KRYMINALISTYKA

Kryminalistyka jest nauką ,która zajmuje się sposobem ,metodami i jakimi narzędziami popełniane są przestępstwa , ustaleniem sprawcy, ujęcia ,udowodnienia winy i postawienia przed sądem. Wykorzystuje nauki biologiczne (budowę i skład ziemi), fizykę, chemię (skład chemiczny płynów), inst. naukowe, biegłych sadowych (posiada określoną wiedzę z danej dziedziny i jest zarejestrowana w sądzie woj.), biegłych (posiada określoną wiedze w danej dziedzinie)

Taktyka kryminalna - bada metody i sposoby popełnienia przestępstwa, ustala metodę postępowania organów karnych w celu wykrycia przestępstwa, ustalenia, ujęcia i udowodnienia mu winy.

Technika kryminalna - zajmuje się badaniem środków fizykochemicznych - narzędzi przestępstwa , śladów pozostawionych przez sprawców, śladów pozostawionych przez narzędzia użyte, prowadzi porównania śladów i narzędzi. Ślady bezpośrednie - wskazują bezpośrednio na sprawcę Ślady pośrednie - ślady narzędzi.

Strategia kryminalistyczna - przewiduje rozwój przestępstwa, przygotowuje metody, środki i przedsięwzięcia , które w przyszłości tę przestępczość skutecznie zwalczały.

Kryminologia - jest to nauka o przestępstwie , przestępcy, objawach i przyczynach przestępczości , i innych związanych z nią zjawiskach , patologii społecznych oraz metodach ich eliminacji .

Policjant tego wydziału nie musi być w mundurze, ale musi posiadać odznakę i legitymację policyjną. Najczęściej pracują w cywilu.

MIEJSCE ZDARZENIA - miejsce, gdzie nastąpił jakiś wypadek lub jakaś inna zmiana rzeczywistości. SPRAWCĄ ZDARZENIA -osoba która przyczyniła się do tego wypadku INFORMACJA ŚLAD - bp odcisk wgłębiony , naniesiony ,odwarstwiony ,wydzielina. MODUS OPERANDI - sposób działania charakterystyczny dla danego sprawcy. IDENTYFIKACJA - porównanie śladów do autentyku . ALIBI - prawem dopuszczony sposób obrony WERSJA KRYMINALISTYCZNA - kierunek działania organów ścigania przyjętych na podstawie śladów dowodów lub domniemania.

Miejsce zdarzenia - ustala się ile osób było , jaka techniką się posług. jakie mieli umiejętności i w jakim celu sprawcy przybyli . Zawiadomienie osób poszkodowanych, obserwacja własna (przygotowań do przestępstwa), biały wymiar (radio, telewizja o nieprawidłowościach), wywiad (rozmowy z mieszkańcami), osobowe źródło informacji.

Śladami są zmiany w obiektywnej rzeczywistości mający związek z badanym zdarzeniem , będący przedmiotem post. karnego, cywilnego lub administracyjnego. Ślady : wgłębione (odciśnięte na ziemi), nawarstwowe (naniesione), odwarstwowe (odciśnięte na kurzu), mikroślady. Śladami są również pozostawione przedmioty , ślady zapachowe, ślady daktyloskopijne ,muszli usznych, ślady mechanoskopijne (piły łomy) , ślady użycia broni, ślady biologiczne, mikroślady (wydzieliny, wydaliny, zapach).

Identyfikacja na podstawie: rysopisu ( kolor włosów, kształt twarzy wysokość czoła, kształt uszu i nosa, kolor oczu, sylwetkę, sposób ubrania, chodzenia), śladów (linii papilarnych ,obuwia ,śliny, niedopałków papierosów itp.) rzeczy - czy i które używał, pozostawił.

Metody identyfikacji człowieka :

a) opisu cech zewnętrznych: wielkości (duży średni mały), kształtu głowy: okrągła, owalna, kolor twarzy: blada, różowa, śniada, proporcje: np. duża głowa, mały tułów itp., znaki szczególne: blizny, brodawki, cechy dynamiczne: sposób poruszania się, postawy ciała;

b) daktyloskopia palców rąk i nóg;

c) fotografie, portretu, albumu fotograficznego, wykonania maski pośmiertnej;

d) na podstawie ubioru, uzębienia;

Niedopuszczenie do miejsca zdarzenia osób postronnych, ustalenie i spisanie świadków zdarzenia (nie można legitymować) chronić ślady przed zatarciem lub zniszczeniem oznaczyć położenie osób lub przedmiotów, zakaz rozkopywania zgliszcz, zakaz uszkadzania węzłów i splotów.

Postępowanie po uzyskaniu informacji o zdarzeniu:

a) udzielić pomocy osobie poszkodowanej

b) ustalić rozmiary zdarzenia

c) ustalić świadków zdarzenia

d) powiadomić policje

e) zabezpieczyć ślady przed zniszczeniem

PROCES KARNY

Czynnością procesową nazywamy każde zachowanie się uczestnika postępowania, z którym prawo procesowe wiąże określone skutki prawne

Do podstawowych czynności procesowych należy:

- rozstrzygnięcia

- protokoły

- terminy nieprzekraczalne i nieprzywracalne (teren składania środków zaskarżania itp.)

- doręczenia wezwania na rozprawę

Postępowanie przygotowawcze w procesie karnym należą do policji:

- przygotowanie materiału dowodowego

- ustalić czy rzeczywiście popełniono przestępstwo

- wszechstronne wyjaśnienie okoliczności sprawy

- wykrycie i w razie potrzeby ujęcie sprawcy

- zebranie niezbędnych danych o osobie podejrzanej

- zebranie i utrwalenie dowodów dla sądu

Sąd może podjąć:

- postanowienie o zamknięciu śledztwa lub dochodzenia

- postanowienie o bezwarunkowym umorzeniu postępowania karnego

- postanowienie o warunkowym umorzeniu postępowania karnego

Przedstawiane sądowi dowody to:

- osobowe źródła dowodowe

dowodami w ogólnym pojęciu są środki , które służą ustaleniu okoliczności mających znaczenie dla konkretnego rozstrzygnięcia

- dowody osobowe ( wyjaśnienia obwinionego, zeznania świadków )

- rzeczowe ( dowód z oględzin miejsca, taśma filmowa itp. )

zakazy dowodowe : bezwzględne (zakaz przesłuchiwania duchownego na okoliczność spowiedzi, obrońcy, który powziął wiadomość udzielając porady prawnej, a także osoby korzystające z ochrony prawa międzynarodowego) względne - dotyczy osób zobowiązanych do zachowania tajemnicy państwowej do czasu zwolnienia przez organ do tego uprawniony z tajemnicy służbowej może zwolnić sąd lub prokurator

Uczestnikiem procesu karnego może być świadek - pomocnik organów procesowych. Świadkiem jest osoba fizyczna, która w wyniku decyzji organu procesowego ma złożyć zeznanie w sprawie o okolicznościach i faktach, mające znaczenie dla procesu karnego lub została powołana do uczestniczenia przy czynnościach procesowych

Ma prawo do:

- odmowy złożenia zeznań (jeżeli jest to osoba najbliższa oskarżonego )

- nie odpowiadania na pytania( jeżeli mogłoby narazić na odpowiedzialność karną tego świadka lub osobę dla niego najbliższą )

- ochrony prawnej i do zwrotu wynagrodzenia za utracony zarobek i koszty podró¿y

Ma obowiązek:

- przyjęcie funkcji świadka, stawiennictwo, zeznawanie ,zeznawanie prawdy, poddanie się badaniom i oględzinom

świadek: świadek chroniony (incognito), świadek koronny (uwalniany od podejrzeń za cenę przyznania się do winy i ujawnienia współsprawców, obciążenie ich zeznaniami)

czynności przesłuchania świadka musi być udokumentowana w formie protokółu

Karno procesowe środki przymusu

a. zatrzymanie

b. środki zapobiegawcze (tymczasowe aresztowanie, poręczenie , zakaz opuszczenia kraju ,zawieszenie w czynnościach służbowych , dozór policji

c. kary porządkowe (przymusowe doprowadzenie , karę pieniężną , aresztowanie - nakłada się w przypadku niestawiennictwa osoby wezwanej)

d. przymusowe wykonanie czynności procesowych (przeprowadzenie badań lekarskich, zatrzymanie korespondencji, podsłuch, zapewnienie porządku na sali itp.)

Tryby ścigania karnego

a. z oskarżenia publicznego ( prokuratura, policja, UOP, itp.)

b. na wniosek (pokrzywdzonego, dowódcy jednostki wojskowej itp.)

c. z oskarżenia prywatnego (ktoś oskarża, że wdarł mu się do domu i nie chce go opuścić itp. przestępstwa te mogą być ścigane z urzędu jak i z oskarżenia prywatnego)

Karami zasadniczymi w kodeksie wykroczeń są : kara ograniczenia wolności, kara grzywny i nagany

Za podejrzanego uważa się osobę , co do której wydano postanowienie o przedstawienie zarzutów

Za oskarżonego uważa się osobę przeciwko której wniesiono akt oskarżenia

Pokrzywdzonym jest osoba, której dobro zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez wykroczenie

Obwinionym jest osoba , przeciwko której złożono wniosek o ukaranie

PRAWO KARNE

Podział przestępstw

a. wykroczenia (czyn społecznie szkodliwy, zabroniony ustawowo, zagrożony karą od 3 dni do 30 dni, ograniczaniem wolności, grzywną i naganą)

stadialne postacie wykroczeń ( formy )

- przygotowanie kodeks karny wyróżnia dwie postacie przygotowania : postać rzeczowo - materialną (nabycie lub przysposobienie środków, zbieranie informacji, sporządzenie planu, postać personalną (wejście w porozumienie z inną osobą ) - jest karalne tylko wtedy, gdy ustawa tak stanowi)

- usiłowanie karalne jest w stadium czynu poprzedzającego dokonanie i musi zawierać :

zamiar popełnienia czynu zabronionego

zachowanie się sprawcy zmierzające bezpośrednio ku dokonaniu

brak dokonania

usiłowanie udolne

usiłowanie nieudolne (realizacja czynu przestępczego jest niemożliwa - np. brak pieniędzy w kasie itp.) / jeżeli sprawca dobrowolnie odstąpił od czynu i zapobiegł skutkowi, nie ponosi odpowiedzialności za usiłowanie /

- dokonanie - ma miejsce wówczas gdy sprawca swym zachowaniem się realizuje wszystkie ustawowe znamiona przestępstwa (zabił, ukradł itp.)

zjawiskowe postacie wykroczeń (formy udziału)

- sprawstwo

- współsprawstwo

- podżeganie

- pomocnictwo

b. występki - (zagrożone karą grzywny powyżej 30 stawek dziennych, karą ograniczenia wolności od 1 - 12 m-cy - łącznie 18 m-cy); zagrożone karą powyżej 30 dni -15 lat, karą ograniczenia wolności - można popełnić umyślnie lub nieumyślnie

c. zbrodnie (zagrożone karą pow. 3 - 15, 25 lat, dożywociem) - można popełnić tylko umyślnie

PRZESTĘPSTWO

Przestępstwo formalne - dokonane jest z chwilą ukończenia samego czynu (np. fałszywe zeznanie)

Przestępstwo - jest to czyn człowieka społecznie niebezpieczny, bezprawny o znamionach ustawowych, zawiniony, zabroniony przez ustawę pod groźbą kary przestępstwo wyposażone w znamię skutku nazywamy materialnym przestępstwem znamiennym w skutek

Przestępstwo jest zbrodnią albo występkiem

ustawowe znamiona przestępstwa

- przedmiot przestępstwa (dobra chronione prawem)

- strony przedmiotowej przestępstwa (określają zachowanie przestępcy - co robi ?)

- strony podmiotowej przestępstwa (umyślnie, nieumyślnie, skutek czynu, czas i miejsce, sytuacje itp.)

- podmiotu przestępstwa (człowiek)

strona podmiotowa obejmuje formy winy oraz motywy i pobudki (stosunek sprawcy do jego czynu)

podmiotem przestępstwa może być jego sprawca, wyłącznie osoba fizyczna

ZAMACH

zamach takie zachowanie człowieka, które godzi w jakiekolwiek dobro chronione prawem , przy czym dla relacji prawnej obrony koniecznej nie ma znaczenia przez jakie prawo dobro to jest chronione (np. prawo administracyjne, prawo cywilne itp.)

- zamach zwykły - targnięcie się na dobro prawem chronione bez użycia szczególnych środków

- zamach zuchwały - targnięcie na dobro prawem chronione z pokonaniem przeszkód lub z zaskoczenia

- zamach gwałtowny - targnięcie na dobro prawem chronione w sposób agresywny

- zamach bezpośredni jest to takie zachowanie się napastnika , które utwierdza nas , że atak na chronione dobro konkretyzuje się , bezpośredni zamach trwa tak długo , jak stwarza niebezpieczeństwo dla chronionego dobra

- zamach bezprawny to czyn napastnika , który jest sprzeczny z porządkiem prawnym , niekoniecznie naruszającym prawo

- zamach rzeczywisty musi spełniać warunek realnego , w ujęciu obiektywnym , godzenia w dobro chronione prawem

(wszelkie urojone odpieranie zamachu nie ma oparcia w instytucji obrony koniecznej)

Czynem jest określone zdarzenie wywołane swym zewnętrznym zachowaniem się człowieka, które może występować w postaci: gestów, ruchów, słów, pisma itp.

- czyn w formie działania ( zachowanie aktywne )

- czyn w formie zaniechania (zachowanie pasywne )

- czyn w formie pewnego stanu ( przechowywanie , posiadanie )

ten sam czyn może stanowić tylko jedno przestępstwo

Okoliczności wyłączającą winę

- wiek

- niepoczytalność i poczytalność ograniczona

- błąd w prawie karnym (niezgodność między wyobrażeniem sprawcy o pewnym stanie rzeczy a realiami rzeczywistości, np. pomylenie i wzięcie podobnej, ale nie swojej rzeczy)

- kto działa w celu przeprowadzenia eksperymentu poznawczego, medycznego technicznego lub ekonomicznego (eksperyment jest nie dopuszczalny bez zgody uczestnika)

- rozkaz przełożonego

- uprawianie sportu (ryzyko sportowe)

- czynności lecznicze (błąd w sztuce)

- karcenie małoletnich

Okoliczności wyłączające bezprawność czynu

a. obrona konieczna: art. 25 kodeksu karnego

w obronie koniecznej stan zagrożenia musi pochodzić wyłącznie od człowieka

nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny i rzeczywisty zamach na jakiekolwiek dobro społeczne lub jakiekolwiek dobro jednostki działa w obronie koniecznej w szczególności ten, kto występuje w celu przywrócenia porządku lub spokoju publicznego, chociażby to nie wynikało z obowiązku publicznego

zamach odpierany w ramach obrony koniecznej, polega zwykle na gwałtownym działaniu sprawcy w celu odebrania komuś życia, uszkodzenia ciała, naruszenia lub odebrania czyjeś własności lub może polegać na zaniechaniu np. gdy sprawca narusza mir domowy i odmawia opuszczenia cudzego mieszkania

zamach nie musi być tożsamy z atakiem np. gdy sprawca w trakcie sprzeczki wyciągnął nóż, czynił gesty wskazujące na zamiar użycia go - jest to też zamiar bezpośredni

obrona konieczna uprawnia do odpierania jedynie takiego ataku, który jest bezprawny np. atak na policjanta , który wyciągnął broń w pościgu za przestępcom (policjant działał prawnie)

Istotą działania podejmowanego w obronie koniecznej jest odpieranie zamachu , a więc działanie godzące w dobro napastnika - tylko napastnika

Broniący się może odpierać zamach kosztem wyższej rangi dóbr napastnika np. zamach na swoje zdrowie może odpierać godząc w życie napastnika - dysproporcja nie powinna być rażąca (tak czy owak sąd rozstrzygnie) !!!

Nie uchyla obrony koniecznej fakt , że broniący miał możliwość uniknięcia niebezpieczeństwa w inny sposób niż godzenie w napastnika, w szczególności gdy miał możliwość ucieczki, wezwania pomocy innych osób, czy organów władzy

ZATEM KAŻDY MA PRAWO BRONIĆ SIĘ

(zasada ta została potwierdzona kilkoma orzeczeniami SN)

Może nastąpić przekroczenie granic obrony koniecznej w wyniku strachu lub silnego wzburzenia, gdy ten stan psychiczny jest usprawiedliwiony okolicznościami zamachu

wszelkie zabezpieczenie na wszelki wypadek przed zamachem np. stosowanie wysokiego napięcia, zapadni, materiałów wybuchowych itp. nie będzie przyjmowane jako działanie w obronie koniecznej podjęcie pościgu za sprawcą , którego przyłapano na gorący w celu odebrania skradzionych rzeczy jest działanie w obronie koniecznej

przeciwstawianie się bezpośredniemu zamachowi jest prawem broniącego się i to prawem do użycia narzędzia, jakim dysponuje napadnięty , aby odparcie zamachu było skuteczne

eksces intensywny - ma miejsce wówczas, gdy napadnięty odpiera zamach w sposób lub przy użyciu środka, który nie był konieczny, aby skutecznie unicestwić zamach (chodzi tu o dysproporcje dóbr - ,,obrona kota a kalectwo lub śmierć zamachowca”)

eksces ekstensywny - to forma obrony , która narusza zasadę bezpośredniości w relacji ,,zamach - obrona”, dotyczy tzw. przedwczesnej obrony oraz przedłużonego działania obronnego mimo braku reakcji zamachu .

b. stan wyższej konieczności : art. 26 kodeksu karnego

w s.w.k. - stan zagrożenia może wynikać z zamachu lub mieć charakter obiektywny( od zwierząt sił , przyrody itp. )

W stanie wyższej konieczności zachowanie się osoby przeciwstawiającej się grożącemu niebezpieczeństwu polega na poświęceniu dobra chronionego prawem i wypełnieniu znamion przestępstwa polegającego m.in. na : zabójstwie człowieka (art.148 kodeksu karnego), uszkodzeniu ciała (art.155 i 156 kodeksu karnego), naruszeniu nietykalności cielesnej, uszkodzenie mienia

FORMY WINY ( wina - psychiczny stosunek sprawcy do czynu )

1. Wina umyślna występuje w dwóch postaciach

- w zamiarze bezpośrednim , gdy sprawca chce dokonania czynu zabronionego

- w zamiarze ewentualnym ,gdy sprawca nie chce ,ale możliwość popełnienia czynu zabronionego przewiduje i na to się godzi ( paserstwo )

2. Wina nieumyślna

polega na nieostrożnym lub niestarannym stosunku sprawcy do otaczającego go świata zewnętrznego

- jako lekkomyślność (ma świadomość popełnionego czynu, ale nie ma woli)

- jako niedbalstwo (nie ma świadomości, ale ma wole)

Środki karne

- pozbawienie praw publicznych

- zakaz zajmowania określonego stanowiska, zakaz wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej

- zakaz prowadzenia pojazdów

- przepadek przedmiotów

- obowiązek naprawienia szkody

- nawiązka (wysokość jednej nawiązki nie może przekraczać 10 krotnego najniższego wynagrodzenia) art. 48, nawiązka związana z ochroną środowiska lub na cel społeczny - od 3 -20 krotności art. 48 par. 2 - oprócz grzywny

- świadczenie pieniężne (na określony cel społeczny i nie może być niższa niż 3 krotności najniższego uposażenia)

- podanie wyroku do publicznej wiadomości (po uprawomocnieniu się wyroku)

Środki związane z podaniem sprawcy próbie

- warunkowe umorzenie postępowania karnego na okres próby od 1 - do 2 lat

- sąd może oddać sprawcę pod nadzór kuratora lub innej osoby

- umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd może zobowiązać sprawcę do naprawienia szkody

Kolegium

- areszt do 1 m-ca

- kolegium do 5 tys. zł.

- ograniczenie wolności do 1 m - ca

- nagana

Wiek sprawcy

- do 17 lat odpowiada za czyny zabronione

- 17 - 18 lat tylko sprawcy występku

odpowiedzialność karna po ukończeniu 15 lat za przestępstwa :

- zamach na życie prezydenta RP

- zabójstwo umyślne

- umyślne spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu typu podstawowego i kwalifikowanego

- umyślne spowodowanie niebezpieczeństwa powszechnego

- porwanie samolotu

- umyślne spowodowanie katastrofy

- gwałt zbiorowy ze szczególnym okrucieństwem

PRZYPADKI UŻYCIA BRONI

1. Przypadki , tryb i zasady użycia broni - do broni zaliczamy :

- broń palna krótka (pistolety rewolwery)

- broń palna długa (pistolety maszynowe i szczelby gładko lufowe)

- broń sygnałowa (powyżej 6 mm)

- broń gazowa (tylko pistolety i rewolwery)

- miotacze gazowe

- paralizatory elektryczne

UŻYCIE BRONI TO ODDANIE STRZAŁU W KIERUNKU DRUGIEJ OSOBY W CELU JEJ OBEZWŁADNIENIA

PRZYPADKI	TRYB	ZASADY i WARUNKI
BROŃ PALNA I W granicach chronionego obiektu A. w celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamachu na życie lub zdrowie pracownika ochrony lub innej osoby (obrona konieczna) B. w celu odparcia gwałtownego bezpośredniego i bezprawnego zamachu na ochraniane osoby , wartości pieniężne oraz inne przedmioty wartościowe lub niebezpieczne C. przeciwko osobie , która nie zastosowała się do wezwania natychmiastowego porzucenia broni lub innego niebezpiecznego narzędzia ,którego użycie zagroziłoby życiu lub zdrowiu pracownika ochrony albo innej osoby D. przeciwko osobie , która usiłuje bezprawnie, przemocą odebrać broń palną pracownikowi ochrony	1. po okrzyku np. ,,pracownik ochrony rzucić broń (niebezpieczne narzędzie itp.)” 2. zagrozić użyciem broni np. stój bo strzelam 3. strzał ostrzegawczy w górę (jeżeli to nie zagrozi życiu lub zdrowiu pracownika ochrony lub innym osobom postronnym) nie stosuje się w przypadku, gdy wszelka zwłoka groziła by bezpośredniemu niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia prac. ochr. lub innej osobie	1.nie zabijaj 2.minimalizacja szkody 3.nie narażać na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia innych osób 4. nie używaj broni w stosunku do: kobiet o widocznej ciąży, których wygląd wskazuje na wiek poniżej 13 lat, osób w podeszłym wieku i o widocznej niesprawności 5. najmniej naruszyć dobra osobiste 6. broń noszona jest tylko do stosownego ubioru 7. zakaz noszenia broni palnej w czasie trwania imprez masowych 8. w przypadku zranienia osoby - udzielić pierwszej pomocy - w razie potrzeby wezwać lekarza 9. w przypadku śmierci lub podejrzenia śmierci lub uszkodzenia mienia - zabezpieczyć ślady - ustalić świadków zdarzenia - wezwać lekarza 10. o każdym przypadku użycia broni palnej powiadomić przełożonego oraz policje 11. sporządzić pisemny meldunek - imię i nazwisko nr licencji - data ,godzina , miejsce - okoliczności poprzedzające - skutki użycia broni - informacje o udzieleniu pierwszej pomocy
II po za granicami chronionego obiektu i obszaru a. podczas konwojowania wartości pieniężnej oraz innych przedmiotów wartościowych lub niebezpiecznych - w przypadku gwałtownego bezprawnego zamachu na konwojowane wartości lub osoby je ochraniane

ŚRODKI PRZYMUSU BEZPOŚREDNIEGO

Tryb użycia jak przy broni (tylko przez prac. ochr. z licen. )

Ogólne zasady

1. stosować wyłącznie wobec osób uniemożliwiających wykonanie zadania określonego w ustawie

2. odpowiadające potrzebom wynikające z zaistniałej sytuacji i niezbędne do osiągnięcia podporządkowania się

3. odstąpić natychmiast od stosowania w przypadku podporządkowania się lub osiągnięcia zamierzonego celu

4. jednocześnie można stosować różne SPB

5. wolno stosować tylko siłę fizyczną i kajdanki w stosunku do :

- kobiet o widocznej ciąży

- osoby w podeszłym wieku

- osoby o widocznej niepełnosprawności

- których wygląd wskazuje na wiek poniżej 13 lat

6. w przypadku pogorszenia stanu zdrowia udzielić pierwszej pomocy

7. w razie konieczności lub na żądanie zapewnić opiekę lekarską

8. kobiecie w ciąży po użyciu środka przymusu bezpośredniego zapewnić bezzwłocznie badanie lekarskie

9. w przypadku zranienia , śmierci , uszkodzenia mienia jak przy broni

10. dokonać wpisu do ewidencji ( w książce ewidencji użycia środka przymusu )

pozostałe jak przy broni

SIŁA FIZYCZNA w POSTACI CHWYTÓW OBEZWŁADNIAJĄCYCH
PRZYPADKI	OGRANICZENIA
1. odparcia zamachu na chronione osoby lub mienie 2. czynna napaść na pracownika ochrony 3. obezwładnienie osoby w związku ze zmuszeniem je do wykonania polecenia 4. w celu ujęcia osoby	- nie wolno zadawać uderzeń
KAJDANKI
1.wobec osób ujętych w celu udaremnienia ucieczki 2.zapobieżenia czynnej napaści 3. zapobieżenia czynnemu oporowi	- w miarę możliwości zakładać w pomieszczeniu zamkniętym - nie tamować obiegu krwi - generalnie kajdanki zakładamy z przodu za wyjątkiem osób o silnej budowie ciała , podejrzanej o popełnienie przestępstwa przeciw życiu lub zdrowiu - nie stosować przeciwko osobą , których wygląd wskazuje na wiek poniżej 17 lat z wyjątkiem nieletnich powyżej 16 lat podejrzanych o popełnienie przestępstwa przeciwko życiu lub zdrowiu
PAŁKI OBRONNE WIELOFUNKCYJNE
1. odpieranie czynnej napaści na pracownika ochrony 2. pokonywanie czynnego oporu 3. przeciwdziałanie kradzieżą lub niszczeniem mienia	- wobec osób stawiających bierny opór - zabrania się : zadawać uderzeń i pchnięć w głowę , szyję, brzuch, nie umięśnione i wrażliwe części ciała a także stosować na te części blokady, dzwigni , zadawać uderzeń rękojeścią , stosowania wobec skutych kajdankami
PIES OBRONNY
1. odpieranie czynnej napaści na pracownika ochrony lub chronione osoby 2. ujęcia osób	- kaganiec
PARALIZATORY; BROŃ GAZOWA; RĘCZNE MIOTACZE GAZU
1. odpieranie czynnej napaści na prac.ochr.lub osoby chronione 2. pokonywanie czynnego oporu 3. w bezpośrednim pościgu za osobom podejrzaną o popełnienie przestępstwa przeciw dobrom powierzonym ochronie 4. przeciw działaniu kradzieżą lub niszczeniu mienia 5. ujęcia osób	- ostrożność - uwzględnienie właściwości fizyczno - chemicznych

WARUNKI BEZPIECZEŃSTWA

1. Broń traktować zawsze jakby była załadowana

2. Nigdy nie trzymać pistoletu skierowanego do ludzi lub zwierząt

3. Przed każdym rozłożeniem broni lub po jej użyciu sprawdza komorę nabojowa, należy ją czyścić i konserwować

4. Nosić broń zabezpieczoną - nie spożywać napoi alkoholowych

5. Użycie broni tylko zgodnie z warunkami ich użycia i mieć na uwadze bezpieczeństwo osób trzecich

6. Nabój do komory wprowadzamy bezpośrednio przed jej użyciem i nie pozostawiać go w komorze

7. Stosować amunicję właściwą dla danego typu broni

8. Nigdy nie naciskać na spust przed skierowaniem w kierunku celu

9. Broń winna być tak przechowywana aby nie miały dostępu osoby postronne

10. W przypadku uszkodzenia części należy ją wymienić na oryginalną, wszelkie przeróbki zabronione

11.W czasie zajęć na strzelnicy wszystkie czynności z bronią należy wykonywać na komendę prowadzącego

12. Nie wolno udostępniać osobą nieupoważnionym

KONTROLA RUCHU DROGOWEGO

(Dz. U. z 1999 r., Nr 53, poz. 563)

Do zadań policji należą czuwanie nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu na drogach, kierowanie ruchem i jego kontrolowanie. Policjant uprawniony jest do:

1. Legitymowania uczestników ruchu drogowego i wydawania im wiążących poleceń co do sposobu używania drogi i pojazdu.

2. Sprawdzania dokumentów wymaganych w związku z kierowaniem pojazdem i jego używaniem, świadectwa kwalifikacji, a także dokumentu stwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub stwierdzającego opłacenie składki tego ubezpieczenia.

3. Żądanie poddania się przez kierującego pojazdem lub przez inną osobę, w stosunku do której zachodzi podejrzenie, iż mogła kierować pojazdem, badaniu w celu ustalenia w organizmie zawartości alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.

4. Sprawdzenie stanu technicznego, wyposażenia, ładunku, masy i nacisków osi pojazdu znajdującego się na drodze.

5. Sprawdzenie zapisów urządzenia rejestrującego samoczynnie prędkość jazdy, czas jazdy oraz postoju.

6. Zatrzymanie - w przypadkach przewidzianych w ustawie - dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdem lub jego używania.

7. Wydawania poleceń:

a. osobie, która spowodowała przeszkodę utrudniającą ruch drogowy lub zagrażającą jego niebezpieczeństwu, albo osobie odpowiedzialnej za utrzymanie drogi;

b. kontrolowanemu uczestnikowi ruchu - co do sposobu jego zachowania

8. Uniemożliwienia:

a. kierowania pojazdem osobie znajdującej się w stanie nietrzeźwości lub stanie po spożyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu

b. korzystania z pojazdu, którego stan techniczny, ładunek, masa lub naciski osi zagrażają bezpieczeństwu lub porządkowi ruchu, powodują uszkodzenia drogi albo naruszają wymagania ochrony środowiska

c. korzystania z pojazdu, jeżeli kierujący nim nie okazał dokumentu stwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub stwierdzającego opłacanie składki tego ubezpieczenia.

9. Używania przyrządów kontrolno-pomiarowych, a w szczególności do badania pojazdu, określania jego masy, nacisku osi lub prędkości, stwierdzenia naruszenia wymagań ochrony środowiska oraz stwierdzenia stanu trzeźwości kierującego.

10. Usuwanie lub przemieszczanie pojazdu:

a. pozostawionego w miejscu, gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch lub zagraża jego bezpieczeństwu

b. kierowanego przez osobę znajdującą się w stanie nietrzeźwości lub stanie po użyciu alkoholu, albo podobnie działającego środka, jeżeli nie ma możliwości zabezpieczenia pojazdu w inny sposób

c. kierowanego przez osobę nie posiadającą przy sobie wymaganych dokumentów uprawniających do kierowania i używania pojazdu, jeżeli nie ma możliwości zabezpieczenia pojazdu w inny sposób

d. jeżeli kierujący nie okazał dokumentu stwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub stwierdzającego opłacenie składki tego ubezpieczenia

e. którego stan techniczny zagraża bezpieczeństwu lub porządkowi ruchu drogowego, powoduje uszkodzenie drogi albo narusza wymagania ochrony środowiska, jeżeli nie ma możliwości zabezpieczenia pojazdu w inny sposób

f. przekraczającego dopuszczalną masę całkowitą lub nacisk osi

g. utrudniającego prowadzenie akcji ratowniczej

11. Kontroli warunków i sposobów przewozu materiałów niebezpiecznych oraz wymagań związanych z tym przewozem

12. Używania urządzeń nagłaśniających, sygnalizacyjnych lub świetlnych służących do wydawania wiążących poleceń uczestnikom ruchu drogowego

13. Występowanie w uzasadnionym wypadku z wnioskiem o ocenę stanu zdrowia kierującego pojazdem

14. Blokowania kół pojazdu pozostawionego w miejscu, gdzie jest to zabronione, lecz nie utrudnia to ruchu lub nie zagraża bezpieczeństwu.

W celu zatrzymania kierującego pojazdem policjant umundurowany w warunkach dostatecznej widoczności podaje sygnał tarczą do zatrzymywania pojazdów lub ręką, a w warunkach niedostatecznej widoczności - latarką ze światłem czerwonym albo tarczą do zatrzymywania pojazdów ze światłem odblaskowym lub czerwonym.

Policjant nieumundurowany jest uprawniony do zatrzymywania kierującego pojazdem tylko na terenie zabudowanym. W warunkach dostatecznej widoczności policjant nieumundurowany do zatrzymania podaje sygnały tarczą do zatrzymywania pojazdów lub ręką, a w warunkach niedostatecznej widoczności - latarką ze światłem czerwonym albo tarczą do zatrzymywania pojazdów ze światłem odblaskowym lub czerwonym.

Kierujący pojazdem po podanym sygnale do zatrzymania powinien:

a. zatrzymać pojazd

b. trzymać ręce na kierownicy

c. nie wysiadać z pojazdu, chyba że zażąda tego kontrolujący (dotyczy to również pasażerów tego pojazdu)

Ponadto, ale to już na polecenia kontrolującego, kierujący wyłącz silnik oraz włącza światła awaryjne.

Policjant, który zatrzymał pojazd do kontroli, podaje kierującemu stopień, imię i nazwisko oraz przyczynę zatrzymania. Policjant umundurowany okazuje legitymację służbową na żądanie kontrolowanego uczestnika ruchu a policjant nieumundurowany okazuje legitymację służbową bez wezwania. Legitymacja powinna być okazana w sposób umożliwiający osobie kontrolowanej odczytanie numeru służbowego policjanta oraz nazwy organu, który wydał legitymację.

KIEROWANIE RUCHEM NA SKRZYŻOWANIU

(Dz. U. z 1999 r., Nr 48, poz. 481)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI¹⁾ z dnia 17 września 2003 r. w sprawie kierowania ruchem drogowym (Dz. U. z dnia 27 października 2003 r.)

Kierować ruchem może: policjant (Dz. U z 1997 r. Nr 98 poz. 602, Nr 123 poz. 779 i Nr 160 poz. 1086; Dz. U. z 1998 r. Nr 106 poz. 668 i Nr 133 poz. 872), osoba odpowiedzialna za utrzymanie porządku podczas przemarszu pielgrzymki, procesji i konduktu pogrzebowego, strażak Państwowej Straży Pożarnej (podczas akcji ratowniczej), umundurowany żołnierz Biura Ochrony Rządu (podczas wykonywania czynności zawodowych).

Sposób podawania sygnałów i poleceń do kierowania ruchem na skrzyżowaniu

§ 1. 1. Przed podjęciem kierowania ruchem drogowym policjant jest obowiązany powiadomić dyżurnego stanowiska kierowania Policji o przystąpieniu do wykonania czynności. Natomiast jeżeli kierowanie podejmuje żołnierz, Policję powiadamia jego przełożony lub oficer dyżurny jednostki wojskowej.

2. Podejmując kierowanie policjant lub żołnierz, o którym mowa w ust. 1, zwany dalej "kierującym ruchem", powinien zająć miejsce na skrzyżowaniu zapewniające jego dobrą widoczność i bezpieczeństwo oraz sprawne i skuteczne wykonywanie czynności związanych z kierowaniem ruchem.

3. Jeżeli przez skrzyżowanie przebiegają tory tramwajowe, miejsce kierowania powinno być w miarę możliwości usytuowane poza nimi, przy uwzględnieniu warunków określonych w ust. 2.

§ 2. 1. Jeżeli kierowanie ruchem podejmuje jednocześnie kilku policjantów lub żołnierzy, to jeden z nich, zwany dalej "wiodącym", powinien zająć takie miejsce, z którego będzie miał warunki do obserwacji ruchu w całym rejonie kierowania, a jednocześnie sam będzie widoczny dla pozostałych.

2. Osoby, o których mowa w ust. 1, powinny dostosować zmiany kierunku ruchu do sygnałów podawanych przez kierującego wiodącego.

§ 3. Sygnały podawane przez kierującego ruchem powinny być zrozumiałe i jednoznaczne, tak aby uczestnicy ruchu drogowego mogli je w porę zauważyć i do nich się zastosować.

§ 4. 1. Kierujący ruchem powinien wejść na skrzyżowanie w taki sposób, aby był widoczny dla wszystkich uczestników ruchu, nie zakłócając ruchu pojazdów i pieszych.

2. Po wejściu na skrzyżowanie kierujący ruchem przyjmuje pozycję zgodną z odbywającym się ruchem, czyniąc to w następujący sposób:

pozycja podstawowa: linia barków wskazuje otwarty kierunek ruchu, ręce opuszczone wzdłuż tułowia, głowa wykonuje zwroty w lewo i prawo, nogi w lekkim rozkroku (rys. 1a i 1b);

rys. 1a

rys. 1b

gesty upewniające uczestników ruchu o utrzymaniu kierunku i przyspieszające przejazd pojazdów wykonuje:

prawą ręką od wyprostowanego ramienia w kierunku nadjeżdżających pojazdów do lewego barku na wysokości twarzy, zginając rękę w łokciu i utrzymując dłoń pionowo, stroną zewnętrzną do nadjeżdżających pojazdów (rys. 2a, 2b i 2c),

rys. 2A rys. 2B rys. 2C

lewą ręką od wyprostowanego ramienia w kierunku nadjeżdżających pojazdów, zginając ją za siebie tak, aby dłoń znalazła się na wysokości lewego ucha (rys. 3a, 3b i 3c).

rys. 3A rys. 3B rys. 3C

3. W celu wykonania zmiany kierunku ruchu kierujący ruchem wybiera najdogodniejszy moment, a następnie:

podnosi prawą rękę przodem do góry tak, aby dłoń znalazła się powyżej głowy, a ręka była lekko zgięta w łokciu (rys. 4a, 4b i 4c); podczas podnoszenia ręki i po zakończeniu tej czynności policjant (żołnierz) upewnia się, czy wszyscy uczestnicy ruchu zastosowali się do sygnału zabraniającego wjazdu i wejścia na skrzyżowanie;

rys. 4A rys. 4B rys. 4C

wykonuje zwrot o 90° w lewo lub prawo z podniesioną prawą ręką do góry i po upewnieniu się, że wszyscy opuścili skrzyżowanie;

wyciąga poziomo obie ręce w bok na wysokość barków (rys. 5);

rys. 5

prawą ręką zgiętą w łokciu wykonuje ruch łukiem przed sobą (dłoń na wysokości twarzy) do lewego barku; jednocześnie lewą rękę zgina w łokciu i kieruje w górę za siebie na wysokość lewego ucha, po czym obie ręce opuszcza w dół wzdłuż tułowia (rys. 6).

rys. 6

Czynności opisane w pkt 3 i 4 wykonuje się tylko raz.

4. Otwarcia wjazdów lub wejść na skrzyżowanie można dokonać również w cyklu niesymetrycznym, jeżeli wynika to z sytuacji ruchowej, np. na jednym przejściu piesi nie zdążyli opuścić jezdni.

5. W celu przyspieszenia przejazdu pojazdów należy wykonać takie gesty, jak w ust. 2 pkt 2 lit. a i b.

6. Kierujący ruchem w celu zwrócenia uwagi kierujących i pieszych na podawane sygnały może używać gwizdka służbowego.

§ 5. 1. Częstotliwość zmian kierunku ruchu powinna być dostosowana do natężenia ruchu na drodze oraz rodzaju i liczby nadjeżdżających pojazdów, tak aby nie dopuścić do blokowania skrzyżowania.

2. Kierujący ruchem w miarę możliwości powinien umożliwić w pierwszej kolejności przejazd pojazdom komunikacji zbiorowej (tramwaje, autobusy, trolejbusy) oraz pojazdom długim, ciężkim i powolnym.

§ 6. 1. W celu zatrzymania pojazdu nadjeżdżającego z lewej strony kierujący ruchem wyciąga w bok lewą rękę zgiętą w łokciu, przedramię i dłoń skierowane w górę, dłoń zwrócona wewnętrzną stroną w kierunku zatrzymywanych pojazdów (rys. 7).

rys. 7

2. Zatrzymanie pojazdu nadjeżdżającego z prawej strony następuje przez podniesienie prawej ręki, tak aby ramię i przedramię tworzyły kąt zbliżony do prostego, a wewnętrzna strona dłoni była zwrócona w kierunku zatrzymywanych pojazdów; dłoń powinna znajdować się na wysokości głowy lub nieco wyżej (rys. 8).

rys. 8

§ 7. 1. W przypadku sprowadzania pojazdu do kierującego ruchem na linię osi skrzyżowania (na kierunku otwartym) kierujący ruchem powinien wykonać ręką ruch po łuku w płaszczyźnie pionowej, zginając rękę harmonijnie w łokciu, nadgarstku i samej dłoni (rys. 9a i 9b).

rys. 9A

rys. 9B

2. Innym sygnałem wyrażonym tą samą ręką (całą dłonią) może on wskazać miejsce na skrzyżowaniu do chwilowego zatrzymania pojazdu.

§ 8. Chcąc otworzyć ruch w kierunku w prawo przy ruchu zamkniętym, kierujący ruchem czyni to ruchem ręki po łuku (od prawej do lewej strony) w płaszczyźnie poziomej.

§ 9. W celu przepuszczenia pojazdów jadących z lewej strony i skręcających w lewo bez objeżdżania kierującego ruchem wykonuje on następujące czynności:

ustala odpowiedni moment do zatrzymania pojazdów; przyspiesza ruch tych, którzy znajdują się blisko skrzyżowania (patrz gesty określone w § 4 ust. 2 pkt 2);

wydaje polecenie zatrzymania się zgodnie z zasadami określonymi w § 6 ust. 2;

po upewnieniu się, że kierujący pojazdami zauważyli sygnał i stosują się do niego (np. zatrzymali się), wyciąga prawą rękę lekko zgiętą w łokciu przed siebie (dłoń w płaszczyźnie pionowej, palce złączone) i wysuwa lewą nogę do przodu (rys. 10a i 10b);

rys. 10A

rys. 10B

po uzyskaniu pewności, że pojazdy zatrzymały się, odwraca głowę w kierunku pojazdów skręcających w lewo, wyciąga lewą rękę w bok, wskazując pojazd skręcający, i łukiem w płaszczyźnie poziomej, poruszając ją w kierunku nadgarstka prawej ręki, daje polecenie opuszczenia skrzyżowania w lewo
(rys. 11a i 11 b);

rys. 11A

rys. 11B

ruchy wykonywane lewą ręką powinny być powtarzane, aby każdy skręcający w lewo widział je i przyspieszał jazdę, w miarę jak stają się one szybkie i energiczne;

po skręceniu pojazdów w lewo powinno się zmienić kierunek ruchu na poprzeczny.

§ 10. W celu przepuszczenia pojazdów jadących z prawej strony i skręcających w lewo bez objeżdżania kierującego ruchem wykonuje on następujące czynności:

zatrzymuje pojazdy nadjeżdżające z lewej strony przez podniesienie pionowo w bok lewej ręki, zgiętej w łokciu pod kątem prostym, tak aby wewnętrzna strona dłoni (palce złączone) była zwrócona do nadjeżdżających pojazdów (rys. 12);

rys. 12

prawą ręką wskazuje pierwszy pojazd skręcający w lewo z prawej strony i przenosząc ją górą za siebie na wysokości prawej części karku - zezwala na skręcenie w lewo za sobą (rys. 13a i 13b);

rys. 13A

rys. 13B

ruchy wykonywane prawą ręką powinny być powtarzane, aby każdy skręcający w lewo widział je i przyspieszał jazdę, w miarę jak stają się one szybkie i energiczne.

§ 11. Przepisy § 9 i 10 stosuje się odpowiednio przy podawaniu sygnałów innym kierującym w rozumieniu przepisów ustawy.

§ 12. 1. Jeżeli do skrzyżowania zbliżają się pojazdy z dwóch przeciwnych kierunków i zamierzają skręcić w lewo, kierujący ruchem powinien ocenić, z którego kierunku nadjeżdżające pojazdy będą potrzebowały więcej czasu na opuszczenie skrzyżowania, i tym pojazdom umożliwić przejazd w pierwszej kolejności. Pojazdy nadjeżdżające z drugiego kierunku mogą w tym czasie samodzielnie opuścić skrzyżowanie bądź opuścić je w momencie, gdy kierujący ruchem stoi z podniesioną ręką do góry (co oznacza mającą nastąpić zmianę dotychczas podawanych sygnałów).

2. Jeżeli warunki bezpieczeństwa i szerokość jezdni (skrzyżowania) na to pozwalają, to kierujący ruchem może przepuścić pojazdy skręcające w lewo w dwóch lub więcej rzędach.

§ 13. 1. Ruch pojazdów skręcających w lewo należy ubezpieczać przed ewentualną kolizją z pojazdami jadącymi prosto. Ubezpieczenie takie kierujący ruchem może wykonać na przemian, raz dla skręcających w lewo z jego lewej strony, drugi raz dla skręcających w lewo z jego prawej strony. Ubezpieczenie takie kierujący ruchem wykonuje tylko dla pojazdów skręcających w lewo z jednego kierunku.

2. Po rozpoczęciu ruchu pojazdów skręcających w lewo kierujący ruchem może w tym czasie podawać także inne znaki dodatkowe, np. przyspieszenie ruchu pojazdów, zezwolenie na skręcenie w prawo przy ruchu zamkniętym itp.

3. Po wykonaniu czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, kierujący ruchem powinien zmienić kierunek ruchu.

§ 14. 1. Jeżeli do skrzyżowania zbliża się pojazd uprzywilejowany, kierujący ruchem powinien zapewnić mu bezpieczny przejazd poprzez zatrzymanie całego ruchu pojazdów i pieszych. W tym celu daje kilka sygnałów gwizdkiem, z jednoczesnym podniesieniem prawej ręki do góry, dając sygnał "uwaga" (rys. 4c).

2. Kierujący ruchem może przy tym zatrzymywać pomocniczo lewą ręką pieszych lub pojazdy zbliżające się z określonego kierunku.

§ 15. Podczas kierowania ruchem kierujący ruchem może poruszać się po skrzyżowaniu, nie zmieniając jednak pozycji ciała w stosunku do obowiązującego w danym czasie kierunku ruchu.

ZNAKI PATROLOWE

174 Poznańska Drużyna Harcerska Gromada Zuchowa

„HETMAN” P O L I C J A N T

im. Stanisława Żółkiewskiego „MIESZKAŃCY BORU”

Opracowanie: przyboczna 174 PDH „HETMAN” phm. Dagmara Kiryluk H.R.

---