UZUPEŁNIENIENIE WIADOMOŚCI DOTYCZĄCYCH PRĄDU GALWANICZNEGO:
Prąd galwaniczny jest prądem stałym. W kosmetyce stosuje się go w celu wywołania zmian chemicznych w skórze poprzez proces zwany elektrolizą.
Mechanizm działania zabiegów z wykorzystaniem prądu stałego opiera się na tym, że prąd przepływa miedzy 2 elektrodami ułożonymi na ciele pacjenta/klienta. Przepływ prądu stałego przez dany odcinek ciała polega na ruchu jonów zawartych w płynach tkankowych i opiera się na zasadzie dysocjacji elektrolitycznej (rozpadzie elektrolitów na jony). Podczas oddziaływania prądu galwanicznego na skórę jony dodatnie (kationy) poruszają się w kierunku elektrody ujemnej (katody), a jony ujemne (aniony) w kierunku elektrody dodatniej (anody)
Najlepszymi przewodnikami dla prądu są płyn mózgowo-rdzeniowy, krew, mięśnie, wątroba.
Przez skórę prąd przepływa drogami o najmniejszym oporze elektrycznym - znajdującymi się skórze ujściami gruczołów potowych (ponieważ pot jest dobrze przewodzącym elektrolitem). W tkankach położonych głębiej prąd również przepływa drogami o najmniejszym oporze elektrycznym tzn wzdłuż naczyń krwionośnych, limfatycznych, nerwów.
Podczas zabiegów z użyciem prądu stałego klientka zwykle trzyma w ręce elektrodę bierną (lub jest ona przymocowana do jej ramienia), a elektora czynna prowadzona jest po skórze.
Dawki natężenia prądu podczas zabiegów z użyciem prądu stałego:
słaba : 0,01 - 0,1 mA/cm² powierzchni elektrody
średnia: 0,1-0,3 mA/cm²
mocna: do 0,5 mA/cm²
ogólna wartość natężenia nie powinna przekraczać 25-30mA, a granica tolerancji tkanek to 50 mA
dawkę natężenia prądu stałego ustala się w zależności od:
- powierzchni elektrody czynnej
- czasu trwania zabiegu
- rodzaju i umiejscowienia zabiegu
- wrażliwości osobniczej na prąd galwaniczny
Przeciwwskazania do zabiegów z zastosowaniem prądu stałego:
- uczulenia na prąd galwaniczny
- metalowe wstawki w ciele
- sztuczny rozrusznik serca
- ropne i zapalne stany skóry, wypryski
-uszkodzenia skóry - skaleczenia, ubytki
- trądzik pospolity w fazie aktywnej
- stany gorączkowe
- ciąża
-choroby tarczycy
- daleko posunięta miażdżyca
- ropne stany okołozębowe, stany bezpośrednio po ekstrakcji zęba
ZABIEGI Z UŻYCIEM PRĄDU STAŁEGO:
GALWANIZACJA
Zabieg elektroleczniczy bardzo często stosowany w kosmetyce. Prąd płynie prze obwód zamknięty złożony z aparatu, ciała pacjentka i 2 elektrod (wykonanych z aluminium lub cynku). Jedna z elektrod jest elektrodą czynną i ją w zależności od potrzeb skóry pacjenta łączy się z biegunem dodatnim lub ujemnym.
Galwanizacja „spod +”
Połączenie elektrody czynnej z biegunem dodatnim działa na skórę i nerwy uspokajająco i stosuje się je w przypadku:
- rozszerzonych naczyń krwionośnych
- trądziku różowatego
- nerwicy naczyniowej skóry
- odmrożeń
- rozszerzonych ujść gruczołów łojowych
- po zabiegu oczyszczania skóry twarzy
Galwanizacja „spod - ”
Natomiast połączenie elektrody czynnej z biegunem ujemnym wywołuje działanie drażniące, pobudzające ukrwienie, wspomaga złuszczanie. Stosuje się je w przypadku:
- porażeń,
- niedowładów i zaników mięśniowych
- skóry ziemistej, źle ukrwionej, źle dotlenionej, źle odżywionej
Dodatkowe przeciwwskazania do galwanizacji wykonanej spod -:
- trądzik różowaty
- płytko unaczyniona skóra, teleangiektazje
- nerwica naczyniowa skóry
- + ogólne przeciwwskazania do zabiegów z wykorzystaniem prądu stałego
Czas zabiegu 3-10 minut
Zabiegi można wykonywać w serii (10 zabiegów)
Technika wykonania zabiegu:
- dezynfekcja dłoni
- przeprowadzenie wywiadu z pacjentem i poinformowanie go o odczuciach (mrowienie, pieczenie)
- demakijaż i zabezpieczenie drobnych ubytków
- sprawdzenie i wyzerowanie aparatu
- na elektrody nakładamy podkłady z waty lub gazy o równej grubości zwilżone: elektroda czynna - roztworem NaCl, a elektroda bierna wodą destylowaną
- prosimy pacjenta o zdjęcie wszystkich metalowych przedmiotów (biżuteria, zegarek)
- umieszczamy elektrody na ciele pacjenta: pacjent trzyma w ręce elektrodę bierną (lub może być przyłożona do ciała pacjenta), natomiast elektrodę czynną kładziemy na podbródku
- DOPIERO po przyłożeniu elektrod do ciała włączamy aparat i stopniowo zwiększamy natężenie do uzyskania natężenia pożądanego
- w tracie zabiegu omijamy czoło (płyn mózgowo rdzeniowy) i aparatu nie odrywamy od skóry
- po zakończonym zabiegu aparat wyzerowujemy, wyłączamy i dopiero możemy odsunąć elektrody od ciała pacjenta.
- umycie i dezynfekcja elektrod
JONOFOREZA
Zabieg polegający na wprowadzeniu działających leczniczo jonów do skóry za pomocą prądu elektrycznego. Do jonoforezy mogą być użyte tylko te związki, które ulegają dysocjacji elektrolitycznej (elektrolity). Lek po wprowadzeniu nie wnika głęboko - szybko traci swój ładunek łącząc się z jonami o przeciwnych ładunkach. Wtedy powstałe zneutralizowane związki chemiczne odkładają się w powierzchniowych warstwach skóry, skąd dopiero stopniowo przechodzą do krwioobiegu. podczas zabiegu należy przestrzegać polecanego czasu, ilości preparatu, oraz natężenia prądu. Skóra ma ograniczoną pojemność jonową (nie ma więc sensu wydłużanie zabiegu, czy dokładanie preparatu, ponieważ, skóra go już „nie przyjmie”)
Najczęstsze wskazania do kosmetycznej jonoforezy:
-Rozszerzone naczynia krwionośne,
-Trądzik różowaty
- trądzik pospolity
- zwiotczenia skóry
- zwiotczenie mięśni
- blizny
- skóra słabo odżywiona
- skóra słabo nawilżona
Technika wykonania zabiegu:
- dezynfekcja skóry dłoni
- wywiad kosmetyczny, demakijaż, analiza stanu skóry
- dobór odpowiedniego preparatu (ampułka przeznaczona do jonoforezy)
- sprawdzenie zaleceń producenta dotyczących wprowadzania ampułki (czy spod plusa, czy spod minusa)
- upewnienie się, że zostały zdjęte wszystkie metalowe przedmioty
- przygotowanie elektrod:
elektrodę czynną owijamy watą i moczymy wodą (z kranu)
elektrodę bierną owijamy gazą, ligniną lub watą zwilżoną wodą destylowaną (możemy użyć również elektrody płytkowej, którą po owinięciu zwilżoną gazą przymocowujemy do ramienia klientki/pacjentki)
nadmiar płynu odciskamy
- ampułkę rozprowadzamy po skórze twarzy
- sprawdzenie aparatu
- upewnienie się, że aparat jest wyłączony i wyzerowany
- wręczenie pacjentce/klientce elektrody biernej lub przymocowanie jej do ramienia pacjetki/klientki
- przyłożenie elektrody czynnej do podbródka klientki
- upewnienie się, że aparat jest wyzerowany
- włączenie aparatu, upewnienie się, że elektroda czynna podłączona jest pod odpowiedni biegun
- stopniowe zwiększenie natężenia prądu
- elektrodą czynną wykonujemy masaż twarzy, który trwać powinien do 10 minut (przy czym na małej powierzchni nie powinien przekraczać 3 minut) uważając by NIE ODERWAĆ ELEKTRODY od skóry
- elektroda cały czas musi być wilgotna (można zwilżać pipetką)
- zmniejszamy natężenie stopniowo do zera, wyłączamy aparat i dopiero odsuwamy elektrodę od skóry
- nakładamy preparat nawilżający (np. krem)
- zalecamy klientce by przez minimum 8 godzin nie nakładała na skórę twarzy makijażu i by unikała solarium
- mycie i dezynfekcja elektrod
Jeżeli do zabiegu jonoforezy użyta została ampułka w której zawarte są zarówno składniki wymagające wprowadzania spod plusa, jak i spod minusa - wówczas co 3 minuty należy zmieniać biegunowość elektrod. W tym celu należy zmniejszyć natężenia do zera, zmienić biegun i dopiero ponownie ustawić pożądane natężenie.
Jonoforeza z użyciem elektrody Bergoniego (półmaski)
Do zabiegu jonoforezy jako elektroda czynna użyta może zostać specjalna maska (elektroda Bergoniego), którą kładzie się na 2 podkładach:
Pierwszym - nasączonym lekiem (grubość około 0,5cm)
Drugim - zwilżonym ciepłą wodą destylowaną (grubości ok. 2 cm)
wygładza i dopiero podłącza do aparatu. Ważne by przed jej użyciem przykryć partie skóry wokół oczu SUCHYMI płatkami waty i zabezpieczyć je dodatkowo folią.
Elektrodę bierną (również na grubych zwilżonych podkładach) przymocowuje się do ramienia klientki
Spotkać można również specjalną elektrodę płaską na brodę
Zabieg z wykorzystaniem ampułek kosmetycznych można wykonywać w seriach (ok. 10 - 20 zabiegów) codziennie lub co drugi dzień.
Przy zastosowaniu ampułek leczniczych zabieg powinien być wykonywany 1x w tygodniu ( w przypadku cer tłustych, mieszanych, normalnych) lub raz na 2 tygodnie w przypadku cer szczególnie wrażliwych.
W ramach jonoforezy wyróżnia się:
a) Kataforezę - proces w którym wykorzystywany do zabiegu roztwór zawiera dodatnie jony (kationy), a elektrodą czynną jest elektroda dodatnia (wprowadzanie jonów spod plusa) - tak że jony odpychane są w kierunku skóry
b) anaforezę - proces odwrotny do kataforezy - do skóry wprowadzane są jony ujemne (wprowadzanie jonów spod minusa)
Odmianą jonoforezy jest elektroforeza - zabieg polegający na wprowadzaniu w głąb skóry składników maści leczniczych.
W przypadku jonoforezy w wykorzystaniem leków (a nie ampułek kosmetycznych) zabieg powinien być wykonywany z polecenia lekarza, który ustala dawkę, liczbę zabiegów i czas.
Najczęstsze leki używane do zabiegu jonoforezy:
chlorek wapnia: CaCL2 - przyspiesza regenerację tkanki nerwowej, działa przeciwzapalnie, odczulająco, uszczelnia naczynia krwionośne, ma działanie resorpcyjne. Jonoforezę z chlorkiem wapnia stosuje się przy: nerwicach naczyniowych, nerwobólach, trądziku różowatym, odmrożeniach (biegun wprowadzania - anoda (spod plusa)
Jodek potasu (KJ) - wywiera działanie zmiękczające na tkankę łączną. Jonoforezę z jodkiem potasu stosuje się w przypadku blizn, bliznowców, zgrubień łącznotkankowych, zrostów skórnych (biegun wprowadzania: katoda (-)). Uwaga: jod może kumulować się w organizmie i powodować nadczynność tarczycy
Kwas askorbinowy - witamina C - uelastycznia ściany naczyń krwionośnych, ma działanie przeciwzapalne. Jonoforezę z witaminą C wykonuje się w przypadku: nerwic naczyniowych, trądziku pospolitego, trądziku różowatego, odmrożeniach, zwiotczeniach skóry, przebarwieniach. (biegun wprowadzania - katoda (-)
Soda oczyszczona (NaHCO3) - działa przeciwzapalnie, rozmiękczająco, bakteriobójczo. Stosuje się ją w przypadku łojotoku, trądziku pospolitego. Biegun wprowadzania: anoda (+)
Roztwory preparatów używanych do zabiegów przed dopuszczeniem do obrotu poddawane są specjalnym badaniom - badaniom konduktometrycznym - których celem jest określenie zależności przewodnictwa elektrycznego od stężenia jonów. Badania pozwalają określić optymalne stężenie roztworu używanego do zabiegu. Badania takie przeprowadza się w stałej temperaturze (ponieważ zmiana temperatury powoduje zmianę ruchliwości jonów)
. TERMOFOREZA - zabieg jonoforezy z użyciem aparatów dodatkowo podgrzewających elektrody, dzięki czemu skóra zostaje dodatkowo ogrzana, a składniki aktywne wnikają głębiej i szybciej.
DEZINKRUSTACJA - zabieg (głębokiego) oczyszczania skóry twarzy mający na celu usunięcie szkodliwych zanieczyszczeń i produktów odpadowych ze skóry na zewnątrz. Podczas zabiegu jony zostają wprowadzone do zrogowaciałych warstw naskórka oraz do gruczołów łojowych i potowych. Zadaniem tych jonów jest zmniejszenie swoistości osadów, aby mogły zostać wypłukane. (ważne: zabieg działa tylko na najbardziej zewnętrzne warstwy naskórka).
Do zabiegu wykorzystuje się najczęściej roztwór zawierający NaCl lub wodorowęglan sodowy. Zabieg wykonuje się „spod minusa”
Elektrodą czynną jest elektora ujemna najczęściej wałeczek lub widełki
Elektroda bierną jest elektroda - rurka, którą klientka trzyma w ręce
Technika przeprowadzenia zabiegu:
- dezynfekcja dłoni
- przeprowadzenie wywiadu z pacjentem i poinformowanie go o odczuciach (mrowienie, pieczenie, metaliczny posmak w ustach)
- demakijaż i zabezpieczenie drobnych ubytków
- upewnienie się, że zostały zdjęte wszystkie metalowe przedmioty
- przygotowanie elektrod:
elektrodę czynną owijamy watą i moczymy w miseczce z przygotowanym elektrolitem
elektrodę bierną owijamy gazą, ligniną lub watą zwilżoną wodą (możemy użyć również elektrody płytkowej, którą po owinięciu zwilżoną gazą przymocowujemy do ramienia klientki/pacjentki)
nadmiar płynu odciskamy
- sprawdzenie i wyzerowanie aparatu
- wręczenie pacjentce/klientce elektrody biernej
- przyłożenie elektrody czynnej (podłączonej do minusa) do podbródka klientki
- upewnienie się, że aparat jest wyzerowany
- włączenie aparatu, upewnienie się, że elektroda czynna podłączona jest spod minusa
- stopniowe zwiększenie natężenia prądu
- elektrodą czynną wykonujemy masaż twarzy (4-6 minut w przypadku cery suchej, 8-10minut w przypadku cery tłustej) uważając by NIE ODERWAĆ ELEKTRODY od skóry
- elektroda cały czas musi być wilgotna (można zwilżać pipetką)
- zmniejszamy natężenie stopniowo do zera, wyłączamy aparat i dopiero odsuwamy elektrodę od skóry
- umycie i dezynfekcja elektrod
. ELEKTROLIZA
Zabieg wykonywany na zlecenie lekarza. Do zabiegu wykorzystuje się elektrodę igłową (czynną) oraz płytkową (bierną). Zabieg stosuje się w przypadku:
- rozszerzonych naczyń krwionośnych (w celu ich zamknięcia)
- brodawek (w celu ich usunięcia)
- nadmiernego owłosienia
- naczyniaków gwiaździstych
Technika wykonania:
Elektrodę bierną na zwilżonym podkładzie umieszcza się w okolicy elektrody czynnej. Elektrodę igłową (elektrodę czynną podłącza się do katody (-) i wkłuwa w zmianę (podstawę brodawki, światło naczynia krwionośnego, łodygę włosa) i przepuszcza prąd o określonym natężeniu (w przypadku brodawek 1-2 mA przez 0,5 - 1 minuty, w przypadku zmian naczyniowych przez 1-2 sekund)
. EPILACJA ZA POMOCĄ ELEKTROLIZY - zabieg polega na usuwaniu zbędnego owłosienia za pomocą elektrolizy.
Epilację można wykonywać tylko po uprzednim przeszkoleniu.
Zabieg polega na niszczeniu brodawek włosowych za pomocą prądu stałego. Wykonuje się ją za pomocą elektrody zakończonej cienką igłą platynowo-irydową, a druga elektroda (bierna) przytwierdzona jest do ciała pacjenta. Igłę wkłuwa się w meszek włosowy i przepuszcza prąd o natężeniu 1-3 miliamperów przez 10-15s. - w otoczeniu igły (którą jest katoda) wytwarza się odczyn zasadowy który niszczy brodawkę włosa. Podczas jednego zabiegu usunąć można 50-60 włosów. Zabieg bolesny i czasochłonny. Możliwość powstania blizn i przebarwień.
Przeciwwskazania są takie jak do innych zabiegów z wykorzystaniem prądu stałego plus: żylaki, cukrzyca, zaburzenia krzepliwości.
Prawidłowo wkłuta igła epilacyjna (wzdłuż łodygi włosa)
wprowadzenie igły wzdłuż łodygi włosa
przepuszczenie prądu
usunięcie włosa pęsetą
Nieprawidłowo przeprowadzona epilacja:
igła wkłuta zbyt głęboko - poza mieszek
igła wprowadzona zbyt płytko - nie doszła do brodawki
igła dostała się do gruczołu łojowego
Błędy podczas epilacji
wkłuwanie i wyciąganie igły
kręcenie igłą podczas zabiegu
7. GALWANOKAUSTYKA
Zabieg stosuje się wyłącznie na zlecenie lekarza i pod jego kierunkiem.
Zabieg polega na przetwarzaniu energii elektrycznej prądu stałego w ciepło. Do zabiegu używa się specjalnych elektrod ze stopu platyny z irydem w kształcie pętli, igły lub nożyka z uchwytem. Pod wpływem prądu elektroda rozżarza się powodując zwęglenie tkanek. Działa również bakteriobójczo i hamuje krwawienie.
Zabieg stosuje się w przypadku:
- kępek żółtych powiek
- naczyniaków płaskich
- brodawek zwykłych i płaskich
- małych, łagodnych znamion
- włókniaków