Ćwiczenie - Podstawy funkcjonowania przedsiębiorstwa - funkcja produkcji.
Zadanie 1.
Poniższa tabela zawiera dane o wielkości sprzedaży i cenach w przedsiębiorstwie działającym w warunkach monopolu.
Wielkość sprzedaży |
Cena |
Utarg całkowity |
Utarg przeciętny |
Utarg krańcowy |
0 |
18 |
|
|
|
1 |
16 |
|
|
|
2 |
12 |
|
|
|
3 |
8 |
|
|
|
4 |
4 |
|
|
|
oblicz wielkości utargu całkowitego, przeciętnego i krańcowego
narysuj na jednym wykresie krzywe utargu całkowitego, krańcowego i przeciętnego
Przy jakich wielkościach sprzedaży przedsiębiorstwo to będzie maksymalizować utarg całkowity?
Zadanie 2.
Tabela zawiera dane o zatrudnieniu i płacach w pewnym przedsiębiorstwie wolnokonkurencyjnym. Koszt stały wynosi 1000 niezależnie od wielkości produkcji. Uzupełnij brakujące dane.
Liczba pracowników |
wynagrodzenie |
Całkowity produkt pracy |
Krańcowy produkt pracy |
Koszt całkowity |
Koszt krańcowy |
1 |
100 |
160 |
|
|
|
2 |
180 |
250 |
|
|
|
3 |
220 |
330 |
|
|
|
4 |
300 |
390 |
|
|
|
5 |
400 |
430 |
|
|
|
narysuj krzywe całkowitego produktu pracy, krańcowego produktu pracy oraz kosztu całkowitego i kosztu krańcowego.
Jaka zależność opisują krzywe produktu krańcowego pracy i kosztu krańcowego?
3. Oblicz odpowiednie wielkości kosztów i utargów w przedsiębiorstwie działającym w warunkach monopolu, na podstawie danych tabeli:
Q |
Kc |
Ks |
Kz |
Kpc |
Kpz |
Kps |
Kk |
Uc |
Up |
Uk |
0 |
|
25 |
|
|
|
|
|
0 |
|
|
1 |
57 |
|
|
|
|
|
|
50 |
|
|
2 |
60 |
|
|
|
|
|
|
68 |
|
|
3 |
65 |
|
|
|
|
|
|
80 |
|
|
4 |
76 |
|
|
|
|
|
|
91 |
|
|
5 |
91 |
|
|
|
|
|
|
101 |
|
|
6 |
115 |
|
|
|
|
|
|
109 |
|
|
7 |
140 |
|
|
|
|
|
|
113 |
|
|
8 |
170 |
|
|
|
|
|
|
116 |
|
|
jaka wielkość produkcji zapewni temu przedsiębiorstwu maksymalizacje zysku całkowitego? Uzasadnij odpowiedź
narysować krzywe kosztów i utargów
Jaka cenę na swoje wyroby ustali to przedsiębiorstwo?
4.
W tabeli podano dane opisujące sytuację różnych przedsiębiorstw w warunkach konkurencji doskonałej (A, B, C, D, E, F).
Po uzupełnieniu danych z podanych możliwości wybierz odpowiednią diagnozę adekwatną do sytuacji poszczególnych przedsiębiorstw, która umożliwi przedsiębiorstwu maksymalizację zysku lub (jeśli zysku osiągnąć się nie da) minimalizację strat.
1 - przedsiębiorstwo znajduje się w stanie optimum,
2 - przedsiębiorstwo powinno podnieść cenę,
3 - przedsiębiorstwo powinno obniżyć cenę,
4 - przedsiębiorstwo powinno zwiększyć produkcję,
5 - przedsiębiorstwo powinno obniżyć produkcję,
6 - przedsiębiorstwo powinno ogłosić upadłość,
7 - na podstawie tych danych nie można udzielić żadnej rady lub dane są sprzeczne.
Firma |
Cena |
Q |
Kc |
Ks |
Kz |
Kpc |
Kpz |
Kk |
Kk(Q) |
A |
10 |
|
12000 |
|
11000 |
Min |
|
8 |
Rośnie |
B |
1 |
|
10000 |
|
5000 |
2,5 |
|
3 |
Rośnie |
C |
18 |
|
28000 |
|
25000 |
14 |
Min |
12,5 |
Rośnie |
D |
12 |
|
55000 |
|
|
11 |
10 |
13 |
Rośnie |
E |
8 |
|
1000 |
|
|
10 |
|
8 |
Spada |
F |
16 |
10000 |
|
|
|
13 |
|
16 |
Rośnie |
Firma A: ..................................................................... Firma B: ..............................................
Firma C: ..................................................................... Firma D: ..............................................
Firma E: ..................................................................... Firma F: ...............................................
5.
W tabeli podano dane opisujące sytuację różnych przedsiębiorstw monopolistycznych.
Po uzupełnieniu danych z podanych możliwości wybierz odpowiednią diagnozę adekwatną do sytuacji poszczególnych przedsiębiorstw, która umożliwi przedsiębiorstwu maksymalizację zysku lub (jeśli zysku osiągnąć się nie da) minimalizację strat.
1 - przedsiębiorstwo znajduje się w stanie optimum,
2 - przedsiębiorstwo powinno zwiększać produkcję,
3 - przedsiębiorstwo powinno obniżyć produkcję,
4 - przedsiębiorstwo powinno ogłosić upadłość,
5 - na podstawie tych danych nie można udzielić żadnej rady lub dane są sprzeczne.
Firma |
Cena |
Q |
Uc |
Uk |
Kc |
Ks |
Kp |
Kk |
A |
15 |
1500 |
|
10 |
|
|
12 |
8 |
B |
6 |
|
12000 |
4 |
|
2000 |
8 |
10 |
C |
8 |
2000 |
|
7 |
|
|
6 |
7 |
D |
12 |
10000 |
|
10 |
20000 |
12000 |
|
|
E |
14 |
|
12000 |
12 |
|
1000 |
5,5 |
12 |
F |
2 |
10000 |
|
1,2 |
40000 |
|
4 |
1,5 |
Firma A: ..................................................................... Firma B: ..............................................
Firma C: ..................................................................... Firma D: ..............................................
Firma E: ..................................................................... Firma F: ...............................................
6.
Uzupełnij tabelę, a następnie przedstaw graficznie krzywa produktu całkowitego oraz krzywe produktu przeciętnego i krańcowego.
Liczba pracowników L |
Produkt całkowity Q |
Produkt przeciętny |
Produkt krańcowy |
0 |
0 |
|
|
1 |
20 |
|
|
2 |
48 |
|
|
3 |
78 |
|
|
4 |
104 |
|
|
5 |
120 |
|
|
6 |
132 |
|
|
7 |
126 |
|
|
7.
Poniższe dane zawarte w tabeli charakteryzują sytuacje firmy Jana oraz warunki jego działania:
Wyszczególnienie |
Wartość |
Wielkość sprzedaży wyrobu A |
10 000 |
Wielkość sprzedaży wyrobu B |
5 000 |
Wielkość sprzedaży wyrobu C |
3 000 |
Cena dobra A |
2 |
Cena dobra B |
4 |
Cena dobra C |
7 |
Amortyzacja |
3 000 |
Wynagrodzenie zatrudnionych pracowników |
15 000 |
Składka ZUS |
40% |
Odsetki od zaciągniętych kredytów |
4 000 |
Surowce do produkcji |
6 000 |
Koszt czasu pracy Pana Jana |
6 000 |
Rynkowa wartość majątku firmy |
100 000 |
Stopa procentowa |
20% |
Podatek od zysku |
40% |
W oparciu o powyższe dane, oblicz następujące wielkości;
a) koszty stałe b) koszty zmienne, c) koszty całkowite d) koszty alternatywne
e) utarg całkowity, f) zysk księgowy brutto, g) zysk księgowy netto h) zysk ekonomiczny
8. Biorąc pod uwagę poniższy plan produkcji w Petrochemii, przedstaw produkt przeciętny i produkt krańcowy. Czy działa tutaj prawo malejących przychodów?
Czynnik zmienny (litry paliwa) |
Produkt B (na dzień) |
Produkt przeciętny |
Produkt krańcowy |
0 |
0 |
|
|
10 |
1 |
|
|
22 |
2 |
|
|
36 |
3 |
|
|
52 |
4 |
|
|
Przedstaw graficznie osiągnięte rezultaty.
9. Poniższa tabela pokazuje jednostki pracy i kapitału zużyte do produkcji różnych ilości dobra X.
praca |
kapitał |
Produkcja |
0 |
100 |
0 |
5 |
100 |
1 |
12 |
100 |
2 |
21 |
100 |
3 |
32 |
100 |
4 |
45 |
100 |
5 |
Zakładamy, że cena kapitału wynosi 3 j.p. za jednostkę produkcji, a cena pracy równa się 5 j.p. za jednostkę.
a) Korzystając z powyższych informacji proszę zaprezentować koszty stałe, zmienne, całkowite i krańcowe dala każdego poziomu produkcji.
b) Korzystając z dostępnych informacji oblicz przeciętne koszty stałe, zmienne i całkowite oraz koszty krańcowe dla każdego poziomu produkcji.
c) na układzie współrzędnych wykreśl koszty przeciętne oraz koszty krańcowe.
10.
Poniższa tabela prezentuje produkcje globalną, utarg całkowity, koszt całkowity w firmie X. wyznacz produkcje optymalną w tej firmie.
Produkcja globalna |
Utarg całkowity |
Koszt całkowity |
0 |
0 |
50 |
5 |
25 |
55 |
10 |
50 |
65 |
15 |
75 |
80 |
20 |
100 |
100 |
25 |
125 |
125 |
30 |
150 |
155 |
35 |
175 |
190 |
11. Przedsiębiorstwo poszukuje metody wytwarzania minimalizującej koszty produkcji danego dobra. Tabela zawiera różne kombinacje nakładów kapitału i pracy potrzebnych do wytwarzania określonej wielkości produkcji.
a) wykreśl odpowiednie izokwanty dla każdego z trzech poziomów produkcji.
Wykreśl linię jednakowego kosztu ilustrującą wszystkie kombinacje ilości pracy i kapitału, jakie przedsiębiorstwo może nabyć przeznaczając na ten cel 1000 jednostek w sytuacji, gdy jednostka kapitału kosztuje 20, a jednostka pracy 2.
Określ maksymalny poziom produkcji przedsiębiorstwa oraz ilość kapitału i pracy potrzebną do jej wytworzenia.
Przedsiębiorstwo nadal przeznacza na zakup czynników wytwórczych 1000 jednostek, a jednostkowa cena pracy wzrasta do 3. Wykreśl nową linię jednakowego kosztu.
Określ nowy maksymalny poziom produkcji oraz ilości kapitału i pracy potrzebne do jej wytworzenia.
Oblicz procentową zmianę nakładów pracy i kapitału, jaka nastąpiła w e w porównaniu z c.
Przedsiębiorstwo przeznacza na zakup czynników wytwórczych 800 jednostek (jednostkowa cena kapitału i pracy wynoszą odpowiednio: 20 i 3). Określ maksymalny poziom produkcji.
Aktywne techniki produkcji w przedsiębiorstwie
Wielkość produkcji |
|||||
10 jednostek |
20 jednostek |
30 jednostek |
|||
kapitał |
praca |
kapitał |
praca |
kapitał |
praca |
35 |
80 |
42 |
100 |
45 |
170 |
28 |
100 |
30 |
150 |
35 |
200 |
20 |
140 |
25 |
175 |
30 |
230 |
16 |
160 |
20 |
200 |
27 |
250 |
13 |
200 |
16 |
250 |
21 |
290 |
10 |
250 |
12 |
300 |
18 |
350 |
7 |
300 |
10 |
350 |
16 |
400 |
5 |
350 |
8 |
400 |
14 |
450 |
3 |
400 |
|
|
|
|
Wprowadzona do tabeli dodatkowa kolumna pokazuje cenę, po której przedsiębiorstwo sprzedaje wytworzoną produkcję. Przedsiębiorstwo nie ma wpływu na rynkową cenę pracy i płaci wszystkim pracownikom, niezależnie od rozmiarów zatrudnienia, jednakową stawkę tygodniową wynoszącą 280 jednostek. Zakładamy dla uproszczenia, że koszt kapitału jest stały bez względu na wielkość produkcji i wynosi 200. Zakładamy też, że przedsiębiorstwo nie ponosi żadnych innych kosztów.
Oblicz wartość krańcowego produktu pracy.
Oblicz krańcowy przychód pracy.
Wykreśl krzywe wartości krańcowego produktu pracy i krańcowego przychodu pracy.
Określ wielkość nakładu pracy, przy którym krótkookresowy zysk będzie maksymalny.
Produkcja, nakłady pracy i utargi
Nakład pracy (liczba pracown. na tydzień) |
Produkcja (liczba jednostek na tydzień) |
Krańcowy produkt pracy (w jednostkach fizycznych) |
Cena |
Utarg całkowity |
Utarg krańcowy z jednostki produkcji |
Wartość krańcowego produktu pracy |
Krańcowy przychód pracy |
0 |
0 |
|
12 10 8 6 4 2 |
|
|
|
|
1 |
35 |
|
|
|
|
|
|
2 |
80 |
|
|
|
|
|
|
3 |
122 |
|
|
|
|
|
|
4 |
156 |
|
|
|
|
|
|
5 |
177 |
|
|
|
|
|
|
6 |
180 |
|
|
|
|
|
|
Odpowiedzi:
1.
Wielkość sprzedaży |
Cena |
Utarg całkowity |
Utarg przeciętny |
Utarg krańcowy |
0 |
18 |
0 |
0 |
0 16 8 0 -8 |
1 |
16 |
16 |
16 |
|
2 |
12 |
24 |
12 |
|
3 |
8 |
24 |
8 |
|
4 |
4 |
16 |
4 |
|
Przy wielkości sprzedaży 2, 3 szt. Przedsiębiorstwo maksymalizuje utarg całkowity.
2.
Uzupełnij brakujące dane.
Liczba pracowników |
wynagrodzenie |
Całkowity produkt pracy |
Krańcowy produkt pracy |
Koszt całkowity |
Koszt krańcowy |
1 |
100 |
160 |
160 |
1100 |
0,63 |
2 |
180 |
250 |
90 |
1360 |
2,89 |
3 |
220 |
330 |
80 |
1660 |
3,75 |
4 |
300 |
390 |
60 |
2200 |
9,0 |
5 |
400 |
430 |
40 |
3000 |
20,0 |
Przebieg krzywych produktu krańcowego i kosztu krańcowego opisuje prawo malejącej produkcyjności krańcowej oraz prawo nieproporcjonalnych przychodów.
3.
Q |
Kc |
Kz |
Ks |
Kpc |
Kpz |
Kps |
Kk |
Uc |
Up |
Uk |
0 |
25 |
0 |
25 |
- |
- |
- |
- |
0 |
- |
- |
1 |
57 |
32 |
25 |
57,0 |
32,0 |
25,0 |
32 |
50 |
50,0 |
50 |
2 |
60 |
35 |
25 |
30,0 |
17,5 |
12,5 |
3 |
68 |
34,0 |
18 |
3 |
65 |
40 |
25 |
1,7 |
13,3 |
8,3 |
5 |
80 |
26,7 |
12 |
4 |
76 |
51 |
25 |
19,0 |
12,8 |
6,3 |
11 |
91 |
22,8 |
11 |
5 |
91 |
66 |
25 |
18,2 |
13,2 |
5,0 |
15 |
101 |
20,2 |
10 |
6 |
115 |
90 |
25 |
19,2 |
15,0 |
4,2 |
24 |
109 |
18,2 |
8 |
7 |
140 |
115 |
25 |
20,0 |
16,4 |
3,6 |
25 |
113 |
16,1 |
4 |
8 |
170 |
145 |
25 |
21,3 |
18,1 |
3,1 |
30 |
116 |
14,5 |
3 |
a) Przedsiębiorstwo maksymalizuje zysk całkowity gdy: Uk = Kk, a zatem przy produkcji
Q = 4 monopolista osiąga najwyższy zysk całkowity
b) narysować krzywe kosztów i utargów
c) cena 22,8
4.
Firma |
Cena |
Q |
Kc |
Ks |
Kz |
Kpc |
Kpz |
Kk |
Kk(Q) |
A |
10 |
|
12000 |
|
11000 |
Min |
|
8 |
Rośnie |
B |
1 |
|
10000 |
|
5000 |
2,5 |
|
3 |
Rośnie |
C |
18 |
|
28000 |
|
25000 |
14 |
Min |
12,5 |
Rośnie |
D |
12 |
|
55000 |
|
|
11 |
10 |
13 |
Rośnie |
E |
8 |
|
1000 |
|
|
10 |
|
8 |
Spada |
F |
16 |
10000 |
|
|
|
13 |
|
16 |
Rośnie |
Firma A: ..................................................................... Firma B: ..............................................
Firma C: ..................................................................... Firma D: ..............................................
Firma E: ..................................................................... Firma F: ...............................................
5.
Firma |
Cena |
Q |
Uc |
Uk |
Kc |
Ks |
Kp |
Kk |
A |
15 |
1500 |
|
10 |
|
|
12 |
8 |
B |
6 |
|
12000 |
4 |
|
2000 |
8 |
10 |
C |
8 |
2000 |
|
7 |
|
|
6 |
7 |
D |
12 |
10000 |
|
10 |
20000 |
12000 |
|
|
E |
14 |
|
12000 |
12 |
|
1000 |
5,5 |
12 |
F |
2 |
10000 |
|
1,2 |
40000 |
|
4 |
1,5 |
Firma A: ..................................................................... Firma B: ..............................................
Firma C: ..................................................................... Firma D: ..............................................
Firma E: ..................................................................... Firma F: ...............................................
6. Uzupełnij tabelę, a następnie przedstaw graficznie krzywa produktu całkowitego oraz krzywe produktu przeciętnego i krańcowego.
Liczba pracowników L |
Produkt całkowity Q |
Produkt przeciętny |
Produkt krańcowy |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
20 |
20 |
20 |
2 |
48 |
24 |
28 |
3 |
78 |
26 |
30 |
4 |
104 |
26 |
26 |
5 |
120 |
24 |
16 |
6 |
132 |
22 |
12 |
7 |
126 |
18 |
- 6 |
7.
Ks = 13 000, Kz = 20 000, Kc = 33 000, Ka= 26 000,
Uc = 61 000, Zkb = 28 000, Zkn = 16 800, Ze = 2 000
8. Biorąc pod uwagę poniższy plan produkcji w Petrochemii, przedstaw produkt przeciętny i produkt krańcowy. Czy działa tutaj prawo malejących przychodów?
Czynnik zmienny (litry paliwa) |
Produkt B (na dzień) |
Produkt przeciętny |
Produkt krańcowy |
0 |
0 |
0,0 |
- |
10 |
1 |
0,10 |
0,10 |
22 |
2 |
0,091 |
0,083 |
36 |
3 |
0,083 |
0,071 |
52 |
4 |
0,087 |
0,062 |
Działa tu prawo malejących przychodów. Wzrost zużycia paliwa powoduje spadkową tendencję wzrostu produktu B.
9. Poniższa tabela pokazuje jednostki pracy i kapitału zużyte do produkcji różnych ilości dobra X.
praca |
kapitał |
Produkcja |
0 |
100 |
0 |
5 |
100 |
1 |
12 |
100 |
2 |
21 |
100 |
3 |
32 |
100 |
4 |
45 |
100 |
5 |
Zakładamy, że cena kapitału wynosi 3 j.p. za jednostkę produkcji, a cena pracy równa się 5 j.p. za jednostkę.
a) Korzystając z powyższych informacji proszę zaprezentować koszty stałe, zmienne, całkowite i krańcowe dala każdego poziomu produkcji.
b) Korzystając z dostępnych informacji oblicz przeciętne koszty stałe, zmienne i całkowite oraz koszty krańcowe dla każdego poziomu produkcji.
c) na układzie współrzędnych wykreśl koszty przeciętne oraz koszty krańcowe.
Ad. a
produkcja |
Ks |
Kz |
Kc |
Kk |
0 |
300 |
0 |
300 |
- |
1 |
300 |
25 |
325 |
25 |
2 |
300 |
60 |
360 |
35 |
3 |
300 |
105 |
405 |
45 |
4 |
300 |
160 |
460 |
55 |
5 |
300 |
225 |
525 |
65 |
Ad. b
Produkcja |
Kps |
Kpz |
Kpc |
0 |
- |
- |
- |
1 |
300 |
25 |
325 |
2 |
150 |
30 |
180 |
3 |
100 |
35 |
135 |
4 |
75 |
40 |
115 |
5 |
60 |
45 |
105 |
10.
Poniższa tabela prezentuje produkcje globalną, utarg całkowity, koszt całkowity w firmie X. wyznacz produkcje optymalną w tej firmie.
Produkcja globalna |
Utarg całkowity |
Koszt całkowity |
Zysk całkowity |
0 |
0 |
50 |
-50 |
5 |
25 |
55 |
-30 |
10 |
50 |
65 |
-15 |
15 |
75 |
80 |
-5 |
20 |
100 |
100 |
0 |
25 |
125 |
125 |
0 |
30 |
150 |
155 |
-5 |
35 |
175 |
190 |
-15 |
Firma maksymalizuje swój zysk przy takim poziomie produkcji, przy którym całkowity utarg minus całkowite koszty osiąga maksimum. Tabela przedstawia i wyjaśnia na jakim poziomie maksymalizuje zysk.
Maksymalizacja zysku wynoszącego 0 firma osiąga przy poziomie produkcji 20 lub 25 jednostek. Jeśli firma mogłaby dokonać wyboru to optymalizacja produkcji wyniosłaby 22,5 jednostek.