SPRAWOZDANIE Z LABORATORIUM MECHANIKI BUDOWLI I WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW
Ćwiczenie nr 7
Twierdzenie Betti-Maxwella i jego wykorzystanie
Karol Rogiński
Piotr Rusinowski
Marcin Sobecki
WIL, sem. IV
Gr. lab. 8A
1) Doświadczenie 1 Pomiar linii ugięcia belki
Doświadczenie 1 polegało na przyłożeniu sił P3=5kg (49,05N) i P6=2kg (19,6N) w punktach 3 i 6. Przyłożenie sił spowodowało ugięcie belki, którego rzędne w punktach od 1 do 6 zostało odczytane z czujników. Wyniki doświadczalne zostały porównane z rzędnymi linii ugięcia wykonanej teoretycznie metodą Eulera.
Nr punktu |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
Obciążenie[kg] |
- |
- |
5 |
- |
- |
2 |
OP |
5,00 |
6,00 |
2,75 |
6,70 |
4,95 |
3,21 |
OK |
4,66 |
5,39 |
2,00 |
5,99 |
4,42 |
3,43 |
[mm] |
0,34 |
0,61 |
0,75 |
0,71 |
0,53 |
-0,22 |
Wyznaczanie linii ugięcia metodą Eulera.
A-3: M(x1) = 25,23·x1
3-B: M(x2) = -147 + 23,82·x2
B-6: M(x3) = -147 + 19,6·x3
Przedział A-3: Przedział 3-B:
Przedział B-6:
Warunki brzegowe:
Ostateczne równania linii ugięcia:
A-3:
[cm]
3-B:
[cm]
B-6:
[cm]
EJ = 15,54·105 Ncm
Teoretyczne wartości ugięć w punktach 1-6:
Porównanie ugięć doświadczalnych (δi) z ugięciami teoretycznymi (yi) oraz wyliczenie błędu pomiaru
.
i |
δi [mm] |
yi [mm] |
[%] |
1 |
0,34 |
0,34 |
0 |
2 |
0,61 |
0,62 |
1,64 |
3 |
0,75 |
0,76 |
1,33 |
4 |
0,71 |
0,72 |
1,41 |
5 |
0,53 |
0,53 |
0 |
6 |
-0,22 |
-0,24 |
9,09 |
2) Doświadczenie 2 Sprawdzenie twierdzenia o wzajemności przemieszczeń
Doświadczenie 2 polegało na przyłożeniu siły Pi = 5kg (49,05N) w dowolnym punkcie „i” i zmierzeniu przemieszczenia dowolnego punktu „j”. Następnie należało obciążyć belkę siłą Pj = 5kg (49,05N) w punkcie „j” i zmierzyć przemieszczenie punktu „i”. Zgodnie z twierdzeniem o wzajemności przemieszczeń powinna zajść równość δij = δji.
Wyniki pomiarów:
W tabeli znajdują się wyniki będące średnią arytmetyczną 3 pomiarów:
Nr punktu |
2 |
4 |
Obciążenie[kg] |
5 |
- |
OP |
- |
6,693 |
OK |
- |
6,017 |
[mm] |
- |
0,676 |
Nr punktu |
2 |
4 |
Obciążenie[kg] |
- |
5 |
OP |
6,00 |
- |
OK |
5,347 |
- |
[mm] |
0,653 |
- |
δ42 = 0,676 mm
δ24 = 0,653 mm
δ42 ≈ δ24
Błędy pomiaru:
3) Doświadczenie 3 Sprawdzenie twierdzenia Betti-Maxwella
W doświadczeniu 3 należało obciążyć belkę grupą sił I: P1 = 1kg (9,8N), P2 = 2kg (19,6N), P3 = 2kg (19,6N) i pomierzyć przemieszczenia w punktach 4, 5, 6. Następnie należało zdjąć obciążenie grupą sił I i przyłożyć grupę sił II: P4 = 2kg (19,6N), P5 = 1kg (9,8N), P6 = 1kg (9,8N) i zmierzyć przemieszczenia w punktach 1, 2, 3. Zgodnie z twierdzeniem Betti-Maxwella powinna zajść równość:
Wyniki pomiarów:
W tabeli znajdują się wyniki będące średnią arytmetyczną 3 pomiarów.
Nr punktu |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
Obciążenie[kg] |
1 |
2 |
2 |
2 |
1 |
1 |
OP |
5,00 |
5,99 |
2,73 |
6,673 |
4,927 |
3,207 |
OK |
4,823 |
5,673 |
2,323 |
6,00 |
4,413 |
3,483 |
[mm] |
0,177 |
0,317 |
0,407 |
0,673 |
0,514 |
-0,276 |
15,925 Nmm
= 15,523 Nmm
Błędy pomiaru:
4) Doświadczenie 4 Wykorzystanie twierdzenia Betti-Maxwella do wyznaczania linii wpływu ugięcia
Doświadczenie 4 polegało na przyłożeniu siły Pi = 5kg (49,05N) w dowolnym punkcie „i” i odczytaniu przemieszczeń punktów 1-6. Nanosząc otrzymane przemieszczenia na wykres i dzieląc każdą rzędną przez 49,05N otrzymujemy linię wpływu ugięcia belki w punkcie „i”.
W naszym doświadczeniu szukaliśmy linii wpływu ugięcia belki w punkcie 3 i sprawdziliśmy teoretycznie (metodą Mohra) rzędne linii wpływu w punktach 1 i 5. Sprawdzenia linii wpływu dokonaliśmy również za pomocą danych z doświadczenia 1. Obciążając linię wpływu siłami tak jak w doświadczeniu 1, powinniśmy otrzymać ugięcie punktu 3 dla tego obciążenia, stosując wzór:
Wyniki pomiarów:
W tabeli znajdują się wyniki będące średnią arytmetyczną 3 pomiarów.
Nr punktu |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
Obciążenie[kg] |
- |
- |
5 |
- |
- |
- |
OP |
4,99 |
5,98 |
2,717 |
6,663 |
4,917 |
3,21 |
OK |
4,62 |
5,30 |
1,86 |
5,84 |
4,277 |
3,563 |
[mm] |
0,37 |
0,68 |
0,857 |
0,823 |
0,64 |
-0,353 |
Doświadczalne rzędne linii wpływu ugięcia belki w punkcie 3.
[mm/N]
Wyznaczanie teoretycznych rzędnych linii wpływu metodą Mohra.
Błędy pomiaru:
Sprawdzenie linii wpływu za pomocą danych z doświadczenia 1.
Błąd pomiaru:
5) Wnioski
Doświadczenia potwierdziły słuszność twierdzeń o wzajemności przemieszczeń i Betti-Maxwella. Ze względu na dobry stan techniczny belki i przyrządów pomiarowych, wartości doświadczalne mało różniły się od teoretycznych. Niewielkie błędy mogły być skutkiem błędnego odczytu z zegarów czujników lub przypadkowego odkształcenia belki.