Teoria sportu na gezamin sciaga, teoria sportu


Teoria sportu

Temat: Organizacja szkolenia sportowego. Czynniki warunkujące efektywność pracy szkoleniowej. Zadania trenera.

Proces szkolenia- to ciąg powiązanych ze sobą i wzajemnie od siebie zależnych zjawisk, wydarzeń, przemian, dotyczących przede wszystkim szkolenia sportowego.

Wartości organizacyjne grupy sportowej powinny zamykać się w:

W procesie szkolenia w pierwszej kolejności konieczne jest usprawnienie naszej działalności w zakresie:

Czynniki warunkujące efektywność pracy szkoleniowej:

Trener prowadząc swoich zawodników musi przez cały okres swojej pracy nabywać i stale doskonalić:

To te czynniki określaja jego kwalifikację zawodową i warunkuję sprawność oraz skuteczność pracy szkoleniowo-wychowawczej.

Wiedza i umiejętności trenera związane są z wielką liczbą różnorodnych zajęć, obowiązków i zadań:

Struktura treningu sportowego

Struktura rzeczowa:

Struktura czasowa:

-wszechstronny

-ukierunkowany

-specjalny

-makrocykle

-mezocykle

-mikrocykle

-jednostki treningowe

Struktura czasowa rocznego cyklu treningowego dzieli się na:

  1. Faza budowania formy

a)okres przygotowawczy, który składa się z:

II. Faza utrzymania formy

a)okres startowy

  1. Faza częściowej utraty formy

  1. okres przejściowy dzieli się na podokresy:

Wyróżniamy następujące mezocykle:

Mikrocykle: trwa od 2 do 3 dni, czasem od 7 do 14 dni. Jest to najkrótszy cylk szkoleniowy, trwający przeważnie 7 dni, najdłużej natomiast to 14 dni.

Rodzaje mikrocykli:

W mikrocyklu występuje kilka faz: stymulacji oraz odbudowująca i podtrzymująca.

ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE

Diagnoza

Prognoza natychmiastowa reakcja, inf.

Planowanie korekta

Modelowa charakterystyka Realizacja

Młodych zawodników Kontrola

Opracowując założenia programowe cyklu szkoleniowego, należy wziąć pod uwagę:

SCHEMAT OPRACOWANIA ROCZNEGO PLANU SZKOLENIOWEGO

  1. Założenia szkoleniowe dla grupy sportowej

  1. skład, jego uzasadnienie i charakterystyka:

  • zapewnienie ciągłości szkolenia

  • periodyzacja treningu: terminy, czas trwania okresów treningowych

  • formy i terminy kontroli lekarsko-trenerskiej. Obserwacje, sprawdziany, próby czynnościowe, okresowe badania lekarskie

    1. Kadra trenerska

    1. obsada kadry trenerskiej dla realizacji planu szkoleniowego

    1. Kalendarz sportowy

    1. chronologiczny rejestr imprez i obozów

    2. uzasadnienie kalendarza

    1. Pomoce szkoleniowe

    1. zamierzenia wykorzystania video, filmu, rodzaj filmu, terminy wykonywania zdjęć, wykorzystanie filmu

    2. zapotrzebowanie na pozycje literatury krajowej i zagranicznej, potrzeby tłumaczeń

    3. treści i forma dokumentacji szkoleniowej prowadzonej przez trenera i lekarza

    4. zapotrzebowanie tematyczne dla pracowników nauki

    1. Urządzenia i sprzęt

    1. propozycje uzupełnienia istniejącego stanu sprzętu i urządzeń

    2. propozycje nowości w sprzęcie ogólnorozwojowym i specjalistycznym

    OKRES PRZYGOTOWAWCZY (1.10-31.01) (4 miesiące)

    (-ile tygodnie, np. 16 tyg. -ile treningów tygodniowo np.10, -po ile godzin np.2 h = 16x10x2x320godinin.)

    Wszechstronne 70%-Uker.Specjal.30%- przed startem

    Specjalne 70%- Wszech.Specjal.30%/ po starcie

    (jakie obciążenia: jakie metody, jakie środki)

    OKRES STARTOWY (1.03-31.08) (6 miesięcy)

    OKRES PRZEJŚCIOWY (1.09-30.09) (30 dni)

    Temat: Etapy i kryteria selekcji oraz doboru

    MODEL PROCESU SELEKCJI

    Co to jest dobór?

    Poprzez dobór rozumie się takie postępowanie, które umożliwia wyłonienie osobników w odpowiednim wieku, najbardziej utalentowanych oraz rokujących rozwój cech i właściwości niezbędnych do osiągnięcia w przyszłości wysokiego poziomu sportowego.

    Dobór:

    1. przeprowadza się bez uwzględnienia wyników konkretnej dyscypliny sportowej

    2. właściwości wyróżniające:

    Selekcja- jest to następna faza i najlepiej przystąpić do niej po obserwacji (np. po roku), w trakcie szkolenia. Selekcja jest procesem dynamicznym i kierowanym w którym zmierzamy do wyboru osobników posiadających optymalne warunki morfologiczne, psychiczne i sprawnościowe niezbędne do osiągnięcia w przyszłości wysokich wyników sportowych.

    ETAPY DOBORU I SELEKCJI

    Modele organizacji doboru do sportu i selekcji sportowej:

    Model racjonalny:

    1. Wychowanie fizyczne i usportowienie

    2. dobór do sportu

    3. dobór i selekcja do wybranej dyscypliny

    4. selekcja do wybranej dyscypliny

    5. selekcja do wybranych etapów

    6. selekcja do reprezentacji kadry narodowej

    Model dotychczas stosowany:

    1. wychowanie fizyczne i usportowienie

    4. Selekcja do wybranej dyscypliny sportowej

    5. selekcja do wyższych etapów szkolenia

    6. selekcja do reprezentacji kadry narodowej

    Typy selekcji:

    Kryteria selekcji:

    Korzyści płynące ze stosowania selekcji:

      1. trafny dobór utalentowanych osobników

      2. zmniejszony odsiew w toku przygotowania sportowego

      3. lepszy dobór ze względu na zainteresowania

      4. gwarantowany skrócony czas szkolenia

      5. pełniejsze wykorzystanie możliwości sportowych

      6. zapobiega stosowania zbędnych obciążeń treningowych

      7. oszczędność czasu, pracy i środków materialnych

      8. ułatwia realizację planu osiągnięć sportowych

      9. sprzyja kierowaniu rozwojem

    Potencjalne możliwości młodego zawodnika:

    1. Starz treningowy

    2. Rozwój fizyczny

    3. Stan funkcjonalny

    1. W wieku 18 lat większość zawodników na już 4-5 letni starz treningowy. W chwili zakończenia etapu specjalizacji sportowej, ogólny staż treningowy, nie powinien być mniejszy od wyżej wymienionych wielkości.

    2. - Absolutne rozmiary ciała: całkowita powierzchnia ciała, względna pow. Ciała, objętość i masa ciała itp.

    - Proporcje ciała: typ proporcji ciała, stan wysklepienia stopy, długość ramion, tułowia, nóg, stopy, szerokość i głębokość kl. Piersiowej, pow. Dłoni, kąt nachylenia miednicy

    - skład ciała: podskórna tk. Tłuszczowa, ogólna tk. Tłuszczowa, masa mięśniowa, komponent kostny, skład elektrolitowy, zawartość wody

    III. Zakres zdolności organizmu do wykonywania wysiłków fizycznych uzależniony jest od sprawności funkcjonalnej wielu układów i organów. Modelowe charakterystyki muszą uwzględniać podstawowe wskaźniki funkcji fizjologicznych. Wzajemne powiązania najistotniejszych funkcji kształtują specyficzną strukturę zdolności wysiłkowej.

    Model mistrza obejmuje poziom przygotowania:

    Temat: Techniczne, fizyczne, materialne i techniczne środki wspomagania procesu szkoleniowego.

    Za każdym rodzajem pracy treningowej kryje się wysiłek fizyczny, psychiczny i intelektualny. Trzeba do nich dobrać konkretne formy, środki oraz metody, które decydują o metodycznym obliczu szkolenia.

    Środki techniczne:

    1. Pomoce naukowo-dydaktyczne

    2. Środki informacji i kontroli

    3. Środki gromadzenia i analizy danych o treningu i walce sportowej

    4. Trenażery

    Środki odnowy biologicznej:

    1. Środki fizykalne

    2. Środki fizykoterapeutyczne

    3. Higieniczny tryb życia, w tym higiena pracy fizycznej i umysłowej, a także prawidłowe wykorzystanie snu.

    4. Racjonalna dieta, wyrównanie strat elektrolitów i płynów, uzupełnienie niedoboru witamin.

    Środki odnowy psychopedagogicznej

    1. Ćwiczenia koncentracyjno-relaksacyjne

    2. Specjalne pozycje złożeniowe połączone z ćw.rozluźnienia mięśni i z relaksem psychicznym.

    3. Specjalny trening psychoterapełtyczny

    4. Stosowanie w czasie wolnym od pracy atrakcyjnych form wypoczynki typu kino, spacery, zabawy itp.

    Do podstawowych środków materialnych należy:

    1. Sprzęt

    2. Techniczne środki nauczania i treningu

    3. Urządzenia kontrolno-pomiarowe

    4. środki farmakologiczne

    Baza i sprzęt: dzieli się na stały i ruchomy:

    Stały: stadiony, hale, boiska, pływalnie

    Ruchomy: przybory i sprzęt np. maty, zeskoki itp.

    Wśród urządzeń sportowych warto zaliczyć również sprzęt osobisty, ubiory i przybory, np.: narty, tyczki, piłki, strój pływacki

    W odnowie biologicznej bodźce fizykalne wykorzystywane są w następującym celu:

    1. Usprawnianie transportu metabolitów wysiłków z najbardziej eksploatowanych grup mięśniowych.

    2. Zwiększenie metabolizmu w wybranych grupach mięśni przez wspomaganie utylizacji metabolitów wysiłkowych.

    3. Zwalczanie bólu będącego wynikiem treningu.

    4. Wzmożenie procesów wypoczynkowych zachodzących w układzie nerwowym.

    5. Modyfikacja pobudzenia emocjonalnego.

    6. Ograniczenia rozwoju procesów zapalnych.

    7. Wspomożenie leczenia urazów sportowych.

    W treningu sportowych bodźce fizykalne wykorzystywane są w następującym celu:

    1. Pobudzenie pracy komórek odpowiedzialnych za adaptacje wysiłku

    2. Zwiększenie siły oddziaływania bodźców treningowych.

    Temat: SPORT DZIECI I MŁODZIERZY

    Cel strategiczny- rozpoznanie i rozwój najwyższych dyspozycji sportowych równolegle do wzrastających możliwości biologicznego potencjału ustroju, osiągającego swą pełnię w wieku dojrzałym.

    Jedność celów wychowawczych, kształtujących i sportowych:

    Planując proces szkolenia sportowego trzeba uwzględnić jego funkcje nie tylko w aspekcie „modelu mistrza” lecz także jako czynnika podniesienia sprawności i wszechstronnego rozwoju fizycznego dzieci i młodzieży oraz przygotowania do realizacji i zakończenia szkoły.

    Mistrzostwo sportowe:

    1. Budowa somatyczna.

    2. Energetyczne i regulacyjne funkcje rozwoju.

    3. Właściwości psychiki

    4. Profil i poziom sprawności fizycznej.

    5. Umiejętności techniczne i taktyczne.

    6. Wiedza teoretyczna.

    Etapy szkolenia sportowego:

    1. Etap przygotowania wszechstronnego: to rozwijanie potencjału ruchowego, wyposażenie wychowanka w bogaty zasób umiejętności ruchowych, rozpoznanie kierunkowych uzdolnień i zainteresowań.

    2. Etap szkolenia ukierunkowanego: ma na calu kierunkowe rozwijanie zainteresowań i predyspozycji, profilowanie potencjału funkcjonalnej bazy programowanej specjalizacji.

    3. Etap szkolenia specjalnego: obejmuje kształtowanie i doskonalenie mistrzostwa sportowego w danej specjalizacji ruchowej.

    Ze względów metodycznych wyróżniamy tu 3 fazy:

    1. specjalnego treningu bazowego

    2. rozwoju maksymalnych możliwości

    3. stabilizacji osiągnięć

    Etap mistrzowski: doskonalenie oraz optymalne zintegrowanie wszystkich czynników warunkujących najwyższe osiągnięcia sportowe w danej dyscyplinie przy maksymalnym wykorzystaniu indywidualnych możliwości.

    Najważniejsze kryteria i kierunki optymalizacji treningu dzieci i młodzieży:

    Zasady dynamiczne:

    1. Zasada świadomości i aktywności: czyli świadomego i czynnego udziału sportowców w procesie treningowym

    2. Zasada poglądowości: polega na wiązani słów i kombinacji z rzeczywistością postrzeganą w praktyce

    3. Zasada systematyczności: oznacza zachowanie planowego logicznego porządku w układzie treści treningowych.

    4. Zasada dostępności (stopniowania trudności): wskazuje na konieczność dostosowania celów, środków, form i metod do poziomu rozwoju psychofizycznego zawodnika.

    5. Zasada trwałości: polega na stosowaniu takich metod i środków treningu, które przyniosą w efekcie utrwalenie, usystematyzowanie i pogłębienie wiadomości i umiejętności oraz doskonalenie sprawności.

    6. Zasada indywidualizacji: polega na organizowaniu pracy treningowej w oparciu i możliwie najszybszą znajomość poszczególnych zawodników

    7. Zasada łączenie teorii z praktyką: służy przygotowaniu zawodnika do racjonalnego wykorzystania wiedzy w różnorodnych sytuacjach praktycznych wymagających trafnej orjętacji i sprawnego działania.

    Metody nauczania i treningu:

    1. Metody oglądowe (filmy, plansze)

    2. Metody stosowanego ujęcia ruchu (werbalne instruowanie, objaśnienie)

    3. Metody oddziaływania sensorycznego (rytm, tępo)

    4. Metody działania praktycznego- bazujące na ćw. Ruchowych jako podstawowym warunku opanowania.

    Metody nauczania czynności ruchowych:

    1. Metoda powtórzeniowa: zakłada wielokrotność powtórzeń całego ruchu, celowo wydzielonych jego faz bądź też ćwiczeń pomocniczych prowadzących do poznania i opanowania struktury całego ruchu, z uwagi na poziom komplikacji ruchu,możliwości psychofizyczne zawodnika.

    2. Metoda systematyczna: polega na łączeniu poznanych wcześniej elementów w większe całości.

    3. Metoda analityczna: polega na nauczaniu poszczególnych faz częściowo

    4. Metoda kompleksowa: polega na nauczaniu ruchu w połączeniu m. systematycznej z analityczną.

    Metody realizacji obciążeń treningowych:

    Metoda treningu:

    1.Ciągłe-kontrolne i sterowane:

    a.jednostajna

    b.zmienna:

    -planowana zmiana intensywności

    -nieplanowana zmiana intensywności

    2.Przerywane-kontrolne i startowe:

    a.powturzeniowa

    b.interwałowa:

    -intensywna

    -ekstensywna

    Składowe obciążeń Interwałowa Powtórzeniowa

    Ekstensywna Intensywna

    Długość odcinka 400 400 400

    Czas pracy 70 60 50

    Czas przerwy 1 3 15

    Liczba powtórzeń 16 8 2

    Charakter przerwy trucht trucht/chód chód bierny

    Liczba treningów w treningu dla poszczególnych kategorii wiekowych:

    7-10 lat 3-4x

    11-14 lat 4-5x

    15-17 lat 5-7x

    18 lat i więcej 7-12x

    Odmiany treningu sportowego:

    Trening wszechstronny

    T. ukierunkowany

    T. specjalistyczny

    T. mistrzowski

    Etapy szkolenia dzieci i młodzieży:

    Trening:Wszechstronny Ukierunkowany SpecjalnyWstępny SpecjalnWyłaściwy Mistrzowski

    Ćw.specjalne: 5% 15% 40% 60% 65%

    Ćw.ukierunkowane 45% 50% 40% 25% 25%

    Ćw.ogólne 50% 35% 20% 15% 10%

    Pojęcia sprawności ogólnej i specjalnej (to ważne)

    SPRAWNOŚĆ OGÓLNA- to proces wszechstronnego rozwoju fizycznego, doskonalenie cech motorycznych, kształtowanie funkcji organizmu

    SPRAWNOŚĆ SPECJALNA- zawirowana jest na doskonaleni funkcji i cech związanych z danym zadaniem ruchowym, dzieli się na wstępna i właściwą

    Ćwiczenia fizyczne- to nie tylko obciążenia mięśni. Stanowią one przed wszystkim obciążenie funkcjonalne ośrodkowego układu nerwowego, ukł. Krwionośnego, gruczołów wydzielania wewnętrznego oraz układu trawienia, który jest obciążony funkcjonalnie po ćwiczeniach fizycznych.

    Przy ocenie wpływu ćwiczeń na organizm, należy określić je ze względu na obciążenie jakie stanowią dla organizmu ćwiczącego. Można tego dokonać na podstawie oceny wydolności zawodnika. Prawidłowo wykształtowany trening ….

    Podział ćwiczeń ze względu na charakter wykonywanej pracy mięśniowej:

    ćw. Dynamiczne (występują tu formy skurczu i rozkurczu)

    ćw, statyczne- izometryczne (mięśnie pozostają przez pewien czas w napięciu)

    Podział ćwiczeń ze względu na rodzaj:

    1. ogólne, nie specyficzne- pozwalają na harmonijne kształtowanie i doskonalenie struktury oraz funkcji całego organizmu.

    2. Ukierunkowane, specyficzne- pozwalają na rozwój takich cech, funkcji i właściwości organizmu zawodnika, które w sposób bliski wiążą się z czynnościami w czasie właściwej walki sportowej, są zbliżone do działania sportowego

    3. Specjalne, sportowe- powodują doskonalenie cech bezpośrednio związanych ze skutecznym działaniem w walce sportowej w konkretnej dyscyplinie czy konkurencji.

    Podział ćwiczeń ze względu na wielkość:

    1. obciążenie małe- odpowiada około 20-30% objętości obciążenia

    2. obciążenie średnie- wymaga 50% objętości obciążenia maksymalnego

    3. obciążenie duże- to wielkość 70-80% objętości maksymalnego obciążenia

    4. obciążenie maksymalne- w końcowej fazie wysiłku mogą wystąpić oznaki przeciążenia.

    Podział ze względu na intensywność przemian energetycznych towarzyszących wysiłkom:

    1. praca o umiarkowanej intensywności ( wys. Tlenowy, tętno ok. 140 ud/min.) możliwy czas trwania pojedynczego obciążenia od kilku do kilkudziesięciu minut.

    2. Praca o submaksymalnej intensywności (wys. Tlanowo-beztlenowy, tętno ok. 170 ud./min. czas pojedynczego obciążenia 2-3 min.)

    3. Praca o dużej intensywności (wys. Beztlenowy-kwasomlekowy, tętno ok. 190 ud./min. czas pojedynczego obciążenia do 2 min.)

    4. Praca o maksymalnej intensywności (wys. Beztlenowy-niekwasomlekowy, tetno ok. 180 ud./min. czas trwania pojedynczego obciążenia do kilkudziesięciu sekund)??????

    5. Praca o naprzemiennej intensywności (np. w grach drużynowych, lub sportach walki)

    Podział ćwiczeń za względu na charakter oddziaływania:

    1. tlenowe- tętno 120-160- ud./min., czas pojedynczego obciążenia >300 s.

    2. tlenowo-beztlenowe- tętno 160-190 ud./min., czas pojedynczego ćwiczenia 121-300s.

    3. beztlenowe-kawsomlekowe- tętno 180-190 ud./min., czas pojedynczego ćwiczenia 21-120s.

    4. beztlenowe-niekwasomlekowe- tętno 170-190 ud./min., czas pojedynczego ćwiczenia do 20s.

    5. anaboliczne- nasilające przemiany anaboliczne, czas trwania ćwiczenia od 2-3-5s, max 10s.

    Temat: Kontrola trenerska i naukowa w procesie szkolenia

    Kontrola- jest to porównanie wyniku działania z jego celem. Kontrola jest ostatnim etapem cyklu działania zorganizowanego, a jednocześnie wyniki kontroli stanowią punkt wyjścia do precyzowania celów i opracowania następnego cyklu treningowego.

    Zalety kontroli:

    Kontrola powinna mieć charakter kompleksowy, a wiec dotyczyć wszystkich elementów decydujących o uzyskaniu najlepszych efektów sportowych.

    Aspekty kontroli: Efektywność kontroli- najbardziej zależy od trafności i rzetelności stosowanych wskaźników wśród których wyróżniamy przede wszystkim:

    1. medyczno-biologiczny- obejmuje dane anatomio-morfologiczne, fizjologiczne, biochemiczne, biomechaniczne. Ich wykorzystanie jest możliwe tylko przy pomocy specjalistów.

    2. Psychologiczny- charakteryzuje siłę i ruchliwość procesów nerwowych, zdolność do opanowania i opracowania informacji, stan analizatorów ruchowych

    3. Pedagogiczne- charakteryzuje stopień przygotowania sprawnościowego, technicznego, taktycznego. Dynamikę wyników sportowych, stan funkcji ruchowych, parametry obciążeń treningowych i sportowych, charakterystykę działalności treningowej i sportowej

    Kontrola efektów dzieli się na:

    - kontrolę stanu organizmu- badania, sprawdziany

    - kontrolę osiągnięć- czyli kontrolę wyników sportowych

    Kontrola obejmuje:

    Niezależnie od rodzaju kontrolo możliwe jest stosowanie metody:

    Przykładowe działania kontrolne w treningu:

    Rodzaje kontroli:

    1. Kontrola bieżąca- dotyczy stanów ulegających zmianom w wyniku serii ćwiczeń cz danej jednostki treningowej. Są to efekty bezpośrednie, które oceniamy na podstawie bezpośredniej analizy danych pomiarowych i odniesienie ich do wskaźników charakteryzujące dotychczasowe reakcje na dane obciążenie. W wyniku tego postępowania możemy korygować rodzaj, intensywność, objętość i jakość ćw. Realizowanych w jednostce treningowej.

    2. Kontrola operacyjna- dotyczy stanów operacyjnych, czyli zmieniających się w toku krótkich cykli czy nawet kilku jednostek treningowych. Jej efekty zwane przedłużonymi, określamy poprzez analizę wskaźników charakteryzujących reaktywność ustroju w stosunku do planowanej krzywej obciążeń w mikro i makro cyklu. W jej wyniku dokonujemy modyfikacji struktury i wielkości obciążeń w mikro i makro cyklu.

    3. Kontrola okresowa- dotyczy stanów stałych, utrzymujących się przez dłuższy czas, charakteryzuje tzw. Adaptację długotrwałą. Jej efekty zwane kumulatywnymi ocenia się w wybranych punktach makrocyklu, stosowanie do przyjętych celów treningu i planowanych zadań szkoleniowych, także w odniesieniu do wskaźników modelu mistrza. Na tej podstawie otrzymujemy przesłanki do korekt długofalowego programu szkoleniowego.

    1A) Kontrola bieżąca- badamy rodzaje poszczególnych układów np. tętno, temperatura, oddychanie, zmiany biochemiczne np. La,Be,pH, obserwowane za pomocą filmu, czasopisma, Akusportu, sporttestera (mierzy się w czasie i po wysiłku).

    2B) Kontrola operacyjna- zmiany czynników informacyjnych o szybkości odnowy np. krzywa LA, BE, stężenie enzymów CPK, mocznik, powrót do poziomu przed wysiłkowego, zmiany stanu zmęczenia organizmu, np., krzywa przemian dynamometrycznych. Mierzymy przed treningiem, natychmiast w kilka godzin po treningu, wpływa to na wielkość i strukturę treningu w makro i mezocyklu.

    3C) Kontrola okresowa- sprawność układów i narządów np. test systematyczny, standardowy, EKG, LA, sprawność techniki i taktyki. Mierzymy po i przed każdym okresem treningowym.

    |

    Kompleksowa ocena efektów treningowych

    |

    Próby takie są używane w kontroli trenerskiej, powinny odznaczać się następującymi cechami:

    Aby ćwiczenie mogło być wykorzystywane do badania poziomu zawodników i być uznawane za test (próbę), musi spełniać szereg warunków, min.:

    Wskaźniki wykorzystywane w kontroli powinny odpowiadać określonym wymaganiom:

    Metody przy dokonywaniu badań i obserwacji:

    Do najczęstszych testów sprawności fizycznej należą:

    Testy dzielą się na pośrednie: test sprawności fiz. i bezpośrednie: biopsje mięśniowa, badanie krwi, badanie gazometryczne, poziom kw. Mlekowego.

    Testami diagnostycznymi możemy ocenić:

    Temat: Fizjologiczne zasady treningowe: wydolność wytrzymałość.

    Czynniki warunkujące wydolność fizyczną:

    Wydolność fizyczna- jest to zdolność organizmu do wykorzystania maksymalnej pracy fizycznej w warunkach równowagi czynnościowej- zależna jest od budowy i sprawności układów zaopatrujących, metabolizmu oraz mechanizmów termoregulacji.

    Tolerancja wysiłkowa- jest to zdolność do długotrwałego wykonywania wysiłku o określonej intensywności bez głębszych zaburzeń homeostazy (np. wzrost stężenia jonów wodorowych we krwi, niedotlenienie mięśnia sercowego itp.)

    Próg tlenowy- jest to maksymalna ilość tlenu pobieranego przez organizm w warunkach największego zaangażowania mechanizmów zapotrzebowania tlenowego.

    Zdolności wysiłkowe wytrzymałościowe zależą zatem od lokalnych mechanizmów metabolicznych danej grupy mięśni zaangażowanych w prace fizyczną, mierzonych zasobami energetycznymi, składem enzymów cyklu glikolitycznego i skutecznością ich działania.

    VO2max- jest to maksymalne ilość pochłanianego tlenu. Ocenia się ją w mil/min/kg masy ciała. Tlen jest niezbędny do reakcji spalania wewnątrzkomórkowego w wyniku którego uwalniana jest energia. Dlatego maxymalna ilość tlenu jest równoznaczna z max ilości energii dostarczanej mięśniom.

    Fizjologiczne zasady treningu:

    Aby uzyskać oczekiwane efekty treningowe należy przestrzegać niżej wymienionych zasad:

    1. Progresywność obciążeń treningowych zarówno w zakresie czasu trwania treningu jak i jego intensywność.

    2. Wydolność fizyczna stanowi największą cechę motoryczną i powinna być dostosowana w pierwszej kolejności.

    3. pozyskiwanie wydolności fizycznej jest szczególnie szybkie w początkowym okresi treningu, potem przyrost jest wolniejszy i bodźce treningowe muszą być planowane ostrożniej, by uniknąć stanów przetrenowania.

    4. Pozyskiwanie wydolności wymaga czasu, zaś jej utrata jest bardzo szybka (do 50% w czasie 4-12 tygodni)

    5. Zachwianie proporcji „trening-wypoczynek” spowoduje stany przetrenowania i ułatwia powstawanie kontuzji sportowych.

    6. Metody treningowe muszą być dostosowane do specyfiku wysiłku.

    7. W dłuższym cyklu treningowych należy stosować rózne formy obciążeń . Generalnie poprawę wydolności i siły uzyskać powinniśmy na początku przygotowań natomiast szybkość, koordynację i specyficzne umiejętności ruchowe w końcowym procesie treningowym.

    8. Bodźce treningowe o zbyt małym obciążeniu treningowym nie wywołują efektów treningowych, utrzymują jedynie niezmienny stan sprawności i wydolności.

    9. Obniżenia fizjologiczne treningu muszą być zindywidualizowane, bo nie ma dwóch takich samych zawodników reagujących podobnie na bodziec treningowy. Mają na to wpływ uwarunkowania genetyczne, predyspozycje fizyczne i psychiczne oraz poprzednie doświadczenia treningowe.

    10. Szybsze efekty treningowe można uzyskać w grupie mięśni wcześniej zaangażowanych do wysiłku.

    11. Trening powinien angażować jak największą masę mięśniową i mieć charakter wysiłku izometrycznego o wzrastającym obciążeniu.

    12. Masa ciała i ilość tkanki tłuszczowej mogą być zmniejszone podczas treningu wytrzymałościowego powyżej 30 min.

    13. Kształtowanie wydolności jest najbardziej skuteczne do 20 roku życia.

    14. Bez wysokiego poziomu wydolności trudno jest kształtować inne cechy motoryczne oraz umiejętności taktyczno-techniczne.

    Wytrzymałość- jest to składowa przygotowania sprawnościowego, określa zdolność do kontynuowania długotrwałego wysiłku o wymaganej intensywności, przy utrzymaniu możliwie jak największej efektywności pracy i zachowaniu podwyższonej odporności na zmęczenie podczas wysiłków w różnych warunkach środowiska zewnętrznego.

    Ocena wytrzymałości poprzez oznaczanie AT (PPA):

    Miarą wytrzymałości są etapy:

    1. znurzenie

    2. zmęczenie

    3. wyczerpanie

    Rozpatrując wytrzymałość niezbędne jest uwzględnienie wszelkich czynników wewnątrzustrojowych warunkujących jej poziom, są to:

    Wytrzymałość dzielimy na tlenową, beztlenową i mieszaną, o zasięgu ogólnym lub lokalnym i pracy dynamicznej i statycznej.

    1. Wytrzymałość krótkiego wysiłku: typowa dla wysiłku o intensywności submaksymalnej trwającej od 50 do 120s. lub dla przyspieszeń na odcinkach 200 m., podwyższonych znacznie i tak wysoką już prędkość na określonym dystansie. Wysiłki takie stanowią znaczne wymogi psychofizyczne. Oparte są na mechanizmach beztlenowych.

    2. Wytrzymałość średniego czasu- charakterystyczna dla obciążeń dla dużej i submaksymalnej intensywności wykonywanych w czasie od 2 do 10 min. Największe osiągnięcie w tym obszarze wymagają wysokiego rozwoju wydolności tlenowej i beztlenowej.

    3. Wytrzymałość długiego czasu jest to kontynuowanie wysiłku do 10kiltu minut do kilku godzin.

    Wytrzymałość szybkościowa- to zdolność realizacji wysiłku trwających 8-12 do 30 s. z maksymalną intensywnością (strefa klasycznego sprintu lub submaksymalnego, strefa przedłużonego sprintu) Praca wykonywana jest głównie w warunkach beztlenowych.

    Wytrzymałość siłowa- umożliwia efektywne pokonywanie występujących w walce oporów zewnętrznych (sprzęt, środowisko, przeciwnik) przez cały czas rywalizacji w warunkach konkretnych przepisów. Charakterystyczna jest tu duża odporność na lokalne zmęczenie, optymalny poziom specjalnego przygotowania siłowego, właściwa technika, wysoki potencjał wytrzymałości. Wytrzymałość siłowa pojawiła się w wysiłkach o znacznej sile bodźca oraz dużej liczbie powtórzeń. Można wyróżnić jej postać statyczną i dynamiczną.

    Pojęcia i środki w treningu wytrzymałości:

    -gry i zabawy ruchowe o wydłużonym czasie trwania

    - marszobieg- zespół środków wprowadzających do treningu wytrzymałości. Stopniowo wydłużane odcinki biegu, doprowadzamy do pokonania całej trasy biegiem.

    - trucht- najłagodniejsza forma biegu, tempo należy dobrać w ten sposób by zapewnić harmonię rytmu funkcji ukł. Krążenia i oddychania w rytmie biegu

    - zaprawa terenowa- grupa środków kształtujących wytrzymałość w powiązaniu z innymi cechami (siła, szybkość) powinna być stosowana w urozmaiconym terenie.

    -zabawy biegowe- forma treningowa polegająca na planowanych wysiłkach intensywności i rozwoju ćwiczeń w czasie dłuższego wysiłku biegowego, przeprowadzana w urozmaiconym terenie, także z wykorzystywaniem wstawek siłowych, szybkościowych, gibkościowych czy skocznościowych.

    -bieg ciągły, zmienny, przełajowy, biegi interwałowe.

    Metoda powtórzeniowa- następny wysiłek rozpoczynamy przy tętnie nie przekraczającym 100 ud./min. może być niższe, nigdy nie wyższe, wysiłki submaksymalne lub maksymalne, niewielka ilość powtórzeń0 2x

    Metoda interwałowa- niepełna przerwa korzystna, tętno ok. 12—130 ud./min-następny wysiłek. Tę metodę stosuje się do rozwijania praktycznie wszystkich rodzajów wytrzymałości

    W tej metodzie wyróżniamy dwie podstawowe odmiany: ekstensywna i intensywna!

    Trening kompleksowy- polega na łączeniu podstawowych metod pracy w poszczególnych cyklach treningowych ale przy stosowaniu tylko jednej metody w pojedynczej jednostce. W efekcie powstaje możliwość zróżnicowanego oddziaływania na organizm przy przestrzeganiu zasady wyizolowanego wpływu w konkretnych zajęciach.

    Trening zintegrowany- jest rozwinięciem postępowania kompleksowego, zakłada łączenie różnych metod, a także rozwijanie różnych, logicznie dobranych cech w ramach tej samej jednostki. Postępowanie takie umożliwia:

      1. urozmaicenie oddziaływania wzmocnienie bodźców emocjonalnych

      2. pełniejszy rozwój potencjału ruchowego i wydolnościowego

      3. osiąganie wyższego poziomu specjalistycznego wytrenowania

      4. skumulowany rozwój cech niezbędnych dla zwiększenia efektywności startowej

    Temat: Siła

    Siła mięśniowa- to zdolność do pokonywania oporu zewnętrznego lub przeciwdziałania mu kosztem wysiłku mięśniowego.

    Siła = m x a; m-masa ; a-przyspieszenie

    Siła zwiększa się najczęściej w efekcie przyrostu wartości tylko jednej składowej- masy lub przyspieszenia.

    Źródłem siły są skurcze mięśniowe, których wielkość zależy od:

    Siła dynamiczna- zdolność do rozwijania maksymalnej siły w jak najkrótszym czasie.

    Siła statyczna- jest siłą utrzymania bez zmiany długości mięśni

    Siła względna- wyrażana, jako stosunek wielkości siły absolutnej do masy ciała szczupłego- LBM. Zależy od:

    Siła bezwzględna- siła jaka może rozwijać przekroju pojedynczy 1 cm2 mięśnia. To maksymalny ciężar jaki zdoła udźwignąć mięsień podczas maksymalnego skurczu. Zależy od:

    Siła maksymalna- jest największą możliwą siłą, która może być przeciwstawiona izometrycznie lub koncentrycznie jakiemuś oporowi. Zależy od indywidualnie optymalnych przekrojów włókien mięśniowych i wykształconej wewnątrz mięśniowej koordynacji.

    Siła absolutna- określa najwyższą wartość siły (maksymalną) możliwą do rozwinięcia w wybranym ruchu w dowolnym kierunku.

    Siła zrywowa- umiejętność rozwinięcia maksymalnej siły w najkrótszym czasie.

    Siła wolna- polega na pokonywaniu maksymalnych oporów z prawie stała szybkością, kształtującą sprawność siłową.

    Badania przeprowadzone nad strukturą mięśni szkieletowych pozwoliły wyróżnić dwa podstawowe typy włókien mięśniowych:

    Wyróżniamy:

    Rozwój siły w ontogenezie:

    Jak oddziałowuje trening siłowy na ludzkie ciało?

    Przy tym powoduję:

    Metodyka ……… siły mm.

      1. Metody dynamiczne

        • Maksymalnych obciążeń

        • Dużych obciążeń

        • Średnich obciążeń

        • inokinetyczne

    1. Metody statyczne