TESTY OSIĄGNIĘĆ SZKOLNYCH

= TESTY WIADOMOŚCI = TESTY PEDAGOGICZNE_

1. Definicja

Test osiągnięć szkolnych jest narzędziem pomiaru dydaktycznego. Służy diagnozie stanu wiedzy lub umiejętności uczniów w pewnej, zwykle ściśle określonej dziedzinie. Może też służyć w badaniach naukowych jako narzędzie psychometryczne tj. mierzące wiedzę.

DEFINICJA: Test wiadomości jest to zbiór zadań, których cechą wspólną jest to, że wiążą się tematycznie z jednym obszarem wiedzy. Zakłada się, że im więcej zadań rozwiąże uczeń - tym większą część tego obszaru opanował. Zadanie testowe jest najmniejszą, osobno punktowaną cząstką testu.

2. Zalety testów wiadomości_________________________

• Kontrola procesu dydaktycznego odbywająca się poprzez diagnozę stanu wiedzy i umiejętności uczniów.

• Obiektywny charakter sprawdzania wiedzy - pod warunkiem, że zadbano o porównywalność wersji oraz dopracowano sposób oceniania poszczególnych zadań i całości. W testach z góry się określa dopuszczalne odpowiedzi i sposób ich oceny wedle jawnych kryteriów /klucza/.

• Niezawodność - test jest nieskomplikowanym narzędziem, dzięki czemu prawdopodobieństwo złego przeprowadzenia badania jest niewielkie.

• Wydajność - testy dają w krótkim czasie stosunkowo dużą ilość informacji o uczniu.

• Kształtowanie samoświadomości nauczyciela - Pytania, jakie zadaje uczniom nauczyciel mają ścisły związek z treścią i stylem jego wykładu. Opracowanie własnego sprawdzianu może pomóc mu zdać sobie sprawę z własnej metody, jak i ze stosowanych kryteriów oceniania.

• Łatwość oceny narzędzia - test łatwo poddaje się kontroli. Jest swoim własnym dokumentem, zapisem, a więc można go w każdej chwili poddać ocenie, np. odwołując się do opinii autorytetów.

3. Rodzaje testów wiadomości______________________

Testy stosuje się najczęściej do klasyfikowania uczniów ze względu na ich osiągnięcia lub umiejętności albo do badania stanu ich wiedzy.

Podział ze względu na cel testu:

1. testy różnicujące

dają odpowiedź na pytanie:

Kto od kogo jest lepszy i o ile?

Jakie jest miejsce ucznia w klasie pod względem badanych umiejętności?

Układem odniesienia wyniku każdego ucznia są wyniki innych uczniów.

Testy tego typu nie muszą, choć mogą, pomagać w rozstrzyganiu, czy badane treści zostały opanowane.

2. testy sprawdzające

dają odpowiedź na pytanie:

Czy uczeń spełnił wymagania przewidziane programem czy nie i w jakim stopniu?

Co konkretny uczeń wie i umie z zakresu, który powinien opanować?

Układem odniesienia wyniku każdego ucznia są wymagania programowe.Mniej istotne będzie tu, jak wyniki testu odnoszą się do innych wyników.

!!!Dla celów nauczycielskich pożądane jest, by sprawdzian łączył obie właściwości, tzn. by pozwalał hierarchizować wyniki i kontrolować stopień opanowania materiału.

Podział ze względu na sposób wypełniania:

1. testy szybkości - tutaj czas na rozwiązywanie zadań jest limitowany, tak, że z założenia nie starcza go na wypełnienie testu. Testy szybkości słabo różnicują badanych /dzielą tylko na świetnych i tych co nie zdali/ i służą do selekcji najlepszych, najzdolniejszych, np. podczas egzaminów wstępnych czy olimpiad przedmiotowych.

2. testy mocy - tutaj uczeń dysponuje wystarczającą ilością czasu na rozwiązanie, a tylko od jego wiedzy zależy, ile zadań rozwiąże. Test ten dobrze różnicuje badanych dając pełny rozkład stopni /od 1 do 6.../

Uwaga! Każdy test mocy można zamienić na test szybkości

wprowadzając ograniczenie czasu.

4. Planowanie testu____________________________

1. Określenie celu badania testowego. Tu: zawsze określamy jakiego zakresu wiedzy sprawdzian dotyczy!!! Np.

Ustalenie hierarchii nauczania z historii nowożytnej w klasie III humanistycznej L.O.

Ustalenie stopnia opanowania materiału z biologii molekularnej w klasie II niesprofilowanej L.O.

2. Wybór rodzaju sprawdzianu /test różnicujący? Sprawdzający? Szybkości? Mocy?

3. Wybór treści nauczania stanowiących podstawę sprawdzianu.

Określoną dziedzinę wiedzy /np. „biologia molekularna”/ dzielimy na zagadnienia /np. „budowa komórki”; „funkcje organelli komórkowych” „chemia spalania w komórce”.../

Do każdej partii materiału ułożymy określoną liczbę zadań. Strukturalizacja wiedzy pomoże nam uniknąć nadreprezentacji niektórych zagadnień, przy braku innych!!!

Trzeba pamiętać, że treści nauczania tworzą zwykle spójną strukturę. Opanowanie jednych partii materiału jest uzależnione od rozumienia innych np. mnożenie pisemne następuje po dodawaniu pisemnym. Tak, więc wyniki poprawnej analizy związków pomiędzy poszczególnymi treściami są ważną przesłanką konstrukcji testu.

4. Ustalenie poziomu zadań z poszczególnych partii materiału. Co zadania mają sprawdzać? Tu możliwe 4 poziomy wiedzy:

1. pamiętanie /np. czy pamięta kształt wzoru na pole trójkąta?/

2. rozumienie /czy rozumie co oznaczają symbole we wzorze?/

3. stosowanie w typowych sytuacjach ./Np. zastosowanie wzoru na pole trójkąta w zadaniach takich jak ćwiczone na lekcji i w domu w zbiorze zadań /

4. stosowanie w sytuacji nietypowej /problemowej/. To poziom osiągany na olimpiadach przedmiotowych itp...

5. Wybór liczby i rodzaju zadań dla poszczególnych partii materiału (ile zadań należy przygotować, czego mają dotyczyć i jakie sprawdzać umiejętności?).

6. Przygotowanie zadań i instrukcji.

7. Opracowanie punktacji poszczególnych zadań - klucza. Punktacja zadań zamkniętych jest prosta, ale w przypadku zadań otwartych /typu: „Opisz krótko na czym polega proces fotosyntezy?”/ także trzeba opracować punktację. Np.:

• za wskazanie roli chlorofilu - 1 pnkt

• za wskazanie roli energii słonecznej - 1 pnkt

• za wskazanie roli wody w syntezie cukrów - 1 pnkt ...........itp

5. Rodzaje zadań testowych_/wg Góralskiego/_________

Rozróżniamy dwa typy zadań testowych:

• zamknięte (uczeń wybiera jedną z podanych odpowiedzi),

• otwarte (uczeń sam formułuje odpowiedź).

Rodzaje zadań zamkniętych:_________________________

a. zadanie-alternatywa (typu prawda-fałsz)

wymaga określenia, jakie - prawdziwe czy fałszywe - jest podane twierdzenie. Czasem na postawione pytanie żąda się odpowiedzi tak lub nie.

Przykład.

Płacz jest formą zachowania dziecka, którą można wygaszać wstrzymując jego wzmacnianie

P(rawda) F(fałsz)

Instrukcja: Jeśli powyższe zdanie jest prawdziwe, otocz kółkiem literę P, jeśli fałszywe - literę F.

b. zadanie jedynego wyboru ______________________

z podanego zbioru twierdzeń, odpowiedzi, nazw uczeń wybiera jedną, która spełnia warunki instrukcji.

Przykład 1

Instrukcja: Podkreśl tę odpowiedź, która zawiera właściwe określenie słowa atol:

a) mały półwysep, b) wyspa pochodzenia wulkanicznego,

c) archipelag wysp koralowych, d) żadna z

powyższych.

Przykład 2

Instrukcja: Poniżej wymienione są cechy zwierząt. Z jednym

wyjątkiem są to cechy ssaków. Podkreśl odpowiedź zawierającą cechę, która stanowi wyjątek:

a) żyworodne, b) stałocieplne, c) jama ciała rozdzielona przeponą,

d) młode karmione mlekiem matki.

uwagi

• Liczba stwierdzeń, spośród których uczeń dobiera właściwą odpowiedź, powinna być równa co najmniej trzy. Zmniejsza to możliwość zgadywania.

• Niewłaściwe odpowiedzi, tzw. dystraktory, powinny mieć pozory prawdy.

Pożądane jest, by ich zapis graficzny był tej samej długości, co zapis odpowiedzi prawdziwej oraz by forma była zwięzła.

• Przy odpowiednich dystraktorach zadanie może sprawdzać rozumienie i umiejętności w stosowaniu reguł. Często jednak jest ono łatwe i odwołuje się do pamięci.

c._zadanie na „dobieranie”

polega na przyporządkowaniu elementów jednego zbioru elementom zbioru drugiego.

Przykład 1.

Połącz kreską wydarzenia z lewej strony z odpowiadającą im datą:

1848

Powstanie Listopadowe 1863

Powstanie Styczniowe 1815

1830 1831

1861

Przykład 2.

Dobierz do wytworów z lewej kolumny materiał lub surowiec, z którego można go wykonać. Wpisuj w nawiasy przy wytworach liczby oznaczające te materiały.

1. Ziarno 2. Glina 3. Miód 4. Granit 5. Smoła 6. Mleko 7. Ruda żelaza

( ) Benzyna ( ) Pieczywo ( ) Statek ( ) Rzeźba

!!!Należy pamiętać o różnej liczebności zbiorów przy konstrukcji tego zadania. Jeden zbiór co najmniej o 50% liczebniejszy, tak by nie można było łączyć ostatniej pary automatycznie.

Zadanie dobrze nadaje się do rozpoznawania związków między faktami, stwierdzeniami, ale nie uwidacznia procesu myślenia rozwiązującego.

d._zadanie szeregowania_____________________________

wymaga od ucznia ustalenia właściwej kolejności podanych na liście elementów.

Przykład.

Ustal chronologię następujących wydarzeń historycznych, wpisując poniżej cyfry oznaczające wydarzenia historyczne w porządku od najdawniejszego do najbardziej bliskiego współczesności :

1) Traktat Wersalski. 2) Odzyskanie niepodległości przez Polskę.

3) Rewolucja Październikowa. 4) Proklamowanie Republiki Weimarskiej.

Cyfry: __ __ __ __

Zadania tego rodzaju sprawdzają rozumienie, rozpoznawanie

związków przyczynowo-skutkowych. Są jednak trudne i

uczniowie łatwo rezygnują z prób ich rozwiązania.

e.__zadanie wielokrotnego wyboru_____________________

uczeń ma wybrać z podanej listy te nazwy, stwierdzenia, fakty, które spełniają warunki instrukcji.

Przykład.

Które z poniższych liczb dzielą się przez trzy? Otocz je kółkiem:

33 53 62 113 191 221 171 211

261 351 173 183 293 514 431 724

Rodzaje zadań otwartych_____________________________

a._zadanie rozprawka (zadanie poszerzonej odpowiedzi)

wymaga od ucznia dłuższej, co najmniej kilkuzdaniowej wypowiedzi na zadany temat. Oczekuje się, że uczeń poda najbardziej istotne szczegóły związane z zadaniem. Zadanie tego typu powinno jasno, ściśle i dość wąsko formułować polecenie, by uczeń nie miał wątpliwości, o czym pisać.

Przykład.

Omów w kilku zdaniach zasadę działania silnika czterosuwowego.

b.______________________zadanie krótkiej odpowiedzi

wymaga od ucznia udzielenia odpowiedzi w postaci jednego słowa, liczby, symbolu, pełnego zdania, wyrażenia matematycznego lub czasem 2-3 zdań.

Przykład

Odpowiedz jednym zdaniem: co to jest funkcja?

Przykład

Podaj co najmniej trzy przyczyny niepowodzeń szkolnych.

c.__________________________________zadanie z luką

to zwykle stwierdzenie, w którym opuszczono istotne określenie. Zazwyczaj opuszcza się fragment środkowy lub końcowy.

Przykłady:

Uzupełnij to zdanie tak, by było ono prawdziwe:

W 1m sześciennym mieści się 1000…...

Lancetnik to zwierzę z rzędu................................ .

Kraków to dawna.............................Polski.

6.__Warunki stawiane zadaniom testowym:________

• Język zadań powinien być prosty, jednoznaczny, poprawny gramatycznie.

• Zadania nie mogą być podchwytliwe, ani zawierać pułapek, nie mogą sugerować rozwiązań,

• nie powinny być formułowane w postaci przeczeń, zwłaszcza podwójnych.

• Nie należy nadużywać zwrotów nigdy, zawsze, mało, dużo itp.

• Zadania powinny dotyczyć istoty zagadnienia, a nie mało ważnych szczegółów!!!

• Dystraktory (mylne odpowiedzi do wyboru) nie powinny być naiwne lub bezsensowne.

7. Przeprowadzenie testu________________________

Tekst sprawdzianu można uczniom przekazać przez:

- czytanie zadania po zadaniu, z przerwami na rozwiązanie,

- dyktowanie tekstu napisanego na tablicy,

- rozdanie powielonych kart z treścią sprawdzianu itp.

Rozdajemy sprawdzian, czytamy instrukcję i wyjaśniamy wątpliwości formalne. Ustalamy, z czego wolno korzystać i rozpoczynamy badanie. W jego trakcie dbamy o to, by uczniowie nie ściągali. Dobrze jest regulować czas, podając które kolejne zadanie uczniowie powinni już rozwiązać.

Po zakończeniu sprawdzianu zbieramy odpowiedzi, sprawdzając czy zawierają wszystkie potrzebne identyfikatory (np. datę, nazwisko, symbol klasy itp.).

8.__Kształtowanie testu po badaniach próbnych_____

Wartość zaplanowanego testu wiadomości powinniśmy

sprawdzić w badaniach próbnych. Mogą się one

przyczynić do poprawienia jego właściwości w badaniach

właściwych!!!

Badania próbne wykonujemy na niewielkiej /10-20/ liczbie osób. Zbieramy i sprawdzamy testy wg. klucza. Po badaniach próbnych możemy wyliczyć 2 ważne wskaźniki liczbowe dotyczące każdego zadania testowego. /uwaga - ich znajomość wymagana na zaliczeniu!/ Ich wyliczenie pomoże wyeliminować z testu niepotrzebne pytania i ukształtować ich kolejność w określony sposób:

A Wskaźnik trudności zadania testowego_T_______

Zadania mogą się okazać różnej trudności dla badanej grupy. Możemy rozpoznać trudność zadania licząc wskaźnik trudności:

Liczba osób, które nie rozw. zadania

T= Liczebność grupy x 100%

To po prostu % osób, które nie rozwiązały danego zadania.

Np.:

Na 30 osób biorących udział w teście 5 nie rozwiązało zadania nr. 2. Wskaźnik trudności tego zadania wynosi:

5 1

T = ― x 100% = ― x 100% ≈ 16 %

30 6

Im większe T, tym trudniejsze zadanie i na odwrót. Zwykle uważa się, że dobre zadanie powinno mieć wskaźnik trudności ok. 50%.

Zadania trudne 75 - 100%

Zadania średnio trudne 50 - 75 %

Zadania łatwe 35 - 50 %

Zadania do odrzucenia z testu 0 - 35% !!!

• Zadania trudne /powyżej 75% / stosuje się do selekcji uczniów najzdolniejszych

• Zadania łatwe mogą służyć do różnicowania najsłabszych.

B Wskaźnik mocy dyskryminacyjnej zadania testowego

(Wyliczenie wskaźnika wg. wzoru Macintosha-Morrisona /źródło - Góralski/):

1 Aby obliczyć ten wskaźnik zaczynam od sporządzenia tabeli, w której umieszczam wyniki testu z badań próbnych.

Osoby badane szereguję od najlepszych do najgorszych wg sumy punktów otrzymanych w teście!!!

Następnie wypełniam tabelkę 1 i 0 , w zależności od tego na które pytania dana osoba odpowiedziała dobrze: na górze tabeli będzie więcej 1-ek, a na dole więcej 0.

Przykładowa tabelka (na 10 zadań testowych i 20 osób):

Lp.	nazwisko	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	Suma punktów
1	Kowal	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	10
2	Zych	1	1	1	0	1	1	1	1	1	1	9
3	Banach	1	1	0	0	1	1	1	1	1	1	8
4	Marek	1	0	0	1	1	1	0	1	1	1	7
5	Dacki	1	0	0	1	1	1	1	0	1	1	7
6	Dacka	1	1	1	1	1	0	0	0	1	1	7
7	Komar	1	1	0	1	1	0	0	1	1	1	7
8	Karzeł	1	0	1	1	1	1	0	0	1	1	6
9	Biedroń	1	0	1	1	1	1	0	0	1	0	6
10	Nowak	0	0	1	1	1	1	0	1	1	0	6
11	Okoń	0	0	1	0	1	1	1	1	0	1	6
12	Szmit	0	0	1	1	1	0	1	0	0	1	5
13	Pakul	0	0	1	1	1	1	0	1	0	0	5
14	Barski	0	0	0	1	1	1	1	0	1	0	5
15	Larska	0	0	1	1	1	1	0	0	0	0	4
16	Kostek	0	1	0	1	1	0	0	0	1	0	4
17	Sawicka	0	0	0	1	1	0	1	0	0	0	3
18	Stach	0	0	0	0	1	0	0	1	0	0	2
19	Tańska	0	0	0	0	1	1	0	0	0	0	2
20	Arendt	0	0	0	0	1	0	0	0	0	0	1

0 - źle rozwiązane zadanie

1 - dobrze rozwiązane zadanie

2 Dzielę tabelę na mniej-więcej 4 równe części. Otrzymuje 4 ćwiartki: w górnej ćwiartce są najlepsi wedle wyniku testu, w dolnej - najgorsi, a w dwóch środkowych - „średniacy”.

Lp.	nazwisko	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	Suma punktów
1	Kowal	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	10
2	Zych	1	1	1	0	1	1	1	1	1	1	9
3	Banach	1	1	0	0	1	1	1	1	1	1	8
4	Marek	1	0	0	1	1	1	0	1	1	1	7
5	Dacki	1	0	0	1	1	1	1	0	1	1	7
6	Dacka	1	1	1	1	1	0	0	0	1	1	7
7	Komar	1	1	0	1	1	0	0	1	1	1	7
8	Karzeł	1	0	1	1	1	1	0	0	1	1	6
9	Biedroń	1	0	1	1	1	1	0	0	1	0	6
10	Nowak	0	0	1	1	1	1	0	1	1	0	6
11	Okoń	0	0	1	0	1	1	1	1	0	1	6
12	Szmit	0	0	1	1	1	0	1	0	0	1	5
13	Pakul	0	0	1	1	1	1	0	1	0	0	5
14	Barski	0	0	0	1	1	1	1	0	1	0	5
15	Larska	0	0	1	1	1	1	0	0	0	0	4
16	Kostek	0	1	0	1	1	0	0	0	1	0	4
17	Sawicka	0	0	0	1	1	0	1	0	0	0	3
18	Stach	0	0	0	0	1	0	0	1	0	0	2
19	Tańska	0	0	0	0	1	1	0	0	0	0	2
20	Arendt	0	0	0	0	1	0	0	0	0	0	1

3 Wykreślam dwie środkowe ćwiartki i przestaję się nimi zajmować:

Lp.	nazwisko	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	Suma punktów
1	Kowal	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	10
2	Zych	1	1	1	0	1	1	1	1	1	1	9
3	Banach	1	1	0	0	1	1	1	1	1	1	8
4	Marek	1	0	0	1	1	1	0	1	1	1	7
5	Dacki	1	0	0	1	1	1	1	0	1	1	7
6	Dacka	1	1	1	1	1	0	0	0	1	1	7
7	Komar	1	1	0	1	1	0	0	1	1	1	7
8	Karzeł	1	0	1	1	1	1	0	0	1	1	6
9	Biedroń	1	0	1	1	1	1	0	0	1	0	6
10	Nowak	0	0	1	1	1	1	0	1	1	0	6
11	Okoń	0	0	1	0	1	1	1	1	0	1	6
12	Szmit	0	0	1	1	1	0	1	0	0	1	5
13	Pakul	0	0	1	1	1	1	0	1	0	0	5
14	Barski	0	0	0	1	1	1	1	0	1	0	5
15	Larska	0	0	1	1	1	1	0	0	0	0	4
16	Kostek	0	1	0	1	1	0	0	0	1	0	4
17	Sawicka	0	0	0	1	1	0	1	0	0	0	3
18	Stach	0	0	0	0	1	0	0	1	0	0	2
19	Tańska	0	0	0	0	1	1	0	0	0	0	2
20	Arendt	0	0	0	0	1	0	0	0	0	0	1

4. Wyliczam moc dyskryminacyjną poszczególnych zadań, na podstawie informacji z górnej i dolnej ćwiartki tabeli wg wzoru:

Ng - Nd

D =

N : 4

Ng - liczba dobrych odpowiedzi u osób z górnej ćwiartki tabeli

Nd - liczba dobrych odpowiedzi u osób z dolnej ćwiartki tabeli

N - liczba osób biorących udział w teście

Lp.	nazwisko	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	Suma punktów
1	Kowal	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	10
2	Zych	1	1	1	0	1	1	1	1	1	1	9
3	Banach	1	1	0	0	1	1	1	1	1	1	8
4	Marek	1	0	0	1	1	1	0	1	1	1	7
5	Dacki	1	0	0	1	1	1	1	0	1	1	7
16	Kostek	0	1	0	1	1	0	0	0	1	0	4
17	Sawicka	0	0	0	1	1	0	1	0	0	0	3
18	Stach	0	0	0	0	1	0	0	1	0	0	2
19	Tańska	0	0	0	0	1	1	0	0	0	0	2
20	Arendt	0	0	0	0	1	0	0	0	0	0	1

Np.: obliczamy moc dyskryminacyjną zadania nr 2:

Ng - Nd 3 - 1 2

D = ————— = ——— = ——— = 0,4

N : 4 20: 4 5

Np. obliczamy moc dyskryminacyjną zadania nr 5:

Ng - Nd 5 - 5 0

D = ————— = ——— = ——— = 0

N : 4 20: 4 5

Co mówi nam ten wskaźnik (D) o zadaniach testowych?

Wskaźnik mocy dyskryminacyjnej zadania testowego mówi nam w jakim stopniu zadanie to różnicuje badanych, tzn. pokazuje kto jest gorszy a kto lepszy pod względem możliwości rozwiązania tego zadania.

Innymi słowy - licząc wskaźnik patrzę, czy zadanie spełniło tę samą funkcję, co cały test:

Test zróżnicował badanych pod względem ich wiedzy. Świadczy o tym zróżnicowana suma punktów otrzymanych przez poszczególne osoby w teście. Ale które zadania przyczyniły się do tego? Te, których moc dyskryminacyjna okazała się wystarczająco wysoka, tj takie, które były wyraźnie lepiej rozwiązywane przez osoby dobre (tj. mające dużo punktów w całym teście) niż przez osoby kiepskie!

Obliczając moc dyskryminacyjną wszystkich zadań testowych, po badaniach próbnych mogę się z testu pozbyć zadań, które nie spełniły swej funkcji i nie zróżnicowały wystarczająco badanych pod względem ich wiedzy. Jakie to zadania?:

Moc dyskryminacyjna:

D ≥ 0,4 wysoka moc dyskryminacyjna, zadania pożądane w teście

0,4 > D ≥ 0,2 średnia moc dyskryminacyjna; zadania mogą być w teście, mogą też wymagać przeredagowania.

D < 0,2 niska moc dyskryminacyjna - zadania nie

nadają się do testu!!!

W naszym przykładzie:

Zadanie nr 2 D = 0,4 wysoka moc, nadaje się do testu!

Zadanie nr 5 D = 0 niska moc, nie nadaje się do testu! Na to pytanie „gorsi” odpowiadali równie dobrze jak „lepsi” /wszyscy dobrze/ ,zadanie więc w ogóle nie zróżnicowało badanych!!!

9. Które zadania bierzemy do testu?

W teście najbardziej pożądane pytania to te o wysokiej mocy dyskryminacyjnej, a zarazem trudne i średnio trudne.

Pozbędziemy się natomiast pytań zbyt łatwych i o niskiej mocy dyskryminacyjnej.

Ponadto - znając trudność każdego zadania uszeregujemy je od najłatwiejszych do najtrudniejszych!

10. warunki metodologiczne stawiane testom

Jako narzędzie naukowe testy osiągnięć szkolnych powinny spełniać pewne warunki:.

A rzetelność testu:___________________________

Rzetelność testu jest to dokładność z jaką test mierzy to, co mierzy /def Brzezińskiego/

Rzetelność wyraża się w powtarzalności wyników w kolejnych badaniach, przy założeniu, że badana cecha (tj wiedza uczniów) się nie zmieni. Ale gdy powtórzymy ten sam test - uczniowie będą pamiętać wiele odpowiedzi, które poznali po teście od kolegów, także po pierwszym teście wiele rzeczy sobie doczytają lub wyjaśnią. A więc ich wiedza się zmieni! Dlatego rzetelność testu sprawdzamy :

• dwukrotnym badaniem za pomocą równoległych wersji testu

• lub jednokrotnym badaniem za pomocą równoległych wersji testu

Jak się tworzy równoległe wersje i równoległe połówki testu?

a. po badaniach próbnych obliczamy wskaźnik D i T każdego zadania

b. grupujemy w osobnych „workach” zadania o podobnym wskaźniku D i T:

wysokie D wysokie D średnie D średnie D

trudne średnio trudne średnio trudne łatwe

c. Z każdego „worka” losujemy po 2 zadania i umieszczamy osobno w 2 wersjach testu. Otrzymamy 2 testy, w których odpowiadające sobie numerem zadania - choć będą różne pod względem treści - będą miały podobny wskaźnik D i T. To równoległe wersje testu!

d. Sprawdzamy rzetelność testu wykonując badanie raz jedną wersją, a za jakiś czas drugą. Porównujemy wyniki. Jeśli są podobne (wysoka korelacja) - test jest rzetelny!

Tak samo możemy sporządzić równoległe połówki testu: obie wersje umieszczamy jedna pod drugą w jednym teście. Przeprowadzamy jednokrotne badanie i patrzymy czy wyniki z obu połówek są podobne. Jeśli tak - test jest rzetelny!!!

B Trafność testu________________________________

Trafność testu jest to dokładność z jaką test mierzy to, co ma mierzyć /def Brzezińskiego/

Test ma mierzyć wiedzę. Może jednak tego nie robić - wtedy jest wadliwy.

Trafność testu sprawdzamy porównując wyniki testu z innymi badaniami, które uważamy za trafne /innym testem, odpowiedzią ustną przy tablicy itp.../.

W zależności od tego kiedy wykonane są te inne badania jakie wyróżniamy:

1. trafność diagnostyczną. Jest to zgodność wyniku testu z innymi badaniami wykonanymi w zbliżonym czasie /np. pytanie przy tablicy potwierdziło wynik testu/

2. trafność prognostyczną. Jest to zgodność wyniku testu z innymi badaniami wykonanymi po upływie czasu /np. test na studia potwierdził trafność testu na maturze/

C Obiektywność testu____________________________

Obiektywność testu jest to niezależność punktacji testu od subiektywnych postaw osoby punktującej /sprawdzającej test/.

Sprawdza się ją poprzez sprawdzenie tych samych testów niezależnie przez 2 kompetentne osoby, wedle tego samego klucza, i porównanie wyników:

• jeśli wyniki są takie same - test jest obiektywny (to w testach złożonych z pytań zamkniętych)

• jeśli nie - to znaczy że subiektywne nastawienia punktujących na nie wpłynęły (to częstsze w przypadku pytań otwartych).

Klucz do testu - punktowanie testu

Przystępując do oceniania testu należy pamiętać o konieczności posiadania wzorca odpowiedzi na każde zadanie oraz jasno określonych kryteriów oceny. Kryteria te powinny być jak najbardziej niezależne od oceniającego.

Nauczyciel powinien z góry wiedzieć, ile punktów przydzielać będzie za każdą odpowiedź, zwłaszcza nie w pełni poprawną. To trudniejsze w przypadku pytań otwartych.

Najłatwiej oceniać w następujący sposób:

1 - poprawna odpowiedź,

0 - niepoprawna lub brak odpowiedzi.

Pamiętajmy, że oceniając test powinniśmy zapoznać się z rozwiązaniami pierwszego zadania u wszystkich uczniów, następnie drugiego itd.

Opracowując wyniki testu nauczyciel powinien:

- ustalić hierarchię uczniów i ich ocen,

- dokonać analizy struktury odpowiedzi,

- zebrać wyniki w tabeli zbiorczej.

10

Metody Badań

Testy pedagogiczne

---