ACTIVUM						PASSIVUM
INDICATIVUS
I - āre	II - ēre	III -ĕre	III - ĕre (-io)	IV - īre	sum, esse, fui	I - āri	II - ēri	III - i	III - i (-io)	IV - īri
PRÆSENS
laudo chwalę laudas laudat laudāmus laudātis laudant	monĕo napominam mones monet monēmus monētis monent	vinco zwyciężam vincis vincit vincĭmus vincĭtis vincunt	capĭo biorę capis capit capĭmus capĭtis capĭunt	punĭo karzę punis punit punīmus punītis punĭunt	sum jestem es est sŭmus estis sunt	laudor jestem chwalony laudāris laudātur laudāmur laudamĭni laudantur	monĕor jestem upominany monēris monētur monēmur monemĭni monentur	vincor jestem zwyciężany vincĕris vincĭtur vincĭmur vincimĭni vincuntur	capĭor jestem brany capĕris capĭtur capĭmur capimĭni capiuntur	punĭor jestem karany punīris punītur punīmur punimĭni puniuntur
IMPERFECTUM
laudābam chwaliłem laudābas laudābat laudabāmus laudabātis laudābant	monēbam napominałem monēbas monēbat monebāmus monebātis monēbant	vincēbam zwyciężałem vincēbas vincēbat vincebāmus vincebātis vincēbant	capiēbam brałem capiēbas capiēbat capiebāmus capiebātis capiēbant	puniēbam karałem puniēbas puniēbat puniebāmus puniebātis puniēbant	ĕram byłem ĕras ĕrat erāmus erātis ĕrant	laudābar byłem chwalony laudabāris (-re) laudabātur laudabāmur laudabamĭni laudabantur	monēbar byłem upominany monebāris (-re) monebātur monebāmur monebamĭni monebantur	vincēbar byłem zwyciężany vincebāris (-re) vincebātur vincebāmur vincebamĭni vincebantur	capiēbar byłem brany capiebāris (-re) capiebātur capiebāmur capiebamĭni capiebantur	puniēbar byłem karany puniebāris (-re) puniebātur puniebāmur puniebamĭni puniebantur
FUTURUM PRIMUM (I)
laudābo będę chwalił laudābis laudābit laudabĭmus laudabĭtis laudābunt	monēbo będę upominał monēbis monēbit monebĭmus monebĭtis monēbunt	vincam będę zwyciężał vinces vincet vincēmus vincētis vincent	capĭam będę brał capĭes capĭet capiēmus capiētis capĭent	punĭam będę karał punĭes punĭet puniēmus puniētis punĭent	ĕro będę ĕris ĕrit erĭmus erĭtis ĕrunt	laudābor będę chwalony laudabĕris (-re) laudabĭtur laudabĭmur laudabimĭni laudabuntur	monēbor będę upominany monebĕris (-re) monebĭtur monebĭmur monebimĭni monebuntur	vincar będę zwyciężany vincēris (-re) vincētur vincēmur vincemĭni vincentur	capĭar będę brany capiēris (-re) capiētur capiēmur capiemĭni capientur	punĭar będę karany puniēris (-re) puniētur puniēmur puniemĭni punĭentur
PERFECTUM
laudāvi pochwaliłem laudavisti laudāvit laudavĭmus laudavistis laudavērunt(-ere)	monŭi upomniałem monuisti monuit monuĭmus monuistis monuērunt (-ere)	vīci zwyciężyłem vicisti vicit vicĭmus vicistis vicērunt (-ere)	cēpi zabrałem cēpisti cēpit cepĭmus cēpistis cepērunt (-ere)	punīvi ukarałem punivisti punīvit punivĭmus punivistis punivērunt(-ere)	fŭi byłem fŭisti fŭit fŭimus fŭistis fuērunt (-ere)	laudātus, sum zostałem pochwalony - a, es - um est laudāti, sumus - æ, estis - a sunt	monĭtus, sum zostałem upomniany - a, es - um est monĭti, sumus - æ, estis - a sunt	victus, sum zostałem zabrany - a, es - um est victi, sumus - æ, estis - a sunt	captus, sum zostałem zabrany - a, es - um est capti, sumus - æ, estis - a sunt	punītus, sum zostałem ukarany - a, es - um est punīti, sumus - æ, estis - a sunt
PLUSQUAMPERFECTUM
laudavĕram pochwaliłem był laudavĕras laudavĕrat laudaverāmus laudaverātis laudavĕrant	monuĕram upomniałem był monuĕras monuĕrat monuerāmus monuerātis monuĕrant	vicĕram zwyciężyłem był vicĕras vicĕrat vicerāmus vicerātis vicĕrant	cepĕram zabrałem był cepĕras cepĕrat ceperāmus ceperātis cepĕrant	punivĕram ukarałem był punivĕras punivĕrat puniverāmus puniverātis punivĕrant	fuĕram byłem fuĕras fuĕrat fuerāmus fuerātis fuĕrant	laudātus, eram zostałem pochwalony - a, eras - um erat laudāti, erāmus - æ, erātis - a erant	monĭtus, eram zostałem upomniany - a, eras - um erat monĭti, erāmus - æ, erātis - a erant	victus, eram zostałem zwyciężony - a, eras - um erat victi, erāmus - æ, erātis - a erant	captus, eram zostałem zabrany - a, eras - um erat capti, erāmus - æ, erātis - a erant	punītus, eram zostanę ukarany - a, eras - um erat punīti, erāmus - æ, erātis - a erant
FUTURUM EXACTUM (II)
laudavĕro pochwalę laudavĕris laudavĕrit laudaverĭmus laudaverĭtis laudavĕrint	monuĕro upomnę monuĕris monuĕrit monuerĭmus monuerĭtis monuĕrint	vicĕro zwyciężę vicĕris vicĕrit vicerĭmus vicerĭtis vicĕrint	cepĕro zabiorę cepĕris cepĕrit ceperĭmus ceperĭtis cepĕrint	punivĕro ukarzę punivĕris punivĕrit puniverĭmus puniverĭtis punivĕrint	fuĕro będę fuĕris fuĕrit fuerĭmus fuerĭtis fuĕrint	laudātus, ero zostanę pochwalony - a, eris - um erit laudāti, erĭmus - æ, erĭtis - a erunt	monĭtus, ero zostane upomniany - a, eris - um erit monĭti, erĭmus - æ, erĭtis - a erunt	victus, ero zostane zwyciężony - a, eris - um erit victi, erĭmus - æ, erĭtis - a erunt	captus, ero zostanę zabrane - a, eris - um erit capti, erĭmus - æ, erĭtis - a erunt	punītus, ero zostanę ukarany - a, eris - um erit punīti, erĭmus - æ, erĭtis - a erunt
CONIUNCTIVUS
PRÆSENS
laudem chwaliłbym laudes laudet laudēmus laudētis laudent	monĕam upominałbym monĕas moneat moneāmus moneātis moneant	vincam zwyciężyłbym vincas vincat vincāmus vincātis vincant	capiam brałbym capias capiat capiāmus capiātis capiant	punĭam karałbym punĭas punĭat puniāmus puniātis punĭant	sim byłbym sīs sit sīmus sītis sint	lauder byłbym chwalony laudēris (-re) laudētur laudēmur laudemĭni laudentur	monĕar byłbym upominany moneāris (-re) moneātur moneāmur moneamĭni moneantur	vincar byłbym zwyciężany vincāris (-re) vincātur vincāmur vincamĭni vincantur	capĭar byłbym brany capiāris (-re) capiātur capiāmur capiamĭni capiantur	punĭar byłbym karany puniāris (-re) puniātur puniāmur puniamĭni puniantur
IMPERFECTUM
laudārem chwaliłbym laudāres laudāret laudarēmus laudarētis laudārent	monērem upominałbym monēres monēret monerēmus monerētis monērent	vincĕrem zwyciężałbym vincĕres vincĕret vincerēmus vincerētis vincĕrent	capĕrem brałbym capĕres capĕret caperēmus caperētis capĕrent	punīrem karałbym punīres punīret punirēmus punirētis punīrent	essem / forem byłbym esses / fores itd. esset essēmus essētis essent	laudārer byłbym chwalony laudarēris (-re) laudarētur laudarēmur laudaremĭni laudarentur	monērer byłbym upominany monerēris (-re) monerētur monerēmur moneremĭni monerentur	vincĕrer byłbym zwyciężany vincerēris (-re) vincerētur vincerēmur vinceremĭni vincerentur	capĕrer byłbym brany caperēris (-re) caperētur caperēmur caperemĭni caperentur	punīrer byłbym karany punirēris (-re) punirētur punirēmur puniremĭni punirentur
PERFECTUM
laudavĕrim pochwaliłbym laudavĕris laudavĕrit laudaverĭmus laudaverĭtis laudavĕrint	monuĕrim upomniałbym monuĕris monuĕrit monuerĭmus monuerĭtis monuĕrint	vicĕrim zwyciężyłbym vicĕris vicĕrit vicerĭmus vicerĭtis vicĕrint	cepĕrim zabrałbym cepĕris cepĕrit ceperĭmus ceperĭtis cepĕrint	punivĕrim ukarałbym punivĕris punivĕrit puniverĭmus puniverĭtis punivĕrint	fuĕrim byłbym fuĕris fuĕrit fuerĭmus fuerĭtis fuĕrint	laudātus, sim zostałbym pochwalony - a, sis - um sit laudāti, simus - æ, sitis - a sint	monĭtus, sim zostałbym upomniany - a, sis - um sit monĭti, simus - æ, sitis - a sint	victus, sim zostałbym zwyciężony - a, sis - um sit victi, simus - æ, sitis - a sint	captus, sim zostałbym zabrany - a, sis - um sit capti, simus - æ, sitis - a sint	punītus, sim zostałbym ukarany - a, sis - um sit punīti, simus - æ, sitis - a sint
PLUSQUAMPERFECTUM
laudavissem pochwaliłbym był laudavisses laudavisset laudavissēmus laudavissētis laudavissent	monuissem upomniałbym był monuisses monuisset monuissēmus monuissētis monuissent	vicissem zwyciężyłbym był vicisses vicisset vicissēmus vicissētis vicissent	cēpissem zabrałbym był cēpisses cēpisset cepissēmus cepissētis cepissent	punivissem ukarałbym był punivisses punivisset punivissēmus punivissētis punivissent	fuissem byłbym był fuisses fuisset fuissēmus fuissētis fuissent	laudātus, essem zostałbym pochwalony - a, esses - um esset laudāti, essēmus ­- æ, essētis - a essent	monĭtus, essem zostałbym upomniany - a, esses - um esset monĭti, essēmus - æ, essētis - a essent	victus, essem zostałbym zwyciężony - a, esses - um esset victi, essēmus - æ, essētis - a essent	captus, essem zostałbym zabrany - a, esses - um esset capti, essēmus - æ, essētis - a essent	punītus, essem zostałbym ukarany - a, esses - um esset punīti, essēmus - æ, essētis - a essent
IMPERATIVUS
PRÆSENS
S2 - lauda! (po-) chwal! P2 - laudāte!	S2 - mone! upomnij(-minaj)! P2 - monēte!	S2 - vince! zwycięż (-aj)! P2 - vincĭte!	S2 - cape! (za-) bierz! P2 - capĭte!	S2 - puni! (u-) karz! P2 - punīte!	S2 - es! bądź! P2 - este!	S2 - laudāre! bądź chwalony! P2 - laudamĭni!	S2 - monēre! bądź upominany! P2 - monemĭni!	S2 - vincĕre! bądź zwyciężany! P2 - vincemĭni!	S2 - capĕre! bądź (za) brany! P2 - capimĭni!	S2 - punīre! bądź karany! P2 - punĭmi!
FUTURUM PRIMUM (I)
S2 - laudāto! ( po-) chwal! (w przyszłości) S3 - laudāto! P2 - laudatōte! P3 - laudanto!	S2 - monēto! upomnij(-minaj)! (w przyszłości) S3 - monēto! P2 - monetōte! P3 - monento!	S2 - vincĭto! zwycięż (-aj)! (w przyszłości) S3 - vincĭto! P2 - vincitōte! P3 - vincunto!	S2 - capĭto! (za-) bierz! (w przyszłości) S3 - capĭto! P2 - capitōte! P3 - capiunto!	S2 - punīto! (u-) karz! (w przyszłości) S3 - punīto! P2 - punitōte! P3 - puniunto!	S2 - esto! bądź! (w przyszłości) S3 - esto! P2 - estōte! P3 - sunto!	S2 - laudātor! bądź chwalony! (w przyszłości) S3 - laudātor! P3 - laudantor!	S2 - monētor! bądź upominany! (w przyszłości) S3 - monētor! P3 - monentor!	S2 - vincĭtor! bądź zwyciężany! (w przyszłości) S3 - vincĭtor! P3 - vincuntor!	S2 - capĭtor! bądź (za) brany! (w przyszłości) S3 - capĭtor! P3 - capiuntor!	S2 - punītor! bądź karany! (w przyszłości) S3 - punītor! P3 - puniuntor!

ACTIVUM

PASSIVUM

I - āre

II - ēre

III - ĕre

III - ĕre (-io)

IV - īre

sum, esse, fui

I - āri

II - ēri

III - i

III - i (-io)

IV - īri

INFINITIVUS

PRÆSENS

laudāre chwalić

monēre napominać

vincĕre zwyciężać

capĕre brać

punīre karać

esse być, że jestem

laudāri być chwalonym

monēri być upominanym

vinci być zwyciężanym

capi być branym

punīri być karanym

PERFECTUM

laudavisse pochwalić

monuisse upomnieć

vicisse zwyciężyć

cepisse wziąć

punivisse ukarać

fŭisse że byłem

laudātum, am, um (os, as, a) esse laudatus, a, um (i, æ, a) esse zostać pochwalonym

monĭtum, am, um (os, as, a) esse monitus, a, um (i, æ, a) esse zostać upomnianym

victum, am, um (os, as, a) esse victus, a, um (i, æ, a) esse zostać zwyciężonym

captum, am, um (os, as, a) esse captus, a, um (i, æ, a) esse zostać wziętym

punītum, am, um (os, as, a) esse punitus, a, um (i, æ, a) esse zostać ukaranym

FUTURUM

laudatūrum, am, um (os, as, a) esse laudatūrus, a, um (i, æ, a) esse że pochwalę

monitūrum, am, um (os, as, a) esse monitūrus, a, um (i, æ, a) esse że upomnę

victūrum, am, um (os, as, a) esse victūrus, a, um (i, æ, a) esse że zwyciężę

captūrum, am, um (os, as, a) esse captūrus, a, um (i, æ, a) esse że wezmę

punitūrum, am, um (os, as, a) esse punitūrus, a, um (i, æ, a) esse że ukarzę

futūrum, am, um esse albo: fore że będę

laudātum iri że będę chwalony

monĭtum iri że będę upominany

victum iri że będę zwyciężany

captum iri że będę wzięty

ponītum iri że będę karany

PARTICIPIUM

PRÆSENS

PERFECTUM

laudans, -ntis chwalący, chwaląc

monens, -ntis upominający, upominając

vincens, -ntis zwyciężający, zwyciężając

capiens, -ntis biorący, biorąc

puniens, -ntis karzący, karząc

(tylko od złożeń)

laudātus, -a, -um pochwalony

monĭtus, -a, -um upomniany

victus, -a, -um zwyciężony

captus, -a, -um wzięty

punĭtus, -a, -um ukarany

FUTURUM GERUNDIVUM

laudatūrus,-a,-um mający chwalić

monitūrus,-a,-um mający upominać

victūrus, -a, -um mający zwyciężyć

captūrus,-a,-um mający brać

punitūrus,-a, -um mający karać

futūrus, -a, -um mający być, przyszły

laudandus, -a, -um mający być chwalonym

monendus, -a, -um mający być upominanym

vincendus, -a, -um mający być zwyciężanym

capiendus, -a, -um mający być branym

puniendus, -a, -um mający być karanym

GERUNDIUM

CONSECUTIO TEMPORUM

(laudāre) laudandi chwalenia laudando (laudāre) ad laudandum laudando

(monēre) monendi upominania monendo (monēre) ad monendum monendo

(vincĕre) vincendi zwyciężania vincendo (vincĕre) ad vincendum vincendo

(capĕre) capiendi brania capiendo (capĕre) ad capiendum capiendo

(punīre) puniendi karania puniendo (punīre) ad puniendum puniendo

ZDANIE

czynność RÓWNOCZESNA

czynność WCZEŚNIEJSZA

czynność PÓŹNIEJSZA

główne

podrzędne

czasy główne: præs., futurum I i II

CONIUNCTIVUS PRÆSENTIS

CONIUNCTIVUS PERFECTI

-URUS SIM

czasy historyczne: impf., pf., plqpf., præs. hist.

CONIUNCTIVUS IMPERFECTI

CONIUNCTIVUS PLUSQUAMPERFECTI

-URUS ESSEM

SUPINUM

(venio) laudātum aby chwalić (difficilis) laudātu do chwalenia

(venio) monĭtum aby upominać (difficilis) monĭtu do upomnienia

(venio) victum aby zwyciężyć (difficilis) victu do zwyciężenia

(venio) captum aby brać (difficilis) captu do brania

(venio) punītum aby karać (difficilis) punītu do ukarania

FORMA CZASOWNIKA = TEMAT + SPÓJKA + CECHA CZASU + KOŃCÓWKA OSOBOWA PODANO PRZYKŁADOWE TŁUMACZENIE CZASOWNIKA W FORMIE PIERWSZEJ OSOBY LICZBY POJEDYNCZEJ DLA RODZAJU MĘSKIEGO.

Deklin.

I

II

III

IV

V

OSOBLIWOŚCI DEKLINACYJNE

Typ

spółgłoskowy

samogłoskowy

mieszany

F. podst.

-a, -æ

-us, -i

-er, -i

- um, -i

~, -is

~, -is

~, -is

-e/ -al/ -ar, -is

-es/ -is/ -i,-is

- us, -us

-u, -us

-es, -ei

dom

siła

rzeczowniki pochodzenia greckiego

Rodzaj

f

m

m

n

m, f

m, f

n

n

m, f

m

n

f

f

f

dekl. I

dekl. II

dekl. III

SINGULARIS

NOM

a

us

er

um

= nom

= nom

= nom

e/ al/ ar

es/ is/ i

us

u

es

domus

vis

-a, -e, -as

-eus, -os, -on

-es, -as, -is, -er

GEN

æ

i

i

i

is

is

is

is

is

us

us

ei

domus

-

-æ, -es

-os

-is, -i, -os

DAT

æ

o

o

o

i

i

i

i

i

ui

u

ei

domui

-

-æ

-o

-i

ACC

am

um

um

um

em

em

= nom

=nom

em

um

u

em

domum

vim

-am, -an, -en

-um, -on

-em, -en, -im, -in, -a

ABL

ā

o

o

o

e

e

e

i

e

u

u

e

domo

vi

-a, -e

-o

-e, -i

VOC

a

e

er

um

= nom

= nom

= nom

=nom

=nom

us

u

es

domus

-

-a, -e

-eu

= nom, -e

PLURALIS

SINGULARIS

NOM

æ

i

i

a

es

es

a

ĭa

es

us

ua

es

domus

vires

-

nemo - nikt

nihil - nic

GEN

arum

orum

orum

orum

um

um

um

ĭum

ium

uum

uum

erum

domorum (uum)

virium

gdzie?

nullius

nullius rei

DAT

is

is

is

is

ĭbus

ĭbus

ĭbus

ĭbus

ĭbus

ĭbus

ĭbus

ebus

domĭbus

virĭbus

-

nemini

nulli rei

ACC

as

os

os

a

es

es

a

ĭa

es

us

ua

es

domos (us)

vires

dokąd?

neminem

nihil

ABL

is

is

is

is

ĭbus

ĭbus

ĭbus

ĭbus

ĭbus

ĭbus

ĭbus

ebus

domĭbus

virĭbus

skąd? gdzie?

nullo

nulla re

VOC

æ

i

i

a

es

es

a

ĭa

es

us

ua

es

domus

vires

-

-

-

PRONOMINA - ZAIMKI

Rodzaj

PERSONALIA - osobowe

REFLEX. zwrotne

DEMONSTRATIVA - wskazujące

DETERMINATIVA - określające

RELATIVA - względne

znacz.

ja

ty

siebie

ten oto/mój/nasz/obecny

ten, ten twój, ten wasz

tamten, ów

ten, on

ten sam

który

SINGULARIS

NOM

ego

tu

-

hic

hćc

hoc

iste

ista

istud

ille

illa

illud

is

ea

id

idem

eadem

idem

qui

quæ

quod

GEN

mei

tui

sui

huius

istius

illius

eius

eiusdem

cuius

DAT

mihi

tibi

sibi

huic

isti

illi

ei

eidem

cui

ACC

me

te

se

hunc

hanc

hoc

istum

istam

istud

illum

illam

illud

eum

eam

id

eundem

eandem

idem

quem

quam

quod

ABL

me mecum

te tecum

se secum

hoc

hac

hoc

isto

ista

isto

illo

illa

illo

eo

ea

eo

eodem

eadem

eodem

quo quocum

qua quacum

quo quocum

PLURALIS

NOM

nos

vos

-

hi

hæ

hæc

isti

istæ

ista

illi

illć

illa

ei (ii)

eæ

ea

eidem /iidem

eædem

eadem

qui

quæ

quæ

GEN

nostri

vestri

sui

horum

harum

horum

istorum

istarum

istorum

illorum

illarum

illorum

eorum

earum

eorum

eorundem

earundem

eorundem

quorum

quarum

quorum

DAT

nobis

vobis

sibi

his

istis

illis

eis (iis)

eisdem (iisdem)

quibus

ACC

nos

vos

se

hos

has

hæc

istos

istas

ista

illos

illas

illa

eos

eas

ea

eosdem

easdem

eadem

quos

quas

quæ

ABL

nobis nobiscum

vobis vobiscum

se secum

his

istis

illis

eis (iis)

eisdem (iisdem)

quibus quibuscum

DEKLINACJA I: 1. wyjątki gen. sing. - pater familias, mater familias; 2. niektóre rzecz. mają w dat. i gen. plur. zakończenie -abus dla odróżnienia rodzaju, np. deis deabusque, filiis filiabusque; 3. odmiana rzeczowników i imion greckich jw.

DEKLINACJA II: 1. tylko: vesper, puer, socer, gener, asper, miser, liber, tener i wyrazy na -fer i -ger nie tracą -e- w od-

mianie; 2. rzecz. na -ius mają w voc. -i:
mi fili; 3. w gen. pl. występuje czasem końc. -um zamiast -orum, np. deum / deorum; 4. vir, -i - odmienia się jak puer; 5. deus - nom. i voc. pl.: dei / dii / di; dat. i abl. pl.: deis / diis / dis 6. rodzaju f są: humus, dialectus, paragraphus, diphthon-gus i nazwy drzew, miast, krajów i wysp na -us; 7. rodzaju n są: vulgus, virus.

DEKLINACJA III: A - wg typu spółgł. odm. się: 1. imparisyllaba o temacie na
jedną spółgł.; 2. pater, mater, frater, senex, iuvenis, vates, canis; 3. rzecz. sus, grus; 4. przym.: w stopniu wyższym, a w stopniu równym: vetus, dives, pauper, princeps;
B - wg typu samogł. odm. się: 1. neutra na -e, -al, -ar; 2. przymiotniki w stopniu równym; 3. równozgłoskowe nazwy rzek

i miejscowości na -is; 4. participium præs. activi w znaczeniu przymiotnikowym; 5. rzecz. rodz. f: puppis, securis, sitis, turris; vis; C - wg typu mieszanego odmieniają się: 1. parisyllaba zak. w nom. sg. na -es, -is; 2. imparisyllaba kończące się w nom. sg. na -s poprzedzonym spółgłoską i te-macie zakończ. na dwie spółgł. - są one rodz. f z wyjątkiem rzecz. o rodzaju m:

dens, fons, pons, mons; 3. participium præsentis activi w znaczeniu właściwym.

DEKLINACJA IV: 1. dat. sg. dla rodz m ma końc. -u obok -ui; 2. niektóre rzecz.
mają w dat. i abl. pl. -ubus 3. rodzaju f są:
manus, domus, porticus, tribus, Idus, acus (acus jest także rodz. m).

DEKLINACJA V: 1. niektóre rzecz.odm.się także wg dekl. I; 2. dies ma rodz. m lub f.

---