WYKŁADY Z PRAWA FINANSOWEGO 2010/2011

• Skompilowane z dobrowolnie odstąpionych przez notujących

• Brak ingerencji w treść i formatowanie - czysto sklejkowe opracowanie

• Rozpowszechniane za zgodą i wiedzą osób przekazujących materiały, można wysyłać dalej

Jak jest zorganizowany zbiór?

Nagłówek pierwszego stopnia

(wyznacza kolejny wykład - data)

Nagłówek drugiego stopnia

(wyznacza notatki z kolejnego źródła, oznaczonego cyfra rzymską, pojawia się tylko wtedy gdy miałem dostęp do więcej niż jednego Osobowego Źródła Notatek, w skrócie OZN ;] )

ZACHĘCAM OSOBY, KTÓRE CZYTAJĄC ODRUCHOWO ROBIĄ W TAKICH DOKUMENTACH PORZĄDEK BY MI WYSYŁAĆ UPDATE'y!!!

05.10.2010

1. Pojęcie i zakres finansów publicznych

2. Polityka finansowa

3. Prawo finansowe

* 3 podstawowe warstwy finansów publicznych:

• Pieniądz - to z nim wiążą się zjawiska finansów; on zaś (jego istota) mieści się w gospodarce;

Ale: ekonomiczne pojęcie inne niż prawne

Nośnik wartości unormowanie ustroju pieniężnego; ma nieograniczone możliwości w zwalnianiu ze zobowiązań cywilnych

• Pieniądz publiczny - ten, którym dysponują jednostki publiczne; środek realizacji pewnych funkcji publicznych (np. ochrony, administracji)

Musi być w jakiś sposób pozyskiwany;

Państwo pozyskuje jak każdy inny podmiot - przez działalność gospodarczą, nie wykorzystując władztwa -> to problemy cywilnoprawne;

Nas interesuje -> gdy uzyskuje przez władztwo; np. nakładając obowiązek pewnych świadczeń na rzecz władzy publicznej; np. gazeta -> cena + VAT; w stosunkach prawnych między 2 osobami wchodzi 3 podmiot - państwo, które nic nie daje, a tylko bierze;

Pieniądz prywatny -> w pieniądz publiczny (jak woda w wino xP)

Gospodarka nie funkcjonuje-> może nie być w stanie realizować swoich funkcji.

• Wydajność gosp.- od niej zależy wielkość pozyskiwanych środków.

Aby taka była

Rząd

• Politykę finansową - ale to tylko środkiem do celu

Musi liczyć się z realiami = gospodarką; nie możemy więcej, niż jest ona nam w stanie dać przy określonym poziomie; poza tym mieć na względzie jej długotrwałe działanie;

Co rząd może?

- Obniżyć podatki

- Ograniczyć wydatki

Ok. 70% wydatków = constans; musimy spłacać długi, mieć zabezpieczenie, finansować pewne konieczne funkcje

Polityka - dobór celów i funkcji, wybór środków/narzędzi realizacji

Finanse - środki pieniężne, z prywatnych w publiczne

2 rzeczy

1. Wydajność gospodarki

Do naturalnych procesów wprowadzamy element sztuczny - ważne, by się przyjął; jak „implant”

W polityce:

- Czy może świadomie wykorzystywać zjawiska dla zmiany struktury gospodarczej?

Kryzys w USA - upaństwowienie banków.

Dlaczego? Bo banki zaczęły obracać wirtualnymi pieniędzmi, tymi, których nie było; gdyby państwo nie weszło „z butami” w gospodarkę, to by było jeszcze gorzej

Prawa ekonomiczne w czystej postaci - tylko w podręcznikach

• Również polityka wydatkowa

Państwo nie tylko zajmuje się tym budżetem administracyjnym, ale też oddziałuje na gospodarkę (np. budowa na Euro 2012 - to i infrastruktura też)

• Prawo w finansach publicznych

2 płaszczyzny funkcjonowania prawa

Działanie instrumentalne Działanie nieinstrumentalne

Prawo finansowe (zwłaszcza podatkowe)

Zabezpieczenie odpowiedniej ilości środków publicznych

Dużo władzy - gdy są pieniądze; władza bez pieniędzy - „papierowy tygrys”;

Możliwości dysponowania pieniądzem - w zależności od tego, ile nam zabierze władza

2. Odpowiednie liczenie się z gospodarką

3. Prawo finansowe - jest jednym z najbardziej instrumentalnych (w cywilnym jest np. autonomia stron); tu prawo tworzy narzędzia do organizowania społeczności

• Działanie nieinstrumentalne - wkomponowanie norm w porządek prawny, w rzeczywistość; np. przy hipotece - mógł wierzyciel publiczny wyskoczyć nagle przed prywatnego; TK - że niezgodne z Konstytucją.

• Brak prakseologicznej zgodności norm - tworząc prawo finansowe trzeba mieć świadomość, że źle tworzone może ograniczać instytucje prawa cywilnego, źle działając na gospodarkę;

Teraz, przy UE -> nie można finansować tych podmiotów, które się chce (pomoc publiczna) -> trzeba się liczyć z prawem UE

• Tworzone w warunkach:

- członkostwa w UE

- globalizacji gospodarki

- globalizacji społeczeństwa

Nie ma sensu stricte polskiej polityki finansowej - bo wszystko globalnie

• Finanse publiczne

• 3 rzeczy:

1. GOSPODARKA!

2. POLITYKA - problem nie dopasowania gospodarki do polityki, ale właśnie polityki do gospodarki (bo gospodarka obiektywnie bardziej)

3. PRAWO - trzeba wkomponować w obowiązujący porządek prawny. Jeśli niewłaściwe założenia - to i najlepsze prawo tego nie poprawi; jeśli właściwe - przy niewłaściwym przełożeniu może się sypnąć

Problem
pozyskiwania

Publiczne zasoby pieniężne - środki, którymi dysponuje władza publiczna; z prywatnych; poprzez funkcjonowanie instrumentów rynkowych

Finanse publiczne - poza instrumentami/prawami rynkowymi?

Państwo dysponuje przymusem wobec jednostki przy pozyskiwaniu, wydatki dowolnie

- finanse - wydatki kontrolowane?

PZP - nieograniczenie większe niż prywatne

Prywatne - z interesem prywatnym

Publiczne - z interesem publicznym

Zmiana-> może zmianę polityki finansowej; ona-> do zmiany prawa;

Musi politykę finansową na system prawny;

S.E.P. ->powiększa publiczne, zmniejsza prywatne -> zmienia stosunki podziału na rynku-> zmniejsza się udział prywatnych, zwiększa publicznych

* Polityka finansowa

Keynes - że państwo powinno interweniować, gdy np. „przegrzanie” gospodarki (za duża podaż etc.); działało dobrze, ale zajmowano się tylko makroekonomią; w efekcie związki zawodowe, korporacje kształtowały rynek -> spirala inflacji-> ceny goniły płace, a płace ceny;

Fisher - monetaryzm -> panować na podażą pieniądza, nie towarów;

ALE: ograniczenie inwestycji i zwiększenie bezrobocia

Wiele państw -> obniża wartość swojego pieniądza; wtedy: większy import (bo ich towary taniej), konkurencja

12.10.2010

19.10.2010

19 X 2010

* USTAWA O FINANSACH PUBLICZNYCH -> sierpień 2009, w życie początek 2010

Konstytucyjne podstawy i podstawowe założenia regulacji prawnych

• Środki zagraniczne nie podlegają zwrotowi -> też mogą nimi być kredyty

W Konstytucji - szerokie uregulowanie; rozdział X - Finanse publiczne

Gromadzenie środków poprzez:

- przychody -> gdy są zwrotne (?)

- dochody -> gdy są bezzwrotne

- wydatki -> władztwo

- rozchody -> bez władztwa

Zmniejszyć wydatki, a dopiero potem zwiększyć podatki, jeśli tamto nic nie da;

• Prawo:

1. Podatkowe - ordynacja podatkowa

2. Bankowe - prawo bankowe i ustawa o NBP

3. Budżet - ustawa o finansach publicznych

Każda gałąź autonomiczna, ma swoją najważniejszą ustawę;

Nie ma u nas czegoś takiego jak ustawa organiczna (np. we Francji)

Ustawy zakorzenione w Konstytucji -> ustawa o finansach publicznych (UFP) najmocniej;

• Związek z Konstytucją

Szczególny związek - zwłaszcza prawa finansowego;

Tam, gdzie prymat interesu publicznego nad prywatnym -> tworzenie i stosowanie prawa musi być zgodne z ustawą zasadniczą.

Ustawa budżetowa - część opisowa (krótka) i załączniki, nie ma norm;

Ma zatem inny charakter:

- inicjatywa

- tryb uchwalania

- zmiany

Ustawa- warunek -> warunkuje funkcjonowanie rządu i samorządu, w zależności od przyznanych pieniędzy;

• 2 grupy norm w Konstytucji

1. N. generalne - funkcjonowanie tych norm ma w dużej mierze miejsce w funkcjonowaniu finansów publicznych -> np. art.2 (demokratyczne państwo prawa)

Art. 7 - zas. Legalności i praworządności

Art. 20, 22 - do wolności gospodarczej

Art. 84 - możliwe ograniczenia (podatki)

Art. 8

1. a. prawny najwyższego rzędu

2. bezpośrednie stosowanie (chyba, że Konstytucja inaczej)

• Rozdział II dział II UFP -> dług publiczny

• Art. 146K ust. 5 i 6 -> projekt ustawy budżetowej uchwala RM, która kieruje wykonaniem budżetu

Parlament - może dokonywać przesunięć, ale nie może doprowadzić do większego deficytu niż wskazał rząd

• Art. 255K - jeśli w ciągu 4 m-cy się nie przedstawi, to można nawet rozwiązać rząd

Poprawki - uchwalone w ciągu 20 przez Senat; Prezydent - ma 7 dni na podpisanie; może jednak do TK -> on z kolei max. 2 m-ce na orzeczenie

Art. 226 K - wykonanie budżetu

Art. 167 ust. 2 - JST, dochody

Art. 171 ust.2 - nadzór nad JST

Art. 190 ust.3 - (!)

Art. 204 - funkcje NIK

Inicjatywa + uchwalanie + wykonanie, kontrola, zmiany !!!

Ustawy precyzujące zapisy Konstytucji.

• Wskazówki przy czytaniu ustaw:

- tytuł -> często doprecyzowany w art. 1

UFP - nie reguluje całości! W zasadzie prawo budżetowe raczej; ale nie jest też nim sensu stricte (bo są inne)

Art. 1 - określa, co jest w ustawie uregulowane - tylko ta materia z art.1

- zwrócić uwagę na konstrukcję wewnętrzną - znaczenie przy wykładni systemowej; zewnętrzna - w zewnętrznym porządku prawnym (np. w stosunku do Konstytucji)

- wewnętrzna wykładnia systemowa - w ramach danej gałęzi, a nawet samego aktu prawnego

Istotne, gdzie artykuły; jeśli np. „przed nawias” całej ustawy -> dotyczą wtedy całości aktu

* UFP

• I Dział-> zasady finansów publicznych

To nie są tylko zasady

• Art.1 - 12 punktów; regulacje z zakresu przedmiotowego i podmiotowego

• Art. 2 - tzw. definicje ustawowe; w postaci słowniczka

• Art. 3 - też definicję, ale nie słownikową; wskazuje, jakie procesy obejmują finanse publiczne

• Art. 4 - zakres stosowanie UFP

• Rozdział 2, art. 5 -> rozpisane, czym są środki publiczne

• Rozdział 3 -> jednostki sektora finansów publicznych - definicje legalne; najpierw wymienione (14 punktów),a potem zdefiniowane jakoś

Z ustawy, nie z podręczników!!

• 2 rodzaje definicji:

1. Treściowa

2. Zakresowa - przez wyjaśnienie zakresu, tego, co się mieści; na gruncie logiki zazwyczaj się nie uznaje

• Rozdział 4 - zas. gosp. … - budżet

- kontrola zarządcza

- państwowy dług publiczny

• Dział V - budżet samorządowy

• IV i V - najbardziej obszerne działy; kredyty, pożyczki, zobowiązania finansowe

• VI - audyt, kontrola

• VII - tylko 1 artykuł

26.10.2010

Budżet państwa

Pojęcie budżetu państwa i samorządowego, budżet państwa a wieloletni plan finansowy państwa.

Opracowanie uchwalania budżetu państwa.

Ustawa o finansach publicznych - kształtowana pod wpływem konstytucji.

Odnosi się do długu publicznego, zobowiązań unii.

Pojęcie budżetu

Od strony rachunkowej - jest to zestawienie dochodów i wydatków, czyli środków prywatnych,

które stają się poprzez regulację środkami publicznymi. Aby można było dokonywać wydatków

budżetowych - potrzebne są środki ( niemożliwe ;] ).

Od strony prawnej - akt prawny, który zatwierdza dochody i wydatki. Jest mocno rozbudowany w

konstytucji. Instrument - cel : zabezpieczenie wykonywania funkcji publicznych. Budżet w dużym

stopniu administracyjny. Cel : wykonywanie funkcji podstawowych.

Ważne - budżet jako ustawa, akt prawny. Jest to nietypowy akt prawny. Budżet uchwalany w

formie ustawy - klucz: załączniki, bilans, wydatki. Ta ustawa - obowiązuje tylko na rok. Jest to ni

etyle ustawa, a forma prawna ustawy. Warunkuje, zabezpiecza wykonywanie funkcji jakie ta

ustawa przyjęła. Jest o zabezpieczenie finansowe. Niekiedy, budżet był obładowany ustawami,

( UK), które zmieniały prawo podatkowe. Pl - lata 80. Regulacja musi dotyczyć tylko i wyłącznie

budżetu. Nie regulacji około budżetowych. Bez wątpienia, budżet jest planem finansowym, który

jest uchwalany na dany rok, a którego celem jest zabezpieczenie funkcji państwa, realizacji zadań

publicznych. W konstrukcji prawnej ustawy o finansach publicznych, problematyce budżetowej

poświęcone są expressis verbis, dział III „Wieloletni plan finansowy państwa i ustawa budżetowa”

i dział V 211 - 271 ? WTF?

Brak definicji legalnej budżetu państwa. Rozdział II - ustawa budżetowa. Ujęcie budżetu od formy,

nie od pojęcia. Art. 108 !

Ustawa budżetowa nie może zmieniać innych ustaw.

Dział III od art. 103 ! Plan sporządzany na 4 lata. W układzie obejmującym funkcje państwa,

zadaniowo.

Art. 2 słowniczek 

Koncentracja na budżecie zadaniowym. Już zadania w budżecie jako plany finansowe.

Art. 103, 104

Wielkości na dany rok realizuje w danym roku. Ale mamy tez wielkości na kolejne lata.

Podstawa przygotowania ustawy budżetowej na kolejny rok.

Planowanie kroczące - na kilka lat. Pewne wielkości kształtują następny, i następny budżet.

Zerwanie z jednorocznością.

Prognoza - Minister Finansów przedstawia Radzie Ministrów. Ogłoszenie w DZ. U. Monitor Polski

i BIP.

Prognozy ustalone na 3 lata, aktualizacja ( doprowadzenie danych do zgodności z ustawą na dany

rok budżetowy).

BUDŻET SAMORZĄDOWY

Definicja legalna budżetu samorządowego art.211.

Uchwała ( z czego się składa ) (o!)

Art. 213 nie zamieszcza się przepisów nie związanych z wykonywaniem budżetu samorządowego.

Rezerwa określonej wielkości.

Rozdział II - wieloletnia prognoza finansowa samorządu art.226. powinna być realistyczna i

określać dla każdego roku objętego prognozą co najmniej ( ustawa wymienia co ).

Uchwała ws wieloletniej prognozy może zawierać prawo do zaciągania zobowiązań związanych z

realizacją przedsięwzięć etc. Wieloletnie kroczące programowanie finansowe. Prognozy z lat

następnych - kształtują. Szczególny charakter - odpowiada ustawie budżetowej. Uprawnienie - wyłącznie zarządowi jednostki samorządu terytorialnego. Sporządzają oni projekt - uchwały, która

zawiera budżet i przedstawia - organowi stanowiącemu i regionalnej izbie obrachunkowej.

Art. 243 procedury dotyczące deficytu budżetowego.

Zarówno budżet państwa jak i samorządowe to plany finansowe. Można rozpatrywać w różnych

płaszczyznach. Funkcje ekonomiczne związane z tym, że budżet w określony sposób kształtuje

stosunki, relacje społeczne. Przesuwanie środków pieniężnych i powoduje to określone reakcje w

gospodarce, a zatem są to także stosunki ekonomiczne. Udział wynikający tylko i wyłącznie z

atrybutu władztwa. Środki publiczne - pozyskiwane również wg reguł rynku prywatnego ( ale to

nas nie interesuje).

Ta ustawa w jednoznaczny sposób kładzie akcent na budżet zadaniowy. Akt prawny a budżet -

należy odróżnić. W akcie prawnym akcentuje się służebną rolę finansów publicznych. Wobec tego

uruchamia się często cały system kontroli zarządczej. W swoich zadaniach, ma także nadzór nad

realizacją i wydatkowaniem środków publicznych. Musi to podlegać racjonalności wydatkowania

środków.

WYKONYWANIE BUDŻETU

Minister Finansów - nota budżetowa, kieruje to do poszczególnych podmiotów.

Środek do realizacji celów.

Budżet samorządowy - należy łączyć z szerszą problematyką administracyjną koncentracji,

dekoncentracji etc. Zadania należy przesuwać na jak najniższy szczebel. Wykonywanie funkcji,

które są realizowane poprzez zabezpieczenie.

Budżet wykonywany nie tylko przez jednostki publiczne. Nowy trend  wynikające z realizacji

zasad o partnerstwie publiczno-prywatnym. Z jednej strony element komercjalizacji. Połączenie

tych 2óch elementów daje dużą efektywność wykonywania zadań. Dotyczy każdego podmiotu,

które otrzymuje środki na realizację funkcji publicznych.

09.11.2010

PROBLEMATYKA BUDŻETOWA

ZASADY BUDŻETOWE:

Różne rozumienie zasad w doktrynie prawa.

Teorie prawne - reguły i zasady.

Reguła - regulacja, gdzie spełnienie warunków hipotezy normy prawnej powoduje zachowanie

dyspozycji.

Zasada- jako norma ma inny charakter, norma jako zasada ukierunkowuje nas na określone

działania ex. kpa - zasada prawdy obiektywnej. Zasada niekiedy się ze sobą schodzą powodując

konieczność wyboru pomiędzy zasadami.  podstawowa różnica.

Ponadto - zasady w doktrynie, które często są postulatami nauki pod adresem praktyki co do

określonego kształtu - jak powinna funkcjonować. Niezależnie od tego czy zasada ma

odzwierciedlenie - zasady traktuje się jako pewien umowny sposób opisania budżetu. Opisania

struktury budżetu, funkcji budżetu. Podchodzą do tego w sposób globalny. Konwencjonalny

sposób opisania budżetu. Niektórzy twierdzą, że jeżeli zasada przyjmuje charakter normatywny

staję się cechą danego organu. Wskazanie cech charakterystycznych budżetu. Historycznie -

niektórzy początki budżetu wiążą z XIII wieczną Anglią, i przywilejami danymi szlachcie i pewną

przyczyną powstania parlamentaryzmu w naszym rozumieniu. Jako <więzadło> , które parlament

nakłada rządowi, aby nie dokonywał wydatków bez kontroli. Równoległe z rozwojem

parlamentaryzmu.

Grupa zasad tzw. statycznych - które dotyczyły treści i formy budżetu: -zasada zupełności  w budżecie powinna być cała działalność finansowa rządu służąca

zabezpieczeniu jego funkcji.

- zasada równowagi budżetu

-jasności, szczegółowości, realności

ZASADY dynamiczne - procedura tworzenie, uchwalenie, wykonywanie i kontrola budżetu.

Zasady są jedynie kwestią umowną - chodzi tutaj o przedstawienie istoty budżetu.

Zasada planowości, zasada równowagi publicznej, zasada szczegółowości  jak wyżej.

ZASADA PLANOWOŚCI - budżet jest planem finansowym,

ZASADA RÓWNOWAGI BUDŻETOWEJ - gdy budżet był głównie administracyjnym stanowiła

główną zasadę budżetową. Dochody dopasowywano do wydatków- obecnie jest to nie do przyjęcia.

Odchodzi się od tej zasady. Pierwszy, który w sposób pogłębiony zakwestionował ją - John

Keynes.

Teoria budżetu cyklicznego pod warunkiem, że ten deficyt budżetowy zostanie w jakiś sposób

zrekompensowany innymi wpływami w późniejszym czasie - dochodzi do przełamania roczności

budżetu. Tego typu polityka - Szwecja, kraje skandynawskie. Istota - zgodnie z koncepcją Keynes,

można było oddziaływać na cykle gospodarcze, regulować je. Wzrost przy teoriach impasu - przy

czym stawiamy jedno zastrzeżenie - nie można jej stosować kiedy jest inflacja(?).

BILANS - jeżeli większe wydatki niż dochody - deficyt. Odwrotnie - nadwyżka.

ZASADA ZUPEŁNOŚCI BUDŻETU - po prostu wszystkie dochody i wydatki powinny być ujęte

w jednym budżecie. Obecnie można nawiązywać do tej zasady w znaczeniu podmiotowym -

jednostki sektora finansów publicznych są w określony sposób połączone z budżetem. Istnieje pełne

połączenie z budżetem wtedy gdy dana jednostka ma niewielkie dochody ,a realizuje zadania

publiczne korzystające ze środków publicznych , swoje wydatki pokrywane z budżetu, a dochody

tam odprowadza. Istnieją jednostki, których działalność jest uzależniona od wyników finansowych,

wobec tego ze swoich dochodów pokrywają wydatki, a do budżetu wpłacają nadwyżkę, ponieważ

nie otrzymują środków finansowych. Racjonalność wydatkowania, przedmiot działalności państwa

i możliwości optymalnego finansowania.

Państwowe jednostki gospodarcze- w formie m.in. spółek akcyjnych, do budżetu wpłacają podatki.

Działalność niebu dżetowa, ale komercyjna.

USTAWA o finansach publicznych

Art. 11 , rozdział III - jednostki sektora finansów publicznych. Definicja jednostki budżetu. Nie

realizują w pełni zasady zupełności budżetu. Jednostki te tworzą - ustawa mówi kto.

Samorządowe zakłady budżetowe. Definicja w art. 15.

Nowa instytucja, która występuje tylko w przypadku budżetu państwa - jest agencja wykonawcza. !

definicja jednostki w art. 18. Podmiot - osoba prawna.

Nowy podmiot- instytucja gospodarki budżetowej. Jednostka sektora finansów publicznych.

Państwowy fundusz celowy - wyodrębniony rachunek.

ZASADA SZCZEGÓŁOWOŚCI BUDŻETU - przejaw szerszej zasady jawności budżetu. Jest

uregulowana w rozdziale IV, dział I u o fin. Publi.  jawność i przejrzystość finansów publicznych.

Art. 34.

KLASYFIKACJA BUDŻETOWA - rozpatrywana z wielu punktów widzenia - stanowi rozbicie

budżetu wg przyjętych kryteriów -podmiotowe ( kto?) lub przedmiotowe. ( skąd płynął). Z budżetu

nie uchwala się pełnej klasyfikacji. Potem przydzielenie - w ramach załączników. Budżet na

zasadzie bilansu. Podziałki klasyfikacyjne: art. 39. Części, działy, rozdziały i paragrafy.

113, 118 art.

217 , 119 klasyfikacji podlegają również - budżet UE. Określone w ramach części budżetowej.

114 art.

Sektor finansów samorządowych jak w art. 39, szczegółowo - inne szczegółowe przepisy. Ogólna

pula dzieli się na części, gdy chodzi o budżet państwa. Działy, rozdział, paragrafy występują w

jednym i drugim budżecie. Mają taką samą nazwę po stronie dochodów i wydatków. Paragrafy -

źródło dochodów i kierunek wydatków. Zasady budżetowe - jak wygląda współczesny budżet. Budżet jest planem finansowym. Bardziej

skomplikowana sprawa w przypadku zasady zupełności budżetu, ponieważ współczesny budżet

może być zupełny. Nie tylko gdy chodzi o środki budżetowe - kontrola nad całością budżetu,

również zabezpieczenie działań budżetu. Obecnie jest to niemożliwe ze względu na ważne

rozbudowanie budżetu. Formy organizacyjno prawne, (uwaga !).

Zasada szczegółowości budżetu - daleko idący związek z przejrzystością budżetu, z jawnością

budżetu. Wiele z nich ma „hasłowy charakter” , ale to ma istotne znaczenie. Rozbicie Śródków

budżetowych na poszczególne klasyfikacje - ma na celu racjonalne planowanie budżetowe,

kontrole bieżącą wykonywania budżetu jak i w końcu, możliwość nie jako rozgrzeszenia rządu 

udzielenie absolutorium.

16.11.2010

}:->

23.11.2010

POJĘCIE PODATKU, PRZEDMIOT REGULACJI PRAWA PODATKOWEGO

30.11.2010

SYSTEM PRAWA PODATKOWEGO - OGÓLNE I SZCZEGÓŁOWE PRAWA PODATKOWE,

TECHNIKA PODATKOWA.

Usytuowanie prawa podatkowego - związki z innymi gałęziami prawa.

System zakłada jakieś z góry przemyślane konstrukcje  Trudno mówić o z góry przemyślanych

koncepcjach w przypadku podatków, które stały by u podstaw systemu. Rzadko kiedy tworzy się

podatki eliminując inne, raczej dodaje, i tworzą one konglomerat nie system. Połączone

przedmiotowo, podmiotowo - wewnątrz mają one odmienne elementy. Odróżnienie pojęcia

systemu. Utożsamianie pojęć nie jest uzasadnione, systemu podatkowego nie można utożsamiać z

systemem prawnym. Mówimy zatem o polityce podatkowej, ekonomicznych aspektach

opodatkowania. Bardziej szczegółowe rozważania - wpływ podatków na ex. walkę z bezrobociem.

Należy wyraźnie odróżnić - automatycznie wywoływanie w gospodarce pewnych reakcji na

obciążenia podatkowe i świadome wykorzystywanie przez państwo podatków jako narzędzie

oddziaływania. Działanie systemu podatkowego z pkt widzenia społecznego powinien być -

powszechność, równość opodatkowanie etc. Jeżeli chodzi o system prawa podatkowego -

rzeczywiste funkcjonowanie prawa, jego stosowania. Czy stan faktyczny podpada pod normę

prawną - wtedy prawo podatkowe i system prawa podatkowego. Pojęcie systemu prawa

podatkowego jest szersze niż pojęcie prawa podatkowego ( wyłączenie prawa karnego skarbowego

- częściowo dot podatków, ale ta regulacja jest regulacją właściwą dla prawa karnego, a nie

podatkowego). System prawa podatkowego - akty prawa , które zaliczamy do prawa podatkowego

(świadczenie określonego podmiotu na rzecz władzy publicznej) natomiast system podatkowy -

wszystkie problemy, które wiążą się z funkcjonowaniem w życiu społecznym podatków. Są to

także regulacje prawne spoza prawa podatkowego.

System postulatywny czy modelowy, który się jawi - zwykłe postulaty.

System historyczny - ten ,który obowiązuje - nie ma to być system doskonały, ale tu i teraz.

System ten powinien szukać kompromisów, pomiędzy istniejącą rzeczywistością a postulatami.

System postulatywny powinien uwzględniać rzeczywistość. Powinien być racjonalny. Z udziałem

organów publicznych, które mocą władztwa wydają decyzje. Podatnik sam musi niejednokrotnie

obliczyć podatek. Rozstrzyganie decyzji administracyjnej. Podział na 2 podsystemy :

1) Ogólne prawo podatkowe - takie akty, które obejmują wszystkie podatki - daniny.

Ogólne regulacje podatków ( ex. prawem karnym skarbowym) inne pojęcie niż ogólne prawo

podatkowe. !

Zobowiązania podatkowe, pojęcie obowiązku podatkowego.

Druga grupa regulacji - postępowanie podatkowe - może być uregulowana w KPA, ze szczególną

regulacją odnoszącą się do podatków. Muszą przyjmować reguły właściwe dla KPA. Podmiot

uprawniony w stosunku prawnym. Podmiot, który orzeka we własnej sprawie. Ponadto - ogólne

regulacje dotyczące stosowania prawa, interpretacji prawa. Przepisy - precyzja, uporządkowanie.

Ordynacja podatkowa - chaotyczna . Lex specialis - regulacja zagadnień proceduralnych w stosunku do ustawy -podatki.

2) Szczegółowe prawo podatkowe - nie jest to jednak szczególne prawo podatkowe. Co do zasady w

przypadku tych regulacji dot one tylko i wyłącznie tego podatku, który jest w tytule ustawy. Ex

prawo rolnicze - ustawa o podatku rolnym.

Podatki typu osobowego - na pierwszy plan wysuwa się osoba.

Podatki rzeczowe - opodatkowanie związane z ruchami na rynku.

Podatki majątkowe - łączony z majątkiem, posiadaniem, dysponowaniem.

Współczesne systemy podatkowe - bazują na podatkach typu obrotowego oraz typu

dochodowego związanego z przyrostem majątku. Podatki - cel przemiana środków prywatnych

w publiczne. Z góry można ustalić jak powinna być skonstruowana ustawa- konstytucja 217 art.

elementy techniki podatkowej jako techniki prawnej. Potrzebny jest podmiot, przedmiot,

podstawa, ulgi, zwolnienia podmiotowe, przedmiotowe, i stawka. Niekiedy zasady ustalania

poboru podatku. Nie konstruujemy własnych podmiotów. Posługujemy się konstrukcjami z

prawa cywilnego (O!). wystąpienie danego podmiotu - powstanie obowiązku podatkowego -

dana sytuacja.

Zawsze musi być określony - przedmiot dochodu podatkowego (? Czy

co? )ratunkuuuuuuuuuuuuuuuuu

Trzeba uregulować kto płaci podatek ( niesamowite). Zakres przedmiotowy podatku.,

podmiotowy, i stawka podatkowa. Stawka proporcjonalna, progresywna, liniowa.

07.12.2010

}:->

14.12.2010

}:->

21.12.2010

/nie można mieć ciastko i zjeść ciastko/

zwykły zjadacz prawniczego chleba

koń jaki jest każdy widzi

źródła pr podatkowego, ogólne założenia wykładni pr podaktowego, stosowanie

ŹRÓDŁA PRAWA:

rozwiązanie wstępnych zagadnień rozwiązywania prawa, faza przygotowawcza, zagadnienia

walidacyjne stosowania prawa- ustalenie źródeł prawa w aspekcie dynamicznym,

źródła prawa powszechnie obow- K.

problemetyka pola interpretacji wg M nie ogranicza się tylko do źródeł formalnych, czym innym są

źródła pra wew i pow. zasada hierarchi źródeł- przepis wyższy uchyla przepis niżezegi

Konstytucja- była omówiona

ustawy- tez

relacje wzajęmych ustawy norm pr krajowego i międzynarodowego- K. ale komplikacja po UE,

relacja pr. Międz a Prawo UE,

systemowość- pole interpretacji jeśli będzie za wąskie mogą powstać różnice co do normy, co do

rozwiązania konkretnych sytuacji

transgraniczne przedsiębiorstwo- czy mamy z danym państwem w którym przed. Ma zakład (stała

placówka gdzie częściowo/ całosćiowo proadzona jest działalność) traktujemy jak przed

samodzielne, niezależne. Po to aby był tam traktowany jak każdy inny przedsiębiorstwa

sama idea um. O podowjny.. - by syt. Gosp/podmiotu, który funkcjnuje w tównych krajakch była

taka sama, wyrówanie pozycji ekonomicznej.

Odrębna rachunkowość- przdsiebirostwo jako całość może przynosić straty ale poszczególny może

być na +, więc podatkowany, osobne bilanse, czy mamy w ogóle do czy nienia

sprzed.trangranicznym?? (ustawa) przed.budowlane plac budowy- zakład, czy jest to państwo w którym mamy umowe o unikaniu podwojnego opodatakowaia

nie mamy- stosujemy postanowienia w ustawie o podatku dochodowym

czy jest to państwo jest ue

art. 307/ 351 TFUE- postanowienia traktatów nie naruszają umow z …., zawartych, a w przypadku

państw przyjmującyhc, przed ich przystopieniem

państwa muszą podejmować środki ww celu wyeliminowania niezgodnościami między prawem ue

a tratkatami o unikaniu podwójengo opodatkowamia, formalnie nie rozwiązujemy ale przy

stosowaniu należy mieć na zględzie to że zawarliśmy umowy z państwami

czyli pyt. Państwo ue czy 3? komplkacje przy p.3 bo nie jest objęte postanowieniami prawa

unijnego

co robimy?

1. ustalamy czy przypadkiem dana problemtyka nie jest przedmiotem pr ue- przepis o

elimnacyji podowjego opodatkowania w sensie ekonomicznym i przepisy umów mówią jeżli

państwo zmienia cene między podmiotami to ustalajac niższa cene trzeba info do drugiego państwa

gdzie jest to przedsiebiorstwo, stosujemy unijne prawo a poprzez nia unikamy podowjnego

opadkowania

praktyka opadkowania- od dłuższego czasu przyjmuje się że elinacja miedy ue a pr krajowym

następuje głównie poprzez działalność ets- działalność negatywna- bo ets mówi czy zostało

naruszone prawo ue np. zarzucana jest dyskryminacje ze względu na przynależoność , konfliktu nie

będzie jeśli rozszerzymy stosowanie, chociaż wprost z przepisów to nie wynika

wpływ pr ue na pr pub- wpływ bezpośredni

wpływ pośredni- jeżeli pod wpływem pr wspólnotowego my zmienimy pr krajowe- to zmieniamy

pr międzynarodowe, w tej umowej wzorcowej obok zakresu podmiotowego (przynajmiej......) od str.

przedmiotowej- podatki typu dochodowego

art.2 podatki których umowa dot.

umowy z państwami 3 - państwa te nie są zobowązane do stosowania pr unijnego

POINTA- jeżeli stosując prawo należy dopasować stan prawny i stan faktyczny wykładnia

operatywna, pole interpretacji od strony formalnej- kon, ustway, roz. ,....

ale my wychodzimy poza normy prawne, boczne boisko, te dane mają inne znaczenie - ets,

nie są źródłem prawa, działalność sądu będzie twórcza, więc trzeba znać orzecznictwo

żeby subiektywnie z obiektywnym rozumienie prawa się splotło

akty wew adm w procesie stosowania prawa- nie są źródłami prawa w sensie formalnym, wpływ

orzecznictwa bardziej skomplikowane,poglądy doktryny,

pole interpretacji- wykładnia prawa sensu largo, wyprowadzenie z przepisów prawnych normy

prawnej

nie: zapisy!!!! bo nie ma w prawie zapisów,

przepis- norma/ reguła / dyspozycja

wykładnia prawa to są te operacje mają doprowadzić do odkodowania normy prawnej

nasza wykładnia ma charakter kontekstowy (konstytucyjny, unijny, międzynarodowy)

interpretacja= wykładnia

2 koncepcje wykłądni prawa: klaryfikacyjna, derywikacyjna

klaryfikacyjna- wróblewska clara sunt non interpretanta, to co jasne nie podlega interprtacji

derywacyjna- ziembiński, gronch....., interpretacja oznacza że masz zawsze do czynienia z

interpretacją, bo każde czytanie tekstu prawnego to interpretacja

prambuła

Wróblewski stworzył, rozwinął koncepcje wykłądni opartą na dyrektywach, I stopnia- językowe,

systemowe, celewościowymi (funkcjonalne) dyrektywy II stopnia- dyrekktywy procedury i

preferencji, procedury - w jakiej kolejność posługuje się dyrektywami I stopnia preferencji- cp się

robi gdy wyniki dyrektyw I stopnia są sprzeczne, dają inne razulaty

klaryfikacyjna- nie do przyjęcia dzisiaj

dokonując wykładni na dyr I stopnia i II stopnia

dynamiczne i statyczne elementy wykładni

04.01.2011

wykładnia prawa

prawem jest to co jest stosowane!!! bo słowa przekładamy na ostateczne działania

pl - przegrała wiele procesów bo nie zawsze pr do sądu było zagwarentowane

wykladnia operatywna- występuje w procesie stosowania

wykładnia prawa dyferacyjna- traktuje wykładnie prawa w sposób szeroki

wola pracodawcy- którego tego co ustanowił czy tego co teraz- stąd- koncepcja stałości i wspólczesność

wykładnia statyczna- bezp, stałość terminów

wykładania dynamiczna

pr.pub- pewność i stałość prawa jest ceniona bardziej

dyreltywy I stopna- język, sysstem ,cel

dyrektywy II stopnia- kolejność, dyrektywy procedury i dyrektywy preferencji

wykładnia językowa

są akty które wymagają ścisłego okreslenia i ograniczają twórczą działalność podmiotów stosujących prawo

NIE MA DANINY BEZ USTAWY!!!!

wykładnia językowa i pozajęzykowa- nie ma innego sposobu niż tekst prawny więc w zależności jakie słowa są używane i jak ostre są taka jest relacja między wykładnia językową a pozajęzyk

PODATEK-NIEEKWIWALENTNE ŚWIADCZENIE PIENIĘŻNE

ZASADA IN DUBIO PRO …...- wszystkie wątpliwości na korzyść podatnika

pr podtakowe- tetyczne stosunki społeyczne, wynikają z ustawy, nie można analogi, podciąć innych zdarzeń które nie są wyrażone w ustawie

tekst zbudowany na określonych słów budowy zdania określenia sztuczne

język prawny- sztuczny, stworzny dla celów prawa i język naturalny- etniczny

czy jest domniemanie języka naturalnego???

prawodawca używa słów w określonym kontekście- to mi sytuuje słowa, użycie słownika bezkontekstowo

nie roztrzygając pierwszeństwa języka potecznego nad prawnym-

coraz bardziej pierwszeństwo języka naturalnego nad prawnym

wteori prawa 2 etapy wykładni językowej

najpierw jjako prawnicy- wiążemy z ustaleniem zakresu normy podm i pirzedm- staramy się ustalić kto w jaki=ej syt, co pownien robić

czy dany podmiot

czy pr podatkowe operując słowami pr prywatnymi musi nadawać tym słową takie same

czy pod tą samą nazwą kryje się to samo pojęcie???

ponieważ pr podatkowe i prywatene realizują inne cele nie mogą pod takimi samymi nazwami te same pojęcia,

prof.M- autonomia pr podatkowego

jeśli nie mogę pr podatkowemu nadać tych samych pojęc pr prywatnych odchidze od spójności systemu prawa a rzecz autonomoi pr pod

11.01.2011

wykładnia systemowa i celowościowa, wnioskowania prawnicze w procesie stostowania prawa

wykładnia systemowa

-zewnentrzna- umieszczenie przepisu w całym porzątku prawny

-wew- ze względu na system do którego przynależy

prawo unijne- tylko część systemu krajowego reguluje

pyt. Czy przepisy z którymi się stykam są związane jakoś z prawem unijnym ?

pr.unijne- podatki bezpośrednie i pośrednie trzeba rodzielić

stopień ingerencji pr. Unijnego - dalekooidący, głównie dyrektywy - tworzą gotowe konstrukcje

jak ma się regulacja krajowa do regulacji unijne- czy przy implementacji jest właściwa

np. punktowa harmonijzacja

pod. Bezpośrednie- czy wchodzi

pod.pośrednie- wchodzi i to głeboko

z jednej str ograniczenie swobody ustawodawcy krajowego

wyjątek- ingerencja prawodawcy unijnego

porówanie regulacji krajowej i regulacji unijnej, czy uregulowanie unijne jest na tyle jednoznaczne że nadaje się do implementowania

prawo unijne ma pierwszeństwo wobec krajowego jeśli jest niezgodne z krajowym

obaszar porównwania jest szerszy- bo zasady ogólne unijengo- pewne zasady obow. Pr unijnego ale często są zasady z reguł zasad państw ue, interpretowane przez tsue, wynikają nie tylko z pr.wtórengo ale również pr. Pierwotnego

z.ocgrona jednostki- przepisy jednoznanacze

jak mówimy o zasadach to przechodzimy do wykładni celowościowej- bo odwołujemy się do zasad, przechodzimy na wyższysz szcebli- problem aktywizmu/pacyfizmu- na ile tworzy prawo na ile trzyma się twardo prawa

proces stosowania prawa nie może być procesem sztywno trzymania się prawa

jak pr.unijne wpisane w porządek prawa funkcjonujący w pl (pr.unijne nie tylko unijen ale pr pierwotne też, więc trzeba znać orzecznistwo ets), dokonujemy ze względu na system prawa ktra przynależy do systemu

system zew. - oparcie na zasady i reguly związane z porządkiem krajowym

w konstytucji- prawne granice opodatkowania,

treść przepisów prawnych nie może prowadzić do różnych normy

pełne doprecyzowania- znalezienia boiska interpetacyjnego

należy umieszczyć w całym porządku prawnym - w przypadku pr. Podatkowego- relacja między pr,pub i pr.pryw.- pr podatkowe tworzy swoje konstrucje w oparciu o stany faktyczne poprzez zastoswoania normy pr cyw. - czyli roztrzygnięcie czy są to pojęcia samoistne czy pr. Prywtnego?

W tym miejscu trzeba to roztrzygnać, bo może powstać sytuacja- przy podatkach w których interes prywatny nie przekracza granic??

109 a o.p- sąd powszechny roztrzyga o treści stosunku prawnego a to roztrzygnięcie rzutuje na na treść stosunku prawnego (wykłądnia systemowa zew- cały porządek, szuka reacji przepis a cały system prawa prue-konst-pr.cyw, inne gałezie!!!!

na plan pierwszy jeżyk prawniczy nad potocznym

sytemowa wewnentrzna- wentątrzgałęziowa

#zew

#wew

dottyczą aktu prawengo w którym znajduje się przepis prawny zmnadjudący się w polu interepreteacji-

pr podatkowe jako system- pr. Ogolne i pr. Szcególne- realcje dotyczą powiązania z ogólnym pr prodtakowym i roztrzygnieciu na samym początku czy mój przepis też znajduje się ogólne pr pod np. probem ulgi podatkowej, czym jest ulga? Ordynacja def. Legalna ulgi podatkowej

wnioskowania prawnicze, lex gen, wykładnia systemowa wew- badam relacje między moim przepisem a innymi przepisami- wychodzę z fikcji racjnalnego prawpdwacy, który nie bez przyczyny umieśicł dany przepis w przep ogólnych czy przejśćiowych

przepisy końcowe i przejściowe

rozróżniamy 2 pojęcia obowiązywania prawa- cały proces tworzenia prawa od technicznej strony (podpisanie, opublikowanie) jest skończone ale działa dopiero po vacatio legis

wejście w życie

przejściowe- przed wejściem w życie do stosunków jeżeli nowe przepisy są korzystniejsze dla danego podmiotu niż wcześniejsze- probem intertecji sprowadza się do ustalenie korzystne

TK stara się do 30 listopada określić dot, podatków (bo co najmiej 1m vacatio legis)

Prpf.R- czasem miesiąc nie wystraczy

odpowiedni sposób podchodzi i znać role interpretacji wew prawa,

koncepcje wykadni statycznych- wiele elementów statycznych i dynamieczne

dlaczego szukamy wykładni celowośicowej- bo jest wykłądnia o największym stopniu elemtów dynamicznych, poszukujemy cel przepisów ze względu regulacji prawmych

UWAŻAĆ NA WEJŚCIE PRZED UE I PO!!

systemowa niepostrzeżenie przechodzi w celowościową

preambuły w dyrekywie- ścisły normatywny zakers określa cel

trzeba pamiętać że wykładania systemowa nie może być zbytnio subiektywna- bo różni interepretorzy różnie interretowali

przechodzenie z wykądni na wykadie powinno następować automatycznie

prof. R za niemiecka doktryna- norma celu fiskalnego (podobnie jak cel pr podtkwego- cel fiskalnego- przemiana pieniądz prywatnego w pub) czasem jest wykorzystowane do celów niefiskalnych np. becikowe, konflit z normą celu społ a normą fiskalna bo powoduje zmiejszenie wpływów do budżetu

jeżeli ograniczymy te cel i będzie on źle stosowany i nie będzie on zagwarentwoany- to kładziemy na lopaktki ten cel społeczny

normy celu są pozafiskalengo są wartością- to nie możan realizować celu fisklanego przed celem psołecznym bo zaprzepaszaczam cel społęczny

przy dokonowyaniu wykądji celowościowej- my koncetrujemy się na samym celu regulacji prawnej w związku z taka regulacja powstała- gorsporaczy sposób ropatrywania pr podtkowego- wyywodzi się z usa jeżeli analizujemy pr podatkowego tresc eksponowna przed jej formą

18.01.2011

wykładnia pr podatkowego

autometyka działania przechodzenia z jednej wykładni na druga

problemtyka wnioskowań prawniczych

wykładnia prawa poslugujemy się regułami inferencyjnymi- wyprowadzeniez istniejącej normy inną normę a podstawa wyprowadzenia związki między tymi normami, nie jest to wyprowadzenie przez przepisy ale z istniejącej normy

reguły:

a fortiori

per analogia- analogia pewny sposób myślenia , analogia jest często odwziierciedleniem

analogia jest często sprowadzona do usuwania luk w prawie

mamy do czynienia z 2 rodzajmi rozumoani:

-a acontrio- zaważe stosowania normy do tego co jednoznacznie

-a simili- na zasadzie podobieństwie

oba się wykluczją

prof. M- nie ma ustawodowacy który zakazuje stsowania analogi całkowiecie

ale my przez analaogie nie możemy poszerzać obow podatkowych lub rozszerzać ulgi

podatkowo-prawny stan faktyczny nie podlega analogi

luka konstrucyjna- bark pewnych regulacji które nie pozwala stoswania pewnych konstrukcji

wtedy można stosować analogi

reguły a fortiori- wnioskowania z silniejszego zakres:

2 rozumowania

argumentum a maniori ad minus- ma charkter uprawniajacy, jeśliw olno mi więcej tym bardzej wolno mi mniej

argumentum a minori ad maius- chrakter zakazujący

reguła hierarchiczna- najmocniejsza lex superior derogat lex

reguła chronologiczna reguła czasu ustanowienia normy prawo wcześniejsze uchyla prawo późniejsze dotyczy to prawa na tej samej półce

reguła zakresu normowania- lex specjalis derogat legi generali, na tej samej półce

prawo ogólne i prawo szeczgólne- nie jest szczególne ale SZCZEGÓŁÓWE!!!!!!!

wnoskowania prawnicze nie mogą być przed wykładnią jeśli jest luka to wtedy wnioskowania

najtrudniejsze jest ustalenie lex specislis derofat legi genrelai'

prawo musi być stosowane/!!!

pole inetreptacji- rozwiąć problemy walidacyjne biorę pod uwagę orzecznictwo doktrynę, kolejność dyr 1 , preferencji

problemtyka ogólnego prawa podatkowego-

ogóne założenia ordynacji podatkowej i stosunek

ordynacja podatkowa - porówywana jest w symym załżeniu do ksh kc, skodyfikowana ta cześć przepisów która tyczy się do większości/wszytskich podatków

skład ordyn podatkowa

definicja zakresowa

art. 3 def- słowniczkaowa

ulg systemowy od uznaniowy

4.01

klasyczny podział na dec deklaratoryjne i konstytutywne

ipso jure org dec że powstało zobow

efektywne wygaśnięcie zobowiązania podatkowego i nieefektywne wygaśniecie zobowiązania podatkowego: przedawnienie, umorzenie

najprostrzą naj popularna- zapłata podatku

rozdz VII o p od art. 57 (nauczyć)- zobow wygasa w całości lub części

( w takiej części w jakiej płaci w stosunku do cego or g uwarza jako swoje roszczenie)

popranie podatku z przez podatknika lub inkasenta

potrącenie- kompensata- dł i wiecz porozumiwją się

pr pod jest troszkę inaczej

art 64

potrącenie nie dot podatku

6 przypadków

art,66

umorzenie

na wniosek ale tylko w syt jednoznacznie opisanych przez prawo

przedawnienie zob podatkowego 5 lat od końca roku którego podatek dot przedawnienie- zobowiąznie wygasa

przedawnia się pr do

25.01. / 01.02. / 01.03. / 08.03.2011

zabezp wykonania zobow podatkowych i odpow za zobow podatkowe

1. zabezpieczenie wykonanie zobow- jest znane jako zabez wykonanie zobw pieniężnych w pr cywilnym .

Zabezp może mieć różną postać chrakt zabezp rzeczowego i osobistego- wiąże się to z różnymi instytucjami reguluje to ordynacja podatkowa - w przepisach regulują określone formy

2. 2 zasadnicze formy:

nie mylić zabez z wykonaniem zabezp jest przed wykonanie , przed zabezp- więc trzeba ustalić wysokość zabezp.

- zabezp na majątku-

art. 33 op - na współnym maj przełsanki- generalna taka jak kc - obawa ze zobow nie zostanie wykoanana ale są w szczególnośći- przypadki przykładowe- 2 el jeden pr pub drugi el .cyw

może

możliwość zbycia majątku

pr podtkowe posługuje się niedookreślonymi pojęciem- uzasadniona obawa

czym innymy powstanie wierzytelności a czym innymi wymagalność

ta konstrukcja z op przypomina zabezp roszczeń z kpc

3. nie ma def legalnej ustalenie i określenie zobow podtkowe w syt gdy zobow powst z mocy decyzji - mamy do czynienia z ustleniem- dec konstytutywna (doktryna)

dec deklarotoryjna- zobow powst ipso jure- zabezp

4. art.33a

TYLKO JAWNA HIPOTEKA JEST!!!!

TK uznał nie konsty że SP ma pierwszeństwo teraz kolejność jest normalana bo kot pierwszy ten lepsza

oferta - formy z pr cyw

opowiedzialnoć zobowiązania - zaczyna się podobnie jak w pr cyw podatnik- to odpow nie trzeba ządnej dec bo przez samo to ze jest podtanikiem odpowiada za zobow. Ale wyłączony maj mał

36

płatnik zwierzę które

29

odróżniać odpow za zobow

art.91- czy chodzi dług i odpowiedzialność rodzielenie, odpowiadają solidarnie- to chodzi o dług solidarny

prawa i obow nastepców prawnych i podmitów przekształ......

spadki i darowizny

jeżeli przyjmuje spadek - w momencie otwarcia spadku mamy przedmiot ale nie mamy podmioty bo ma on czas przyjęcia/ odmowy spadku

pr maj i niemajatkowe zw sprzed którym będzie nadal prowadził zapisobierca

odpow czł rodziny podatnika

\

113

15.03.2011

postępowanie podatkowe a adm

1. post podatkowe - zawsze będzie rodziną z administracyjnym

mamy do czynienia z postępowaniem inkwizycyjnym

2. postępowaniu- kształtujemy relacje między podatnikiem....

3. nie mamy do czynienia z klasycznym rozstrzygania sporów, spór jest co do prawdy nie mamy więc z klasyczną wykładnią operatywną, el. Operatywności sąd bada zgodność z prawem rozstrzygnięcie adm i dokonania wykładni operatywnej prawa

4. różnice- org rozstrzyga przyszłe sprawy, pr podatkowe- otworzenie przeszłości!!! bo mamy ustalić co było nasze rozstrzygnięcie dotyczy przeszłości ale rzutuje na przyszłość

5. regulacja mogą być różne:

- włączone do kpa- tak było kiedyś , to było raczej symboliczne niż merytoryczne bo 12 przepisów, regulacja skromna

- odrębna regulacja w op zaczyna się od 120-

- odrębnie uregulowania

1950 dekret op

6. 1997 op- umieszczono post i zobow przyczyn dużo przepisów zostało jak było przeniesione z dekretu o zobow z 1980

w pr podtakowym trudno oddzielić normy proceduralne od materialnoprawnych

7. pr podtkowe różni się kpa- roztrzygnanie spraw indyw w formie decyzji, na wniosek z urzędu..

op- zobow możę powstać - samo obliczanie powst zobow z mocy prawdy postepoanie sensu largo i stricto

sensu largo- określa jako uregulowane przez prawo ogól czynności które mają na celu ustalenie istnienia obowiązku podatkowego, przekształcenie tego obow w zobow podtakowe i dobrowolną realizacje tego zobowiązania , bo jeżeli nie jest dobrowolne zrealizowane to zaczyna się postępowanie egzekucyjne

obowiązek zgłoszenia- org dokonuje obliczenia, nakaz płatności, obliczyć sam podatek, org w ciągu 5 lat może sprawdzić Twoją prawidłowość obliczenia

tak jak kpa wszczęcie decyzja inne postępowania dalsze

8. ogół czynności podatnika i org które mają na celu ustalenie zobowiązania, realizacja

9. pr publiczne nie jest realizowane bez władzy publicznej, pr pub uczestniczą podmioty niepubliczne i związku z tym mogę sam sobie obliczyć podatek

10. procedura ciągła, niezależnie jaką przyjęto technikę regulacji prawa podatkowego - w postępowaniu przed organami adm występują pewne reguły, w związku z tym op dosłownie przenosi pewne regulacje lub modyfikuje ( zwykle mniej zrozumiałe dla podatnika się stają)

11. przebieg post pod - post wstepne: czasem jest to wystracząc do obliczenia podatku, mamy do czynienia z podatkiem od nieruchomości

podatnik nieprawidłowo określił zobowiązania

12. pr postępowanie wymiarowe 120- i kolejne-zasady!!

zasady ogólne kpa i op podatne

13. strona- mniej otwarta niż kpa- 133 i kolejne

14. problematyka dowodów

gł dowody formalnoprawne, dokumenty, rzadko kiedy dowód ze świadków

rozprawa- b rzadko

szczególnego rodzaju dowody- księgi- ustawa o rachunkowości - mają szczególną moc dowodową i org nie ma swobodnej oceny, żeby je pominąć że księgi prowadzone są nierzetelne lub niezgodnie z przepisami prawa , przepisy przewidują możliwość wykorzystania pewnych danych wynikających z ksiąg jeżeli jest to błąd mniejszej wagi

kpa- dowody urzędowe ( ma domniemanie prawdziwości) i prywatne (tylko wskzauje na od kogo pochdzodzi) a KSIĘGI MAJĄ DOMNIEMANIE PRAWDZIWOŚCI , pomimo że są dok prywatne to stają się dokumentem urzędowe, ale jeśli org nie jest w stanie ustalić st faktycznego op dopuszcza możliwość oszacowania podstawy opodatkowania, na postawie przyjętych w przepisach metod szacunkowych chyba że nie dadzą podstaw

lub księgi specjalnego rodzaju

15. może być też wymiar kontrolny - org kontroluje deklaracje podatnika

16. procedur odwoławcza- izba skarbowa

kpa , to kasacja

17. prof. przeciwnik instytucji- urząd kontroli skarbowej funkcjonuje na podstawie ustawy o kontroli skarbowej tj 2011, celem kontroli urzędu kontroli skarbowej jest nie tylko prawidłowość śr budżetowych ale kontrolują podstawę opodatkowania

te same zagadnienia kontrolują dwie niezależne os siebie insytyucje które moniturują podatnika, ta instytucja nie ma bieżącego kontrolowania a odwołanie jest do naczelnika izby skrbowej, nie ma instancyjności

w praktyce instytucje zaczynają się zwalczać

albo ordynacji albo kontroli skarbowej chyba że uregulowane to op różne zakres

wola polityczna doprowadza do takiej sytuacji-łamie ona postepowanie podatkowe

18. pełnomocnik zdolność prawna zdolność do czynności prawnej- poszcególne rozdziały, załatwienia, doręczenia, rozprawa

19. 199 op który wiąże się z problemtyką obejścia prawa podatkowego - zjawisko popularne, zwalczane, wymiana między państwami , skutki podatkowe bierzemy nie z czynności pozornej tylko z rzeczywistej,

20. org występuje do sądu o ustalnie - fakl jeśli ustalimy treść czynności to skutkuje w pr podatkowym, nas nie istnieje tresć tylko skutki podatkowe tej czynności, sąd powszechny się włacza i przedłuża się postepowanie, troche jak pytanie prejudycjalne

funkcjonuje od kilku lat, org rzadko to stosują, bo one wiedzą najlepiej, a sądy adm mają problema:))

22.03.2011

zagadnienia wykładniowe

1. ustalić pole interpretacji

2. forma w jakiej usługi prawne

3. szczegółowe!!!!!! prawo:

- system postulatywny

4. 3 zasadnicze grupy podatków :

- majątek płynny (kształtowanie dochodu podatek dochodowy)

- obrowy- obrotowe

- majątek zastygły - podatki typu majątkowego np. nieruchomość

5. podatki obrotowe i dochodowe decydują o ksztacie obrotu prawnego

6. podatek dochodowy- powstał późno w ang

pierowtnie jako podatek osobisty później zaczał być rozszerzany na inne podmioty

7. 2 zasadnicze XIX/XX- podatek obliczany od dochodu globalanego (pruski), nie zastanowiano się skąd; druga koncepcja- źródła w ang podatek cedualny- ceduła każda miała

8. podatek od jednostek uspołeczniony - podatek cedualny-

3 ceudły: z pracy kapitału, dochodu

9. wspólcześnie domijue - koncepcja oparcia dochodu na przyroście czystego majątekgo- podatek od przyrostu dochodu rynkowego

10. techniki posługiwania się ustaleniami

zgadnienie walidacyjne- jakie są normy jakie nie zostały uchylone

interpretacja

zakres regulacji- wstępna selekcja

ustawa poza nie powinna poza zakres wyznaczony w art. 1 plus tytuł ustawy

cele podatkowe- wspolnicy spólki cywilnej

leasing

wyłączenia spod regulacji tej ustawy a nie wyłączenie spod z podatków co mogą być traktowane jako ulgi

11. art. 2 ust 1 pkt 3- wywołuje nieprozumienie bo niektórzy traktują to z czynnościami cywiloprawnymi w formach nie przewidzanych w kc, prof. twierdzi inaczej- nie chodzi to o czynności pozorne

12. zakres przedmiotowy i podmiottowy- w pr podatkowym nie tworzy się specyficznych podmiotów, korzystamy z kc

podatkowa grupa kapitałowa- jako specjalna grupa opadkowanie

13. problematyka umów o podwójnym opdakowaniu

14. źródło opadkowania- jeśli ma ośrodek inetersów życioweych w pl - ustawa

podstawa- pewne zdarzenia faktyczne nie prawne

15. art. 4a

29.03.2011

1. system pr podatkowego -

2. jeżeli w pr podatkowym- nie można rozszerzać zakresu opodatkowania- pr podatkowe tworzy sztuczne relacje, nullum tributum sine lege

3. nie wchodzić w szczegóły w tekstu ustawy:)

4. zakres podmiotowy

5. ważne jest łączenie aspektu podmiotowego z przedmiotowego- po podmiot trzeba powiązać z jakimś sytuacjami, podmiot łączymy z sytuacją prawną-

brak ekwiwalentności (odwrócone pr cywilne)

6. ksztłtowanie przedmiotu podatkowego- art. 9- wszelkie rodzaju dochody- koncepcja oparta na …

nie można strat z 1 źródła z innego źródła,

ale możemy kompensować straty w ciągu 5 kolejnych lat

7. podatek- pojęcie ekonomiczne ,

dochód ust 2 - jest nadwyżka........

(obliczamy dochody z poszczególnych źródeł)

przychód pomniejszony o koszty- dochód

8. źródła- katalog otwarty

art. 12

9. art.11mają pozostawione do dyspozycji

należne a nieotrzymania

zasada kasy- świadczenie jest otrzymane wtedy kiedy je fizycznie zrealizowano

zasada memoriału- należności dokumenty wtedy gdy zostało wystawione na dokumencie

w rachunkowości - zasada memoriału, wada- istnieje różnica między faktycznym stanem finansowym a dokumentami

przepisy pr rachunkowego dopuszcza możliwości rezerw na nieściągnięte należności

pr podatkowe nie wpełni respektuje pr bilansowe- ustawa daje szersze możliwości tworzenia rezerw, tworzenie rezerw bilansowych nie odpowiada rezerwą w pr podatkowym

utworzenie rezerwy- zmniejsza opodatkowanie, zlikwidowanie- zwiększa- podatek w czasie rozłożony

10. do12- 20- wyspecyfikowane łącznie z innymi źródłami

11. zakres przedmiotowy regulują zwolnienia przedmiotowe

najczęściej są to różnego rodzaju odszkodowania

zaczynamy od tego bo jest swego rodzaju lex specialis

12. jak jest przychód nie musi być dochód

przychód- przyswojenie majatkowe

VAT- wystarczy dokonanie obrotu

koszty- takie jakie prawodawca raczy uznać za koszty

obrót w pr cywilnym skutkuje na pr podatkowe

prawnik zmuszony jest do używania klauzul generalnych - prawa odsyła do pojęć pozaprawnych

klauzula generalna i wyjątki od niej art. 22

sądy admistracyjne- musi być związek pośredni, ale były orzeczenia, że rozpatruje się od koszty negatywnej- patrzymy czy nie były wydatkami osobistymi- wtedy wszystko inne jest kosztem uzyskania dochodu

w różnych państwa ue- różnie traktowane, a więc złamanie zasady równości

i UE chce odebrać to państwo

wszystko jest kosztem uzyskania przychodu poza tym co można uznać za koszty osobiste

koszty poniesione w celu uzyskania dochodu - klauzla generalna

przepisy amortyzacyjne- jako odpisy księgowei nie są repsektowane przez pr podatkwe

nie są kosztami wydatki na śr trwałe ale podlegają na zaliczenie do kosztów poprzez odliczenie od

jakie środki trwałe??- nie taka def jak w ekonomi

środki powyżej 3,5 tys zł i okres używania wartość przez rok

czy nakładem na środki trwałe jest remontem czy inwestycja- powołuje się specjalistów

05.04.2011

}:->

12.04.2011

}:->

19.04.2011

1. podatek podmiotowy, głównie spełnia funkcje socjalne , zwolnienie od podatku, jest w wielu przypadkach niekorzystne dla podatnika, należy odnosić do globalnej gospodarki

2. nie uwzględniamy zdolności podatkowej

3. podniesienie VAT- deficyt budżetowy, bo mamy dużą inflację

4. łatwy do ściągnięcia

5. jest to niesprawiedliwy podatek

6. podstawowe znaczenie- zakres przedmiotowy - z punktu widzenia szkieltu podatku

7. ważne są przepisy ogólne gdzie są def

8. dział 2 - zakres odpodaktkowania 5, 5a ,6 - istota podatku - podatek rzeczowy, rzecz będąca przedmiotem ruchu towarów

9. podmiot dopisany do rzeczy:)),

10. przedmiot - odpłatana dostawa towarów i usług

- eksport i import ( wobec państw nieczł bo jest w ue rynek wspólny

- wewnątrzwspólnotowa nabycie towarów za wynagrodzenie

- wewnątrzwspólnotowa dostawa

11. klasyfikacja statystyczna- pomocniczo w przypadku towarów i usług dla określenia danego towarów, ale tylko wtedy gdy przepis powołuje się na tą klasyfikacji

12. art. 6 - zaweżenie

13. sprecyzowanie pojęć z art. 5 - dostawa towarów- jak właściel- zgodnie z unijną koncepcją- jak właściel i nas nie intersuje czy samoistny czy inny tytuł prawny, sens ekonomiczny, przekazawnie nieodpłatnie rzeczy też

darowizny - też

14. świadczenie usług - art. 8 - def w sposób negatywny- wszystko co nie stanowi dostawy towarów

15. art. 9 - nabycie towarów - sytuacja gdy towar trafia do podatnika innego kraju - ja dostaje

wywóz towarów na terytorium państwa członkowskie inny niż ter kraju- ja wysłam

16. bez podatku przy likidacji spółki

17. konsekwencją art. 5,6,8, 13, jest regulacja działu III podatnicy i płatnicy

18. podatnikami są te podmioty które wykonują czynności w art. 5 - dokonywanie obrotu,- jest opadkowany jest ktoś ze st faktycznym podlegający opodatkowaniu , podmiot schowany za przedmiotem, bo jest podmiotem bo dokonuje czynności

19. dany podmiot nie musi być tylko podmiotem vat (wymóg rejestracji) ale również musi wystąpić jako podatnik w konkretnej transakcji

20. podatnik - art.15 ust 1 - te podmioty wykonujące samodzielnie wykonuące dział gosp BEZ WZGLĘDU NA CEL LUB REZULTAT

21. notariusze- nie pobierali przy sprzedaży- notariusze- nie występowali jako vatowcy, bo jest konkurencja jak vat to nie podatek od czynności prawnej

22. kiedy połączymy podmiot z przedmiotem - obowiązek podatkowy - powstaje z chwilą wykonania usługi wydania towarów- co do zasady, sytucje szczególne- pozostałe przepisy

23. wystawianie faktur VAT- nie może być dłuższy niż 7 dni- art. 19- z chwilą wystawienia , rozdział 2 - obow podt wewnątrzwspólnotwej - 15. dnia miesiąca po miesiącu w którym dokonano dostawy towary

ust 2 - z chwilą wystawienia faktury

24. obowiązek podatkowy powstaje jednocześnie z zobowiązaniem podatkowym - zamknięty stan podatkowy - obrót jednocześnie powstanie obowiązku , ale przy wewnątrzwspólnotowej- ze względów technicznych kumulujemy dostawę- NIE MYLIĆ Z ROZLICZENIAMI- powstanie nie jest równoznaczne z wymagalnością

25. art. 20 b

26. miejsce dostawy towarów - miejsce świadczenia - jest miejscem gdzie znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transporto do nabywcy

27. art. 25 - wewnątrzwsp- w momencie na którym towary znajdują się w momencie zakońńczenia wysłki lub transportu

28. rodz 3 - miejsce świadczenia usług, czasem trudną okreslić, generalna zasada: miejsce w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zam nie dot przypadku gdy podmiot, który jest usługobiorcą i nie jest vatowcem- usługodawca

nieruchomość- usługi związane- miejscem świadczenia tam gdzie nieruchomość

29. podstawa- obrót - def-29 - kwota należna z tytulu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku.

30. Podatek od towarów i usług występuje obok ceny ( nie jak w akcyzie elementem ceny)

31. są powiązania -oragany podatkowego mogą ustalać inne ceny

32. stawka podatkowa w podatkach obrotowych- bierzemy obrót- jest zawsze propocjonalna - obecnie wynosi: wg 41

powinna wynosić 22% jako podatawoa 7% 5%

33. obow od 146 a - 23%, 8%, 7%, 4/%

34. zwolnienia od podatku

35. w przypadku św usług gastrnomi i handlu- 18,03,

36. dział 9 - art. 86!!! zapamiętać- opoka - w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystawane................

37. art. 87 - zwrot podatku , ma prawo do obniżenia kwoty podatku

kiedyś były ściśle okreslone przypadki zwrotu

38. opodatkowanie 87a - samochodów nowa regulacja

39. dominuje zasada samoobliczania!

Nie ma innej możliwości poboru niż samoobliczenie - podyktowane charkterem podatku

40. problemetyka proceduralna - dział X

podmioty mają obow rejestracji przed dokonywaniem czynności

41. 99- deklracje- rozliczenia 25 następnego miesiąca - obliczyć i podjąć - niekiedy za okresy kwartalne

42. dział XI-faktury - 106 data cena jednostkowa, podstawa stawka kwota należności , wystawienie faktury

puste faktury- więcej obrotu więcej zwrotu

43. ewidencje przy zastsowaniu kas rejestrujące- bo nie możemy ujawinić drugiego kontrahenta, konsumenta

10.05.2011

I.

1. grupa podatków obrotowe:

- vat

- o chark szczególnym - akcyzowy

- od czp

2. od czp - akcent el odpłatności, od dar i sp- opodatkowanie obrotu nieodpłatnego , obrót ma chark nieprofesjonalny

3. wyłączenie- nie podlega …..poza zakresem zainteresowania, zwolnienia a ulga

II.

Prawo finansowe

10.05.2011

Podatek od czynności cywilnoprawnych:

• podatek obrotowy

• wywodzi się z konstrukcji opłaty skarbowej

• w grupie podatków obrotowych

• ze wskazaniem charakterystycznych elementów:

• jest to podatek od odpłatnego przenoszenia wartości majątkowych

• obrót odpłatny: musi być wynagrodzenie

• podatek od niezawodowego, nieprofesjonalnego obrotu

• ustawodawca skupia się nie na faktycznych konsekwencjach

• jest to podatek bezpośredni,

• podatek o zamkniętym podatkowo-prawnym stanie faktycznym

• samoobliczenie

• katalog zamknięty czynności cywlinoprawnych podlegającghych opodatkowaniu tym podatkiem (art. 1)

• nie jest przesądzająca nazwa ale istota tej regulacji!

• Zwolnienie - art.9 zwolnienia o charakterze przedmiotowym, co do zasady pewna czynność podlega opodatkowaniu, to jednak ze względu na przedmiot tej czynności, ustawodawca postanawia zrezygnować z faktycznego obciążenia tej czynności podatkiem

• wyłączenie - uznaje że pewne czynności pozostają poza podatkiem art. 2, pkt 4 - konkurencyjność między podatkiem ccp a ptu

• ulga -

• przez wzgląd na zróżnicowany charakter przedmiotu opodatkowania

• ustawodawca także swoiście określa podmiot obowiązku podatkowego zależnie od przedmiotu opodatkowania

• art. 8 zwolnienia podmiotowe, m.in. tradycyjne zwolnienia sektora publicznego

• podstawa opodatkowania: ustawodawca opiera opodatkowanie czynności cywilnoprawnej związanie z dokonaniem danej czynności bez wychodzenia w jej konsekwencje, dookreślenie - wartość RYNKOWA przedmiotów będących przedmiotem tej umowy; pozbawia możliwości samodzielnego określania wartości przez strony, art. 6 ust 2 jako wartość rynkową ustawodawca przyjmuje ustalenie cen przeciętnych dla rzeczy tego samego rodzaju i gatunku, skorygowane przez cechy indywidualne (lokalizacja, stan, stopień zużycia) daje wypadkową stanowiącą podstawę opodatkowania.

• Stawka uregulowana jest w art. 7, jest to stawka procentowa, od 0.1%, 0.2% itp. uzależniona od rodzaju czynności cywilnoprawnej; jedna szczególna stawka kwotowa 19 zł.

• Konstrukcja stawek specjalnych (sankcyjnych), bardziej dotkliwych

• art. 10 podatnicy są zobowiązani dokonywać samoobliczenia, chyba ze ustawodawca korzysta z płatnika - notariusz

• co do wyłączeń, formuła „nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne w sprawach”: dot takich spraw których podstawa rozstrzygnięcia znajduje w regulacjach z zakresu np. spraw alimentacyjnych czy coś

Podatek od spadków i darowizn:

• charakter nieodpłatny

• jest związany z ruchem, obrotem majątku! Dot przesunięcia majątku pomiędzy dotychczasowym a nowym właścicielem

• duży akcent na skutki przesunięcia wartości majątkowej

• sklasyfikowany jako podatek majątkowy, ale wykazyje cechy podatku obrotowego a nawet podatku dochodowego

• konkurencyjność między podatkiem od spadków i darowizn podlegają wyłączeniu z zakresu zastosowania ustawy od podatku dochodowym od osób fizycznych

• w podatku od spadków i darowizn, ustawodawca uzależnia można dolegliwość podatku od więzi rodzinnych między spadkobiercą, obdarowanym, a spadkodawcą, darczyńcą.

• Charakterystyczne jest to, że jest to obrót majątkiem pod tytułem darmym (nieodpłatność)

• dotyczy wyłącznie osób fizycznych

• pojęcie kwoty wolnej od opodatkowania,

• stopień relacji osobistych i rodzinnych: najbliższa rodzina - grupa 1, grupa 2. a osoby pozostałe - grupa 3

• zasada ogólna: im bliższy stopień pokrewieństwa pomiędzy nabywcą i zbywcą majątku, tym niższy ciężar podatku, niższa kwota podatku, szerszy zakres korzystania ze zwolnień z całkowitym zwolnieniem najbliższych osób

• relacje osobiste to także przyjaźń, ale w praktyce to relacje rodzinne

• podatek bezpośredni (podmiot prawny i ekonomiczny ten sam)

• o zamkniętym podatkowo-prawnym stanie faktycznym

• oparty na wymiarze podatkowym opartym przez organ podatkowy

• podstawa opodatkowania jest oparta na mechanizmie wartości rynkowej

• nieodpłatne nabycie wartości majątkowej- katalog ustawowy o charakterze wyliczenia zamkniętego

• na zakres przedmiotowy wpływ mają katalog wyłączeń, katalog zwolnień, plus całkowite zwolnienia najbliższej rodziny, tzw. grupa zerowa

• art. 4 zwolnienia: uzależnione od stopnia relacji pomiędzy nabywcą oraz zbywcą, można podzielić na poszczególne kategorie, np. zwolnienia zw. z realizacja celów rolniczych, zwolnienia zw zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych, zwolnienia zw. z realizacją ochrony zabytków, zwolnienia o charakterze technicznym czy też społecznym

• zwolnienia tzw grupy zerowej; całkowite zwolnienia rodziny najbliższej!!!

• zasadnicze pojęcie tzw. kwoty wolnej: art. 9 majątek będzie opodatkowany po przekroczeniu progu kwoty wolnej

• przynależność podatników do grup art 14 ust 3?

• skale podatkowe odrębne dla każdej z grup

• stawki są progresywne

• ulga mieszkaniowa art, 16!!

• metody obliczenia i zapłaty, notariusz jest płatnikiem, albo wymiar

17.05.2011

I.

podatek akcyzowy , związane z obrotem, mogą mieć różną postać , skutki

1. najważniejszy podatek w ue

2. historycznie od monopolu się wywodzi, podatek chark się - jest to podatek JEDNOKROTNY,

podatek konstrukcyjny- nie obciąża producenta,

„ w cenie”- przeciwieństwie do VATu nie funkcjonuje obok ceny, jest od razu,

harmonizacja w ramach ue

2 grupy dyrektyw unijnych -

ogólna dyrektrywa- tzw. dyrektywa horyentalna- dot wszytsich podatków w pańswtie- dopuszcza możliwości stosowania innych podatków , byleby nie były podatki ktr utrudniają obrót- tzw. drobne- np. od wyścigów- w niem

dyrektywa nowa 2008/118/ we , uchylająca dyr 112/..

3. art.1 ...- jasno że na konsumcje, nie pojęcia wyrobów harmonizowanych

4. przepisy ogólne i szczególne dot poszczególnych wyborów akcyzowych

5. dla przerzucenia - zawieszenie poboru akcyzy- obow podk nie prpodtk tak długo jak wyrób akcyzowy - odwieszenie gdy dociera do konsumenta

6. istotne: skład, odbiorca,

starszy- zarejetrowany handlowiec - nieaktulane pojęcie- obecnie odbiorca

7. , definicja legalna :wyroby zharmonizowane- art. 2 pkt 1 - wyroby enregetyczne, wyroby tytoniowe, alkohole ….

skład podatkowy ….

zastosowanie procedury zawieszenia- stąd wyrób akcyzowy nie może się poruszać bez specjalnych dokumentów regulowanych rozp ue

8. odbieranie- stałe lub jednorazowe

bandelora- zaliczka na podatek , brak oznacza że akcyza nie uiuszczczona

ubytki wyrobów akcyzowych

konstrukcja prawna tego podatku

1. przedmiot

2. obow art 10

3. podatnik art, 13 - podmiot

organy - urząd celny izba celna

4. zwolnienia- są raczej rzadkie

5. organizacja obrotu

II.

Podatek podatek akcyzowy:

• podatek obrotowy,

• skutki obrotu,

• zwrot podatku gdy czynność pod warunkiem rozwiązującym (co do pcc)

• szczególny rodzajowo podatek obrotowy,

• wywodzą się historycznie od monopoli skarbowych,

• podatek jednofazowy -

• konsumpcyjny (pośredni); nie obciąża ekonomicznie tego kto figuruje jako podmiot podatku

• „w cenie” wliczony jest ten podatek, nie jest obok ceny netto, tylko jest od razu jest wliczony w cenie

• podstawę wliczenia podatku zwiększa też VAT

• dotyczy ściśle określonych wyrobów

• podlega daleko idącej harmonizacji w ramach UE

• dyrektywa horyzontalna dot. wszystkich podatków akcyzowych w danym państwie, państwo może wprowadzać nowe podatki byleby nie obejmowały wyrobów tzw. akcyzowych

• nowa dyrektywa 2008/118/WE w sprawie ogólnych zasad podatku akcyzowego

• produkty energetyczne i energia elektryczna objęte dyrektywą

• alkohol i wyroby alkoholowe

• dla szczególnych celów państwa członkowskie mogą nakładać inne podatki pośrednie

• dla zachowania jednokrotności opodatkowania, przyjęto zasadę zawieszenia poboru akcyzy, obowiązek podatkowy nie przekształcają się w zobowiązanie podatkowe tak długo jak wyrób akcyzowy znajduje się w składzie podatkowym, lub jest w transporcie pomiędzy krajami Unii

• odwieszenie następuje w momencie gdy dociera on do konsumenta, w sklepie detalicznym, alkohol jest już zapłacony z akcyzą, którą sprzedawcy zwracają kupujący w cenie

• gdy wyrób jest albo u producenta, albo u odbiorcy który ma zezwolenie na skład podatkowy; wyroby do których odnosi się dyrektywa horyzontalna:

• wyroby energetyczne

• energia elektryczna

• wyroby alkoholowe

• wyroby tytoniowe

• skład podatkowy - miejsce w którym wyroby akcyzowe są:

• produkowane

• magazynowane

• przeładowywane

• do którego są wprowadzane

• z którego są wyprowadzane

z zastosowaniem rozporządzeń dot. akcyzy

• podmiot podatkowy: musi uzyskać zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego

• procedura zawieszenia poboru akcyzy:

• procedura stosowana w trakcie (...) której spełnione są warunki

• z obowiązku podatkowego nie powstaje zobowiązanie podatkowe!!!

• zarejestrowany odbiorca: zezwolenie na stałe lub jednorazowe nabywanie towarów akcyzowych

• oznaczenie znakami akcyzy: banderole, pieczecie i in. określone przez ministra F. Publ.

• Znak akcyzy jest „zaliczką na podatek”, podatkowi akcyzowemu podlegają podmioty dokonujące obroty towarami akcyzowymi

• każda osoba fizyczna może zostać podatnikiem służba celna stwierdzi, że dokonuje obrotu lub używa wyrobu nieposiadającego znaku akcyzy, przez co musi zapłacić podatek akcyzowy.

• Ubytki wyrobów akcyzowych, granice ich określa naczelnik urzędu celnego w granicach ustawowych

• sprzedaż - czynności faktyczne lub prawne w której wyniku dochodzi przeniesienia posiadania lub własności przedmiotu na inny podmiot

• nabywca końcowy, podmiot nabywający energię elektryczną, nieposiadający koncesji na obrót energią elektryczną.

Konstrukcja prawna podatku akcyzowego:

• przedmiot opodatkowania:
  

• produkcja wyrobów akcyzowych
  

• wprowadzanie do obrotu
  

• import wyrobów akcyzowych
  

• wyprowadzanie ze składu podatkowego wyrobów niebędących własnością

• obowiązek podatkowy: dokonania czynności wymienionych w ustawie

• podmiotem opodatkowania jest podmiot który można połączyć z przedmiotem opodatkowania
  

• rejestracji podatnika należy dokonać przed dokonaniem pierwszej czynności , naczelnikowi urzędu celnego, opłacać akcyzę na rachunek izby celnej za miesięczne okresy rozliczeniowe.

• Mamy tu do czynienia z samoobliczaniem podatkowym

• zwolnienia są rzadkie: np. energia elektryczna z odnawialnych źródeł energii

• organizacja obrotu towarami akcyzowymi!!:

• procedury zawieszenia poboru akcyzy nie stosuje się do energii elektrycznej

• produkcja wyrobów akcyzowych w załączniku nr 2 objętych stawką podatkową innych niż??

• rozdział 4: zarejestrowani odbiorcy: naczelnik urzędu celnego wydaje zezwolenie na prowadzenie działalności przez odbiorców

• podmiotami są podmioty prawne: producenci, odbiory prowadzący składy itp.

• obowiązek powstaje w momencie wprowadzenia ale może zostać zawieszony na czas składowania w składzie podatkowym

• jeżeli podstawa opodatkowania wyrażona jest ilościowa może być stawka ilościowa albo procentowa.

• Lex specialis gdy chodzi o pojęcie sprzedaży, na potrzeby działu 5, sprzedaż samochodu osobowego: sprzedaż, zamianę, wydanie, darowiznę w rozumieniu k.c.

24.05.2011

podatki majątkowe i przychodowe

• podatek rolny

• podatek leśny

• podatki i opłaty lokalne

podatki majątkowe:

Od posiadania majątków. Podstawowe znaczenie ma miejsce położenia majątku. Podatki gruntowe - jedne z najstarszych podatków. Jeżeli grunt jest ewidencjonowany jako grunt rolny, to jest opodatkowany podatkiem gruntowym, jeżeli teren jest zalesiony - podatek leśny. A jeżeli jest to grunt innego rodzaju, to podatek od nieruchomości.

Propozycje przywrócenia katastru nieruchomości.

System katastralny zwłaszcza w systemie UE wymaga b. wiele wysiłku i nie jest takie proste jego przywrócenie.

Podatek rolny:

Ustawa z 25.11.1984r.

zakres przedmiotowy:

• grunty sklasyfikowane jako użytki rolne, chyba że do działalności gosp. innej niż działalność rolnicza.

• Co ma decydować o zaliczeniu gruntu jako rolnego (czy rzeczywistość czy wpis do ewidencji - między rzeczywistością a rejestrem często powstają rozbieżności).

Zakres podmiotowy:

• posiadacze

• posiadacze samoistni

TK przyjął że niezgodne z zasadą sprawiedliwości byłoby, żeby właściciel niebędący posiadaczem płacił podatek. W art. 3 ust. 2 ustawy teraz już ustawodawca to rozstrzyga.

Podstawa opodatkowania:

• liczba hektarów wynikająca z ewidencji (poza gospodarstwami rolnymi, bo w nich jest jakoś inaczej)

• [w ustawie]

stawka podatku: liczona równowartość iluś tam kwintali żyta.

Podatek leśny:

lasy poza lasami przeznaczonymi na inną działalność niż działalność leśna

Podstawa opodatkowania - powierzchnia lasu w hektarach. 1/220 metra sześciennego drewna.

Wymiar i pobór podatku:

gdy podatnikami są osoby fizyczne, to wymiar w formie decyzji podatkowej co roku.

Stawka podatkowa zmienia się co roku uchwałą ale tylko w przypadku podatku od nieruchomości.

Gdy podatnikami są osoby prawne lub inne podmiotu niebędące osobami fizycznymi, to mamy do czynienia z samoopodatkowaniem podatkowym, może być zastosowana instytucja inkaso. Może być ustanowiony inkasent.

Podatek rolny jest podatkiem z pozoru przychodowym, bo de facto jest podatek od posiadania nieruchomości. Jest to podatek przychodowo - majątkowy. Przede wszystkim podatek majątkowy.

Obiekty budowlane:

-budynek

-budowla

-obiekt małej architektury

-grunty będące w posiadaniu przedsiębiorcy

Wykładnia systemowa: działalności gosp. w rozumieniu przepisów prawa o działalności gosp.

Ustawa o podatkach i ustawach lokalnych:

1. podatki od nieruchomości. Grunt jest opodatkowany podwójnie oddzielnie grunt, oddzielnie budynek. Podatnikami są os. fizyczne, os. prawne, j.o. niemające osobowości prawnych, będący właścicielami, posiadaczami samoistnymi, posiadaczami, użytkownikami wieczystymi.
   Podstawa opodatkowania: powierzchnia gruntu/powierzchnia użytkowa. Co do budowli - wartość budowli przyjęta dla celów amortyzacji zgodnie z ustawami o podatkach dochodowych. Osoby fizyczne otrzymują decyzję podatkową. Rozdział 2a zapowiada możliwość katastru nieruchomości. Obowiązek ciąży na współwłaścicielach, jeżeli zachodzi współwłasność.

2. Podatek od środków transportowych.

3. Opłata targowa (nie mylić z opłatą którą płaci się administratorowi targowiska). Nie jest uzależniona od obrotu.

4. Opłata miejscowa

5. opłata uzdrowiskowa (konkurencyjna do opłaty miejscowej)

6. opłata od posiadani psów

31.05.2011

Założenia funkcjonowania przedsiębiorstw państwowych; rachunkowość; gospodarka funduszowa

Rachunkowość:

Prawne aspekty; a z punktu widzenia prawa podatkowego problem w jakim zakresie prawo podatkowe tworząc konstrukcje podatkowe uwzględnia rozwiązania rachunkowe.

1. Czy dochód podatkowy uwzględnia dochód wynikający z bilansu przedsiębiorstwa. Dochodem podatkowym jest przychód minus koszty uzyskania

2. na ile rachunkowość jest uwzględniania przy ustalaniu dochodu z dokumentu. Bierzemy pod uwagę również wykazanie dochodu w bilansie
   Księgi rachunkowe - dowód z ksiąg ma walor dowodu publicznego, dopóki organ podatkowy nie odrzuci ustaleń wynikających z ksiąg podatkowych jako niezgodnych z prawem

3. rezerwy na pewne zobowiązania, które powoduje obniżenie podstawy opodatkowania, a rozwiązanie rezerwy powoduje, że dochód się zwiększa. (bo obowiązuje zasada memoriału) rezerwy są po to aby dopasować rzeczywistość do stanu zapisanego w księgach?
   Rezerwy - prawo podatkowe dopuszcza możliwość pomniejszenia dochodu tylko w ściśle określonych przypadkach, a nie we wszystkich przypadkach dla których możliwe jest tworzenie rezerw i w innych regulacjach.

Przedsiębiorstwa państwowe:

Ustawa z 25 IX 81 o przedsiębiorstwach państwowych

jest samodzielnym, samorządnym, samofinansujacym się przedsiębiorstwem posiadającym osobowość prawną.

Organy p. samodzielnie podejmują decyzje dot. działalności, organy państwowe mogę podejmować decyzje tylko w zakresie przewidzianym przez ustawy.

Przedsiębiorstwa na zasadach ogólnych

Przedsiębiorstwa użyteczności publicznej

Mogą być utworzone przez naczelne lub centralne organy państwowe (organy założycielskie).

Upadłość na normalnych zasadach, ogólne zasady funkcjonowania podmiotów gospodarczych.

Ustawa z 31 I 1989r o gospodarce finansowej Przedsiębiorstw państwowych.

Organ założycilski wyposaża przedsiębiorstwo w FUNDUSZ ZAŁOŻYCIELSKI, w trakcie działaności zwiększa się lub zmniejsza wraz z funduszem przedsiębiorstwa.

Fundusz pieniężny a zasoby pieniężnie:

fundusz pieniężny - gdy środki pieniężne przeznaczymy na ściśle określony cel!!

Fundusz przedsiębiorstwa - fundusz statutowy to będzie fundusz założycielski (to mienie dane przez państwo + 75% funduszu statutowego w środkach obrotowych - też tu środki podlegające amortyzacji). 25% pozostałe ustanowiło fundusz przedsiębiorstwa.

Fundusze z dawnego funduszu statutowego.

Przedsiębiorstwo państwowe, wszystkie podmioty działały na jednakowych zasadach. Została powołana osoba prawna z tym że mieniem spółki (całość środków trwałych

+75% środków obrotowych).

Przedsiębiorstwo podlega tym samym podatkom co podmioty prywatne przy czym część tego zysku jest przelewana na rzecz organu założycielskiego jako udział w zysku przedsiębiorstwa państwowego). 50% przeznaczane jest na rzecz organu założycielskiego.

Podmiot po dokonaniu rozliczeń podatkowych może tworzyć fundusze zysku, według własnego uznania, niektóre z funduszy, które są obligatoryjne.

To takie fundusze jak zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Ustawa określa zasady tworzenia takiego funduszu i zasady jego gospodarowaniem, dokonywany jest coroczny odpis na rachunek bankowy. Fundusz co do zasady tworzą pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 pracowników na pełne etaty. Wynosi 37.5% przeciętnego wynagrodzenia w roku poprzednim. Fundusz ten idą w ciężar kosztów, de facto finansowana jest z budżetu, bo rezygnuje mu z przynależnych mu dochodów z podatku, zmniejszając podstawę opodatkowania.

Każde przedsiębiorstwo może po opodatkowaniu tworzyć fundusze jakie chce. A gdy prawo nakazuje tworzenie funduszu, to taki fundusz nie może obciążać zysku przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorstwo państwowe prowadzi rachunkowość:

Problem rachunkowości w płaszczyźnie publicznej. Zagrożenie „kreatywną księgowością”. Bo na fałszywych przesłankach budowano decyzje ekonomiczne. Dlatego prawo musi regulować księgowość. Zasadniczym celem rachunkowości jest przedstawienie właściwego obrazu danego podmiotu gospodarczego statutowym organom przedsiębiorstwa i podmiotom zewnętrznym. Rachunkowość jest przede wszystkim związana z prawem handlowym.

Jest także konieczność objęcia rachunkowości prawem publicznym, problem w jakim zakresie prawo podatkowe korzysta z rachunkowości. Czy prawo podatkowe tworząc swoje konstrukcje korzysta z rachunkowości.

Na rachunkowość składają się 3 filary:

1. księgowość - szkielet rachunkowości, zajmuje się pomiarem i rejestracją wszelkich zdarzeń mających wpływ sytuację majątkową i wynik na podmiotu gospodarczego. W sposób bieżący i usystematyzowany (rezerwuar danych).

2. Sprawozdawczość finansowa - zajmuje się zestawieniem i pomiarem. Bilanse.

3. kalkulacja - ogół czynności obliczeniowych zmierzających do ustalenia kosztów przypadających na jednostkę wytworzonego produktu (usługi).

Rachunek ekonomiczny - ogół obliczeń i analiz mających wykazać stopień opłacalności działalności gospodarczej.

Ustawa o rachunkowości:

• przedmiotem regulacji tej ustawy są zasady rachunkowości, tryb badania sprawozdań finansowych przez biegłych rewidentów.

• Stosuje się do podmiotów które mają w RP mają siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu

• spółki handlowe

• spółki cywilne z zastrzeżeniem, że prowadzą rachunkowość jeżeli ich obroty wynoszą co najmniej 1.2 mln euro.

• Zasada memoriału, do aktywów wpisujemy to co nam przyniosła przeszłość i co powinno spowodować w przyszłości napływ środków na nasze rachunki. Rozliczamy podatek od przychodów które są zaksięgowane, miały wpłynąć a nie faktycznie wpłynęły.
  

• Zasady rachunkowości:

• podmioty muszą ją prowadzić zgodnie z pewnymi zasadami;
  każdy podmiot dostosowuje politykę rachunkowości do własnych potrzeb

• w sposób rzetelny i jasny przedstawiać sytuację finansową i wynik finansowy przedsiębiorstwa.

• Prowadzenie na podstawie dowodów księgowych ksiąg rachunkowych, których zapisy powinny być ustalane w sposób chronologiczny i systematyczny.

• Okresowo należy badać zgodność zapisów księgowych z rzeczywistością

• wycena aktywów i pasywów oraz wyniku finansowego.

• Gromadzenie i przechowywanie dokumentów.

• Poddawanie badaniom i ogłoszenie sprawozdań finansowych w wypadkach przewidzianych w ustawie.9

• W kolejnych latach obrotowych należy dokonywać na tych samych zasadach rachunkowości (ciągłość)

aktywa i pasywa zamknięcia roku muszą się zgadzać z aktywami i pasywami otwarcia roku!!

• zasada memoriału w art. 6. Należy ująć wszystkie przychody i koszty dot, danego roku niezależnie od terminu ich zapłaty.

• Zasada ostrożności. Poszczególne składniki aktywów i pasywów muszą wykazywać...

• prowadzenie ksiąg rachunkowych. W języku polskim. Podstawą zapisów są dowody księgowe.

• Zasada rzetelności dowodów księgowych, zgodne z rzeczywistym przebiegiem operacji finansowych.

• Niedopuszczalne jest dokonywanie wymazywanie i dokonywanie przeróbek.

• Zapisów w księgach rachunkowych dokonuje się w sposób trwałych, bez możliwości dopisywania etc.

• art. 24 księgi rachunkowe powinny być prowadzone rzetelnie, bezbłędnie, sprawdzalnie i bieżąco.

• Wycena aktywów i pasywów.

07.06.2011

Problematyka prawa finansowego jako gałęzi prawa cd.

Rozwiązania prawne mające związek z finansami

polityka finansowa a prawo finansowe.

Przekształcanie finansów prywatnych w finanse publiczne.

Dwupoziomowa klasyfikacja prawa:

1. te regulacje prawne dotyczące gromadzenia podziału i oddziaływania na rynek finansowy przez władze publiczne;

Relacje między podmiotami publicznymi a prywatnymi.

Prawo budżetowe

Prawo podatkowe

prawo bankowe

(wymagane jest prawo bankowe w dwóch płaszczyznach: prawo bankowe publiczne i prawo bankowe prywatne - prawo cywilne z modyfikacjami odnośnie do specyfiki prawa bankowego)

System bankowy, bank centralny w polskim systemie, fundusz gwarancyjny, nadzór bankowy

System prawa finansowego będący konglomeratem samodzielnych gałęzi prawa.

System bankowy;

przedmiotem tego systemu jest PIENIĄDZ

prawo walutowe reguluje jednostkę pieniężną (zakres wewnętrzny prawa), państwo ustala wartość pieniądza dzieląc go na mniejsze.

Z biegiem czasu pieniądz zaczął odrywać się od kruszcu. Należało stworzyć system walutowy gwarantujący wartość pieniądza.

Relacje pomiędzy pieniądzem krajowym a pieniądzem w innych krajach, reguluje prawo dewizowe. Wymiana walut uregulowana jest kursem walut. Relacje walut muszą być utrzymywane na pewnym poziomie. W Polsce jest obecna wymienialność walut jako zasada, wyjątkiem jest konieczność zezwolenia na wymianę waluty.

System obsługi pieniądza realizowany jest przez podmioty których przedmiotem obrotu jest pieniądz. Reguły prawne emitowania pieniądza nie tylko papierowego ale też elektronicznego.

Powstaje dwupoziomowy system bankowy:

1. poziom to bank centralny, niezajmujący się co do zasady działalnością bankową w celu osiągania zysku; 2. poziom banki „komercyjne”, których celem jest osiąganie zysku.

Jeżeli pieniądz funkcjonuje w postaci zapisów na rachunkach bankowych. To jest ryzyko.

Banki udzielają kredytu, przez co zwiększają obieg pieniądza na rynku. Środki na to pozyskują ze środków własnych i depozytów.
Tylko bank może udzielać kredytów z obcych środków pieniężnych!!

Nadmierną emisję pieniądza regulują instrumenty finansowe.

Nadzór nad bankami (nadzór zmierza do nadzoru skonsolidowanego obejmującego wszystkie instytucje finansowe).

Obrót jest ciągły stąd konieczne są uregulowania prawne.

Regulacja dot. prawa bankowego będącego lex specialis do prawa finansowego, ale także mamy ustawę o Narodowym Banku Polskim.

Relacja lex specialis derogat legi generali, są nie tylko między prawem bankowym a kodeksem cywilnym.

NPB z kolei ma inne funkcje o charakterze publicznym. Wobec tego nie ma tu regulacji obejmującej banków komercyjnych, ze względu właśnie na wykonywane funkcje publiczne.

Bank centralny a władza wykonawcza.

Bank centralny może albo wykonywać politykę rządu, albo może być niezależny od rzadu . W Polsce jest wyrażona w art. 227 Konstytucji.

• wyłączne prawo emisji pieniądza

• wyłączne prawo ustalania polityki pieniężnej

• podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilności cen oraz wspieranie polityki rządu o ile nie ogranicza to stabilności polityki pieniężnej.

Prezes NBP nie może prowadzić działalności publicznej niedającej się pogodzić z godnością urzędu.

Rada Polityki Pieniężnej.

Prezes:

kadencja 6 lat;

nie może być jedna osoba na dwie kadencje;

upływ kadencji, śmierć, złożenia rezygnacji, wniesienia odwołania (wskutek choroby, skazanie prawomocne za przestępstwo, orzeczenie Trybunału Stanu)

niezależność personalna prezesa która ogranicza naciski.

Szczególna rola NBP.

Art. 3

• stabilny poziom cen

• wspieranie polityki rządu (o ile nie ogranicza to polityki pieniężnej)

• organizowanie rozliczeń pieniężnych

• gospodarka rezerwami dewizowymi

• bankowa obsługa budżetu państwa

• regulowanie wypłacalności banków

• działanie na rzecz stabilności systemu finansowego (Komitet Stabilności Finansowej - dokonywanie oceny sytuacji finansowej, koordynowanie komitetów w sytuacji bezpośredniego zagrożenia sytuacji finansowej; Minister Finansów, Prezes NBP, Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego)

[Ustawa prawo bankowe z 29.08.1997; ustawa o NBP z 29.08.1997]

Oddziaływanie instrumentami finansowymi.

NBP nie został wyposażony w uprawnienia prawodawcze.

Przepisy ustawy o NBP przewidują możliwość kształtowania tzw. rezerw obowiązkowych. Uregulowane są w prawie bankowym, rezerwy te oznaczają konieczność zgromadzenia w NBP określonych rezerw finansowych przez banki komercyjne. W celu kształtowania podaży pieniądza i działalności kredytowej. Suma rezerw nie może przekroczyć sumy rezerw 30% albo 20%??

Rezerwy obowiązkowe dają tyle że ograniczmy ilość pieniądza jakimi dysponują banki komercyjne. Udzielanie kredytu refinansowego w celu uzupełnienia tych braków. Może być udzielony albo do określonej kwoty, pod zastaw papierów wartościowych, albo w postaci kredytu lombardowego.

Rada Polityki Pieniężnej, powoływana w równej liczbie przez Prezydenta, Sejm i Senat. Przewodniczącym - Prezes NBP.

Działania te są prowadzone do momentu przyjęcia Euro. Te funkcje przejmie Europejski Bank Centralny. Trzeba będzie zmienić Konstytucję, po przyjęciu Euro.

Polityka Otwartego Rynku:

NBP zajmuje się skupem i sprzedażą obligacji o stałym poziomie oprocentowania?

Sprzedaż ich bankom komercyjnym. Jeżeli chce aby wzrósł poziom obrotu pieniądza, to skupuje obligacje.

Instrumenty parametryczne:

1 rezerwy przymusowe

2 stopy procentowe

3 polityka otwartego rynku

W działalności NBP można wyróżnić

prowadzenie działalności bankowej wymaga uzyskania licencji. Udzielenie licencji nie oznacza zgody na rozpoczęcie działalności. Dziś nadzór bankowy mieści się w nadzorze finansowym. Ustawa o nadzorze finansowym.

Nadzór obejmuje:

1. nadzór bankowy

2. nadzór emerytalny

3. nadzór ubezpieczeniowy

4. nadzór nad rynkiem kapitałowym

5. nadzór nad instytucjami pieniądza elektronicznego.

Cel nadzoru: zapewnienie prawidłowego funkcjonowaniu rynku jego stabilności bezpieczeństwa, stabilności przejrzystości i bezpieczeństwa uczestników tego rynku.

Ustawa o bankowym funduszu gwarancyjnym.

Zadania tego funduszu:

ma osobowość prawną

siedzibą jest Wa-wa

organy Prezes i zarząd

zagwarantowanie depozytariuszom rachunków bankowych zwrot funduszy pieniężnych w wypadku gdy bank jest w stanie upadłości lub ma inne problemy z wypłacalnością.

Z tego funduszu są udzielane zwrotne pożyczki bankom którym grozi upadłość. Bo zadaniem funduszu jest także niedopuszczenie do upadłości banku. Celem obowiązkowej wpłaty na rzecz funduszu jest zagwarantowanie wypłaty depozytariuszom rachunków wypłaty.

Banki państwowe,

Jedyny bank państwowy - Bank Gospodarstwa Krajowego.

Banki spółdzielcze

Banki w formie spółek akcyjnych.

Po uzyskaniu zezwolenia komisji nadzoru finansowego.

NBP jest jedynym bankiem emisyjnym!! (co do pieniądza)

14.06.2011

Prawo bankowe

Gromadzenie środków, dysponowanie środkami obcymi, potrzeba nadzoru.

Środki własne są niewystarczające dle przerobu pieniężnego przechodzącego przez bank.

Czynności bankowe (prawo prywatne):

Rdzeń działalności banku.

W ustawie Prawo bankowe.

Z zakresu prawa prywatnego.

Art. 5 i 6.

1. Czynności przypisywane wyłącznie bankom.

2. Inne czynności gospodarcze (w zakresie przewidzianym przez ustawę). To nie są czynności którymi zajmują się banki.

3. Czynności, które stają się czynnościami bankowymi, o ile wykonuje je bank.

Klasyczne czynności banki przypisywane tylko bankom:

• przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie, lub z nadejściem oznaczonego terminu wraz z prowadzeniem rachunków tych wpłat.

• Prowadzenie innych rachunków bankowych

• udzielanie kredytów

• udzielanie i potwierdzeni gwarancji bankowych oraz udzielnie i potwierdzanie akredytów.

• Emitowanie bankowych papierów wartościowych.

• Przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniżnych

• wydawanie pieniądza elektronicznego

Czynności bankowe to również te czynności o ile są one wykonywane przez bank:

• udzielanie pożyczek pieniężnych

• operacje czekowe i wekslowe

• wydawanie kart płatniczych

• terminowe operacje finansowe

• nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężenych

• przechowywanie przedmiotów, udostępnianie skrytek bankowych

• itd.

Problematyka tzw. czynności powierzonych przez banki. Bank zleca je określonym podmiotom.

W imieniu i na rzecz banku pośrednictwa w zakresie czynności bankowych:

• zawieranie i zmianę rachunków bankowych

• zawieranie umów kredytów bankowych, w tym kredytu konsumenckiego.

• Inne.

Czynności niebankowe:

Zabezpieczenia:

Fundusz gwarancji bankowych.

Czynności bankowe.

Oparte są na cywilnoprawnych zasadach równości stron i swobody umów. Są, poza wyjątkami, stosunkami zobowiązaniowymi. Kształtowanie na podstawie umów.

2 typy umów:

1. umowy uregulowane w prawie bankowym.

2. umowy z kodeksu cywilnego.

Gwarancja bankowa w przeciwieństwie do poręczenia, jest samoistna. Niekonieczne jest istnienie długu głównego.

Forma umowy kredytu bankowego.

• umowa nienazwana na gruncie kc.

• kredyt jest zawsze odpłatny

• dot. zawsze pieniądza

• pożyczkobiorca przejmuje na własność przedmiot pożyczki. W kredycie jest tylko dysponowanie środkami pieniężnymi.

• Kredyt bankowy jest kredytem celowym

• kredyt jest zawsze oprocentowany

Istota prawna kredytu a istota ekonomiczna kredytu:

Pochodzi od instytucji kredytu kupieckiego,

Nie mylić oprocentowania kredytu jako jego ceny z prowizją!!!!!!!!!!!!!!!

Cena zaświadczenie usługi przez bank, to nie jest cena kredytu.

Prowizja jest od kredytu przyznanego.

Umowa powinna być zawarta na piśmie i zwierać w szczególności:

• strony umowy

• kwotę i walutę kredytu

• cel na który kredyt został udzielony

• zasady i terminy spłaty kredytu

• sposób zabezpieczenia spłaty kredytu

• zakres uprawnień banków z kontrolą

• warunki zmian umowy

Element publicznoprawny:

Posiadanie zdolności kredytowej.

Chodzi o to by bank nie doprowadził do swojej upadłości. KNB bada czy radosna twórczość banków nie idzie za daleko.

Zdolność kredytowa.

!!! art. 70

przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty kredytu wraz z odstetkami w umownym terminie.

Osobie fizycznej prawnej i j. o. z os prawną bank może udzielić kredytu o ile:

• szczególnego sposobu zabezpieczenia spłaty kredytu.

• Naprawy gospodarki, której realizacji zapewni w przyszłości uzyskanie zdolności kredytowej w określonym czasie.

• Itd.

Kontrola działalności banków:

koncentracja kredytów:

kilka banków może udzielić wspólnie kredytu klientowi. Nie więcej niż 20% funduszy własnych banków. (bądź 25%).

Termin spłaty kredytu jest terminem zastrzeżonym dla oby stron. Do umów pożyczek stosuje się odpowiednia przepisy o kredytach.

Tajemnica bankowa obejmuje pracowników i byłych pracowników banków. Dot. wszystkich materiałów które bank uzyskuje w związku ze swoją działalnością.

15.06.2011

Prawo bankowe c. d.

Rodzaje rachunków bankowych:

• rachunki prowadzone przez banki

• rachunki dot. ludności

• rachunki dot. podmiotów gospodarczych

• rachunki rozliczeniowe

• rachunki lokat terminowych

• rachunki oszczędnościowe

• rach. Powiernicze

• rach. Terminowych lokat oszczędnościowych

• niektóre są zarezerwowane dla osób prawnych.

Istota rachunku - bank nie może dysponować środkami pieniężnymi na tym rachunku bez zgody właściciela rachunku.

Relacja lex specialis lex generalis między regulacjami prawa bankowego a prawa cywilnego.

Rozliczenia bankowe a rozliczenia pozabankowe:

gotówkowe lub bezgotówkowe. Najbardziej popularnymi rozliczeniami są w formie polecenie przelewu i polecenia zapłaty.

Polecenie zapłaty. 63d

Tym kto występuje z inicjatywą rozliczeń jest wierzyciel.

Tylko wtedy gdy w umowie o prowadzenie rachunku wymieniono wierzyciela

Wierzyciel występuje tu o zapłatę określonych środków pieniężnych

Obaj muszą mieć rachunki w bankach które mają zawarte porozumienie o poleceniu zapłaty.

(Zakres odp. Zapłaty, przyczyny odmowy dokonania polecenia zapłaty)

Czek rozrachunkowy:

W obrocie transgraniczny do wysokości 50 tys. euro

Akredytywy dokumentowe a akredytywy pieniężne.

A. dokumentowa - zobowiązanie banku na zlecenie klienta wobec osoby trzeciej że dokona zapłaty beneficjentowi akredytywy.

a. pieniężna to pewna szczególna forma rozliczeń pieniężnych.

Bankowe tytuły egzekucyjne:

1. wyciągi z ksiąg mają moc dokumentów publicznych.

Szczególne obowiązki banków:

• tajemnica bankowa

Ustrój pieniężny, obieg pieniężny, prawo dewizowe.

Ogół zasad związanych z emisją pieniądza a także uprawnienia zw. z obiegiem pieniądza.

Reforma walutowa.

Waluta to problem wewnętrznym. Problem w sferze zewnętrznej, zajmuje się tym prawo dewizowe. 27 08 2002 Prawo dewizowe.

Obrót dewizowy za granicą obrót wartościami dewizowymi w kraju, pośrednictwo w ich kupnie i sprzedaży.

Ograniczenia w swobodnym obrocie dewizami, ale pod warunkiem że te ograniczenia nie są zanoszone przez zezwolenia ogólne MS albo zwolnienia indywidualne Prezesa NPB.

Wartość dewizowa,

rezydent,

nierezydent krajów trzecich (zakres krajów trzecich - tam gdzie nie działa w gruncie rzeczy gospodarka rynkowa.)

Krajowe środki płatnicze (waluta i inne dokumenty opiewające na walutę krajową).

Zagraniczne środki płatnicze - waluty obce i dewizy (dewizą są wyłącznie papiery wartościowe opiewające na obcą walutę)

Obrót wartościami dewizowymi.

Art 16 pkt. 17 i 18

działalność kantorowa

Rezydent i nierezydent, pojęcie dewiz i wartości dewizowych, pojęcie obroty wartościami dewizowymi. Art. 5 - obrót wartościami dewizowymi jest wolny, chyba że jest reglamentowany.

Ograniczeniu podlega wywóz lub wysyłanie do krajów trzecich środków płatniczych. (art. 9)

ograniczenia dewizowe przewidziane w art. 9.

• w celu wykonania decyzji organów międzynarodowych.

• zapewnienia równowagi bilansu płatniczego (rozporządzeniem RM).

Działalność kantorowa.

Kontrola wyk. przez NBP

Bieżące obroty dewizowe są w Polsce wolne (zasadniczo), ograniczneia z art. 9 nadzwyczajne ogranicznie z art. 10.

STOSUNKI EKONOMICZNE PODZIAŁU

SYSTEM FINANSOWY

PUBLICZNE ZASOBY PIENIĘŻNE

POLITYKA FINANSOWA

Znać te pojęcia!

---