EUROREGION BAŁTYK
1. PODSTAWY PRAWNE
Europejska Konwencja Ramowa o Współpracy Transgranicznej
(tzw. Konwencja Madrycka Rady Europy), Sporządzona w Madrycie dnia 21 maja 1980 r.
art. 2 ust. 1 : za współpracę transgraniczną uważa się:
"każde wspólne działanie mające na celu umocnienie i dalszy rozwój sąsiedzkich kontaktów między
wspólnotami i władzami terytorialnymi dwóch lub większej liczby Umawiających się Stron, jak również zawarcie i przyjęcie porozumień do realizacji tychże zamierzeń"
Za "wspólnoty i władze terytorialne" uważa się:
„jednostki, urzędy, organy realizujące zadania lokalne i regionalne oraz uważane za takie przez prawo wewnętrzne danego państwa”
Reguluje ogólne zasady współpracy transgranicznej:
*zasada consensusu - poszukiwanie wspólnego stanowiska poprzez rozmowy, negocjacje
*zasada partytetu - we wszystkich organach każda ze stron dysponuje jednym głosem i taką samą reprezentacją liczbową
*zasada rotacji - spotkania i konsultacje odbywają się kolejno u każdego z uczestników euroregionu
*zasada dobrowolności - poszczególne gminy samodzielnie określają, czy przystąpią do struktury euro regionalnej
Zawiera propozycje form i instrumentów współpracy- niewiążące i mające charakter instruktażowy, przeznaczone do twórczego wykorzystania przez państwa
Europejska Karta Samorządu Terytorialnego,
Sporządzona w Strasburgu 15 października 1985 r.
Precyzyjnie określa kompetencje samorządów lokalnych, jednak nie odnosi się wprost do współpracy transgranicznej.
Zawiera koncepcję samorządu terytorialnego oznaczającego prawo i zdolność społeczności lokalnych do kierowania i zarządzania zasadniczą częścią spraw publicznych.
Formułuje prawo społeczności do zrzeszania się: mają "prawo współpracować z innymi społecznościami lokalnymi oraz zrzeszać się z nimi - w granicach określonych prawem w celu realizacji wspólnych zadań”
Europejska Karta Regionów Granicznych i Transgranicznych
Uchwalony przez Radę Europy 19 listopada 1981 roku
Reguluje zasady współpracy regionów, tworzenia wzajemnego zaufania oraz współpracy między najbliższymi sąsiadami, określając kierunki wspólnego działania oraz rozwoju w regionach granicznych.
Jako główne cele współpracy transgranicznej w Europie wymienia:
*zmianę charakteru granic i przezwyciężenia ich przeszłości jako “blizn historii, uczynienia z nich miejsca spotkań i pomostów łączących sąsiadów
*wspieranie poprawy warunków gospodarczych i społeczno-kuturalnych w regionach jako infrastruktury współpracy
*stworzenie odpowiednich podstaw prawnych dla współpracy przygranicznej na zasadach partnerstwa i subsydiarności
*ujednolicenie zagospodarowania przestrzennego i planowania w skali Europy
*niwelowanie gospodarczych i infrastrukturalnych przeszkód i dysproporcji
4. Europejska Karta Samorządu Regionalnego
Dokument, przyjęty na IV sesji Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Europy
w dniu 5 czerwca 1997 r. w Strasburgu.
*Prawo regionów do uczestnictwa, poprzez ciała specjalnie do tego przeznaczone, w działalności instytucji europejskich;
*Prawo regionów tworzących obszary transgraniczne do tworzenia (przy poszanowaniuprawa państw, w skład, których regiony te wchodzą i prawa międzynarodowego) wspólnych organów ustawodawczych i wykonawczych; Polska nie ratyfikowała.
5. Traktat o Unii Europejskiej
Komitet Regionów jest zgromadzeniem przedstawicieli samorządów regionalnych i lokalnych UE.
Jest zgromadzeniem politycznym złożonym z przedstawicieli demokratycznie wybranych władz regionalnych i lokalnych w służbie integracji europejskiej. Zapewnia reprezentację instytucjonalną wszystkich jednostek terytorialnych, regionów, miast i gmin Unii Europejskiej.
Jego zadaniem jest angażowanie władz regionalnych i lokalnych w europejski proces decyzyjny i tym samym wspieranie większego udziału obywateli.
Działalność polityczna opiera się na przekonaniu, że do budowania coraz ściślejszej i solidarniejszej unii narodów Europy, a także do sprostania wyzwaniom związanym z globalizacją niezbędna jest współpraca między poziomem europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym. W tym celu, by promować wieloszczeblowe sprawowanie rządów, współpracuje ściśle z Komisją Europejską, Parlamentem Europejskim i Radą Unii Europejskiej, a w państwach członkowskich także z instytucjami różnego szczebla władzy.
6. Umowa o Utworzeniu Euroregionu Bałtyk
STATUT ERB:
Malbork (1998)
REWIZJE:
Lepaja (2001)
Elbląg (2004)
Gdańsk (2007)
Elbląg (2008)
Stare Jabłonki (2009)
Växjö (2010)
REGULACJE KRAJOWE:
KONSTYTUCJA RP Najważniejszy akt prawny dopuszczający możliwość współpracy międzynarodowej j.s.t.
art. 172 postanowiono:
1. Jednostki samorządu terytorialnego mają prawo zrzeszania się.
2. Jednostka samorządu terytorialnego ma prawo przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych oraz współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.
Zasady, na jakich jednostki samorządu terytorialnego mogą korzystać z praw, o których mowa w ust. 1 i 2, określa ustawa
USTAWA O SAMORZĄDZIE GMINNYM
Art. w art. 12 u.s.p. w ust. 9a wprost przyznano radzie powiatu kompetencje do podejmowania decyzji w sprawie przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych
W przypadku województw dopuszczono współpracę z organizacjami międzynarodowymi i regionami innych państw art. 12 pkt 6
W myśl ustawy sejmik wojewódzki posiada kompetencję do uchwalania "Priorytetów współpracy zagranicznej województwa" i podejmowania uchwał w sprawie uczestnictwa w międzynarodowych zrzeszeniach regionalnych.
USTAWA O STOWARZYSZENIACH
USTAWA O zasadach przystępowania jednostek samorządu terytorialnego do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych
Sejmik województwa uchwala, bezwzględną większością ustawowego składu, "Priorytety współpracy zagranicznej województwa" określające: główne cele współpracy zagranicznej, priorytety geograficzne przyszłej współpracy oraz zamierzenia co do przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń regionalnych (art. 75 i art. 77), przy czym czyni to za zgodą Ministra Spraw Zagranicznych.
Z ustawy wynika, że samorząd województwa przy formułowaniu strategii rozwoju województwa i realizacji polityki rozwoju regionalnego może współpracować z odpowiednimi organizacjami międzynarodowymi oraz zagranicznymi społecznościami regionalnymi, zwłaszcza z sąsiednimi regionami innych państw (art. 12 ust. 2), prowadząc współpracę zgodnie z prawem wewnętrznym RP, polityką zagraniczną państwa i jego międzynarodowymi zobowiązaniami, w granicach zadań i kompetencji województwa (art. 76 ust. 1).
Uchwały w sprawie umów o współpracy regionalnej są podejmowane i wchodzą w życie w takim samym trybie, jak uchwały w sprawie "Priorytetów współpracy zagranicznej województwa" (art. 77 ust. 1 i 2).
2. Cechy charakterystyczne Euroregionu Bałtyk
*charakter samorządowo-rządowy
*nie posiada osobowości prawnej
*odrębność prawna jednostek, które tworzą euroregion
*nie ma charakteru eksterytorialnego
Obszar ERB charakteryzuje:
- jednorodność geograficzna i ekologiczna (regiony wokół Morza Bałtyckiego)
- komplementarność gospodarcza
- charakter granicy państwowej, umiejscowienie w stosunku do UE
- instytucjonalizacja współpracy
- niewielka tożsamość i świadomość regionalna
[Greta M., Euroregiony a integracja europejska. Wnioski dla Polski, Łódź 2003]
3. CELE:
Pierwotnym motywem współpracy bałtyckiej była ochrona zasobów Morza Bałtyckiego (m.in. poprzez stały monitoring zanieczyszczeń i odnawialność zasobów morskich).
Wśród celów wymienionych w statucie znajdują się:
- poprawa warunków życia jego mieszkańców
- promocja związków i ułatwianie kontaktów wśród lokalnych społeczności
- przełamywanie historycznych uprzedzeń
- podejmowanie działań na rzecz bardziej zrównoważonego rozwoju w regionie
- wspieranie działań zmierzających do współpracy między regionalnymi i lokalnymi władzami
CELE REALIZOWANE SA PRZEZ ZADANIA:
- podnoszenie poziomu życia mieszkańców
- współpraca w zakresie planowania przestrzennego
- rozwój współpracy gospodarczej
- rozwiązywanie wspólnych problemów w dziedzinie transportu, komunikacji i łączności
- dostosowanie infrastruktury do potrzeb przekraczających granicę
- realizacja wspólnych projektów komunalnych
- tworzenie wspólnych systemów informacji
- współpraca w zakresie kultury, oświaty, wychowania i sportu
- współpraca i wymiana grup społecznych, naukowych, zawodowych,
kulturalnych oraz młodzieżowych
- współpraca w dziedzinie turystyki przygranicznej
- poprawa stanu środowiska naturalnego
- współpraca w zakresie likwidacji zagrożeń i klęsk żywiołowych
- wspieranie idei jedności europejskiej
4. STRUKTURA ORGANIZACYJNA - ORGANY:
Prezydium
*najwyższy organ decyzyjny Euroregionu Bałtyk, organ uchwałódawczy
*posiedzenia zwyczajne i nadzwyczajne (w języku angielskim, mają charakter otwarty)
*decyzje na zasadzie konsensusu, każda z organizacji członkowskich dysponuje jednym głosem; jeden głos ma również Przewodniczący Rady Młodzieżowej
*przykładowe kompetencje:
- inicjowanie i zatwierdzanie zmian w Statucie;
-przygotowywanie i zatwierdzanie programów długofalowych, dwuletnich planów
działań i innych dokumentów strategicznych;
-dokonuje wyboru prezydenta i wiceprezydenta;
-zatwierdza roczne raporty z prezydencji;
-zatwierdza roczne raporty z działalności merytorycznej i finansowej Stałego Międzynarodowego Sekretariatu i Rady Młodzieżowej;
- powołuje Zespoły Zadaniowe
Prezydium podejmuje decyzje o rozszerzeniu terytorialnym organizacji oraz zatwierdza rezygnację z członkostwa w ERB.
Prezydent
*przewodniczy posiedzeniom Prezydium
*najwyższy reprezentantem Euroregionu- działa w imieniu Euroregionu i reprezentuje go w kontaktach zewnętrznych
*wspierany przez Stały Międzynarodowy Sekretariat i regionalne sekretariaty ERB
Kadencje prezydenta i wiceprezydenta trwają rok, funkcje te są sprawowane kolejno przez przedstawicieli wszystkich stron.
Rada Młodzieżowa Cele i struktura Rady Młodzieżowej
*promowanie i wspieranie współpracy młodzieży w Euroregionie Bałtyk
Członkowie Rady (osoby w wieku 16-25 lat), reprezentanci wszystkich organizacji członkowskich Euroregionu Bałtyk biorą czynny udział w podejmowaniu decyzji w ERB
*Przewodniczący Rady Młodzieżowej jest członkiem Prezydium z prawem głosu
*Cele krótkoterminowe: stworzenie sprawnie funkcjonującej struktury, która będzie w stanie wypracowywać i realizować wspólne projekty, dzięki czemu młodzież zostanie włączona do współpracy, a jej punkt widzenia i interesy będą promowane w Euroregionie
*cele długoterminowe: zapewnienie młodzieży możliwości zaangażowania w prace Euroregionu, reprezentowanie jej interesów na forum ERB, nawiązanie/wzmocnienie kontaktów młodzieży z władzami lokalnymi, bliższa współpraca z samorządem lokalnym oraz eliminowanie uprzedzeń i stereotypów, wspieranie mobilności młodzieży
Ponadto:
- zespoły zadaniowe - organy pomocnicze
- Stały Międzynarodowy Sekretariat i Sekretariaty Regionalne
Ciała administracyjne Euroregionu odpowiedzialne za codziennie zarządzanie i koordynację współpracy w ramach Euroregionu.
Stały Międzynarodowy Sekretariat:
*Wspiera prezydenta i wiceprezydenta w przygotowaniu i przedkładaniu Prezydium dwuletnich planów działania
oraz rocznych sprawozdań merytorycznych i finansowych
*Utrzymuje regularny kontakt z Sekretariatami Regionalnymi i pozostaje w ścisłym roboczym kontakcie z organizacjami członkowskimi
*Przygotowuje posiedzenia Prezydium
*Prowadzi korespondencję wewnętrzną i zewnętrzną
*Realizuje działania promocyjne i informacyjne
5. PROJEKTY
PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO
CHARAKTER PRAWNY
- dokument o charakterze operacyjno-wdrożeniowym, ustanawiany w celu realizacji średniookresowej strategii rozwoju kraju oraz innych strategii, określa działania przewidziane do realizacji zgodnie z ustalonym systemem finansowania i realizacji, stanowiącym element programu; przyjmowane w drodze uchwały RM, przyjęcie decyzją Komisji Europejskiej, ogłoszenie w Monitorze Polski; nie ma charakteru powszechnie obowiązującego, choć wywołuje skutki prawne na zewnątrz, TK uznał kształtowanie praw i obowiązków ( środki odwoławcze) przez system realizacji za niezgodny z konstytucją, akt planowania
CEL STRATEGICZNY I CELE SZCZEGÓŁOWE (PRIORYTETY)
Cel strategiczny: Celem programu jest poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej. Program zgodnie z Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia (NSRO), zatwierdzonymi 7 maja 2007 r. przez Komisję Europejską, stanowi jeden z programów operacyjnych będących podstawowym narzędziem do osiągnięcia założonych w nich celów przy wykorzystaniu środków Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko jest również ważnym instrumentem realizacji odnowionej Strategii Lizbońskiej, a wydatki na cele priorytetowe UE stanowią w ramach programu 66,23 proc. całości wydatków ze środków unijnych.
Cele szczegółowe(priorytety):
Gospodarka wodno-ściekowa - 3 275,2 mln euro (w tym 2 783,9 mln euro z FS);
Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi - 1,430,3 mln euro (w tym 1,215,7 mln euro z FS);
Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska - 655,0 mln euro (w tym 556,8 mln euro z FS);
Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska - 667,0 mln euro (w tym 200,0 mln euro z EFRR);
Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych - 105,6 mln euro (w tym 89,9 mln euro z EFRR);
Drogowa i lotnicza sieć TEN-T - 10 548,3 mln euro (w tym 8 802,4 mln euro z FS);
Transport przyjazny środowisku - 12 062,0 mln euro (w tym 7 676,0 mln euro z FS);
Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe - 3 465,3 mln euro (w tym 2 945,5 mln euro z EFRR);
Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna - 1 403,0 mln euro (w tym 748,0 mln euro z FS);
Bezpieczeństwo energetyczne, w tym dywersyfikacja źródeł energii - 1 693,2 mln euro (w tym 974,3 mln euro z EFRR);
Kultura i dziedzictwo kulturowe - 576,4 mln euro (w tym 490,0 mln euro z EFRR);
Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu ochrony zdrowia - 411,8 mln euro (w tym 350,0 mln euro z EFRR);
Infrastruktura szkolnictwa wyższego - 588,2 mln euro (w tym 500,0 mln euro z EFRR);
Pomoc techniczna - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego - 220,9 mln euro (w tym 187,8 mln euro z EFRR);
Pomoc techniczna - Fundusz Spójności - 462,9 mln euro (w tym 393,5 mln euro z FS).
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
Łączna wielkość środków finansowych zaangażowanych w realizację Programu Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 wyniesie 37 565,3 mln euro (w cenach bieżących), z czego 35 285,6 mln euro stanowić będzie wkład publiczny. Wkład publiczny będzie składać się ze środków Unii Europejskiej wynoszących 27 913,7 mln euro (w tym ze środków Funduszu Spójności - 22 176,4 mln euro oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego - 5 737,3 mln euro), a także krajowych środków publicznych w wysokości 7 371,9 mln euro. Obok środków publicznych w realizację programu będą zaangażowane również środki prywatne - pomoc kierowana do przedsiębiorstw będzie podlegała zasadom konkurencji. Łączna wartość środków prywatnych została oszacowana na poziomie 2 279,7 mln euro.
STRUKTURA INSTYTUCJONALNO-ORGANIZACYJNA (INSTYTUCJA ZARZĄDZAJĄCA, WDRAZAJĄCA)
Instytucją Zarządzającą Programem Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko jest minister właściwy ds. rozwoju regionalnego, który wykonuje swoje funkcje przy pomocy Departamentu Koordynacji Programów Infrastrukturalnych w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego. Instytucja Zarządzająca przekaże realizację części swoich zadań Instytucjom Pośredniczącym, tj. ministrom właściwym.
Instytucjami odpowiedzialnymi za wdrażanie poszczególnych priorytetów Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (Instytucjami Pośredniczącymi) są:
Ministerstwo Środowiska (priorytety I-V);
Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (priorytety VI-VIII);
Ministerstwo Gospodarki (priorytety IX-X);
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (priorytet XI);
Ministerstwo Zdrowia (priorytet XII);
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (priorytet XIII).
RODZAJE PROJEKTÓW
Tryb pozakonkursowy obejmie zgodnie z projektem ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju:
Duże projekty, których koszt całkowity przekracza 25 mln euro - w przypadku projektów dotyczących środowiska naturalnego oraz projektów o wartości powyżej 50 mln euro - w przypadku innych dziedzin, zatwierdzane przez Komisję Europejską;
Projekty systemowe - polegające na dofinansowaniu realizacji przez poszczególne organy administracji publicznej i inne jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, zadań publicznych określonych w odrębnych przepisach dotyczących tych organów i jednostek;
Projekty indywidualne - określone w programie operacyjnym, zgłaszane przez beneficjentów imiennie wskazanych w programie operacyjnym;
Projekty pomocy technicznej.
ŚRODKI OCHRONY PRAWNEJ WNIOSKODAWCY/UCZESTNIKA W POSTEPOWANIU O UDZIELENIE WSPARCIA FINANSOWEGO
Procedura odwoławcza
W przypadku negatywnej oceny projektu, Wnioskodawca, po otrzymaniu informacji o wynikach oceny, może wnieść odpowiedni środek odwoławczy, przewidziany w systemie realizacji programu operacyjnego.
Środkami odwoławczymi przewidzianymi w systemie realizacji PO IiŚ są protest (do instytucji wdrażającej) oraz odwołanie (do instytucji zarządzającej).
Protest oznacza pisemne wystąpienie Wnioskodawcy, w którym kwestionuje on ocenę zgłoszonego przez siebie wniosku, dokonaną przez IOK lub poprawność przeprowadzonego postępowania konkursowego mającą wpływ na wynik oceny w stosunku do zgłoszonego przez siebie wniosku.
Protest mogą wnosić Wnioskodawcy, których projekty zostały umieszczone na liście rezerwowej albo odrzucone z konkursu.
Odwołanie oznacza pisemne wystąpienie Wnioskodawcy, które służy ponownemu rozpatrzeniu kwestii będących przedmiotem protestu.
Po wyczerpaniu środków odwoławczych przewidzianych w systemie realizacji programu operacyjnego i po otrzymaniu informacji o negatywnym wyniku procedury odwoławczej przewidzianej w systemie realizacji programu operacyjnego, Wnioskodawca ma prawo do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, na zasadach określonych w „Ustawie”.
Szczegółowe warunki i sposób wnoszenia środków odwoławczych, określone zostały w zał. nr 2 do „Szczegółowego opisu priorytetów PO IiŚ” czyli kto jest instytucją wdrażającą i zarządzajacą w danym działaniu.
PROJEKTY
POMOC PUBLICZNA
Pomoc pub liczna przyznawana przez Państwo, wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub która grozi zakłóceniem konkurencji przez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom w produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie w jakim wpływa na wymianę handlową miedzy państwami członkowskimi. Pomoc publiczna nie jest zakazana. Niekiedy jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym, czyli jest dopuszczalna w określonych sytuacjach.
Pomoc publiczna - pomoc z zasobów państwa członkowskiego> transfer zasobów przypisany państwu członkowskiemu
Komisja Europejska sprecyzowała pojecie pomocy publicznej - pomocą publiczna jest transfer zasobów przypisywany władzom publicznym, jeżeli spełnia łącznie następujące przesłanki:
przekazanie zasobów państwowych - transfer zasobów publicznych przez władze publiczną, gdzie władza publiczna [wg Trybunału Sprawiedliwości UE - na potrzeby pomocy publicznej] to wszelkie podmioty wykonujące władcze funkcje państwa na szczeblu centralnym i samorządowym, są to głównie organy władzy publicznej, jednostki samorządu terytorialnego, jednostki i zakłady budżetowe, państwowe i samorządowe osoby prawne utworzone w celu realizacji zadań publicznych (np. państwowe agencje rządowe), NFZ, ZUS, KRUS - są to podmioty publiczne wykonujące władzę publiczna
Przesłanką występowania pomocy publicznej jest też wpływ władzy publicznej na dokonywanie transferów zasobów, bez względu na to czy te zasoby są przynależne p[podmiotowi publicznemu.
Transfer zwykle zachodzi między podmiotami publicznymi i prywatnymi. W polityce regionalnej jednak często zachodzi między podmiotami publicznymi; gmina jest podmiotem publicznym, który może otrzymać środki na realizację projektu
Formy transferu zasobów:
- bezzwrotne przekazanie podmiotowi środków pochodzących z budżetu (najczęstsza i najprostsza)
- obniżenie obciążeń podatkowych i parafiskalnych (także umorzenie i raty)
- przeniesienie własności i składników majątkowych
- udzielenie pożyczki
- udzielenie gwarancji, poręczenia
- objęcie akcji/ udziałów w spółce (nie nabycie bo to ma charakter wtórny, a objecie charakter pierwotny - czyli spółka emituje nowe akcje i ktoś je kupuje i to dofinansowuje spółkę)
korzyść ekonomiczna - inaczej to przysporzenie na rzecz określonego podmiotu na warunkach korzystniejszych niż rynkowe, np. pożyczka
selektywność - inaczej uprzywilejowanie pewnej kategorii podmiotów i wytwarzanie określonych dóbr, nie ma tu znaczenia czy to jest podmiot publiczny czy prywatny
w efekcie transferu wystąpić może zakłócenie konkurencji - zajmuje się tym na poziomie UE Komisja Europejska (transfer zasobów publicznych na rzecz działalności wykonywanej w warunkach monopolu naturalnego i prawnego nie stanowi pomocy publicznej); monopol - np. Poczta Polska na listy do 50g
transfer ten wpływa na wymianę gospodarczą między państwami członkowskimi - jeśli cos ma wymiar lokalny to nie wpływa na wymianę gospodarcza między państwami członkowskimi, jeśli ten wymiar jest większy to może wpływać.
Dopuszczalność pomocy publicznej:
Zgodna z rynkiem wewnętrznym jest:
pomoc o charakterze socjalnym przyznawana indywidualnie konkurentom pod warunkiem, że jest przyznawana bez dyskryminacji związanej z pochodzeniem produktów
pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi i innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi
pomoc przykazywana gospodarce niektórych regionów RFN dotkniętych podziałem Niemiec, w zakresie w jakim jest niezbędna do skompensowania niekorzystnych skutków gospodarczych spowodowanych tym podziałem, 5 lat po wejściu w życie traktatu z Lizbony, rada na wniosek Komisji może przyjąć decyzję uchylającą to
Za zgodną z rynkiem wewnętrznym może zostać uznana:
pomoc na sprzyjanie rozwojowi gospodarczego regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski lub rejonów, w których istnieje poważny stan niedostatecznego zatrudnienia, z uwzględnieniem ich sytuacji strukturalnej, gospodarczej i społecznej
pomoc przez wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania i mająca na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce państw członkowskich
na ułatwienie rozwoju niektórych działań gospodarczych i niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem
pomoc na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego, o ile nie zmienia to warunków wymiany handlowej i konkurencji w UE, w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem
Uznanie pomocy publicznej za dopuszczalna:
ocena środka pomocowego zgłoszonego przez państwo członkowskie - środkiem pomocowym może być:
- pomoc indywidualna - dla konkretnego podmiotu na konkretny cel np. dla stoczni
- program pomocowy czyli akt normatywny wydany przez państwo członkowskie, na podstawie którego przyznaje się pomoc określonym podmiotom przez wskazanie kryteriów (określa się je w sposób abstrakcyjny)
przez wydanie rozporządzenia uznającego określone środki pomocowe za zgodne ze wspólnym rynkiem (wyłączenia grupowe)> rozporządzenie 1628/2006 wszystkie środki pomocowe dopuszczone do pomocy regionalnej, które nie wymagają notyfikacji (głównie pomoc inwestycyjna), oprócz tego, że wymienione w rozporządzeniu trzeba spełnić warunki
CECHY:
I grupa warunków dla regionów:
1. na inwestycję początkową, a nie na rozpoczęte (bo nie ma efektu zachęty)
2. trzeba spełniać zasady związane z intensywnością
3. projekt musi być finansowany w 25% wydatków kwalifikowanych
4. projekt trwały
5.stosuje reguły kumulacji
6. nie może być inwestycja z wymienionych wyłączonych sektorów (np. budownictwo okrętowe, hutnictwo, węgiel kamienny, akwakultura)
7. pomoc nie może być uzależniona od eksportu i nie można przeznaczyć pomocy na tworzenie sieci dystrybucyjnych zagranicą (przy produkcji)
8. pomoc udzielona jako pomoc przejrzysta> kwotę można oszacować bez ryzyka
9. beneficjent musi zwrócić pomoc wcześniej udzielona - nie może dostać nowej pomocy publicznej
10. jeżeli pomoc publiczna jest udzielona w ramach programu pomocowego (akt normatywny) to taki program nie może być ukierunkowany na sektory (tylko turystyka!)
II grupa (rozstrzyga Komisja Europejska)
pomoc na ułatwienia działań gospodarczych lub dziedzin gospodarczych
nie może zmieniać warunków wymiany handlowej i nie jest sprzeczne z interesem UE
POMOC DE MINIMIS
To nie jest pomoc publiczna z formalnego punktu widzenia, jej niewielka wartość nie wpływa na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi., nie zakłóca konkurencji, do 200 tysięcy euro w ciągu 3 lat (w PL - lata kalendarzowe). Pomoc de minimis udzielana jest przedsiębiorstwu, nie dotyczy indywidualnego pracownika (chyba, że na szkolenie tego konkretnego pracownika); rozporządzenie o wydawaniu zaświadczeń o pomocy de minimis - organ udzielający pomocy wydaje zaświadczenie o charakterze de minimis - data, wartość w złotówkach i euro
Test bilansujący
Ocena zgodności pomocy państwa polega na zbilansowaniu skutków pozytywnych pomocy ze skutkami negatywnymi.
Etapy analizy:
- prawidłowo określony cel leżący we wspólnym interesie
- prawidłowo opracowany instrument
- dodatni bilans ogólny
POMOC REGIONALNA główny rodzaj pomocy publicznej udzielanej w ramach PO
Zgodna z rynkiem wewnętrznym jest pomoc przyznawana na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów.
Wytyczne ws. pomocy regionalnej 2007-2013
Komisja określa:
regiony, gdzie może być udzielona (wszystkie polskie - mniej niż 75% średniej UE)
szczegółowe przeznaczenie pomocy regionalnej - może to być:
- pomoc inwestycyjna (nowe, początkowe inwestycje np. nowy zakład, rozbudowa istniejącego)> największe znaczenie , w aktywa materialne i niematerialne, które związane są co do zasady z powstaniem nowego zakładu, rozbudową, dywersyfikacją produkcji, całościową zmianą produkcji
Warunki:
1. aktywa materialne muszą być nowe, nieużywane - nie dotyczy mikro, małych i średnich przedsiębiorstw
2. nabywanie środków trwałych [a nie akacji/obligacji!] związanych bezpośrednio zakładem, który został zamknięty albo zostałby zamknięty, gdyby nie nabyto tego środka trwałego
3. nabycie nie może być miedzy podmiotami zależnymi, musi być niezależny inwestor
4. występowanie efektu zachęty (ma zachęcić do realizacji zachowań - projektów), okoliczności efektu zachęty w polskim rozporządzeniu w sposób pośredni> beneficjent przed rozpoczęciem prac nad realizacją inwestycji złożył wniosek o przyznanie pomocy publicznej, a organ odpowiedział, że jej udzielenie potwierdzi na piśmie, że projekt co do zasady kwalifikuje się do przyznania pomocy publicznej ponieważ spełnia kryteria programu pomocowego (moment po dokonaniu formalnej oceny projektu); definicja UE - efekt zachęty nie występuje, jeżeli inwestor rozpoczął realizację projektu inwestycyjnego przed upewnieniem się, że projekt mógł przynajmniej potencjalnie otrzymać pomoc publiczną; za rozpoczęcie pracy nad projektem uważa się: *podjęcie prac budowlanych *umowa przedwstępna na nabycie urządzeń; prace niefinansowane z pomocy publicznej to nie rozpoczęcie prac - biznesplan, pozwolenie na budowę, nabyci gruntu
Pomoc inwestycyjna tylko i wyłącznie na wydatki kwalifikowane
* wydatki poniesione bezpośrednio na tę inwestycję, koszty know-how, licencji, nabycie i wytworzenie aktywów materialnych i niematerialnych
Albo
*wydatki poniesione na wynagrodzenia na nowych miejscach pracy w ciągu 2 lat (głównie usługi)
- pomoc operacyjna
- pomoc dla nowozałożonych małych przedsiębiorstw
szczegółowe warunki udzielania pomocy
- efekt zachęty - pomoc ma zachęcić beneficjenta do działań zgodnych z celami władz publicznych; beneficjent nie podjąłby działań albo podjął w ograniczonym zakresie, gdyby nie otrzymał pomocy publicznej
- beneficjent może otrzymać pomoc dofinansowanie tylko przed rozpoczęciem inwestycji
Intensywność regionalnej pomocy publicznej (inwestycyjnej)
- jest to odsetek wydatków kwalifikowanych pokrywany przez pomoc publiczną
- jest zróżnicowany pomiędzy poszczególnymi regionami (zależy od rozwoju regionu)
- obowiązek sporządzenia przez państwo członkowskie mapy pomocy regionalnej (np. RP - jest to rozporządzenie, Warszawa i Mazowieckie 30%, reszta 40%, Polska Wschodnia - 50%)
- dopuszczalność udzielania pomocy na warunkach korzystniejszych dla mikro i małych (+20%) oraz średnich (+10%) przedsiębiorstw> wtedy województwo 30/40/50% + 10/20%
- gwarancja trwałości projektu - obowiązek utrzymania projektu przez określony czas (mikro, małe i średnie - 3 lata, duże 5 lat)
Kumulacja pomocy publicznej
Jest to udzielanie z różnych źródeł pomocy publicznej przeznaczonej na poniesienie tych samych wydatków kwalifikowanych, w ramach realizacji tego samego projektu:
- jeśli kumulowane są 2 środki pomocy regionalnej inwestycyjnej to skumulowana intensywność pomocy nie może przekroczyć maksymalnej intensywności regionalnej pomocy inwestycyjnej, która obowiązuje w danym regionie
- jeśli kumuluje się regionalną pomoc inwestycyjną i pomoc de minimis to maksymalna intensywność nie może przekroczyć maksymalnej intensywności regionalnej pomocy inwestycyjnej, która obowiązuje w danym regionie
- kumulowanie dwóch różnych środków pomocowych - np. pomoc regionalna inwestycyjna i pomoc z innego aktu normatywnego (program pomocowy) - pułap korzystniejszy dla beneficjenta
POZIOMY WYSTĘPOWANIA POMOCY PUBLICZNEJ W PROJEKTACH W PO
I poziom
- transfer środków
- brak równego dostępu do środków PO, zawsze selektywność, uprzywilejowania
- dofinansowanie projektu środkami PO (instytucja zarządzająca [Ew. pośredniczącej] a beneficjent) nie ma znaczenia kto jest beneficjentem, korzystają głównie gminy- umowa o dofinansowanie
Gmina nie zawsze działa w ramach zadań publicznych.
Test pomocy publicznej (bilansujący) - 1. badanie środków pomocowych najpierw organ, który przygotowuje program pomocowy lub udzielający pomoc indywidualną 2. Prezes UOKiK tylko opiniowanie, tylko Komisja Europejska może stwierdzić czy jest pomoc publiczna czy nie
II poziom
- wiąże się z dysponowaniem przez beneficjenta produktami nabytymi lub wytworzonymi w ramach realizacji projektu dofinansowanego środkami PO
- oddanie majątku w użytkowanie/najem/dzierżawa po stawce niższej niż rynkowa, nie będzie stanowić pomocy publicznej dla podmiotu trzeciego (otrzymującego majątek), jeśli ten podmiot przeniesie wszelkie korzyści ekonomiczne wynikające z tego użytkowania na ostatecznych biorców pomocy publicznej
- jeśli gmina wybuduje pawilon i potem przekaże go w zarządzanie fundacji to ona otrzymuje pomoc publiczną
III poziom
- wiąże się z wykorzystaniem majątku wytworzonego lub nabytego w ramach projektu finansowanego środkami PO w celu dostarczania określonych świadczeń innym podmiotom (ostatecznym odbiorcom pomocy)
Legalność udzielania pomocy> podjęcie uchwały poprzedzone testem pomocy publicznej (o opinie P UOKiK, wiążąca decyzja KE)
Test prywatnego inwestora - wniesienie do spółki, normalne zachowania rynkowe, gmina zachowuje się jak prywatny inwestor, maksymalizacja zysku długoterminowego
Program pomocowy
To gmina (I poziom) udziela pomocy publicznej na podstawie programu pomocowego Rada Gminy podejmuje uchwałę
PO (instytucja zarządzająca) I poziom> gmina II poziom uchwała> decyzja indywidualna
Przykładowe charakterystyczne projekty w PO 2007-2013 w których występuje pomoc publiczna
Transport publiczny
Grupy projektów:
stworzenie/modernizacja infrastruktury transportowej (np. tory, biletomaty)
trzy podstawowe przypadki:
1. infrastruktura jest własnością publiczną - beneficjent> podmiot publiczny, nie ma pomocy publicznej, bo zadania publiczne, może być pp na II poziomie - zarządza podmiot niepubliczny, przetarg na przewozy (jest pp bo jest konkurencja)/ zarządzanie (nie ma pp bo jedna linia tramwajowa, nie ma konkurencji)
2. infrastruktura jest własnością podmiotu niepublicznego, który zarządza tą infrastrukturą, ale nie prowadzi działalności przewozowej, beneficjent - podmiot niepubliczny; właściciel udostępnia wszystkim zainteresowanym korzystaniem z infrastruktury, realizuje zadania publiczne - nie ma pp, II poziom - udostępnia odpłatnie, nie ma selektywności bo wszystkim, nie zakłóca konkurencji - nie ma pp
3. infrastruktura stanowi własność przewoźnika, beneficjent - przewoźnik; jest pp bo to typowy projekt inwestycyjny tylko dla siebie
zakup/modernizacja środków transportu (tabór)
Porty lotnicze
- tworzenie, zarządzanie infrastrukturą przewozów lotniczych, terminale, pasy
- służy transportowi - to nie zadanie publiczne, działalność konkurencyjna
- co do zasady reguły konkurencji> co do zasady pp
- władztwo publiczne - kontrola celna, paszportowa, kontrola lotów
- ogrodzenie lotniska, straznica straży pożarnej, rentgen do prześwietlania bagażu> bezpieczeństwo- zadanie publiczne> a więc nie pp
KAZUSY
Pomoc de minimis na dokumentacje budowlaną, a teraz przedsiębiorstwo ubiega się o pomoc regionalną na realizacje projektu. Duży przedsiębiorca, region 40%. Czy jest kumulacja? Nie ma. 40%
Gmina otrzymała dofinansowanie na budowę drogi publicznej. Czy jest pomoc publiczna? Czy zakłóca konkurencję? Nie zakłóca konkurencji, bo to zadanie publiczne, a więc nie ma pomocy publicznej. Przy autostradach jest konkurencja i pomoc publiczna.
gmina buduje sieć kanalizacyjną i oddaje (dzierżawa, najem, wniesienie do spółki, sprzedaż>>> tu wszędzie cena niższa niż rynkowa, bezpłatne użytkowanie - zawsze)podmiotowi trzeciemu. Czy jest pomoc publiczna? Na I poziomie nie ma pomocy publicznej (zadanie publiczne), na II poziomie jest pomoc publiczna - 1. transfer środków publicznych (rzeczowych), 2. selektywność (chyba, że prawo zamówień publicznych), 3. korzyść ekonomiczna
gmina buduje centrum wystawiennicze, w którym przedsiębiorcy mogą wystawiać swoje produkty, gmina przekazuje nieodpłatnie budynek Izbie gospodarczej na jeden cel - wystawy. Kiedy jest pomoc publiczna a kiedy nie ma? Nie ma pomocy publicznej, gdy IG korzysta z budynku na cel wyłącznie wystawienniczy i równoważy ona przychody z prowadzeniem centrum, nie zarabia i bilans = zero. Jeśli IG wykorzysta na cele inne niż wystawy, zarabia na centrum, jest korzyść ekonomiczna - jest pomoc publiczna. III poziom - ostateczny odbiorca - wystawcy- mogą za niską cenę wystawiać swoje produkty
gmina wprowadziła program pomocowy zachęcający do nowych inwestycji. Forma pomocy - zwolnienie z podatku od nieruchomości. Ulga 10%. Intensywność w regionie 40%. Duży przedsiębiorca. Jaka pomoc? 40% - 10%=30%
stowarzyszenie prowadzi szkolenia dla osób zamierzających zażyć działalność gospodarczą. Stowarzyszenie działa non-profit. Przychody na cele statutowe. Gmina przekazała sprzęt multimedialny. Jest pomoc publiczna, bo jest konkurencja i spełnia wszystkie przesłanki pp.
spółka zarządzająca siecią wodociągową otrzymuje wsparcie w ramach PO - są to środki na modernizację odcinka sieci. Czy ten transfer to pp? Nie bo nie ma konkurencji sieci, monopol.
producent energii cieplnej otrzymuje dotację z budżetu państwa na wybudowanie kolejnego bloku energetycznego. Czy jest pp? Tak, bo jest konkurencja.
OCHRONA PRAWNA UCZESTNIKÓW POSTEPOWANIA W SPRAWIE DOFINANSOWANIA Z PO KL
Przysługuje „przynajmniej jeden środek odwoławczy” czyli protest.
W przypadku negatywnej oceny projektu, Wnioskodawca, po otrzymaniu informacji o wynikach oceny, może wnieść odpowiedni środek odwoławczy, przewidziany w systemie realizacji programu operacyjnego.
Środkami odwoławczymi przewidzianymi w systemie realizacji PO są protest (do instytucji wdrażającej) oraz odwołanie (do instytucji zarządzającej).
Protest oznacza pisemne (w tym elektronicznie, jeśli IOK zezwala) wystąpienie Wnioskodawcy, w którym kwestionuje on ocenę zgłoszonego przez siebie wniosku, dokonaną przez IOK lub poprawność przeprowadzonego postępowania konkursowego mającą wpływ na wynik oceny w stosunku do zgłoszonego przez siebie wniosku. Wnioskujący występuje o ponowne sprawdzenie wniosku z kryteriami wyboru projektów, z dokumentacji konkursowej, a także procedurami dotyczącymi oceny wniosków. Precyzyjne wskazanie podnoszonych zarzutów. Zarówno etap oceny formalnej i merytorycznej - jeśli były one negatywne, a także sposobu dokonania oceny (naruszenia proceduralne). 14 dni kalendarzowych od otrzymania informacji. Protest do instytucji wdrażającej/IOK i przez nią rozpatrywany
Protest mogą wnosić Wnioskodawcy, których projekty zostały umieszczone na liście rezerwowej albo odrzucone z konkursu.
W wyniku protestu IOK może:
- uwzględnić protest (rozpatrzeć pozytywnie)
- odrzucić (rozpatrzeć negatywnie)
Wnioskodawca otrzymuje pisemną informację o sposobie rozpatrzenia (a nie decyzję!)
Odwołanie oznacza pisemne wystąpienie Wnioskodawcy, które służy ponownemu rozpatrzeniu kwestii będących przedmiotem protestu - od rozstrzygnięcia negatywnego. Nie jest możliwe jeśli rozpatrzono protest zgodnie z postulatem wnioskodawcy (czyli np. od liczby punktów)
Nie ma przekazania wg właściwości bo bez KPA. Do instytucji zarządzającej/instytucji pośredniczącej w ciągu 7 dni kalendarzowych od informacji. 30 dni od otrzymania przez IP/IZ na rozpatrzenie odwołania.
Wynik odwołania:
- pozytywnie
- negatywnie
Pisemna informacja o rozstrzygnięciu.
Skarga do WSA. Po wyczerpaniu środków odwoławczych przewidzianych w systemie realizacji programu operacyjnego i po otrzymaniu informacji o negatywnym wyniku procedury odwoławczej przewidzianej w systemie realizacji programu operacyjnego (czyli wszystkich środków przewidzianych na etapie procedury przesądowej), Wnioskodawca ma prawo do wniesienia skargi do sądu administracyjnego. Wnoszona bezpośrednio do WSA w ciągu 14 dni kalendarzowych od otrzymania informacji o wyniku procedury odwoławczej, wraz z kompletną dokumentacją.
W wyniku rozpatrzenia:
- uwzględnia skargę, stwierdzając, że ocena projektu została przeprowadzona w sposób naruszający prawo, przekazuje do ponownego rozpatrzenia przez właściwą IZ/IP
- oddala skargę w przypadku jej nieuwzględnienia
- umarza postępowanie w sprawie, jeżeli z jakichkolwiek względów jest ono bezprzedmiotowe
Sąd rozstrzyga sprawę w ciągu 30 dni kalendarzowych od wniesienia skargi.
Do postępowania administracyjnego może przystąpić IŻ.
Od wyroku WSA przysługuje skarga kasacyjna - wnioskodawca, IP, IZ
Zakończenie postępowania sądowego w zakresie danego projektu, którego wnioskodawca wniósł skargę do sądu administracyjnego, koniec procedury odwoławczej, nie ma więcej środków.
Szczegółowe warunki i sposób wnoszenia środków odwoławczych, określone zostały w zał. do „Szczegółowego opisu priorytetów PO” czyli kto jest instytucją wdrażającą i zarządzającą w danym działaniu.
EUROPEJSKIE UGRUPOWANIE WSPÓŁPRACY TERYTORIALNEJ
Cel 3
Współpraca transgraniczna (typowa) - akcentuje się współpracę transgraniczną (w szerokim znaczeniu - przekroczenie granic państw członkowskich); specjalny instrument prawny > Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej EUWT; współpraca regionów przygranicznych UE (co najmniej 2 regiony z różnych państw UE); wcześniej Euroregiony - nieformalna współpraca, umowy, bez podstaw prawnych, nie miały osobowości prawnej)
EUWT - Instrument prawny w ramach 3 cel, rozp. 1082/2006, ustawy , akty wewnętrzne EUWT (konwencja, statut) , w PL odrębny rejestr EUWT, teraz odrębne osoby prawne, może zarządzać swoim Programem Operacyjnym, moment powstania EUWT - decydują przepisy krajowe (w PL wpis do rejestru+ ogłoszenie w Dz. Urzędowym UE), osoba prawna - wg prawa kraju siedziby, ale minimum europejskie, charakter sformalizowany, w rozporządzeniu - nabywanie rzeczy ruchomych i nieruchomości, zatrudnianie pracowników, zdolność sądowa); członkowie - podmioty prawa publicznego> państwa członkowskie, władze regionalne i lokalne, inne podmioty prawa publicznego; dobrowolność tworzenia i przystępowania, nadzór władz centralnych (zawiadomienie państwa przez każdego członka w swoim kraju o utworzeniu/przystąpieniu - zgoda/odmowa); transport, edukacja, kultura, turystyka
Specyfika
- grupa podmiotów do uczestnictwa (założenia) EUWT - państwa, władze regionalne i lokalne, podmioty prawa publicznego, położone na terytorium co najmniej 2 państw członkowskich
- działa wyłącznie w granicach powierzonych zadań - wszystkie zadania mieszczą się w zakresie kompetencji każdego z członków na mocy prawa krajowego> dlatego problemy - muszą mieć takie same kompetencje, a prawo wewnętrzne jest różne
- zadanie ogranicza się do realizacji programu/projektów współpracy terytorialnej współfinansowanych przez UE
- państwa członkowskie, w których zarejestrowano EUWT mogą ograniczać zadania, ale tylko w takim zakresie, w jakim nie są finansowane ze środków UE (ale przynajmniej muszą dotyczyć współpracy terytorialnej)
- nie mogą dotyczyć władztwa publicznego w sferze ochrony ogólnych interesów państwa i organów publicznych: uprawnienia policyjne, regulacyjne (legislacyjne), wymiar sprawiedliwości i polityki zagranicznej
Źródła prawne EUWT
- rozporządzenie 1082/2006 PE i Rady (weszło w życie 1.08.2007, art.16 wszedł w życie 1.08.2006) - przepisy rozporządzenia wiążą państwa członkowskie w całości i są stosowane bezpośrednio
- art.16 zawiera klauzulę implementacyjną - ustanowienie przepisów zapewniających skuteczne stosowanie niniejszego rozporządzenia (za pomocą ustawy)
- zakres spraw przewidzianych na poziomie krajowym - ustawa „organizacyjna”:
- procedura udzielania zgody na uczestnictwo jst i podmiotów prawa publicznego w ugrupowaniu
- sposób przyznania osobowości prawnej EUWT (uzyskuje z chwilą wpisu do Rejestru EUWT)
- kontrola i zarządzanie środkami publicznymi
- zasięg zadań EUWT realizowany bez wkładu finansowego UE
- likwidacja EUWT
- wyznaczenie instytucji odpowiedzialnej za ochronę interesu publicznego, porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego, zdrowia i moralności publicznej
- procedura rozwiązania EUWT
- zakres odpowiedzialności członków za zobowiązania EUWT (tylko majątek EUWT)
Najważniejsze elementy polskiej ustawy o EUWT:
- w mysl art. 6 - Minister spraw zagranicznych udziela zgody na uczestnictwo w EUWT
- konwencja i statut EUWT publikowane są w Monitorze Polskim B
- art.19 uchyla odpowiedzialność Skarbu Państwa oraz państwowych i samorządowych osób prawnych
Modele współpracy - rodzaje zadań realizowanych przez EUWT:
- programy współpracy terytorialnej EWT
- projekty współpracy terytorialnej współfinansowane przez Fundusze Strukturalne
- inne przedsięwzięcia finansowane przez UE dotyczące współpracy terytorialnej
- inne formy współpracy terytorialnej niefinansowane przez UE
Przykładowe priorytety:
- wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw
- poprawa dostępu do usług
- sieć infrastrukturalna i informatyczna
- rozwój innowacyjności
KONTRAKT WOJEWÓDZKI I TERYTORIALNY
Kontrakt wojewódzki z punktu widzenia umowy publicznoprawnej:
Umowy publicznoprawne w systemie francuskim:
- umowa zakwalifikowana jako forma prawna działania administracji publicznej, związana ze służbą publiczną (a nie sama administracja publiczna)
- każde działanie podejmowane w interesie publicznym (organ administracji publicznej, podmioty prywatne - powierzone zadania)
- klauzula generalna - dopuszczenie ogólne
- albo konkretny przepis prawa materialnego („w formie umowy”)
- głównie przy współpracy z podmiotami
- organy administracji publicznej - dalej utrzymuje swój status, ma władztwo publiczne - nadrzędna pozycja w stosunku do podmiotu prywatnego, brak równości stron
- popularna forma
Umowy publicznoprawne w systemie niemieckim:
- umowy, gdy przepis prawa materialnego tak stanowi albo jeżeli nie można wydać aktu administracyjnego
- może być zawarta jeśli przepisy tego nie zabraniają
- forma uzupełniająca
Umowa publiczno-prawna
umowa subkordynacyjna - zawierana pomiędzy organami administracji publicznej pozostającymi w stosunku podporządkowania lub organem adm. pub. a osoba publiczna lub prywatną; organ adm. pub. rezygnuje ze swojego władztwa; przykłady to: najczęściej - ugoda (zbyt dużo możliwości, zbyt skomplikowany stan faktyczny i prawny, organowi nie opłaca się prowadzić dalej postępowania), umowa wymiany (umowa wzajemna, stosowana przy realizacji zadań publicznych)
umowa koordynacyjna
Kontrakt wojewódzki |
Kontrakt terytorialny |
Umowa publicznoprawna polityki rozwoju regionalnego To nie jest akt prawa miejscowego Kiedyś porozumienie, teraz umowa Ustawy z lat: 2000 - wzór k.w. 2004 - najlepsza> prawa i obowiązki stron, zadania publiczne, tryb i harmonogram działań, wdrażanie, monitoring, kontrola, finansowanie, odesłanie do KC w sprawach nieuregulowanych 2006 - przedmiot, podmiot, reguluje finansowanie, warunki przekazania środków, kontrolę wydatkowania środków, zasady odpowiedzialności samorządu województwa, koniec ewolucji k.w., obecnie regres, brak odesłania do KC Zawierana (dofinansowanie) między samorządem województwa a RM, którą reprezentuje min.ds.rozwoju regionalnego Dofinansowanie: - środki krajowe - środki samorządowe - środki unijne - środki z mechanizmów - środki prywatne Kontrakt wojewódzki zawiera: Kwota, warunki przekazania (terminy transz > zmiana - uchwała RM); NIE MA regulacji dot. ochrony sądowej, gdy nieterminowe przekazanie płatności z rządu do samorządu Teraz bardziej publicznoprawne, kiedyś bardziej prywatnoprawne Podstawy ustawowe Um,owa o dofinansowanie Regionalnego PO (16)
|
Brak podstaw ustawowych, dokument strategicznego planowania> różne dokumenty, różne systemy wdrażania, monitoringu… Umowa finansowania polityk publicznych w wymiarze terytorialnym, w tym polityki regionalnej RM, samorząd województwa, inne podmioty zaangażowane w realizację projektów> terenowe organy adm. rządowej, podmioty sektora, finansów pub., podmioty prywatne Tylko realizacja działań priorytetowych
Zakres terytorialny nie jest precyzyjnie określony - województwo (powinno być siłą napędową), miasto i przyległości, metropolie… Nie wiadomo kto jest odpowiedzialny za wdrażanie projektów/ realizacje wspólnych przedsięwzięć - nie ma w przepisach> szansa dla regionów czy próba osłabienia Nie będzie łamana zasada decentralizacji?
rząd prowadząc politykę uchwala strategie i programy, ale wprowadza tam formy działania administracyjnego>k.t. „instrument prawny realizacji polityk publicznych o oddziaływaniu terytorialnym (a nie na region), w tym polityki regionalnej” funkcjonuje w SRK do 2020r. Określony obszar - realizacji powinien służyć kontrakt terytorialny Różne polityki - ale polityka rozwoju to właśnie różne polityki
Propozycje: - wspólna instytucja - przeniesienie całej lub częściowej odpowiedzialności na samorząd województwa> najbardziej odpowiada przepisom o sam. woj. - dzielenie realizacji projektu na etapy i wskazanie odpowiedzialnej strony Prognoza procedury: - min.ds.rozwoju regionalnego przygotowuje wraz ze stroną sam.woj. (konsultacje niewiążące) obszary, ilość k.t., okres trwania; RM - projekty priorytetowe - przygotowanie list celów szczegółowych we współpracy, działania i ilość środków na projekty; na projekt kontraktu terytorialnego - 6miesięcy dla RM, 4 miesiące dla sam.woj; kontrakt minimum 3 lata |
WYBÓR PROJEKTÓW W TRYBIE KONKURSOWYM po kl
ogłoszenie konkursu przez IP 2 (lub IP jeśli IP 2 nie została wyznaczona)
IOK ogłasza konkurs co najmniej:
* na własnej stronie internetowej
*w swojej siedzibie w miejscu publicznym
* także w prasie, Internecie, podczas spotkań z potencjalnymi beneficjentami, poprzez publikacje
nabór wniosków ma charakter publiczny
charakter naboru wniosków w konkursie otwartym:
- nabór wniosków i ich ocena ma charakter ciągły do zamknięcia konkursu uzasadnionego odpowiednią decyzją IOK
- ocena wniosków odbywa się w ramach organizowanych systematycznie posiedzeń IOK
- raz w miesiącu na stronie internetowej IOK zamieszcza informacje - przypomnienie o trwaniu konkursu oraz o pozostałych środkach
- IOK informuje o zamknięciu na 5 dni wcześniej wraz z uzasadnieniem
charakter naboru wniosków w konkursie zamkniętym:
- organizowany cyklicznie
- z góry 1 albo więcej terminów następujących po sobie naborów wniosków
- IOK ogłasza konkurs określając daty otwarcia i zamknięcia naborów wniosków, tj. okres przyjmowania wniosków
WYBÓR TRYBU NALEŻY DO IOK
złożenie wniosku
- wniosek o dofinansowanie należy złożyć w instytucji wskazanej w ogłoszeniu o konkursie (2 egzemplarze papierowe+ wersja elektroniczna)
- wniosek należy złożyć zgodnie z zasadami określonymi w dokumentacji konkursowej
KWALIFIKACJA KRYTERIÓW WYBORU PROKJEKTÓW PO KL:
- KRYTERIA OGÓLNE
1. kryteria formalne - obowiązek ich spełnia dot. wszystkich rodzajów projektów; dot. zagadnień związanych ze spełnieniem wymogów rejestracyjnych oraz wypełnieniem wniosku; projekt, który nie spełnia ogólnych kryteriów formalnych podlega korekcie i/lub uzupełnieniu w zakresie określonym przez zasady dokonywania wyboru projektów konkursowych POKL i dokumentacją określona przez IOK; weryfikacja na poziomie oceny formalnej
2. kryteria merytoryczne - dot. ogólnych zasad odnoszących się do treści wniosku, wiarygodności i zdolności projektodawcy do podjęcia realizacji projektu oraz zasad finansowania projektu w ramach POKL; odnoszą się do wszystkich projektów realizowanych w ramach POKL z wyjątkiem projektów innowacyjnych; weryfikowane są na etapie oceny merytorycznej
3. kryteria horyzontalne - nie zawsze - mają charakter przekrojowy i zatwierdzane są przez Komitet Monitorujący w toku realizacji Programu w związku z koniecznością zapewnienia realizacji strategicznych celów na poziomie całego POKL; ich weryfikacja następuje na poziomie oceny merytorycznej
Zatwierdzane przez Komitet Monitorujący dla całego POKL, na podstawie propozycji (wniosek) IZ
- KRYTERIA SZCZEGÓŁOWE, mogą być określone nie dla całego programu ale wręcz poddziałania
1. kryteria dostępu - obowiązkowe dla wszystkich projektodawców i podlegają weryfikacji podczas oceny formalnej i/lub merytorycznej (IOK określa etap); nie spełniają kryteriów dostępu - odrzucone na etapie oceny formalnej (jeśli tu ocena - i nie ma możliwości korekty i uzupełnienia) lub na etapie merytorycznej oceny
2. kryteria strategiczne - tylko projekty konkursowe i dotyczą preferowania pewnych typów projektów; spełnienie nie jest obowiązkowe, aby wniosek był pozytywnie rozpatrzony w ocenie merytorycznej
Zatwierdzone przez Komitet Monitorujący w ramach danego planu działania
lista rankingowa
- po każdej rundzie/ po ocenie merytorycznej wszystkich projektów
- ogłoszenie na stronie internetowej (niezwłocznie) oraz w siedzibie
- zawiera: tytuł projektu, nazwę beneficjenta ze wskazaniem siedziby, liczbę przyznanych projektowi punktów ogółem, przyczynę odrzucenia wniosku (jeśli odrzucony)
pismo informujące - a nie decyzja (wynika z ustawy)
- wysyłane do projektodawcy po zatwierdzeniu listy rankingowej wniosków
- informuje o:
- możliwości przyjęcia wniosku do realizacji - pozytywnie rozpatrzono wniosek, szczegółowo punkty, proponowana kwota dofinansowania, termin dostarczenia dokumentów
- możliwości podjęcia negocjacji - ocena merytoryczna - szczegółowa punktacja, proponowane zmiany merytoryczne w treści, budżecie (wysokość dofinansowania, metodologia liczenia kosztów), uzasadnienie
- pozytywnie rozpatrzono, ale nieprzyjęci go do finansowania z powodu braku środków finansowych (nie przysługują środki odwoławcze - z ustawy), szczegółowa punktacja
- odrzucenie wniosku - podanie przyczyny, szczegółowe punkty
negocjacje
- na etapie oceny merytorycznej
- pod względem zakresu merytorycznego, jaki i budżetu
- w piśmie informacyjnym
- w ciągu 5 dni od otrzymania pisma informacyjnego trzeba rozpocząć, zakończyć 20 dni od rozpoczęcia
- prowadzi osoba kierująca IOK lub jej upoważniony przedstawiciel
- forma pisemna (też elektroniczna) i/lub ustna
- z ustnych protokół ustaleń (podpisują obydwie strony)
- spotkanie negocjacyjne - brak kompromisu IOK może zdecydować o niepodpisaniu umowy o dofinansowaniu
- projektodawca rezygnuje z podpisania (rezygnuje z negocjacji), pisemnie informuje o tym fakcie IOK i nie przysługuje mu prawo do złożenia protestu
podpisanie umowy o dofinansowanie
- po złożeniu wszystkich dokumentów
- niezłożenie dokumentów = rezygnacja i odstąpienie IOK od podpisania umowy o dofinansowanie
- za datę podpisania - data podpisu przez przedstawiciela IOK
ogłoszenie listy zawartych umów
- IOK, nie rzadziej niż raz na miesiąc (łącznie z tymi co dostali się po odwołaniu> informacja - adnotacja o dofinansowaniu z rezerw)
- informacje:
- tytuł projektu
- beneficjent
- wartość projektu
- wartość dofinansowania
- liczba punktów
- data zawarcia umowy
UMOWA O DOFINANSOWANIE
OKREŚLA ONA:
- KWOTA DOFINANSOWANIA NA REALIZACJĘ PROJEKTU (TEGO KONKRETNEGO)
- OKRESLONA JEST JAKO % CAŁKOWITYCH WYDATKÓW KWALIFIKOWANYCH
- WYDATKI KWALIFIKOWANE OBJETE WSPARCIEM OKREŚLONE SĄ W WYTYCZNYCH DO OKRESLONEGO PO
- KWOTA DZIELONA NA PŁATNOŚCI ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH I DOTATCJE CELOWE Z BUDŻETU KRAJOWEGO
- OBOWIĄZEK WNIESIENIA WKŁADU WŁASNEGO
- BRAK WKŁADU WŁASNEGO POWODUJE OBNIŻENIE KWOTY PRZYZNAWANEGO DOFINANSOWANIA
DOFINANSOWANIE:
- wypłacane jest w formie zaliczki bądź refundacji
- beneficjent wraz z instytucją wdrażającą (IP) ustala harmonogram płatności (transze) i może być w trakcie realizacji projektu zmieniony
- odsetki bankowe od przekazywanych transz dofinansowania podlegają zwrotowi (w połowie lub na koniec okresu)
- obowiązek zwrotu kwoty niewykorzystanej w danym roku
- wypłata następuje na podstawie wniosku o płatności (generator wniosków płatniczych)
- ZAWIESZENIE WYPŁAT TRANSZ (na podstawie kontroli):
- nieprawidłowa realizacja projektu - niezgodnie z harmonogramem, na co innego
- utrudnianie kontroli realizacji projektu
- niewłaściwe dokumentowanie realizacji projektu
- na wniosek instytucji kontrolnej (kontrole kiedy chcą, bez ograniczeń z Sdg) do IW/IP
- OBOWIĄZKI BENEFICJENTA (obowiązki IW tylko przekazanie środków):
- zachowanie trwałości projektu (5 lat - duży, 3 lata - mśp)
- złożenie zabezpieczenia realizacji projektu - weksel - niskie
- obowiązek informowania o problemach związanych z realizacja projektu w tym o m możliwości zaprzestania realizacji
- obowiązek przechowywania dokumentacji przez okres 10 lat
- poddawanie się kontroli
ODPOWIEDZIALNOŚĆ STRON
Odpowiedzialność beneficjenta:
- beneficjent ponosi wyłączną odpowiedzialność wobec osób trzecich za szkody powstały w związku z realizacją projektu
- beneficjent zobowiązany jest do realizacji projektu z należytą starannością, w szczególności ponosząc wydatki celowo, rzetelnie, racjonalnie i oszczędnie z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i procedurami w ramach PO oraz w sposób, który zapewni prawidłową i terminową realizację projektu oraz osiągnięcie celów zakładanych we wniosku o dofinansowanie
PARTNERSTWO PUBLICZNO-PRYWATNE
Ustawa z dnia 19.12.2008 roku o partnerstwie publiczno-prywatnym
Art.1 ustawy określa zasady współpracy podmiotu publicznego i partnera prywatnego w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.
Przedmiotem partnerstwa pub-prywatnego jest wspólna realizacja przedsięwzięcia oparta na podziale zadań i ryzyk pomiędzy podmiot publiczny i podmiot prywatny.
Polska ustawa w art.32 przewiduje finansowanie przedsięwzięć hybrydowych ( w UE tego nie ma)
Korzyści (plusy)
- zwiększa się efektywność i skuteczność realizacji projektów przy udziale partnerów prywatnych
- partner prywatny uwiarygadnia się przed instytucją mając partnera publicznego
- partner prywatny uzyskuje środki na działania organizacyjne i na pokrycie kosztów wstępnych
Minusy:
- dotacja nie wymusza takiej efektywności co np. banki (nie trzeba zwracać kosztów)
- uzależnienie inwestorów od tego co jest wymagane w PO (brak własnej inicjatywy), dostosowanie projektów do PO, ich wytycznych
- zbyt łatwy dostęp do środków unijnych z funduszy
- przewlekłość, biurokratyzm postępowania
PRZEKAZYWANIE DOTACJI
Grupa 1> regularne dostarczanie transz, płatności przewidzianych na pokrywanie bieżących kosztów, realizacje zadań publicznych (najlepsza forma na początkową realizacje projektu) - pokrycie kosztów operacyjnych
Grupa 2 > pokrycie kosztów finansowych - kapitału zewnętrznego; obniżamy np. koszty uzyskania kredytu, kosztów związanych z wymiana walut - ryzyko kursowe, koszty zw. z podatkami, udzielanie gwarancji bankowych, ubezpieczenia zw. z realizacją projektu
Grupa 3 > możliwość obejmowania przez sektor publiczny (finansowy) na preferencyjnych warunkach udziałów w ramach partnerstwa
ROZWIĄZANIA UZYSKANIA DOTACJI, WYTYCZNE (HYBRYDOWE)
konieczność zapewnienia otwartego dostępu do rynku - polega ona na umożliwieniu równego traktowania, dostępu do rynku, stosowania przejrzystych procedur> prawo zamówień publicznych, koncesje
przestrzeganie zasad dopuszczalności i warunków udzielania zamówień publicznych - trzeba zapewnić, że nie ma zbyt wygórowanego wynagrodzenia dla partnera prywatnego, właściwe dopasowanie wysokości dotacji do rzeczywistych potrzeb
ochrona interesu publicznego - wykazanie wyższej efektywności, jakości świadczenia usług, organ władzy publicznej ma prawo do kontroli, zapewnienie tego udziału, podmiot publiczny ma prawo zmiany warunków umowy - negocjacje
nie możemy odwracać uwagi od działań o wymiarze społecznym, zysk nie może być jedynym kryterium
określenie optymalnego poziomu finansowania dotacyjnego> bada się wysokość dotacji do rzeczywistych potrzeb, maksymalizowanie zasobów finansowych, każdy projekt podlega badaniu pod kątem naruszenia konkurencji, minimalizowania zniekształceń mechanizmów rynkowych
UZYSKANIE DOTACJI UNIJNYCH ZALEŻY OD:
- unika się dotacji kiedy partner prywatny mógłby odnieść nadmierne korzyści w stosunku do jego zaangażowania w projekt
- trzeba wskazać większą efektywność projektu niż gdyby realizowano go bez wsparcia środków unijnych
- czy realizuje cele i priorytety PO
- KE - przedsięwzięcie hybrydowe> Podmiot publiczny i prywatny wnoszą wkłady do spółki celowej. Wkładem partnera publicznego jest z reguły jakiś majątek (przeniesienie własności, dzierżawa, najem). Dofinansowanie środkami UE jest kierowane do podmiotu publicznego. Podmiot prywatny jest finansowany przez bank. Jeżeli partnerstwo jest związane z realizacją zadań publicznych, musi zostać zagwarantowana publiczna dostępność. Partner prywatny prowadzi potem usługę (to jego zysk) - np. parking pod pl. Wolności
Hybrydowe - różni się tylko tym, że mamy finansowanie także z UE (definicja taka sama jak z art.1)
ELASTYCZNOŚĆ ROZWIĄZAŃ:
- najkorzystniejsza jest oferta przedstawiająca najkorzystniejszy bilans wynagrodzenia i innych kryteriów: podział ryzyka i zadań, terminy i wysokość przewidywanych płatności, podział dochodów, stosunek wkładu własnego podmiotu publicznego do wkładu partnera prywatnego, efektywność realizacji przedsięwzięcia, kryteria odnoszące się bezpośrednio do przedmiotu przedsięwzięcia: jakość, funkcjonalność
ODFORMALIZOWANIE POSTEPOWANIA:
- partner nie musi sporządzać analizy przedsięwzięcia
- nie trzeba precyzować kategorii ryzyk w umowie
- zrezygnowano z zamkniętego katalogu przedmiotowego partnerstwa (otwarte na wszelkie rodzaje świadczeń)
ZADANIE PUBLICZNE WARUNKUJE PODJĘCIE ŚWIADCZENIA PRZEZ PARTNERA PRYWATNEGO
Partnerstwo publiczno-prywatne w formie spółki:
Art.14 może przewidywać, że w celu jej wykonania podmiot publiczny i partner prywatny zawiążą spółkę kapitałową, komandytową lub komandytowo-akcyjną. Podmiot publiczny nie może być komplementariuszem, podmiot publiczny nie może odpowiadać całym swoim majątkiem.
Cel i przedmiot działalności spółki nie może wykraczać poza zakres określony
umową o partnerstwie publiczno-prywatnym.
Prawa z należących do Skarbu Państwa udziałów lub akcji w spółce wykonuje
organ administracji rządowej, który zawiązał spółkę jako podmiot publiczny.
Wniesienie wkładu własnego w postaci składnika majątkowego może nastąpić w
szczególności w drodze sprzedaży, użyczenia, użytkowania, najmu albo dzierżawy.
Ochrona interesu publicznego:
środki ochrony przewidziane w ustawie prawo zamówień publicznych
art.7 ust.3 PPPUmowa o partnerstwie publiczno-prywatnym określa skutki nienależytego wykonania i niewykonania zobowiązania, w szczególności kary umowne lub obniżenie wynagrodzenia partnera prywatnego lub spółki (za zwłokę)
art.9 ust.2 Jeżeli składnik majątkowy wniesiony przez podmiot publiczny jest wykorzystywany przez partnera prywatnego w sposób oczywiście sprzeczny z jego przeznaczeniem określonym w umowie o partnerstwie publiczno-prywatnym, partner prywatny jest zobowiązany przekazać ten składnik podmiotowi publicznemu na zasadach określonych w umowie o partnerstwie publiczno-prywatnym.
ŚRODKI UNIJNE A PARTNERSTWO PUB-PRYWATNE
- w celu wspólnych realizacji projektów mogą być tworzone partnerstwa, przez podmioty wnoszące do projektu zasoby ludzkie, organizacyjne, techniczne lub finansowe.
Zasady udziału jst w przedsięwzięciach o char. transgranicznym
Konstytucja
Art.172.2 > jednostka samorządu terytorialnego ma prawo przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych oraz współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw; ust.3 - zasady określa ustawa
Ustawy samorządowe
Ustawa o zasadach przystępowania jednostek samorządu terytorialnego do międzynarodowych
zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych Jednostki samorządu terytorialnego mogą przystępować do zrzeszeń i uczestniczyć w nich w granicach swoich zadań i kompetencji, działając zgodnie z polskim prawem wewnętrznym, polityką zagraniczną państwa i jego międzynarodowymi zobowiązaniami.
Przystąpienie do zrzeszenia nie może łączyć się z przekazaniem na jego rzecz lub na rzecz któregokolwiek ze zrzeszonych w nim członków wykonywania zadań publicznych przystępującej jednostki samorządu terytorialnego ani też nieruchomości lub majątkowych praw na dobrach niematerialnych przysługujących tej jednostce.
Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego podejmuje uchwałę o przystąpieniu do zrzeszenia bezwzględną większością głosów ustawowego składu. Uchwała wchodzi w życie po uzyskaniu zgody ministra właściwego do spraw zagranicznych. Jednostka samorządu terytorialnego przekazuje uchwałę ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych za pośrednictwem wojewody, dołączającego swoją opinię.
Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego wraz z uchwałą przekazuje statut zrzeszenia, do którego zamierza wstąpić, lub inny dokument ustalający zasady działania tego zrzeszenia, listę jego członków
oraz urzędowe tłumaczenie tych dokumentów na język polski. Sejmik województwa przedstawia także „Priorytety współpracy zagranicznej województwa”.
Minister właściwy do spraw zagranicznych wyraża zgodę na przystąpienie do zrzeszenia lub odmawia takiej zgody w drodze decyzji administracyjnej.
W przypadku zmiany celów lub zasad działania danego zrzeszenia dalsze członkostwo jednostki samorządu terytorialnego w zrzeszeniu wymaga podjęcia uchwały przez organ stanowiący tej jednostki.
Formy współpracy transgranicznej
Może to być na przykład współpraca dwóch gmin, tworzących związki partnerskie, zwane bliźniaczymi. Wspólne działania można też prowadzić na podstawie umów między sąsiadującymi państwami. Za najbardziej zinstytucjonalizowaną formę uważa się euroregiony, działające na podstawie porozumień między władzami szczebla lokalnego oraz regionalnego.
* wspólnoty robocze;
* uzgodnienia instytucjonalne;
* ciała transgraniczne;
* europejskie ugrupowania współpracy transgranicznej (EUWT);
* instytucje współpracy regionalnej;
* euroregiony
1) w zakresie Rady Europy
-Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych
- Komitet Zarządzający Władz Lokalnych i Regionalnych
- Konferencja Ministrów Europejskich odpowiedzialnych za samorządy terytorialne
2) W zakresie Unii Europejskiej
- Komitet Regionów
3) W zakresie organizacji subeuropejskich
- BENELUX
- Rada Bałtycka
4) W ramach Europejskiego Prawa Wspólnotowego
- euroregiony
- Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej
*POLSKA AGENCJA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI*
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) jest agencją rządową podlegającą Ministrowi właściwemu ds. gospodarki. Powstała na mocy ustawy z 9 listopada 2000 roku. Zadaniem Agencji jest zarządzanie funduszami z budżetu państwa i Unii Europejskiej, przeznaczonymi na wspieranie przedsiębiorczości i innowacyjności oraz rozwój zasobów ludzkich. Misją PARP jest tworzenie korzystnych warunków dla zrównoważonego rozwoju polskiej gospodarki poprzez wspieranie innowacyjności i aktywności międzynarodowej przedsiębiorstw oraz promocja przyjaznych środowisku form produkcji i konsumpcji. „PARP - partnerem w drodze do sukcesu Twojej Firmy”
Celem działania Agencji jest realizacja programów rozwoju gospodarki wspierających działalność innowacyjną i badawczą małych i średnich przedsiębiorstw (MSP), rozwój regionalny, wzrost eksportu, rozwój zasobów ludzkich oraz wykorzystywanie nowych technologii. W perspektywie finansowej obejmującej lata 2007-2013 Agencja jest odpowiedzialna za wdrażanie działań w ramach trzech programów operacyjnych Innowacyjna Gospodarka, Kapitał Ludzki i Rozwój Polski Wschodniej.
Działania Agencji koncentrują się na stymulowaniu i kreowaniu postaw przedsiębiorczych. W ramach tak nakreślonego celu głównego Agencja realizuje działania na rzecz wsparcia i rozwoju konkurencyjności przedsiębiorstw, kadr, instytucji otoczenia biznesu oraz regionów.
Jednocześnie Agencja angażuje się w działalność badawczo-analityczną w zakresie swoich kompetencji, mającą na celu identyfikowanie potrzeb przedsiębiorców, w szczególności MSP, celem wykorzystania tej wiedzy przy tworzeniu propozycji nowych działań na rzecz przedsiębiorczości, innowacyjności i rozwoju zasobów ludzkich.
PARP realizuje również działania na rzecz wspierania współpracy międzynarodowej, w tym także związanych z uczestnictwem Polski w prestiżowych Wystawach Międzynarodowych i Światowych.
PARP udziela wsparcia pochodzącego z funduszy Unii Europejskiej oraz ze środków budżetu państwa.
Organami PARP są Prezes oraz Rada Nadzorcza. Kontrolę nad całością prac Agencji sprawuje Prezes. Prezes oraz Zastępcy Prezesa są upoważnieni do składania oświadczeń woli i zawierania umów w imieniu Agencji, sprawują ponadto bezpośredni nadzór merytoryczny i funkcjonalny nad realizacją zadań przez Departamenty i Biura. Do kompetencji kierownictwa PARP należy w szczególności:
zatwierdzanie projektów dokumentów wdrożeniowych i sprawozdawczych,
powoływanie komisji przetargowych i konkursowych oraz zatwierdzanie wyników postępowań prowadzonych przez te komisje, na zasadach określonych w regulacjach wewnętrznych Agencji,
akceptowanie płatności,
dysponowanie rachunkami bankowymi Agencji na podstawie odrębnych upoważnień Prezesa,
wydawanie wytycznych i poleceń służbowych dyrektorom Departamentów/Biur.
Nadzór nad działaniami PARP sprawuje Rada Nadzorcza. W jej skład wchodzą przedstawiciele kluczowych dla rozwoju gospodarczego Ministerstw: Gospodarki, Rozwoju Regionalnego, Finansów, a także przedstawiciele organizacji zrzeszających przedsiębiorców i pracodawców (Konfederacji Pracodawców Polskich, Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych „Lewiatan", Związku Rzemiosła Polskiego, Krajowej Izby Gospodarczej oraz Naczelnej Rady Zrzeszeń Handlu i Usług). Ponadto w Radzie Nadzorczej PARP zasiada reprezentant regionalnych władz samorządowych. Więcej informacji na temat Rady Nadzorczej Prezes jest bezpośrednim przełożonym Zastępców Prezesa, dyrektorów departamentów oraz biur oraz innych pracowników niewchodzacych w skład departamentów lub biur.
W skład Biura Agencji wchodzą 23 komórki organizacyjne.
RODZAJE PROJEKTÓW
PROJEKTY KLUCZOWE
Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Art.28 które mogą być dofinansowane:
projekty indywidualne - o strategicznym znaczeniu dla realizacji programu, wskazywane przez instytucję zarządzającą
przygotowanie i funkcjonowanie list projektów indywidualnych
- programy krajowe - IŻ - zarząd województwa
- programy krajowe - Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego
- IZ krajowych i regionalnych PO przewidują do realizacji w latach 2007-2013 (z wyłączeniem PO Pomoc Techniczna, PO KL oraz PO EWT) zostały zobowiązane przez min rozwoju regionalnego, działającego jako IK NSRO
Lista projektów indywidualnych:
- to zestawienie takich projektów, które zostały przekazane do realizacji
- ma charakter indykatywny - o charakterze informacyjno-orientacyjnym; dopracowuje się, kiedy zobowiążę się beneficjenta do podpisania umowy; beneficjent, którego projekt znajduje się na tej liście nie ma zagwarantowanego finansowania
- lista nie jest przedmiotem akceptacji i negocjacji KE (choć jest to dodatkowy dokument krajowy), przekazana KE do wiadomości w przypadku KPO
Koordynacja projektów indywidualnych
- IZ dla programów (zarząd województwa - RPO, minister - KPO) propozycje projektów do umieszczenia na liście przedkłada IŻ lub IP (1 lub 2 stopnia) uczestniczącą we wdrażaniu PO w danym obszarze, przy udziale partnerów społeczno-gospodarczych i ekspertów
W przypadku krajowych projektów…
Zgłoszone propozycje podlegają ocenie wg następujących kryteriów:
- kwalifikowalność projektu i beneficjenta
- zgodność projektu z celami SRK, NSRO, PO oraz ze strategia rozwoju województw i strategiami sektorowymi
- skala oddziaływania projektu (regionalna, ponadregionalna, krajowa)
- stopień wpływu projektu na osiągnięcie wskaźników SRK, NSRO oraz PO
- dostępność środków finansowych w ramach alokacji danego priorytetu PO
- inne kryteria specyficzne dla sektora
-IŻ lub IP przedkładając propozycję projektu do umieszczenia na liście podaje następujące informacje: nazwa projektu, instytucję odpowiedzialna za realizację, miejsce realizacji, orientacyjny koszt całkowity (poziom dofinansowania z UE) oraz przewidywany okres realizacji inwestycji
- propozycja listy zostaje poddana procesowi konsultacji społecznej równocześnie poddane są szeregowi weryfikacji przez min rozwoju regionalnego
- ostateczna akceptacja przez min rr (KPO) lub zarząd woj. (RPO)
- lista umieszczana jest na stronie IŻ
- w ramach listy wyróżnia się projekty:
1. podstawowe - przeznaczone do realizacji w pierwszej kolejności
2. rezerwowe
PRE-UMOWA
- po umieszczeniu listy na stronie IŻ (MRR) podpisuje się z beneficjentem pre-umowę, w możliwie najkrótszym terminie (max 1 miesiąc) zobowiązuje się beneficjenta do prawidłowego i terminowego przygotowania projektu (warunki)
- wybór projektu:
- złożenie wniosku (zawsze, niezależnie od tego czy jest na liście czy nie)
- ocena formalna i merytoryczna
- podpisanie umowy
- umowę zawiera IŻ lub inna, której IŻ powierzyło to zadanie, podpisanie umowy może nastapić przed przyjęciem programu przez KE
projekty systemowe - w tym również projekty pomocy technicznej - polegające na realizacji zadań publicznych przez podmioty działające na podstawie odrębnych przepisów, w zakresie określonym przepisami prawa i dokumentami strategiczno-programowymi przyjętymi przez Radę Ministrów
wyłonione w trybie konkursu
25