Kosmiczny komputer

Z pozoru brzmi to jak wariacki sen, ale niektórzy fizycy dopuszczają myśl, że cały nasz Wszechświat jest w rzeczywistości jednym wielkim komputerem nieustannie dokonującym obliczeń. Żadne znane prawa fizyki nie wykluczają takiej ewentualności. Jeśli tak jest w istocie, to czy jest jakiś cel, oczekiwany wynik i kto miałby być tajemniczym programistą?

Cyfrowa fizyka

Pierwszą osobą, która wpadła na pomysł Wszechświata jako wielkiej maszyny obliczeniowej był Konrad Zuse, autor pierwszych programowalnych komputerów. W samym sercu tej teorii leży założenie, że kosmos jest tak naprawdę zbudowany z informacji. Innymi słowy, jeśli potniemy rzeczywistość na najmniejsze możliwe kawałki to okażą się nimi bity danych, a te można przecież wykorzystać w obliczeniach.

Byt z bitu

Bit jest najmniejszą jednostką informacji. Reprezentuje różnicę pomiędzy dwiema możliwościami - tak lub nie, prawda fałsz, zero lub jeden. W języku komputerów słowo „bit” odnosi się również do fizycznego sposobu jego zapisu. Na twardym dysku naszych komputerów bity są zapisywane jako miniaturowe magnesy, których bieguny wskazują górę lub dół. Część naukowców uważa, że kosmicznym odpowiednikiem naszych twardych dysków mogą być spiny elektronów.

Taktowanie kosmicznego zegara

Elektron zmieniając swój stan kwantowy może być tym samym, co bit zmieniający wartość z 0 na 1 lub odwrotnie. Skoro najwyraźniej Wszechświat składa się z cząstek elementarnych, których zachowanie można całkowicie opisać za pomocą kwantowych zmian jakim podlegają, to może być on w istocie opisany za pomocą bitów. Znany Wszechświat składa się z około 10 do osiemdziesiątej potęgi protonów oraz takiej samej liczy elektronów. Wynika z tego, że mógłby więc być symulowany przez komputer zdolny do przetwarzania około 10 do dziewięćdziesiątej bitów.

Obliczanie siebie

Seth Lloyd, Profesor prestiżowego Massachusetts Institute of Technology, który mówi o sobie, że jest „mechanikiem kwantowym”, wyznaje jeszcze bardziej rewolucyjną tezę. Uważa on, że Wszechświat, za pomocą niepodważalnych praw fizyki, które są w istocie jego „oprogramowaniem” w każdej chwili oblicza sam siebie, niejako przewidując każdy kolejny stan. Według Lloyda, kiedy całkowicie poznamy prawa natury, będziemy w stanie zastosować obliczenia kwantowe i zrozumieć kosmos.

Wynik działania

Zakładając, że Wszechświat faktycznie jest nieprawdopodobnie ogromnym komputerem to czy kiedykolwiek będziemy w stanie wykorzystać część jego mocy obliczeniowej do własnych celów? Czy potrafilibyśmy tak go „zaprogramować”, aby udzielił nam odpowiedzi na najbardziej nurtujące ludzkość pytania? Absurd takiego stawiania sprawy przedstawił Douglas Adams w swojej powieści „Autostopem przez galaktykę”. W książce ludzie otrzymują odpowiedź, którą jest nikomu nic nie mówiąca liczba 42.

Za kosmiczną zasłoną

Wizja świata, którym rządzą bezduszne prawa matematyki jest jednocześnie przerażająca i fascynująca. Z jednej strony już sam nasz moment pojawienia się w programie ma decydujący wpływ na możliwości jakie napotkamy. Z drugiej zaś rzeczywistość jest wynikiem obliczeń przeprowadzanych na bieżąco. Czy w obliczenia mogą się jednak wkraść jakieś błędy? Czy dla osób wierzących byłyby one równoważne cudom, które sprawiają, że na chwilę ustalony już od samego początku bieg rzeczy zostaje zmieniony?

Zagadka kosmicznego istnienia

W historii myśli i postępu wielokrotnie zdarzały się momenty, kiedy ludziom zdawało się, że rozwiązanie ostatecznej zagadki istnienia czai się tuż za rogiem. Pozostaje mieć tylko nadzieję, że w trakcie istnienia ludzkości uda nam się uzyskać właściwą odpowiedź. Pytanie tylko, czy nie będzie to równoznaczne z końcem cywilizacji.

---