No poka!
1. PSYCHOLOGIA ZJAWISK POLITYCZNYCH - wykład, dn. 21.11.2011
*Zaliczenie:
-Pisemne, pytania otwarte.
-Otrzymamy zagadnienia, na podstawie których należy uczyć się do zaliczenia.
*Definicje:
-Czym jest polityka?
-Czym jest społeczeństwo?
-Ciągle coś definiujemy (od urodzenia, siema), żeby ułatwić sobie życie.
-Bardzo trudno zdefiniować sprawy dotyczące naszego życia, społeczeństwa - czyli np. definicje polityki, społeczeństwa, władzy.
*Podział społeczeństwa na warstwy (Robert Dahl) - jeden z najprostszych podziałów ze względu na siłę i władzę:
-Posiadający władzę - prezydent, rząd, JP II, Adam Małysz, wszelkiego rodzaju osoby wpływowe.
-Dążący do władzy - opozycja (aktywni politycznie, chcą władzę zdobyć, mieć).
-Warstwy polityczne - aktywnie uczestniczą w polityce, interesują się nią, świat polityki stanowi dla nich punkt odniesienia.
-Warstwy apolityczne - ci, którzy znajdują się poza system polityki, nie interesują się nią, nie stanowi ona dla nich żadnego punktu odniesienia (warstwa bardzo wąska).
*Niezmiernie istotne ciekawostki:
-Ludzie w społeczeństwach żyją od zawsze - przykład jaskiniowców!
-Nie da się być poza systemem - nawet kupując coca-colę wspieramy rząd.
-Czy oglądaliście: VaBank, Sexmisję, Stawkę większą niż życie, Czterech pancernych i psa?
-Bez względu na to, gdzie jesteśmy stanowimy część systemu politycznego.
*POLITYKA:
-Sfera aktywności ludzi dążących do osiągnięcia celów, realizacji planów, spowodowania określonego rezultatu lub doprowadzenia do zamierzonego stanu rzeczy.
-Dziedzina działań zmierzających przy pomocy władzy politycznej do osiągnięcia celów społecznych, zaspokajających zbiorowe i indywidualne potrzeby i interesy.
-Polityka to (krótko i na temat): ogół działań związanych z dążeniem do zdobycia i utrzymania władzy.
-Badając sferę polityki, najczęściej badamy funkcjonowanie partii politycznych.
*Polityczną sferę życia społecznego tworzą:
System organów władzy.
System prawny.
Kultura polityczna.
Myśl polityczna.
System partii politycznych (partyjny) - ugrupowania polityczne.
*Państwo:
-Można je definiować na różne sposoby, np. w kryteriach własności lub może być związane z pewną wspólnotą ludzi.
Państwo to trwały związek ludzi, stale zamieszkujących określone terytorium, podlegających władzy zwierzchniej.
-Na przestrzeni rozwoju ludzkości powstawały różne państwa jako formy organizacji społeczeństwa.
-Gdyby kula ziemska nie była kulą, gdyby była płaska jak stół, a każde państwo byłoby równym kwadratem, to nie byłoby pewnie większego problemu, bo nie byłoby się o co bić, a państwa rozwijałyby się podobnie, miałyby identyczne struktury prawdopodobnie.
-Forma państwa to struktura organizacyjna oraz całokształt sposobów i metod sprawowania władzy państwowej. Na państwo składa się:
forma rządów - republiki i monarchie
reżim polityczny - demokratyczny, niedemokratyczny (autorytarne, totalitarne)
struktura terytorialna państwa - unitarne i złożone (federalne)
-Funkcje państwa to zasadnicze kierunki działań, wynikające z celów i zadań, jakie państwo powinno pełnić. Funkcje dzielimy na wewnętrzne i zewnętrzne:
Zewnętrzne - wynikają z tego, że państwo jest otoczone przez inne państwa i podmioty prawa międzynarodowego:
funkcja obrony
funkcja ataku
funkcja zachowania istniejącego stanu rzeczy (status quo)
Funkcje wewnętrzne:
funkcja ochrony (zagwarantowanie bezpieczeństwa)
funkcja regulacyjna (wpływanie przez państwo na zachodzące procesy społeczne, stosowanie nakazów i zakazów)
funkcja kulturalno-wychowawcza (polega na kształtowaniu społeczeństwa w sferze świadomości, rozpowszechnianiu idei i poglądów, zasad moralnych)
funkcja adaptacyjna (związana z dążeniem państwa do przekształcania się zgodnie z rozwojem cywilizacji)
funkcja socjalno-opiekuńcza (chodzi o to, żeby nie doprowadzić do rozwarstwień społecznych)
funkcja ekonomiczna (ingerencja państwa w życie gospodarcze)
<3 (nie wiem kto to zrobił)
2. PSYCHOLOGIA ZJAWISK POLITYCZNYCH - wykład, dn. 28.11.2011
*Poszukiwanie nowej drogi do Indii:
-Badając państwo należy pamiętać, że nie wolno ze sobą porównywać dwóch odmiennych zjawisk czy procesów itd.
-Różnorodność struktur władzy ble.
-Pastwo różnią się wewnętrznie - to co różni państwa to system polityczny.
-Każdy system ma swój podsystem, który jest podsystem innego systemu, nie licząc wszechświata.
-Większość ludzi w Polsce nie ma pojęcia jak wygląda system polityczny Polski, nie mówiąc już o innych krajach i czasami interpretują różnego rodzaju zjawiska polityczne zbyt dokładnie, dosłownie.
*System polityczny:
-To ogół organów państwowych, a także partii politycznych, organizacji społecznych, grup formalnych i nieformalnych, uczestniczących w działaniach w ramach jednego państwa oraz zasady i normy regulujące ich wzajemne stosunki.
-System polityczny dotyczy różnego rodzaju powiązań na poziomie danego państwa.
*Każdy system polityczny posiada swoje podsystemy:
Podsystem instytucjonalny - obejmuje różne struktury organizacyjne (organy władzy, aparatu państwowego, partie polityczne).
Podsystem regulacyjny (normatywny) - obejmuje ogół norm i zasad, dzieli się na:
normy prawne - zapisane w konstytucjach, ustawach, orzeczeniach sądowych, aktach
normy autonomiczne - występują w aktach przyjmowanych przez instytucje i organizacje niepaństwowe np. stowarzyszenie
reguły nienormatywne - są to tradycja, kultura polityczna, idee, zwyczaje obyczaje będące pewnymi normami - w polityce i społeczeństwie ma to znaczenie ogromne
Podsystem komunikacyjny - obejmuje ogół relacji między różnymi elementami systemu politycznego.
*Systemy polityczne współczesnych państw demokratycznych można podzielić na cztery rodzaje:
System parlamentarno-gabinetowy:
wybór głowy państwa ma znaczenie symboliczne
głowa państwa podejmuje mało decyduje, ma ograniczone kompetencje
struktura tradycyjna
przykład: Polska
System prezydencki:
lud wybiera parlament, który jest organem władzy uchwałodawczej
lud wybiera również (bezpośrednio lub pośrednio) głowę państwa - prezydenta
przykład: system USA
System mieszany (semiprezydencki):
przykład: Francja, Rosja
lud wybiera parlament
w bezpośrednich wyborach wybiera głowę państwa - prezydenta, który stoi na czele władzy wykonawczej (premier i prezydent to organ wykonawczy); zakres kompetencji prezydenta jest dużo większy niż w systemie parlamentarno-gabinetowym
system utworzony we Francji przez generała de Gaulle'a
System parlamentarno-komitetowy:
przykład: w czystej postaci tylko w Szwajcarii
parlament wybierany w bezpośrednich wyborach
parlament wybiera swoje przedstawicielstwo czyli komitet polityczny - Radę Narodową (coś na kształt naszego prezydium sejmu) parlament i Rada Narodowa pełnią władzę wykonawczą
brak głowy państwa
wszystkie organy maja charakter kolegialny
podział miejsc w parlamencie jest przyznawany proporcjonalnie do miejsc w sejmie
brak opozycji
*Parlament (np. polski):
-Półkole, marszałek na mównicy.
-Na półkolu: prawica (konserwatywni), lewica (socjale) i centrum (różni, ale np. liberałowie).
-Taki podział wywodzi się z czasów Rewolucji Francuskiej.
*Struktura parlamentu w Wielkiej Brytanii:
-Pięć rzędów ław.
-Posłowie zasiadają z dwóch stron, ponieważ tam historycznie rozwinął się podział na rząd i opozycję.
-Są dwie partie - Partia Konserwatywna i Partia pracy.
-WB to monarchia.
*Głosowanie:
-Polska - podnoszenie ręki.
-Japonia - okrzyk.
-Wielka Brytania - wychodzenie z Sali.
*Quorum (kworum):
-Minimalna liczba członków zgromadzenia (np. parlamentu), niezbędna do prowadzenia obrad lub podjęcia wiążących decyzji.
*Koabitacja:
-Współistnienie w obrębie władzy rządu i prezydenta pochodzących z przeciwnych obozów politycznych.
-Sytuacja taka ma miejsce, kiedy w trakcie trwania kadencji prezydenta zostaje wybrany parlament, w którego izbie niższej przewagę uzyskuje partia opozycyjna (lub koalicja partii) w stosunku do prezydenta.
-Wtedy prezydent zmuszony jest powołać premiera i rząd popierany przez większość parlamentarną, a następnie współpracować z nim oraz dzielić kompetencje władzy wykonawczej.
-W Polsce od 1989 sytuacja, w której premier i prezydent wywodzili się z rywalizujących obozów politycznych wystąpiła czterokrotnie.
3. PSYCHOLOGIA ZJAWISK POLITYCZNYCH I KULTUROWYCH - dn. 05.12.2011
*Większość głosów:
-Technika podejmowania decyzji przez organy kolegialne, polegająca na tym, że dla prawomocności zaproponowanych rozstrzygnięć wymagany jest udział w tym akcie określonej, minimalnej liczby osób (quorum) oraz odpowiednia liczba (większość) głosów.
*Rodzaje większości:
Większość względna:
na daną propozycję pada więcej głosów (minimum o 1) niż na inne (w sensie wygrywa propozycja, na którą spośród możliwych padło najwięcej głosów „za”)
Większość bezwzględna:
suma oddanych głosów „za” (w jakiejś sprawie, za jakimś rozwiązaniem) jest większa (przynajmniej o jeden) od pozostałych głosów, tzn. „przeciw” i „wstrzymujących się”
Większość kwalifikowana:
dokładnie określona
zawsze na poziomie wyższym niż połowa ogólnej liczby głosów
wynik głosowania określony ułamkiem bądź procentem (np. 2/3 głosujących); w sensie, żeby jakaś propozycja mogła przejść, ustala się z góry, że musi zagłosować na nią 2/3 osób głosujących
np. zmiany w Konstytucji RP są wprowadzane na mocy tej większości głosów
*Głosowanie w Polsce.
Czas na przerwę
4. PSYCHOLOGIA ZJAWISK POLITYCZNYCH - wykład, dn. 12.12.2011
*Partia polityczna:
-Wyspecjalizowana organizacja społeczna posiadająca określony program, będący podstawą do uzyskania szerszego poparcia i tą drogą dąży do maksymalizacji swojej pozycji w systemie politycznym.
-Poprzez partie politycy kreują system.
-Komunistyczna Partia Chin to największa formacja partyjna pod względem liczby członków.
-Polski parlament jest w zasadzie nieliczny.
*Etapy powstawania partii wg Webera:
Koterie arystokratyczne:
władza u władcy (piramida władzy)
wpływ na władzę oznaczał wpływ na władcę
pozycja na dworze zależała od tego, jaki był dostęp do władzy
grupy łączące się na dworach władcy (niesformalizowane stronnictwa dworzan połączone wspólnym interesem)
powstanie koterii arystokratycznych było pierwszym etapem formowania się partii politycznych
koterie były ugrupowaniami opartymi na rodach arystokratycznych
powstały na przełomie XVII i XVIII wieku w Europie
charakteryzował ich brak ściśle określonych zasad działania i brak formalnej organizacji
można powiedzieć, że istniał pewien program polityczny, ale nie w dzisiejszym tego słowa znaczeniu
celem takiej „partii” było zapewnienie wpływów dosyć wąskiej grupie osób, powiązanych rodzinnymi związkami
pierwsze koterie powstały w Anglii w II połowie XVII wieku. Mowa tutaj o wigach i torysach
Kluby polityczne:
poprzez nadawanie przywilejów stopniowo malała pozycja władcy
stworzenie przedstawicieli szlachty, tak powstały parlamenty
zwiększała się rola grup w parlamencie (struktura bardziej sformalizowana, ale bez struktury oddolnej) połączonych wspólnym interesem, tak powstawały tzw. kluby polityczne - niewielka liczba ludzi mających prawa wyborcze np. w Rzeczypospolitej Szlacheckiej
jest to kolejny etap formowania partii politycznych
pierwsze tego typu partie zaczęły powstawać w pierwszej połowie XVIII wieku, a ich rozwój przypadł na przełom wieku XVIII i XIX
bodźcem do ich powstania był wybuch Rewolucji Francuskiej
partie, które powstały w czasie rewolucji brały udział w walce klasowej między burżuazją i ziemiaństwem
charakterystyczną cechą tego etapu rozwoju partii było powstanie pewnych organizacyjnych elementów
również istotne jest to, że zrodziła się ideologia, która połączyła członków danej partii klubowej
mając określony program, partia dążyła do jego realizacji
partie nie ograniczały swojej działalności tylko i wyłącznie do parlamentarnego forum, zdarzało się często iż zrzeszały ludzi zupełnie wcześniej nie powiązanych, których celem stała się realizacja określonych politycznych zamierzeń
klasycznym przykładem partii klubowych mogą być jakobini i żyrondyści
z polskich klubów politycznych można wymienić Zgromadzenie Przyjaciół Konstytucji Rządowej, powstałe 2 maja 1791 roku - celem tego ugrupowania było przeprowadzenie uchwalenia Konstytucji 3 Maja oraz dbanie o nienaruszalność jej zasad i postanowień; jego założycielami byli m. in. Hugo Kołłątaj, ks. Adam Czartoryski i ks. Józef Poniatowski
Partie masowe:
coraz więcej stanów chciało mieć dostęp do władzy
zaczęto dopuszczać ich do parlamentu
obniżano próg wieku
charakteryzuje je uporządkowana struktura oraz duża liczba osób będących ich członkami
działaniami takiej partii kieruje wybrana grupa osób, tzw. władze partii
przynależność do partii jest sformalizowana
istnieją na przykład prawa na podstawie których można kogoś wykluczyć, bądź do partii przyjąć
partia masowa realizuje określony program polityczny, wynikający z ideologii
uczestniczy także czynnie w życiu politycznym, w rządzeniu państwem
umożliwiają jej to przewidziane prawem określone procedury wyboru
na terenie Europy, szczególnie tej kontynentalnej, impuls do tworzenia partii masowych dały partie socjaldemokratyczne
robotnicy początkowo zrzeszali się w związki zawodowe i stowarzyszenia, ich celem była walka o prawa wyborcze i poprawę bytu
pod wpływem sukcesów przez nie odniesionych powstały partie masowe, które oparły swoje programy polityczne o konkretną ideologię
w połowie XIX wieku zrodziły się partie liberalne, konserwatywne, chadeckie czy komunistyczne
także na ziemiach polskich, wówczas będących pod zaborami, na przełomie XIX i XX wieku powstają pierwsze partie polityczne już te o masowym charakterze
Polska Partia Socjalistyczna, Polskie Stronnictwo Ludowe
Partie wyborcze:
gdy coraz większą rolę zaczęły odgrywać wybory, od głosowania zależało czy ktoś dochodzi do władzy, politycy coraz więcej zabiegali o głosy
wygrywali ci, co odnosili się do wyborców, dostosowując się programem do wyborców
polityk musiał mieć wpływ na wybory
zmieniła się struktura partii - najniższe swoje organizacje zaczęli budować w oparciu o regiony wyborcze
najważniejszym celem polityka jest zdobycie poparcia, na podstawie tego czego chce elektorat buduje się program
nastawienie przede wszystkim na zwycięstwo wyborcze
1994 r. - nowy etap partii Partie kartelowe:
partia coraz bardziej uzależnione od finansowania przez budżet państwa
działa na przykładzie zmowy
celem jest uzyskanie jak największej liczby mandatów w administracji
monopolizacja życia społecznego
eliminacja ugrupowań antysystemowych
rosnąca rola przywódców partyjnych
mediatyzacja polityki (media jako czwarta władza)
*Partie można podzielić na różne grupy:
-Lewica - zwolennicy daleko idących zmian społecznych np. prawa wyborcze mniejszości.
-Prawica - ugrupowania konserwatywne, nie domagają się zmian.
-A gdzie centrum?
*Partie dzielą się ze względu na cechy struktury organizacyjnej:
Podział ze względu na sposób nadawania członkowstwa:
Partie bezpośrednie - można stać się członkiem poprzez przystąpienie do jednej z komórek organizacyjnych partii; taki typ członkostwa występuje w większości obecnie istniejących ugrupowań.
Partie pośrednie - przyjmują formę organizacji, np. związku zawodowego; stając się członkiem związku zawodowego, dana osoba zostaje jednocześnie członkiem partii występuje; zasada zbiorowego członkostwa. W Polsce nie ma tej zasady.
Podział ze względu na genezę powstania:
Geneza parlamentarna - partia powstaje z grupy rozłamu innej partii (np. PiS, PO).
Geneza pozaparlamentarna - ruch społeczny przekształca się w partie polityczna (np. PSL, Samoobrona).
Podział ze względu na artykulacje:
Partie o silnej artykulacji - ich wewnętrzna struktura, zasady działania są wyraźnie określone w statucie i dokumentach. Silniejszą artykulację mają partie lewicowe.
Partie o słabej artykulacji - nierozwinięta organizacji, tylko ogólna struktura jest zapisana w statucie, działają w oparciu o pewne przyzwyczajenia, tradycje polityczne.
Podział ze względu na pozycję lidera:
Partie o wewnętrznej demokracji - wewnętrznie demokratyczne procedury, organizacje terenowe mają duży zakres autonomii, w gestii organizacji niższego szczebla pozostaje wiele ważnych decyzji personalnych (np. lider SLD posiada najmniejszą ilość praw, nie ma kompetencji).
Partie scentralizowane - władza jest skupiona w instancji centralnej, istnieje jasna hierarchia procedur, organizacje terytorialne są niesamodzielne (np. PSL, PO, PiS - największe kompetencje lidera).
Podział Morissa i Duverge ze względu na sposób organizacji 9cechy komórki podstawowej):
Partie kadrowe - bardzo luźne struktury organizacyjne, bardzo mało sformalizowana.
Partie pół-masowe - forma pośrednia.
Partie masowe - rozwinięta organizacja (wielopoziomowa struktura), bardzo silnie sformalizowana.
Podział ideologiczny:
Partie faszystowskie
Partie nacjonalistyczne
Partie konserwatywne
Partie liberalne
Partie agrarne (np. PSL) - wyrażanie interesów chłopskich; agraryzm - podstawą gospodarki jest rolnictwo oparte na samodzielnych gospodarstwach rolnych; rolnictwu powinien być podporządkowany przemysł; ziemia jest naturalnym dobrem narodu; ideałem człowieka jest chłop, rolnik; tylko dzięki pracy stajemy się pełnoprawnymi członkami społeczeństwa; rodzina powinna być tradycyjna, wielopokoleniowa, prowadząca gospodarstwo; ważne jest przekazywanie wzorów kulturowych; państwo powinno być umiarkowane, unikać skrajności dyktatury i anarchii.
Partie socjaldemokratyczne
Partie socjalistyczne
Partie komunistyczne
Partie anarchistyczne - eee, a istnieje coś takiego w ogóle jak partie anarchistyczne? Przecież anarchia z założenia jest bezpartiowa. W sumie to się nie znam. Ale anarchizm to: doktryna postulująca model społeczeństwa opartego na dobrowolnej współpracy, równości społecznej, solidarności międzyludzkiej i poszanowaniu wolności jednostki, odrzucająca potrzebę istnienia instytucji państwa, kapitalizmu oraz innych form władzy, wyzysku, przymusu i hierarchii, a także ruch społeczny dążący do realizacji tych celów.
Partie ekologiczne (np. Partia Zielonych) - walka z zanieczyszczeniami środowiska naturalnego oraz ze wszelkimi rodzajami jego niszczenia; dążenie do ograniczenia rozwoju gospodarczego, mogącego zaszkodzić przyrodzie, zastanowienie się nad celowością materialnej sfery życia; należy zrobić wszystko, aby przyroda powróciła do równowagi; wiara w wartości niematerialne; wartością priorytetową jest pokój; przestrzeganie przed katastrofą naturalną.
*Systemy władzy partyjnej:
Podział ze względu na ilość funkcjonujących w państwie partii:
System wielopartyjny - realne szanse na zdobycie władzy w państwie mają co najmniej trzy partie polityczne; we współczesnych państwach demokratycznych ten system występuje najczęściej; wielopartyjność jest rezultatem dużego zróżnicowania społeczeństwa pod względem politycznym oraz ideologicznym:
System partii dominującej - mimo, że w danym państwie funkcjonuje wiele partii politycznych, tylko jedna z nich jest w stanie uzyskać przewagę w parlamencie i samodzielnie utworzyć rząd. Przykład: Szwecja, jedna partia przez dłuższy okres czasu utrzymuje władzę.
System kooperacji partii - wszystkie liczące się partie w państwie w trakcie kampanii wyborczej głoszą konkurencyjne względem siebie programy, ale po wyborach odchodzą od rywalizacji, podejmując daleko idącą współpracę (przykład: Szwajcaria).
System dwublokowy - walka o mandaty toczy się między dwoma blokami grupującymi zbliżone programowo partie.
System rozbicia wielopartyjnego - występuje wtedy, gdy brak jest partii większościowej, która po wygranych wyborach mogłaby uzyskać w parlamencie przewagę umożliwiającą samodzielne utworzenie rządu. Partia, która otrzymała w wyniku wyborów największą liczbę mandatów, chcąc skutecznie rządzić, musi zawrzeć umowę koalicyjną z inną partią. Przykład: Polska.
System dwupartyjny - istnienie wielu partii, ale spośród nich tylko dwie mają szansę na zdobycie władzy (przykład: Wielka Brytania - Partia Konserwatywna i Partia Pracy).
System mono partyjny (jednopartyjny) - w danym państwie legalnie działa tylko jedna partia, zatem tylko ona sprawuje rządy (np. Chiny).
Podział ze względu na charakter programów partii politycznych i zasady walki międzypartyjnej:
Systemy pragmatyczne - główny spór toczy się w oparciu o kryteria nieidiologiczne, np. wysokość podatków, inwestycje w określoną gałąź gospodarki, sojusze międzynarodowe.
Systemy zideologizowane - główny spór toczy się w oparciu o kwestie ideologiczne.
*Partie polityczne pełnią 3 funkcje:
Funkcja kształtowania opinii i postaw politycznych (inaczej funkcja programowa):
partia polityczna kształtuje opinię publiczną
zadaniem jest poruszanie pewnych zagadnień na forum partyjnym i docieranie z nimi do szerokich rzesz odbiorców, do jak najszerszych kręgów społeczeństwa
partie próbują przekonań nas do poparcia ich programów
pełnią rolę informatora i wychowawcy, kształtując polityczne postawy
Funkcja wyborcza:
dystrybucja materiałów wyborczych, budowanie kampanii wyborczej
partia stara się przekonań jak największą liczbę osób do swojego programu i oddania głosów w trakcie wyborów właśnie na nią
Funkcja rządzenia:
funkcja o charakterze kontrolnym
sprawowanie władzy po wygranych wyborach
wypełnianie decyzji przedstawicieli partii, realizacja programu i celów partii
zadaniem partii sprawującej rządy jest pełnienie funkcji łącznika między społeczeństwem a politycznymi organami
5. PSYCHOLOGIA ZJAWISK POLITYCZNYCH - dn. 09.01.2012
MARKETING POLITYCZNY
Od pewnego czasu istotne znaczenie w rywalizacji politycznej odgrywa pojęcie marketingu politycznego (wymiana usług i towarów traktowana jako sfera władzy).
Powstanie rynku politycznego - odkąd zaczęła się demokracja i wolna gospodarka.
Marketing, jak sama nazwa wskazuje, ma swoje umocowanie w naukach ekonomicznych. Różnica jest ogromna pomiędzy tym, co rozumiemy o pojęciu marketingu w polityce (walka o władzę), a marketingiem na rynku (walka o klienta).
Zabieganie o poparcie ludzi, aby zyskać poparcie w polityce, aby wygrać wybory bardzo przypomina zachowania rynkowe.
W sensie ogólnym wypromowanie polityka jest mniej więcej czymś takim jak wypromowanie proszku do prania (co oni mają wszyscy z tymi porównaniami do proszków, to ja nie wiem). Ale w kwestiach szczegółowych istnieją jednak znaczące różnice: chodzi o to, że człowiek może dokonywać wyborów (np. jakie poglądy głosi), ma swój życiorys, słabości (w sensie osoba kandydująca w wyborach), natomiast proszek do prania nie.
Pojęcia:
Marketing w sensie ekonomicznym:
proces planowania, wdrażania koncepcji, ceny promocji i dystrybucji określonego produktu usługi lub idei, które w procesie wymiany rynkowej zaspokoją potrzeby indywidualnych lub instytucjonalnych klientów.
idea - możliwa do sprzedaży w znaczeniu handlowym, tak samo jak produkt czy usługa
Rynek w sensie ekonomicznym:
jest to ogół stosunków wymiennych pomiędzy sprzedającymi, oferującymi dobra, usługi lub idee i kupującymi
kupowanie wcale nie musi mieć charakteru pieniężnego - sama akceptacja, przyjęcie czegoś jest kupnem
kupujący są nie tylko tymi, którzy deklarują chęć zakupienia czegoś, ale również mają możliwości tego zakupu
Marketing polityczny (w sensie politycznym):
jest to zastosowanie kategorii, mechanizmów i procedur marketingowych do polityki, towaru wyprodukowanego przez siły polityczne ubiegające się o władzę w państwie
czasami można spotkać się z określeniem marketing wyborczy - jest on częścią składową marketingu politycznego; obejmuje te działania, które mają miejsce w okresie wyborów parlamentarnych (czyli jest pojęciem węższym); w skrócie: stosowanie działań marketingowych w okresie kampanii wyborczej
Rynek handlowy a rynek polityczny
*Działania na rynku wyborczym i politycznym są złożone. Wynika to z następujących czynników:
Konieczność kontrolowania i kreowania przekazów medialnych, które są głównym źródłem informacji i w istotny sposób kształtują zachowania wyborców (od jakiegoś czasu mówi się o czwartej władzy RP, którą stanowią media).
Znaczna część wyborców podejmuje decyzje „czy głosować” i „jak głosować” w czasie trwania i pod wpływem kampanii (ale w dużej mierze zależy to od kraju).
Poparcie dla kandydatów lub partii może podlegać zmianom od pływem wydarzeń kampanijnych (takim wydarzeniem kampanijnym może być wypowiedz jakiegoś polityka albo jakieś wydarzenie zewnętrzne, np. powódź). Najczęściej te wydarzenia tworzone są z woli polityków (np. ich błędy albo świadome działania).
Identyfikacja partyjna odgrywa obecnie coraz mniejszą rolę w podejmowaniu decyzji wyborczych.
*Podstawowe parametry rynku politycznego:
Rozmiar:
Rynek mały - o wysokiej lojalności wyborców, poziom przepływu preferencji niski.
Rynek duży - o niskim stopniu lojalności wyborców, poziom przepływu preferencji wysoki.
Wielkość rynku nie zależy od ilości wyborców, ale od tego ile możemy ich pozyskać.
Polski rynek należy do dużych rynków politycznych, a np. rynek amerykański do małych rynków politycznych.
Charakter:
Rynek otwarty - przepływowi preferencji towarzyszy zróżnicowanie ofert wyborczych; duże możliwości tworzenia tych ofert; przykład: Włochy, Polska.
Rynek zamknięty - przepływowi preferencji towarzyszy małe zróżnicowanie ofert wyborczych; określona liczba partii kandydujących.
*Produkt w polityce:
-Program.
-Wizerunek kandydata lub partii politycznej.
-Wizerunek jest tym co decyduje o postrzeganiu kandydata przez potencjalnych nabywców.
*Cechy wspólne rynku handlowego i politycznego:
Specjaliści używają tych samych narzędzi i strategii marketingowych (np. segmentacja rynku, pozycjonowanie, planowanie, wdrażanie strategii).
Wyborca może być traktowany jako konsument i charakteryzowany w oparciu o teorie wyjaśniające zachowania klientów na rynku ekonomicznym.
Oba rynki są wysoce konkurencyjne.
*Różnicowanie produktu a rozróżnianie produktu:
Różnicowanie - określanie się, np. swojej przynależności do jakiejś grupy charakteryzującej się określonymi cechami.
Rozróżnianie - znajomość poszczególnych rodzajów produktów.,
*Różnice między rynkiem handlowym i politycznym:
Ogólne podejście - w ekonomii to maksymalizacja zysków, w polityce zaś zdobycie władzy.
Ocena efektów - zwycięstwo polityczne jest wyraźnie określone w ekonomii zaś nie.
Wnioski z działań marketingowych - w ekonomii są wdrażane obligatoryjnie (czyli natychmiast), w polityce zaś kandydat czy też partia może obstawać przy swoim wizerunku lub programie, nawet jeżeli nie uzyskał/a akceptacji wśród wyborców.
*Pozycjonowanie w marketingu politycznym - określone odniesienie się do danej grupy elektoratu; przyjęcie pewnej pozycji na rynku politycznym.
6. PSYCHOLOGIA ZJAWISK POLITYCZNYCH - wykład, dn. 16.01.2011
*W nawiązaniu do poprzednich zajęć:
-Podstawowa różnica miedzy zjawiskami w polityce a zjawiskami na rynku ekonomicznym stosunek emocjonalny do zjawisk.
-Wybierając jakąś formację, kierujemy się tym, że polityk nam odpowiada, bo fajnie mówi i fajnie wygląda, z drugiej strony utożsamiamy się z nim i z tym co mówi. Ale nie utożsamiamy się z proszkiem do prania.
-Karina Kowbel jest kochana!!!
*Preferencje wyborcze:
-Są to priorytetowe kwestie ujawniane przez wyborców jak nabywców politycznego towaru.
-Współcześnie można zaobserwować podporządkowanie działalności partii politycznych na rzecz przygotowania określonego produktu politycznego tak, aby jak najkorzystniej w procesie promocji reklamy politycznej dokonać dystrybucji tego towaru na rynku.
-Produkcja towaru politycznego głównie polega na przygotowaniu określonego programu, haseł politycznych opartych na założeniach określonej doktryny bądź ideologii, a także typowaniu kandydatów na funkcje i stanowiska w aparacie państwa i kształtowaniu ich wizerunku.
*Do cech charakteryzujących strukturę preferencji wyborczych można zaliczyć:
Kompetencje:
są z reguły niekompletne i przeciętny wyborca wykazuje najczęściej brak wiedzy, kompetencji w sprawach, które są poruszane przez polityków w trakcie kampanii wyborczej
np. deficyt finansów państwa, wpływy do budżetu - większość wyborców w ogóle nie ma pojęcia o co chodzi, bo co ich obchodzą jakieś deficyty czy budżety ( święte prawo wyborcy: bycie idiotą)
wraz z upowszechnieniem prawa wyborczego spadły kompetencje wyborców
Stabilność poglądów:
w czasie kampanii wyborcy poddani są silnej presji, stosuje się wobec nich różne mechanizmy perswazji
powoduje to niestabilność preferencji.
odporność wykazują ci wyborcy, którzy posiadają wysoki poziom identyfikacji z daną partią polityczną
betonowy elektorat - stabilny, wynosi kilka % (w sensie, są to osoby które zawsze głosują na tą samą opcje i nie zmieniają poglądów); w USA takie sztywne preferowanie określonych poglądów jest znacznie częstsze (i bywa tradycją rodzinną, np. głosowanie z pokolenia na pokolenia na tą samą opcję)
Instrumentalizm:
głosowanie na określonego kandydata może być podyktowane pewną potrzebą psychologicznej gratyfikacji
np. głosowanie przez mężczyzn na piękną kandydatkę z pominięciem jej walorów fachowych (co z tego, że jest piękna, skoro niewiadomo czy sprawdzi się w swojej roli), e tam
Wzajemna zależność:
w procesie podejmowania decyzji pojawia się niekiedy zależność między preferencjami różnych osób
np. wpływ żony na męża - mąż się nie interesuje polityką, generalnie wszystko mu jedno, natomiast jego żona każe mu głosować (i mówi na kogo należy oddać głos) i mąż dla świętego spokoju idzie zagłosować
Hierarchia wartości - odgrywa rolę przy ograniczonym dostępie do informacji.
Wzajemna korelacja miedzy programami politycznymi.
*NARÓD:
-Wspólnota tworząca się w długich procesach dziejowych.
-Wyznaczają ją członkowie posiadający poczucie, świadomość wspólnego pochodzenia, losów historycznych, specyficznych postaw, znaków, obyczajowości.
-Zwykle postrzega się naród w wymiarze etnicznym lub politycznym.
*Wyróżniki narodu:
Mowa, język - narzędzie komunikacji.
Terytorium - czyli przestrzeń geograficzna.
Religia .
Historia - pamięć o wydarzeniach ważnych dla życia tego narodu, okresy chluby, chwały, nieszczęść.
Dziedzictwo kulturowe .
Tradycja.
Obyczaje.
Symbole narodowe - flaga , hymn.
+ Dana osoba utożsamia się z daną wspólnotą narodową.