Zagadnienia na egzamin z kinezyterapii, kinezyterapia


Zagadnienia na egzamin z kinezyterapii

  1. Trening oporowy

METODY TRENINGÓW OPOROWYCH:

  1. Terapeutyczne:

  1. Dla pełnosprawnych i sportowców

Metoda De Lorme'a i Watkinsa ( 1948)

Metoda treningu siłowego z progresywnie wzrastającym oporem oparta o skurcz izotoniczny

Zasady treningu:

  1. Seria - ½ obciążenia max dla 10 krotnego dźwignięcia

  2. Seria - ¾ obciążenia max dla 10 krotnego dźwignięcia

  3. Seria - obciążenie max dla 10-krotnego dźwignięcia

Metoda Mc Queena (1953)

Metoda wpływająca na rozwój siły i masy mięśniowej oparta o skurcz izotoniczny

Zasady treningu:

Program Oxfordzki wg Zinovieffa

Metoda treningu siłowego z progresywnie malejącym oporem opracowana w oparciu o metodę Zinovieffa.

Zasady treningu:

1 seria - ciężar max dla 10-krotnego dźwignięcia, w każdej kolejnej serii redukcja obciążenia o ½ kg.

Metoda Zinovieffa (1951)

Odwrócenie metody De Lorme'a i Watkinsa - opór systematycznie redukowanych o 1 funt w każdym kolejnym secie.

1 seria = 10 powtórzeń - obciążenie 100funtów

2 seria = 10 powtórzeń - obciążenie 99 funtów

10 seria = 10 powtórzeń - obciążenie 91 funtów

Ćwiczenia izokinetyczne (1969)

Jedna z najskuteczniejszych metod ćwiczeń oporowych. Podstawy metody stworzył Zander (met. mechanoterapii 1857)

Są to ćwiczenia w których obciążony m działa z określona stała szybkością, a opór zmienia się i jest proporcjonalny do max siły m zastosowanych w każdym punkcie zakresu ruchu. W ćw. izotonicznych wielkość oporu jest stała niezależnie od kąta ruchu w stawie. Badanie nad zależnością siły m od kąta ruchu w stawie wykazały, że siła ta znacznie spada na początku i na końcu zakresu ruchu, natomiast wzrasta osiągając max w połowie zakresu ruchu. W połowie zakresu ruchu ćwiczący dysponuje więc większa siła na początku a ponieważ wielkość ruchu pozostaje bez zmian (mięsień nie pracuje z max wysiłkiem) następuje zwiększenie prędkości kątowej ruchu. Badania wykazały, że ćwiczenia oporowe s ą najskuteczniejsze, gdy przez cały zakres ruch działa z max siła czyli w każdym punkcie zakresu ruchu napotyka na max opór.

Warunki te spełniają ćwiczenia izokinetyczne wykonywane przy użyciu specjalnej aparatury utrzymującej ruch w określonej stałej szybkości i dozującej opór proporcjonalny do max siły m w każdym punkcie zakresu ruchu.

Jeżeli nie ma oporu z zewnątrz - napięcie izometryczne

Jeżeli zaoponujemy submaksymalnie - ćwiczenie izometryczne

Ćwiczenia izometryczne zwykłe

Skurcz izometryczny nie powoduje ruchu w stawie. Polega na zmianie napięcia bez zmiany długości włókien mięśniowych.

Zasady treningu:

Krótkie ćwiczenie izometryczne (1956)

Zasady treningu:

Skurcz izometryczny powinien być poprzedzony pełnym rozciągnięciem mięśnia.

Metoda tzw. długich ćwiczeń izometrycznych Hettingera i Mullera (1953)

Ettinger i Muller zapoczątkowali badanie nad przydatnością ćwiczeń izometrycznych w treningu siły mięśniowej. Opracowali dyskusyjną obecnie metody treningu siły mięśniowej wg której jeden skurcz izometryczny trwający 30sek, o sile 33-66% siły max, wykonywany codziennie jest optymalnym bodźcem rozwijającym siłę mięśniową.

Biofeedback = Metoda biologicznego sprzężenia zwrotnego (1952)

Jest metodą polegająca na dostarczaniu człowiekowi informacji o biologicznym stanie jego organizmu, za pomocą mniej lub bardziej skomplikowanych urządzeń tj. : termometr, dynamometr, aparat do EEG, EMG, itp. W postaci bodźców wzrokowych lub słuchowych. Człowiek stara się świadomie wykorzystywać otrzymane informacje i wpływać na określone funkcje i procesy jak: temperatura, tętno, napięcie mięśni, poddawać je woli.

Trening przeprowadza się 3-5 x dziennie.

  1. Badanie przedmiotowe i podmiotowe

- Badanie podmiotowe: wywiad (anamnesis) obejmujący

- Badanie przedmiotowe:

  1. Steroreceptory, Eksteroreceptory, Nnocyreceptory, Prioprioreceptory

Eksteroreceptory: komórki i narządy umożliwiające odbiór bodźców z otoczenia, reagują na bodźce środowiska zew.

Nocyreceptory: receptory czucia bólu

Proprioreceptory: receptory czucia głębokiego(stawy, mięśnie, ścięgna) odp.za równowagę, ułożenie i pozycje

Interoreceptory: odbierają bodźce z trzewi

Baroreceptory: zatoka szyjna, łuk aorty, jamy serca- rozciąganie ścian przez ciśnienie krwi

Chemoreceptory: reagują na zawartość O2 i CO2, oraz stężenie jonów H

Wisceroreceptory: informacje o stanie poszczególnych narządów

  1. Ćwiczenia sensomotoryczne V. Jandy

Ćwiczenia sensomotoryczne: ćwiczenia zaproponował Władimir Janda według niego najważniejszym czynnikiem warunkującym prawidłowa funkcję mięśni jest dynamiczna kontrola stawów. Szczególnie ważna jest prawidłowa koordynacja wzorców ruchowych. Poprawne wzorce ruchowe uzyskuje się przez kontrolę trzech punktów kluczowych : stóp, odcinka lędźwiowo -miedniczego oraz szyi. Równowaga jest czynnością złożoną i zależy od bodźców sensorycznych i prawidłowego funkcjonowania układu mięśniowo - szkieletowego. Bodźce sensoryczne są odbierane przez układ przedsionkowy, układ proprioceptywny oraz narząd wzroku i słuchu. W związku z czym wszystkie te układy muszą ze sobą współpracować. Osłabienie widzenia , układu nerwowego, utrata siły mięśniowej oraz ograniczenie aktywności ruchowej powoduje osłabienie funkcji równowagi globalnej. Dodatkowy wpływ mogą mieć zaburzenia psychiczne( depresja)

Trzema głównymi punktami oddziaływania terapeutycznego są stopa, okolica lędźwiowo- miedniczna oraz szyja Trening sensomotoryczny składa sie z trzech etapów: statycznego, dynamicznego i funkcjonalnego. W pierwszym z nich osoba usprawniana koncentruje sie jedynie na utrzymaniu stabilności posturalnej i nie wykonuje żadnych ruchów. Po opanowaniu tej umiejętności przechodzi sie do kolejnego etapu - dynamicznego, w którym do ćwiczeń włączane sa ruchy kończyn. Końcowym etapem treningu sensomotorycznego jest faza funkcjonalna. W niej pacjent wykonuje rozmaite czynności dnia codziennego w warunkach zbliżonych do tych, które występowały w poprzednich etapach .

W celu utrudnienia ćwiczeń sensomotorycznych stosuje sie zmniejszenie płaszczyzny podparcia (poprzez różne ustawienie stóp), podłoże o różnym stopniu stabilności (twarde, miękkie, niestabilne), zamkniecie oczu, dodatkowe pobudzenia układu przedsionkowego ( poprzez ruchy głowy) czy ruchy kończynami o charakterze funkcjonalnym .

  1. Metodyka ćw.czynno-biernych

- ruch prowadzący do czynnego rozluźnienia mięśni, konieczny jest kontakt i współpraca terapeuty z pacjętem

- wskazanie: nadmierne napięcie mięśni wywołane bólem

- Cel: przerwanie łuku odruchowego bólu. Ból wywołuje silne bodźcowanie dośrodkowe, które trafia do odpowiednich ogniw OUN na zasadzie reakcji zwrotnej, drogami eferentnymi wysyłane są impulsy do mięśnia. W skutek działania tych impulsów wzrasta napięcie mięśniowe zapobiegające jakimkolwiek ruchom

- wzmożone napięcie w okolicy chorego stawu powoduje nasilenie bodźcowania

- wskazania: stany po chirurgicznych zabiegach rekonstrukcyjnych szczególnie w aparacie ruchu, choroby reumatoidalne, unieruchomienie kończyny za pomocą wyciągów redresyjnych, stan demineralizacji kości

- przeciwwskazania: czynne procesy zapalne w obrębie ćwiczonych stawów, świeże blizny pooperacyjne, zwichnięcia, złamania. Rozpoczęcie ćwiczeń zależy od lekarza

- metodyka pozycja wyjściowa, stabilizacja. Róznią się od biernych tym, ze ćwiczone są w seriach 2-5 (10-15)/ 2-3 min przerwy

  1. Metodyka treningu obwodowego

Trening obwodowy

Wybieramy 8-12 ćwiczeń wykorzystywanych na różnych stanowiskach, pacjent sam określa kolejność stanowisk, powtórzeń ćwiczenia na danym stanowisku. Obciążenie nie powinno przekraczać 50%. Max na jednym stanowisku 2 min i 3-krotne powtórzenia obwodu. Możliwość ukierunkowania obwodu na kształtowanie najbardziej pożądanych cech.

Trening obwodowy dla pacjentów kardiologicznych i geriatrycznych:

Nie ma liczby powtórzeń i nie narzucamy tempa

  1. Wstęp do kinezyterapii

  1. Joga(2000 lat p.n.e.)

Oparta o pozycje statyczne -asany, które połączone są z cw oddechowymi, mają uwolnic energię i zapewnic długowiecznośc.

  1. Cwiczenia Ti-Chi

(wielki węzeł/ wspaniały Cel) ma wpływ na poprawę równowagi. Sekwencja cw nie doprowadza do całkowitego napięcia lub rozluźnienia mm.

  1. Akupunktura/ akupresura

Ciało ma budowę porowatą wię trzeba otworzyc te pory

  1. Cwiczenia Shiatsu

Odpowiednie uciski na punkty łokciami i kolanami

  1. Metoda Zandera

Pierwsza w Europie. Zander był uczniem szkoły Lingów. Wymyślił przyrządy do cw oporowych.

  1. Wyciągi w Ameryce-wieszano za nogi.

  2. Hiropraktyka i osteopatia

Ojcem chiropraktyki jest Palmer. Metoda ta dała początek terapii manualnej. Założył że prawidłowe funkcjonowanie zależy od prawidłowego zakresu ruchu w stawach.

Ojcem osteopatii jest Still. Prawidłowe funkcjonowanie organizmu zależy od kręgosłupa. Uczniami Stilla są: Menel, Ciriax, Majkland, Contenborg, Mc Kenzie.

  1. Metodyka ćwiczeń czynnych w odciążeniu z oporem

Ćwiczenia umożliwiają słabym mięśniom pokonanie nieznacznego oporu. Dzięki wyeliminowaniu mięśni kończyny przez jej podniesienie uzyskujemy możliwość dawkowania oporu, co jest najlepszą metodą do uzyskania większej siły mięśni

Cel ćw: uzyskanie przyrostu siły słabych mięśni

Wskazania: Osłabiona siła mięśni (+2, -3,a nawet powyżej 3wg Lovett'a)

Przeciwwskazania: ostry stan zapalny stawów lub mięśni

Metodyka: odciążenie kończyny w położeniu osiowym, plus dodatkowy mankiet z linką i oporem powinna w połowie zakresu ruchu stanowić kąt prosty

  1. Testy na łękotki stawu kolanowego

Leżenie przodem- kończyna testowana zgięta w stawie kolanowym 90°

- test kompresyjny: naciskając wzdłuż osi długiej podudzia na staw kolanowy poprzez stopę, badający wykonuje rotację wew i zew podudzia względem uda.

Wystąpienie bólu w rotacji - zew oznacza uszkodzenie łękotki przyśrodkowej

- wew, oznacza uszkodzenie łękotki bocznej

- test dystrakcyjną: Badający przyklęka na udzie badanej kończyny w celu stabilizacji i chwytając za stopę wykonuje trakcje wzdłuż osi podudzia z jednoczesną rotacją podudzia względem uda na zewnątrz i do wewnątrz

Wystąpienie/ nasilenie bólu może świadczyć o uszkodzeniu więzadeł

- rotacja zewnętrzna- ból świadczy o uszkodzeniu więzadła pobocznego piszczelowego

- rotacja wewnętrzna- ból świadczy o uszkodzeniu więzadła pobocznego strzałkowego

Leżenie tyłem. Badający chwyta za stopę, drugą ręką obejmuje kolano testowane. Zgina kończynę w st.biodrowym i kolanowym. Przy maksymalnym zgięciu kolana wykonuje rotacje wew/zew i następnie prostuje kolano do 90°

Ból/trzask - rotacja na zewnątrz- uszkodzenie łąkotki przyśrodkowej

- rotacja do wewnątrz- uszkodzenie łąkotki bocznej

Siad turecki, przerywany ucisk na zrotowany na zew stawy kolanowe

Ból w przyśrodkowej szparze st kolanowego oznacza uszkodzenie łąkotki przyśrodkowej

Przysiad, pośladki dotykają pięt, w tej pozycji próba chodzenia do przodu (jak kaczka)

Ból, niemożność wykonania ćwiczenia- uszkodzenie tylnego rogu łąkotki przyśrodkowej

Leżenie na plecach. Badający podtrzymuje zgięty st kolanowy, a drugą ręką obejmuje podudzie pac jęta i wykonuje szybkie, mocne ruchy rotacyjne podudzia

Ból w przyśrodkowej szparze st kolanowego przy rotacji zew oznacza uszkodzenie łąkotki przyśrodkowej.

Ból w szparze bocznej przy rotacji wew oznacza uszkodzenie łąkotki bocznej

  1. Diagnostyczny Test Skoliozy: Test RISSERA

- ocena przeprowadzana na zdjęciu RTG przednio-tylnym miednicy

- Test ten opiera się na zjawisku równoległości rozwoju kręgosłupa i miednicy, kończących swój wzrost jednocześnie. Stwierdzenie tego momentu w stosunku do miednicy jest łatwe w ocenie RTG.

- Zapowiedzią ukończenia wzrostu miednicy jest pojawienie się apofizy biodrowej w postaci Unijnego, płaskiego jądra kostnienia na grzebieniu biodrowym tuż przy kolcu biodrowym przednim górnym.

- Gdy jądro kostnienia dociera do kolca biodrowego tylnego górnego, świadczy to o ukończeniu wzrostu miednicy, a więc także kręgosłupa.

- Stwierdzenie tego faktu ma duże znaczenie w przypadku skolioz, ponieważ wiadomo, że czynny postęp deformacji ustaje w momencie ukończenia wzrostu kręgosłupa. poza skoliozami porażennymi/

  1. Rodzaje aparatów do inhalacji:

- działające na zasadzie siły odśrodkowej- leki do 10 µ

- sprzężone powietrze- leki 10-30 µ

- ultradźwiękowe - leki 1-8 µ lub 2-6 µ

6-30 µ leki trafiają do górnych dróg oddechowych( tchawica, krtań, migdałki) W płucach i oskrzelach leki nie zadziałają

2-5 µ oskrzela i oskrzeliki

1-2 płuca

  1. Test Lovett'a dla mięśni

Część górna zastępująca - pp. Kresa karkowa górna, guzowatość potyliczna zew., więzadło karkowe

- pk. Barkowy koniec obojczyka

3. pw: siad, kkg zwisają

Ruch: samodzielne unoszenie barków ku górze i zbliżanie ich do uszu

4-5. pw.i ruch jak wyżej

Opór: przeciwdziałamy ruchowi opierając rękę na barkach badanego

2. pw: leżenie przodem, kkg wzdłuż tułowia, czoło oparte o podłoże. Badający podtrzymuje barki od dołu starając się nie wspomagać, ani nie utrudniać ruchu.

Ruch: samodzielne zbliżanie barków w kierunku uszu

1.. pw: jak wyżej, badający nie podtrzymuje barków

Skurcz m. wyczuwamy układając palce wzdłuż przebiegu górnej części mięśnia równolegle do kręgosłupa szyjnego

Część środkowa/ poprzeczna - pp. Wyrostki kolczyste górnych kręgów piersiowych

Pk. Wyrostek barkowy łopatki

3. pw: leżenie przodem, kg testowana odwiedziona do kąta 90°i zgięta w stawie łokciowym spoczywa na podłożu

Stabilizacja klatki piersiowej w okolicy międzyłopatkowej.

Ruch: samodzielne unoszenie kg z równoczesnym przywodzeniem łopatki

4-5. pw i ruch jak wyzej

Opór: przeciwdziałamy ruchowi układając rękę na bocznym brzegu łopatki

2. pw: siad bokiem do stołu, kg testowana odwiedziona do 90° i w zgięciu poziomym do kąta 45°spoczywa na stole.

Stabilizacja przeciwległego barku

Ruch: zbliżanie łopatek do kręgosłupa z równoczesnym przesuwaniem kg po stole

1.. pw: jak wyżej

Skurcz mięśnia wyczuwamy na przestrzeni między grzebieniem łopatki a kręgosłupem

Część dolna, wstępująca: - pp: wyr.kolczyste dolnych kręgów piersiowych Th XII

- pk: grzebień łopatki

3. pw: leżenie przodem, kg testowana spoczywa na podłożu wyprostowana w stawie łokciowym i zgięta w st. barkowym do 180°. Czoło oparte o podłoże

Ruch: samodzielne unoszenie kg nad podłoże z tym, ze w czasie ruchu łopatka przylega do kl. piersiowej

4-5. pw i ruch jak wyżej

Opór: układamy rękę na tylnej okolicy st. barkowego i na bocznym brzegu łopatki

2. pw: jak wyżej

Ruch: zaznaczenie unoszenia kg od podłoża

1… Pw: jak wyżej

Skurcz wyczuwamy na dolnej cz. m. czworobocznego, na przestrzeni między XII kr. piersiowym, a grzebieniem łopatki

Część przednia: - pp: boczna, 1/3 część obojczyka

- pk guzowatość naramienna k. ramiennej

3. pw siad, kkg opuszczone wzdłuż tułowia

Stabilizacja barku

Ruch: samodzielne zginanie ramienia do 90° ( grzbiet ręki skierowany w górę)

4-5 pw i ruch jak wyżej

Opór: przeciwdziałamy ruchowi układając ręke na ramieniu tuż powyżej st.łokciowego

2. pw: leżenie na boku na kg nietestowanej. Kg testowana kładziemy na gładkiej płycie wsuniętej między tułów a kg

Stabilizacja barku

Ruch: samodzielne zginanie do 90° ramienia przesuwającego się w czasie ruchu po gładkiej płycie

1… pw i ruch jak wyżej

Skurcz mięśnia wyczuwamy na przedniej powierzchni stawu barkowego

Część środkowa - pp wyrostek barkowy łopatki

- pk guzowatość naramienna kości ramiennej

3. pw: siad, kkg opuszczone wzdłuż tulowia w ułożeniu pośrednim

Stabilizacja barku

Ruch: Samodzielne odwodzenie ramienia do 90° (grzbiet ręki skierowany w górę)

4-5. pw i ruch jak wyżej

Opór: przeciwdziałamy ruchowi układając rękę na ramieniu tuż powyżej stawu łokciowego

2. pw: leżenie tyłem, kkg wzdłuż tułowia spoczywają na podłożu w ułożeniu pośrednim

Stabilizacja barku

Ruch: samodzielne odwodzenie do 90° ramienia kg testowanej, przesuwającej się po podłożu

1.. pw jak wyżej

Skurcz mięśnia wyczuwamy w okolicy jego przyczepu końcowego na bocznej pow kości ramiennej

Przy ruchu odwodzenia zwracamy uwagę, aby badany nie skręcal ramienia kg testowanej na zew.

Część tylna - pp: grzebień łopatki

- pk: guzowatość naramienna kości ramiennej

3. pw: leżenie przodem, ramię kg testowanej odwiedzione do 90°, przedramię zgięte zwisa poza stołem

Stabilizacja barku

Ruch: samodzielne uniesienie ramienia ponad stół ( odwodzenie horyzontalne)

4-5. pw: i ruch jak wyżej

Opór : przeciwdziałamy ruchowi układając rękę na ramieniu tuż ponad st. łokciowym

2. pw: siad na krześle bokiem do stołu, kg testowana odwiedziona do 90°, spoczywa na stole

Stabilizacja barku

Ruch: samodzielne horyzontalne odwiedzenie ramienia przesuwającego się po podłożu

1… pw: jak wyżej

Skurcz mięśnia wyczuwamy na tylnej pow. st. barkowego i wzdłuż dolnego brzegu grzebienia łopatki

Pp: wyrostki kolczyste VI-VII kręgów szyjnych i I-IV kręgów piersiowych

Pk: brzeg przyśrodkowy łopatki

3. pw: leżenie przodem, czoło oparte o podłoże, kg testowana skręcona do wew. zgięta w st. łokciowym, grzbiet ręki spoczywa na pośladkach

Stabilizacja przeciwległego barku

Ruch: samodzielne podnoszenie kg z równoczesnym zbliżeniem łopatki do kręgosłupa

4-5. pw i ruch jak wyżej

Opór: przeciwdziałamy zbliżeniu łopatki do kręgosłupa układając rękę na jej brzegu przyśrodkowym

2. pw: siad, kkg w rotacji wew. I w lekkim zgięciu w st. łokciowym, grzbiety rąk na pośladkach

Ruch: zbliżanie łopatek do kręgosłupa

1.. pw i ruch jak wyżej

Skurcz mięśnia trudny do stwierdzenia

  1. Metodyka i rodzaje wyciągów redresyjnych

Metodyka:

- wykonuje się zwykle w UGULu z zastosowaniem zestawu bloczkowego

- przed a niekiedy w trakcie trwania wyciągu wskazane zabiegi fizykalne: solux, ciepłe kąpiele, żele

- na zlecenie lekarza podaje się środki przeciwbólowe, zmniejszające napięcie mięśni

- konieczna stabilizacja odcinka bliższego lub kontr wyciąg zapobiegający przesuwaniu się pacjenta lub określonego odcinka ciała

- obciążenie wyciągowe zakładamy, a po zakończeniu zabiegu zdejmujemy stopniowo, sprowadzenie mięśni do pozycji wyjściowej powinno trwać ok. 30 sek

- wielkość obciążenia wyciągowego zależy od wielkości stawu i masy mięśniowej oraz od tolerancji wyciągu przez pac jęta , zwykle 1/6-1/8 masy ciała

- aby zabieg był skuteczny czas trwania wyciągu musi być dostatecznie długi. Redresja dużych stawów ok. 30 min

W początkowej fazie zabiegi występuje odruchowe, niezależne od woli pacjenta obronne napięcie mięśnia przeciwne działaniu wyciągu . Wzmożone napięcie mięśni ustępuje zwykle po 15-20 min, zależy od wielkości grupy mięśniowej poddanych redresji, dopiero wówczas rozpoczyna się właściwa redresja. Praktyczny wskaźnikiem świadczącym o faktycznym działaniu wyciągu jest narastający ból. Należy wówczas zmniejszyć obciążenie nawet do połowy wartości wyjściowej i utrzymać wyciąg jeszcze przez 15-20 min

Przerwanie wyciągu w Momocie pojawienia się bólu jest błędem i niweczy jego skuteczność

- usytuowanie bloczka kierunkowego tak aby linka łącząca go z kończyną przebiegała prostopadle do długiej osi kończyny w maksymalnym istniejącym zakresie ruchu ( do przykurczu)

Wyciąg Degi: w. redresyjny zwiększający zakres ruchu wyprostnego w stawie biodrowym

Wyciąg dzielimy na: -ortopedyczny: - bezpośredni (szkieletowy) za kość

- pośredni: za część ciała

- fizjoterapeutyczne - kręgosłupa -szyjne

- lędźwiowe

- kończyn - odbarczające (osiowe)

- redresujące (kątowe)

Ze względu na czas trwania: - krótkotrwałe - kilka/kilkadziesiąt minut (głównie fizjoterapeutyczne)

- długotrwałe - kilka tygodni ( głównie ortopedyczne)

Ze względu na rodzaj siły ciągu - z wykorzystaniem siły zewnętrznej (ciężarki)

- grawitacyjne i grawitacyjne odwrotne (ciężar ciała pacjenta)

- autowyciągi- pacjent sam dawkuje siłę ciągu (w.Cotrela)

Ze względu na sposób działania siły ciągu - stałe - wyciąg o stałej sile ciągu

- w. pulsacyjne- siła zmienia się w trakcie trwania zabiegu

Wyciągi ortopedyczne:

Cele - nastawienie złamań

- korygowanie wadliwych ustawień i zniekształceń stawów

- odciążenie stawów objętych procesem chorobowym

Wyciągi fizjoterapeutyczne

Siła zew przykładana jest do określonego odcinka ciała za pośrednictwem urządzeń sprzęgających jak pętla Glissona, pas biodrowy, kamaszki, mankiety

Cele: - rozciągnięcie, rozluźnienie nadmiernie napiętych mięśni i tkanek miękkich

- zwiększenie przestrzeni międzykręgowych, międzystanowych

- odbarczenie uciśniętych naczyń i nerwów- poprawa krążenia lokalnego, działanie przeciwbólowe

- korekta postawy

Wskazania: - wygórowane napięcie mięśniowe

- przykurcze

- ucisk na nerwy, naczynia

- wady postawy

Przeciwwskazania: - zmiany morfologiczne kości, kręgosłupa (osteoporoza, zmiany nowotworowe)

- brak pełnego zrostu kości

- zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe

- niestabilność kręgosłupa ( wyciągi kręgosłupa szyjnego)

- przy w.grawitacyjnych odwrotnych: nadciśnienie, niewydolność krążenia, zła tolerancja pozycji

  1. Izometria, izohronia, izotonia

Izometria: wykonywanie równej długości kroków prawą i lewą kd

Izochronia: równe w czasie obciążenia lewej i prawej kd

Izotonia: prawidłowa koordynacja ruchów kkg i tułowia z pracą kkd

  1. Metoda bodybuilding

Trening trwa 4-8 tyg.

  1. Długość poszczególnych faz oddychania

40% wdech, 50% wydech, 10% przerwa

1,2 wdech, 3,4,5 wydech, 5 przerwa

WDECH JEST ZAWSZE O 1 RAZ DŁUZSZY !!!!!!!!

  1. Czego dotyczą ćw. synergistyczne, kontrlateralne

Synergia czyli współdziałanie, skuteczniejsza od ich oddzielnych oddziaływań. W ćwiczeniach tych wykorzystuje się zjawisko promieniowania ruchowego, czyli możliwości wykonywania napięcia mięśnia odległego topograficznie w wyniku skurczu innego zespołu dynamicznego

Cel ćwiczeń: uzyskanie na drodze skrzyżowanego odruchu fizjologicznego lub na drodze pobudzenia zespołów dynamicznych napięcia izometrycznego

Wskazania; unieruchomienie kończyny opatrunkiem gipsowym, całkowite lub częściowe ćw.poszczególnych mięśni

Nie ma przeciwwskazań

Rodzaje synergizmu:

- wyprost stopy z oporem w stawie skokowo- goleniowym powoduje napięcie mięśnia czworogłowego uda

- zgięcie grzbietowe w stawie promieniowo nadgarstkowym powoduje nawrócenie przedramienia i zgięcie mięśnia trójgłowego ramienia

- zgięcie dłoniowe w st promieniowo- nadgarstkowym w odwiedzeniu powoduje napięcie mięśnia dwugłowego ramienia

- skłony głowy i szyi w przód z oporem w pozycji leżenia tyłem- napięcie m. prostego brzucha itp..

Wielkość napięć mięśniowych badana jest elektromiograficznie. Wywieranie skurczów za pomocą ćw synergistycznych z czasem maleje. Konieczne jest częste zmienianie ruchów stymulujących

Za pomocą ćw synergistycznych nie uzyska się efektu wzmocnienia mięśni, pozwalają one na opóźnienie powstania prostych zaników z bezczynności

Metodyka: ćw z maksymalnym obciążeniem i do maksymalnego zmęczenia powinny obejmować największą liczbę zespołów dynamicznych odpowiedzialnych za przerzuty i wyłączanie się. Ćwiczyć należy 4 razy dziennie

  1. Pomiary kręgosłupa w odcinku lędźwiowy

- metoda Schobera 2:

Badany w pozycji stojącej, wzrok skierowany na wprost, mierzymy odległość między wyrostek kolczysty L1 - wyrostek kolczysty L5 po wyk.maksymalnego skłonu w przód,przy wyprostowanych st.kolanowych odległość zwiększa się śr.4-6 cm

- metoda Schobera 1:

Mierzymy odległość pomiędzy: punktem 5 cm poniżej połączenia L-S /przecięcie linii łączącej kolce biodrowe tylne górne z linią wyrostków kolczystych, a punkt 10 cm powyżej połączenia L-S

po wykonaniu maksymalnego skłonu w przód,przy wyprostowanych st.kolanowych/ odległość zwiększa się śr7 cm

- metoda Pavelki

Badany w pozycji siedzącej, stopy zaczepione o nogi taboretu celem stabilizacji miednicy, wzrok skierowany na wprost mierzymy odległość między: wyrostek kolczysty L5, a środkiem wyrostka mieczykowatego mostka

po wykonaniu maksymalnego skrętu odległość zwiększa się śr. 6 cm

Odcinek piersiowo-lędźwiowy

- Zginanie w bok w odcinku piersiowo-lędźwiowym kręgosłupa w lewo i w prawo.

Badany w pozycji stojącej, kończyna górna po stronie badanej założona na kark, wzrok skierowany na wprost, mierzymy odległość ma bocznej str.tułowia między: punkt na szczycie grzebienia biodrowego, a punkt na szczycie dołu pachowego

po wykonaniu maksymalnego zgięcia w bok odległość zwiększa się śr. 8-9 cm

- metoda Molla i Wrighta

Badany w pozycji siedzącej, kończyna górna po stronie badanej założona na kark, stopy zaczepione o nogi taboretu celem stabilizacji miednicy, wzrok skierowany na wprost mierzymy odległość na bocznej powierzchni tułowia między: punkt na szczycie grzebienia biodrowego, a punkt na wysokości wyr.mieczykowatego mostka,prostopadle nad pierwszym. po wykonaniu maksymalnego zgięcia w bok odległość zmniejsza się śr. 5-6 cm !!! Pomiar wykonywany po stronie wykonanego ruchu

- Skręty w odcinku piersiowo-lędźwiowym kręgosłupa w lewo i w prawo

Badany w pozycji stojącej, wzrok skierowany na wprost, mierzymy odległość między: kolcem biodrowym przednim górnym, a końcem wyrostka mieczykowatego mostka

po wykonaniu maksymalnego skrętu odległość zwiększa się śr. 4-5 cm

- metoda Pavelki
Badany w pozycji siedzącej, stopy zaczepione o nogi taboretu celem stabilizacji miednicy,wzrok skierowany na wprost, mierzymy odległość między: wyrostkiem kolczystym L5,a wcięciem szyjnym rękojeści mostka

po wykonaniu maksymalnego skrętu odległość zwiększa się śr. 7 cm

- Zginanie do przodu w odcinku piersiowo-lędźwiowym kręgosłupa

Badany w pozycji stojącej, wzrok skierowany na wprost, mierzymy odległość między: wyrostkiem kolczystym C7, a wyrostkiem kolczystym S1

po wyk.maksymalnego skłonu w przód /przy wyprostowanych stawach kolanowych/ odległość zwiększa się śr. 11 cm

- Całkowite zgięcie kręgosłupa do przodu

Badany w pozycji stojącej, wzrok skierowany na wprost, mierzymy odległość między: guzowatością potyliczną zewnętrzną, a podstawa kości krzyżowej, po wykonaniu maksymalnego skłonu w przód /przy wyprostowanych stawach kolanowych/ odległość zwiększa się śr. 11,5 cm

  1. Testy na staw kolanowy

Leżenie przodem- kończyna testowana zgięta w stawie kolanowym 90°

- test kompresyjny: naciskając wzdłuż osi długiej podudzia na staw kolanowy poprzez stopę, badający wykonuje rotację wew i zew podudzia względem uda.

Wystąpienie bólu w rotacji - zew oznacza uszkodzenie łękotki przyśrodkowej

- wew, oznacza uszkodzenie łękotki bocznej

- test dystrakcyjną: Badający przyklęka na udzie badanej kończyny w celu stabilizacji i chwytając za stopę wykonuje trakcje wzdłuż osi podudzia z jednoczesną rotacją podudzia względem uda na zewnątrz i do wewnątrz

Wystąpienie/ nasilenie bólu może świadczyć o uszkodzeniu więzadeł

- rotacja zewnętrzna- ból świadczy o uszkodzeniu więzadła pobocznego piszczelowego

- rotacja wewnętrzna- ból świadczy o uszkodzeniu więzadła pobocznego strzałkowego

Leżenie tyłem. Badający chwyta za stopę, drugą ręką obejmuje kolano testowane. Zgina kończynę w st.biodrowym i kolanowym. Przy maksymalnym zgięciu kolana wykonuje rotacje wew/zew i następnie prostuje kolano do 90°

Ból/trzask - rotacja na zewnątrz- uszkodzenie łąkotki przyśrodkowej

- rotacja do wewnątrz- uszkodzenie łąkotki bocznej

Siad turecki, przerywany ucisk na zrotowany na zew stawy kolanowe

Ból w przyśrodkowej szparze st kolanowego oznacza uszkodzenie łąkotki przyśrodkowej

Przysiad, pośladki dotykają pięt, w tej pozycji próba chodzenia do przodu (jak kaczka)

Ból, niemożność wykonania ćwiczenia- uszkodzenie tylnego rogu łąkotki przyśrodkowej

Leżenie na plecach. Badający podtrzymuje zgięty st kolanowy, a drugą ręką obejmuje podudzie pac jęta i wykonuje szybkie, mocne ruchy rotacyjne podudzia

Ból w przyśrodkowej szparze st kolanowego przy rotacji zew oznacza uszkodzenie łąkotki przyśrodkowej.

Ból w szparze bocznej przy rotacji wew oznacza uszkodzenie łąkotki bocznej

Leżenie tyłem. Badający obejmuje rękami staw kolanowy na wysokości nasady bliższej kości piszczelowej, palpacyjnie ocenia szparę stawową. Dalsza cześć podudzia ustabilizowana pomiędzy przedramieniem a tułowiem badającego. Nacisk w kierunku koślawienia i szpotawienia st kolanowego, a palcami na szparze stawowej ocenia stopień rozwarcia. Badanie wykonywane jest przy pełnym wyproście, oraz 20-30° zgięciu stawu kolanowego

Ból przy koślawieniu, a szpara stawowa nadmiernie rozwarta- uszkodzenie więzadła pobocznego piszczelowego

Takie samy objawy przy szpotawienia- uszkodzenie więzadła pobocznego strzałkowego

Leżenie tyłem, kończyna testowana zgięta w st kolanowym 80-90°,stopa oparta o podłoże. Badający stabilizuje stopę testowaną siadając na niej, rękami obejmuje podudzie, palce wskazujące na szparze st kolanowego po 2 stronach

Testując więzadło krzyżowe przednie- pociąga podudzie wzdłuż osi długiej uda ( szufladka przednia)

Testując więzadło krzyżowe tylne- popycha podudzie wzdłuż osi długiej uda ( szufladka tylna)

Ból- uszkodzenie odpowiedniego więzadła

Jeżeli przesuw podudzia wzglęem uda jest duży- częściowe/ całkowite uszkodzenie odpowiedniego więzadła

Lezenie tyłem z wyprostowanymi i rozluźnionymi kkd. Badający obejmuje st kolanowy, jedna ręka od podstawy, druga od szczytu rzepki, stara się wcisnąć znajdujący się w stawie płyn pod rzepkę, następnie palcem naciska rzepkę wciskając ją do dołu Wysięk- po zwolnieniu nacisku rzepka szybko odskoczy

  1. Metoda Margaret Johnson (splinty)

- usprawnianie pacjentów z ogniskowym uszkodzeniem mózgu

- uzupełnienie metody Bobath

- Kluczem do skutecznej rehabilitacji w dysfunkcji OUN jest:

- Badania: - ocena nap.mięśniowego wyk.za pomocą ruchów biernych kończyn, w pełnym zakresie ruchomości

- Określenie możliwości ruchowych pac jęta

- Wykreycie zaburzeń sensorycznych dotyczących:

  1. Typy budowy ciała człowieka

  1. Typologia Kretschmera:

* typ ascetniczny(szczupły, wysoki, długie kończyny, wątła budowa ciała)

* typ atletyczny (grube kości, szerokie barki, dobrze rozwinięta klp, tkanka mięśniowa)

* typ pykniczny (tęga budowa ciała, krótkie kończyny, gruby)

  1. Typologia Sheldona:

Ektomorficzny--(szczupły wysoki) wątła bud.płaska kl.piersiowa,długie,szczupłe,słabo umięśnione kk-skłonność do powstawania wad

Mezomerficzny-- silna,atletyczna budowa z dobrze rozwinietym uk.mm-poprawna postawa

Endomerficzny --silny rozwuj narządów wew.gruba tk.tłuszczowa,okrągłość kształtów,znaczna długość tułowie w stosunku do kk

  1. Badanie płaskostopia

- Kąt Clarka- jest to kąt zawarty między styczną przyśrodkowego brzegu odbitki stopy a linią łączącą punkt najgłębszego wgłębienia i zetknięcia stycznej przyśrodkowej z brzegiem przodostopia. Kąt ten określa wysklepienie podłużnego łuku stopy. Powinien wynosić 42o

- Metoda Weisfloga- wyznacza się styczne do brzegu przyśrodkowego i zewnętrznej krawędzi stopy. Następnie wyznacza się prostopadłą do stycznej zewnętrznej przechodzącą przez najmniej zacienioną część odbitki. Prostą tą dzielimy na 3 części

Zacienienie powyżej 1/3 stopa prawidłowa

Zacienienie 2/3 Io płaskostopia

Zacienienie powyżej 2/3 ale nie obejmujące całej szerokości stępu IIo płaskostopia

Zacienienie na całą szerokość stępu IIIo płaskostopia

Szerokość odbitki przekraczająca styczną wewnętrzną- stopa płaska

- Ocena sklepienia poprzecznego wg Weisfloga

W= s/p

s- długość stopy

p- szerokość stopy

Stosunek długości do szerokości stopy powinien wynosić 3 do 1 tzn za idealną pod względem wysklepienia poprzecznego uznajemy stopę która przy długości 30 cm ma szerokość 10 cm

Wartości bliższe 3 dowodzą prawidłowego wysklepienia

Wartości bliższe 2 stopa bardziej płaska

  1. Metodyka ćwiczeń biernych

Dzielą się na ćw bierne właściwe i redresyjne

Ćw bierne właściwe- są to ćw wykonywane przez terapeutę bez czynnego udziału pacjenta lub aparatu do ciągłego ruchu biernego w stawie.

Współdziałanie pacjenta sprowadza się do rozluźnienia mm o ile to możliwe

Siła mm 0-1, ale jak jest potrzeba to też przy wyższej

Cele:

-zamiana ruchu biernego w czynny lub opóźnienie zmian degeneracyjnych wynikających z nieczynności albo istoty procesu patologicznego

-zachowanie pełnego zakresu ruchu w stawach czyli pełnej długości i elastyczności mm i tk miękkich okołostawowych

-zapobieganie przykurczom i zrostom

-uaktywnienie krążenia krwi i limfy przez uruchomienie pompy mięśniowej

-poprawa trofiki- odżywienie tk

-zapobieganie odleżynom, obrzękom

-uaktywnienie czucia prioprioceptywnego, eksteroceptywnego i pamięci ruchowej

Wskazania

- porażenia, niedowłady wiotkie i spastyczne

-długotrwałe unieruchomienie

- początkowy okres uruchamiania po zabiegach operacyjnych

-ch ukł krążenia, w których wysiłek fizyczny jest pws np. świeży zawał serca

-ch reumatyczne

Przeciwwskazania:

-ogólny ciężki stan chorego

-wysoka temp

-ostre stany zapalne ST i tk okołostawowych

-stany zapalne żył

-świeże urazy

-niepełny zrost kostny

-ostry ból podczas wykonywania ruchu zwłaszcza niewiadomego pochodzenia

Metodyka:

-należy przestrzegać stałych faz ruchu

-pozycje wyjściowe do cw izolowanych- zapobieganie przenoszeniu ruchu na sąsiednie st (kkg.-siedząca na krześle z oparciem, leżąca ramie kg ćwiczonej poza brzegiem leżanki, kkd, głowa, szyja, tułów- leżąca)

-obowiązuje stabilizacja odcinka bliższego ręką terapeuty lub pasami stabilizującymi.

-chwyt z odcinek dalszy stawów, w którym wykonywany jest ruch (działamy zawsze tylko na jeden staw, nie wolno pomijac stawu pośredniego).

-ruch powinien być płynny prowadzony we właściwej płaszczyźnie wokół fizjologicznej osi stawu.

-w celu zmniejszenia dolegliwości bólowych w trakcie ruchu można stosować trakcję.

-ruch wykonujemy w możliwie pełnym zakresie ruchu w stawie nie przekraczając granicy bólu.

-dla uaktywnienia czucia prioprioceptywnego stosujemy docisk stawowy lub pełne rozciągnięcie ćwiczonego mięśnia przed wykonywaniem ruchu.

-dla uaktywnienia czucia eksteroceptywnego przez kontakt z ręką terapeuty

Dawkowanie

1-2 razy dziennie 20-30 powtórzeń każdego ruchu

  1. Testy na staw biodrowy

Thomasa, t. obera- odwodzenie, testy wykrywające przykurcz mm kulszowo-goleniowych (test palce- podłoga, z leżenia Tyłem, z siadu płaskiego z siadu na krześle z wyprostowanymi kolanami) test barlowa- dla dzieci zg kolan, test ortoliniego j.w.

TU MAMY TO PRZYROWNAC TO DO SFTR ALE NIE KUMAM JAK, BO Z SFTR JESTEM NOGA

  1. Testy na staw biodrowo- krzyżówy

t. patricka-fabere

t, mennela

t. otwierania

t. kompresji

t. pchnięcia k. krzyżowej

t. ślizgu dogłowowego

  1. SFTR dla kończyny górnej

-staw barkowy: S 50-0-170, F 170-0-0 / 170-0-75, R(0stopni) 60-0-70, R(90stopni) 90-0-80, T 30-0-135

-staw łokciowy: S 0-0-150

-przedramię: R 80-0-90

-Staw promieniowo-nadgarstkowy: S 70-0-80, F 20-0-40

- stawy śródręczno-paliczkowe II-IV: S 30-0-90

-stawy międzypaliczkowe bliższe: S 0-0-100

-stawy międzypaliczkowe dalsze: S 0-0-70

- staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka: S 15-0-30, F 40-0-0 / 80-30-0

-staw śródręczno-paliczkowy kciuka: S 0-0-50

-staw międzypaliczkowy kciuka: S 15-0-90

  1. Pilates

jest metodą, która trenuje całe ciało. Zawiera ponad pół tysiąca ćwiczeń, które korzystają z założeń jogi i baletu. Ćwiczenia . koncentrują się wokół rozciągania, naprężania i rozluźniania mięśni. Angażują nie tylko duże mięśnie, ale także te najmniejsze i położone głębiej. Poprawiają siłę, równowagę, elastyczność i koordynację ciała.Ćwiczenia te wpływają na dobre samopoczucie.

Podstawą Pilates nie jest ilość powtórzonych ćwiczeń lecz ich jakość. Oddech Musi być skoordynowany z pracą ciała. Ćw. to wolne, spokojne ruchy.

Nauka Pilates rozpoczyna się na macie. Potem dodajemy mały sprzęt typu: obręcze, małe i duże piłki. wykorzystuje się tez większy sprzęt taki jak łóżko Reformer- duże ,drewniane z ruchoma platforma,elastycznymi tasmami i sprezynami, stoły trapezowe- Cadilac- duże metalowe łóżko, stabilne z podwieszkami, Ladder Barrel, Wunda Chair-krzesło pilates, Spine Corector,

  1. Wyznaczniki chodu prawidłowego

Prawidłowy chód wymaga spełnienia kilku warunków dotyczących ruchów miednicy i ST kkd.

Analizując udział poszczególnych części ciała w mechanice chodu należy wymienić 6 wyznaczników chodu:

I. Ruchy boczne miednicy

- określa konieczność bocznych przemieszczeń miednicy w czasie chodu wynikających z naprzemianstronnego obciążania kkd

-miednica podąża w kierunku nogi podporowej

-ruchy boczne miednicy najbardziej widoczne są podczas wolnego chodu

- podczas biegu zostają całkowicie zniwelowane

-wykonywane są w odc L kręgosłupa i obu ST biodrowych (przywodzenie+ odwodzenie+ rotacja)

-wielkość wychyleń miednicy jest osobniczo różna

II. Pochylenie miednicy w pł czołowej

-określa ustawienie miednicy i ST biodrowych w pł czołowej

-równocześnie z uniesieniem nogi w chwili rozpoczęcia wykroku miednica (w warunkach prawidłowych) po stronie wykrocznej nieco się obniża, w skutek czego po stronie podporu powstaje przywiedzenie, a po stronie wykroku odwiedzenie uda. Miednicę przed większym opadaniem w kierunku kończyny przenoszonej zabezpiecza napięcie m pośladkowego średniego po stronie przeciwnej

-pochylenie miednicy po stronie wykrocznej zmusza kolano do zgięcia co chroni stopę przed zaczepieniem palcami o podłogę.

- dzięki pochyleniu miednicy unoszenie środka ciężkości zostaje zredukowane o połowę

III. Skręty miednicy w pł poziomej

-określenie prawidłowego ustawienia miednicy i ST biodrowych w pł poprzecznej w fazie podwójnego podparcia

-w chwili wysunięcia nogi wykrocznej do przodu miednica podąża za ruchem i wysuwa swą wykroczną stronę nieco do przodu

-wykazuje ona skręt w pł poziomej ok. 4o do przodu i 4o do tyłu

-ruch odbywa się w obu ST biodrowych

Na skutek ruchu miednicy udo nogi wykrocznej ustawia się w pł rotacji na zewnątrz a udo nogi podpierającej w rotacji wewnętrznej

-skręcenie się miednicy wydłuża krok

IV. Zgięcie w st kolanowym w fazie podporowej

-określa wielkość kąta zgięcia st kolanowego kończyny podporowej w fazie pełnego obciążenia

-musi on wynosić ok. 20o

-w początkowej fazie podporu gdy pięta styka się z podłożem kolano jest wyprostowane

-zaraz potem ulega zgięciu aż stopa przyłoży się podeszwą do podłoża

-zaraz po okresie pełnego obciążenia stopy znowu następuje gwałtowny wyprost st kolanowego

-zgięcie st kolanowego w chwili gdy masa ciała przenosi się do przodu ponad nogą podporową redukuje wysokość środka ciężkości

V. Skrócenie czynnościowe kończyny w fazie przenoszenia (ruch kolana)

-określa wymaganą wielkość skrócenia czynnościowego kd w fazie przenoszenia

-kończyna przenoszona powinna przemieszczać się do przodu dokładnie w pł strz przeprowadzonej przez st biodrowy

-miednica po tej stronie jest lekko opuszczona

-skrócenie czynnościowe odbywa się we wszystkich 3 st

-największe jest w st kolanowym

Kolano zgina się po raz pierwszy zaraz po styku pięty z podłożem oraz po raz drugi gdy pięta zaczyna się unosić a stopa przygotowuje się do odbicia

-aby chód mógł być prawidłowy st kolanowy musi mieć możliwość zgięcia do kąta 65o (w fazie przenoszenia)

VI. ruchy stopy i st skokowo goleniowego w pł strz

-określa kątową wielkość zakresu ruchomości w st skokowo goleniowych w pł strz która jest potrzebna przy prawidłowym chodzie

-od 15o W do 20o Z

  1. Odruchy pomagające odzyskać równowagę

Przywracanie równowagi zachodzi w sposób sekwencyjny . w zależności od rodzaju działającego bodźca może wystąpić różna odpowiedź posturalna.

1. Nagłe zaburzenia równowagi - pojawia się odruch rozciągania mięśnia oraz reakcje korygujące postawę

2. Po nich następuje odpowiedź stabilizująca, umożliwiająca powrót sylwetki do równowagi.

3. W przypadku powolnego charakteru zaburzenia równowagi udział odruchu rozciągania i reakcji korygujących jest prawie niezauważalny.

4. Reakcje przywracające równowagę musi być uruchomiona w czasie 70 -100ms.przekroczenie jej spowoduje ,że próby przywrócenia równowagi staną się nieskuteczne i w efekcie dojdzie do upadku.

5. Wymienia się trzy strategie ruchowe , kontrolujące równowagę ciała przez utrzymanie środka ciężkości w ramach płaszczyzny podparcia:

a. Strategia stawu skokowego

b. Strategia stawu biodrowego

c. Strategia kroku

  1. Fazy chodu

I. Faza podporu

-podczas przeciętnie szybkiego chodu faza podporu jednej kd zajmuje ok. 60% cyklu chodu

-rozpoczyna się w momencie zetknięcia się pięty z podłożem a kończy w chwili oderwania palucha

-składa się z 5 podfaz

  1. kontakt pięty z podłożem

  2. stopa płasko- cała powierzchnia stopy przylega do podłoża- AMORTYZACJA WSTRZĄSU

  3. pełne obciążenie- podpór właściwy (środek masy ciała nad śr.geometrycznym pow.styku stopy z podłożem)

  4. oderwanie pięty od podłoża- przetaczanie stopy PROPULSJA

  5. oderwanie palucha- odbicie

zg.w st. kolanowym 35 st.

Mięśnie najbardziej zaangażowane:

-prostownik grzbietu strony przeciwnej

-m czworoboczny lędźwi strony przeciwnej

-m pośladkowy przedni

-m przywodziciel wielki

II.Faza przenoszenia

- podczas przeciętnie szybkiego chodu faza przenoszenia jednej kd zajmuje ok. 40% cyklu chodu

- rozpoczyna się w momencie oderwania palucha od podłoża a kończy w chwili zetknięcia się pięty tej samej kończyny z podłożem

-składa się z 3 podfaz

  1. Przyspieszenie- rozpoczyna się gdy paluch kd zakrocznej odrywa się od podłoża i noga zakroczna goni tułów a kończy w chwili gdy kończyna ta znajduje się pod środkiem ciała. Zgięcie w st kolanowym ok. 60o w st biodrowym 20o

  2. Przenoszenie właściwe- sytuacja w której oś poprzeczna st skokowo goleniowego znajduje się w pł czołowej ciała. W tym momencie przenoszona kończyna jest potrójnie zgięta (w stuskokowym, kolanowym, biodrowym= 30o)

  3. Hamowanie po wyprowadzeniu tułowia pzez kd zakroczną- następuje zwolnienie tempa ruchu kończyny ku przodowi i przygotowanie jej do kontaktu z podłożem

Mięśnie najbardziej zaangażowane:

- mm grupy strzałkowej (zabezpieczenie przed supinacją)

-m piszczelowy tylny ( zabezpieczenie przed pronacją)

-m przywodziciel wielki

W chodzie dwunożnym istnieje krótki okres podwójnego podporu jest to tzw faza podwójnego podparcia.

-sytuacja w której paluch nogi zakrocznej jeszcze się nie oderwał od podłoża a pięta nogi wykrocznej już się oparła

-czas trwania podwójnego podparcia jest zależny od prędkości chodu

-im jest ona większa tym faza ta jest krótsza

- podczas biegu faza podwójnego podparcia nie występuje- zastąpiona jest fazą lotu

  1. Sztywność a plastyczność

SZTYWNOŚĆ MIĘŚNIOWA - ciągły opor podczas ruchow biernych objaw rury olowianej lub pojawia się kokami objaw kola zebatego.w jednakowym stopniu dotyczy wszystkich gr.mm i wystepuje również w spoczynku.

SPASTYCZNOSC-Znaczny opor w początkowej fazie ruchu biernego,który prxy kontynuacji ruchu nagle slabnie(scyzoryk) charakterystyczna jest przewaga napiecia w mm zginaczach kkg i prostownikach kkd (charakterystyczny dla uszkodzenia oun)

  1. Metoda Karskiego

Uznał „zespół przykurczów” za główną przyczynę powstania oraz progresji skolioz idiomatycznych. Do najczęstszych przykurczów zaliczamy:

- przykurcz przywiedzeniowy występujący najczęściej w lewym stawie biodrowym

- przykurcz odwiedzeni owy obecny zwykle w prawym stawie biodrowym

- kręcz szyi

- różnorodne deformacje stóp

Jego zdaniem ograniczenie przywiedzenia st. biodrowego jest szczególnie widoczne w warunkach jego przeprostu- przykurcz zgięciowo odwiedzeni owy. Jego utrwalenie powoduje funkcjonalne wydłużenie jednej kończyny i skrócenie drugiej. Wymusza to skośne ustawienie miednicy, co jest bezpośrednią przyczyną skrzywienia kręgosłupa w odcinku lędźwiowym. Z czasem pojawia się kompensacyjne skrzywienie w odcinku piersiowym lub piersiowo- lędźwiowym

Uznał, że proces powstawania skrzywienia przebiega w 3 etapach:

- przykurcz odwiedzeni owy lub zgięciowo- odwiedzeni owy prawego st. biodrowego z kompensacyjnym skośnym ustawieniem miednicy

- powstanie lewostronnego skrzywienia w lędźwiowym odcinku kręgosłupa ze skróceniem tkanek okołostawowych po stronie wklęsłej

- prawostronne wygięcie kręgosłupa w odcinku piersiowym lub lędźwiowym (idiopatyczne)

Badanie: - ograniczenie ruchomości kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej

- czynnościowe skrócenie lewej kończyny dolnej

- badanie RTG stwierdzic można niesymetryczne ustawienie kosci krzyzowej lub drobne przesunięcia spojenia łonowego, często nieprawidłową budowę kręgu L5 ( sklinowacenie trzonu)

- badanie zakresu ruchu kkd

Terapia: - Profilaktyka

W sytuacjach utrwalonych zmian kostnych należy rozważyć przeprowadzenie korekcyjnego zabiegu operacyjnego w celu wyrównania zaburzonej osi kręgosłupa

  1. Substytucja

Zastąpienie pracy słabych mm pracą mm wspomagających i świadczy o tym drżenie mięśni oraz włączenie odcinków ciała nie biorących bezpośrednio udziału w ruchu.

  1. Testy oceniające zaburzenia równowagi

-Dynamic Gait Index (DGI)

-test „Time up and go”

-Tandem walk test - test chodu tandemowego

-Functional Reach test- test sięgania

-Test Berga

-Test Tinetti

-Test Pileta-Swinea

-Próba Romberga

-Próba Unterberga

-Tandem stance test (Tst)

-Tandem Pivot 180- test obrotu o 180 stopni

  1. Testy oceniające porażenie nerwu pośrodkowego, promieniowego, łokciowego

Łokciowy:

-Ucisk Nerwu Łokciowego- typowymi objawami ciasnoty są zaburzenia czucia po stronie łokciowej IV palca i w palcu V oraz ruchowe (zanik mm wew reki, mm kłębika)

-Szybki Test Nerwu Łokciowego- pacjentowi poleca się zacisnąć rękę w pięść. Interpretacja: jeżeli palce IV i V pozostają wyprostowane a ich zgięcie w stawach śródreczno- paliczkowych nie jest możliwe to świadczy to o porażeniu n. łokciowego.

-Test Wewnętrzynych Mięsni Reki- (wskazuje na zespołó uciskowy nerwu łokciowego)

Pacjentowi poleca się trzymac kartkę papieru miedzy IV i V palcem. Badający stara się kartkę wyciągnąć. Interpretacja: przy porazeniu n.łokciowego osłabiona jest siła przywodzenia małego palca. Pacjent nie jest w stanie utrzymać kartki. Dla porównania test należy wykonać obustronnie. Przy całkowitym porazeniu n.łokciowego dochodzi do wypadnięcia krótkich mm ręki. Palce ulegają przeprostowi w stawach śródręczno-paliczkowych.

Pośrodkowy:

-Test mm nawrotnego obłego- typowymi objawami są bóle, pieczenie, zaburzenia czucia w ręce (palce I-III) osłabienie pozycji kciuka oraz zginania palca I-III (ręka do przysięgi). Dolegliwości zwiększa nawracanie wbrew oporowi

-Test butelki Luthy'ego- Wykonanie: pacjentowi poleca się uchwycić butelkę między kciukiem a palcem wskazującym. Interpretacja: przy porażeniu mm odwodziciela krótkiego kciuka butelka nie może być objęta na całym obwodzie miedzy kciukiem a palcem wskazującym.

-Test Phalena- polecamy badanemu wykonać maksymalne zgięcie obu nadgarstków(przez wzajemny nacisk grzbietowych powierzchni dłoni) i utrzymanie tego zgięcia przynajmniej przez 1 min. Interpretacja: przez wzajemny nacisk rąk dochodzi do parestezji (zaburzenia czucia, mrowienia) w zakresie nerwu pośrodkowego.

-Objaw Tinnela- ręka badanego w odwróceniu i lekkim zgięciu grzbietowym spoczywa na stole. Za pomoca młotka neurologicznego lub palca wskazującego opukujemy nerw pośrodkowy na wysokości faudu zgięciowego nadgarstka. Interpretacja: bóle i parestezję w obszarze unerwianym przez n. pośrodkowy w kanale nadgarstka

Promieniowy:

-Test Nerwu Promieniowego: pacjent wykonuje wyprost w stawie promieniowo-nadgarstkowym przy stawie łokciowym zgiętym do 90stopni. Interpretacja: w przypadku porażenia nerwu promieniowego wykonanie wyprostu nadgarstka i ręki nie jest możliwe. Ręka zwisa w dół, opada. Można polecić pacjentowi również odwiedzenie kciuka. Przy porazeniu n. promieniowego występuje również niedowład odwodziciela długiego kciuka i niemożność odwiedzenia kciuka.

-Test Allena-ocenia drożność tętnicy promieniowej i łokciowej. Polecamy badanemu kilkakrotne zacisnięcie ręki w pięść. Następnie kciukiem i palcem wskazującym uciskamy tętnice promieniową i łokciową. Aby sprawdzić drożność danej tętnicy zwalniamy ucisk i obserwujemy zmiany w ukrwieniu ręki (powinna się zaczerwienić ciągu około 2sek). Tą sama próbę wykonujemy dla drugiej tętnicy. Interpretacja: wyraźne opóźnienie w powrocie krwi do naczyń ręki może świadczyć o częściowej lub całkowitej niedrożności tetnicy. Aby szybciej osiągnąć efekt odprowadzania krwi z rękami można polecić badanemu zaciskanie jej w pięść ponad głową- z ręką opuszczoną.

  1. Podzial metod wg Zembatego

mechaniczne -cyriax,kalterborn, karski,klappa, Kostewicza, majtlanda, KcKenzie, manella, Mulligana, rochera, zendera neurofizjologiczne- brunstrom,fay'a,Johnston Margaret,kenny,ndt bobach,pnf,rood,volty

edukacyjne- Domana,peto,pilaste,s-e-t,sherborne

  1. Test Jobe'a

W pozycji stojącej lub siedzącej ramie pacjenta przy wyprostowanym stawie łokciowym jest czynnie odwodzone do 90 stopni w zgięciu horyzontalnym 30stopni i rotacji wewn. W czasie wykonywania ruchu badający wywiera od góry nacisk na przedramiona pacjenta.

Interpretacja: test jest dodatni jeżeli wywołuje ból, pacjent nie jest w stanie odwiść ramienia do 90stopni oraz utrzymać go wbrew naciskowi.

  1. Test Antefleksji (przodozgięcia)

Pacjent w siadzie klęcznym, kkg założone na pośladki, wykonuje głęboki skłon starając się dotknąc czołem podłoża.

W warunkach prawidłowych cały kręgosłup ulega równomiernemu uwypukleniu(zgięciu).

Deficyt antefleksji w wieku rozwojowym może świadczyć o stanie preskoliotycznym (zagrożeniu skoliozą), a przy istniejącej skoliozie zagrożeniu znaczną progresją skrzywienia. Dodatni wynik testu świadczy o bloku czynnościowym.

TEST MENARDA- ruchomości kręgów

Badany leży tyłem na twardym podłożu, rozluźnia mm. Terapeuta wsuwa płasko rękę dłonią ku górze pod plecy badanego i naciska na wyrostki kolczyste kręgów. Przy prawidłowej ruchomości kręgów- kręgi poddają się uciskowi. Przy ograniczeniu ruchomości- unosi się nie poszczególny krąg lecz cały odcinek ( wazne w rokowaniu przy skoliozach)

TEST NA UTRWALONĄ LORDOZE LĘDZWIOWA

Pacjent leży tyłem, konczyny dolne wyprostowane. Terapeuta wysuwa rękę pod lędzwie. Pacjent zgina konczyny w stawach biodrowych i kolanowych. Lordoza giętka- wyrównuje się, utrwalona- nie.

BADANIE GIĘTKOŚCI LĘDŹWI-PACJENT SIEDZI NA KRZEŚLE,POLECAMY ABY UNIUSL OBA KOLANA W GORE.TULOW TRACI PODPARCIE UDOWE,opiera się tylko na guzach kulsz. Jeśli nie ma usztywnienia lędźwi-pacjent powieksza lordoze ledze.jesli ledzwia sa usztywnione-pacjent odchyla tulow do tylu.

KOCI GRZBIET-bad.gietkosci kręgosłupa

  1. Długości względne i bezwzględne

DŁUGOŚCI WZGLĘDNE= FUNKCJONALNE

mierzymy całe kończyny dolną i górną, od punktu na obręczy do końca kończyny. Kończyna górna od wyrostka barkowego łopatki do końca palca 3. Kończyna dolna od kolca biodrowego górnego przedniego do kostki bocznej lub przyśrodkowej ( pozycja leżąca, nogi złączone)


DŁUGOŚCI BEZWZGLĘDNE= ANATOMICZNE

-mierzymy poszczególne odcinki kończyn. Kończyna górna - ramie - od wyrostka barkowego łopatki do nadkłykieć boczny k ramiennej, przedramię - wyrostek łokciowy k łokciowej do główki k łokciowej, dłoń - od fałdu nadgarstkowego do 3 palca. Kończyna dolna - udo - krętarz większy k udowej do szczeliny zewnętrznej stawu kolanowego, podudzie - szczelina wewnętrzna stawu kolanowego do kostki przyśrodkowej, stopa - od końca pięty do 1 lub 2 palca w zależności który jest najdłuższy.

DŁ.ABSOLUTNA- guzek większy k.ramiennej-opuszka 3palca—kkg

Krętarz większy k. udowej-zewn.krawedz stopy na wys.kostki bocznej—kkd

  1. Ćwiczenia ogólnokondycyjne Podział na grupy wiekowe

Są to cw w których wykorzystuje się zdrowe nie zajete przez proces chorobowy organy.

Programem ćw ogolnokondycyjnych powinni być objęci pacjenci którzy:

-trwale utracili znaczny procent zdrowia

-przebywali przez okres co najmniej 2 tyg w łóżku z jakiejkolwiek przyczyny

-przeszli rozlegle zabiegi operacyjne.

Optymalna sala gimnastyczna powinna posiadac wymiary: 20x11m, wysokość optymalna 11m, minimalna 5,5m. Każdy pacjent powinien mieć do dyspozycji 4m².

Liczebność grup: min 6 osob max 15-17osob. Wielkośc grup tym mniejsza im cięższy stan ogolny.

Ćw ogolnokondycyjne oparte sa na toku lekcyjnym (cz.wstepna, głowna, koncowa).

Gr. wiekowa

Forma zajęć

Czas

Wiek przedszkolny (4-6lat)

Zabawowo-naśladowcza (4-5lat)

Opowieść ruchowa (5-6lat)

20-30min

Wiek młodszy szkolny (7-13lat)

Gry i zabawy ruchowe, tory przeszkód

30-45min

Starszy wiek szkolny (14-17lat)

Forma ścisła zadaniowa.

Gry i zabawy ruchowe z współzawodnictwem.

Gry i zabawy sportowe.

45-90 min

Dorośli (18-60lat)

Forma ścisła.

Elementy treningu sportowego. Gry i zabawy ruchowe i sportowe.

45-90min

Gr. geriatryczna

Forma ścisła zadaniowa.

30min

  1. Metody oczyszczające drogi oddechowe