Europejskie fundusze strukturalne
i Fundusz Spójności
-to instrument realizacji nowej polityki spójności UE na lata 2007-2013,
-celem jest wspieranie harmonijnego rozwoju przez zmniejszenie dysproporcji w poziomach rozwoju różnych regionów,
-przy założeniu, że redystrybucja między bogatszymi a biedniejszymi regionami jest konieczna dla zrównoważenia skutków integracji gospodarczej,
-na zmniejszenie tych różnic przeznaczono 35,7% budżetu Unii - 308 mld euro.
Podstawy prawne UE
5 maja 2006 r. Rada ds. Ekonomicznych i Finansowych (ECOFIN)
pięciu aktów prawnych stanowiących podstawę wydatkowania środków strukturalnych UE w latach 2007-2013
-tj. rozporządzenia ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności,
-oraz czterech rozporządzeń szczegółowych w sprawie:
1. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR),
2. Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS),
3. Funduszu Spójności,
4. Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej (EUWT).
Cele funduszy
1.Konwergencja.
2.
Konkurencyjność i zatrudnienie.
3.Współpraca terytorialna.
Konwergencja
proces zmniejszania zróżnicowań
pomiędzy krajami Unii Europejskiej oraz upodobnienie struktur społeczno-gospodarczych, poprzez poprawę warunków wzrostu zatrudnienia, zwiększenie i wzrost inwestycji w kapitał rzeczowy i kapitał ludzki, rozwój społeczeństwa opartego na wiedzy, adaptacje do zmian gospodarczych i społecznych, ochronę i poprawę środowiska naturalnego i zwiększenie wydajności administracji.
Cel realizują fundusze (instrumenty):
- Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR),
- Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS),
- Fundusz Spójności.
Konkurencyjność i zatrudnienie
Konkurencyjność regionu
zespół cech decydujących o atrakcyjności regionu z punktu widzenia lokowania inwestycji lub jako miejsca zamieszkania,
także wyraz przewagi technologicznej lub niższych cen produktów i usług wytwarzanych w regionie, w porównaniu z innymi regionami.
Konkurencyjność i zatrudnienie
realizacja: EFRR, EFS
Cel ukierunkowany poprzez:
-przewidywanie zmian społecznych i gospodarczych,
-poprawa inwestycji w kapitał ludzki,
-poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i podmiotów gospodarczych,
-rozwój rynków pracy sprzyjających integracji społecznej.
Współpraca terytorialna
to umacnianie współpracy o wymiarze transgranicznym, transnarodowym i międzyregionalnym,
wymiana doświadczeń.
Realizacja: Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej (EUWT).
Podział Funduszy Europejskich w Polsce
Podział funduszy europejskich w Polsce:
- Mechanizm Finansowy EOG (Europejskiego Obszaru Gospodarczego
- Norweski Mechanizm Finansowy,
-Szwajcarski Mechanizm Finansowy.
Fundusze strukturalne i spójności w Polsce w 2007-2013:
wydatkowane przez państwa członkowskie na podstawie Narodowych Strategicznych Ramach Odniesienie (NSRO)
(Narodowej Strategii Spójności)
fundusze strukturalne i fundusz spojności
Realizowane są przez 22. Programy Operacyjne (PO)
W tym:
- 6. Programach Operacyjnych Centralnych,
16. Regionalnych Programach Operacyjnych - „wojewódzkich”.
NSRO - 107,9 mld euro
Podział funduszy strukturalnych i funduszu spójności w Polsce w układzie poszczególnych programów operacyjnych:
1. PO Infrastruktura i Środowisko - 41, 9 % całości środków - 27,9 mld euro,
2. 16 Regionalnych (wojewódzkich) PO - 24,9 % - 16,6 mld euro,
3. PO Kapitał Ludzki - 14,6 % - 9,7 mld euro,
4. PO Innowacyjna Gospodarka - 12,4% - 8,3 mld euro,
5. PO Rozwój Polski Wschodniej - 3,4% - 2,3 mld euro
6. PO Pomoc Techniczna - 0,8% - 0,5 mld euro,
7. PO Europejska Współpraca Terytorialna - 0,7 mld euro.
Pozostałe środki z fund. struk. i spójności tworzą tzw. krajową rezerwę wykonania - 2% alokacji - 1,3 mld euro.
Liczby:
26 mld euro - rolnicy na dopłaty bezpośrednie,
4 mld euro - programy rozwoju obszarów wiejskich,
60 mld euro - fundusze strukturalne,
my Unii zapłacimy składkę 21 mld euro,
26 centów - każdy z nas dziennie,
budżet UNII na lata 2007-2013 - to 864 mld euro
Program Operacyjny
Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ).
- jedno z najważniejszych źródeł finansowania przedsięwzięć w ochronę środowiska w Polsce w nowym okresie programowym na lata 2007-2013;
-
Polska otrzyma z unijnego budżetu ponad 27 mld euro, z czego na inwestycje w ochronęśrodowiska przeznaczone będzie ok. 5 mld euro;
- środki unijne na PO Infrastruktura i Środowisko pochodzą z dwóch źródeł finansowania: z Funduszu Spójności (21,5 mld euro) oraz z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (6,3 mld euro).
- program obejmie wsparciem takie dziedziny jak: transport, środowisko, energetykę, kulturę i dziedzictwo kulturowe, szkolnictwo wyższe, ochronę zdrowia;
- w zakresie ochrony środowiska przewidziano dofinansowanie dla dużych inwestycji komunalnych, inwestycji ekologicznych w przedsiębiorstwach, projektów ochrony przyrody i bezpieczeństwa ekologicznego, edukacji ekologicznej;
- wsparcie z Programu otrzymują zarówno samorządy i przedsiębiorcy, jak również m.in. organizacje pozarządowe, parki narodowe i Lasy Państwowe.
Środowiskowe priorytety w projekcie Programu:
Oś priorytetowa 1 - Gospodarka wodno-ściekowa (zredukowanie ilości zanieczyszczeń odprowadzanych ze ściekami do wód i ziemi oraz zapewnienie odpowiedniej jakości wody pitnej).
Oś priorytetowa 2 - Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi (zmniejszenie presji na powierzchnię ziemi - zmniejszenie udziału odpadów komunalnych składowanych i rekultywację terenów zdegradowanych).
Oś priorytetowa 3 - Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska (ograniczenie ryzyka zagrożeń ekologicznych poprzez inwestycje i system monitorowania).
Oś priorytetowa 4 - Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorców do wymogów ochrony środowiska (ograniczanie negatywnego wpływu istniejącej działalności przemysłowej na środowisko i dostosowanie przedsiębiorstw do wymogów prawa wspólnotowego).
Oś priorytetowa 5 - Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych (ograniczenie degradacji środowiska naturalnego oraz strat zasobów różnorodności biologicznej, w tym działania z zakresu edukacji ekologicznej).
Oś priorytetowa 10 - Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku (poprawa bezpieczeństwa energetycznego państwa w zakresie oddziaływania sektora energetycznego na środowisko; wsparcie będzie udzielane na podwyższenie sprawności wytwarzania, przesyłania, dystrybucji i użytkowania energii, w tym wzrost wykorzystania energii odnawialnej i biopaliw).
Regionalne Programy Operacyjne - projekty oś
- na inwestycje związane z ochroną środowiska będzie można otrzymać dofinansowanie z funduszy unijnych nie tylko z Programu Infrastruktura i Środowisko ale również z regionalnych programów operacyjnych.
- w latach 2007-2013 każde województwo będzie miało swój regionalny program; regionalne programy będą umożliwiały finansowanie inwestycji w różnych dziedzinach, w tym także działań związanych ze środowiskiem naturalnym.
Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Lubelskiego na lata 2007 - 2013 (RPO)
jest dokumentem operacyjnym, w ramach którego realizowana będzie zdecydowana większość zadań jednostek samorządu terytorialnego,
-organizacji pozarządowych, przedsiębiorstw oraz innych instytucji i organizacji publicznych i prywatnych.
Wdrażanie RPO w latach 2007 - 2013 odbywać się będzie w oparciu o zapisy:
Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2006 - 2020;
Narodowej Strategii Spójności (Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia) zaakceptowanej przez Radę Ministrów w dn. 14 lutego 2006 r.) - wstępna alokacja środków dostępnych w latach 2007 - 2013 z funduszy strukturalnych dla województwa lubelskiego wynosi 1 158 mln €
-
RPO jest dokumentem spajającym wszystkie działania o charakterze rozwojowym realizowane w Województwie Lubelskim ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w latach 2007 - 2013.
Cele i priorytety RPO z jednej strony są ustalane w odniesieniu do Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego, a z drugiej muszą wpisywać się w cele i priorytety projektu Narodowej Strategii Spójności (Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia).
Jednocześnie zapisy RPO muszą uwzględniać treść projektów rozporządzeń UE dotyczących funduszy strukturalnych w latach 2007 - 2013.
Podstawowe cele Regionalnego Programu Operacyjnego związane są z podnoszeniem konkurencyjności województwa lubelskiego oraz promowaniem zrównoważonego rozwoju
Działania przewidziane do realizacji w RPO 2007-2013 obejmują:
w ramach rozwoju infrastruktury wzmacniającej konkurencyjność regionu przedsięwzięcia w zakresie;
- modernizacji i rozbudowy podstawowej infrastruktury transportowej;
- kompleksowego uzbrojenia dużych terenów inwestycyjnych;
-
infrastruktury ochrony środowiska, w tym racjonalnego gospodarowania zasobami naturalnymi i odpadami, uporządkowania gospodarki wodnej oraz ściekowo-kanalizacyjnej, poprawy jakości powietrza atmosferycznego, wód powierzchniowych i podziemnych oraz ich ochrony, zapewnienia ochrony przeciwpowodziowej i zwiększenia retencji wód;
- infrastruktury wykorzystywania energii odnawialnej;
- infrastruktury z zakresu przyłączy energetycznych;
- infrastruktury telekomunikacyjnej i społeczeństwa informacyjnego;
- inicjatyw społeczności lokalnych;
Fundusz LIFE+
σjest jedynym instrumentem finansowym Unii Europejskiej koncentrującym się wyłącznie na współfinansowaniu projektów w dziedzinie ochrony środowiska.
σjego głównym celem jest:
- wspieranie procesu wdrażania wspólnotowego prawa ochrony środowiska,
-realizacja polityki ochrony środowiska,
-identyfikacja i promocja nowych rozwiązań dla problemów dotyczących ochrony przyrody.
LIFE+ składa się z trzech komponentów:
1.wdrażania dyrektywy Ptasiej i dyrektywy Siedliskowej, w tym ochrony priorytetowych siedlisk i gatunków,
2. ochrony środowiska, zapobiegania zmianom klimatycznym, innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie ochrony zdrowia i polepszania jakości życia oraz wdrażania polityki zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych i gospodarki odpadami,
3. działań informacyjnych i komunikacyjnych, kampanii na rzecz zwiększania świadomości ekologicznej w społeczeństwie, w tym kampanie na temat zapobiegania pożarom lasów oraz wymiany najlepszych doświadczeń i praktyk.
Program LIFE+ zapewnia wsparcie finansowe w średniej wysokości 50% wartości projektu.
Nabór wniosków ogłaszany jest raz do roku przez Komisję Europejską.
LIFE w Polsce
W latach 2004-2006 z dofinansowania w ramach III edycji LIFE na obszarze naszego kraju realizuje się kilka projektów z zakresu zarządzania środowiskiem i zachowania różnorodności biologicznej.
Polskie projekty, które otrzymały dofinansowanie z programu LIFE:
Projekty międzynarodowe, w których Polska uczestniczy w realizacji z innymi partnerami z Unii Europejskiej:
Komponenty tematyczne LIFE+ :
Komponent I
Przyroda i różnorodność biologiczna
Celem głównym komponentu jest ochronienie, zachowanie, odtworzenie, monitoring i poprawa funkcjonowania systemów naturalnych, siedlisk przyrodniczych oraz populacji dzikiej flory i fauny,
w celu powstrzymania spadku różnorodności biologicznej oraz różnorodności zasobów genowych na
terytorium UE do roku 2010.
Priorytetowe obszary działań:
•Wsparcie wdrażania polityki i prawodawstwa wspólnotowego dotyczących przyrody i różnorodności biologicznej, w szczególności Dyrektyw Ptasiej i Siedliskowej.
•Wsparcie dalszego rozwoju i wdrażania sieci Natura 2000, włącznie z siedliskami i gatunkami przybrzeżnymi i morskimi.
•Wsparcie tworzenia i wdrażania polityk oraz instrumentów służących monitorowaniu i ocenie stanu przyrody i różnorodności biologicznej, oraz czynników wpływających na różnorodność biologiczną, presji i reakcji na te czynniki, w szczególności pod kątem osiągnięcia celu powstrzymania utraty różnorodności biologicznej UE do 2010 roku.
•Rozwój wiedzy na temat wpływu GMO (genetycznie zmodyfikowanych organizmów) na ekosystemy i różnorodność biologiczną - wypracowanie metodyki zarządzania ryzykiem.
W skład komponentu I wchodzą dwa podkomponenty:
σLIFE+ Przyroda
σLIFE+ Różnorodność biologiczna
σ
Projekt może zostać złożony wyłącznie w ramach jednego z podkomponentów i nie może stanowić ich połączenia.
Komponent II
Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska
Komponent ten ma na celu przyczynienie się do wdrażania, aktualizowania oraz rozwoju polityki i ustawodawstwa UE w zakresie ochrony środowiska.
Istotnym i planowanym efektem jest wdrożenie elementów polityki środowiskowej do innych polityk a tym samym przyczynienie się do wdrażania koncepcji zrównoważonego rozwoju.
Priorytetowe obszary działań:
•przyczynianie się do opracowywania i prezentowania innowacyjnych podejść w zakresie polityki, technologii, metod i instrumentów ochrony środowiska;
•wspieranie rozwoju metod monitorowania i oceny stanu środowiska, a także czynników, które mają na nie wpływ;
•ułatwianie wdrożenia wspólnotowej polityki ochrony środowiska na szczeblach lokalnym i regionalnym;
•wsparcie na rzecz lepszego zarządzania w dziedzinie środowiska poprzez zwiększenie udziału zainteresowanych stron, w tym organizacji pozarządowych, w procesie konsultacji i wdrażania polityki.
Osie priorytetowe komponentu II
Komponent III
Informacja i komunikacja
Finansowanie działań związanych rozpowszechnianiem informacji i zwiększaniem świadomości społecznej w zakresie ochrony środowiska.
Priorytetowe obszary działań:
•Rozpowszechnianie informacji i zwiększanie świadomości społecznej w zakresie ochrony środowiska,
•Zapobieganie pożarom lasów,
•Wspieranie działań towarzyszących, takich jak:
• informowanie,
• działania komunikacyjne i kampanie informacyjne,
• konferencje i szkolenia, w tym szkolenia dotyczące zapobiegania pożarom lasów.
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
•
celem funduszu jest „przyczynianie się do korygowania podstawowych dysproporcji regionalnych we Wspólnocie poprzez niwelowanie różnic w poziomach rozwoju oraz zacofania regionów''.
Beneficjentami środków finansowych pochodzących z tego funduszu są przede wszystkim przedsiębiorcy, instytucje otoczenia biznesu, instytucje pozarządowe, administracja rządowa oraz samorządy terytorialne, instytucje i jednostki badawczo-rozwojowe.
EFRR może działać w ramach trzech nowych celów polityki regionalnej:
Konwergencja:
modernizacja i dywersyfikacja struktur gospodarczych oraz na utrzymanie lub tworzenie trwałych miejsc pracy, prowadząc działania w następujących dziedzinach:
Badania i rozwój technologiczny (RDT), Innowacja i przedsiębiorczość;
Społeczeństwo informacyjne;
Środowisko; Zapobieganie ryzyku;
Turystyka; Kultura;
Transport; Energia;
Edukacja; Zdrowie;
EFRR może działać w ramach trzech nowych celów polityki regionalnej:
Konkurencyjność i zatrudnienie w regionach:
Innowacyjność i gospodarka oparta na wiedzy:
zwiększenie regionalnych możliwości w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego,
stymulacja innowacyjności i przedsiębiorczości,
wzmocnienie inżynierii finansowej, szczególnie w przypadku przedsiębiorstw związanych z gospodarką opartą na wiedzy;
Ochrona środowiska i zapobieganie ryzyku:
rehabilitacje skażonych terenów,
stymulowanie efektywności energetycznej,
promowanie ekologicznych publicznych środków transportu,
opracowanie planów w celu zapobiegania i zarządzania zagrożeniami naturalnymi i technologicznymi;
Dostęp do usług transportowych i telekomunikacyjnych o ogólnym znaczeniu gospodarczym.
EFRR może działać w ramach trzech nowych celów polityki regionalnej:
Rozwój transgranicznych działań gospodarczych i społecznych.
Stworzenie i rozwój współpracy ponadnarodowej, w tym współpracy dwustronnej pomiędzy regionami nadmorskimi.
Zwiększenie skuteczności polityki regionalnej poprzez promowanie i współpracę międzyregionalną, tworzenie sieci i wymianę doświadczeń pomiędzy władzami regionalnymi i lokalnymi.
Pomoc tego funduszu polega na:
finansowaniu inwestycji pozwalających utrzymać lub tworzyć stałe miejsca pracy np. poprawa otoczenia firm i podwyższenie atrakcyjności inwestycyjnej regionu, pobudzanie rozwoju badań i nowych technologii, wsparcie finansowe dla MŚP,
rozwijaniu infrastruktury, która wspomaga rozwój ekonomiczny regionu, prowadzi do tworzenia nowych miejsc pracy, przyczynia się do rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej, osłabia skutki peryferyjnego położenia regionu, służy dywersyfikacji działalności gospodarczej np. budowa dróg, sieci telefonicznych,
wspieraniu lokalnych inicjatyw rozwojowych np. organizacji wspierających przepływ nowych technologii lub ułatwiających dostęp do finansowania dla małych i średnich przedsiębiorstw, nowe lokalne miejsca pracy
Priorytet 4 EFRR: Środowisko
wzmocnienie efektu synergii pomiędzy ochroną środowiska a wzrostem gospodarczym
Wsparcie dla inwestycji proekologicznych:
-Zaopatrzenie w wodę, gospodarka wodna,
-Gospodarka odpadami,
-Oczyszczanie ścieków,
-Poprawa jakości powietrza,
-Zapobieganie pustynnieniu,
-Zintegrowany system zapobiegania zanieczyszczeniom,
-Pomoc w celu minimalizacji skutków zmian klimatu,
-Rekultywacja środowiska naturalnego (w tym terenów skażonych),
-Rewitalizacja terenów poprzemysłowych,
-Propagowanie bioróżnorodności biologicznej i ochrony przyrody, w tym inwestycje w tereny NATURA 2000,
-Pomoc dla małych i średnich przedsiębiorstw w zakresie wdrażania wydajnych systemów zarządzania środowiskiem oraz stosowania technologii zapobiegania zanieczyszczeniu środowisku.
Europejski Fundusz Społeczny (EFS)
Ustanowiony art.146 Traktatu WE.
Cel:
•Poprawa możliwości zatrudnienia - podniesienie jakości życia.
• Ułatwienie zatrudnienia.
• Mobilność geograficzna pracowników.
• Dostosowania do zmian w wyniku transformacji rynków.
•
Skierowany przede wszystkim na cel: Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie.
Europejski Fundusz Społeczny (EFS)
EFS wspiera działania państwa w następujących dziedzinach:
Przystosowanie pracowników i przedsiębiorstw: systemy nauki przez całe życie, opracowanie i rozpowszechnienie nowatorskich organizacji pracy.
Dostęp do zatrudnienia dla poszukujących pracy, osób nieaktywnych, kobiet i emigrantów.
Integracja społeczna osób pokrzywdzonych przez los i walka z dyskryminacją na rynku pracy.
Wzmocnienie kapitału ludzkiego poprzez reformę systemów kształcenia oraz utworzenie sieci placówek edukacyjnych.
Fundusz Spójności
Fundusz Spójności powstał na mocy Traktatu z Maastricht o utworzeniu Unii Europejskiej z 1991 r., który wszedł w życie w 1993 r.
Został powołany w celu:
- zmniejszania różnic w poziomie gospodarczo-społecznym krajów i regionów Unii Europejskiej,
-zapewnienia równowagi gospodarczej i społecznej krajów członkowskich.
-wsparcia finansowego na realizację dużych inwestycji związanych z rozwojem lub modernizacją infrastruktury transportowej i ochrony środowiska.
Przed rozszerzeniem Unii Europejskiej w maju 2004 r. z pomocy w ramach Funduszu Spójności korzystały cztery kraje: Grecja, Hiszpania, Irlandia i Portugalia.
Od 1 styczna 2004 r. do wsparcia z Funduszu Spójności przestała kwalifikować się Irlandia.
Fundusz Spójności pomaga państwom członkowskim, których Dochód Narodowy Brutto (DNB) na jednego mieszkańca jest niższy od 90% średniej unijnej, w zmniejszaniu opóźnienia w rozwoju gospodarczym i społecznym oraz w ustabilizowaniu gospodarki.
Wspiera działania w ramach celu „Konwergencja”. Podlega zatem tym samym zasadom programowania, zarządzania i monitorowania co EFS i EFRR.
W latach 2007-2013 pomoc z Funduszu Spójności skierowana jest do Bułgarii, Cypru, Estonii, Grecji, Węgier, Łotwy, Litwy, Malty, Polski, Portugalii, Republiki Czeskiej, Rumunii, Słowacji i Słowenii.
Hiszpania jest objęta pomocą przejściową, ponieważ jej DNB na jednego mieszkańca jest niższy od średniej UE15.
Fundusz Spójności finansuje działania obejmujące następujące dziedziny:
1.Transeuropejskie sieci transportowe, a mianowicie priorytetowe projekty o znaczeniu europejskim określone przez Unię;
2.
Środowisko naturalne.
Projekty związane z energią i transportem pod warunkiem, że stanowią one wyraźną korzyść dla środowiska: efektywność energetyczną, stosowanie energii odnawialnych, rozwój transportu kolejowego, wspieranie intermodalności, wzmocnienie transportu publicznego.
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Obszarów Wiejskich
Polityka rozwoju obszarów wiejskich 2007-2013:
Poprawa konkurencyjności rolnictwa i leśnictwa;
Stan środowiska naturalnego i terenów wiejskich
Poprawa jakości życia na obszarach wiejskich, dywersyfikacja gospodarki rolnej,
Wspieranie ZR obszarów wiejskich
Wzmacnianie przetwórstwa rolno-spożywczego w kierunku poprawy jakości i bezpieczeństwa żywności.
LEADER - wymiana doświadczeń; lokalne - oddolne traktowanie problemów rozwoju.
Europejski Fundusz Rybacki
Europejski Fundusz Rybacki (European Fisheries Fund) jest funduszem ustanowiony w 2006 r., za którego pośrednictwem jest realizowana wspólna polityka rybołówstwa całego terytorium WE.
Fundusz wspiera wspólną politykę rybołówstwa w celu zapewnienia eksploatacji żywych zasobów wodnych i wsparcie dla akwakultury w celu zapewnienia trwałości w sensie gospodarczym, środowiskowym i społecznym.
Podstawą prawną funkcjonowania Funduszu jest Rozporządzenie Rady (WE) nr 1198/2006 z dnia 27 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego.
PROGRAM OPERACYJNY „ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ SEKTORA RYBOŁÓWSTWA I NADBRZEŻNYCH OBSZARÓW RYBACKICH 2007-2013”
STRATEGIA ROZWOJU RYBOŁÓWSTWA 2007-2013
finansuje odnowę floty i modernizację statków, inwestycje w rybołówstwo i przetwórstwo rybne, wspiera organizację wprowadzaniu do obrotu produktów morskich oraz rynki zbytu.
W ramach powyższego funduszu określone zostaną nowe priorytety dotyczące:
dostosowania nakładu połowowego Wspólnoty,
akwakultury,
przetwórstwa i rynku produktów rybołówstwa oraz pochodzących z chowu i hodowli,
działań we wspólnym interesie,
zrównoważonego rozwoju obszarów nadmorskich
pomocy technicznej.
W obecnej formie Europejski Fundusz Rybacki przewiduję udzielenia wsparcia finansowego podmiotom związanym z sektorem rybackim w ramach 5 priorytetów:
1. Środki na rzecz adaptacji wspólnotowej floty rybackiej - celem działania będzie ustanowienie trwałej równowagi między zasobami a nakładem połowowym.
2. Akwakultura, rybołówstwo śródlądowe, przetwórstwo i rynek rybny produktów rybołówstwa i akwakultury - celem działań będzie:
produkcja gatunków o korzystnych perspektywach rynkowych,
wprowadzanie technik hodowli o korzystnym wpływie na środowisko i o charakterze pozwalającym zachować tradycyjną strukturę społeczno-ekonomiczną,
budowa, rozbudowa, wyposażenie oraz modernizacja instalacji produkcyjnych, zwłaszcza w zakresie poprawy warunków higienicznych, dotyczących zdrowia ludzi i dobrostanu zwierząt,
wprowadzanie metod hodowlanych wyraźnie redukujących negatywny wpływ na środowisko,
opracowanie oraz wdrożenie nowych technik i technologii połowu
3. Działania służące wspólnemu interesowi - realizowane przy aktywnym wsparciu ze strony samych przedsiębiorców bądź organizacji działających w imieniu producentów;
4. Zrównoważony rozwój obszarów zależnych od rybactwa - ma na celu poprawę sytuacji ekonomicznej obszarów zależnych od sektora rybackiego charakteryzujących się trudną sytuacją społeczno-ekonomiczną poprzez :
propagowanie agroturystyki, restrukturyzację,
działania w zakresie dywersyfikacji przez propagowanie zróżnicowanego zatrudnienia w sektorze rybołówstwa w drodze tworzenia dodatkowych lub zastępczych miejsc pracy poza sektorem;
komercyjną eksploatację owoców morza na poziomie lokalnym;
wspieranie infrastruktury drobnego rybołówstwa i propagowanie działalności turystycznej;
ochronę środowiska morskiego, jeziornego i przybrzeżnego w celu utrzymania jego atrakcyjności,
regenerację i rozwój osad oraz wiosek przybrzeżnych, a także ochronę i czerpanie korzyści z dziedzictwa przyrody oraz architektury.
5. Pomoc techniczna.
Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej
(EAGGF - European Agriculture Guidance and Guarantee Funds)
Powstał w 1964 roku na mocy Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą (1957).
Zajmuje się wspieraniem przekształceń struktury rolnictwa oraz wspomaganiem rozwoju obszarów wiejskich.
Na Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej jest przeznaczana największa część budżetu Unii Europejskiej. Ponadto środki Funduszu pochodzą z opłat nakładanych na importowane spoza Unii Europejskiej produkty rolne.
EAGGF składa się z dwóch sekcji:
Sekcji Gwarancji, która finansuje wspólną politykę rolną (zakupy interwencyjne produktów rolnych, dotacje bezpośrednie dla rolników),
Sekcji Orientacji, która wspiera przekształcenia w rolnictwie w poszczególnych państwach UE i jest instrumentem polityki strukturalnej.
W ramach Sekcji Orientacji EAGGF realizuje się zadania:
rozwój i modernizacja terenów wiejskich,
wspieranie inicjatyw służących zmianom struktury zawodowej na wsi (w tym kształcenia zawodowego rolników i ich przekwalifikowania do innych zawodów),
wspomaganie działań mających na celu zwiększenie konkurencyjności produktów rolnych,
restrukturyzacja oraz dostosowanie potencjału produkcyjnego gospodarstw do wymogów rynku,
pomoc przy osiedlaniu się młodych rolników,
wspieranie rozwoju ruchu turystycznego i rzemiosła,
rozwój i eksploatacja terenów leśnych,
inwestycje w ochronę środowiska,
wyrównywanie szans gospodarstw położonych na terenach górzystych i terenach dotkniętych kataklizmami.
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej współfinansuje w Polsce:
Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów wiejskich.
Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa, wspierający współpracę transgraniczną z krajami partnerskimi (Ukrainą, Białorusią i Obwodem Kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej
Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa (EISP) stanowi inicjatywę Komisji Europejskiej, której zasadniczym celem jest rozwój współpracy pomiędzy Unią Europejską a państwami partnerskimi spoza UE poprzez zapewnienie zintegrowanego i zrównoważonego rozwoju regionalnego.
Na ten cel przeznaczonych zostało 173, 322 mln euro, co umożliwi udzielanie pomocy finansowej państwom objętym Europejską Polityką Sąsiedztwa m.in. Białorusi, Ukrainie, a także Federacji Rosyjskiej. Europejski Instrument Partnerstwa i Sąsiedztwa (EISP) będzie wdrażany m.in. za pomocą programów współpracy transgranicznej.
Zasięg terytorialny EISP: Algieria, Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Egipt, Gruzja, Izrael, Jordania, Liban, Libia, Mołdawia, Maroko, Autonomia Palestyńska, Syria, Tunezja, Ukraina.
W nowej perspektywie finansowej Polska będzie jednocześnie uczestniczyła i zarządzała dwoma programami w ramach Europejskiego Instrumentu Partnerstwa i Sąsiedztwa:
Polska-Białoruś-Ukraina
Polska-Litwa-Federacja Rosyjska (Obwód Kaliningradzki)
Przykładowe priorytety współpracy w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa to:
Poprawa i rozbudowa transgranicznej infrastruktury: komunikacyjnej, transportowej, technicznej, turystycznej, społecznej i ochrony środowiska,
Wspieranie innowacyjności, powiązań gospodarczych oraz ułatwienie współpracy sektora gospodarki i nauki,
Wspieranie rozwoju zasobów ludzkich.
Potencjalnymi beneficjentami programu będą instytucje prowadzące działania o charakterze non-profit, w tym np. władze lokalne i regionalne, organizacje pozarządowe, instytucje publiczne, euroregiony.
Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweski Mechanizm Finansowy
Bezzwrotna pomoc finansowa dla Polski w postaci dwóch instrumentów pod nazwą:
Mechanizm Finansowy EOG
oraz Norweski Mechanizm Finansowy (potocznie znanych jako fundusze norweskie),
pochodzi z trzech krajów EFTA (Europejskiego Stowarzyszenie Wolnego Handlu), będących zarazem członkami EOG (Europejskigo Obszaru Gospodarczego), tj. Norwegii, Islandii i Liechtensteinu.
Mechanizmy finansowe związane są z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej oraz z jednoczesnym wejściem naszego kraju do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).
Na mocy umów międzynarodowych kraje EFTA - EOG przyznały państwom-beneficjentom (członkom EOG, którzy przystąpili do Unii Europejskiej w 2004 r. oraz Hiszpanii, Grecji i Portugalii) wsparcie na lata 2004-2009 w łącznej wysokości 1,170 mld euro.
minimalna wartość dofinansowania pojedynczego projektu wynosi 250 000 euro.
Poziom dofinansowania zależy od źródeł finansowania po stronie polskiego beneficjenta.
Jeśli projekt finansowany jest z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, wnioskodawca może uzyskać dofinansowanie maksymalnie do 85% całkowitych kosztów kwalifikowanych.
W przypadku realizacji projektu we współpracy z podmiotami prywatnymi, poziom współfinansowania może wynieść maksymalnie do 60% kosztów kwalifikowanych.
Obszary priorytetowe pomocy:
Priorytet 1. Ochrona środowiska
w tym środowiska ludzkiego, poprzez redukcję zanieczyszczeń i promowanie odnawialnych źródeł energii, w tym:
- rozbudowa miejskich systemów ciepłowniczych w celu eliminowania źródeł niskiej emisji,
- zastąpienie przestarzałych źródeł energii cieplnej nowoczesnymi(w tym likwidacja przestarzałych kotłowni węglowych),
- termomodernizacja budynków użyteczności publicznej,
- budowa i modernizacja oczyszczalni ścieków,
- budowa sieci kanalizacyjnych.
Maksymalna wartość dofinansowania dla tego priorytetu wynosi 2.000.000 Euro
Priorytet 2. Promowanie zrównoważonego rozwoju poprzez lepsze wykorzystanie i zarządzanie zasobami, w tym:
- zmniejszanie energo-, materiało i wodochłonności produkcji i usług poprzez poprawę
efektywności wykorzystania zasobów produkujących,
- wykorzystanie odnawialnych źródeł energii,
- wspieranie procesu tworzenia „zielonych” miejsc pracy i „zielonych zamówień”,
- działania na rzecz poprawy poziomu edukacji ekologicznej,
- działania zachęcające do ochrony, poprawy i przywracania różnorodności biologicznej,
- działania na rzecz wsparcia gospodarki leśnej,
Priorytet 3. Ochrona kulturowego dziedzictwa europejskiego, w tym transport publiczny i odnowa miast, w tym:
- rewitalizacja i adaptacja na cele kulturalne obiektów historycznych i zespołów
zabytkowych,
- rewitalizacja historycznych obszarów miejskich,
- rewitalizacja obiektów poprzemysłowych o wysokiej wartości historycznej na cele
kulturalne,
- renowacja, ochrona i zachowanie miejsc pamięci i martyrologii.
Wartość dofinansowania dla tego priorytetu wynosi powyżej 1.000.000 Euro
Priorytet 4.
Rozwój zasobów ludzkich poprzez m.in. promowanie wykształcenia i szkoleń, wzmacnianie w samorządzie i jego instytucjach potencjału z zakresu administracji lub służby publicznej, a także wspierających go procesów demokratycznych
Priorytet 5.Opieka zdrowotna i opieka nad dzieckiem.
Priorytet 6. Dotacje na badania naukowe projektów badawczych ze wszystkich dziedzin i dyscyplin naukowych realizowanych w ramach Mechanizmu Finansowego EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Szwajcarski Mechanizm Finansowy Unia Europejska i Szwajcaria podpisały umowę o finansowym wsparciu nowych państw członkowskich.
Celem wsparcia ma być zmniejszenie przepaści ekonomicznej i społecznej występującej pomiędzy starymi i nowymi państwami UE
Zakłada się, że prawie połowa tych środków (ponad 312 mln euro) trafi do Polski.
Realizacja programów i projektów będzie wspierana w czterech obszarach:
1. Bezpieczeństwo, stabilność i reformy
2. Infrastruktura i środowisko
3. Promocja sektora prywatnego
4. Rozwój ludzki i społeczny
beneficjenci szwajcarskiego wsparcia będą musieli zapewnić własny wkład finansowy, wysokości 40 % kosztów projektu.
13
Fundusz Spójności,
Fundusz LIFE+
Europejski Fundusz Rolny na rzecz
Obszarów Wiejskich (ROW),
Europejski Fundusz Rybacki,
Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej,
Europejski Instrument Sąsiedztwa
i Partnerstwa, wspierający współpracę
transgraniczną z krajami partnerskimi
(Ukrainą, Białorusią i
Obwodem Kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej
Fundusze UE
Fundusze strukturalne
Europejski Fundusz
Rozwoju Regionalnego
Europejski Fundusz Społeczny
Miasto Lublin
12
Modernizacja stadionu miejskiego przy Alejach Zygmuntowskich
VI
Lubelska Wojewódzka Dyrekcja Inwestycji
26,2
Budowa Centrum Spotkania Kultur w Lublinie
V
Samorząd Województwa Lubelskiego
10
Budowa Systemu Informacji Przestrzennej Lubelszczyzny
II
samorząd Województwa Lubelskiego
Międzynarodowy Port Lotniczy Lublin - Niedźwiada S.A.
49,5
Budowa Międzynarodowego Portu Lotniczego Lublin - Niedźwiada - I etap
III
Instytucja odpowiedzialna za realizację
Orientacyjny koszt całkowity (mln euro)
Nazwa projektu / zakres inwestycji
Priorytet RPO