy. Jako receptory dziewiczych limfocytów B bardzo skutecznie wiążą antygen.
Receptory: wiążą fragmenty Fc przeciwciał, znajdują się na powierzchni wielu komórek. Wyróżniamy 3 receptory dla IgG (FcγR I,II,II) na makrofagach, NK, niektórych limfocytach T, neutrofilach , które mogą krzyżowo reagować z Ig, 2 receptory dla IgE (FcεR I,II) na bazofilach i mastocytach oraz receptory dla pozostałych Ig. Związanie przeciwciała przez receptor na powierzchni komórki wywołuje stosowne efekty biologiczne takie jak: fagocytoza, ADCC, wspomaganie prezentacji antygenów, degranulacja ziarnistości.
22