1. Łańcuch dostaw - definicja i funkcjonowanie na przykładzie sklepu obuwniczego.

Łańcuch dostaw to sieć producentów i usługodawców, którzy współpracują ze sobą w celu przetwarzania i przemieszczania dóbr - od fazy surowca do poziomu użytkownika końcowego. Wszystkie te podmioty są połączone przepływami dóbr fizycznych, przepływami informacji oraz przepływami pieniężnymi tzn. że łańcuchy dostaw łączą funkcje operacyjne wielu różnych organizacji.

Łańcuch dostaw sklepu obuwniczego:

1. Przetwórca plastiku i gumy, dostarczający surowce do produkcji obuwia.

2. Producent obuwia, który odlewa z plastiku podeszwy i szyje buty

3. hurtownik, który decyduje o tym, jakie buty sprzedawać i kiedy

4. przedsiębiorstwa transportowe przewożące materiały i produkty gotowe

5. przedsiębiorstwa tworzące oprogramowanie komputerowe oraz dostawców usług internetowych obsługujących systemy informatyczne, dzięki którym możliwe jest skoordynowanie tych przepływów,

6. podmioty z sektora finansowego, które pomagają w dystrybucji środków pieniężnych w ramach łańcucha dostaw i gwarantują producentom oraz usługodawcom, że wynagrodzenie za ich wysiłki trafi na ich konta

2. Schemat łańcucha dostaw browaru

1. Przetwórca metalu, dostarczający surowce do produkcji puszek

2. Przetwórca szkła, dostarczający surowce do produkcji butelek

3. Producenci butelek i puszek

4. Agencje reklamowe projektujące etykiety

5. Hurtownie, decydujące o tym jakie ilości piwa mają trafić do sklepów

6. przedsiębiorstwa transportowe przewożące materiały i produkty gotowe

7. przedsiębiorstwa tworzące oprogramowanie komputerowe oraz dostawców usług internetowych obsługujących systemy informatyczne, dzięki którym możliwe jest skoordynowanie tych przepływów

8. podmioty z sektora finansowego, które pomagają w dystrybucji środków pieniężnych w ramach łańcucha dostaw i gwarantują producentom oraz usługodawcom, że wynagrodzenie za ich wysiłki trafi na ich konta

9. studenci, którzy po sesji wypiją całe te piwo :P:P

3. Elementy firmy - wymień dwa główne elementy firmy i wskaż części składowe

Elementy strukturalne - pierwsza z dwóch głównych kategorii decyzyjnych uwzględnionych w strategii. Do tej grupy zaliczamy aktywa materialne, takie jak budynki, wyposażenie i systemy komputerowe.

Elementy infrastrukturalne - druga z dwóch głównych kategorii decyzyjnych uwzględnionych w strategii. Do tej grupy zaliczają się ludzie, polityka firmy, zasady podejmowania decyzji oraz dokonywane przez firmę wybory dotyczące struktury organizacyjnej.

4. Wymiary wydajności firmy - wymień dwa wymiary i wskaż cechy charakterystyczne

Jakość - cechy charakterystyczne produktu lub usługi, które rzutują na jego zdolność do zaspokajania wyrażonych wprost lub ukrytych potrzeb,

a) osiągi - wymiar jakości, w którym znaczenie mają podstawowe cechy operacyjne produktu lub usługi,

b) zgodność - wymiar jakości, w którym znaczenie ma to, czy produkt został wyprodukowany lub czy usługa została wyświadczona zgodnie ze specyfikacją,

c) niezawodność - wymiar jakości, w którym znaczenie ma to, czy produkt będzie pracował przez długi czas, nie psując się i nie wymagając konserwacji.

Czas

a) szybkość dostawy - wymiar wydajności, w którym znaczenie ma to, jak szybko funkcja operacji lub łańcuch dostaw może zaspokoić potrzebę po jej zidentyfikowaniu,

b) niezawodność dostawy - wymiar wydajności, w którym znaczenie ma zdolność dostarczania produktów lub świadczenia usług w uzgodnionym terminie,

c) okno czasowe dostawy - dopuszczalny przedział czasowy, w którym dostawa może dojść do odbiorcy.

Elastyczność - wymiar wydajności, w którym znaczenie ma to, jak szybko operacje

i łańcuchy dostaw mogą reagować na unikalne potrzeby klientów.

a) elastyczność asortymentowa - umiejętność produkowania wielu różnych produktów lub świadczenia różnorodnych usług,

b) elastyczność względem zmian - umiejętność dostarczania nowych produktów z jak najmniejszym opóźnieniem,

c) elastyczność ilościowa - umiejętność produkowania każdej ilości produktu zażądanej przez klienta.

Koszt :

a) koszty wynagrodzeń,

b) koszty materiałów,

c) koszty projektowania,

d) koszty związane z utrzymaniem jakości ( obejmują koszty porażki, koszty oceny oraz koszty zapobiegania).

5. Procesy biznesowe - podaj definicje i przykłady procesów biznesowych

Proces wykonawczy - proces obejmujący realizowane przez organizację najważniejsze czynności o wysokiej wartości dodanej tj. świadczenie usług lub wytwarzanie produktu. (Świadczenie usług, Szkolenie klientów, Produkowanie)

Proces wspierający - proces obejmujący czynności potrzebne, lecz takie, które nie charakteryzują się wartością dodaną. (Ocenianie dostawców, Rekrutowanie nowych pracowników, Opracowywanie planu operacji i sprzedaży SOP)

Proces rozwojowy - proces służy zwiększaniu wydajności procesów wykonawczych i wspierających. (Projektowanie nowych produktów, Wykonywanie podstawowych badań, Szkolenie nowych pracowników)

6. Mapowanie procesów biznesowych - definicja i przykład mapy relacji w oparciu o proces zaopatrzenia producenta samochodów w elementy zaopatrzenia kabiny

Mapowanie - proces opracowywania graficznych schematów powiązań organizacyjnych lub czynności składających się na proces biznesowy.

Właściwie przeprowadzone mapowanie służy kilku celom :

• pozwala dokładnie zrozumieć elementy procesu - czynności, wyniki i wykonawców poszczególnych kroków,

- definiuje granice procesu,

• służy za punkt odniesienia, na podstawie którego można mierzyć efekty działań mających na celu udoskonalenie procesu.

Gdy kierownictwo firmy pozna i zrozumie obecną strukturę procesu, może zacząć

identyfikować obszary wymagające udoskonalenia. W mapowaniu procesów często

wykorzystuje się następującą procedurę :

• identyfikowanie głównych uczestników procesu z wykorzystaniem techniki określanej mianem mapowania relacji,

• tworzenie szczegółowej mapy procesu, prezentującej wszystkie czynności składające się na proces.

Mapa relacji dla procesu zaopatrzenia producenta samochodów w elementy wyposażenia kabiny

7. Mierzenie wydajności procesów - wymień mierniki i podaj ich definicje.

Produktywność - miernik wydajności procesu jako stosunek wyników do nakładów.

produktywność = wyniki / nakłady

Wyniki i nakłady mogą być wyrażone w kategoriach pieniężnych lub w innych jednostkach miary.

Przykłady produktywności:

A) liczba obsłużonych klientów / liczba roboczogodzin,

B) liczba wytworzonych produktów / liczba maszynogodzin,

C) wartość wygenerowanej sprzedaży / koszty : wynagrodzeń, materiałów i amortyzacji.

A) i B) - produktywność jednoczynnikowa

C) - produktywność wieloczynnikowa

Firmy wykorzystują mierniki produktywności w celu porównywania swojej wydajności z innymi organizacjami oraz w celu wyznaczenia nowej strategii.

Efektywność - miernik wydajności procesu jako stosunek wyników rzeczywistych do standartowych ( wyrażany w procentach ).

efektywność = ( wyniki rzeczywiste ) / wyniki standardowe )x 100 %

Wynik standardowy - szacunkowa wartość wyniku przy danym poziomie nakładów.

Czas trwania cyklu - całkowity czas potrzebny do zrealizowania procesu biznesowego zwany również czasem przepływu.

8. Jakość - wymień 4 wymiary jakości i podaj przykłady odniesienia do produktu i usługi.

Wymiar jakości	Nowy samochód	Usługi biura rachunkowego
Osiągi	Możliwość holowania, maksymalna liczba pasażerów	Koszt i czas przygotowania deklaracji podatkowej
Elementy dodatkowe	Akcesoria, wydłużony okres gwarancji	Przyspieszenie zwrotu podatku, złożenie deklaracji w cenie usługi
Niezawodność	Przebieg pomiędzy obowiązkowymi przeglądami	Nie dotyczy
Trwałość	Spodziewany okres ekonomicznej eksploatacji silnika, skrzyni biegów, karoserii	Nie dotyczy
Zgodność	Liczba wad fabrycznych	Liczba błędów w deklaracji podatkowej
Estetyka	Stylizacja, wygląd wnętrza, wygląd i działanie osprzętu	Schludność deklaracji, sposób przedstawienia jej klientowi
Łatwość obsługi	Czy w pobliżu znajduje się autoryzowany serwis ? Jaki jest koszt i czas przeprowadzenia typowej procedury konserwacyjnej ?	Czy biuro rachunkowe będzie reprezentowało klienta w razie kontroli podatkowej ?
Wyobrażenie jakości	Jak kształtują się ceny używanych samochodów tej marki ?	Czy firma cieszy się dobrą renomą ?

9. Całkowity koszt jakości - wymień rodzaje kosztów i krótko je scharakteryzuj.

Koszty związane z jakością :

• koszty błędów wewnętrznych - koszty spowodowane defektami pojawiającymi się przed dostarczeniem produktu do klienta, obejmujące wydatki poniesione na naprawę lub przerobienie wadliwych wyrobów oraz czas przeznaczony na realizację tych czynności, który jest czasem straconym,

• koszty błędów zewnętrznych - koszty spowodowane wadami, których nie udało się wykryć przed dostarczeniem produktu klientowi lub wyświadczeniem mu usługi,

• koszty oceny - koszty, które organizacja ponosi w celu oceny jakości swoich produktów lub usług,

• koszty prewencji - koszty ponoszone przez organizację w celu faktycznego zapobiegania wystąpieniu błędów,

10. Statystyczna kontrola jakości - omów proces sporządzania karty kontrolnej i określ mierniki, które można obliczyć na jej podstawie.




Wyrywkowa kontrola odbiorcza - proces kontrolowania próby produktów zamiast

testowania całej partii.

Dopuszczalny poziom jakości ( DPJ ) - wartość graniczna określająca maksymalny odsetek

wadliwych wyrobów w partii, przy którym klient zawsze przyjmie dostawę.

Granica tolerancji wadliwości dostawy ( GTWD ) -najwyższy odsetek wadliwych wyrobów w partii,

Który klient jest skłonny tolerować.

Ryzyko producenta ( β ) - prawdopodobieństwo zatwierdzenia dostawy, w której odsetek wadliwych

wyrobów znacznie przekracza granicę tolerancji.

Ryzyko producenta ( α ) - prawdopodobieństwo odrzucenia dostawy, w której odsetek wadliwych

produktów jest niższy od dopuszczalnego poziomu jakości.

ISO 9000 - grupa norm jakości opracowanych przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną

i odzwierciedlających międzynarodowy konsensus w sprawie właściwych metod zarządzania jakością.

11. Projekt - definicja i czynności wykonywane w poszczególnych fazach projektu.

Projekt - jednorazowe przedsięwzięcie, którego realizacja ma służyć osiągnięciu konkretnego celu

organizacyjnego, takiego jak opracowanie nowego produktu, wzniesienie nowego budynku

czy wdrożenie systemu informatycznego. W przeciwieństwie do bardziej typowych zadań

biznesowych projekt ma wyraźnie określony moment rozpoczęcia i zakończenia, a po

jego zrealizowaniu zajmujący się nim ludzie i zasoby powracają do swoich codziennych

zadań.

Cechy projektów :

• postawienie określonego celu do osiągnięcia,

• nie są to zadania rutynowe ,

• trudność w zarządzaniu z uwagi na sytuacje nieprzewidywalne,

• wymagają koordynacji ze strony osoby wyznaczonej jako kierownik projektu,

• projekt ma określony moment zakończenia - osiągnięcie zamierzonego celu.

Fazy projektu :

faza koncepcyjna - pierwsza z pięciu faz projektu, w której planiści określają w sposób

ogólny, czym jest projekt i jaki będzie jego zakres,

faza definicji projektu - druga z pięciu faz projektu, w której planiści określają sposób

wykonania pracy i sposób organizacji realizacji projektu, wskazują najważniejsze osoby

i zasoby, ustalają wstępne harmonogramy i formułują wstępne założenia budżetowe,

faza planowania - trzecia z pięciu faz projektu, w której przygotowywane są szczegółowe

plany zawierające listę czynności, terminy ich realizacji i przeznaczone na to środki,

a także wykaz zasobów potrzebnych do wykonania poszczególnych działań; powstaje

również struktura organizacyjna, w ramach której projekt będzie realizowany,

4) faza realizacji - czwarta z pięciu faz projektu, w której organizacja zaczyna faktycznie

realizować plan projektu,

5) faza powykonawcza - piąta z pięciu faz projektu, w której kierownik projektu i zespołu

potwierdza ostateczny wynik oraz analizuje przebieg realizacji i pracę ludzi;

na zakończenie kierownik wyznacza nowe zadania członkom zespołu projektowego.

12. Narzędzia zarządzania projektami - wymień 5 narzędzi i krótko scharakteryzuj.

Wykres Gantta - narzędzie graficzne wykorzystywane w celu prezentowania oczekiwanych dat

rozpoczęcia i zakończenia realizacji poszczególnych czynności w ramach projektu oraz śledzenia na ich podstawie rzeczywistych postępów prac.

Sieć czynności - narzędzie graficzne odzwierciedlające logiczne powiązania pomiędzy czynnościami wchodzącymi w skład projektu.

Metoda ścieżki krytycznej ( CPM ) - technika oparta na sieci czynności, w której każdej czynności

przypisuje się szacunkowy czas realizacji.

Metoda PERT - technika oparta na sieci czynności, w której każdej czynności przypisuje się kilka szacunkowych czasów realizacji.

Sieć czynności symbolizowanych węzłami - sieć czynności, w której każda czynność jest

symbolizowana węzłem, natomiast relacje następstwa pomiędzy czynnościami są przedstawione w postaci strzałek.

Czynność krytyczna - czynność, w przypadku której najwcześniejszy moment rozpoczęcia pokrywa

się z najpóźniejszym; opóźnienie realizacji czynności krytycznej powoduje wydłużenie czasu realizacji całego projektu.

Ścieżka sieciowa - sekwencja logicznie powiązanych czynności uwidocznionych w sieci czynności.

Ścieżka krytyczna - to najdłuższa ścieżka w sieci; czas realizacji projektu jest równy czasowi realizacji ścieżki krytycznej.

13. Projekt produktu i jego wymiary - wymień je i krótko scharakteryzuj.

Projekt produktu - zbiór cech charakterystycznych produktu lub usługi, które określają jego zdolność do zaspokajania potrzeb użytkownika.

Wymiary projektu produktu :

• powtarzalność - wytwarzanie produktu w potrzebnych ilościach w sposób ciągły,

• łatwość testowania - łatwość, z jaką najważniejsze komponenty lub funkcje produktu mogą być testowane w czasie trwania procesu produkcyjnego,

• łatwość obsługi - łatwość, z jaką części mogą być wymieniane, naprawiane lub badane,

• wielkość produkcji - dostosowanie mocy produkcyjnych do rynku zbytu,

• koszty produkcji - minimalizacja kosztów produkcji jawnych i ukrytych oraz wprowadzanie zmian konstrukcyjnych,

• dopasowanie do istniejących możliwości - wprowadzanie nowych wyrobów w oparciu o istniejące części i infrastrukturę lub nowych usług z wykorzystaniem istniejących struktur.

14. Fazy rozwoju produktu - wymień i krótko opisz

Faza opracowywania koncepcji - pierwsza faza procesu rozwoju produktu, w której firma wyszukuje pomysły na nowe bądź ulepszone produkty lub usługi.

Faza planowania - druga faza procesu rozwoju produktu, w której firma zaczyna badać realne możliwości wyprodukowania wyrobu lub świadczenia usługi.

Faza projektowania i rozwoju - trzecia faza procesu rozwoju produktu, w której firma zaczyna intensywnie inwestować w rozwój produktu oraz buduje i ocenia prototypy.

Faza przygotowania komercyjnego - czwarta faza procesu rozwoju produktu, charakteryzująca się intensyfikacją czynności związanych z wprowadzeniem na rynek nowego produktu lub usługi; na tym etapie firmy zaczynają intensywnie inwestować w rozwój zasobów operacji i łańcucha dostaw potrzebnych do wprowadzenia i sprzedaży nowego produktu lub usługi.

Faza wprowadzenia na rynek - ostatnia faza procesu rozwoju produktu; w przypadku produktów fizycznych zazwyczaj oznacza to nasycanie wyrobami dolnej części łańcucha dostaw; w przypadku usług może to oznaczać udostępnienie ich szerokiemu gronu klientów docelowych.

15. Procesy produkcyjne - podaj definicje i wymień rodzaje produkcji (krótki opis)

Proces rozwoju sekwencyjnego - proces, w którym koncepcja produktu lub usługi musi pokonać określone przeszkody, zanim dojdzie do następnego etapu.

Inżynieria współbieżna - alternatywa dla rozwoju sekwencyjnego; w tym przypadku czynności realizowane na różnych etapach procesu rozwoju częściowo się pokrywają, co pozwala skrócić całkowity czas rozwoju produktu.

16. Wymień i omów 4 poziomy produktów

I poziom - produkty wytwarzane do magazynu ( PWM ) : produkty, które nie wymagają indywidualizacji; są to na ogół wyroby produkowane w wielkich ilościach uzasadniających utrzymywanie zapasów produktów gotowych,

II poziom - produkty montowane lub wykańczane na zamówienie ( PMZ ) : produkty, które są indywidualizowane na samym końcu procesu produkcyjnego.

III poziom - produkty wytwarzane na zamówienie ( PWZ ) : produkty wytwarzane ze standardowych komponentów, których ostateczna konfiguracja jest dostosowana do potrzeb klienta.

IV poziom - produkty projektowane na zamówienie ( PPZ :produkty, które są od samego początku projektowane i wytwarzane tak, aby spełnić niezwykłe wymagania lub zaspokoić unikalne potrzeby klienta ( najwyższy poziom indywidualizacji ).

17. Procesy usługowe - podaj definicję pakietu usług i opisz rolę usługodawcy na przykładzie uniwersytetu i przedsiębiorstwa logistycznego.

????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????

18. Moc produkcyjna i jej mierniki - podaj definicję i przykłady stosowania mierników mocy produkcyjnej

Moc produkcyjna - zdolność pracownika, maszyny, stanowiska roboczego, zakładu lub organizacji do wytworzenia określonej ilości produktu w danej jednostce czasu.

Mierniki mocy produkcyjnej :

Teoretyczna moc produkcyjna - maksymalna wyjściowa moc produkcyjna, przy określaniu której nie uwzględnia się czasu konserwacji, nieplanowanych przestojów itp.

Nominalna moc produkcyjna - długookresowa, oczekiwana, wyjściowa moc produkcyjna zasobu lub systemu.

Przykładowe mierniki mocy produkcyjnej

19. Teoria kolejek - podaj definicję i opisz podstawowe parametry, przedstaw graficzne zastosowanie teorii kolejek (system jednokanałowy)

Teoria kolejek - teoria oparta na statystyce stosowanej, pomagająca menedżerom ocenić związek pomiędzy decyzjami dotyczącymi poziomu mocy produkcyjnej a takimi ważnymi problemami wydajności jak czas oczekiwania i długość kolejek.




Podstawowe parametry

• Stopa przybycia λ - przeciętna liczba klientów przypadająca na jednostkę czasu

• Stopa obsługi μ - przeciętna liczba klientów obsłużona w jednostce czasu

• Parametr intensywności ruchu ρ - stosunek λ/ μ

Stabilność systemu (kolejki)

• λ < μ układ zmierza do równowagi kolejka zmniejsza się

• λ ≥ μ układ niestabilny, prawdopodobieństwo wzrostu kolejki

20. Prognoza - zdefiniuj i wymień podstawowe rodzaje i podaj przykłady zastosowania

PROGNOZA - szacunkowe określenie przyszłego poziomu danej zmiennej; najczęściej prognozowanymi zmiennymi są popyt, podaż i ceny :

• PROGNOZA POPYTU

• PROGNOZA PODAŻY

• PROGNOZA CEN

21. Metody prognozowania - wymień rodzaje i podaj podstawowe zastosowania

Metody jakościowe

Badania rynkowe - badania przeprowadzone za pomocą odpowiednio skonstruowanych kwestionariuszy rozsyłanych do potencjalnych klientów; często mają na celu ocenę prawdopodobnego poziomu popytu.

Dyskusja panelowa - technika prognozowania jakościowego, w której eksperci spotykają się, aby omówić zagadnienie i wspólnie sformułować prognozę.

Prognozy narastające - technika prognozowania jakościowego, w której osoby mające rozeznanie w sytuacji panującej w konkretnych segmentach rynku szacują popyt w swoich segmentach; te indywidualne prognozy dotyczące poszczególnych obszarów są następnie łączone w prognozę ogólną dla całego rynku.

Metody jakościowe

Metoda delficka - technika prognozowania jakościowego, w której eksperci pracują oddzielnie; sporządzone przez nich indywidualne prognozy są przekazywane pozostałym ekspertom, po czym każdy uczestnik badania może zmodyfikować swoją własną prognozę na podstawie informacji uzyskanych od innych.

Procedura jest powtarzana do momentu osiągnięcia konsensusu.

Metoda analogii cyklu życia - techniki prognozowania jakościowego, której celem jest określenie ram czasowych poszczególnych faz cyklu życia oraz poziomów popytu w fazie wprowadzenia, wzrostu, dojrzałości i schyłku nowego produktu lub usługi.

Metody ilościowe oparte na szeregach czasowych

Szereg czasowy - szereg obserwacji uporządkowanych w kolejności chronologicznej.

Modele prognozowania oparte na szeregach czasowych - ilościowe modele prognozowania umożliwiające analizę szeregów czasowych w celu opracowania prognozy; w modelu tym istotna jest zarówno wartość obserwacji, jak i ich uporządkowanie chronologiczne.

Inne metody ilościowe

• Metoda średniej ruchomej - metoda prognozowania na podstawie szeregów czasowych, w której prognozę opracowuje się na podstawie wartości średniej kilku ostatnich obserwacji.

• Model wygładzania - inna nazwa metody średniej ruchomej; nazwa odnosi się do faktu, ze wykorzystanie wartości średnich w celu wygenerowania prognozy skutkuje otrzymaniem prognoz, które są mniej podatne na losowe wahania popytu.

• Metoda średniej ruchomej ważonej - rodzaj metody średniej ruchomej, w której rzeczywiste wagi przypisywane obserwacjom z poprzednich okresów mogą się od siebie różnić.

Metody ilościowe - modele przyczynowo - skutkowe

• Modele prognozowania przyczynowo - skutkowego = klasa ilościowych modeli prognozowania, w których prognoza jest formułowana jako funkcja czynnika innego niż czas.

• Regresja liniowa - technika statystyczna, która pozwala wyrazić prognozowaną zmienną jako funkcję liniową pewnej zmiennej niezależnej; może być stosowana do opracowywania prognoz opartych na modelach szeregów czasowych oraz modelach przyczynowo - skutkowych.

Metody ilościowe - modele przyczynowo - skutkowe

• Regresja wieloraka - uogólniona forma regresji liniowej pozwalająca na uwzględnienie więcej niż jednej zmiennej niezależnej.

22. Zaopatrzenie - decyzje dotyczące pozyskiwania produktów i usług (wymień i krótko scharakteryzuj)

Decyzje dotyczące pozyskiwania produktów i usług - podejmowane na wysokim szczeblu strategiczne decyzje odnośnie tego, jakie produkty i usługi należy wytwarzać i świadczyć we własnym zakresie, a jakie pozyskiwać od zewnętrznych partnerów z łańcucha dostaw tj. decyzje make- or - buy.

Insourcing - wytwarzanie produktów i świadczenie usług we własnym zakresie z wykorzystaniem posiadanej przez firmę mocy produkcyjnej.

Outsourcing - pozyskiwanie produktów i usług od zewnętrznych partnerów z łańcucha dostaw, czyli wykorzystywanych ich mocy produkcyjnej.

23. Strategie pozyskiwania produktów i usług - wymień i krótko opisz

Pozyskiwanie z jednego źródła - strategia pozyskiwania produktów i usług polegająca na tym, że nabywca kupuje wszystkie albo prawie wszystkie produkty lub usługi określonego rodzaju od jednego dostawcy.

Pozyskiwanie z wielu źródeł - strategia pozyskiwania produktów i usług polegająca na tym, że nabywca dzieli zamówienia pomiędzy wielu dostawców.

Pozyskiwanie krzyżowe - strategia pozyskiwania produktów

i usług, w przypadku której firma korzysta z usług pojedynczego dostawcy zaopatrującego ją w części lub usługi wykorzystywane w pewnym obszarze jej działalności, natomiast zapotrzebowanie innej części przedsiębiorstwa na podobne wyroby zaspokaja inny kontrahent, dysponujący podobną mocą produkcyjną. Podpisanie kontraktów na obsługę kolejnej części przedsiębiorstwa jest uzależnione od wyników współpracy z obydwoma dostawcami, mają więc oni motywację do ciągłego doskonalenia się.

Pozyskiwanie dwuźródłowe - strategia pozyskiwania produktów i usług, w przypadku której dwóch dostawców dostarcza firmie ten sam produkt lub usługę.

24. Proces zaopatrzenia - wymień etapy procesu zaopatrzenia i krótko opisz

Etapy procesu zaopatrzenia :

1) identyfikacja potrzeb,

2) opis,

3) identyfikacja i ocena dostawców,

4) wybór dostawcy,

5) przygotowanie zamówienia,

6) kontrola i przyspieszanie realizacji,

7) odbiór i kontrola,

8) zatwierdzanie faktur i zapłata,

9) aktualizacja danych.

Zlecenie zakupu - wewnętrzny dokument wystawiany przez użytkownika, informujący dział zaopatrzenia o konkretnej potrzebie.

Opisywanie - skuteczne i precyzyjne przekazywanie potencjalnym dostawcom informacji o potrzebach użytkowników.

Kryteria oceny dostawców :

a) możliwość realizacji procesów i projektowania,

b) poziom kadry kierowniczej,

c) kondycja finansowa i struktura kosztów,

d) systemy planowania i kontroli,

e) przestrzeganie przepisów ochrony środowiska,

f) możliwość nawiązania długotrwałej współpracy

Preferowany dostawca - podmiot, który wykazał się dużą sprawnością i skutecznością przy realizacji wcześniejszych umów i dzięki temu zajmuje uprzywilejowaną pozycję w konkurencji o nowe zlecenie.

Zamówienie - dokument upoważniający dostawcę do dostarczenia produktu lub wykonania usługi i określający warunki takie jak cena, termin dostawy i wymagania dotyczące jakości.

25. Logistyka - podaj definicję i wymień podstawowe dziedziny działalności gospodarczej

Logistyka - część procesu łańcucha dostaw,

która zajmuje się planowaniem, uruchamianiem, kontrolą sprawnego i efektywnego przepływu dóbr, usług i związanych z nimi informacji z punktu ich pochodzenia do punktu konsumpcji w celu zaspokojenia potrzeb konsumentów.

Logistyka obejmuje wiele różnych dziedzin działalności gospodarczej, w tym :

transport,

magazynowanie,

obrót materiałami,

pakowanie,

zarządzanie zapasami,

logistyczne systemy informatyczne.

26. Omów zalety i wady transportu: samochodowego, kolejowego, wodnego i lotniczego

Środek transportu	Zalety	Wady
Transport samochodowy	Elastyczność, możliwość dostarczenia towarów w dowolne miejsce w dowolnym momencie; często najbardziej zrównoważona kombinacja kosztów, elastyczności oraz niezawodności lub szybkości dostawy	Nie jest ani najtańszy, ani najszybszy
Transport wodny	Bardzo opłacalny w przypadku towarów masowych; najbardziej efektywny w transporcie multimodalnym	Ograniczona dostępność geograficzna; stosunkowo mała szybkość i niezawodność
Transport kolejowy	Bardzo opłacalny w przypadku towarów masowych; najbardziej efektywny w transporcie multimodalnym	Dostępność ograniczona, lecz większa niż w przypadku transportu wodnego; większa szybkość i niezawodność niż w transporcie wodnym
Transport lotniczy	Najszybszy środek transportu; elastyczny, szczególnie w połączeniu z transportem samochodowym	Często najdroższy środek transportu ( najwyższa stawka za kilogram ładunku )

27. Terminologia logistyczna - omów rodzaje dostaw i formy gospodarki magazynowej

Terminologia logistyczna

Dostawa bezpośrednia - polega na tym, że ładunek jest przewożony bezpośrednio, bez zbędnych przestojów, zmiany pojazdu czy doładowywania dodatkowych towarów.

Dostawa łączona - dostaw składająca się z kilku mniejszych ładunków połączonych ze sobą w celu zmniejszenia kosztów i lepszego wykorzystania ładowności ciężarówki.

Transport multimodalny - rozwiązanie transportowe wykorzystujące zalety różnych środków transportu do uskuteczniania jak najsprawniejszych przepływów fizycznych, informacyjnych i pieniężnych.

Terminologia logistyczna

Gospodarka magazynowa - wszystkie czynności związane ze składowaniem, przepakowywaniem, przeładunkiem, sortowaniem lub centralizowaniem towarów lub materiałów. Odpowiednia gospodarka magazynowa pozwala organizacji obniżyć koszty transportu, zwiększyć elastyczność operacyjną, skrócić czas realizacji zamówień i obniżyć wartość zapasów.

Konsolidacja ładunków - gromadzenie niewielkich ładunków pochodzących z licznych źródeł ( często z fabryk ) zlokalizowanych na tym samym obszarze geograficznym i łączenie ich w jedną dużą - a co za tym idzie, ekonomiczną - dostawę.

Przeładunek kompletacyjny - forma gospodarki magazynowej, w której magazyn otrzymuje duże transporty przychodzące i dzieli je na mniejsze transporty wysyłane do lokalnych odbiorców zlokalizowanych na obszarze obsługiwanym przez firmę logistyczną.

Podział dostaw - szczególna forma przeładunku kompletacyjnego, w której dostawy przychodzące pochodzą z jednego źródła lub od jednego producenta.

Pakowanie - sposób, w jaki towary i materiały są pakowane w celu ułatwienia przepływów fizycznych, informacyjnych i pieniężnych w ramach łańcucha dostaw.

28. Planowanie sprzedaży i operacji (SOP) - wymień i zdefiniuj różne sposoby planowania

Planowanie sprzedaży i operacji ( SOP ) - proces biznesowy ułatwiający firmie taktyczne planowanie i koordynowanie decyzji i działań dotyczących łańcucha dostaw w średnim okresie ( zazwyczaj 4 - 12 najbliższych miesięcy ).

Planowanie strategiczne - planowanie realizowane na najwyższym szczeblu w firmie i dotyczące potrzeb, które mogą się pojawić dopiero za kilka lat.

Planowanie taktyczne - planowanie odnoszące się do krótszego okresu, zazwyczaj od czterech miesięcy do roku, choć może on być dłuższy w branżach charakteryzujących się bardzo długim czasem realizacji zamówień ( np. firmy projektujące i wytwarzające produkty na zamówienie ).

Planowanie zstępujące - metoda tworzenia planów sprzedaży i operacji, w której proces planowania jest podporządkowany jednej zagregowanej prognozie sprzedaży. Planowanie zstępujące działa tylko wtedy, gdy asortyment produktów lub usług nie zmienia się z okresu na okres lub gdy dostarczane produkty bądź świadczone usługi charakteryzują się zbliżonymi potrzebami zasobowymi.

Planowanie wstępujące - metoda tworzenia SOP stosowana wtedy, gdy asortyment produktów lub usług jest zmienny, a ich potrzeby zasobowe bardzo się różnią. W takich warunkach menedżerowie muszą oddzielnie oszacować zapotrzebowanie każdego zestawu produktów lub usług, a następnie zsumować uzyskane wartości w celu zdobycia ogólnego obrazu potrzeb zasobowych.

29. Plany produkcji - wymień i krótko opisz

Planowanie i kontrola - zbiór taktycznych działań firmy na poziomie wykonawczym, obejmujący planowanie nadrzędne, planowanie potrzeb materiałowych, jakąś formę kontroli działalności produkcyjnej oraz zarządzanie złożonymi zamówieniami.

Planowanie nadrzędne - szczegółowy proces planistyczny, w którym analizuje się wielkość produkcji i przypisuje się tę produkcję do konkretnych zamówień złożonych przez klientów.

Przybliżone planowanie mocy produkcyjnej - technika planowania mocy produkcyjnej wykorzystująca nadrzędny plan produkcji w celu kontrolowania zapotrzebowania na najważniejsze zasoby.

Planowanie potrzeb materiałowych ( MRP ) - proces planistyczny pozwalający przełożyć nadrzędny plan produkcji na planowane zamówienia na części i komponenty potrzebne do wyprodukowania wyrobów, których ukończenie zostało ujęte w planie nadrzędnym.

Planowanie potrzeb dystrybucyjnych - metoda rozłożonego w czasie planowania, w której na podstawie wielkości planowanych zamówień w punkcie występowania popytu ( np. klient, hurtownia itd.) określa się prognozowany popyt na poziomie źródła podaży ( np. zakład produkcyjny ).

30. Zapasy - podaj definicję i wymień rodzaje zapasów (krótko opisz)

Zapasy - zasoby towarów wykorzystywanych:

a) w procesie produkcji ( surowców i produktów w toku ),

b) w działalności pomocniczej ( materiałów konserwacyjnych, naprawczych i operacyjnych ),

c) w obsłudze klienta ( produktów gotowych i części zamiennych ).

Rodzaje zapasów :

1) zapas cykliczny - zapas części lub produktów nabywanych w dużych ilościach, stopniowo zużywanych i po jakimś czasie nabywanych ponownie,

2) zapas bezpieczeństwa - dodatkowy zasób towarów utrzymywany przez przedsiębiorstwo w celu zabezpieczenia się przed nieprzewidzianymi zmianami poziomu popytu lub czasu realizacji zamówień,

3) zapas antycypacyjny - zasób towarów przechowywany w przewidywaniu popytu,

4) zapas asekuracyjny - zapas zgromadzony w celu zabezpieczenia się przed wydarzeniami, które mogą nigdy nie mieć miejsca; planowanie zapasu asekuracyjnego obejmuje snucie przypuszczeń na temat możliwych strajków, wzrostów cen, niepokojów politycznych i innych zdarzeń mogących poważnie zakłócić strategiczne działanie przedsiębiorstwa,

5) zapas w drodze - produkty przemieszczające się w danej chwili z jednego punktu w łańcuchu dostaw do drugiego.

6) zapas wygładzający - zapas służący niwelowaniu różnic pomiędzy wielkością produkcji w górnej części łańcucha dostaw a poziomem popytu w dolnej jego części.

---