Laboratorium fizyki
Ćwiczenie nr 4
Wyznaczanie długości fali świetlnej za pomocą siatki dyfrakcyjnej
Interferencja światła
Cel ćwiczenia
Wyznaczanie długości fali świetlnej za pomocą siatki dyfrakcyjnej.
Zagadnienia do kolokwium
Własności widmotwórcze siatki dyfrakcyjnej, siatka dyfrakcyjna, siatka refreksyjna
(odbiciowa), efekt interferencyjny, interferencja światła.
Zestaw przyrządów
Laser 635 nm, cztery siatki dyfrakcyjne o różnej strukturze i gęstości szczelin, ekran, uchwyt na siatki w oprawkach slajdowych.
Przebieg ćwiczenia
Zestaw pomiarowy jest przedstawiony na schemacie 1.
Schemat 1. Dyfrakcja światła na siatce
W celu dobrej obserwacji obrazu dyfrakcyjnego należy umieścić ekran w znacznej odległości od źródła minimum0,5 m.
Włączyć źródło światła laserowego promieniowania . Oprócz zerowych maksimum i minimum można zaobserwować dalsze prążki o słabnącym natężeniu.
Powtórzyć pomiary na innych siatkach dyfrakcyjnych.
Kąt ugięcia, przy którym powstają jasne prążki jest dla obrazu otrzymywanego za pomocą siatki dyfrakcyjnej określony wzorem:
gdzie α - kąt ugięcia,
n - numer prążka liczony od zerowego maksimum w centrum (0, 1,2,...)
d - gęstość siatki (wyrażona odległością pomiędzy szczelinami siatki)
λ - długość fali światła
Zmierzyć odległość pomiędzy prążkami.
Zmierzyć odległość pomiędzy siatką a ekranem.
Wyznaczyć długość fali promieniowania padającego na siatkę.
4b) Dyfrakcja światła na okrągłym i kwadratowym otworze
Cel:
obserwacja obrazu dyfrakcyjnego powstałego podczas przejścia światła przez okrągły i kwadratowy otwór
Zestaw sprzętów
Laser, ekran, okrągły i kwadratowy otwór
Przebieg doświadczenia
W celu dobrej obserwacji obrazu dyfrakcyjnego należy umieścić ekran w znacznej odległości od źródła minumum 0,5 m.
Włączyć źródło światła laserowego promieniowania .
W miejsce siatki dyfrakcyjnej należy wstawić okrągły lub kwadratowy otwór.
Po przejściu światła przez otwór należy zaobserwować powstały obraz dyfrakcyjny, który tworzy promieniście rozchodzące się okręgi z wspólnym najbardziej intensywnym środkiem. Przy kwadratowym otworze jest to zbiór kwadratów ze wspólnym środkiem o największej intensywności promieniowania.
Wyznaczyć kąt ugięcia ze wzoru:
;
gdzie α - kąt ugięcia,
k - 0, 1, 2, ...numer wybranego maksimum dyfrakcji;
D - średnica okrągłego otworu
λ - długość fali światła
4 c) Interferencja światła na szkiełku mikroskopowym
Cel
Obserwacja obrazów interferencyjnych
Zagadnienia do kolokwium
Spójność światła , warunki obserwacji interferencji, długość fali, warunki wzmocnienia i osłabienia , interferencja przy przejściu światła przez zespół równoległych szczelin, narysować schemat powstawania interferencyjnych maksimów przy ugięciu światła na siatce dyfrakcyjnej.
Wykaz sprzętu
Laser 635 nm, szkiełko mikroskopowe, ekran
Przebieg doświadczenia
Zbudować układ przedstawiony na schemacie 2.
Schemat 2. Schemat doświadczenia interferencji światła na szklanej płytce płaskorównoległej
Podczas przechodzenia wiązki laserowej przez płasko równoległą płytkę szklaną część światła odbija się wewnętrznie w szkle.
Światło odbite stopniowo wychodzi z obu stron szkiełka mikroskopowego w określonych interwałach wzdłuż tych powierzchni następuje pomiędzy tymi wiązkami interferencja.
Na ekranie, który jest ustawiony prostopadle do wiązki odbitej lub przechodzącej za płytką szklaną zaobserwuje się prążki interferencyjne.
4 d) TABELA POMIAROWA
Numer pomiaru |
k |
D[mm] |
dśr [mm] |
d [mm] |
λ [mm] |
||||
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|
|
|
1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k: 0, 1, 2, ...numer wybranego maksimum dyfrakcji;
D: średnica okrągłego otworu
λ : długość fali światła
d: gęstość siatki (wyrażona odległością pomiędzy szczelinami siatki)
Opracowanie i przygotowanie instrukcji dr Renata Bal