FIZJOLOGIA - wykład 7:
FIZJOLOGIA UKŁADU POKARMOWEGO:
MODYFIKACJE UZĘBIENIA
ROŚLINOŻERCA: DRAPIEŻNIK: WSZYSTKOŻERCA:
- siekacze - siekacza - siekacze
- trzonowce - kły - kły
- przedtrzonowe - przedtrzonowe
- trzonowce
Roślinożerca - bydło, owce, kozy, konie
Mięsożerca - pies, kot
Wszystkożerca - człowiek, świnia
UKŁAD POKARMOWY CZŁOWIEKA
Jama gębowa + ślinianki
Przełyk + wątroba
Żołądek + trzustka
Jelito cienkie
Jelito grube
Odbyt
Stosunek długości jelit do ciała:
GATUNEK |
ODCINEK PP |
POJEMNOŚĆ (l) |
STOSUNEK DŁUGOŚCI CIAŁA / DŁUGOŚCI PP |
pies |
Żołądek Jelito cienkie Jelito grube |
4,33 1,62 1,0 |
1:6 |
koń |
Żołądek Jelito cienkie Jelito grube |
18 64 130 |
1:12 |
świnia |
Żołądek Jelito cienkie Jelito grube |
8,0 9,2 10,5 |
1:14 |
krowa |
Żwacz - czepiec Księgi Trawieniec Jelito cienkie Jelito grube |
180 14 13 66 38 |
1:20 |
TYPY TRAWIENIA:
Trawienie MECHANICZNE (gryzienie, rozcieranie, mieszanie)
Trawienie CHEMICZNE (udział enzymów trawiennych)
Trawienie BIOLOGICZNE (udział drobnoustrojów)
ŚLINA:
GRUCZOŁY ŚLINOWE: RODZAJE ŚLINY:
- przyusznicze - surowicza (ś. przyusznicze)
- podjęzykowe - mieszana (ś. podjęzykowa)
- podżuchwowe - śluzowa (ś. podżuchwowa)
Produkcja śliny (dobowa):
|
OBJĘTOŚĆ (l) |
pH |
krowa |
40-60 |
8,2-8,4 |
koń |
30-40 |
7,3-7,8 |
owca |
5-15 |
8,0-8,2 |
świnia |
10-15 |
7,1-7,5 |
pies |
0,3-0,5 |
7,3-7,8 |
SKŁAD ŚLINY
- 99% woda
- 1% składniki mineralne:
Nieorganiczne: K+, CL-, H2C03, NA+, CA2+, jodki, fluorki, fosforan
Organiczne: białka (albuminy, globuliny, enzymy), aminokwasy, mocznik, kreatyna, mucyna, czynniki bakteriostatyczne np. lizozym
ROLA ŚLINY
OCHRONA
- mechaniczne spłukiwanie śluzówki jamy ustnej
- rozcieranie soli zawartych w pokarmach i zabezpieczanie przed zaburzeniami osmotycznymi
- buforowanie kwaśnych i zasadowych składników pokarmowych
- wytwarzanie EGF (nabłonkowy czynnik wzrostu), zapewniają regenerację nabłonka w PP
TERMOREGULACYJNA
REGULACJA GOSPODARKI WODNEJ
TRAWIENNA:
- nawilżanie, formowanie kęsa, ułatwianie połykania, działanie enzymów amylolitycznych
Ślina bogata w bioaktywne peptydy i białka takie jak:
Czynniki wzrostowe (EGF, IGF, NGF)
Neuroprzekaźniki (NPY, VIP, substancja P)
Hormony (gastryna, somatostatyna, glukagon, leptyna)
Czynniki antybakteryjne (lizozym, defenzyny)
AMYLAZA ŚLINOWA
- człowiek, małpy człekokształtne, świnia, szczur, ptaki (reszta ich nie ma!)
- wiązanie α-1,4-glikozydowa skrobi, rozkładając ją przez stadia dekstryn
- skrobia → amylodekstryny (fioletowe) → erytrodekstryny (czerwone) → achrodekstryny (bezbarwne) → maltoza
- ph 6,7
- temperatura 38-40 C
- jony Cl
REGULACJA WYDZIELANIA ŚLINY
ODRUCHY BEZWARUNKOWE:
- receptory → błona śluzowa podniebienia, policzków, kubki smakowe, u przeżuwaczy śluzówka żwacza
- drogi dośrodkowe → włóka nerwu VII (twarzowego) i V (trójdzielnego)
- ośrodek wydzielania śliny w rdzeniu przedłużonym: część przednia → ślinianki podżuchwowe i podjęzykowe; część tylna → ślinianki przyusznice; przednia część podwzgórza
- drogi odśrodkowe → włókna przywspółczulne nerwu VII (podjęzykowa i podżuchwowa) i IX (przyuszna) oraz współczulne (odchodzące od piersiowego odcinka rdzenia kręgowego)
ODRUCHY WARUNKOWE:
- drogi dośrodkowe → nerwy wzrokowe i węchowe
RODZAJE ŚLINY
ślina PARASYMPATYCZNA - obfita, rzadka, dużo białka, mało mucyn, mało ciał stałych, podrażnienie włókien parasympatycznych → wzrost wydzielania śliny
ślina SYMPATYCZNA - niewielka ilość, gęsta, ciągliwa, niewielka ilość białka, dużo mucyn, duża ilość ciał stałych, podrażnienie włókien sympatycznych → hamowanie sekrecji
POŁYKANIE:
3 fazy:
1. Ustna dowolna
2. Gardłowa dowolna
3. Przełykowa odruchowa
ODRUCH POŁYKANIA
- ośrodek w rdzeniu przedłużonym
- zatrzymanie oddechu
- podniesienie podniebienia miękkiego / zamyka nozdrza tylne
- przesunięcie kęsa pokarmu do cieśni gardłowej i podniesienie krtani / zamyka drogi oddechowe
ŻOŁĄDEK:
- część wpustowa
- część denna
- część odźwiernikowa
GRUCZOŁY WŁAŚCIWE
- komórki śluzowe - produkują śluz
- komórki główne - pepsynogen
- komórki okładzinowe - woda, elektrolity, HCl, czynniki wewnętrzne (ułatwienie wchłaniania witaminy B12)
SKŁAD DOKU ŻOŁĄDKOWEGO
- pepsynogen → pepsyna (aktywna wobec HCl przy pH <5 → autokataliza); optymalne pH 1-2, u niektórych 3-3,5, endopeptydazy → wiązania peptydowe utworzone przez aminokwasy aromatyczne (fenyloalanina, tyrozyna) lub dwukarbosylowe wewnątrz łańcucha
- podpuszczka (renina, chymozyna); pH 6-6,5; kazeina → parakazeinian Ca
- lipaza żołądkowa
- kwas solny
REGULACJA WYDZIELANIA SOKU ŻOŁĄDKOWEGO
- wydzielanie PODSTAWOWE 1. - faza głowowa (j. ustna)
- wydzielanie TRAWIENNE 2. - faza żołądkowa
3. faza jelitowa
Nerw błędny!
Wrzody żołądka oraz dwunastnicy [np. u ptaków w żołądku mięśniowym są nadżerki]
Przyczyny:
wchłanianie w żołądku: aspiryna, etanol
helicobacter pylori
AKTYWNOŚĆ RUCHOWA ŻOŁĄDKA
skurcze TONICZNE - długotrwałe skurcze o niewielkiej sile, dopasowują stopień rozciągnięcia ściany żołądka do zawartości
skurcze PERYSTALTYCZNE - przesuwanie pokarmu w kierunku dwunastnicy, rozdrabnianie i mieszanie treści
TRZUSTKA:
- jest gruczołem zewnątrz- i wewnątrzwydzielniczym
a) część wewnątrzwydzielnicza (komórki pęcherzykowe, śródpęcherzykowe) - sok trzustkowy: enzymy oraz woda i elektrolity
b) część wewnątrzwydzielnicza (wyspa Langerhansa) - insulina, glukagon, polipeptyd trzustkowy PP, somatostatyna
SOK TRZUSTKOWY
- pH 7,1-8,4 (zależy od zawartości HCO3-)
- jony - Na, K, Mg, Cl, mocznik, kwas moczowy, fosforany, wodorowęglany, białka enzymatyczna
- izotoniczny do osocza
ENZYMY SOKU TRZUSTKOWEGO
PROTEOLITYCZNE:
ENDOPEPTYDAZY:
- TRYPSYNA - głównie lizozym i arginina (aktywowana przez enterokinazę, autokatalizę)
- CHYMOTRYPYNA A i B → tyrozyna, fenyloalanina, tryptofan, leucyny, metionina, aktywowana przez trypsynę
b) EGZOPEPTYDAZY:
- KARBOKSYPEPTYDAZA A - fenyloalanina, tyrozyna, aminokwasy rozgałęzione
- KARBOKSYPEPTYDAZA B - aminokwasy zasadowe, lizyna, arginina
LIPOLITYCZNE:
- LIPAZA - rozkład tłuszczów do kwasów tłuszczowych, monoglicerydów, glicerolu
- FOSFILIPAZA A (lecytynowa) - odczepia resztę kwasu tłuszczowego w pozycji 2 (lecytyny)
- FOSFOLIPAZA B - odczepia drugą resztę lecytyny
- ESTERAZY - działają na wiązania estrowe cholesterolu i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (ADEK)
AMYLOLITYCZNE:
- AMYLAZA TRZUSTKOWA
- MALTAZA
- NUKLEAZY - rozkład kwasów nukleinowych na nukleotydy
REGULACJA WYDZIELANIA SOKU TRZUSTKOWEGO
Unerwieni współczulne i przywspółczulne (nerw X)
Faza: głowowa, żołądkowa, jelitowa (najobfitsze wydzielanie)
Składniki chemiczne pokarmu i treści jelitowej wpływa na ilość uwalnianych enzymów
HAMOWANIE → somatostatyna, polipeptyd trzustkowy, enteroglukagon
POBUDZANIE:
Sok bogaty w białko - gastryna, acetylocholina, CCK-PZ (cholecystokinino-pankreozymina)
Sok bogaty w HCO3- - sekretyna
FAZY WYDZIELANIA SOKU TRZUSTKOWEGO
- faza głowowa 20%
- faza żołądkowa 5-10%
- faza jelitowa 70-80%
SOK JELITOWY:
- gruczoły dwunastnicze i jelitowe, kilkadziesiąt-kilkaset mln/24h
1. PROTEOLITYCZNE
- PEPTYDAZY
- DIPEPTYDAZY
- AMINOPEPTYDAZY
2. LIPOLITYCZNE
- LIPAZA JELITOWA
3. AMYLOLITYCZNE
- LAKTAZA
- MALTAZA
- SACHARAZA
4. POLINUKLEOTYDAZY
WĄTROBA
- woreczek żółciowy (u ludzi - pęcherzyk)
- u konia brak woreczka!
ŻÓŁĆ
- brak enzymów trawiennych!!
- 10-15 ml / kg
- pH 7,4-8,0
- 93% woda
- 7% składniki stałe (sole żółciowe!, fosfolipidy, cholesterol, kwasy tłuszczowe, barwniki - bilirubina i biliwerdyna, ślady białka, jony HCO3-, Cl, H, Na, Ca)
PRODUKCJA ŻÓŁCI
czynniki HUMORALNE zwiększają produkcję żółci:
- sekretyna
- gastryna
- histamina
- glukagon
- sole kwasów żółciowych
czynniki wpływające na wydzielanie:
- CCK (cholecystokinina)
- nerw X
FUNKCJE ŻÓŁCI
zmniejszanie napięcia powierzchownego
emulgacja tłuszczy
umożliwiają wchłanianie tłuszczów i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (ADEK)
neutralizacja kwaśnej treści pokarmowej napływającejdo dwunastnicy
pobudza perystaltykę jelit
działanie przewgnilne
FUNKCJE WĄTROBY
- produkcja żółci
metabolizm węglowodanów (synteza glikogenu, glikogenoliza, glukoneogeneza)
metabolizm tłuszczów (synteza kwasów tłuszczowych z octanów i cukrów, zamiana kwasów nienasyconych w nasycone, synteza cholesterolu, pochodnych kwasów tłuszczowych i witaminy D)
metabolizm białek (przekształcenie aminokwasów - dezaminacja, transaminacja, synteza aminokwasów, endogennych, synteza mocznika, synteza białek osocza z wyjątkiem immunoglobulin)
metabolizm nukleotydów (wytwarzanie kwasu moczowego)
detoksykacja organizmu (wiązanie, rozkład, magazynowanie i wydalanie toksyn, leków itp. metabolizm ksenobiotyków)
rozkład hormonów
usuwanie zużytych krwinek
magazynowanie witamin ADEK, żelaza
termoregulacja (wytwarza dużo ciepła)
synteza i wydzielanie żółci
JELITO CIENKIE
- DWUNASTNICA (pierwszy odcinek, zaraz za żołądkiem) - uchodzą do niej przewody dwóch narządów: wątroby i trzustki
wspólny przewód żółciowy doprowadzający żółć z wątroby i pęcherzyk żółciowy
przewód trzustkowy doprowadzający sok trzustkowy
- JELITO CZCZE - między dwunastnicą a jelitem biodrowym, tworzy liczne pętle
- JELITO BIODROWE - rozpoczyna się jelitem czczym be wyraźnej granicy (średnica i grubość ścian)
FUNKCJE JELITA CIENKIEGO
Trawienie i wchłanianie pokarmów
Przesuwanie (pasaż) nie strawionej części w kierunku jelita grubego
Trawienie odbywa się dzięki enzymom pochodzenia między innymi z trzustki i wątroby, polega na rozkładowi substancji pokarmowych na związki proste, które są wchłaniane do krwi
Pasaż treści pokarmowej odbywa się dzięki rytmicznym skurczom błony mięśniowej (ruchy perystaltyczne)
Regulacja poprzez komórki nerwowe i hormony
POWIERZCHNIA CHŁONNA NABŁONKA JELITOWEGO
Pofałdowanie błony śluzowej (wzrost powierzchni 3krotny)
Kosmki jelitowe - (palczaste lub w kształcie listków uwypuklenia błony śluzowej) zwiększają powierzchnię wchłoną 10-14krotnie
Rąbek szczoteczkowy - liczne mikrokosmki - palczaste uwypuklenia błony komórek enterocytów (kilkaset na każdy enterocycie) wzrost powierzchni 20krotny
KOSMEK JELITOWY
wysokość: 1 mikrometr, szerokość: 0,1 mikrometra
WCHŁANIANIE SKŁADNIKÓW POKARMOWYCH
Jelito cienkie → duża powierzchnia resorpcyjna → fałdy, kosmki, mikrokosmki
MIKROKOSMI - wytwór enterocytów, wysokość 1 mikrometr, szerokość 0,5 mikrometra
Dyfuzja (wchłanianie bierne)
Wchłanianie czynne (transport aktywny)
DYFUZJA - ilość wchłoniętej substancji zależy od jej masy cząsteczkowej, rozpuszczalności, różnicy stężeń, w świetle jelita i płynie śródtkankowym lub krwi, ewentualnie pH
WCHŁANIANIE CZYNNE - wbrew gradientowi elektrochemicznemu, zachodzi przy udziale związków wysokoenergetycznych (ATP)
JELITO GRUBE
- rozkład przez mikroorganizmy cukrów strukturalnych do monocukrów → fermentacje → kwasy tłuszczowe (LKT)
- wchłanianie H20, Na+, K+, produktów powstałych przy fermentacji cukrów i białek
- formowanie kału
koń - 15-25 kg/24h
bydło - 15-70 kg/24h
świnia - 3 kg/24h
PROCESY ZACHODZĄCE W JELICIE GRUBYM
Trawienie błonnika przy udziale enzymów pochodzenia bakteryjnego
Beztlenowy rozpad białek? przy udziale enzymów pochodzenia bakteryjnego (gnicie)
Bakteryjna synteza witaminy K
Wchłanianie H20
Wydalanie nadmiaru jonów z kałem (nie wchłonięte w jelicie)
Formowanie kału (nie strawione resztki pokarmu + bakterie)
MOTORYKA JELIT
- automatyzm oraz unerwienie wegetatywne
- związana z mięśniówką gładką - podłużną i okrężną w ścianie narządów, ponad to obecność warstwy mięśniowej w błonie śluzowej i elementy kurczliwe w kosmkach
- mieszanie treści pokarmowej i jej transport z szybkością zapewniającą trawienie i wchłanianie
- oczyszczanie PP z nie strawionych części pokarmu, bakterii i wydzielanych soków
- silniejsza w jelicie cienkim
- skurcze pojedyncze (fazowe, segmentowane) - pojawiają się w wielu miejscach, dotyczą głównie mięśni okrężnej, powodują mieszanie treści pokarmowych, wykazują charakter wędrujący na krótkie odległości, są wyraźne w dwunastnicy, początkowym odcinku jelita czczego i rozchodzą się z duża szybkością do 10 cm/s
- propulsywne - perystaltyczne, antyperystaltyczne, propulsywne przyśpieszone (błyskawiczne), przenoszone na dalsze odległości
PRZEŻUWACZE
- bydło
- owce
- kozy itp.
Przedżołądki:
-żwacz
-czepiec
-księgi
Żołądek właściwy:
-trawieniec
WARUNKI BYTOWANIA PIERWOTNIAKÓW I BAKTERII W PRZEDŻOŁĄDKACH
- środowisko beztlenowe
- pH 6-7
- temperatura około 40 C
- obecność składników odżywczych
TRAWIENIE U PRZEŻUWACZY
żołądek złożony, 4 komorowy
ŻWACZ, CZEPIEC, KSIĘGI - przedżołądki, rozwijają się z zachyłka przełyku do 2-3 miesięcy życia
TRAWIENIEC - żołądek właściwy
ŻWACZ - kadź fermentacyjna, ty bytują bakterie i pierwotniaki (symbioza), pojemność 120-150 l
1 ml treści żwacza: 700 000 - 1,2 mln pierwotniaków, 10 mld bakterii
- temperatura - 40 C
- pH - 6,5-7
- beztlenowość
FUNKCJE BAKTERII W ŻWACZU
Produkcja enzymów trawiennych
Produkcja kompleksu witamin z grupy B
Tworzenie kanalików do przemieszczania gazów powstających w wyniku procesów fermentacyjnych
Pokarm dla pierwotniaków
Dla przeżuwaczy charakterystyczne zjawisko to:
Odłykanie - reakcja odruchowa
Odbijanie gazów - powstałe w żwaczu w czasie fermentacji: CO2, CH2, NH4, H2S, H2. 1-2 razy na minutę, jednorazowo 0,5-1,7 l gazów, co daje 25-35 l/godzinę
Przeżuwanie - szereg następujących po sobie odruchów:
odłykanie
powtórne żucie
ponowne łykanie
TRAWIENIE WĘGLOWODANÓW U PRZEŻUWACZY
SKROBIA CELULOZA HEMICELULOZA POLIMERY FRUKTOZY PEKTYNY
↘ ↓ ↙ ↓ ↓
G L U K O Z A F R U K T O Z A K WA S
U R O N O W Y
↘ ↙ ↙
K W A S
P I R O G R O N O WY
↙ ↓ ↘
KWAS KWAS KWAS
MRÓWKOWY OCTOWY MLEKOWY
↙ ↘ ↓
↓ KWAS KWAS KWAS
OCTOWY PROPIONOWY MASŁOWY
H2, CO2, CH4 6 : 3 : 1
Wchłanianie w 90%, stanowi to około 70% energii metabolicznej dostarczanej do procesów życiowych.
PRZEMIANY ZWIĄZKÓW AZOTOWYCH (białkowych i niebiałkowych)
ślina
pokarm → NBN ↙
↘ ↙
BIAŁKO
↙ ↘
↙ AMINKOWASY
↘
BIAŁKO ← ← ← ↓ ← AMONIAK
MIKROORGANIZMY
↓ ↓
trawieniec i jelito cienkie
1-2 kg białka drobnoustrojów dziennie jako źródło aminokwasów
WYKORZYSTANIE LOTNYCH KWASÓW TŁUSZCZOWYCH
ŻWACZ
LKT
↙ ↙ ↓ ↘ ↘
kwas pirogronowy kwas kwas octowy kwas propionowy, octowy, maslowy
kwas mlekowy masłowy ↓ ↓ ↓
↘ ↙ TŁUSZCZ KWASY UTLENIANIE
GLUKOZA MLEKA TŁUSZCZOWE KOMÓRKOWE
CIAŁO KETONOWE
TKANKA WSZYSTKIE
WĄTROBA GRUCZOŁ MLECZNY TŁUSZCZOWA TKANKI
Rynienka przełykowa - u młodych przeżuwaczy twór zbudowany z 2 warg biegnących wzdłuż czepca, po dnie ksiąg do ujścia księgowo-trawieńcowego
bydło 7-12
owce 7-14
kozy 6-16
Cykl żwaczowo-czepcowy na 5 minut po nakarmieniu.
Częstość skurczów jest najwyższa ok. 10 godzin po karmieniu
Aktywność ruchowa zależy od:
- wypełnienia trawieńca, ksiąg i czepca
- składu chemicznego paszy
- pH treści żwacza
- poziomu cukru we krwi
Ruchy żołądka są ściśle związane z układem nerwowym:
Ośrodek odpowiedzialny za ruchy przedżołądków znajduje się w rdzeniu przedłużonym.
Ośrodek hamowania ruchów w wyższych piętrach pnia mózgu.
HORMONY WYDZIELANE W JELICIE CIENKIM
sekretyna
cholecystokinina (CCK)
motylina
enterogastron
pankreozymina
GASTRYNA
- to hormon wydzielany przez komórki G części odźwiernikowej jelita
Bodźcami pobudzającymi wydzielanie gastryn są:
- obecność treści pokarmowej - w żołądku, aminokwasy i peptydy
- rozciąganie ścian żołądka oraz pobudzanie nerwu błędnego
Gastryna pobudza:
- wydzielanie soku żołądkowego
- wzrost nabłonka jelita cienkiego i grubego
SEKRETYNA
- wydzielana w śluzówce dwunastnicy
- narząd docelowy to trzustka i wątroba
- symulatory wydzielania:
a. działanie kwaśnej papki pokarmowej na błonę śluzową dwunastnicy
Działanie:
- stymuluje wytwarzanie alkalicznych składników soku trzustkowego
- pobudza wątrobę do wytwarzania żółci
CHOLECYSTOKININA (CCK)
- wydzielana w śluzówce dwunastnicy i jelita czczego
- narząd docelowy - trzustka i woreczek żółciowy
- symulatory:
a. obecność kwasów tłuszczowych i częściowo rozłożonych białek w dwunastnicy
Działanie:
- stymuluje uwalnianie enzymów trawiennych trzustki, opróżnianie i obkurczanie woreczka żółciowego
- hamuje czucie głodu
MOTYLINA
- wydzielana przez śluzówkę jelita cienkiego
- stymuluje skurcze mięśni gładkich jelita
- jej antagonista przyśpiesza opróżnianie żołądka oraz pobudza motorykę odcinka żołądkowo-jelitowego
ENTEROGASTRON
- wydzielana w śluzówce dwunastnicy oraz początkowym odcinku jelita grubego
- stymulacje:
a. pod wypływem bodźców nerwowych i obecności kwasów tłuszczowych i glukozy
Działanie:
- hamuje na drodze humoralnej wydzielanie soku żołądkowego
- zmniejsza aktywność skurczową żołądka powodując powolne opróżnianie
PANKREOZYMINA
- wydzielana w śluzówce dwunastnicy
- narząd docelowy - trzustkowy
- powoduje zwiększanie stężenia enzymów trawiennych w soku trzustkowym, przy stałej jego objętości
GRELINA
- została odkryta w 1999 roku
- około 60-70% greliny występuje we krwi
- jest uwalniana z komórek okładzinowych trzonu i dna żołądka
- działa poprzez swoiste receptory umiejscowione m. in. w podwzgórzu, przysadce mózgowej, trzustce, nerkach, mięśniu sercowym, naczyniach krwionośnych, tkance tłuszczowej, jajnikach i łożysku
- grelina jest bezpośrednio związana z kontrolą równowagi energetycznej prze pobudzenie apetytu, zwiększenie pobierania pokarmu, inicjowanie przyjmowania posiłków, a także przez oszczędzanie gromadzonej tkanki tłuszczowej
- ponad to grelina zwiększa wydzielanie kwasu solnego i uwalnianie gastryny, reguluje aktywność motoryczną PP, a także działa ochronnie na błonę śluzową żołądka i jelit
APELINA
- wyizolowana po raz pierwszy w 1998 roku
- w ostatnich latach odkryto obecność apeliny w rozmaitych narządach: w PP, tkance tłuszczowej, mózgu, nerkach, wątrobie, płucach
- apelina jest jednym z hormonów wydzielanych przez komórki tłuszczowe i jej nadmiar stwierdza się w przebiegu chorób związanych z otyłością
- różne badania udowodniły istotną rolę apeliny w patogenezie otyłości i kontroli metabolizmu. Wykazano, że apelina działa na ośrodek pragnienia, hamując głód oraz modyfikuje sekrecję hormonów przysadkowych i podwzgórzowych. W wielu badaniach wykazano, że o stężeniu apeliny wyraźnie decyduje stan odżywienia organizmu (…)
Fizjologia - wykład 7: FIZJOLOGIA UKŁADU POKARMOWEGO
12