ANALIZA JAKOŚCIOWA

Podział kationów na grupy analityczne. Reakcje charakterystyczne I grupy kationów.

Kationy dzieli się na 5 grup analitycznych. Podstawą podziału jest powstawanie osadów w reakcjach z tzw odczynnikami grupowymi. Reakcje te służą do oddzielania jonów poszczególnych grup analitycznych od siebie. Strącone osady są rozdzielone w obrębie poszczególnych grup za pomocą różnych rozpuszczalników. Obecność poszczególnych kationów w obrębie grupy stwierdza się za pomocą reakcji charakterystycznych dla danego kationu.

I. Podział kationów na grupy analityczne

Ø nierozpuszczalne

O rozpuszczalne

Grupa	Odczynnik Grupowy	Wykrywane jony	Skład osadu	Uwagi
I	2n HCl	, ,	AgCl, PbCl,	Chlorki: Ř w wodzie Ř w HCl
II		, , , ,	CuS, HgS, SnS, ,	Siarczki: Ř w wodzie Ř w kwasach
III		, , ,	FeS, ZnS, MnS,	Siarczki: Ř w wodzie O w kwasach
IV		,	,	Węglany: O w wodzie Ø w kwasach
V	Brak odczynnika grupowego	, , ,	________________	Nie wytrącają się osady poprzednimi odczynnikami grupowymi

II. Reakcje charakterystyczne I grupy kationów

- kation srebra

1. HCl wytrąca biały serowaty osad fiołkowiejący na świetle, rozpuszczalny w
.

2. NaOH wytrąca szarobrunatny osad tlenku.

3.Chromian potasu
wytrąca czerwonobrunatny (bordowy) osad.

4. KI wytrąca jasnożółty osad jodku zieleniejący na świetle i przechodzący w kolor pistacjowy.

- kation ołowiu (II)

1. HCl wytrąca biały osad nie rozpuszczalny w

Ø

Chlorek ołowiu (II)

2. NaOH wytrąca biały osad o właściwościach amfoterycznych, dysocjuje więc dwukierunkowo, reaguje z kwasami i zasadami; rozpuszcza się w nadmiarze odczynnika.

anion ołowianowy

kwas ołowianowy (II)

Ołowian (II) sodu

3.
wytrąca żółty osad.

Chromian ołowiu (II)

4. KI wytrąca żółty osad rozpuszczalny na gorąco przy nadmiarze odczynnika.

Jodek ołowiu (II)

Tetra jodoołowian (II) potasu

- kation rtęci (I)

1. HCl wytrąca biały osad czerniejący pod wpływem
ponieważ wydziela się metaliczna rtęć.

Chlorek rtęci (I) Kalomel

czarne

białe chlorek aminortęci (II)

2. NaOH wytrąca czarny osad tlenku.

Tlenek rtęci (I)

3.
wytrąca pomarańczowy (ceglasty) osad.

Chromian rtęci (I)

4. KI wytrąca żółtawo-zielonkawy osad rozpuszczalny w nadmiarze odczynnika z wydzieleniem metalicznej rtęci.

Jodek rtęci (I)

czarne

Anion jodortęcianowy (II)

Tetra jodortęcian (II) potasu

III. Identyfikacja kationów I grupy - analiza próbna

Odczynnik
2 n HCl	biały serowaty osad AgCl	biały osad	biały osad
Rozpuszczalność chlorków w	rozpuszczalny	nierozpuszczalny	czernieje
NaOH	szarobrunatny osad	biały osad o wł. amfoterycznych	czarny osad
	bordowy osad	żółty osad	pomarańczowy (ceglasty) osad
KI	żółty osad pistacjowy AgI	żółty osad	żółto-zielony osad

IV. Identyfikacja kationów I grupy - analiza kontrolna

Odczynnik	1.	2.	3.	4.	5.
2n HCl	biały osad	biały osad	biały serowaty osad AgCl	biały serowaty osad AgCl	biały osad
Rozpuszczalność chlorków w	czernieje	czernieje	rozpuszczalny	rozpuszczalny	nierozpuszczalny
NaOH	czarny osad	czarny osad	szarobrunatny osad	szarobrunatny osad	biały osad o wł. amfoterycznych
	pomarańczowy (ceglasty) osad	pomarańczowy (ceglasty) osad	bordowy osad	bordowy osad	żółty osad
KI	żółto-zielony osad	żółto-zielony osad	żółty osad pistacjowy AgI	żółty osad pistacjowy AgI	żółty osad

1 i 2 próbówka kation

-

-

-

-

-

3 i 4 próbówka

-

-

-

-

-

5 próbówka

-
Ø

-

-

-

5

---