1
1.Zdolność świadka i biegłego w pa
2.Decyzja organu odwoławczego w pa i op
3.Egezkucja z tytułów obcych
2
1.Organizacja społeczna i jej pozycja w pa.
2.Metody ustalania właściwości sądu administracyjnego. Regulacja zawarta w ustawie psa
3.Niedopuszczalność egzekucji
3
1. System zasad w post. admin.
2. Tryb składania skargi do wsa i gwarancje skuteczności wniesienia.
3. Sytuacja osoby trzeciej w post. Egzekucyjnym
4
1. Decyzja administracyjna i jej struktura.
2. Przesłanki wznowienia postępowania sądowo-administracyjnego i jego zakres przedmiotowy.
3. Umorzenie postępowania egzekucyjnego.
5
1.Kontrola prokuratorska w kpa
2.Dopuszczalność skargi w psa
3.Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym i psa
6
1.Forma wszczęcia postępowania w pa i op
2.Dopuszczalność dowodu w psa
3.Nadzór w postępowaniu egzekucyjnym
7
1.Postanowienie o przekazaniu, postanowienie o zwrocie w postępowaniu ogólnym i szczególnym (chodzi o art. 65 i 66 k.p.a.)
2.Obalenie prawomocności orzeczeń sądu administracyjnego
3.Zawieszenie postępowania egzekucyjnego
8
1.Czynności weryfikacyjne postępowania skargowego
2.Wymagania formalne podania, skutki braku
3.Legitymacja skargi do WSA
9
1. Geneza polskiego prawa o postępowaniu administracujnym.
2. Granice rozporządzalności prawem odwołania i zażalenia.
3. Zasady pokrywania kosztów w postępowaniu administracyjnym.
10
1.Wywłaszczenie praw nabytych
2.Zasada pisemności
3.Zawieszenie i umorzenie w psa
11
1.Pojęcie kodyfikacji pa
2.Przesłanki uchylenia decyzji, postanowienia w trybie wznowienia postępowania
3.Prawomocność orzeczeń sądu admin. Granice powagi rzeczy osądzonej
12
1.Przesłanki dopuszczalności ugody.
2.Relacje między weryfikacją w trybie adm. i na drodze sądowej.
3.Zakres stosowania postępowania skargowo wnioskowego.
13
1.Wlasciwosc delegacyjna w post. adm. i podatkowym.
2.Decyzja nieistniejąca.
3.Roszczenia odszkodowawcze w pa lub psa
14
1. Właściwość instancyjna. Sposób ustalenia
2. Instytucja nadzoru i instytucja odwołalności w postępowaniu administracyjnym i podatkowym.
3. Wyjatki od związania skargą kasacyjną
15
1.Właściwość organów w pa i op (pojęcie, rodzaje, sposób ustalenia, skutki naruszenia)
2.Postanowienia zaskarżalne do WSA (egz. i zabezp. też)
3.Wierzyciel w postępowaniu egzekucyjnym.
16
1.Koncepcja legitymacji strony w doktrynie i kpa
2.Moc skargi do sądu admin.
3.Granice postępowania rozpoznawczego w postęp. Odwoławczym
17
1.Pojecie i klasyfikacja dowodów
2.Relacje między trybami zwykłym a nadzwyczajnym
3.Formy postępowania rozpoznawczego przed WSA (rozprawa, postępowanie uproszczone)
18
1.Domniemanie prawidłowości decyzji
2.Prawo pomocy w postępowaniu sadowo-administracyjnym
3.Stosunek postępowania skargowo-wnioskowego do orzekającego
19
1.Kompetencja ogólna
2.Przesłanki przywrócenia terminu w postępowaniu sądowoadm.
3.Środki zaskarżenia w postępowaniu w sprawie wydawania zaświadczeniach
20
1.Skarga na bezczynność organu adm.
2.Sankcje nieważności w odwołaniu-dopuszczalność
3.Nieważność orzeczenia w sądówce
21
1.Pojęcie postępowania administracyjnego (tryby/stadia/rodzaje)
2.Postępowanie wstępne w postępowaniu sądowoadm.
3.Zarzut
22
1.Kontrola zewnętrzna- rozstrzyganie sporów o właściwość między organami a sądami
2.Kontrola wykonania decyzji przez organ
3.Zbieg egzekucji
23
1.Wpływ postępowania cywilnego na administracyjne (pa i op)
2.Granice rozpoznania w skardze do WSA a granice rozpoznania w skardze kasacyjnej
3.Ochrona wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym przed bezczynnością org. egz
24
1.Rodzaje ochrony strony w pa i op
2.Skarga na niewykonanie wyroku WSA
3.Zasada wyboru środka egzekucyjnego
25
1.Moc dowodowa dokumentów prywatnych w pa i op (sposób obalenia, przeciwdowód)
2.Skarga na akty Pr. miejscowego i uchwały
3.Formy współpracy z państwami zagranicznymi
26
1.Funkcja ochronna
2.Przesłanki nieważności decyzji w pa i op
3.Podstawy zaskarżalności postanowienia w sadowoadmin.
27
1.Obowiązek współdziałania organów, skutki nieprzestrzegania..
2.Wymogi formalne skargi do WSA/NSA i konsekwencje braków (niestety nie wiem czy chodziło o skargę do WSA czy NSA, możliwe, że to 2 odrębne zestawy :> )
3.Postępowanie zabezpieczające
28
1) Wielość stron a współuczestnictwo formalne
2) Roszczenia odszkodowawcze w postępowaniu administracyjnym i podatkowym. Tryb dochodzenia.
3) Właściwość WSA a NSA
29
1. Instytucje służące realizacji zasady szybkości postępowania w kpa i op. Obrona strony przed bezczynnością organu
2. Dopuszczalność sankcji nieważności w postępowaniu odwoławczym (jest niedopuszczalna!)
3. Unieważnienie prawomocnych orzeczeń sądów administracyjnych
30
1.Zasady postępowania dowodowego
2.Granice rozpoznania skargi kasacyjnej
3.Środki zaskarżenia na drodze sądowej w postępowaniu egzekucyjnym
31
1 instytucje realizacji zasady prawdy obiektywnej w k.p.a i o.p
2 granice rozporządzalności prawem skargi w postępowaniu sądowo-administracyjnym
3 tytuł wykonawczy
32
1.Zakres postępowania administracyjnego ogólnego i przesłanki jego wyznaczenia
2.Skarga kasacyjna a zażalenie w sądowo-administracyjnym.
3.Tytuł egzekucyjny w postępowaniu egzekucyjnym
33
1.Relacja między trybami nadzwyczajnymi
2.Gwarancje wykonania orzeczenia
3.Strona a podmiot na prawach strony
34
1. Rozprawa w postępowaniu administracyjnym i podatkowym. Tryb organizacji i przeprowadzenia.
2. Pojęcie i klasyfikacja środków zaskarżenia.
3. Reprezentacja stron w postępowaniu sądowo-administracyjnym.
35
1.Rozstrzyganie sporów kompetencyjnych w kpa i op
2.Prawo odwołania i zażalenia w kpa i op
3.Sytuacja zobowiązanego w pe
36
1.Umorzenie postępowania admin.
2.Legitymacja do skargi kasacyjnej. Przymus zastępstwa
3.Przesłanki negatywne w trybach nadzwyczajnych
37
1.Postępowanie administracyjne ogólne a szczególne
2.Teoria wadliwości decyzji. System weryfikacji.
3.Samokontrola a mediacja w postępowaniu sądowo-administracyjnym.
38
1.Wyłączenie pracownika, organu, członka org.
2.Postępowanie rozpoznawcze w kpa
3.Zasada zagrożenia, konsekwencje prawne naruszenia
39
1.Doręczenia w kpa i op
2.Postanowienia o zwrocie, przekazaniu….
3.Usunięcie wad nieistotnych
40
1.Formy postępowania wyjaśniającego w kpa i op
2.Sytuacja, stosunek egzekucji administracyjnej i sądowej (chodziło o zbieg)
3.Zakaz reformationis in peius w kpa i sądowoadmin.
41
1.Koncepcja legitymacji procesowej w doktrynie
2.Zasada zagrożenia. Konsekwencje prawne naruszenia
3.Wyłączenie pracownika i organu…
42
1.Dopuszczalność/Niedopuszczalność skargi do WSA
2.Przedmiot trybów nadzwyczajnych
3.Instytucje wyznaczające kompetencję szczególną
43
1.Zasada czynnego udziału stron. Wyjątki i skutki naruszenia.
2.Środki bezwzględnie suspensywne w pa i op
3.Postanowienia WSA, zaskarżalność, wyjątki
44
1.Pojęcie kodyfikacji
2.Przesłanki uchylenia decyzji, postanowienia w trybie wznowienia postępowania
3.Prawomocność orzeczeń sądu admin. Granice powagi rzeczy osądzonej
45
1.Funkcja prewencyjna i represyjna postępowania administracyjnego albo sądowego
2.Skarga do WSA na akty nadzoru
3.Postępowanie w sprawie wydawania zaświadczeń
46
1. strona, a podmiot na prawach strony
2. Rodzaje wyroków WSA i ich podstawy prawne
3. Postępowanie egzekucyjne uproszczone
47
1.Decyzja ostateczna a prawomocna
2.Ochrona skarżącego w postęp.
3.Prawomocne orzeczenie sądu admin. a tryby nadzwyczajne w postęp. admin
48
1.Funkcje prawa administracyjnego procesowego ze względu na porządek prawny.
2.Uchylenie lub zmiana decyzji prawidłowej lub dotkniętej wadą niekwalifikowaną
3. Podstawy skargi kasacyjnej. Wymogi materialne - konsekwencje ich braku.
49
1. Terminy. Pojęcie i rodzaje. Sposób obliczania i konsekwencje uchybienia dla stron i organu.
2. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji.
3. Moc środków odwoławczych w egzekucji (rodzaje zarzutów i ich moc)
50
1.Doręczenia i ich skutki prawne w op i pa
2.Tryby usuwania wad nieistotnych
3.Skarga na inne akty i czynności WSA
51
1.Koszty i opłaty w pa i op
2.Legitymacja do wniesienia odwołania i zażalenia
3.Obowiązki i uprawnienia organu w psa
52
1.Oświadczenie stron a przesłuchanie strony
2.Orzeczenia NSA
3.Koszty egzekucji
53
1.Definicja i struktura postanowienia
2.Sankcja nieważności w wyrokach WSA
3.Wszczęcie postępowania egzekucyjnego
54
1.Instytucja ochrony trwałości decyzji
2.Zakres i przesłanki skargi na bezczynność do WSA
3.Stosunek postępowania egzekucyjnego do orzekającego.
55
1.Moc dowodów w pa i op
2.Zaskarżalność decyzji do WSA
3.Organ egz. - rodzaje właściwości, sposób ustalenia
56
1.Wymogi podania w postępowaniu administracyjnym i podatkowym. Konsekwencje niedochowania.
2.Konstrukcja legitymacji do złożenia skargi do WSA.
3.Czynnosci weryfikacyjne postępowania skargowe (uniwersalnego).
57
1. Prokurator w k.p.a.
2. Niedopuszczalność skargi do WSA
3. Środki administracyjnej obrony w postępowaniu egzekucyjnym
58
1. Decyzja nieistniejąca
2. Organizacja społeczna w k.p.a.
3. Zarzut w postępowaniu egzekucyjnym
59
1 Domniemanie i uprawdopodobnienie
2 Doręczenie w post adm. i sadowo-administracyjnym.
3 Koszty egzek.
60
1. Koszty i opłaty w post. Adm. i podatkowym.
2. Legitymacja do wniesienia odwołania i zażalenia
3. Obowiązki i uprawnienia organu w SA
61
1. Spory o właściwość w kpa i op.
2. Stadia w postępowaniu w sprawie wznowienia postępowania w kpa i op.
3. Skarga na przewlekłość postępowania sądowo-administracyjnego.
62
1. Zawieszenie postępowania administracyjnego i podatkowego
2. Zakres zastosowania ustawy egzekucyjnej
3. Zastosowanie sankcji wzruszalności w SA
63
1. Właściwość w kpa
2. Zaskarżalność postanowień do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
3. Wierzyciel.
64
1.Sytaucja zobowiązanego w post egz.
2.Prawo zażalenia i prawo odwołania w kpa i op.
3.Rozstrzyganie sporów kompetencyjnych w kpa i op.
zestaw chyba 9
1. Instytucja przywrócenia terminu
2. Decyzja wadliwa a decyzja nieistniejąca
3. roszczenia odszkodowawcze w postępowaniu sądowoadministracyjnym
Zestaw 10
1.Przesłanki przyznania jednostce statusu strony postępowania administracyjnego
2.Przedmiot i podstawy skargi kasacyjnej w postępowaniu sądowoadministracyjnym
3.Dopuszczalność administracyjnego postępowania egzekucyjnego
Zestaw 8
1.Reprezentacja strony w postępowaniu administracyjnym i podatkowym
2.Postępowanie w sprawie o wznowienie postępowania sądowoadministracynego
3.Środki zaskarżenia w postępowaniu w sprawie wydawania zaświadczeń
Zestaw 27
1.Pojęcie i struktura decyzji administracyjnej
2.dopuszczalność dowodów w postępowaniu sądowoadministracyjnym
3.stosunek postępowania skargowo wnioskowego do postępowania administracyjnego
Zestaw 13
1.Rodzaje właściwości organów orzekających w postępowaniu administracyjnym i podatkowym.Sposób ustalania
2.Postępowanie rozpoznawcze przed WSA
3.Stosunek administracyjnego postępowania egzekucyjnego do postępowania administracyjnego
36:
1.umorzenie postępowania egzekucyjnego,
2.wyłączenie w postępowaniu egzekucyjnym i sądówce
3.skarga na postanowienie do wsa
1.Wpływ prawa ustrojowego na instytucje procesowe postępowania administracyjnego
2.Granice samokontroli organu odwoławczego
3.Rodzaje zarzutu
Moc skargi do WSA
pozostalych nie pamietam dokladnie,
współzalezność prawa materialnego z procesowym, nie wiem dokladnie
coś o zarzutach na zawieszenie postepowania
zestaw 57
1.Miejsce przesluchania stron w post. adm. i podatkowym
2.Zasady pokrywania koszów w postępowaniu sądowo administracyjnym
3.Zakres podmiotowy w post. egz.
1.umorzenie postępowania administracyjnego
2.granice konkurencyjności nadzwyczajnych trybów postepowania administracyjnego i podatkowego
3.Skarga na akty......... do WSA
Umorzenie postępowania administracyjnego
2. Granice konkurencyjności trybów nadzwyczajnych w p.s.a. oraz p.p.
(czy jakoś tak)
3. Skarga na akty nadzoru do W.S.A.
zawieszenie post. w op i kpa
2. rozpoznanie skargi kasacyjnej
3. koszty w egz.
Zasady postępowania egzekucyjnego
Zawieszenie postępowania sądowo administracyjnego
Domniemanie prawidłowości decyzji administracyjnej
Zestaw 23.
1. Zagadnienie sporów pomiędzy administracją publiczną a sądami powszechnymi. Aktualne rozwiązania.
2. Forma postępowania rozpoznawczego w postepowaniu przed w.s.a.
3. Wspołdziałanie Rzeczypospolitej Polskiej z państwem obcym w zakresie administracyjnego postepowania egzekucyjnego.
1.Zakres zastosowania ogólnego postępowania administracyjnego.
2. Granice skuteczności WSA
3. Wzruszalność decyzji administracyjnej w postępowaniu ogólnym i szczególnym.
Zdolność świadka i biegłego w PA.
2. Postępowanie odwoławcze przed organem II Instancji
3. Egzekucja z tytułów obcych
4. Organizacja społeczna i jej pozycja w postępowaniu administracyjnym
5. Metody ustalania właściwości sądu administracyjnego. Regulacja zawarta
w ustawie prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
6. Metody ustalania właściwości sądu administracyjnego. Regulacja zawarta w
ustawie prawo o ustroju sądów administracyjnych.
7. Niedopuszczalność egzekucji
8. System zasad w postępowaniu administracyjnym
9. Tryb składania skargi do WSA i gwarancje skuteczności wniesienia.
10. Sytuacja osoby trzeciej w postępowaniu egzekucyjnym.
11. Decyzja administracyjna i jej struktura.
12. Przesłanki wznowienia postępowania sądowo-administracyjnego i jego zakres przedmiotowy
13.Umorzenie postępowania egzekucyjnego.
14. Kontrola prokuratorska w k.p.a.
15. Dopuszczalność skargi w postępowaniu przed sądami administracyjnymi
16. Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym i postępowaniu przed
sądami administracyjnymi
17. Forma wszczęcia postępowania w pa i op.
18. Dopuszczalność dowodu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi
19. Nadzór w postępowaniu egzekucyjnym
20. Postanowienie o przekazaniu, postanowienie o zwrocie w postępowaniu
ogólnym i szczególnym
21. Obalenie prawomocności orzeczeń sądu administracyjnego
22. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego
23. Czynności weryfikacyjne postępowania skargowego
24. Wymagania formalne podania, skutki braku.
25. Legitymacja skargi do WSA.
26. Geneza polskiego prawa o postępowaniu administracyjnym
27. Granice rozporządzalności prawem odwołania i zażalenia.
28. Zasady pokrywania koszów w postępowaniu administracyjnym
29. Wywłaszczenie praw nabytych.
30. Zasada pisemności
31. Zawieszenie i umorzenie w psa.
32. Pojęcie kodyfikacji pa
33. Przesłanki uchylenia decyzji, postanowienia w trybie wznowienia postępowania
34. Prawomocność orzeczeń sądu admin. Granice powagi rzeczy osądzonej
35. Przesłanki dopuszczalności ugody.
36. Relacje między weryfikacją w trybie administracyjnym i na drodze sądowej.
37. Zakres stosowania postępowania skargowo-wnioskowego.
38. Właściwość delegacyjna w post. adm. i podatkowym.
39. Decyzja nieistniejąca
40. Roszczenia odszkodowawcze w pa lub psa
41. Właściwość instancyjna. Sposób ustalenia
42. Instytucja nadzoru i instytucja odwołalności w postępowaniu admin i podat.
44. Właściwość organów w pa i op (pojęcie, rodzaje, sposób ustalenia, skutki naruszenia)
45. Postanowienia zaskarżalne do WSA (egzekucja i zabezpieczenie też)
46. Wierzyciel w postępowaniu egzekucyjnym.
47. Koncepcja legitymacji strony w doktrynie i kpa.
48. Moc skargi do sądu admin.
49. Granice postępowania rozpoznawczego w postępowaniu odwoławczym.
50. Pojęcie i klasyfikacja dowodów.
51. Relacje między trybem zwykłym i nadzwyczajnym
52. Formy postępowania rozpoznawczego przez WSA
53. Domniemanie prawidłowości decyzji
54. Prawo pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym
55. Stosunek postępowania skargowo-wnioskowego do orzekającego
56. Kompetencja ogólna organów administrujących
57. Przesłanki przywrócenia terminu w postępowaniu sądowoadministracyjnym
58. Środki zaskarżenia w postępowaniu w sprawie wydawania zaświadczeń
59. Skarga na bezczynność organu administracji
60. Sankcja nieważności w odwołaniu, dopuszczalność
61. Nieważność orzeczenia w postępowaniu sądowoadministracyjnym
62. Pojęcie postępowania administracyjnego ( tryby/stadia/rodzaje )
63. Postępowanie wstępne w postępowaniu sądowoadministracyjnym.
64. Zarzut
65. Kontrola zewnętrzna - rozstrzyganie sporów o właściwość między organami
administracji publicznej a sądami powszechnymi.
66. Kontrola wykonania decyzji przez organ
67. Zbieg egzekucji
68. Wpływ postępowania cywilnego na administracyjne
69. Granice rozpoznania w skardze do WSA a granice rozpoznania w skardze
kasacyjnej
70. Ochrona wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym przed bezczynnością
organu egzekucyjnego
71. Rodzaje ochrony strony w pa i op
72. Skarga na niewykonanie wyroku WSA
73. Zasada wyboru środka egzekucyjnego
74. Moc dowodowa dokumentów prywatnych w pa i op (sposób obalenia,przeciwdowód)
75. Skarga na akty prawa miejscowego i uchwały
76. Formy współpracy z państwami zagranicznymi
77. Funkcja ochronna
78. Przesłanki nieważności decyzji w pa i op
80. Obowiązek współdziałania organów, skutki nieprzestrzegania.
81. Wymogi formalne skargi do WSA/NSA i konsekwencje braków
82. Postępowanie zabezpieczające
83. Wielość stron a współuczestnictwo formalne
84. Roszczenia odszkodowawcze w postępowaniu administracyjnym
85. Właściwość WSA i NSA
86. Instytucje służące realizacji zasady szybkości postępowania w kpa i op. Obrona
strony przed bezczynnością organu
87. Unieważnienie prawomocnych orzeczeń sądów administracyjnych
88. Zasady postępowania dowodowego.
89. Granice rozpoznania skargi kasacyjnej
90. Środki zaskarżenia na drodze sądowej w postępowaniu egzekucyjnym
91. Instytucje realizacji zasady prawdy obiektywnej w kpa i op
92. Granice rozporządzalności prawem skargi w postępowaniu sądowo-administracyjnym
93. Tytuł wykonawczy
94. Zakres postępowania administracyjnego ogólnego i przesłanki jego wyznaczenia
95. Skarga kasacyjna a zażalenie w postępowaniu sądowo-administracyjnym.
96. Tytuł egzekucyjny w postępowaniu egzekucyjnym
97. Relacja między trybami nadzwyczajnymi
98. Gwarancje wykonania orzeczenia
99. Strona a podmiot na prawach strony
100. Rozprawa w postępowaniu administracyjnym i podatkowym. Tryb organizacji i przeprowadzenia.
101. Pojęcie i klasyfikacja środków zaskarżenia.
102. Reprezentacja stron w postępowaniu sądowo-administracyjnym.
103. Rozstrzyganie sporów kompetencyjnych w kpa i op
104. Prawo odwołania i zażalenia w kpa i op
105. Sytuacja zobowiązanego w pe
106. Umorzenie postępowania administracyjnego
107. Legitymacja do skargi kasacyjnej. Przymus zastępstwa.
108. Postępowanie administracyjne ogólne a szczególne.
109. Teoria wadliwości decyzji. System weryfikacji.
110. Samokontrola a mediacja w postępowaniu sądowo-administracyjnym.
111. Wyłączenie pracownika, organu, członka org.
112. Postępowanie rozpoznawcze w kpa.
113. Zasada zagrożenia, konsekwencje prawne naruszenia
114. Doręczenia w kpa i op.
115. Usunięcie wad nieistotnych
116. Formy postępowania wyjaśniającego w kpa i op
117. Sytuacja, stosunek egzekucji administracyjnej i sądowej (chodziło o zbieg)
118. Zakaz reformationis in peius w kpa i sądowoadministracyjnym
119. Koncepcja legitymacji procesowej w doktrynie
120. Zasada zagrożenia. Konsekwencje prawne naruszenia
121. Dopuszczalność/Niedopuszczalność skargi do WSA
122. Przedmiot trybów nadzwyczajnych
123. Instytucje wyznaczające kompetencję szczególną
124. Zasada czynnego udziału stron. Wyjątki i skutki naruszenia.
125. Środki bezwzględnie suspensywne w pa i op
126. Postanowienia WSA, zaskarżalność, wyjątki
127. Funkcja prewencyjna i represyjna postępowania administracyjnego albo sądowego
128. Skarga do WSA na akty nadzoru
129. Postępowanie w sprawie wydawania zaświadczeń
130. Strona, a podmiot na prawach strony
131. Rodzaje wyroków WSA i ich podstawy prawne
132. Postępowanie egzekucyjne uproszczone
133. Decyzja ostateczna a prawomocna
134. Prawomocne orzeczenie sądu admin. a tryby nadzwyczajne w postęp. Admin
135. Funkcje prawa administracyjnego procesowego ze względu na porządek prawny.
136. Uchylenie lub zmiana decyzji prawidłowej lub dotkniętej wadą niekwalifikowaną
137. Podstawy skargi kasacyjnej. Wymogi materialne - konsekwencje ich braku.
138. Terminy. Pojęcie i rodzaje. Sposób obliczania i konsekwencje uchybienia dla
stron i organu.
139. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji.
140. Moc środków odwoławczych w egzekucji (rodzaje zarzutów i ich moc)
141. Tryby usuwania wad nieistotnych
142. Skarga na inne akty i czynności WSA
143. Koszty i opłaty w pa i op
144. Legitymacja do wniesienia odwołania i zażalenia
145. Obowiązki i uprawnienia organu w psa
146. Oświadczenie stron a przesłuchanie strony
147. Orzeczenia NSA
148. Koszty egzekucji
149. Definicja i struktura postanowienia
150. Sankcja nieważności w wyrokach WSA
151. Wszczęcie postępowania egzekucyjnego
152. Instytucja ochrony trwałości decyzji
153. Zakres i przesłanki skargi na bezczynność do WSA
154. Stosunek postępowania egzekucyjnego do orzekającego.
155. Moc dowodów w pa i op
156. Organ egzekucyjny - rodzaje właściwości, sposób ustalenia
157. Wymogi podania w postępowaniu administracyjnym i podatkowym.
Konsekwencje niedochowania.
158. Konstrukcja legitymacji do złożenia skargi do WSA.
159. Prokurator w kpa
160. Niedopuszczalność skargi do WSA
161. Zarzut w postępowaniu egzekucyjnym
162. Domniemanie i uprawdopodobnienie
163. Doręczenie w postępowaniu administracyjnym i sądowo-administracyjnym
164. Obowiązki i uprawnienia organu w sa
165. Spory o właściwość w kpa i op.
166. Stadia w postępowaniu w sprawie wznowienia postępowania w kpa i op.
167. Skarga na przewlekłość postępowania sądowo-administracyjnego.
168. Zawieszenie postępowania administracyjnego i podatkowego
169. Zakres zastosowania ustawy egzekucyjnej
170. Właściwość w kpa
171. Wierzyciel.
172. Sytuacja zobowiązanego w post egz.
173. Prawo zażalenia i prawo odwołania w kpa i op.
174. Podstawy zaskarżalności postanowienia w postępowaniu sądowoadministracyjnym
175. Podstawy zaskarżalności postanowienia w postępowaniu sądowoadministracyjnym
176. Przesłanki negatywne w trybach nadzwyczajnych.
177. Ochrona skarżącego w postęp
178. Zaskarżalność decyzji do WSA
179. Środki administracyjnej obrony w postępowaniu egzekucyjnym
180. Zastosowanie sankcji wzruszalności w SA
181. Zaskarżalność postanowień do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
182. Wyjątki od związania skargą kasacyjną
oświadczenie strony w postępowaniu administracyjnym i podatkowym.
2. rozporządzalność prawem odwołania.
3. postępowanie egzekucyjne a postępowanie zabezpieczające.
4. zawieszenie postępowania sądowoadministracyjnego.
5. wpływ postępowania cywilnego na administracyjne.
6. etapy postępowania odwoławczego.
Wszczęcie post.administracyjnego ogólnego. Forma wszczęcia.
2. Wywłaszczenie praw nabytych.
3. Zawieszenie post. sądowoadministracyjnego.
Umorzenie postepowania administracyjnego
Stadia postepowania odwoławczego
Wpływ postepowania cywilnego na postepowanie administracyjne(podatkowe)
Reprezentacja Strony w KPA i PP .
Postępowanie w sprawie wznowienia postępowania sądowoadm.
Środki zaskarżenia w postępowaniu w sprawie wydania zaświadczenia .
49
1.Pojęcie i rodzaje postanowień.
2.Zakres obowiązywania ustawy o post. egz.
3.Wniesienie skargi do wsa na podstawie ustaw szczególnych.
52
1.Termin w kpa i op(rodzaje , sposoby ustalenia , uchybienie terminowi , konsekwencje)
2.Granice rozporządzalności odwołaniem w postęp.odwoławczym
3.Tytuł wykonawczy
Postępowanie administracyjne ogólne a szczególne.
2. Ochrona osoby trzeciej w egzekucji.
3. Rodzaje wyroków w.s.a.
1. Geneza postępowania administracyjnego w Polsce.
2. Właściwość sądów administracyjnych kontroli decyzji w uznaniu administracyjnym (pytanie było troszkę inaczej sformułowane)
3. Zakres podmiotowy obowiązywania ustawy o postępowaniu egzekucyjnym.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
1/1. Zdolnosc swiadka i bieglego w postepowaniu administracyjnym
Swiadkiem jest osoba fizyczna, ktora w postepowaniu dotyczacym praw lub obowiazkow innego podmiotu sklada zeznania o faktach spostrzezonych lub o faktach, o ktorych otrzymala wiadomosc od innych osob.
Zdolnosc wystepowania w charakterze swiadka maja tylko osoby fizyczne posiadajace wiadomosci o faktach, majacych znaczenie dla ustalenia stanu faktycznego w danej sprawie.
Zdolnosc do wystepowania w charakterze swiadka jest ograniczona przyczynami faktycznymi i prawnymi, co wynika z przepisw k.p.a.
- przyczyny faktyczne: swiadkiem nie moze byc osoba niezdolna do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzezen. Ocena tej zdolnosci nalezy do organu orzekajacego w sprawie, a w przypadku korzystania z instytucji pomocy prawnej- do organu przyjmujacegozeznaniua swiadka.
Osoba niepelnoletnia jezeli jest zdolna do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzezen to moze byc swiadkiem.
- przyczyny prawne: swiadkiem nie moze byc:
- osoba obowiazana dop zachowania tajemnicy panstwowej i sluzbowej, co do okolicznosci objetych tajemnica jezeli nie zostaly zwolnione od zachowania tej tajemnicy, w trybie okreslonym obowiazujacymi przepisami,
- duchowni, co do faktow objetych tajemnica spowiedzi.
Osoba fizyczna, do ktorej nie maja zastosowania powyzsze ograniczenia ma prawny obowiazek wystepowania w charakterze swiadka. Wykonanie tego obowiazku jest ograniczone przez wprowadzenie instytucji odmowy zeznan i prawa odmowy odpowiedzi na pytanie.
Prawo odmowy zeznan przysluguje:
1. malzonkowi strony (takze po ustaniu malzenstwa)
2. wstepnym
3. zstepnym
4. rodzenstwu strony oraz jej powinowatym pierwszego stopnia
5. osobom pozostajacymn ze strona w strosunku przysposobienia, opieki lub kurateli (takze po ustaniu przysposobienia, opieki i kurateli).
Prawo odmowy odpowiedzi na pytanie przysluguje swiadkowi w przypadku, gdy odpowiedz moglaby narazic jego lub jego bliskich (patrz powyzej) na odpowiedzialnosc karna, hanbe lub bezposrednia szkode majatkowa albo spowodowac naruszenie obowiazku zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej.
Bieglym nazywamy osobe fizyczna powolana do udzialu w postepowaniu dotyczacym innego podmiotu, w celu wydania opinii dotyczacej stanu faktycznego w danej sprawie, ze wzgledu na posiadana wiedze frachowa w danej dziedzinie.
Przeslankami zdolnosci do wystepowania w charakterze bieglego sa:
- przeslanka pozytywna: posiadanie wiadomosci specjalnych
- przeslanki negatywne: zwiazek bieglego z dana sprawa
Biegly podlega wylaczeniu od udzialu w postepowaniu w sprawie na tych samych zasadach co pracownik organu administracji publicznej, czyli wtedy gdy:
1. jest strona, albo pozostaje ze strona w takim stosunku prawnym, ktory moze miec wplyw na jego prawa lub obowiazki
2. strona jest jego malzonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia (takze po ustaniu malzenstwa)
3. strona jest osoba zwiazana z nim z tytulu przysposobienia, opieki lub kurateli (takze po ustaniu przysposobienia, opieki lub kurateli)
4. juz byl swiadkiem, bieglym, przedstawicielem strony, przedstawicielem osob wymienionych w pkt 2 i 3.
5. uczestniczyl w wydaniu decyzji organu nizszej instancji, ktora zostala zaskarzona
6. jego udzial byl powodem wdrozenia przeciw niemu dochodzenia sluzbowego, postepowania dyscyplinarnego lub karnego
7. strona jest jego przelozony sluzbowy
Biegly podlega wylaczeniu od udzialu w postepowaniu w sprawie takze, gdy zostanie uprawdopodobnione istnienie innych okolicznosci, ktore moga wywolac watpliwosci co do jego bezstronnosci.
1/2. Decyzja organu odwolawczego w postepowaniu administracyjnym i ordynacji podatkowej
Jednym z rozstrzygniec organu odwolawczego sa decyzje kasacyjne, mozna wyroznic ich dwa typy:
1. decyzja kasacyjna typowa- konczaca rozpatrzenie sprawy
2. decyzja kasacyjna powodujaca przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji
Ad. 1
Istota tej decyzji polega na tym, ze organ odwolawczy uchyla decyzje organu I instancji, nie rozstrzygajac sprawy pod wzgledem merytorycznym.
Wydawanie takich decyzji jest ograniczone do przypadkow, gdy brak bylo podstaw prawnych do merytorycznego rozpoznania danej sprawy w ogole badz nie bylo tych podstaw do rozpatrzenia jej w drodze postepowania administracyjnego czy tez tylko w drodze postepowania administracyjnego okreslonego rodzaju, np. decyzja organu I instrancji zostala wydana bez podstawy prawnej.
Organ odwolawczy jest obowiazany w takim przypadku decyzje uchylic i umorzyc postepowanie w sprawie.
Organ odwolawczy jest obowiazany w kazdym przypadku rozpoznac merytorycznie sprawe, ktorej dotyczy zaskarzona decyzja, ale nie zawsze bedzie on obowiazany do merytorycznego rozstrzygniecia sprawy.
W postepowaniu podatkowym nalezy wyroznic takze typowa decyzje kasacyjna ale niezawierajaca orzeczenia o umorzeniu postepowania. W razie gdy organ odwolawczy stwierdzi, ze decyzja zostala wydana z naruszeniem przepisow o wlasciwosci, uchyla w calosci decyzje organu I inbstancji, a sprawe przekazuje do rozpatrzenia wlasciwemu organowi I instancji.
Ad. 2
Taki typ decyzji stosuje sie gdy organ odwolawczy stwierdzi istnienie podstaw do mertytorycznego rozstrzygniecia danej sprawy indywidualnej.
Dopuszczalnosc wydania przez organ odwolawczy tego typu decyzji kasacyjnej jest ograniczona, przez to ze przyjmuje jako przeslanke do wydania tego typu decyzji okreslony zakres czynnosci postepowania wyjasniajacego.
Organ odwolawczy moze wydac decyzje kasacyjna i przekazac sprawe do ponownego rozpatrzenia, gdy postepowanie w I instancji zostalo przeprowadzone z razacym naruszeniem norm prawa procesowego, zatem gdy:
1. organ I instancji nie przeprowadzil postepowania wyjasniajacego.
2. postepowanie wyjasniajace zostalo przeprowadzone, ale w razacy sposob naruszono w nim przepisy procesowe.
Postepowanie odwolawcze moze zakonczyc sie decyzja o umorzeniu postepowania odwolawczego, gdy postepowanie to stalo sie bezprzedmiotowe, a zatem gdy przedmiotem zaskarzenia nie byla decyzja nieostateczna, a inna czynnosc lub decyzja ostateczna, w razie gdy osoba wnoszaca odwolanie nie ma w sprawie interesu prawnego, w razie smierci strony, gdy sprawa administracyjna ma character scisle zwiazany ze strona I nie przechodza prawa na nastepcow prawnych, gdy cofniecie odwolania przez strone uznano za skuteczne przez organ odwolawczy, gdy brak wlasciwosci organu odwolawczego do rozpoznania odwolania.
Decyzja o umorzeniu postepowania odwolawczego powoduje, ze zaskarzona decyzja organu I instancji, juz jako ostateczne rozstrzygniecie sprawy pozostaje w obrocie prawnym.
1/3. Egzekucja z tytulow obcych
W tym zakresie egzekucji administracyjnej zostaly poddane naleznosci pieniezne z tytulu:
1. zwrotow, interwencji i innych srodkow bedacych czescia systemu calkowitego lub czesciowego finansowania Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji lub Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarow Wiejskich, lacznie z sumami, ktore maja byc pobrane w zwiazku z tymi dzialaniami.
2. Oplat i innych naleznosci przewidzianych w ramach wspolnej organizacji rynku UE dla sektora cukru
3. naleznosci przywozowych
4. naleznosci wywozowych
5. podatku od towarow i uslug
6. podatku akcyzowego
7. podatku od dochodu lub podatku od majatku
8. podatku od skladek ubezpieczeniowych
9. Odsetek, kar i grzywien administracyjnych, kosztow I innych naleznosci z wylaczeniem wszelkich sankcji o charakterze karnym okreslonych w prawie panstwa udzielajacego pomocy.
2/1. Organizacja spoleczna i jej pozycja w postepowaniu administracyjnym
Przez pojecie organizacji spolecznej rozumie sie organizacje zawodowe, samorzadowe, spoldzielcze i inne organizacje spoleczne.
K.p.a przewiduje mozliwosc uzyskania przez organizacje spoleczna statusu podmiotu na prawach strony, co skutkuje uzyskaniem przez nia praw procesowych strony.
Przyznanie takiego statusu uzaleznione jest od spelnienia lacznie dwoch przeslanek:
1. jest to uzasadnione celami statutowymi organizacji
2. zachodzi potrzeba ochrony interesuy spolecznego
Ocena spelnienia powyzszych porzeslanek nalezy do organu orzekajacego w sprawie oraz w razie odmowy uwzglednienia zadania- do sadu administracyjnego.
Organizacja spoleczna ma nastepujace prawa procesowe:
1. zadania wszczecia postepowania w indywidualnej sprawie (tylko gdy przepisy prawa materialnegho przewiduja wszczecie postepowania z urzedu)
2. dopuszczenia jej do juz toczacego sie postepowania (niezaleznie od tego czy postepowanie zostalo wszczete z urzedu czy na wniosek strony)
Wszczecie postepowania z urzedu oraz dopuszczenie organizacji spolecznej do postepowania nastepuje w drodze postanowienia.
Na postranowienie odmowne o wszczeciu postepowania organizacja moze wniesc zazalenie, a nastepnie skarge do sadu administracyjnego.
Organizacja spoleczna dopuszczona juz do postepowania ma prawa strony. Organy administracji publicznej maja obowiazek powiadomienia organizacji spolecznej o wszczeciu postepowania w sprawie innej osoby, jesli organ ten uzna, ze organizacja moze byc zainteresowana udzialem w tym postepowaniu ze wzgledu na swoje cele statutowe i interes spoleczny.
Organizacja spoleczna moze za zgoda organu administracji publicznej przedstawic swoj poglad w sprawie, wyrazony w uchwale lub oswiadczeniu jej organu statutowego, jednak w takiej sytuacji nie ma ona praw procesowych strony.
2/2. Metody ustalania wlasciwosci sadu administracyjnego. Regulacja zawarta w ustawie- Prawo o postepowaniu przed sadami administracyjnymi
W legislacji stosowane sa dwie metody okreslania wlasciwosci sadow administracyjnych:
1. klauzula generalna, ktora polega na tym, ze w zasadzie do wlasciwosci sadow administracyjnych naleza wszystkie sprawy, o ile wyraznym przepisem prawa nie sa spod niej wylaczone. Klauzula generalna jest zazwyczaj uzupelniona enumeracja negatywna wyjatkow.
2. enumeracja pozytywna, polega na tym, ze do wlasciwosci sadow administracyjnych naleza wylacznie sprawy poddane tej wlasciwosci wyraznym przepisem prawa.
Ustawa- Prawo o postepowaniu przed sadami administracyjnymi nie wprowadza jednolitej metody okreslenia wlasciwosci sadow administracyjnych. Stosowane metody sa rozne w zaleznosci od rodzaju skarg.
2/3. Niedopuszczalnosc egzekucji
Dopuszczalnosc egzekucji jest wyznaczona przeslankami podmiotowymi i przedmiotowymi.
Zbadanie perzeslanek podmiotowych pozwala ustalic czy przepisy prawa dopuszczaja prowadzenie egzekucji administracyjnej wobec okreslonej osoby. Ograniczeniem podmiotowym jest wylaczenie osob korzystajacych z przywilejow lub immunitetow dyplomatycznych, ktore nie podlegaja orzecznictwu polskich organow administracji publicznej.
Niedopuszczalnosc egzekucji ze wzgledow przedmiotowych bedzie miala miejsce wtedy, gdy dany obowiazek jest wykonywany w trybie egzekucji sadowej, gdy obowiazek wynika z decyzji nieistniejacej w obrocie prawnym, gdy jego podstawa jest decyzja nieostateczna niepodlegajaca natychmiastowemu wykonaniu.
Jezeli organ egzekucyjny ustali, ze obowiazek nie podlega egzekucji administracyjnej, podejmuje postanowienie o niedopuszczalnosci egzekucji i zwraca wierzycielowi tytul wykonawczy.
Na postranowienie organu egzekucyjnego o zwrocie sluzy wierzycielowi, niebedacemu jednoczesnie organem egzekucyjnym, zazalenie.
3/1. System zasad w postepowaniu administracyjnym
Zasady ogolne postepowania administracyjnego znalazly sie w tekscie pierwotnym kodesku wraz z przepisami o zakresie jego mocy obowiazujacej, a przy nowelizacji w 1980r. zamieszczono je w osobnym rozdziale.
Zasady ogolne wprowadzone do k.p.a byly poczatkowo traktowane jako odnoszace sie do zagadnien majacych doniosle znaczenie dla calej dzialalnosci organow administracji. Sa one zasadami ogolnymi w tym sensie, ze sa to przpisy wspolne dla calosci postepowania administracyjnego.
Istotna role w pojmowaniu i znaczeniu zasad odegralo orzecznictwo NSA, ktore potraktowalo je jako niosace w sobie tresci o charakterze oglnym, ale o pelnej mocy normatywnej- "Zasady ogolne postrepowania administracyjnego sa integralna czescia przepisow regulujacych procedure administracyjna i sa dla organu administracji wiazace na rowni z innymi przepisami procedury".
W postepowaniu administracyjnym obowiazuja zasady wywiedzione z przepisow Konstytucji RP oraz z ratyfikowanej przez Polske Europejskiej konwencji o ochronie praw czlowieka i podstawowych wolnosci. Z tymi zasadami albo lacza sie bezposrednio swoja trescia zasady ogolne k.p.a albo dopelniaja je z racji przystosowania do celow i toku czynnosci postepowania administracyjnego.
Zasada o charakterze naczelnym, wywodzona z przepisow Konstytucji jest zasada demokratycznego panstwa prawnego, traktowana jako zrodlo dwoch zasad: prawa do procesu i prawa do sadu.
Zasada praworzadnosci stanowi o jednolitosci podstaw prawnych dzialania calej administracji publicznej, jak rowniez o ustaleniu pojecia prawa i jego zrodel.
Do zakresu granic stosowania prawa nalezy odniesc zasade proporcjonalnosci, sluzaca ograniczeniu ingerencji administracji w sfere praw jednostki.
Zasada rownosci wobec prawa naklada obowiazek jednakowego traktowania wszystkich podmiotow znajdujacych sie w tej samej sytuacji prawnej.
Nalezy takze wskazac cztery zasady konstytucyjne o bardzo szczegolowym charakterze:
1. prawo do sprawiedliwego, jawnego i szybkiego procesu
2. prawo do ochrony dobr osobistych
3. prawo wnoszenia petycji, skarg i wnioskow do organow wladzy publicznej
4. zasade dwuinstancyjnosci postepowania administracyjnego
Z art. 6 Europejskiej konwencji o ochronie praw czlowieka i podstawowych wolnosci wywodzi sie prawa jednostki, ktre maja odpowiednie zastosowanie do postepowania przed organami administracji publicznej. Wymienia sie piec praw do:
1. procesu przed organem administracyjnym, a nastepnie sporu w procesie przed sadem
2. zalatwienia sprawy w szybkim terminie (rozsadnym)
3. uzyskania szybkiej i wyczerpujacej informacji prawnej
4. realnych mozliwosci obrony swych praw i interesow
5. czynnego udzialu w postepowaniu osobistym lub przez pelnomocnika
Pralament Europejski uchwalil w 2001r. Europejski Kodeks Dobrej Administracji ktory w 27 art. wprowadzil wiele ogolnych zasad obowiazujacych urzednikow w toku czynnosci administracyjnych i w kontaktach z uczestnikami postepowania.
Lista zasad ogolnych nie jest jednakowa- autorzy podaja odminna ich liczbe, rozne nazwy oraz zroznicowane kryteria klasyfikacji.
W charakterystyce zasad ogolnych mozna przyjac ich klasyfikacje wyrozniajaca dwie grupy ze wzgledu na znaczenie w stosowaniu prawa przez organy administracji publicznej. Podstawowe kryterium stanowi pojecie praworzadnej decyzji stosowania prawa.
Klasyfikacja zasad ogolnych postepowania administracyjnego:
A. Zasady idei stosowania prawa:
1. pierwotne:
a. praworzadnosci dzialania organu administracji publicznej i dbalosci o praworzadne dzialanie stron i uczestnikow postepowania
b. prawdy obiektywnej
c. uwzglednienia w postepowaniu i zalatwianiu spraw interesu spolecznego i slusznego interesu jednostki
d. czynnego udzialu stron w postepowaniu
2. pochodne:
a. poglebiania zaufania obywateli do organow panstwa
b. dwuinstancyjnosci postepowania
c. trwalosci decyzji administracyjnej
d.sadowej kontroli decyzji administracyjnych
B. Zasady kultury administrowania:
1. kultury administrowania:
a. wplywu wychowawczego na obywateli
b. przekonywania
c. udzielenia informacji faktycznej i prawnej stronom oraz niezbednej informacji prawnej stronom i uczestnikom postepowania
d. ugodowego zalatwiania spraw o spornych interesach stron
2. techniczno- procesowe:
a. szybkosci i prostoty postepowania
b. pisemnosci
3/2. Tryb skladania skargi do wojewodzkiego sadu administracyjnego i gwarancje skutecznosci wniesienia
P.p.s.a powrocila do trybu posredniego skladania skarg, ktory byl juz przyjety w ustawie o Naczelnym Sadzie Administracyjnym oraz o zmianie ustawy- Kodeks postepowania administracyjnego.
"Skarge do sadu administracyjnego wnosi sie za posrednictwem organu, ktorego dzialanie lub bezczynnosc sa przedmiotem skargi".
Organ nie jest wlasciwy do podjecia czynnosci sprawdzajacych dopuszczalnosc skargi, legitymacje skarzacego czy spelnienie wymagan formalnych, jest on obowiazany przekazac skarge sadowi wraz z aktami sprawy i odpowiedzia na skarge w terminie 30 dni od dnia jej wniesienia.
Tryb posredni skladania skarg wymagal ustanowienia gwarancji wypelnienia przez organ obowiazku przekazania sadowi skargi.
P.p.s.a ustanowiła 4 rodzaje gwarancji wykonania obowiązku przez organ:
1. wymierzenie przez sad, na wniosek skarżącego, grzywny organowi w wysokości dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisow. Postanowienie o nałożeniu grzywny może być wydane na posiedzeniu niejawnym.
2. jeżeli organ nie przekazał skargi sadowi mimo wymierzenia grzywny, sad może na zadanie skarżącego rozpoznać sprawe na podstawie nadesłanego odpisu skargi , gdy stan faktyczny i prawny przedstawiony w skardze nie budzi uzasadnionych wątpliwości
3. zawiadomienie przez skald orzekający lub prezesa sadu organów właściwych do rozpatrzenia petycji, skarg i wniosków o rażących przypadkach naruszenia obowiązków przez organ
4. możliwość rozpoznania sprawy w trybie uproszczonym.
3/3. Sytuacja osoby trzeciej w postępowaniu egzekucyjnym
Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji reguluje sytuacje prawna osoby trzeciej.
W tym zakresie można wyróżnić sytuacje:
1. gdy osoba trzecia jest zainteresowana wszczęciem postępowania egzekucyjnego, które nie zostało podjęte.
W u.p.e.a nie zostały przyjęte jednolite rozwiązania, gdyż zakres uprawnień osoby trzeciej jest różny w zależności od tytułu egzekucyjnego:
- jeżeli obowiązek wypływa z orzeczenia sadowego, orzeczenia innego organu lub bezpośrednio z przepisu prawa, gdy organ lub instytucja bezpośrednio zainteresowana lub powołana do czuwania nad wykonaniem obowiązku nie podejmie czynności w celu wszczęcia egzekucji lub takiej jednostki brak, osoba trzecia nabywa status wierzyciela.
- jeżeli obowiązek wynika z innych tytułów egzekucyjnych (np. decyzji), osoba, której interes prawny lub faktyczny został naruszony w wyniku niewykonania obowiązku , oraz organ zainteresowany wykonaniem obowiązku maja prawo skargi na bezczynność wierzyciela do organu wyższego stopnia. Na postanowienie o oddaleniu skargi służy zażalenie. W takich przypadkach osoba nie nabywa statusu wierzyciela, a może bronić się tylko składając skargę.
2. dotyczącą obrony osoby trzeciej przed egzekucja skierowana do rzeczy lub prawa majątkowego, do którego rości sobie prawa.
4/1. Decyzja administracyjna i jej struktura.
Decyzja jest jednostronnym aktem stosowania prawa. Decyzja stosowania prawa obejmuje stosowanie prawa materialnego, prawa procesowego i prawa ustrojowego.
Stanowi instytucje prawną. Decyzja jest określoną czynnością procesową, bo wydaje się ją w postępowaniu administracyjnym, aby wywrzeć skutki w sferze prawa materialnego powodując przekształcenie tego, co było interesem prawnym lub potencjalnym obowiązkiem strony w postępowaniu w prawo nabyte z decyzji lub w obowiązek prawny.
Decyzja podejmowana przez organ administracji publicznej - jest aktem administracyjnym zewnętrznym, a podstawą prawną mogą być tylko i wyłącznie przepisy prawne powszechnie obowiązujące, a więc przepisy ustaw i aktów prawnych wydawanych w wykonaniu delegacji ustawowej.
Decyzja:
→ albo kończy ona sprawę, przez rozstrzygnięcie jej co do istoty ustalając wynik postępowania, którym będzie:
• określenie konsekwencji stanu faktycznego;
• stwierdzenie lub ukształtowanie prawnej pozycji strony/n.
→ albo kończy sprawę w danej instancji przez umorzenie bezpodstawnego postępowania.
→ decyzja może być kierowana tylko do stron postępowania! naruszenie tego wymagania powoduje jej nieważność (art. 156 § 1 pkt 4 k.p.a.).
Forma decyzji:
→ decyzją jest także np. : zezwolenie, pozwolenie, zgoda, koncesja. Nazwa nie jest istotna.
→ niezachowanie wymagań formalnych - powoduje wadliwość ale nie pozbawia rozstrzygnięcia sprawy charakteru decyzji, jeśli jest wymieniony: organ, adresat, rozstrzygnięcie i podpis organu.
→ decyzja powinna zawierać (art. 107 k.p.a.) :
oznaczenie organu administracji publicznej, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji. Decyzja, w stosunku do której może być wniesione powództwo do sądu powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego, powinna zawierać ponadto pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa lub skargi.
→ decyzja może zawierać klauzulę o jej natychmiastowej wykonalności, jeśli wynika to z odrębnych przepisów albo ze stwierdzonej przez organ niezbędności nadania go
,, ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony.'' (art. 108 § 1 k.p.a.).
→ na mocy przepisów odrębnych do decyzji mogą być dołączone:
postanowienia dodatkowe:
warunek zawieszający lub rozwiązujący;
termin ważności decyzji.
do decyzji może być dodane tzw. zlecenie, czyli obowiązek wykonania czynności dodatkowych.
→ uzasadnienie stanowi element składowy decyzji. Można je pominąć gdy: w pierwszej instancji uwzględniono w całości żądanie strony ze względu na bezpieczeństwo państwa i porządek publiczny lub obronność.
→ decyzje są doręczane. Wyjątek to ogłoszenie ustne z utrwaleniem w protokole (art. 109 k.p.a.). Decyzja wiąże organ i strony od daty doręczenia ( art.110 k.p.a.).
→ skutki decyzji:
wiąże ona organ i strony. Obejmuje ją domniemanie ważności, które może być obalone:
przez właściwy organ;
w trybie zwyczajnym lub nadzwyczajnym;
orzeczeniem sądu.
decyzja nieostateczna podlega wykonaniu gdy zostanie opatrzona rygorem natychmiastowej wykonalności. Poza tym, przed upływem terminu na odwołanie wykonana będzie decyzja zgodna z żądaniem wszystkich stron.
decyzja ostateczna podlega wykonaniu, chyba ze organ nadzoru wstrzyma je lub sąd.
4/2. Przesłanki wznowienia postępowania sądowo-administracyjnego i jego zakres przedmiotowy.
→ podstawową instytucją obalenia prawomocnych orzeczeń NSA i WSA jest instytucja wznowienia postępowania. Tworzy ona możliwość prawną ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem sądu, jeżeli zachodzą przyczyny wznowienia postępowania.
→ zakres przedmiotowy - (art. 270 p.p.s.a. ,, W przypadkach przewidzianych w dziale niniejszym można żądać wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym orzeczeniem'').
Dopuszczalne jest wznowienie postępowania gdy:
postępowanie zostało zakończone wyrokiem;
postępowanie zostało zakończone prawomocnym postanowieniem.
Niedopuszczalne jest dalsze wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym orzeczeniem wydanym na skutek skargi o wznowienie postępowania (art. 285 p.p.s.a.).
Wznowienia postępowanie nie można tez żądać po upływie 5 lat od uprawomocnienia się orzeczenia (chyba że strona pozbawiona była możliwości działania lub nie była należycie reprezentowana). Termin ten nie podlega przywróceniu.
→ legitymacja: postępowanie to nigdy nie jest wszczynane z urzędu.
Wznowienia mogą żądać:
strony;
uczestnicy na prawach strony;
prokurator;
RPO
→ przyczyny wznowienia:
jeśli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona, albo jeśli orzekł sędzia wyłączony z mocy ustawy a strona przed uprawomocnieniem nie mogła się domagać jego wyłączenia;
jeśli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, albo nie była należycie reprezentowana, albo była pozbawiona możliwości działania. Nie można żądać wznowienia postępowania, jeśli przed uprawomocnieniem się niemożność działania ustała, albo brak reprezentacji był podniesiony w formie zarzutu albo strona potwierdziła dokonane czynności procesowe.
1 i 2 to podstawy będące przyczynami nieważności.
3) orzeczenie zostało oparte na dokumencie podrobionym, przerobionym, uchylonym wyroku.
4) orzeczenie zostało uzyskane za pomocą przestępstwa (gdy czyn ten ustalono prawomocnym wyrokiem)
5) w razie późniejszego wykrycia okoliczności, dowodu, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy
6) w razie późniejszego wykrycia prawomocnego orzeczenia dotyczącego tej samej sprawy
3 i 6 to tzw. właściwe przyczyny restytucyjne.
7) można tez żądać wznowienia postępowania, gdy TK orzeknie o niezgodności (…) aktu na podstawie którego wydano orzeczenie.
→ termin: 3 miesiące od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia postępowania. jeśli przyczyną było 7) - 1 miesiąc od wejścia w życie wyroku.
→ moc skargi o wznowienie postępowania:
- względnie suspensywna; sąd może wstrzymać wykonanie orzeczenia.
4/3. Umorzenie postępowania egzekucyjnego.
→ następuje z urzędu lub na wniosek wierzyciela lub zobowiązanego.
→ umorzenie postępowania następuje w przypadkach wyliczonych w art. 59 § 1 u.p.e.a. i ma miejsce :
jeżeli obowiązek został wykonany przed wszczęciem postępowania , nie jest wymagalny, został umorzony lub wygasł albo nie istniał;
jeżeli obowiązek został określony niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z decyzji, orzeczenia albo bezpośrednio z przepisu prawa;
gdy zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego;
gdy obowiązek o charakterze niepieniężnym okazał się niewykonalny;
śmierć zobowiązanego, gdy obowiązek jest ściśle związany z jago osobą:
gdy egzekucja jest niedopuszczalna, albo zobowiązanemu nie doręczono upomnienia;
gdy postępowanie zawieszono na wniosek wierzyciela i nie podjęto przed upływem 12 miesięcy;
na żądanie wierzyciela ;
w innych przypadkach przewidzianych w ustawach.
→ umorzyć można także, gdy stwierdzi się, ze uzyskana kwota nie przewyższy wydatków egzekucyjnych.
→ organ umarza postanowieniem. Przysługuje na nie zażalenie.
→ umorzenie powoduje uchylenie dokonanych czynności, chyba ze nastąpiło ono na wniosek wierzyciela, osoby trzecie nie tracą też praw nabytych na ich podstawie.
5/1. Kontrola prokuratorska w k.p.a.
→ prokuraturę stanowią:
Prokurator Generalny oraz podlegli mu prokuratorzy powszechnych i wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury
Prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej- Komisji Ścigania Zbrodni przeciw Narodowi Polskiemu.
→ Prokurator Generalny jest naczelnym organem prokuratury. Funkcje Prokuratora Generalnego sprawuje Minister Sprawiedliwości.
→ prokurator ma prawo żądanie wszczęcia postępowania w celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem art. 182 k.p.a. ,,Prokuratorowi służy prawo zwrócenia się do właściwego organu administracji publicznej o wszczęcie postępowania w celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem.''
→ stan niezgodny z prawem będzie miał miejsce w przypadkach gdy p. materialne nakłada na organ obowiązek wszczęcia postępowania a organ ten pozostaje bezczynny.
→ prokurator ma także prawo przystąpienia do toczącego się postępowania na każdym jego etapie aby zapewnić by zarówno samo postępowanie jak i rozstrzygnięcie było zgodne z prawem. Organ ma też obowiązek zawiadomić prokuratora o wszczętym postępowaniu jeśli uzna, że jego udział w sprawie byłby potrzebny.
Art. 183. § 1. Prokuratorowi służy prawo udziału w każdym stadium postępowania w celu zapewnienia, aby postępowanie i rozstrzygnięcie sprawy było zgodne z prawem.
§ 2. Organ administracji publicznej zawiadamia prokuratora o wszczęciu postępowania oraz o toczącym się postępowaniu w każdym przypadku, gdy uzna udział prokuratora w postępowaniu za potrzebny.
→ od decyzji ostatecznej, prokuratorowi służą dwa środki zaskarżenia:
1) sprzeciw na drodze administracyjnej, 2) skarga na drodze sądowej.
Sprzeciw prokuratora rozpatruje organ właściwy do wszczęcia postępowania w danym trybie nadzwyczajnym. Sprzeciw nie powoduje z mocy prawa wstrzymania wykonania decyzji, jednakże organ do którego sprzeciw wpłyną może to uczynić.
Sprzeciw prokuratora powinien być rozpatrzony w ciągu 30 dni od wniesienia.
5/2. Dopuszczalność skargi w p.s.a. BRAK
5/3. Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym i psa.
Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym.
→ Środki zaskarżenia ze względu na organy do ich rozpatrzenia i rozstrzygnięcia dzieli się na:
środki zaskarżenia służące w drodze administracyjnej oraz
w drodze sądowej.
Ad.1. Do środków tych zaliczmy:
zarzuty,
zażalenie,
skargi
wniosek o wyłączenie spod egzekucji prawa do rzeczy lub innego prawa majątkowego,
żądanie uchylenia lub zmiany, stwierdzenia nieważności postanowienia w trybie kpa.
→ Cechą charakterystyczną środków zaskarżenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym jest to, że nie służą one wyłącznie na postanowienia podejmowane w postępowaniu egzekucyjnym, ale mają na celu zaskarżenie czynności postępowania egzekucyjnego w celu obrony przed egzekucją lub czynnościami postępowania egzekucyjnego, jak i przymuszenie do podjęcia czynności postępowania egzekucyjnego.
→ Mamy 2 rodzaje zarzutu:
jako środek zaskarżenia służący obronie przed egzekucją i przed postępowaniem zabezpieczającym;
jako środek zaskarżenia oszacowania dokonanego przez poborcę skarbowego autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz praw własności przemysłowej oraz jako środek zaskarżenia opisu i oszacowania wartości nieruchomości.
→ Podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji zgodnie z art. 33 u.p.e.a. może być:
wykonanie lub umorzenie w całości albo w części obowiązku, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku;
odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności;
określenie egzekwowanego obowiązku;
błąd co do zobowiązanego;
niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym;
niedopuszczalność egzekucji lub zastosowanego środka egzekucyjnego;
brak doręczenia zobowiązanemu upomnienia;
zastosowanie uciążliwego środka egzekucyjnego;
prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny;
niespełnienie wymogów z art.27
→ W postępowaniu prowadzonym na wniosek innego państwa zobowiązany zgłasza zarzuty dot. zagranicznego tytułu wykonawczego lub należności pieniężnych objętych tym tytułem wykonawczym wyłącznie o władz tego państwa. Organ egzekucyjny wstrzyma postęp. Egzekucyjne z dnie powiadomienia go o rozstrzygnięciu innego państwa.
→ Zarzut służy w fazie wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Nie można posłużyć się tym środkiem w następnych stadiach postępowania ponieważ w nich może się bronić jedynie przez przedstawienie dowodów stwierdzających np. wykonanie obowiązku.
→ Zarzut powinien odpowiadać formie podania oraz zawierać określenie podstawy zarzutu. Termin do złożenia zarzutu to 7 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego.
→ Zarzut ma charakter niedewolutywny, rozpatruje go organ egzekucyjny stosując przepisy kpa. Organ rozpatruje po uzyskaniu stanowiska wierzyciela co do zarzutów, jest ono wiążące dla organu. Może on w określonych sytuacjach wydać postanowienie o niedopuszczalności zarzutu. Na zajęcie stanowiska wierzyciel ma 14 dni od dnia powiadomienia go przez organ egzekucyjny o wniesionych zarzutach, organ wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania egz. do czasu wydania postanowienia w sprawie zgłoszonych zarzutów. Po otrzymaniu stanowiska, organ wydaje postanowienie co do zarzutów. Jeżeli uwzględni, może umorzyć postępowanie lub zastosować mniej uciążliwy środek. Na postanowienie to, zobowiązanemu, oraz wierzycielowi niebędącemu organem przysługuje zażalenie.
→ zarzut na oszacowanie autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz praw własności przemysłowej
na oszacowanie poborcy, zobowiązany może wnieść zarzut wciągu 7 dni od zajęcia.
Jeśli zarzutu zobowiązanego organ egz. zwraca się do do biegłego skarbowego o oznaczenie wartości zajętych praw.
→ zarzut do opisu i oszacowania wartości nieruchomości - mogą go wnosić wszyscy uczestnicy postępowania egz. w terminie 14 dni od ukończenia opisu i oszacowania wartości. Na postanowienie w sprawie opisu i oszacowania służy zażalenie.
Zażalenie.
→ służy na postanowienia, jeśli tak stanowi u.p.e.a. lub kpa.
→ np. na postanowienie w sprawie zarzutów, zastosowanie środka egzekucyjnego, zawieszenie, umorzenie, o odmowie przywrócenia terminu na wniesienie zarzutów (to z kpa)
→ legitymacja: zobowiązany, wierzyciel ( gdy nie jest organem) , uczestnicy, osoby trzecie
→ zażalenie rozpatruje organ odwoławczy( a więc dewolutywność). Termin: 7 dni
→ względnie suspensywne : zarówno org. egzekucyjny i odwoławczy mogą wstrzymać postęp. egz.
Skarga.
na bezczynność w postęp. egz.
osoby trzeciej na bezczynność wierzyciela
na przewlekłość postęp.
-wnosi się ja do organy nadzoru
skarga na czynności wykonawcze
termin : 14 dni od dokonania kwestionowanej czynności
wnosi się ją do organu nadzoru za pośrednictwem org. egz.
względnie suspensywna. Na postanowienie w sprawie skargi - zażalenie( w razie oddalenia)
skarga na oszacowanie ruchomości dokonane przez poborcę skarbowego
wnosi się ją do org. egz. w terminie 5 dni od zajęcia. Wówczas szacuje biegły.
skarga na naruszenie przepisów o prowadzeniu licytacji
wnosi się ją do org. nadzoru , na jego postanowienie- zażalenie
wniesienie wstrzymuje wydanie rzeczy nabywcy. Jeśli skarga nie zostanie rozpatrzona w terminie 7 dni, może on żądać zwroty pieniędzy.
skarga na czynności dotyczące obwieszczeń o licytacji
skarga na czynności poborcy skarbowego w toku licytacji
zgłasza się ja komornikowi skarbowemu.
Wniosek o wyłączenie spod egz. rzeczy lub praw majątkowych
→ przysługuje on osobie trzeciej jeśli rości sobie ona prawo do tych rzeczy lub praw.
→ może ona wystąpić z tym wnioskiem tylko w toku postępowania ( nie przed lub po) Wniosek: 14 dni od uzyskania informacji.
→ wniosek ten rozpatruje organ egz. w terminie 14 dni ( ew. + 14 dni gdy ma dodatkowe dowody) . Rozstrzyga on w formie postanowienia. W razie odmowy służy na nie zażalenie.
Żądanie zmiany, uchylenia, stwierdzenia nieważności postanowienia w trybie przepisów
kpa.
→ a więc tryby nadzwyczajne
6/1. Forma wszczęcia postępowania w pa i op.
→ wg. o.p. wszczęcie postępowania z urzędu następuje w formie postanowienia. Jeżeli natomiast wniesienie podania przez stronę wywiera skutek z mocy prawa, datą wszczęcia będzie dzień doręczenia organowi wezwania. W kpa nie ma takiej regulacji.
→ w kpa nie ma obowiązku stwierdzenia, czy podmiot wnoszący żądanie jest strona
(w o.p.- jest!). Ustalenie to znajdzie się w decyzji rozstrzygającej sprawę a nie w odrębnym akcie.
→ od ogólnej zasady dyspozycyjności, art. 61§2 kpa wprowadził wyjątek, można wszcząć postępowanie z urzędu, normalnie wymagające wniosku strony, jeśli wymaga tego jej szczególnie ważny interes. W toku postępowania organ musi jednak uzyskać zgodę strony, jeśli nie - umarza postępowanie.
→ wniesienie żądania wszczęcia wywiera skutek prawny w dniu jego doręczenia organowi (np. wpływ pisma, zgłoszenie żądania ustnego do protokołu)
→ wg. art. 233 kpa żądanie wszczęcia może być też wniesione w formie skargi powszechnej ( petycji). Jeśli złożyła ją strona - spowoduje to wszczęcie postępowania, jeśli inny podmiot - organ może wszcząć z urzędu.
→ o wszczęciu postępowania(na wniosek i z urzędu ) organ zawiadamia wszystkie osoby będące stronami. Jeśli jego udział byłby potrzebny to zawiadamia także prokuratora , a jeśli wynikiem byłaby ze względu na swoje cele statutowe zainteresowana organizacja społeczna także ją. Tego ostatniego wymogu nie ma w o.p., reszta - analogicznie!
→ wszczęcie z urzędu może nastąpić:
gdy organ działa z własnej inicjatywy np. Na skutek informacji , kontroli
gdy z żądaniem wszczęcia występują podmioty na prawach strony
na skutek skargi powszechnej, wniesionej przez osobę trzecią( art. 233)
→ za datę wszczęcia postępowania z urzędu można uznać dzień pierwszej czynności urzędowej, dokonanej w sprawie, jeśli powiadomiono o niej stronę
→ w o.p wszczęcie postępowania z urzędu następuje w formie postanowienia, a datą wszczęcia będzie data jego doręczenia stronie! Może to nastąpić z inicjatywy organu , na wniosek prokuratora, oraz wskutek skargi powszechnej i od 2005 r.-żądania org. społecznej.
→ art. 62 współuczestnictwo, czyli postępowanie dla więcej niż jednej strony.
Jest to możliwe, gdy :
prawa lub obowiązki wynikają z tego samego stanu faktycznego ;
z tej samej podstawy prawej;
właściwy jest ten sam organ
Analogicznie w o.p
→ wszczęcie postępowania powoduje rozpoczęcie biegu terminu do załatwienia sprawy (art.35kpa i 139 o.p.). Zależy on od charakteru sprawy i od razu przy wszczęciu trzeba ustalić czy np. należy przeprowadzić postępowanie wyjaśniające
→ oprócz wezwania stron trzeba ustalić i wezwać uczestników postępowania
6/2.Dopuszczalność dowodu w psa. BRAK!
6/3. Nadzór w postępowaniu egz.
→ sprawują go organy wyższego stopnia w stosunku do organów egzekucyjnych. Generalnie stosuje się tu, art. 17 kpa ale są też pewne odrębności:
→ jeśli brak organów wyższego stopnia nadzór sprawują:
w przypadku egzekucji należności pieniężnych: właściwy dyrektor izby skarbowej
w stosunku do organów egzekucyjnych będących organami samorządu terytorialnego- samorządowe kolegium odwoławcze
w stosunku do dyrektora izby celnej- dyrektor izby skarbowej
→ organ nadzoru może:
podejmować z urzędu nadzwyczajne tryby weryfikacji w rozumieniu kpa
wstrzymać czynność lub postępowanie egzekucyjne ( dyrektor izby skarbowej tylko ze zgodą - wierzyciela )
→ organ nadzoru rozpatruje też środki odwoławcze od postanowień nadzorowanych organów.
→ wojewoda może w uzasadnionych przypadkach wstrzymać czynności każdego organu prowadzącego egzekucję na czas określony. W przypadku świadczeń pieniężnych może on to zrobić 1 raz na max 30 dni. Zawiadomić o tym ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
→ ten minister sprawuje tez zwierzchni nadzór nad egz. obowiązków pieniężnych.
7/1.Postanowienie o przekazaniu, postanowienie o zwrocie w postępowaniu ogólnym i szczególnym (chodzi o art. 65 i 66 k.p.a.)
Art. 65. § 1. Jeżeli organ administracji publicznej, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, powinien niezwłocznie przekazać je do organu właściwego, zawiadamiając o tym wnoszącego podanie.
§ 2. Podanie wniesione do organu niewłaściwego przed upływem przepisanego terminu uważa się za wniesione z zachowaniem terminu.
Art. 66. § 1. Jeżeli podanie dotyczy kilku spraw podlegających załatwianiu przez różne organy, organ administracji publicznej, do którego podanie wniesiono, uczyni przedmiotem rozpoznania sprawy należące do jego właściwości. Równocześnie zawiadomi wnoszącego podanie, że w sprawach innych powinien wnieść odrębne podanie do właściwego organu, i poinformuje go o treści § 2.
§ 2. Odrębne podanie złożone zgodnie z zawiadomieniem, o którym mowa w § 1, w terminie czternastu dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.
§ 3. Jeżeli podanie wniesiono do organu niewłaściwego, a organu właściwego nie można ustalić na podstawie danych podania, albo gdy z podania wynika, że właściwym w sprawie jest sąd, organ, do którego podanie wniesiono, zwraca je wnoszącemu z odpowiednim pouczeniem.
7/2.Obalenie prawomocności orzeczeń sądu administracyjnego
Podstawową instytucją obalania prawomocnych orzeczeń NSA i wojewódzkich sądów administracyjnych jest instytucja wznowienia postępowania. Instytucja wznowienia postępowania tworzy możliwość prawną ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem sądu, jeśli zachodzą enumeratywne wyliczone w ustawie przyczyny wznowienia postępowania. Zakres przedmiotowy wyznacza art.270 p.p.s.a stanowiąc, że „W przypadkach przewidzianych w dziale niniejszym można żądać wznowienia postepowania, które zostało zakończone prawomocnym orzeczeniem.
Przedawnienie dopuszczalności wznowienia postępowania - po upływie 5 lat od uprawomocnienia się orzeczenia nie można żądać wznowienia postępowania z wyjątkiem przypadku gdy strona pozbawiona była możliwości działania lub nie była należycie reprezentowana.
Legitymacja do żądania wznowienia postępowania- art. 270 p.p.s.a - postępowanie może być wszczęte na żądanie, nigdy z urzędu. Legitymację do złożenia skargi o wznowienie postępowania mają strony oraz uczestnik na prawach strony, uczestnicy dopuszczeni przez sąd do udziału w postępowaniu. Legitymację ma również prokurator oraz Rzecznik Praw obywatelskich.
Art. 271 p.p.s.a - Można żądać wznowienia postępowania z powodu nieważności:
1) jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy, a strona przed uprawomocnieniem się orzeczenia nie mogła domagać się wyłączenia;
2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana lub jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania; nie można jednak żądać wznowienia, jeżeli przed uprawomocnieniem się orzeczenia niemożność działania ustała lub brak reprezentacji był podniesiony w drodze zarzutu albo strona potwierdziła dokonane czynności procesowe.
Art. 273. p.p.s.a § 1. Można żądać wznowienia na tej podstawie, że:
1) orzeczenie zostało oparte na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na skazującym wyroku karnym, następnie uchylonym;
2) orzeczenie zostało uzyskane za pomocą przestępstwa.
§ 2. Można żądać wznowienia w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.
§ 3. Można żądać wznowienia w razie późniejszego wykrycia prawomocnego orzeczenia dotyczącego tej samej sprawy. W tym przypadku przedmiotem rozpoznania przez sąd jest nie tylko zaskarżone orzeczenie, lecz są również z urzędu inne prawomocne orzeczenia dotyczące tej samej sprawy.
Można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie.
Skarga o wznowienie postępowania powinna spełniać warunki pisma procesowego a ponadto powinna zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie.
Skarga ma moc względnie suspensywną. Wniesienie skargi o wznowienie postępowania nie tamuje wykonania zaskarżonego orzeczenia. W razie uprawdopodobnienia, że zgłaszającemu wniosek grozi niepowetowana szkoda, sąd może wstrzymać wykonanie orzeczenia. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
Konstrukcja prawna wznowienia postępowania jest oparta na niedewolutywności. W celu zagwarantowania obiektywnego rozpoznania skargi o wznowienie postępowania wprowadzona jest instytucja wyłączenia sędziego.
Od orzeczeni WSA służy skarga kasacyjna. Postępowanie w sprawie wznowienia postępowania jest postępowaniem przed I instancją, chyba, że prowadzi postępowanie NSA
Wg. Art. 172. Naczelny Sąd Administracyjny unieważnia prawomocne orzeczenie sądu administracyjnego wydane w sprawie, która ze względu na osobę lub przedmiot nie podlegała orzecznictwu sądu administracyjnego w chwili orzekania i odrzuca skargę, jeżeli orzeczenie to nie może być wzruszone w trybie przewidzianym w ustawie. Sąd orzeka na wniosek Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego. Do rozpoznania wniosku stosuje się odpowiednio przepisy o rozpoznaniu skargi kasacyjnej.
Jest to rozwiązanie przyznające NSA kompetencję do sprawowania nadzoru nad orzecznictwem WSA.
Przedmiotem wniosku o unieważnienie prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego może być zarówno orzeczenie WSA jak i NSA.
Dopuszczalność złożenia wniosku o unieważnienie prawomocnego orzeczenie sądu adm. Jest ograniczona:
rodzajem naruszenia prawa w orzeczeniu sądu,
jeżeli orzeczenie to nie może być wzruszone w trybie przewidzianym ustawą, a zatem gdy złożenie skargi jest niedopuszczlne.
7/3.Zawieszenie postępowania egzekucyjnego
Zawieszenie postępowania następuje z urzędu lub na wniosek.
zawieszenie postępowania egzekucyjnego z urzędu - następuje:
w razie wstrzymania wykonania obowiązku, odroczenia terminu wykonania obowiązku lub rozłożenia na raty spłaty należności pieniężnych;
w przypadku śmierci zobowiązanego, jeżeli obowiązek nie jest związany ściśle z osobą zmarłego (zawieszenie postępowania, gdy egzekucja dotyczy obowiązku niepieniężnego, może nastąpić na tej podstawie tylko wtedy, gdy nie zagraża to interesowi społecznemu);
gdy zobowiązany utracił zdolność do czynności prawnych i brak jest jego przedstawiciela ustawowego (gdy przedmiotem egzekucji jest zobowiązanie niepieniężne i nie zagraża to interesowi społecznemu);
w innych przypadkach przewidzianych prawem, stosuje się tu art. 97 §1 k.p.a (np.: w razie śmierci lub utraty zdolności do czynności prawnych przez przedstawiciela ustawowego osoby zobowiązanej).
Zawieszenie postępowania może nastąpić na żądanie (wniosek) wierzyciela. -> podstawą tego żądania muszą być uzasadnione okoliczności prawne, rodzące konieczność wstrzymania toku czynności postępowania egzekucyjnego.
Organ egzekucyjny wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania. Czynności egzekucyjne dokonane w postępowaniu pozostają w mocy.
Po ustaniu przyczyn zawieszenie postępowania egzekucyjnego organ egzekucyjny obowiązane jest podjąć zawieszone postępowanie
8/1. Czynności weryfikacyjne postępowania skargowego
Postępowanie skargowe jest jednoinstancyjne i nie ma w nim miejsca na środki zaskarżenia. Załatwienie skargi lub wniosku które budzi niezadowolenie daję podstawę do wniesienia nowej skargi czyli będzie to podstawa do wszczęcia nowego postępowania skargowego w którym będzie się badać rozpoznanie i załatwienie poprzedniej skargi. Faktycznie jest to więc środek weryfikacji załatwienia skargi, ale formalnie są to niezależne od siebie postępowania następujące kolejno po sobie. Aby możliwości weryfikowania postępowania skargowego nie nadużywać w art. 239 par. 1 kpa ustanowiono ograniczenie w postaci badania wstępnego, czy ponowna skarga zawiera nowe okoliczności, jeżeli ich nie ma to można do skarżącego wysłać zawiadomienie o podtrzymaniu poprzednio zajętego stanowiska, powiadamiając o tym - dla kontroli - organ wyższego stopnia.
Sąd administracyjny nie jest właściwy do oceny prawidłowości postępowania skargowego.
8/2. Wymagania formalne podania, skutki braku.
Wg. art.63§2 Podanie powinno zawierać, co najmniej:
1.) Oznaczenie wnioskodawcy - rozróżniamy w zależności od tego, kto jest wnioskodawcą. Jeżeli osoba fizyczna, wystarcza zazwyczaj imię i nazwisko, mogą być potrzebne dokładniejsze dane np. PESEL. Natomiast, jeżeli wnioskodawcą jest osoba prawna lub inna jednostka organizacyjna, zwykle wystarcza nazwa, ale mogą być potrzebne inne dane tak jak REGON.
2.) Oznaczenie adresu - adresem w rozumieniu k.p.a. jest miejsce zamieszkania.
3.) Oznaczenie żądania, - czyli to, czego domagamy się od organu, może polegać np. na wniosku dokonania pewnej czynności procesowej ( przywróceniu terminu, ponownemu rozpatrzeniu sprawy.).
4.) Podpis.
5.) Elementy wymagane przez przepisy szczególne.
W postępowaniu adm. ogólnym i podatkowym obowiązuje zasada ograniczonego formalizmu, wynikająca z art. 12 par 1 (125 o.p), w którym stanowi się o najprostszych środkach zapewniających załatwienie sprawy i ujawnia się jej działanie również odnośnie do podania . W art. 63 par 2 jako elementy minimalne podania wymienia się „wskazanie osoby od której pochodzi, jej adres i żądanie” (tę sama treść zawiera art. 128 par 2 o.p). Przepisy szczególne mogą te wymagania zaostrzyć, np. przez obowiązek dołączenia dokumentów, skorzystanie z formularza zawierającego znacznie więcej danych (dot. też np. deklaracji podatkowych w formie elektronicznej). Podanie w formie pisma może być doręczone osobiście, przez pocztę, może być wniesione telegraficznie, dalekopisem, telefaksem, pocztą elektr. Na formularzu internetowym organu - tak samo jak w sprawach podatkowych. Podanie wnoszone drogą elektroniczną musi spełniać wymagania określone w przepisach wykonawczych kpa i op odnośnie zawartych w nich danych zapisanych w form. Elektronicznym oraz musi być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym (z ważnym certyfikatem bezpieczeństwa).
Uchybienia i braki podania można podzielić na usuwalne i nieusuwalne. Większość braków i uchybień formalnych można usuną gdy istnieje możliwość skomunikowania się z wnoszącym podanie (sprecyzowanie żądania, dołączenie dokumentów, złożenie wyjaśnień, do uiszczenia wymaganych opłat i opłacenia kosztów z góry postepowania). Jednocześnie z wezwaniem do usunięcia braków wyznacza się termin, w którym powinny być dokonane dodatkowe czynności. Jeżeli termin nie zostanie dotrzymany a wnoszący nie będzie zabiegał o jego przedłużenie, to podanie pozostawia się bez rozpoznania. Tak samo postępuje się w przypadku braków nieusuwalnych, a więc gdy nie w podaniu adresu osoby je wnoszącej i nie można tego adresu ustalić. W op. Art. 169 par 4 stanowi, że „Organ podatkowy wydaje postanowienie o pozostawieniu podania bez rozpoznania, na które przysługuje zażalenie”.
8/3. Legitymacja skargi do WSA.
Wg art. 50 ustawy o postęp. przed sądami administracyjnymi uprawnionymi do wniesienia skargi jest każdy, kto ma w tym interes prawny, Prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz organizacja społeczna w zakresie jej statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób, jeżeli brała udział w postępowaniu administracyjnym. Uprawnionym jest również inny podmiot, któremu ustawy przyznają prawo do złożenia skargi.
Na podstawie kryterium rodzaju chronionego interesu można wyróżnić:
a. legitymację do złożenia skargi na podstawie ochrony interesu prawnego (indywidualnego) - każdy, kto ma w tym interes prawny, na podstawie ustaw samorządowych i odrębnych - województwo, powiat, gmina, szczególne rozwiązanie Rzecznik Praw Obywatelskich
b. legitymację do złożenia skargi na podstawie ochrony interesu publicznego - prokurator, organ nadzoru, organ nadzoru nad samorządem zawodowym
c. legitymację do złożenia skargi na podstawie ochrony interesu społecznego - organizacja społeczna, inicjator referendum lokalnego, redaktor naczelny
d. legitymację do złożenia skargi, której konstrukcja nie jest oparta na ochronie żadnego interesu - takie rozwiązanie przyjmuje ustawa o dostępie do informacji publicznej - sąd w takim przypadku nie może badać interesu wnoszącego skargę.
9/1. Geneza polskiego prawa o postępowaniu administracyjnym.
Wyodrębnienie prawa administracyjnego jako osobnej gałęzi prawa dokonało się na przełomie XVIII i XIX wieku a przynajmniej już wtedy można doszukiwać się elementów, które obowiązują dziś, uległa wówczas też zmiana pozycji urzędnika aparatu państwowego, bo przestał on być przedstawicielem lub pomocnikiem panującego a stał się osobą działającą na postawie prawa i reprezentującą państwo. W dalszej tego konsekwencji zmienił się charakter decyzji administracyjnych, które przestały być aktami wiążącymi jednostronnie jak w okresie dawnego państwa policyjnego a zaczęły mieć charakter dwustronnie obowiązujący tj. obowiązujące organ prowadzący postępowanie i obywatela. Wykształciło się przekonanie, że od orzeczeń wydanych w I instancji potrzebny jest uregulowany prawnie środek odwoławczy, a nie jak do tej pory ewentualny rekurs hierarchiczny, który miał znaczenie doniesienia do władzy wyższej i prośby o zmianę decyzji (via gratiae). Środek odwoławczy zaczyna być postrzegany jako uprawnienie adresata jak również obowiązek organu. Powstaje przekonanie, że potrzebna jest procedura regulująca stosunki na linii adresat - urzędnik.
Podstawy ukształtowania form postępowania adm. Które później utrwalały się w ustawodawstwie, stworzyła praktyka sądów administracyjnych badających zarówno legalność decyzji administracyjnych, jak i poprawność postępowania organów administracyjnych. Sądy zaczynają powstawać na początku XIX w. Dzieje się tak w związku z koniecznością przestrzegania trójpodziału władzy ( sądy mają kontrolować działania administracji publicznej).
Istotne znaczenie dla ewolucji postępowania adm. Ma zamieszczenie w Konstytucji RP art. 78 stanowiącego prawo do zaskarżania orzeczeń i decyzji wydanych w I instancji jako jeden ze środków ochrony wolności i praw. Art. 63 wśród wolności i praw Polit. Wymienia prawo do petycji, skarg i wniosków.
9/2. Granice rozporządzalności prawem odwołania i zażalenia.
Granice prawa odwołania w postępowaniu adm. I postępowaniu podatkowym.
Prawo do odwołania jest jednym z podstawowych praw zagwarantowanych w Konstytucji. Wg art. 78 Konstytucji każda ze stron ma prawo do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji. Wyjątki od tej zasady oraz tryb zaskarżenie określa ustawa.
Zakres dopuszczalności odwołania od decyzji wyznacza zasada dwuinstancyjności. Zgodnie z tą zasadą każda sprawa indywidualna rozpoznana i rozstrzygnięta decyzją organu I instancji podlega w wyniku wniesienia odwołania ponownemu rozpoznaniu i rozstrzygnięciu przez organ II instancji. Od każdej decyzji nieostatecznej służy odwołanie.
Ale od tej zasady są wyjątki:
art. 127 §3 Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze nie służy odwołanie, jednakże strona niezadowolona z decyzji może zwrócić się do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy; do wniosku tego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji.
Ustawa o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP stanowi, że Rada Uchodźców rozpatruje odwołania od decyzji i zażalenia na postanowienia Szefa Urzędu ds. cudzoziemców. Szef urzędu ds. cudzoziemców jest centralnym organem administracji rządowej.
Spod weryfikacji w postępowaniu odwoławczym są wyłączone decyzjie o przyznaniu odszkodowania w sprawach o odszkodowanie na postawie zdarzeń które miały miejsce przed dniem wejścia w życie ustawy z 17 czerwca 2004 roku o zmianie ustawy- kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw ze względu na otwarcie w tych sprawach drogi sądowego dochodzenia roszczeń.
Przepisy wprowadzają również wyłączenie decyzji spod weryfikacji w toku instancji np. ustawa z 27 sierpnia 2004 r o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych.
Legitymację do wniesienia odwołania ma strona, a więc podmiot które spełnia przesłanki:
Art. 28. Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.
Legitymację ma również podmiot który twierdzi że nie ma w sprawie interesu lub obowiązku prawnego a decyzja została do niego skierowana.
Zażalenie jest środkiem zaskarżenie służącym od postanowień.
Legitymacja do wniesienia zażalenia- Art. 142. Postanowienie, na które nie służy zażalenie, strona może zaskarżyć tylko w odwołaniu od decyzji. - ale w przepisach szczegółowych uprawnienie to przyznano również innym uczestnikom postępowania.
Zażalenia wnosi się w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia postanowienia stronie, a gdy postanowienie zostało ogłoszone ustnie - od dnia jego ogłoszenia stronie.
Art. 144. W sprawach nie uregulowanych w niniejszym rozdziale do zażaleń mają odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące odwołań.
9/3. Zasady pokrywania kosztów w postępowaniu administracyjnym.
powinny być uiszczone z góry, jeżeli są stałe lub nadają się do zryczałtowania, a przepisy odrębne wymagają ich uiszczenia przed wszczęciem postępowania. Na żądanie organu koszty mogą być w części uiszczone zaliczkowo
Pełna kwota kosztów postępowania jest ustalana po zakończeniu postępowania w danej instancji i wraz z decyzja wydaje się postanowienie określające wysokość należności z tego tytułu, osoby zobowiązane, termin i formę opłacenia należności. Postanowienie to może być zaskarżone w drodze zażalenia, a ostateczne postanowienie w tej sprawie może być zaskarżone do NSA. W razie nie uiszczenia kosztów, mogą być one egzekwowane w trybie egzekucji administracyjnej.
Art.267 dopuszcza zwolnienie strony od opłat lub kosztów postępowania, jeśli jest ona w sytuacji „niewątpliwej niemożności” ich opłacenia
Art. 266. Pracownik organu administracji publicznej winny błędnego wezwania strony (art. 56 § 1) obowiązany jest do zwrotu wynikłych stąd kosztów. Orzekanie i ściąganie należności od tego pracownika następuje w trybie administracyjnym.
Art. 263. § 1. Do kosztów postępowania zalicza się koszty podróży i inne należności świadków i biegłych oraz stron w przypadkach przewidzianych w art. 56, a także koszty spowodowane oględzinami na miejscu, jak również koszty doręczenia stronom pism urzędowych.
Art. 262. § 1. Stronę obciążają te koszty postępowania, które:
1) wynikły z winy strony,
2) zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie.
§ 2. W uzasadnionych przypadkach organ administracji publicznej może zażądać od strony złożenia zaliczki w określonej wysokości na pokrycie kosztów postępowania.
10/01. Wywłaszczenie praw nabytych.
Wywłaszczenie praw nabytych zwanych też nadzwyczajnym trybem uchylenia lub zmiany decyzji oparte jest na dwóch przesłankach, które muszą wystąpić łącznie:
dalsze utrzymywanie decyzji w obrocie prawnym powoduje stan zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego albo grozi poważnymi szkodami dla gospodarki narodowej lub dla ważnych interesów państwa
jeżeli poza zmianą decyzji w tym trybie nie ma innego sposobu usunięcia zagrożenia wskazanego powyżej.
Organem właściwym do wywłaszczenia praw nabytych na podstawie decyzji jest minister, a w wyznaczonym zakresie wojewoda.
Stronie, która poniosła szkodę wskutek wywłaszczenia praw nabytych, przysługuje odszkodowanie za rzeczywiście poniesioną szkodę. Odszkodowanie przysługuje od tego organu, który wzruszył decyzję. Strona może dochodzić odszkodowania w trybie administracyjnym.
Roszczenie o odszkodowanie przedawnia się z upływem 3 lat od dnia, w którym stała się ostateczna.
10/02. Zasada pisemności.
W art. 14. par. 1 mówi o obowiązku zachowania formy pisemnej przy załatwianiu spraw, a w par. 2 dopuszcza się w interesie strony, przy braku przeszkód prawnych - załatwienie sprawy ustnie ale z obowiązkiem utrwalenia na piśmie w uproszczonej formie. Obowiązywanie zasady pisemności zapewnia tworzenie w trakcie postępowania, akt sprawy, które dokumentują czynności org. Administracji, utrwalają ich treść i pozwalają na pełną realizację zasady czynnego udziału stron w postępowaniu w końcowym jego stadium, gdy przed wydaniem decyzji udostępnia się cały materiał sprawy i wszystkie zebrane w niej dowody. Zasada ta realizowana jest dwojako bo i gromadzi się dokumenty pisemne i sporządza się je w trakcie postępowania przez protokołowanie czynności lub ich adnotacje. Dokumenty elektroniczne również podlegają jej wymogom.
Od akt sprawy sporządzanych zgodnie z ta zasada zależy również prawidłowy przebieg postępowania odwoławczego jak i nadzór w toku instancji adm. Kontrola sądowa decyzji administracyjnej, jako rodzaj kontroli następczej jest wykonywana z wykorzystaniem akt sprawy dla oceny prawidłowości post. adm.
W postępowaniu podatkowym ujęta jest ona w art. 126 o.p. Jako zasada ogólna pisemności obowiązująca w toku całego postępowania, jest sformułowana jako dopuszczająca wyjątki z mocy przepisów szczególnych. Ze względu na przedmiot postępowania podatkowego, zasadnicze znaczenie maja dokumenty oraz protokołowane czynności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, ale są równie dokonywane w postępowaniu czynności w formie ustnej utrwalane w uproszczony sposób w adnotacjach (art. 172 i 177 o.p.) ustność czynności procesowych może więc pojawiac się tylko incydentalnie i z zachowaniem śladu w aktach sprawy. W szerszym zakresie niż w post. adm. Ogólnym, dopuszcza się korzystanie z dokumentów w formie elektronicznej oraz ze środków komunikacji elektronicznej.
10/03. Zawieszenie i umorzenie w psa.
Zawieszenie postępowania sądowo-administracyjnego następuje:
z mocy prawa
na podstawie orzeczenia sądu
Przesłanki obligatoryjne zawieszenia postępowania:
śmierć strony lub jej przedstawiciela ustawowego, utraty przez nich zdolności procesowej, utraty przez stronę zdolności sadowej, lub utraty przez przedstawiciela charakteru przedstawiciela
w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej stroną zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie
strona lub jej przedstawiciel ustawowy znajduje się w miejscowości pozbawionej wskutek nadzwyczajnych wydarzeń komunikacji z siedzibą sądu
w stosunku do strony zostało wszczęte postępowanie upadłościowe a sprawa dotyczy przedmiotu wchodzącego w skład masy upadłości
w razie przedstawienia przez sąd w tym postępowania prawnego Trybunałowi Konstytucyjnemu
w razie wniesienia skargi po wszczęciu postępowania administracyjnego w celu zmiany, uchylenia, stwierdzenia nieważności aktu lub wznowienia postępowania
Przesłanki fakultatywne zawieszenia postępowania:
jeżeli rozstrzygniecie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania administracyjnego, sądowo-administracyjnego, sadowego lub przed Trybunałem Konstytucyjnym
jeżeli ujawni się czyn, którego ustalenie w drodze karnej lub dyscyplinarnej mogłoby wywrzeć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy sądowo-administracyjnej
jeżeli na skutek braku lub wskazania złego adresu skarżącego lub niewykonania przez skarżącego innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu
w razie śmierci pełnomocnika, chyba że strona działa przed sądem osobiście
Ustawa - Prawo o p.p.s.a. nakłada na sąd obowiązek podjęcia z urzędu zawieszonego postępowania, gdy ustaną przyczyny umorzenia.
Art. 130.1 p.p.s.a. wprowadza wyjątek od obowiązku zawieszonego postępowania, a mianowicie sąd umorzy postępowanie zawieszone z powodu braku adresu lub wskazania złego adresu skarżącego lub niewykonania przez skarżącego innych zarządzeń, co powoduje, że nie można sprawie nadać dalszego biegu, jeżeli w ciągu trzech lat od daty postanowienia o zawieszeniu strony nie złożą wniosku o jego podjęcie. Sąd umorzy postępowanie w razie stwierdzenia braku następcy prawnego strony, która utraciła zdolność sądową, a w każdym razie po upływie 3 lat od daty postanowienia o zawieszeniu tej przyczyny.
Sąd umorzy postępowanie, które było zawieszone ze względu na złożenie zgodnego wniosku stron, jeżeli wniosek nie został zgłoszony w ciągu trzech lat od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania.
Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania:
gdy skarżący skutecznie cofnął skargę
w razie śmierci strony, jeżeli przedmiot postępowania odnosi się wyłącznie do praw i obowiązków ściśle związanych z osobą zmarłą, chyba że udział w sprawie zgłasza osoba, której interesu prawnego dotyczy wynik tego postępowania
gdy postępowanie z innych przyczyn stało się bezprzedmiotowe
Postanowienie o umorzeniu postępowania może zapaść na posiedzeniu niejawnym. Na postanowienie o umorzeniu postępowania przysługuje skarga kasacyjna.
11/1.Pojęcie kodyfikacji pa
Kodyfikacja postępowania administracyjnego w Polsce została dokonana w kilku stadiach a przygotowania do niej podjęto wkrótce po odzyskaniu niepodległości. Pierwszym aktem prawnym, który podporządkował tok instancji, była tymczasowa ustawa z 2 sierpnia 19119 r. o organizacji władz administracyjnych drugiej instancji. Ustawa ta uregulowała zasady wnoszenia odwołań od decyzji wojewodów do ministrów.
Zasady i tryb wnoszenia odwołań od decyzji administracyjnych oraz wznowienia postępowania administracyjnego uregulowała jednolicie dla całego obszaru państwa ustawa z 1 sierpnia 1923 r. w sprawie środków prawnych od orzeczeń władz administracyjnych. W niewielu przepisach ustawa zawierała zaledwie 12 artykułów, umorzono zasadnicze kwestie dotyczące odwołań. Prze[osy te zostały powtórzone w odrębnej ustawie z 1924 r. dotyczącej decyzji władz szkolnych.
Następna kodyfikacja to Rozporządzenie Prezydenta RP z 22 marca 1928 r. o postępowaniu administracyjnym, które obowiązywało aż do końca 1960 r. wszakże wiele zmian prawodawczych wprowadzono od 1944 r. jak też zaniechanie reaktywowania sądownictwa administracyjnego ogólnego spowodowały osłabienie w praktyce roli tej kodyfikacji jako jedynego źródła prawnej regulacji postępowania administracyjnego.
Inicjując prace nad nową kodyfikacją postępowania administracyjnego, Komisja Prawa Administracyjnego przy Zarządzie Głównym Zrzeszenia Prawników Polskich w końcu 1957 r. przygotowała wstępny projekt kodeksu postępowania administracyjnego. Później zarządzeniem Prezesa RM powołano komisję do opracowania projektu przepisów o postępowaniu administracyjnym. Polska należy do krajów, które wcześnie dokonały kodyfikacji postępowania administracyjnego.
NOWELIZACJE:
a) 1972 - 1975 - związana z następstwami reformy administracji terenowej oraz z ratyfikacją przez Polskę 3 marca 1977 r. międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych
b) W roku 1980 znowelizowano KPA w związku z prowadzeniem sądowej kontroli administracji ustawą z 31 stycznia 1980 o naczelnym sądzie administracyjnym
c) Kolejna nowela miała miejsce w 1990 r. gdy przywrócono samorząd terytorialny, ustawa z tego roku rozszerzyła moc obowiązującą KPA na organy samorządu terytorialnego gdy rozpatrują one sprawy indywidualne, własne i zlecone. Nowela ta stanowiła bardzo ważny krok w ewolucji postępowania admin. oraz kontroli adm. publ. przez sądy administracyjne.
d) Kolejne zmiany KPA, które weszły w życie 1 stycznia 2004 r. w związku z reformą sądownictwa adm. dotyczyły przede wszystkim niektórych kwestii związanych z rozstrzyganiem sporów o właściwość między organami adm. publ. a sądami powszechnymi.
11/2.Przesłanki uchylenia decyzji, postanowienia w trybie wznowienia postępowania
Przesłanki dopuszczalności wznowienia postępowania:
Pozytywne: (art.145§1 i art.145a)
1.) Decyzja jest ostateczna.
2.) Decyzja dotknięta jest jedną z następujących wadliwości:
Dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe,
Decyzja wydana została w wyniku przestępstwa,
Decyzja wydana została przez pracownika lub organ administracji publicznej, który podlega wyłączeniu stosownie do art. 24, 25 i 27,
Strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu,
Wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nie znane organowi, który wydał decyzję,
Decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu,
Zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od oceny przyjętej przy wydaniu decyzji (art. 100 § 2),
Decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone lub zmienione.
Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie, którego została wydana decyzja.
Negatywne:
Upływ określonego okresu czasu od chwili doręczenia decyzji lub jej ogłoszenia:
Uchylenie decyzji z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 1 i 2 nie może nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło dziesięć lat,
Uchylenie decyzji z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 3-8 oraz w art. 145a, nie może nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło pięć lat.
Jeżeli w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej.
Wznowienie postępowania następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie; natomiast odmowa wznowienia postępowania następuje w drodze decyzji, na którą służy odwołanie
11/3.Prawomocność orzeczeń sądu admin. Granice powagi rzeczy osądzonej
W doktrynie wyróżnia się prawomocność formalną i materialną. Prawomocność formalna polega na niemożliwości zmiany rozstrzygnięcia zawartego w orzeczeniu sądowym za pomocą zwykłych środków odwoławczych czyli na niezaskarżalności orzeczenia sądowego drogą tych środków. Natomiast prawomocność materialna ma dotyczyć skutków rozstrzygnięcia ze względu na jego treść, zawartą w orzeczeniu sądowym.
Prawomocność formalna - > Art. 168. § 1. Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje co do niego środek odwoławczy.
§ 2. Mimo niedopuszczalności odrębnego zaskarżenia nie stają się prawomocne postanowienia podlegające rozpoznaniu przez Naczelny Sąd Administracyjny, gdy Sąd ten rozpoznaje sprawę, w której je wydano.
Prawomocność materialna -> Art. 170. Orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i inne organy państwowe, a w przypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.
Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku ze skargą stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia. Zakres powagi rzeczy osądzonej wyznacza moc prawomocności materialnej dla dopuszczalności podjęcia weryfikacji działania lub bezczynności organów wyk. Administrację publ. Na drodze sądowej i adm.
13/1. Właściwość delegacyjna w post. adm. i podatkowym.
Właściwość delegacyjna wynika z przekazania pewnych spraw lub czynności procesowych jednemu organowi administracji publicznej przez drugi organ administracji publicznej. Taka możliwość jest przewidziana w przypadku wyłączenia organu administracji publicznej. W razie wyłączenia organu właściwy do załatwienia sprawy jest organ wyższego stopnia, który może jednak wyznaczyć podległy mu organ jako właściwy do rozpoznania i załatwienia sprawy.
- w postępowaniu podatkowym organ właściwy wyznaczy w razie wyłączenia urzędu skarbowego- właściwą izbę skarbową, a w razie wyłączenia izby - minister właściwy do spraw finansów publicznych wyznaczy urząd skarbowy.
- gdy wyłączeniu podlega wójt, burmistrz, prezydent, starosta, marszałek województwa, organ właściwy wyznaczy SKO
- gdy na skutek wyłączenia organu kolegialnego utracił on zdolność do podejmowania uchwał wówczas:
a. sprawę załatwia organ wyższego stopnia nad organem załatwiającym sprawę
b. sprawę załatwia organ wyższego stopnia nad organem, w którym osoba wymieniona w przepisie zajmuje stanowisko kierownicze.
Organ wyższego stopnia może do załatwienia sprawy wyznaczyć inny podległy sobie organ. W razie, gdy osobą z podpunktu b jest minister albo prezes SKO - organ właściwy do załatwienia sprawy wyznacza Prezes Rady Ministrów.
13/2. Decyzja nieistniejąca.
Decyzje nieistniejące - nie korzystają z domniemania prawidłowości i nie wchodzą do obrotu prawnego. Stwierdzenie ich nieistnienia może nastąpić bez zachowania szczególnych wymagań co do trybu postępowania i formy oraz w każdym czasie, czynność prawna nie istniejąca jest zdarzeniem faktycznym, obiektywnie istniejącym, stwarzającym pozory czynności prawnych. Można wyróżnić 2 sytuacje:
nieistnienie postępowania administracyjnego - decyzje wydane w nie istniejącym postępowaniu zawsze będą decyzjami nie istniejącymi. Z istoty postępowania administracyjnego wynika, że może się ono toczyć, gdy występują w nim co najmniej dwa podmioty (organ administrujący i strona). Brak jednego z tych podmiotów powoduje nieistnienie postępowania.
decyzje nieistniejące, wydane w postępowaniu administracyjnym - decyzje nie zawierające wymaganych przepisami cech zewnętrznych: decyzje nie doręczone (nie ogłoszone) stronie, decyzja nie spełniająca wymagań co do struktury (np.: brak oznaczenia organu, strony, rozstrzygnięcia sprawy, podpisów osób powołanych do wydania decyzji )
13/03. Roszczenia odszkodowawcze w pa lub psa.
W postępowaniu sądowo-administracyjnym odszkodowanie przysługuje od organu administracji publicznej. O odszkodowaniu orzeka wtedy organ, który stwierdził albo nieważność decyzji, albo też wydanie jej z naruszeniem prawa. Strona niezadowolona z odszkodowania przyznanego w drodze decyzji administracyjnej nie korzysta z prawa do wniesienia odwołania ani z prawa do skargi do sądu administracyjnego, lecz może wystąpić z powództwem do sadu powszechnego na zasadach określonych w k.p.c.
Roszczenie odszkodowawcze przedawnia się z upływem 3 lat od dnia w którym stała się ostateczna decyzja stwierdzająca nieważność decyzji, albo stwierdzająca wydanie decyzji z naruszeniem prawa.
16/01. Koncepcja legitymacji strony w doktrynie i kpa.
Strona- wg art. 28 Kpa to każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo, kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.Organ administracji nie może prowadzić postępowania bez strony, czyli bez indywidualnie określonego podmiotu. Strona jest adresatem decyzji administracyjnej.
Koncepcje legitymacji procesowej strony postępowania, tj., kto i kiedy może stać się stroną postępowania?:
Koncepcja subiektywna - oparta jest na prawie procesowym, polega na przyjęciu założenia, że każdy ma prawo do złożenia podania do organu i wraz z tym momentem staje się stroną postępowania. Organ wszczyna postępowanie, a w trakcie jego trwania sprawdza, czy ta strona miała interes prawny, czy może być stroną? Jeżeli nie ma interesu prawnego, organ umarza postępowanie.
Koncepcja obiektywna - oparta jest na prawie materialnym. Zgodnie z teorią organ przed wszczęciem postępowania sprawdza czy dana osoba ma interes prawny. Jeżeli osoba posiada interes prawny, to organ wszczyna postępowanie, a jeżeli nie ma interesu prawnego to postępowanie w ogóle nie zostaje wszczęte. Przedstawicielem tej koncepcji był Zimmerman.
Koncepcja mieszana (wg Barbary Adamiak)- koncepcja ta obejmuje: I część- wszczęcie postępowania z urzędu (obiektywna)II część- wszczęcie postępowania na wniosek (subiektywna);I część- sprawdzenie, kto ma interes prawny?II część- każdy ma prawo do procesu.
16/02. Moc skargi do sądu admin.
Skarga ma moc środka względnie suspensywnego. Wniesienie skargi nie wstrzymuje aktu lub czynności.
Ustawa o p.p.s.a szczegółowo reguluje wstrzymanie wykonania aktu lub czynności, przyznając w tym zakresie właściwość organowi, a następnie po przekazaniu skargi sądowi:
w razie wniesienia skargi na decyzję lub postanowienie - organ, który wydał decyzję lub postanowienie, może wstrzymać z urzędu lub na wniosek skarżącego ich wykonanie w całości lub w części, chyba że zachodzą przesłanki, od których w postępowaniu administracyjnym jest uzależnione nadanie decyzji lub postanowieniu rygoru natychmiastowej wykonalności, albo wtedy, gdy ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania
w razie wniesienia skargi na inny akt lub czynność z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa - właściwy organ może wstrzymać z urzędu lub na wniosek skarżącego wykonanie aktu lub czynności w całości lub w części
na uchwałę organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków oraz na akty terenowych organów administracji rządowej - właściwy organ może wstrzymać z urzędu lub na wniosek skarżącego wykonanie aktu lub czynności w całości lub w części, z wyjatkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie.
Odmowa wstrzymania wykonania aktu lub czynności przez organ nie pozbawia skarżącego prawa do złożenia wniosku do sądu.
Wstrzymanie wykonania aktu lub czynności upada w razie wydania orzeczenia kończącego postanowienie w I instancji.
16/03. Granice postępowania rozpoznawczego w postępowaniu odwoławczym.
Postępowanie rozpoznawcze jest podstawowym stadium postępowania sądowo-administracyjnego. Granice postępowania wyznacza zakres działania lub bezczynności organu administracji publicznej, sąd bada zgodność decyzji z prawem.
Wg art. 134 §1 p.p.s.a. - sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, co oznacza, że może wydać orzeczenie innej treści niż to, o które wnosi skarżący.
Sąd rozpoznaje na podstawie akt sprawy, wyjątkowo gdy organ nie przesłał akt, wtedy na żądanie skarżącego rozpoznaje sprawę na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i prawny nie budzi uzasadnionych wątpliwości.
Sąd rozpoznaje na podstawie stanu faktycznego istniejącego w dniu podjęcia zaskarżonego działania lub bezczynności, nie uwzględnia okoliczności faktycznych, które powstały po podjęciu działania.
Organ dokonuje oceny materiału dowodowego zebranego w postępowaniu przed I instancją. Wynik tej oceny może być dwojaki: organ odwoławczy może stwierdzić, że w istocie brak było rozpoznania sprawy w I instancji - organ odwoławczy kasuje decyzję I instancji i przekazuje sprawę organowi I instancji do ponownego rozpatrzenia. organ odwoławczy stwierdza, że postępowanie rozpoznawcze w I instancji wymaga uzupełnienia - w takim przypadku odwoławczy z urzędu lub na wniosek strony jest obowiązany przeprowadzić uzupełniające postępowanie dowodowe.
17/1. Pojęcie i klasyfikacja dowodów.
-Art. 75kpa § 1 stanowi, że : - Jako dowód można dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.
w szczególności dowodem mogą być :
-dokumenty
-zeznania świadków
-opinie biegłych
-oględziny.
-Art.180§1 Ordynacji podatkowej stanowi, że: -jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.
-W postępowaniu podatkowym dowodami mogą być w szczególności
-księgi podatkowe
-deklaracje złożone przez stronę,
- zeznania świadków,
-opinie biegłych,
-materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin,
-informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku czynności -sprowadzających lub kontroli podatkowej, z zastrzeżeniem art. 284 a§3, art. 284§2, art.288§2,
-oraz materiały zgromadzone w toku postępowania karnego lub postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe.
-Pojecie środka dowodowego w postępowaniu administracyjnym należy rozumieć wszelkie źródła prawdziwych informacji umożliwiających dowodzenie.
1) Kryterium sposobu zetknięcia się organu orzekającego z faktem będącym przedmiotem dowodu. Na podstawie tego kryterium dowody dzielimy na:
-takie środki, których organ orzekający ma możliwość bezpośredniego spostrzegania i stwierdzania prawidłowości określonego faktu (np. oględziny)
-pośrednie - takie środki przy których organ orzekający stwierdza istnienie określonego faktu na podstawie spostrzegania innego faktu np. zeznania świadków, opinie biegłych, dokumenty co do ich treści i przesłuchania stron.
2) kryterium rodzaju źródła informacji:
- środki dowodowe : rzeczowe- takie w których zródłem informacji są cechy danej rzeczy, lub zachowane na niej ślady pewnych zdarzeń, a organ orzekający zaznajamia się z nimi przez oględziny np. :- oględziny dokumentów gdy chodzi o treść, ale o właściwości zewnętrzne, oględziny ciała ludzkiego
-osobowe- środki dowodowe, w których źródłami informacji są osoby
np.:- zeznania świadków
- opinie biegłych
-przesłuchania stron
-pisemne oświadczenia zawarte w dokumentach.
Środki osobowe dzieli się na ustne i pisemne.
Znaczenie pojęcia dokumentu:
W szerszym znaczeniu dokument to- każdy przedmiot, który wskazuje na zaistnienie pewnych zdarzeń, bez dalszego zróżnicowania to można zaliczyć je do środków dowodowych rzeczowych.
W węższym znaczeniu dokument to- akt pisemny. Tutaj wyróżniamy dwie sytuacje:
1) gdzie dokument jest przedmiotem oględzin
2)gdzie źródłem informacyjnym jest treść oświadczenia zawarta w dokumencie, to należy uznać możliwość zakwalifikowania dokumentu do obu rodzajów źródeł informacji.
Argumentem zaliczającym dokument do grupy osobowych środków dowodowych, gdy chodzi o świadczenie pisemne w nim zawarte, będzie to, że źródłem informacyjnym jest osoba, od której oświadczenie pochodzi.
Natomiast do trzeciej grupy środków dowodowych- środków mieszanych, osobowo-rzeczowych, zalicza się dokumenty i opinie biegłych.
3) kryterium dopuszczalności przeprowadzenia danego środka dowodowego. Tutaj wyróżniamy środki dowodowe:
-podstawowe- takie których przeprowadzenie nie jest obwarowane określonymi przesłankami np. - dokumenty
-zeznania świadków
- opinie biegłych
- oględziny
- posiłkowe- środki których dopuszczalność jest uzależniona od spełnienia określonych przesłanek np. przesłuchanie stron.
4) kryterium regulacji prawnej środków dowodowych. Tutaj wyróżniamy:
-Środki dowodowe uregulowane w przepisach k.p.a.,:
- dokumenty
- zeznania świadków
-opinie biegłych
- oględziny
- przesłuchanie stron
Środki nieuregulowane w k.p.a., tzw. środki dowodowe nienazwane - to środki powstające w wyniku rozwoju nauki i techniki. Katalog środków dowodowych jest wymieniony w art. 75§1 k.p.a., nie jest zamknięty. Dopuszczalne są w postępowaniu administracyjnym środki dowodowe nienazwane, jeżeli mogą się przyczynić do wykrycia prawdy obiektywnej, a nie SA sprzeczne z prawem np.: -plany
-mapy
- filmy. W taki sposób można klasyfikować środki dowodowe w postępowaniu podatkowym
17/2. Relacje między trybem zwykłym i nadzwyczajnym
W postępowaniu administracyjnym wyróżniamy 2 tryby tj.
TRYB GŁÓWNY przedmiotem tego trybu jest rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy w trybie i formie przewidzianej przez prawo procesowe, dopuszczonej przez prawo materialne. W trybie głównym, można wyróżnić postępowanie toczące się :
Przed organem I instancji
Przed organem II instancji, w przypadku odwołania wniesionego przez legitymowany podmiot tego postępowania
TRYB NADZWYCZAJNY przedmiotem postępowania nadzwyczajnego jest weryfikacji decyzji zapadłych w trybie głównym, tak więc stwierdzić można, że tryb nadzwyczajny ma charakter służebny względem głównego.
NA SYSTEM NADZWYCZAJNYCH POSTĘPOWAŃ W K.P.A. i O.P. SKŁADAJĄ SIĘ:
-postępowanie w sprawie wznowienia postępowania- ma na celu stworzenie prawnych podstaw do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy zakończonej decyzją ostateczną
-postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji- ma na celu ustalenie, czy decyzja jest obarczona wadą kwalifikowaną, w szczególności o charakterze materialno prawnym, wymienionym w art.156 §1 k.p.a. Jeżeli decyzja jest objęta wadą kwalifikowaną jest wówczas eliminowana z obrotu prawnego.
- postępowanie mające na celu, jeżeli przesłanki zawarte w przepisach prawa tak stanowią- uchylenie, zmianę decyzji prawidłowej, lub objętej wadą niekwalifikowaną.
W postępowaniu sądowo administracyjnym również wyróżniamy 2 tryby , tj. :
TRYB GŁÓWNY podejmowany jest na podstawie odwołania wniesionego przez legitymowany podmiot w celu rozpoznania i rozstrzygnięcia zgodności zaskarżonego działania lub bezczynności organu adm. publ. z prawem
TRYB NADZWYCZAJNY 1) wznowienie postępowania sądowo administracyjnego na podstawie przesłanek nieważności postępowania; 2)postępowania w sprawie unieważnienia prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego;
17/3. Formy postępowania rozpoznawczego przez WSA
Podstawową formą postępowania rozpoznawczego jest rozprawa. Wynika to z konstytucyjnej zasady jawności oraz rozwiązań przyjętych w p.p.s.a. jak również z tego, że sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy…
Postępowanie rozpoznawcze jest prowadzone w trybie zwykłym a zatem na rozprawie, ale też jest dopuszczalne przeprowadzenie rozpoznania w trybie uproszczonym. Zgodnie z art.119 p.p.s.a. postępowanie uproszczone jest dopuszczalne jeżeli:
1)decyzja lub postanowienie są dotknięte wadą nieważności, o której mowa w art.156 §1 k.p.a. lub jeżeli zostały wydane z naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania.
2)strona zgłosi wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a żadna z pozostałych stron w terminie 14 dni od zawiadomienia o złożeniu wniosku nie zażąda rozprawy
3)organ nie przekazał sądowi skargi mimo wymierzenia grzywny, gdy skarżący złożył żądanie rozpoznania sprawy na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i prawny przedstawiony w skardze nie budzi uzasadnionych wątpliwości.
Rozpoznanie w trybie uproszczonym(niejawnym/ 1 sędzia/ mogą uczestniczyć tylko osoby wezwane) może być zastosowane , co oznacza, że forma ta nie jest obligatoryjna, a jej zastosowanie powinno wynikać ze względów przyspieszenia załatwienia sprawy.
18/1. Domniemanie prawidłowości decyzji
Do decyzji przywiązane jest domniemanie prawidłowości. Owe domniemanie może być jednak obalone:
Przez właściwy organ administracji publicznej w trybie zwykłym lub nadzwyczajnym
Prawomocnym orzeczeniem sądu administracyjnego
18/2. Prawo pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym
Z naczelną zasadą postępowania sądowoadministracyjnego, tzn. ZASADA RÓWNOŚCI STRON I UCZESTNIKÓW POSTĘPOWANIA- łączy się udzielenie informacji prawnej stronom występującym w procesie bez fachowej pomocy prawnej.
Przepis został przeniesiony z art.5 k.p.c. Ma on jednak inne znaczenie w zachowaniu zasady równości stron w postępowaniu sądowoadministracyjnym niż w sprawie cywilnej.
W większości spraw sądowoadministracyjnych strona skarżąca mająca za przeciwnika procesowego organ administracyjny, którego zadaniem stałym jest rozpatrywanie spraw administracyjnych i stosowanie prawa w zakresie właściwości i kompetencji, jest najczęściej dużo słabszą stroną…
18/3.Stosunek postępowania skargowo-wnioskowego do orzekającego.
Postępowanie skargowe wywodzi się od instytucji odniesienia . W cesarstwie austrowęgierskim doniesienie oznaczało prośbę skierowaną do organu nadzoru. Prośba ta dostępna była każdemu i żądano w niej podjęcia z urzędu czynności zmierzających do wzruszenia decyzji organu niższego stopnia ( wniosek o wzruszenie decyzji niższego stopnia).
Stosunek postępowania skargowego do postępowań orzeczniczych- Z mocy wyraźnych przepisów k.p.a postępowanie skargowe nie może być konkurencyjne nie może być konkurencyjne dla postępowań orzeczniczych prowadzonych przez organy administracyjne, sadowe lub ograny quasi-sądowe.
Skarga która w swej treści będzie żądaniem wszczęcia postępowania administracyjnego ogólnego lub szczególnego, środkiem zaskarżenia wnoszonym w trybie zwykłym lub nadzwyczajnym, zawsze niezależnie od nazwy jaką posiada- musi być rozpoznana we właściwym trybie postępowania.
Art. 233 k.p.a wyłącza załatwianie pism w ramach instytucji skarg i wniosków, jeżeli dotyczą one spraw indywidualnych i pochodzą od strony; pismo takie wszczyna postępowanie administracyjne z dniem doręczenia organowi administracji publicznej.
Art.236 k.p.a uznaje, że organ administracji publicznej właściwy do prowadzenia sprawy indywidualnej w postępowaniu administracyjnym również za właściwy do rozpatrzenia skargi. Organ ten będzie właściwy do prowadzenia postępowania skargowego, ale będzie to miało miejsce wtedy, gdy skargę wniesie osoba nie będąca stroną postępowania administracyjnego.
A skarga- odpowiadająca w swej treści art. 227 k.p.a - będzie zawierała takie informacje które ten organ powinien wykorzystać w postępowaniu administracyjnym prowadzonym co do innych spraw i podmiotów jako materiał uwzględniony z urzędu. Tylko w takim przypadku postępowanie skargowe będzie pod pewnym względem uboczne, towarzyszyło postępowaniu administracyjnemu i oby dwa te postępowania tzn. jurysdykcyjne ogólne lub szczególne , a także uproszczone- skargowe, równoległe, ale odrębne, będzie prowadzić ten sam organ.
Jeżeli pismo zatytułowane „ skarga” „wniosek” będzie zawierało żądanie wydania zaświadczenia lub będzie czynności procesową albo ,środkiem zaskarżenia rozpatrywanym w innym postępowaniu niż administracyjne, a wiec sadowym to zgodnie z art. 24o k.p.a właściwy organ rozpatrzy je w trybie regulowanym stosowną procedurą.
19/1. Kompetencja ogólna organów administrujących
Kompetencja ogólna - to zdolność prawna organów administrujących do załatwienia spraw administracyjnych w danym układzie postępowania. Kompetencję ogólną ustanawia art.1 pkt 1i2 kpa. Zgodnie z tymi przepisami, zdolność prawną do prowadzenia postępowania administracyjnego mają organy administracji publicznej i inne organy państwowe oraz inne podmioty, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw określonych w art.1pkt1. Kompetencję ogólną do wykonywania orzeczenia administracyjnego w sprawach indywidualnych mają zarówno organy monokratyczne (np. minister, wojewoda, starosta), jak również organy kolegialne różnego rodzaju (np. zarząd gminy, powiatu, województwa, samorządowe kolegia odwoławcze, okręgowe rady adwokackie).
organ administracji publicznej - zakres pojęcia jest określony w art.5 § 2 pkt 3. - rozumie się przez to ministrów, centralne organy administracji rządowej, wojewodów, działające w ich lub własnym imieniu inne terenowe organy administracji rządowej (zespolonej i niezespolonej), organy jednostek samorządu terytorialnego oraz organy i podmioty , gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień.
ministrowie, centralne organy administracji rządowej - Prezes RM i wiceprezesi RM pełniący funkcje ministra kierującego określonym działem administracji rządowej, przewodniczący komitetów wchodzących w skład RM, kierownicy centralnych urzędów administracji rządowej podległych Prezesowi RM, podporządkowanych mu lub nadzorowanych przez niego lub właściwego ministra, a także kierowników innych równorzędnych urzędów państwowych,
terenowe organy administracji rządowej - wojewodowie; działający pod zwierzchnictwem wojewody kierownicy zespolonych służ, inspekcji i straży prowadzący postępowanie administracyjne w imieniu wojewody, własnym, jeżeli ustawy tak stanowią; a także organy administracji zespolonej
jednostki samorządu terytorialnego - zgodnie z art.5 § 2 pkt 6kpa - pod tym pojęciem rozumie się organy gminy, powiatu, województwa, związków gmin, związków powiatu, wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starostę, marszałka województwa oraz kierowników służb, inspekcji i straży działających w imieniu wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty lub marszałka województwa, a ponadto samorządowe kolegia odwoławcze
inne podmioty, które na podstawie ustaw lub porozumień zostały powołane do załatwienia spraw indywidualnych w drodze decyzji - np. okręgowe rady adwokackie (ustawa z 26.05.1982 r. - prawo o adwokaturze), dyrektorzy, kierownicy instytucji kultury (na podstawie porozumienia, które zawiera Generalny Konserwator Zabytków), organy podatkowe
zawieranie porozumień - wojewoda może powierzyć prowadzenie, w jego imieniu, niektórych spraw z zakresu swojej właściwości organom samorządu terytorialnego z obszaru województwa na podstawie porozumień. Zawarcie w przewidzianym trybie porozumienia pomiędzy wojewodą a organami samorządu terytorialnego powoduje, że właściwość wojewody lub kierownika danej zespolonej służby, inspekcji, straży, jest wyłączona. Także jednostki samorządu terytorialnego mogą zawierać porozumienia. Zawarcie w przewidzianym trybie związków powiatów, gmin oraz porozumień powoduje wyłączenie zdolności prawnej organu jednostki samorządu terytorialnego wypływającej z ustawy materialnoprawnej.
19/2. Przesłanki przywrócenia terminu w postępowaniu sądowoadm.
Przywrócenie terminu - instytucja przywrócenia terminu może być stosowana w przypadku uchybienia terminu przez stronę lub innego uczestnika postępowania albo przez osobę zainteresowaną. Instytucja ta służy usunięciu ujemnych skutków, jakie wywołuje uchybienie terminu, wprowadzona do przepisów procesowych ze względów słuszności oraz dla zapewnienia dochodzenia do prawdy obiektywnej. W o.p. instytucja przywrócenia terminów ma zastosowanie tylko wtedy, gdy dotyczy terminów procesowych obowiązujących strony i innych uczestników postępowania podatkowego. Przywrócenie terminu następuje w drodze postanowienia wydanego przez organ właściwy w prowadzonej sprawie, z której miała być dokonana czynność. Postanowienie odmowne może być zaskarżone w drodze zażalenia (art.59 §1 kpa i art.163 § 3 o.p.). Zgodnie z art. 58 § 1 i 2 (art.162 § 1 i 2 o.p.) przywrócenie terminu może nastąpić jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące przesłanki:
brak winy zainteresowanego w uchybieniu terminu,
wniesienie przez zainteresowanego wniosku o przywrócenie terminu,
dochowanie terminu (nieprzywracalnego) do wniesienia wniosku o przywrócenie terminu,
dopełnienie wraz z wnioskiem tej czynności, dla której był ustanowiony przywracalny termin.
19/3. Środki zaskarżenia w postępowaniu w sprawie wydawania zaświadczeń.
Wydanie zaświadczenia jest wszczynane wyłącznie na wniosek. Osoba ubiegającą się o zaświadczenie powinna swoje żądanie wnieść w formie podania albo też może żądanie wnieść ustnie do protokołu. Organ powinien ustalić czy żądanie pochodzi od osoby posiadającej zdolność do czynności prawnych. Organ powinien wydać zaświadczenie niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni. Organ może przeprowadzić postępowanie wyjaśniające, które będzie dotyczyło stanu faktycznego lub stanu prawnego wymagającego potwierdzenia zaświadczeniem. Postępowanie w sprawie wydania zaświadczenia kończy się albo wydaniem zaświadczenia żądanego przez zainteresowaną osobę albo wydaniem postanowienia o odmowie wydania zaświadczenia lub o odmowie wydania zaświadczenia o treści żądanej przez zainteresowanego. Organ odmawia postanowieniem wydania zaświadczenia w ogóle albo wydania zaświadczenia o treści żądanej. Na takie postanowienia przysługują zażalenia. Zażalenie należy wnieść w terminie 7 dni od doręczenia postanowienia, do organu wyższego stopnia za pośrednictwem organu, który wydał postanowienie. Na skutek rozpatrzenia zażalenia postanowienie odmowne może być albo utrzymane w mocy albo zostanie uchylone i organ będzie zobowiązany do uwzględnienia żądania osoby zainteresowanej wydaniem zaświadczenia. Od ostatecznego postanowienia tzn. od nie zaskarżonego w terminie postanowienia odmownego albo od utrzymującego je w mocy postanowienia wydanego na skutek zażalenia, żaden środek zaskarżenia nie służy w nadzwyczajnych trybach.
20/1.Skarga na bezczynność organu administracji
Pojęcie bezczynności organu jest pojęciem nie tylko prawniczym, ale i prawnym, ponieważ ustawodawca posługuje się nim w przepisach prawa, np. w art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a., jako kryterium wyznaczającym zakres sądowej kontroli administracji
W przypadku uchybienia terminowi załatwienia sprawy, po stronie organu powstaje obowiązek poinformowania stron o tym fakcie, jak również o przyczynach, oraz wyznaczyć nowy termin załatwienia sprawy.
W przypadku uchybienia terminowi ustawowemu, bądź ustalonemu przez organ, stronie w postępowaniu administracyjnym służy zażalenie do organu wyższego stopnia, w przypadku postępowania podatkowego jest to ponaglenie.
Zażalenie jak i ponaglenie są charakterystyczne, gdyż nie podważają one decyzji organu zapadłej w danej sprawie, lecz stan faktyczny, będący skutkiem opieszałości organu.
Organ stopnia wyższego ma obowiązek rozpatrzenia zażalenia(ponaglenia), a w przypadku zasadności owego, ma obowiązek:
-ustalić dodatkowy termin załatwienia sprawy
-ustalić przyczyny opieszałości, we własnym zakresie, lub za pomocą organu niższego stopnia
-ustalić osoby odpowiedzialne za opieszałość
-stwierdzić zastosowanie środków zaradczych na przyszłość
20/2 Sankcja nieważności w odwołaniu dopuszczalności Nie znalazłam tego!!!! nie wiem gdzie to jest!!!
20/3.Nieważność orzeczenia w sądówce.
„ Naczelny Sąd Administracyjny unieważnia prawomocnie orzeczenie sądu administracyjnego wydane w spawie, które ze względu na osobę lub przedmiot nie podlegało orzecznictwu sądu administracyjnego w chwili orzekania i odrzuca skargę, jeżeli orzeczenie to nie może być wzruszone w trybie przewidzianym w ustawie.
Sąd orzeka na wniosek Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego. Do rozpoznania wniosku stosuje się odpowiednio przepisy o rozpoznaniu skargi kasacyjnej”
Rozwiązanie to przyznaje Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu kompetencję do sprawowania nadzoru nad orzecznictwem wojewódzkich sądów administracyjnych.
Konstytucja RP nie przyznała Naczelnemu Sadowi Administracyjnemu kompetencji do sprawowania nadzoru judykacyjnego nad orzecznictwem wojewódzkich sądów. Wg art. 138 ust. 1 Konstytucji „ Sąd Najwyższy sprawuje nadzór nad działalnością sadów powszechnych i wojskowych w zakresie orzekania.” Konstytucja Stanowi ,ze Naczelny Sąd Administracyjny oraz inne sądy administracyjne sprawują, w zakresie określonym w ustawie, kontrole działalności administracji publicznej, i ogranicza właściwość Naczelnego Sadu Administracyjnego do kontroli wykonywania administracji publicznej.
Naczelny Sąd Administracyjny -sprawuje nadzór nad działalnością wojewódzkich sadów administracyjnych w zakresie orzekania w trybie określonym ustawami,
-a w szczególności rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń tych sądów
-podejmuje uchwały wyjaśniające zagadnienia prawne oraz rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości Naczelnego Sądu Administracyjnego na mocy innych ustaw.
Postępowanie o unieważnienie jest wszczynane na wniosek Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Przedmiotem wniosku o unieważnienie prawomocnego orzeczenia sadu administracyjnego może być orzeczenie wojewódzkiego sądu administracyjnego, jak i Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Dopuszczalność złożenia wniosku o unieważnienie prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego jest ograniczona:
- rodzajem naruszenia prawa w przeczeniu sądu, mianowicie jeżeli sąd administracyjny orzekł w sprawie, która ze względu na osobę lub przedmiot nie podlegała orzecznictwu sądu w chwili orzekania,
-Jeżeli orzeczenie to nie może być wzruszone w trybie przewidzianym ustawą, a zatem gdy założenie skargi kasacyjnej jest niedopuszczalne.
21/1. Pojęcie postępowania administracyjnego ( tryby/stadia/rodzaje )
POJĘCIE POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO
Przez pojęcie postępowania administracyjnego rozumiemy regulowany przez prawo procesowe ciąg czynności procesowych podejmowanych przez organy administracji publicznej i inne podmioty postępowania w celu rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej w formie decyzji administracyjnej, jak i ciąg czynności podjętych w celu weryfikacji decyzji administracyjnych.
Postępowanie administracyjne
Wyróżniamy 2 rodzaje postępowania administracyjnego:
- ogólne (stosowane zazwyczaj, regulowane przepisami k.p.a.)
- szczególne (do załatwiania określonych spraw, np. podatkowych)
Zarówno w postępowaniu ogólnym, jak i w szczególnym rozróżniamy 2 tryby postępowania:
- postępowanie główne (toczące się przed organem I i II instancji)
- postępowanie nadzwyczajne (weryfikujące decyzje wydane w post. głównym)
System nadzwyczajnych trybów postępowania składa się z trzech postępowań:
Postępowanie w sprawie wznowienia postępowania (145 kpa)
(gdy postępowanie w którym zapadła decyzja ostateczne było dotknięte kwalifikowaną wadą procesową.
Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji (156 kpa)
(sprawdzające, czy decyzja nie jest dotknięta kwalifikowaną wadą materialnoprawną)
Postępowanie mające na celu uchylenie, zmianę decyzji prawidłowej lub dotkniętej wadami niekwalifikowanymi.
W postępowaniu głównym i nadzwyczajnych wyróżniamy 3 stadia postępowania:
- Stadium wstępne (obejmujące czynności wszczęcia postępowania oraz czynności procesowe mające na celu zbadanie dopuszczalności wszczęcia postępowania)
- Stadium postępowania wyjaśniającego (obejmujące ciąg czynności procesowych, których celem jest ustalenie stanu faktycznego sprawy, dającego podstawę do zastosowania normy prawa materialnego)
- Stadium podjęcia decyzji (rozstrzygającej sprawę indywidualną konkretnej osoby, czyli sprawę będącą przedmiotem postępowania)
21/2. Postępowanie wstępne w postępowaniu sądowoadm.
Następuje skompletowanie akt niezbędnych do rozpoznania sprawy, które jest niezbędne do ustalenia dopuszczalności podjęcia postępowania w sprawie. Po otrzymaniu skargi na akt lub czynność (bezczynność) organu wykonującego adm. publ. i skompletowaniu akt przewodniczący bada skargę. Gdy skarga jest dotknięta brakami, które można usunąć, wzywa stronę skarżącą do ich usunięcia w terminie. Bada zdolność sądową i procesową stron i w razie stwierdzenia braku kieruje sprawę na posiedzenie niejawne. Bada dopuszczalność skargi i w razie ustalenia wstępnego jej niedopuszczalności kieruje sprawę na posiedzenie niejawne.
Na posiedzeniu niejawnym sąd bada:
1. niedopuszczalność skargi - jej przyczyny mogą być:
a. przedmiotowe:
- sprawa będąca przedmiotem skargi nie należy do właściwości sądu adm.
- skarga została złożona w sprawach, w których sąd administracyjny nie jest właściwy
- skarga została złożona na akt nieistniejący
- skarga została wniesiona bez wyczerpania środków zaskarżenia lub gdy przedmiotem zaskarżenia jest akt podjęty poza postępowaniem adm. bez wezwania do usunięcia naruszenia prawa
- gdy skarga dotyczy sprawy pomiędzy tymi samymi stronami, która jest w toku lub już została prawomocnie osądzona
b. podmiotowe:
- złożona przez podmiot nie mający legitymacji do złożenia skargi
- jedna ze stron nie ma zdolności sądowej albo skarżący nie ma zdolności procesowej, a nie działa przez przedstawiciela
2. zachowanie terminu do wniesienia skargi - uchybienie terminu, jeżeli nie został przywrócony, powoduje odrzucenie skargi
3. czy uzupełniono w wyznaczonym terminie braki formalne skargi
Sąd odrzuci skargę jeżeli w wyniku przeprowadzonego badania ustali wystąpienie jednej z przeszkód uniemożliwiających nadanie skardze dalszego biegu, wówczas wydaje postanowienie o odrzuceniu skargi.
Odrzucenie skargi może nastąpić na posiedzeniu niejawnym.
Jeżeli sąd ustali, że nie ma podstaw do odrzucenia skargi, sprawę kieruje się do rozpoznania.
21/3. Zarzut
Zarzut jest środkiem zaskarżenia, który służy w fazie wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Zarzut jest także środkiem zaskarżenia, który występuje również w postępowaniu zabezpieczającym (na postanowienia o zabezpieczeniu służy w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia prawo zgłoszenia zarzutów do organu egzekucyjnego). Zarzut jest środkiem zaskarżenia niedewolutywnym, albowiem organem właściwym do jego rozpoznania i rozstrzygnięcia jest organ egzekucyjny. Organ ten rozpoznając zarzut jest obowiązany przeprowadzić postępowanie wyjaśniające. Do postępowania wyjaśniającego stosuje się art.7kpa ustanawiający zasadę ogólną prawdy obiektywnej oraz przepisy kpa o dowodach. Podmiotem postępowania egzekucyjnego legitymowanym do złożenia zarzutu jest zobowiązany. Podstawą prawną wniesienia zarzutu jest:
wykonanie, umorzenie, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku,
odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności obowiązku z innego powodu, rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnej,
określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z decyzji organu administracyjnego lub bezpośrednio z przepisów prawa, z orzeczenia sądowego,
błąd co do osoby zobowiązanego,
niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym,
niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego, brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia,
zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego.
Zarzut powinien odpowiadać przesłankom formalnym podania oraz zawierać określenie podstawy zarzutu. Termin do jego złożenia wynosi 7 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego, a w postępowaniu zabezpieczającym - od dnia doręczenia postanowienia o zabezpieczeniu. Rozpatrzenie zarzutu następuje po uzyskaniu wypowiedzi wierzyciela..
Zarzut jest środkiem zaskarżenia względnie suspensywnym, bo jego wniesienie nie wstrzymuje czynności egzekucyjnych, chyba że organ egzekucyjny wstrzyma z uzasadnionych powodów.
W wyniku postępowania wyjaśniającego organ egzekucyjny może ustalić, że:
nie występują przeszkody w przeprowadzeniu postępowania egzekucyjnego ani też nie naruszono zasad wyboru środka egzekucyjnego - wówczas wydaje postanowienie o odmowie uwzględnienia zarzutu,
są przeszkody w prowadzeniu postępowania egzekucyjnego - wówczas wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania, o umorzeniu postępowania lub o zastosowaniu innego środka, najmniej uciążliwego dla zobowiązanego.
Na postanowienie wydane wskutek rozpatrzenia zarzutu zobowiązanemu i wierzycielowi służy zażalenie
22/1.Kontrola zewnętrzna- rozstrzyganie sporów o właściwość między organami administracji publicznej a sądami powszechnymi.
W zakresie właściwości administracji publicznej i właściwości i właściwości sądów powszechnych wspólnym elementem jest rozstrzyganie spraw materialnoprawnych.
Art.66 §3 k.p.a. stanowi- „Jeżeli podanie wniesiono do organu niewłaściwego, albo gdy z podania wynika, że właściwym w sprawie jest sąd powszechny, organ do którego podanie wniesiono, zwraca je wnoszącemu. Zwrot podania następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.”
GRANICE DOPUSZCZALNOŚCI TAKIEGO TRYBU POSTEPOWANIA WYZNACZA -
Art.66 §4 k.p.a. stanowiąc- „Organ nie może zwrócić podania z tej przyczyny, że właściwym w sprawie jest sąd powszechny, jeżeli w tej sprawie sąd uznał się już za niewłaściwy”.
Taka sama zasada dotyczy postępowania podatkowego-
Art. 171 §3 o.p. stanowi- „Jeżeli podanie wniesiono do organu niewłaściwego, albo gdy z podania wynika, że właściwym w sprawie jest sąd, organ podatkowy zwraca podanie osobie, która je wniosła, z odpowiednim pouczeniem. Zwrot podania następuje w formie postanowienia, od którego służy zażalenie”
Art.171§4 o.p. stanowi- „Organ podatkowy nie może zwrócić podania z tej przyczyny, że właściwy jest sąd powszechny, jeżeli w tej sprawie sąd uznał się za niewłaściwy”
Obowiązujące od 1 stycznia 2004 r. w postępowaniu administracyjnym, podatkowym i cywilnym rozwiązania prawne znoszą spory negatywne pomiędzy organami administracji publicznej a sądami powszechnymi. Organ administracji publicznej, jeżeli jako pierwszy uznał się za niewłaściwy w sprawie, przesądza o właściwości sądu powszechnego. Zasada ta obowiązuje również a contrario.
Przyjęta regulacja prawna wyłącza ponadto spory pozytywne, co oznacza powrót do rozwiązania, że w razie powstania sporu pozytywnego jest on jednostronnie rozstrzygany przez sąd powszechny. W razie, gdy w sprawie zapadło orzeczenie sądowe, korzysta ono z przymiotu prawomocności, co oznacza, że organ administracji publicznej jest tym orzeczeniem związany.
22/2. Kontrola wykonania decyzji przez organ
Organy administracji publicznej są zobowiązane czuwać nad prawidłową realizacją ich decyzji przez strony, do których były adresowane. Jeżeli decyzja nakłada na stronę obowiązek, to zagwarantowanie jego realizacji może nastąpić, w razie potrzeby, w drodze zastosowania przymusu państwowego, głównie przez wdrożenie postępowania egzekucyjnego Jeżeli chodzi natomiast o decyzje przyznająca stronie uprawnienia, to wykonanie tych decyzji nie wymaga stosowania przymusu państwowego.
Art.162 §1 k.p.a. stanowi- „Organ administracji publicznej, który wydał decyzję w I instancji, stwierdza jej wygaśnięcie jeżeli decyzja: 1)Stała się bezprzedmiotowa, a stwierdzenie wygaśnięcia takiej decyzji nakazuje przepis prawa, albo gdy leży to w interesie społecznym, lub w interesie strony; 2) Została wydana z zastrzeżeniem dopełnienia przez stronę określonego warunku, a strona nie dopełniła tego warunku”
Zasadniczą przesłanką stwierdzenia wygaśnięcia decyzji na podstawie art.162§1 pkt 1 k.p.a. jest bezprzedmiotowość decyzji, KTÓRA POWSTAŁA JUŻ PO JEJ WYDANIU. Pojęcie bezprzedmiotowości decyzji należy wiązać z brakiem podmiotu lub przedmiotu stosunku prawnego.
Zgodnie z art.162 §1 pkt2 k.p.a. organ stwierdza wygaśnięcie mocy prawnej decyzji, którą wydano z zastrzeżeniem warunku, a strona tego warunku nie spełniła.
W postępowaniu podatkowym podstawy stwierdzenia wygaśnięcia decyzji reguluje
Art.258 §1 o.p.(organ podatkowy, który wydał decyzję w I instancji stwierdza jej wygaśnięcie jeżeli:
-stała się bezprzedmiotowa;
-została wydana z zastrzeżeniem dopełnienia przez stronę warunku, a strona nie dopełniła tego warunku;
-strona nie dopełniła przewidzianych w tej decyzji lub w przepisach prawa podatkowego warunków uprawniających do skorzystania z ulg;
-strona nie dopełniła określonych w przepisach prawa podatkowego warunków uprawniających do skorzystania z ryczałtowych form opodatkowania;
Ordynacja podatkowa wprowadza wygaśnięcie decyzji z mocy prawa- W PRZYPADKU GDY Z MOCY PRAWA WYGASA MOC DECYZJI NIE MA PODSTAW DO PODJĘCIA W TAKIM ZAKRESIE DECYZJI
Do k.p.a. wprowadzono również podstawę prawną uchylenia decyzji- jeżeli zostałą ona wydana z zastrzeżeniem dopełnienia określonych czynności, a strona tych czynności nie wykonała w wyznaczonym terminie.
!W postępowaniu podatkowym również przepisy o.p. przewidują dopuszczalność uchylenia decyzji. !TRYBU TEGO ORGAN PODATKOWY NIE MOŻE ZASTOSOWAĆ PO UPŁYWIE 5 LAT OD DORĘCZENIA DECYZJI
Organ stwierdzając wygaśnięcie mocy prawnej decyzji czy uchylając decyzję w trybie określonym w art.162 §2 k.p.a. jest obowiązany przeprowadzić postępowanie rozpoznawcze zgodnie z przepisami k.p.a. o postępowaniu w I instancji. STWIERDZENIE WYGAŚNIĘCIA DECYZJI LUB JEJ UCHYLENIA NASTĘPUJE PRZEZ WYDANIE DECYZJI, KTÓRA MOŻE BYĆ NASTĘPNIE PODDANA WERYFIKACJI W TOKU INSTANCJI NA SKUTEK ODWOŁANIA STRONY.
Przepisy o.p. regulują kwestię skutków prawnych decyzji stwierdzającej wygaśnięcie decyzji. DECYZJA STWIERDZAJĄCA WYGAŚNIĘCIE DECYZJI, WYWOŁUJE SKUTKI PRAWNE OD DNIA DORĘCZENIA DECYZJI, KTÓREJ WYGAŚNIECIE SIĘ STWIERDZA.
Organ administracji publicznej(organ, który wydał decyzję) może uchylić lub zmienić decyzję tworzącą prawa nabyte na mocy przepisów szczególnych.
22/3. Zbieg egzekucji
ZBIEG EGZEKUCJI ADMINISTRACYJNEJ I SĄDOWEJ. Wobec tej samej nieruchomości, rzeczy albo prawa majątkowego lun niemajątkowego może być prowadzona egzekucja administracyjna lub sądowa W takim przypadku organ egzekucyjny z urzędu, na wniosek wierzyciela lub zobowiązanego wstrzymuje czynności egzekucyjne i przekazuje akta egzekucji administracyjnej sądowi rejonowemu zgodnie z przepisami k.p.c.
ZBIEG EGZEKUCJI ADMINISTRACYJNEJ. Może wystąpić sytuacja prowadzenia wobec tej samej rzeczy albo prawa majątkowego kilku egzekucji przez organy egzekucyjne właściwe zgodnie z art. 19 u.p.e.a. w takim przypadku łączne prowadzenie egzekucji przejmuje naczelnik urzędu skarbowego, który pierwszy zastosował środek egzekucyjny, a jeżeli naczelnik urzędu nie dokonał takiej czynności lub nie dokonał jej jako pierwszy-łączne prowadzenie egzekucji przejmuje naczelnik urzędu skarbowego właściwy wg. siedziby lub miejsca zamieszkania zobowiązanego !!! z zastrzeżeniem, że jeżeli środek egzekucyjny zastosował naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce położenia majątku zobowiązanego, łączne prowadzenie egzekucji przejmuje ten organ.
W sytuacji egzekucji z nieruchomości , jeżeli nieruchomość jest położona na obszarze działania kilku organów egzekucyjnych, organ prowadzący egzekucję powiadamia o wszczęciu postępowania , a następnie o ukończeniu egzekucji inne organy egzekucyjne, na których obszarze działania jest położona nieruchomość…
Organ egzekucyjny łączy postępowanie egzekucyjne prowadzone co do kilku nieruchomości tego samego zobowiązanego, lub co kilku części tej samej nieruchomości, jak również postępowanie egzekucyjne dotyczące części nieruchomości i jej całości, jeżeli odpowiada to celowi egzekucji i nie ma przeszkód natury prawnej lub gospodarczej.
23/1.Wpływ postępowania cywilnego na administracyjne ????
W k.p.a zawarte są odesłania i delegacje do wydawania przepisów wykonawczych.
Wśród odesłań znajdują się takie, które dają pierwszeństwo stosowania przed przepisami k.pa obszernym uregulowaniom odrębnym w wielu kwestiach procesowych, np. tak jak ma to miejsce w odniesieniu do przepisów proceduralnych w sprawach ubezpieczeń społecznych( sprawy ubezpieczeń społecznych należą do postępowania cywilnego czy cos takiego w wikipedii było!)
23/2. Granice rozpoznania w skardze do WSA a granice rozpoznania w skardze kasacyjnej.
Granice rozpoznania- naczelny Sąd administracyjny rozpoznaje sprawe w granicach skargi kasacyjnej. O zakresie kontroli orzeczenia wojewódzkiego sadu administracyjnego przesądza wola wnoszącego skarge kasacyjną.
Od tej zasady ustawa przewiduje wyjatek- naczelny Sąd Admin. Z urzędu bierze pod rozwagę nieważnośc postępowania. Nieważnośc postepowania zachodzi :- jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna
- jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego do jej reprezentowania lub przedstawicielstwa ustawowego, albo gdy pełnomocnik strony nie był należycie umocowany
- jeżeli w tej samej sprawie toczy się postepowanie wcześniej wszczęte przed sadem administracyjnym albo jeżeli sprawa taka została prawomocnie osądzona
-jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział sedzia wyłączony z mocy ustawy.
- jeżeli strona została pozbawiona możliwości obrony swych praw
-jeżeli wojewódzki sąd administracyjny orzekł w sprawie, w której jest właściwy Naczelny Sąd Administracyjny.
Naczelny S.A rozpoznaje skarge kasacyjna w granicach skargi kasacyjnej, co oznacza ze jest związany wskazanymi podstawami skargi kasacyjnej, a zatem jeżeli nie jest to naruszenie przepisów prawa powodujących nieważność postępowania np., naruszenie prawa materialnego które nie zostało wskazane podstawą skargi kasacyjnej, nie może z tego powodu uchylic wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego.
granice rozpoznania skargi--------- znalazłam tylko o rozporządzalności prawem skargi przez skarzącego. Str.425:(( nie wiem gdzie tojest!
23/3.nie znalazłam ochrona wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym przed bezczynnością organu egzekucyjnego.
24/1. Rodzaje ochrony strony w pa i op
Kpa
- zasada udzielenia niezbędnej informacji faktycznej i prawnej stronom i niezbędnej informacji prawnej uczestnikom postepowania.
Ochrona:organ ma obowiązek informowania stron w ten sposób by nie ponosiły one żadnej szkady ze względu na swoją nieznajomośc prawa. Powinny one udzielać wskazówki oraz niezbędne wyjaśnienia dotyczące wszelkich spraw w toczącym się postepowaniu.
Działa ona równocześnie jako strona, sędzia czy obrońca
zasada dwuinstancyjności postepowania- Ochrona: Zasada ta zapewnia stronom prawo do dwukrotnego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia sprawy admin. Strony mają prawo złożenia odwołania od każdej nie ostatecznej decyzji administracyjnej do organu wyższego stopnia poza dwoma wyjątkami: gdy przewidziane jest odstępstwo od reguły że odwołanie rozpatruje organ wyższego stopnia bo umocowuje się do jego rozpatrzenia ten sam organ, lub gdy dają podstawę prawną do żadania rozpoznania sprawy załatwionej w jednej instancji admin, przez sąd powszechny.
ZASADA CZYNNEGO UDZIAŁU STRON
ochrona polega na tym ,że organ zobowiązany będzie do pełnego wyjaśnienia sprawy w całości i zawiadamiania strony o wszelkich czynnościach, w których może ona brać udział bądź musi wziąć udział dla ich ważności i skuteczności procesowej.
op:
Zasada ogólna czynnego udziału stron w postępowaniu- ochrona polega na tym , że organ ma obowiązek umożliwienia stronom wypowiedzienia się przed wydaniem decyzji co do zebranych w toku wyjasnienia sprawy dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. ale może od tego odstąpić…
Zasada jawności postępowania dla jego stron
jest zasada bezwzględnie obowiązującą. ochrona polega na tym, że informacje objęte tajemnica skarbową dotyczą stron postępowania, nie pozbawiają ich prawa wglądu do akt, ale tylko ich własnej sprawy, a podmioty na prawach stron pod względem procesowym sa równe w uprawnieniach ze stronami.
Zasada dwuinstancyjności postępowania podatkowego: Ochrona polega na tym że strona może wnieść odwołanie od nie ostatecznych decyzji administracyjnych.
Zasada ogólna udzielania niezbędnej informacji w przedmiocie sprawy podatkowej- Gdy strona jest zainteresowana może zwrócić się z prośba o udzielenie takiej informacji, gdy można ją uznać za niezbędną w danej sprawie.
24/2. Skarga na niewykonanie wyroku WSA
Szczególnym rodzajem skarg do SA jest skarga na niewykonanie wyroku.
Art. 154 §1 p.p.s.a. , stanowi- „W razie niewykonania wyroku uwzględniającego skargę na bezczynność oraz w razie bezczynności organu po wyroku uchylającym lub stwierdzającym nieważność aktu lub czynności strona, po uprzednim wezwaniu właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy, może wnieść skargę w tym przedmiocie żądając wymierzenia temu organowi grzywny”
PRZESŁANKĄ dopuszczalności skargi na niewykonanie wyroku sądu jest pisemne wezwanie właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy.
!!!Skarga jest jednym z elementów systemu gwarancji skuteczności orzecznictwa sądów admin.
24/3. Zasada wyboru środka egzekucyjnego
Ustawa wyznacza granice wyboru przez organ egzekucyjny środków egzekucyjnych, ograniczając je wyłącznie do środków wyliczonych w przepisach ustawy. Art.7 §2 u.p.e.a. stanowi, że „Organ egzekucyjny stosuje środki egzekucyjne, które prowadzą bezpośrednio do wykonania obowiązku…”Ustawa wprowadza zarówno co do obowiązków pieniężnych jak i niepieniężnych kilka sposobów egzekwowania obowiązku. Organ egzekucyjny przy wyborze środka egzekucyjnego, który ma być zastosowany, w konkretnym przypadku powinien mieć na względzie efektywność i skuteczność w wykonywaniu tego środka.
Należy wybierać również środek najmniej uciążliwy dla zobowiązanego.
28/1. Wielość stron a współuczestnictwo formalne
W postępowaniu administracyjnym może brać udział wiele stron ale poprzez to postępowanie nie staje się kontradyktoryjne (sporne). Strony pozostają wyłącznie w więzach prawnych z organem administrującym i to zarówno wtedy gdy strony reprezentują analogicznie interesy jak i przeciwne, tak więc z wielością stron będziemy mieli do czynienia wówczas gdy w postępowaniu administracyjnym rozstrzygana jest sprawa administracyjna, tożsama pod względem przedmiotowym której rozstrzygnięcie ukształtuje sytuację wielu podmiotów mogących mieć interes zgodny bądź sprzeczny.
Wielość stron ma swoje konsekwencje np. w kwestii wniesienia środków zaskarżenia (wniesienie odwołania).
Wniesienie takiego środka powoduje zaskarżenie decyzji w jej całokształcie a zatem obejmuje nie tylko zaskarżenie decyzji w części dotyczącej wnoszącego odwołanie ale także i pozostałych stron.
W razie wielości stron w jednej sprawie art. 62 KPA nie ma zastosowania, reguluje on bowiem połączenie do rozpoznania w jednym postępowaniu kilku odrębnych spraw administracyjnych i jest to zagadnienie oddzielne od wielości stron, bowiem tu mamy do czynienia z wielością spraw administracyjnych, połączonych formalnie (procesowo) w jednym postępowaniu.
Współuczestnictwo formalne jest to połączenie kilku oddzielnych spraw administracyjnych które łączy tylko tożsamość zewnętrzna czyli że są to pod względem materialno - prawnym sprawy administracyjne jednego rodzaju.
Zastosowanie art. 62 KPA może zaistnieć tylko po spełnieniu łącznym trzech przesłanek:
- zaistnienie identycznego stanu faktycznego
- zaistnienie identycznej podstawy prawnej
- właściwości jednego organu administrującego
28/2. Roszczenia odszkodowawcze w postępowaniu administracyjnym i podatkowym. Tryb dochodzenia.
Instytucja roszczenia odszkodowawczego w postępowaniu administracyjnym i podatkowym obecnie nie istnieje. Do 2004r. instytucja ta była regulowana art.160, który został uchylony przez TK
Należy pamiętać, że istnieją roszczenia odszkodowawcze w postępowaniu sądowoadministracyjnym - jednak nie tego dotyczy pytanie;)
28/3. Właściwość WSA i NSA
Właściwość WSA:
rzeczowa - wszystkie sprawy sądowoadministracyjne z wyjątkiem tych zastrzeżonych dla NSA; są właściwe do rozpoznawania wcześniej wymienionych skarg
miejscowa - właściwy jest sąd na którego obszarze właściwości ma siedzibę organ, którego działalność została zaskarżona
Prezydent RP posiada delegację ustawową do przekazania, w drodze rozporządzenia, wojewódzkiemu sądowi administracyjnemu rozpoznania spraw określonego rodzaju należących do właściwości innego wojewódzkiego sądu administracyjnego, jeżeli wymagają tego względy celowości
sąd właściwy w chwili wniesienia skargi pozostaje właściwy aż do ukończenia postępowania, choćby podstawy właściwości zmieniły się w toku sprawy, chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej
Właściwość NSA:
rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych
podejmuje uchwały mające na cele wyjaśnienie przepisów, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie
podejmuje uchwały zawierające rozstrzygnięcie zagadnień prawnych budzących wątpliwości
rozstrzyga spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi oraz spory kompetencyjne między tymi organami a organami administracji rządowej
rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości NSA na mocy odrębnych ustaw
29/1. Instytucje służące realizacji zasady szybkości postępowania w kpa i op. Obrona strony przed bezczynnością organu
Realizacji prawa do szybkiego rozpatrzenia sprawy przez organ administracji publicznej służą następujące rozwiązania prawne:
1. instytucja sygnalizacji (art. 36 k.p.a),
2. instytucja zażalenia na niezałatwienie sprawy w terminie ustawowym lub wyznaczonym przez organ (art. 37 k.p.a),
3. instytucja odpowiedzialności pracownika administracji publicznej
Instytucja odpowiedzialności pracownika organu administracji w związku z powstaniem bezczynności należy do wewnętrznych form działania organu. Organ powinien wszcząć postępowanie o charakterze wyjaśniającym, którego celem jest ustalenie, który pracownik i z jakich (uzasadnionych bądź nie) przyczyn, nie dopełnił obowiązku załatwienia sprawy w terminie. Konsekwencją niedopełnienia tego obowiązku może być zastosowanie wobec winnych odpowiedzialności porządkowej lub dyscyplinarnej albo innej odpowiedzialności przewidzianej w przepisach prawa.
Instytucja sygnalizacji polega na nałożeniu na każdy organ administracji publicznej obowiązku zawiadomienia strony o niezałatwieniu sprawy w terminie. Organ obowiązany jest podać przyczyny zwłoki i wskazać nowy termin załatwienia sprawy. Ten sam obowiązek ciąży na organie nawet w przypadku zwłoki spowodowanej przyczynami obiektywnymi - niezależnymi od organu.
29/2. Dopuszczalność sankcji nieważności w postępowaniu odwoławczym
Sankcja nieważności jest niedopuszczalna w postępowaniu odwoławczym.
29/3. Unieważnienie prawomocnych orzeczeń sądów administracyjnych
NSA unieważnia prawomocne orzeczenie sąd administracyjnego wydane w sprawie, które ze względu na osobę lub przedmiot nie podlegało orzecznictwu sądu administracyjnego w chwili orzekania i odrzuca skargę, jeżeli orzeczenie to nie może być wzruszone w trybie przewidzianym w ustawie. Sąd orzeka na wniosek Prezesa NSA. Do rozpoznania wniosku stosuje się odpowiednio przepisy o rozpoznaniu skargi kasacyjnej.
Jest to rozwiązanie przyznające NSA kompetencje nadzorcze.
Art.3§2 p.u.s.a.: NSA sprawuje nadzór nad działalnością wojewódzkich sądów administracyjnych w zakresie orzekania w trybie określonym ustawami, a w szczególności rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń tych sądów i podejmuje uchwały wyjaśniające zagadnienia prawne oraz rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości NSA na mocy innych ustaw.
30/1. Zasady postępowania dowodowego
1. Zasada dysponowania zakresem postępowania dowodowego przez prowadzący postępowanie organ administracji publicznej (zasada oficjalności postępowania dowodowego) - organ określa zakres postępowania dowodowego w formie postanowienia na które nie przysługuje zażalenie. Wymienia w nim fakty wymagające ustalenia oraz środki dowodowe. Organ nie jest związany postanowieniem dowodowym.
2. Zasada bezpośredniości postępowania dowodowego - pełne rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy jest uwarunkowane przeprowadzeniem postępowania dowodowego; wyjątek: pomoc prawna
3. Zasada otwartego systemu dowodów - jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem
4. Zasada równej mocy środków dowodowych - nie wprowadza to pierwszeństwa środków dowodowych określonego rodzaju w ustalaniu istnienia faktów
5. Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu - jest to prawo strony do czynnego udziału w ustalaniu stanu faktycznego oraz prawo do udziału w czynnościach postępowania dowodowego; strona ma prawo do żądania przeprowadzenia dowodów
6. Zasada swobodnej oceny dowodów - organ ocenia na podstawie całokształtu materiału dowodowego; swobodna ocena musi być dokonana zgodnie z normami prawa procesowego oraz z zachowaniem pewnych reguł
30/2. Granice rozpoznania skargi kasacyjnej
O zakresie kontroli orzeczenia przesądza wola wnoszącego skargę kasacyjną. Od tej zasady istnieje wyjątek: NSA z urzędu bierze pod uwagę nieważność postępowania. Postępowanie jest nieważne:
jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna
jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej
jeżeli w tej samej sprawie toczy się postępowanie wcześniej wszczęte
jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa
jeżeli strona została pozbawiona możności obrony swych praw
jeżeli wojewódzki sąd administracyjny orzekł w sprawie, w której jest właściwy NSA
NSA rozpoznaje skargę kasacyjną w granicach skargi kasacyjnej, co oznacza, że jest związany podstawami skargi kasacyjnej.
30/3. Środki zaskarżenia na drodze sądowej w postępowaniu egzekucyjnym:
w postępowaniu przed sądem powszechnym
powództwo przeciwegzekucyjne zobowiązanego - służy do zwalczania zasadności i dopuszczalności egzekucji; podstawy prawne wniesienia powództwa i tryb rozpoznania regulują przepisy k.p.c.
powództwo przeciwegzekucyjne osoby trzeciej - osoba trzecia, jeżeli organ odmownie rozpatrzył jej wniosek o wyłączenie spod egzekucji administracyjnej rzeczy lub praw majątkowych, może złożyć powództwo do sądu
w postępowaniu przed sądem administracyjnym
skarga na postanowienie wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które na drodze administracyjnej służyło zażalenie
31/1. Instytucje realizacji zasady prawdy obiektywnej w k.p.a. i o.p.
Art. 7 k.p.a formułuje zasadę prawdy obiektywnej w następujący sposób:
„W toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności i podejmują wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli.”
Oznacza to, że ciężar dowodu co do istotnych okoliczności sprawy spoczywa na organie prowadzącym postępowanie, nie zaś na stronie postępowania. Organ wyznacza zakres postępowania dowodowego, ocenia legalność dowodów, przeprowadza dowody z urzedu, poucza strony o ich uprawnieniach w toku postępowania dowodowego. Prawda obiektywna ma służyć prawidłowemu załatwieniu sprawy, musi odnosić się do wszystkich faktów i okoliczności o znaczeniu prawnym.
Zasadę prawdy obiektywnej wyraża art. 122 Ord. pod. stanowiąc, że w toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym.
Powyższą zasadę realizują przede wszystkim przepisy normujące postępowanie dowodowe, a więc art. 180-200 o. p.
Prawidłową decyzję organ podatkowy może podjąć tylko wówczas, gdy rozporządza całokształtem materiału dowodowego pozwalającym mu na dokładne wyjaśnienie stanu faktycznego.
Przepis wprowadzający zasadę prawdy obiektywnej nakłada na organ podatkowy obowiązek ustalenia i przeprowadzenia z urzędu dowodów koniecznych dla ustalenia stanu faktycznego sprawy (tylko wyraźny przepis może nakładać taki obowiązek na podatnika). Zgodnie bowiem z art. 187 Ordynacji podatkowej, organ podatkowy jest obowiązany zebrać argumenty i dowody oraz w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy.
31/2. Granice rozporządzalności prawem skargi w postępowaniu sądowo - administracyjnym.
Ustawa Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi mówi, że uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto ma w tym interes prawny. Skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba że skargę wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich.
Ustawa dopuszcza rozporządzalność prawem skargi przez skarżącego (osoba wnosząca skargę, może ją cofnąć;wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności) jednak nie w pełnym zakresie - w przypadku oceny sądu, iż czynność procesowa cofnięcia skargi zmierza do obejścia prawa lub spowodowałaby utrzymanie w mocy aktu lub czynności dotkniętych wadą nieważności ma on obowiązek uznania niedopuszczalności takiej czynności procesowej. Wniosek w przedmiocie cofnięcia skargi nie może być rozpoznany do czasu uiszczenia wpisu od skargi, bowiem sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona opłata. Skargę można cofnąć do chwili ogłoszenia wyroku, gdyż z tą chwilą sąd jest związany wyrokiem i nie można go zmienić ani uchylić.
31/3. Tytuł wykonawczy.
Tytuł wykonawczy to dokument urzędowy stwierdzający istnienie i zakres nadającego się do egzekucji roszczenia wierzyciela i odpowiadającego mu obowiązku dłużnika. Jednym z rodzajów tytułów wykonawczych są tytuły wystawiane w toku postępowania egzekucyjnego w administracji.
Art. 27 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji mówi, iż:
Art. 27. § 1. Tytuł wykonawczy zawiera:
1) oznaczenie wierzyciela,
2) wskazanie imienia i nazwiska lub firmy zobowiązanego i jego adresu, a także określenie zatrudniającego go pracodawcy i jego adresu, jeżeli wierzyciel posiada taką informację,
3) treść podlegającego egzekucji obowiązku, podstawę prawną tego obowiązku oraz stwierdzenie, że obowiązek jest wymagalny, a w przypadku egzekucji należności pieniężnej - także określenie jej wysokości, terminu, od którego nalicza się odsetki z tytułu niezapłacenia należności w terminie, oraz rodzaju i stawki tych odsetek,
4) wskazanie zabezpieczenia należności pieniężnej hipoteką przymusową albo przez ustanowienie zastawu skarbowego lub rejestrowego lub zastawu nieujawnionego w żadnym rejestrze, ze wskazaniem terminów powstania tych zabezpieczeń,
5) wskazanie podstawy prawnej pierwszeństwa zaspokojenia należności pieniężnej, jeżeli należność korzysta z tego prawa i prawo to nie wynika z zabezpieczenia należności pieniężnej,
6) wskazanie podstawy prawnej prowadzenia egzekucji administracyjnej,
7) datę wystawienia tytułu, podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego oraz odcisk pieczęci urzędowej wierzyciela,
8) pouczenie zobowiązanego o skutkach niezawiadomienia organu egzekucyjnego o zmianie miejsca pobytu,
9) pouczenie zobowiązanego o przysługującym mu w terminie 7 dni prawie zgłoszenia do organu egzekucyjnego zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego,
10) klauzulę organu egzekucyjnego o skierowaniu tytułu do egzekucji administracyjnej,
11) wskazanie środków egzekucyjnych stosowanych w egzekucji należności pieniężnych.
§ 2. Jeżeli tytuł wykonawczy dotyczy należności spółki nieposiadającej osobowości prawnej, w tytule wykonawczym podaje się również imiona i nazwiska oraz adresy wspólników.
§ 3. Do tytułu wykonawczego wierzyciel dołącza dowód doręczenia upomnienia, a jeżeli doręczenie upomnienia nie było wymagane, podaje w tytule wykonawczym podstawę prawną braku tego obowiązku.
32/1. Zakres postępowania administracyjnego ogólnego i przesłanki jego wyznaczenia.
Jeżeli nie podaje się o jaki rodzaj postępowania chodzi, to jest to postępowanie administracyjne ogólne. Rodzaje postępowania administracyjnego ogólnego:
- w sprawach budowlanych,
- w sprawach sanitarnych,
- w sprawach drogowych,
- w sprawach rolnych,
- w sprawach leśnych,
- w sprawach przemysłowych,
- w sprawach melioracyjnych.
Przesłanki pozytywne stosowania przepisów o postępowaniu administracyjnym ogólnym, które muszą wystąpić łącznie:
postępowanie w sprawie będzie prowadzić organ administracji publicznej;
sprawa pozostaje we właściwości tego organu;
sprawa ma charakter indywidualny;
przepisy dają podstawę do rozstrzygnięcia sprawy przez wydanie decyzji administracyjnej;
Przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się do:
postępowania w sprawach karnych skarbowych,
spraw uregulowanych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa , z wyjątkiem przepisów działów IV, V i VIII.
postępowania w sprawach należących do właściwości polskich przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych,
do postępowania w sprawach wynikających z nadrzędności i podległości organizacyjnej w stosunkach między organami państwowymi i innymi państwowymi jednostkami organizacyjnymi, podległości służbowej pracowników organów i jednostek organizacyjnych wymienionych w pkt 1, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
32/2. Skarga kasacyjna a zażalenie w postępowaniu sądowo - administracyjnym.
Środki odwoławcze od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych to:
- skarga kasacyjna,
- zażalenie.
Art. 173. § 1. ustawy „Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi” mówi, iż
„Od wydanego przez wojewódzki sąd administracyjny wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.”
Skarga kasacyjna jest wiec zwyczajnym środkiem odwoławczym. Przedmiotem zaskarżenia skargą kasacyjną są;
- wyroki
- postanowienia kończące postępowanie w sprawie, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
Służy ona od wyroków wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Podstawy skargi kasacyjnej:
1) naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;
2) naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Legitymację do złożenia skargi kasacyjnej ma:
- strona,
- prokurator,
- Rzecznik Praw Obywatelskich;
Drugim środkiem odwoławczym jest zażalenie. W myśl art. 194 p.p.s.a służy ono na postanowienia, których przedmiotem jest:
1) przekazanie sprawy innemu sądowi administracyjnemu;
2) wstrzymanie lub odmowa wstrzymania wykonania decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności, o których mowa w art. 61;
3) zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania;
4) odmowa sporządzenia uzasadnienia wyroku;
5) sprostowanie lub wykładnia orzeczenia albo ich odmowa;
6) oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego;
7) odrzucenie skargi kasacyjnej;
8) odrzucenie zażalenia;
9) zwrot kosztów postępowania, jeżeli strona nie wnosi skargi kasacyjnej;
10) ukaranie grzywną.
Legitymację do złożenia zażalenia mają:
- strona,
- uczestnicy postępowania,
- osoby, organizacje społeczne, których sąd nie dopuścił do udziału w postępowaniu,
- prokurator,
- Rzecznik Praw Obywatelskich.
32/3. Tytuł egzekucyjny w postępowaniu egzekucyjnym.
Podstawę prawną do prowadzenia egzekucji administracyjnej nazywa się tytułem egzekucyjnym.
Akty z których wynikają obowiązki podlegające egzekucji administracyjnej:
a) akty indywidualne właściwych organów, takie jak:
- decyzje - w drodze egzekucji podlegają wykonaniu te decyzje nieostateczne, którym nadano rygor natychmiastowej wykonalności, albo gdy decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy. Regułą jest wykonalność obowiązków wynikających z ostatecznej decyzji;
- postanowienia - wydawane w toku postępowania orzekającego przez organy administracji publicznej i wydawane w postępowaniu egzekucyjnym. Wniesienie zażalenia na postanowienie nie wstrzymuje jego wykonania; postanowienia nieostateczne podlegają zatem od razu wykonaniu, chyba że organ, który wydał postanowienie, wstrzyma jego wykonanie;
- ugody - zawierane przez strony w postepowaniu orzekającym. Ugoda staje się wykonalna z dniem, w którym postanowienie o jej zatwierdzeniu stało się ostateczne;
- orzeczenia sądów - prawomocne orzeczenie sądu może być podstawą egzekucji jeżeli zostało opatrzone klauzulą wykonalności.
b) akty generalne;
Egzekucję administracyjną stosuje się do obowiązków z zakresu spraw objętych właściwością organów administracji rządowej oraz jednostek samorządu terytorialnego, wynikających bezpośrednio z przepisów prawa.
Przepisy prawne, ustanawiające takie obowiązki, będą podstawą egzekucji administracyjnej, jeżeli spełniają łącznie dwie przesłanki:
są to przepisy mieszczące się w zakresie administracji rządowej i samorządu terytorialnego;
przepisy te ustanawiają obowiązki bezpośrednio;
33/1. Relacja między trybami nadzwyczajnymi.
Przedmiotem nadzwyczajnych postępowań jest przeprowadzenie weryfikacji decyzji wydanej w postępowaniu głównym. Byt prawny tych postępowań jest uzależniony od uprzedniego przeprowadzenia postępowania głównego, zakończonego wydaniem ostatecznej decyzji a istotą postępowań nadzwyczajnych jest stworzenie gwarancji represyjnych zrealizowania celu postępowania głównego - wydania decyzji w pełni prawidłowej.
Nadzwyczajne tryby postępowania:
Postępowanie w sprawie wznowienia postępowania - jego celem jest stworzenie możliwości prawnej ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej zakończonej decyzją ostateczną, jeżeli postępowanie w którym ona zapadła było dotknięte kwalifikowaną wadliwością procesową. Tryb ten stosuje się do postanowień.
Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji - jego celem jest ustalenie, czy decyzja nie jest dotknięta kwalifikowaną wadą, przede wszystkim materialnoprawną, powodującą jej nieważność. Tryb ten stosuje się do postanowień.
Postępowanie mające na celu, w przypadku wystąpienia wskazanych przepisami przesłanek, uchylenie, zmianę decyzji prawidłowej bądź dotkniętej wadami niekwalifikowanymi.
33/2. Gwarancje wykonania orzeczenia.
Ustawa „Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi” mówi:
Art. 154. § 1. W razie niewykonania wyroku uwzględniającego skargę na bezczynność oraz w razie bezczynności organu po wyroku uchylającym lub stwierdzającym nieważność aktu lub czynności strona, po uprzednim pisemnym wezwaniu właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy, może wnieść skargę w tym przedmiocie żądając wymierzenia temu organowi grzywny.
§ 2. Sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia lub obowiązku, jeżeli pozwala na to charakter sprawy oraz niebudzące uzasadnionych wątpliwości okoliczności jej stanu faktycznego i prawnego.
§ 3. Wykonanie wyroku lub załatwienie sprawy po wniesieniu skargi, o której mowa w § 1, nie stanowi podstawy do umorzenia postępowania lub oddalenia skargi.
§ 4. Osobie, która poniosła szkodę wskutek niewykonania orzeczenia sądu, służy roszczenie o odszkodowanie na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym.
§ 5. Odszkodowanie, o którym mowa w § 4, przysługuje od organu, który nie wykonał orzeczenia sądu. Jeżeli organ w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia wniosku o odszkodowanie nie wypłacił odszkodowania, uprawniony podmiot może wnieść powództwo do sądu powszechnego.
§ 6. Grzywnę, o której mowa w § 1, wymierza się do wysokości dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów.
33/3. Strona a podmiot na prawach strony.
Art. 28 KPA stanowi, iż stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Stroną może być:
- osoba fizyczna,
- osoba prawna,
- jednostka organizacyjna państwowa, samorządowa lub społeczna,
- gmina, powiat lub województwo;
Podmioty na prawach strony to podmioty, które nie są stronami w toczącym się postępowaniu, gdyż postępowanie nie toczy się w ich własnej sprawie; nie występują one zamiast strony, lecz obok i niezależnie od strony. Podmioty te mają `prawa strony' - prawa procesowe. Zaliczamy do nich:
- organizacje społeczne
- prokuratora
- Rzecznika Praw Obywatelskich
- inne podmioty;
37/1. Postępowanie administracyjne ogólne a szczególne
Postępowanie administracyjne ogólne - art. 1 pkt 1 w zw. z pkt 2 kpa -
postępowanie przed organami administracji publicznej w należących do właściwości tych organów sprawach indywidualnych w drodze decyzji administracyjnych,
przed innymi organami państwowymi oraz przed innymi podmiotami, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw określonych w pkt. 1
Wyróżnia się 2 rodzaje postępowania administracyjnego:
postępowanie ogólne - regulowane jest przepisami KPA, jest postępowaniem, w którego trybie następuje rozpoznanie i rozstrzygnięcie większości spraw administracyjnych (zmiany nazwiska, pozwoleń budowlanych, samowoli budowlanych, koncesji zezwoleń, wywłaszczenia
postępowanie szczególne - to postępowanie, w którego trybie następuje rozpoznanie i rozstrzygnięcie spraw określonego rodzaju, tj. postępowanie podatkowe, którego przedmiotem jest rozpoznanie i rozstrzygnięcie spraw podatkowych.
Tryby dla obu powyższych postępowań:
postępowanie główne - przedmiotem jest rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej w trybie i formie przewidzianymi przez przepisy prawa procesowego zgodnie z przepisami prawa materialnego. W ramach postępowania głównego można wyróżnić postępowanie:
toczące się przed organem I instancji
II instancji - w razie wniesienia odwołania przez legitymowane podmioty postępowania administracyjnego. Wniesienie odwołania przenosi na organ II instancji kompetencję do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej - merytorycznie.
Postępowanie nadzwyczajne - przedmiotem nie jest rozstrzygnięcie merytoryczne sprawy administracyjnej (czy podatkowej), lecz:
Przeprowadzenie weryfikacji decyzji wydanej w postępowaniu głównych i z tego względu można temu postępowaniu przypisać charakter służebny
Istotą ich jest stworzenie gwarancji represyjnych zrealizowania celu postępowania głównego - wydania decyzji w pełni prawidłowej
Na system nadzwyczajnych trybów postępowania uregulowanych w kpa i op składają się:
1) postępowanie w sprawie wznowienia postępowania - celem jest stworzenie możliwości prawnej ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej zakończonej decyzją ostateczną, jeśli postępowanie w którym decyzja zapadła było dotknięte kwalifikowaną wadliwością procesową, 145, 145a kpa, 240 op., tryb ten stosuje się odpowiednio do postanowień,
2) postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji - celem jest ustalenie, czy decyzja nie jest dotknięta kwalifikowaną wadą i przede wszystkim materialno prawną, wyliczoną w art. 156 par. 1 kpa, 247 par 1 op., powodującą jej nieważność; w razie stwierdzenia nieważności, postępowanie kończy się wyeliminowaniem decyzji z obrotu prawnego bez merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy adm., do której odnosiła się weryfikowana decyzja
3) postępowanie mające na celu uchylenie, zmianę decyzji prawidłowej, bądź dotkniętej wadami niekwalifikowanymi, art. 154, 155, 161 kpa, 253,253a,254,255 op.
37/2.Teoria wadliwości decyzji. System weryfikacji.
I. Teoria wadliwości decyzji
Decyzja administracyjna jest prawidłowa, jeżeli łącznie spełnia 2 przesłanki:
1) jest zgodna z normami materialnego prawa administracyjnego
2) została wydana zgodnie z normami procesowymi prawa administracyjnego
Decyzja jest wadliwa, tj. naruszająca normy materialne, lub procesowe.
Teoria wadliwości decyzji musi pogodzić ze sobą wymagania interesu ogólnego (zbiorowego, społecznego) oraz interesu jednostkowego oraz wymagania wynikające z zasady praworządności i trwałości decyzji administracyjnej.
Jakakolwiek wada decyzji nie może już powodować wycofania jej z obrotu prawnego; Przy badaniu zagadnienia wadliwości decyzji administracyjnych przyjmuje się założenie istnienia gradacji wad decyzji, określony ciężar wad powoduje zastosowanie określonych sankcji w zakresie skutków w postaci albo sankcji wzruszalności, albo też sankcji nieważności decyzji.
koncepcja wzruszalności decyzji - decyzje wzruszalne wywołują skutki prawne, mają moc obowiązującą do czasu ich usunięcia z obrotu prawnego,
koncepcja nieważności decyzji - decyzje nieważne nie wywołują skutku prawnego od momentu wydania, są aktami prawnymi niemającymi mocy prawnej.
Decyzja nieważna istnieje, bo istnieje tzw. zewnętrzny stan faktyczny czynności prawnej, jednakże ze względu na wady, jakimi jest dotknięta decyzja nie będzie ona zdolna do wywołania skutku prawnego.
Skutkiem prawnym decyzji administracyjnej jest powstanie, zmiana, wygaśnięcie konkretnego stosunku prawnego, lub też stwierdzenie istnienia, albo nieistnienia tego stosunku. Z momentem wejścia do obrotu prawnego decyzja wywołuje skutki prawne.
Decyzja administracyjna korzysta z atrybutu domniemania prawidłowości - ma moc obowiązującą, dopóki nie zostanie we właściwym trybie wyeliminowana z obrotu prawnego.
Różnice między decyzjami wzruszalnymi a nieważnymi: - kryterium zdolności decyzji do wywoływania skutków prawnych uznanych przez prawo:
Decyzje nieważne - takie, których skutki prawne nie są uznane przez prawo,
Decyzje wzruszalne - których skutki prawne są przez prawo uznane, ale które pozbawione są zdolności do wywoływania skutków prawnych w przyszłości.
2 rodzaje wadliwości decyzji administracyjnej:
wadliwość materialnoprawna - sankcja nieważności decyzji
wadliwość procesowoprawna - sankcja skutkująca wzruszalnością decyzji w trybie wznowienia postępowania.
Zagadnienia wadliwości nie należy łączyć z zagadnieniem decyzji nieistniejącej !
Decyzja nieistniejąca - nie korzysta z domniemania prawidłowości, nie wchodzi do obrotu prawnego. Są 2 sytuacje:
1) nieistnienie postępowania administracyjnego - gdy nie istnieje organ, lub strona to postępowanie nie istnieje - a zatem decyzja wydana jest nieistniejąca,
2) wydanie decyzji nieistniejących w postępowaniu administracyjnym - decyzje niezawierające wymaganych cech zewnętrznych (oznaczenie organu i strony, rozstrzygniecie sprawy, podpis osoby powołanej do wydania decyzji), oraz decyzje niedoręczone i nieogłoszone stronie.
II. System weryfikacji
Weryfikacja decyzji i postanowień obejmuje weryfikację w kpa:
na drodze administracyjnej - weryfikacja następuje:
w toku instancji (prawo do 2krotnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy w postępowaniu administracyjnych art. 15 kpa) oraz
w nadzwyczajnych trybach postępowania administracyjnego (zasada ogólna ochrony trwałości decyzji ostatecznej wyłomem jest dopuszczalność jej weryfikacji w trybach unormowanych w art. 16 par. 1 kpa (prawo skargi na decyzje niezgodne z prawem do sadu administracyjnego).
b) na drodze sądowej
Ordynacja reguluje wyłącznie weryfikację na drodze administracyjnej, przyjmując tak jak w kpa:
- zasadę ogólną dwuinstancyjności 127 op
- zasadę ogólną trwałości decyzji 128 op
Elementy składowe instytucji procesowych:
1) środki zaskarżenia
Instytucje procesowe, za których pomocą uprawnione podmioty mogą żądać weryfikacji rozstrzygnięć administracyjnych w celu ich kasacji lub reformacji:
są oparte na zasadzie skargowości - służą podmiotom uprawnionym do żądania uruchomienia określonego postępowania weryfikacyjnego, a w żadnym wypadku nie dają podstaw do uruchomienia postępowania z urzędu;
ich celem bezpośrednim jest doprowadzenie do kasacji lub reformacji rozstrzygnięcia administracyjnego
Kryteria klasyfikacji:
1) kryterium przesunięcia kompetencji do weryfikacji zaskarżonego rozstrzygnięcia na wyższą instancję:
środki zaskarżenia bezwzględnie dewolutywne - zawsze przesuwają sprawę do wyższej instancji
środki względnie dewolutywne - powodują przesunięcie sprawy do wyższej instancji tylko w razie nieuwzględnienia ich przez I instancję
niedewolutywne - rozpatrywane przez organ wydający zaskarżone postanowienie
2) kryterium rodzaju zaskarżonego rozstrzygnięcia:
środki zaskarżenia zwyczajne - służące od rozstrzygnięć nieostatecznych - podstawy ich wnoszenia nie są ściśle zdeterminowane, można je wnosić gdy np. strona jest niezadowolona z rozstrzygnięcia (ograniczenia są w o.o. art. 222)
środki zaskarżenia nadzwyczajne - wnoszone do rozstrzygnięć ostatecznych, podstawy prawnie są szczegółowo wymienione w kpa i op.
3) kryterium mocy prawnej wniesionego środka zaskarżenia:
środki zaskarżenia bezwzględnie suspensywne - takie, które z mocy prawa utrzymują wykonanie zaskarżonego rozstrzygnięcia
względnie suspensywne - wstrzymują wykonanie zaskarżonego rozstrzygnięcia, pozostawiają ocenie organu rozpatrującego środek zaskarżenia
4) kryterium możliwości wnoszenia danego środka zaskarżenia:
środki zaskarżenia samoistne
niesamoistne - takie, które można wnieść tylko wraz z innymi środkami prawnymi
2) środki nadzoru - instytucje procesowe za pomocą których organy powołane są do sprawowania nadzoru uruchamiają z urzędu postępowanie weryfikacyjne służące wyeliminowaniu z obrotu prawnego decyzji przez ich kasację lub reformację
konstrukcja prawna oparta jest na zasadzie oficjalności
ich cel stanowi wyeliminowanie decyzji z obrotu prawnego
3) odwołalność decyzji - prawna możliwość kasacji lub reformacji decyzji z urzędu przez organ, który wydał decyzję:
konstrukcja prawna oparta jest na zasadzie oficjalności
ich cel stanowi wyeliminowanie decyzji z obrotu prawnego
Na system weryfikacji składają się:
konstrukcje czyste - mają cechy wyłącznie środka zaskarżenia
konstrukcje mieszane
Jednorodną konstrukcję środków zaskarżenia mają w kpa:
odwołanie
wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy
zażalenie
sprzeciw
w ordynacji podatkowej:
odwołanie
zażalenie
skarga do sądu administracyjnego (na drodze sądowej)
Skarga powszechna - organ ma obowiązek jej kwalifikowania albo jako odwołanie, albo żądanie wznowienia postępowania, stwierdzenie nieważności decyzji, żądanie jej uchylenia (zmiany)
Charakter mieszany mają:
instytucja wznowienia postępowania
stwierdzenia nieważności decyzji
uchylenia/zmiany decyzji
zawierają elementy charakterystyczne dla środków zaskarżenia, jak również typowe dla środków nadzoru i odwołalności decyzji.
Celem wspólnym wszystkich instytucji procesowych jest wyeliminowanie z obrotu prawnego wadliwych decyzji przez ich kasację lub reformację.
Różnica miedzy nimi sprowadza się natomiast do oparcia poszczególnych instytucji na zasadzie skargowości bądź na zasadzie oficjalności.
37/3.Samokontrola a mediacja w postępowaniu sądowo-administracyjnym.
Szczególnym etapem postępowania sądowego po ustaleniu dopuszczalności skargi i spełnieniu wymagań formalnych jest postępowanie mediacyjne.
Postępowanie mediacyjne jest prowadzone na wniosek stron, a także bez wniosku stron, przed wyznaczeniem rozprawy.
Celem postępowania mediacyjnego jest wyjaśnienie i rozważenie okoliczności faktycznych i prawnych sprawy, oraz przyjęcie przez strony ustaleń co do sposobu jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa.
W postępowaniu mediacyjnym strony nie są związane granicami skargi co do zarzutów i wniosków skargi oraz powołaną podstawą prawną. Granice dopuszczalnych ustaleń wyznaczają obowiązujące przepisy prawa. Rozwiązanie to zatem istotnie się różni od wyznaczonych granic samokontroli organu w związku ze złożoną skargą. W tym bowiem przypadku dopuszczalność zmiany zaskarżonego działania jest uzależniona od uwzględnienia skargi w całości.
Z istoty postępowania mediacyjnego wynika, że odbywa się ono z udziałem stron, a także podmiotów na prawach strony i dopuszczonego uczestnika postępowania.
Prowadzi je sędzia lub wyznaczony przez sędziego referendarz sądowy
Z posiedzenia sporządza się protokół, w którym zamieszcza się stanowiska stron, a szczególności dokonane przez strony ustalenia co do sposobu załatwienia sprawy. Protokół podpisuje prowadzący postępowanie mediacyjne.
Wynik znaczenia mediacyjnego ma znaczenie dla następnych stadiów postępowania sądowego. Jeżeli bowiem strony dokonają ustaleń w postępowaniu mediacyjnym, organ uchyla lub zmienia zaskarżony akt albo wykonuje lub podejmuje inną czynność stosownie do okoliczności sprawy w zakresie swojej właściwości i kompetencji.
Na akt strony lub podmiot, mogą wnieść skargę do wsa w terminie 30 dni od dnia jego doręczenia lub podjęcia czynności.
Jeżeli skarga na akt, lub czynności na podstawie ustaleń postępowania mediacyjnego nie została wniesiona albo skarga ta została oddalona sąd umarza postępowanie w sprawie, w której prowadzono postępowanie mediacyjne.
Wynikiem jest też brak dokonania ustaleń. W takim przypadku rozpoznanie sprawy następuje na rozprawie.
Samokontrola organu wykonującego administrację publiczną
Organ, którego działanie lub bezczynność zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości od dnia rozpoczęcia rozprawy.
Przesłanką dopuszczalności jest:
uwzględnienie skargi w całości - tj. zarzutów i wniosków skargi oraz powołanej podstawy prawnej.
Związanie organu przepisami o właściwości - tylko jeśli organ na podstawie przepisów jest właściwy do weryfikacji decyzji, może uwzględnić skargę.
Uwzględnienie skargi w całości jest podstawą do umorzenia postępowania sądowoadministracyjnego.
38/1. Wyłączenie pracownika, organu, członka org.
Instytucja wyłączenia w postępowaniu administracyjnym
Jest to druga instytucja procesowa wyznaczająca zdolność prawną organu administracji publicznej. Dla wyznaczenia zdolności prawnej organu administracji publicznej znaczenie ma instytucja wyłączenia, ponieważ wtedy z mocy prawa traci on tę zdolność do prowadzenia postępowania w określonej sprawie
KPA wyodrębnia instytucję wyłączenia:
Pracownika organu administracji publicznej
Organu administracji publicznej
Członka organu kolegialnego
Wyłączenia obligatoryjne:
Art. 24 § 1 kpa
Art. 130 § 1 op
Instytucja wyłączenia pracownika administracji publicznej
Pracownik podlega wyłączeniu zgodnie z art. 24 § 1 kpa ze względu na bliskość wobec strony, lub osobiste zaangażowanie w sprawie
1) jeżeli jest stroną
2) był w sprawie świadkiem biegłym
3) brał udział w niższej instancji przy wydaniu decyzji
4) wszczęto z powodu danej sprawy postępowanie dyscyplinarne, karne, dochodzenie służbowej
5) inne okoliczności wpływające na bezstronność pracownika 24 § 3
Podobnie w op. Art. 130 § 1 op
Przyczyny wyłączenia trwają także po ustaniu małżeństwa, przysposobienia, opieki kurateli - 130§2 op
Zgodnie z art. 123 par. 2 kpa i 216 par. op. wyłączenie pracownika następuje w formie postanowienia wydanego przez bezpośredniego przełożonego
- na żądanie pracownika lub strony art. 24 par. 3 kpa, 130 par. 3 op.
Instytucja wyłączenia organu administracji publicznej
3 elementy:
1) rodzaj sprawy
2) osobiste zaangażowanie się
3) bliskość wobec sprawcy
Organ administracji publicznej podlega wyłączeniu od załatwienia sprawy (wydania decyzji) dotyczącej interesów majątkowych:
Jego kierownika lub osób pozostających w stosunkach określonych art. 24 par. 1 pkt 2 i 3
Osobie zajmującej stanowisko kierownicze w organie bezpośrednio wyższego stopnia lub osób pozostających z nimi w stosunkach określonych w art. 24 par. 1 pkt 2 i 3
Kryterium podmiotowe - kierownik organu
Ordynacja podatkowa: 131 par. 1 op.
Naczelnik US podlega wyłączeniu od załatwienia sprawy dotyczącej zobowiązań podatkowych, gdy sprawa dotyczy:
1) naczelnika US lub jego zastępcy
2) dyrektora Izby Skarbowej, lub jego zastępcy
3) małżonka itd.
4) osoby w stosunku przysposobienia
Skoro występują przesłanki wyłączenia, organ traci zdolność do podejmowania czynności procesowych w postępowaniu w danej sprawie.
Wyłączenie organu powoduje dewolucję kompetencji do załatwienia danej sprawy.
Sprawę załatwić może organ wyższego stopnia.
Instytucja wyłączenia organu kolegialnego = wyłączenie pracownika administracji publicznej
- z mocy prawa - art. 24 par. 1 koa
Jeżeli w wyniku wyłączenia członków organu kolegialnego organ ten nie może podjąć uchwały z powodu braku qworum, to organ ten traci zdolność prawną do załatwienia tej sprawy.
Stosuje się wtedy 26 par. 2 kpa - sprawę załatwia organ wyższego stopnia albo może on wyznaczyć inny podlegający mu organ
- 27 par. 3 kpa - minister wyznacza inne SKO.
38/2. Postępowanie rozpoznawcze w kpa
Postępowanie rozpoznawcze jest podstawowym stadium postępowania sądowo-administracyjnego.
W stadium tym sąd rozpoznaje sprawę sądowoadministracyjną, zarządza połączenie kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim w celu łącznego rozpoznania lub także rozstrzygnięcia, jeżeli mogły być one objęte 1 skargą.
Granice postępowania rozpoznawczego - wyznacza zakres działania lub bezczynności organu adm. publicznej.
W zakresie skarg na decyzje - granice postępowania wyznacza rozstrzygnięcie sprawy indywidualnej decyzją, a nie stosunek materialnoprawny wynikający z nom prawa materialnego, sąd bowiem bada zgodność decyzji z prawem.
Jeżeli wynikające z normy prawa materialnego uprawnienia lub obowiązki stosunku materialnoprawnego nie zostały skonkretyzowane przez organ w pełnym zakresie autorytatywnie, to w tym zakresie nie będzie dopuszczalne podejmowanie czynności rozpoznawczych.
Według art. 134 par. 1 p.p.s.a. : Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Brak związania zarzutami i wnioskami oznacza, że sąd bada w pełnym zakresie zgodność z prawem działania lub bezczynności organu wykonującego administrację publiczną, a nie tylko zgodność z przepisami, których naruszenie zarzucono w skardze i wobec tego może wydać orzeczenie innej treści niż to, o które wnosi skarżący.
Sąd rozpoznaje na podstawie akt sprawy., wyjątkowo na podstawie odpisu skargi gdy organ nie przesłał akt sprawy, na żądanie skarżącego, gdy stan faktyczny zawarty w skardze nie budzi wątpliwości.
Rozpoznanie skargi na podstawie stanu faktycznego, istniejącego w dniu podjęcia aktu lub czynności, nie oznacza, że organ administracji publicznej nie powinien brać pod uwagę nowych faktów lub dowodów, które istniały w dniu podjęcia aktu lub czynności, a nie były znane organowi. Sąd zatem nie uwzględnia okoliczności faktycznych, które powstały po podjęciu działania.
Przy ustaleniu stanu faktycznego sprawy sąd administracyjny jest związany prawomocnym wyrokiem skazującym co do popełnienia przestępstwa.
Forma postępowania rozpoznawczego
Podstawową formą postępowania rozpoznawczego jest rozprawa co wynika z konstytucyjnej zasady jawności, oraz rozwiązań przyjętych w ppsa, które przyjmują że posiedzenia sądowe są jawne - art. 90, oraz, że sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy 133 par. 1
Jest przeprowadzane w trybie zwykłym, a zatem na rozprawie, ale też jest dopuszczalne rozpoznania w trybie uproszczonym, jeżeli (119 ppsa):
decyzja lub postanowienia są dotknięte wadą nieważności o której mowa w 156 par. 1 kpa, lub innych przepisach dających podstawę do wznowienia postępowania
strona zgłosi wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a żadna z pozostałych stron w terminie 14 dni od zawiadomienia nie zażąda przeprowadzenia rozprawy
organ nie przekazał sądowi skargi mimo wymierzenia grzywny, gdy skarżący złożył żądanie rozpoznania sprawy na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i prawny przedstawiony w skardze nie budzi wątpliwości.
Tryb uproszczony winno wynikać ze względów przyspieszenia załatwienia sprawy.
W trybie uproszczonym sąd rozpoznaje sprawę na posiedzeniu niejawnym w składzie 1 sędziego. Na posiedzeniu niejawnym mogą uczestniczyć tylko osoby wezwane.
38/3. Zasada zagrożenia, konsekwencje prawne naruszenia
Art. 15 upea - jedna z 10 zasad ogólnych postępowania egzekucyjnego
Warunkiem prowadzenia postępowania egzekucyjnego jest uprzednie zagrożenie zobowiązanemu sankcjami egzekucji administracyjnej, jeżeli dobrowolnie nie wykona obowiązku. Wierzyciel, po upływie terminu wykonania obowiązku przez zobowiązanego, przesyła mu pisemne upomnienie, którym wzywa go do wykonania obowiązku z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego.
Postępowanie egzekucyjne może być wszczęte dopiero po upływie 7 dni od dnia doręczenia upomnienia.
Wyjątki: art. 150 par. 3 u.p.e.a, który dotyczy stosowania tzw. przymusu natychmiastowego, czyli zastosowania przymusu bezpośredniego, od razu po ustnym wezwanie do wykonania obowiązku, co może mieć miejsce w szczególnych okolicznościach, oraz § 13 Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów upea., który stanowi, że postępowanie egzekucyjne może być wszczęte bez uprzedniego doręczenia upomnienia, np. gdy należność pieniężna została określona w orzeczeniu.
39/1. Doręczenia w kpa i op
Doręczenia są jedną z form czynności procesowych w toku postępowania administracyjnego i sądowo-administracyjnego
1) W postępowaniu administracyjnym są określone jako czynności toku postępowania techniczno-procesowe, obok wezwań i protokołów. Wywołują skutki prawne przez fakty, organ władczo ingeruje w sferę praw lub obowiązków rożnych podmiotów. Czynności te są konieczne do rozpoznania sprawy i przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego.
Doręczenia podporządkowane są zasadzie oficjalności. Przepisy normują tylko kwestie samego doręczenia, bez dotarcia do treści pisma do adresata.
Wyróżniamy:
doręczenia właściwe (zwykłe) - gdy pisma dostarcza się adresatowi do jego rąk. Dotyczy to osób fizycznych, jednostek organizacyjnych, organizacji społecznych. Doręczenie osobie fizycznej następuje w miejscu zamieszkania lub w miejscu pracy.
Doręczenia zastępcze - polega na oddaniu pisma osobie, która przyjmie na siebie zobowiązanie doręczenia pisma adresatowi np. pełnoletni domownik, sąsiad, dozorca domu. O takim doręczeniu adresata należy powiadomić zawiadomieniem np. w drzwiach mieszkania. Dotyczy to osób fizycznych, prawnych, innych jednostek organizacyjnych
Surogaty doręczeń - formy powiadamiania publicznego
Doręczanie pism osobie nieobecnej - albo przedstawiciel osoby nieobecnej jest ustanawiany przez sąd, albo przedstawiciel jest wyznaczany przez organ administracji. Osoba przebywająca powyżej 2 miesięcy za granicą ma obowiązek ustanowienia pełnomocnika do doręczeń
2 fikcje doręczenia:
Pismo skierowane do osoby fizycznej może być złożone na okres 14 dni w urzędzie pocztowym lub urzędzie gminy a adresat jest o tym powiadamiany dwukrotnie (zawiadomienia w skrzynce nadawczej). Po upływie 14 dni pismo uważa się za doręczone.
Można odstąpić od doręczenia pism, jeżeli przepisy pozwalają na rozplakatowanie obwieszczeń publicznie, ogłoszenia przyjęte są zwyczajowo (doręczenie uznaje się po 14 dniach).
Doręczanie pism osobom korzystającym z immunitetu dyplomatycznego i konsularnego - musi respektować przywileje wynikające z umów międzynarodowych, w praktyce wymaga to pośrednictwa organów administracji do spraw zagranicznych
2) w postępowaniu sądowo-administracyjnym
Ustawa ppsa przyjmuje zasadę doręczania z urzędu przez sąd.
Od tej zasady jest wyjątek - doręczanie pism przez adwokatów i radców prawnych - 66 par. 1 W toku sprawy adwokaci i radcy prawni mogą doręczać sobie nawzajem pisma bezpośrednio za potwierdzeniem odbioru i oznaczeniem daty.
Sąd dokonuje doręczeń przez pocztę, przez swoich pracowników, lub inne upoważnione przez sąd osoby lub organy. Doręczanie przez pocztę stosuje się przepisy w postępowaniu cywilnym. Pismo może być także za pośrednictwem telefaksu lub poczty elektronicznej, w takim wypadku dowodem doręczenia jest potwierdzenia transmisji.
Doręczenie adresatowi może nastąpić także przez wręczenie mu pisma bezpośrednio w sekretariacie sądu. 65 i 66 par. 2 ppsa.)
Pisma w postępowaniu sądowym i orzeczenia doręcza się w odpisach - art. 75 ppsa
Osoby, którym dokonuje się doręczeń.
Jeżeli stroną jest osoba fizyczna, doręczenia dokonuje się osobiście, a gdy nie ma zdolności procesowej - jej przedstawicielowi ustawowemu.
Żołnierzom zasadniczej służby wojskowej - doręcza się za pośrednictwem dowódcy jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni służbę,
Osobom pozbawionym wolności - za pośrednictwem administracji odpowiedniego zakładu.
Osobom prawnym, jednostkom organizacyjnym mniemającym osobowości prawnej - pisma doręcza się organowi uprawnionemu do reprezentowania ich przed sądem, lub do rąk pracownika upoważnionego do odbioru pism
Gdy ustanowiony jest pełnomocnik do odbioru pism w postępowaniu sądowym - należy dokonać doręczenia tylko tym osobom.
Pełnomocnikom kilku osób - doręcza się 1 egz. Pisma, jeżeli kilku pełnomocników 1 strony - sąd doręcza tylko 1 z nich.
Strona zamieszkała za granicą, jeżeli nie ustanowiła pełnomocnika do prowadzenia sprawy, jest obowiązana wraz z wniesieniem skargi ustanowić pełnomocnika do doręczeń, w razie niedopełnienia tego obowiązku pisma w postępowaniu sądowym pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Jeżeli ze skargi wynika, że uczestnikiem postępowania sądowego jest osoba zamieszkała za granicą, sąd doręczając odpis skargi, zawiadamia tę osobę o obowiązku ustanowienia pełnomocnika do doręczeń 299 ppsa.
Stronie, której miejsce pobytu nie jest znane, doręczenie do chwili zgłoszenia się strony albo jej przedstawiciela może nastąpić tylko do rąk kuratora ustanowionego na wniosek strony zainteresowanej przez sąd orzekający. 78 ppsa. Sąd może jednak uzależnić skutecznośc doręczenia od upływu oznaczonego terminu od dnia wywieszenia obwieszczenia w budynku sądowym. przepisy te stosuje się również do jednostek organizacyjnych, które nie mają organów (lub są nieznane) art. 79 par. 3
Czas, miejsce i sposób doręczenia -
art. 68 par. 1 i 2 ppsa określa czas doręczeń :
§ 1 W dni wolne od pracy oraz w porze nocnej, doręczeń można dokonywać tylko w wyjątkowych przypadkach za uprzednim zarządzeniem prezesa sądu.
§ 2 Za porę nocną uważa się czas od godz. 20:00 do 7:00.
Miejsce doręczeń - 69 ppsa, kolejność:
W mieszkaniu
W miejscu pracy lub tam gdzie się adresata zastanie
Dla przedsiębiorców i wspólników spółek handlowych - na adres podany w rejestrze, chyba że strona wskazała inny adres.
Strony i ich przedstawiciele mają obowiązek zawiadomić sąd o każdej zmianie miejsca zamieszkania, adresu do doręczeń lub siedziby. W razie tego zaniedbania, pisma pozostawia się w aktach sprawy, ze skutkiem doręczenia, chyba że nowy adres jest sądowi znany.
Oprócz doręczeń właściwych, (do adresatów) są również dopuszczone doręczenia zastępcze - jeżeli doręczający nie zastanie adresata w miejscu zamieszkania, może doręczyć pismo dorosłemu domownikowi, a gdyby go nie było - administracji domu lub dozorcy, jeżeli osoby te nie mają sprzecznych interesów i podjęły się oddania mu pisma.
Jeżeli nie można doręczyć pisma w sposób właściwy lub zastępczy pismo składa się na okres 14 dni w placówce pocztowej lub urzędzie gminy, a zawiadomienie o możliwości odbioru w ciągu 7 dmi od dnia pozostawienia umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej, a gdy to nie jest możliwe na drzwiach mieszkania. , później zawiadomienie powtórne w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia pierwszego zawiadomienia.
Stwierdzenie i skutki doręczenia
Adresat pisma, osoba która podjęła się oddania pisma, potwierdza odbiór pisma i jego datę własnoręcznym podpisem. Jeżeli nie może tego uczynić, lub nie chce, doręczający sam oznacza datę doręczenia oraz przyczyny braku podpisu. Jeżeli odmawia - zwraca je sądowi z adnotacją o odmowie jego przyjęcia i datą odmowy. Doręczający stwierdza na potwierdzeniu odbioru sposób doręczenia, a na doręczonym piśmie zaznacza dzień doręczenia i opatruje to stwierdzenia własnoręcznym podpisem.
Doręczenie pisma w trybie uregulowanym prawem procesowym, ma znaczenie dla określenia dnia wywołania skutku prawnego dla obliczenia terminów.
39/2. Postanowienia o zwrocie, przekazaniu.
Obowiązek przestrzegania przepisów o właściwości spoczywa na organie administracji publicznej.
art. 65 § 1 i 2 kpa Przekazanie podania organowi właściwemu
§1. Jeżeli organ administracji publicznej, do którego wniesiono podanie, jest niewłaściwy w sprawie, niezwłocznie przekazuje je do organu właściwego. Przekazanie sprawy do organu właściwego następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
§ 2. Podanie wniesione do organu niewłaściwego przed upływem przepisanego terminu uważa się za wniesione z zachowaniem terminu.
art. 66 § 1-4 kpa Rozpatrzenie podania w części, zwrot podania
§ 1. Jeżeli podanie dotyczy kilku spraw podlegających załatwieniu przez różne organy, organ administracji publicznej do którego podanie wniesiono, uczyni przedmiotem rozpoznania sprawy należące do jego właściwości. Równocześnie zawiadomi wnoszącego podanie, że w sprawach innych powinien wnieść odrębne podanie do właściwego organu i poinformuje go o treści 2. Zawiadomienie następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
§ 2. Odrębne podanie złożone zgodnie z zawiadomieniem, o którym mowa w §1, w terminie 14 dni od daty doręczenia postanowienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.
§ 3. Jeżeli podanie wniesiono do organu niewłaściwego, a organu właściwego nie można ustalić na podstawie danych podania, albo gdy z podania wynika, że właściwym w sprawie jest sąd powszechny, organ do którego podanie wniesiono, zwraca je wnoszącemu. Zwrot podania następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
§ 4. Organ nie może jednak zwrócić podania z tej przyczyny, że właściwym w sprawie jest sąd powszechny, jeżeli w tej sprawie sąd uznał się już za niewłaściwy.
39/3. Usunięcie wad nieistotnych
Procedura rektyfikacji jest uregulowana jednakowo w odniesieniu do decyzji i postanowień w art. 126 § 1 kpa i 219 op. Również do ugody należy stosować przepisy o rektyfikacji decyzji.
Wadliwości decyzji mogą mieć różny charakter i stosownie do ich wpływu na treść decyzji można odróżnić:
- wadliwości istotne od wadliwości nieistotnych.
Usunięcie wad nieistotnych następuje w trybie rektyfikacji decyzji, który obejmuje sprostowanie, uzupełnienie, wykładnie treści wyroku.
Rektyfikacją nie będzie zmiana treści ostatecznej decyzji, bo jej przerobienie przez organ administracji jest niedopuszczalne, lecz może stanowić przedmiot sprostowania, lub uzupełnienia.
Art. 113 § 1 kpa, 215 § 1 op.
Prostuje się w decyzji błędy pisarskie - niewłaściwe użycie wyrazu, mylna pisownia, opuszczenie wyrazu, błędy rachunkowe, oraz omyłki inne, które są oczywiste. Sprostowanie może dotyczyć również mylnego pouczenia odnośnie do zasad i trybu zaskarżenia decyzji na drodze administracyjnej lub sądowej.
Uzupełnienie decyzji dotyczy jej rozstrzygnięcia oraz pouczeń co do możliwości wniesienia środków zaskarżenia na drodze administracyjnej lub sądowej. Rozstrzygnięcie musi być kompletne także pod względem składników, (w tym stosowne pouczenia).
Wyjaśnienie decyzji dokonuje organ, który wydał budzącą wątpliwość decyzję, wyjaśnienie dokonuje się w przypadku wątpliwości co do treści, zakresu praw lub obowiązków nią uregulowanych, terminu w którym powstaje skutek prawny.
Tryb rektyfikacji - różne formy działania:
uzupełnienie decyzji - na wniosek strony zgłoszony w terminie 14 dni od doręczenia decyzji - powinno nastąpić w formie decyzji uzupełniającej już wydanej wcześniej, a jeżeli dotyczy to uzupełnień takich elementów jak prawo do wniesienia odwołania, prawo do powództwa do sądu powszechnego, to wystarczające będzie doręczenie uzupełniającego tekstu decyzji.
W drodze postanowienia - na żądanie stron lub organu egzekucyjnego, organ, który wydał decyzję w drodze postanowienia dokonuje jej wykładni, wyjaśniając wątpliwości dotyczącej jej treści.
Sprostowanie błędów pisarskich czy omyłek może nastąpić w każdym czasie na żądanie stron lub z urzędu przez wydanie postanowienia, na które służy zażalenie, a następnie skarga do sądu administracyjnego 113 kpa
40/1. Formy postępowania wyjaśniającego w kpa i op
Z przepisów k.p.a wynika dla organów administracji publicznej obowiązek:
„podejmowania wszelkich kroków do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, zebrania i rozpatrzenia w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego, umożliwienie stronom wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów przed wydaniem decyzji a także do wskazania w uzasadnieniu faktycznym decyzji okoliczności, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł oraz przyczyn z powodu, których innym dowodom odmówił wiarygodności. Prawidłowo przeprowadzone postępowanie dowodowe pozwala dopiero na ocenę czy w sprawie zostały właściwie zastosowane odpowiednie przepisy prawa materialnego.”
KPA
- dowód z dokumentów-przez „dokument” należy rozumieć akt pisemny stanowiący wyrażenie określonych myśli lub wiadomości, kpa i op przyznaje dokumentom urzędowym zwiększoną moc dowodową „w zakresie tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone” przy spełnieniu dwóch przesłanek: dokument sporządzono w odpowiedniej formie, sporządził go powołany do tego organ państwowy; dokument jest prawdziwy, jeśli spełnia trzy warunki: wystawiony został przez kompetentny organ, treść dokumentu odpowiada rzeczywistości, dokument ma niezmienioną treść- taką, jaką nadał mu wystawca
-zeznania świadków-świadkiem jest osoba fizyczna, która w postępowaniu dotyczącym praw lub obowiązków innego podmiotu składa zeznania o faktach spostrzeżonych lub, o których otrzymała wiadomość od innych osób. Świadkiem może być jedynie osoba fizyczna, która posiada wiadomości o określonych faktach, które mają znaczenie dla ustalenia stanu faktycznego w danej sprawie administracyjnej. Zdolność do występowania w roli świadka jest ograniczona przepisami kpa i op. „nikt nie ma prawa odmówić zeznać w charakterze świadka”. Istnieje jednak prawo odmowy zeznań, które przysługuje małżonkowi strony, wstępnym, zstępnym, rodzeństwu strony oraz jej powinowatym pierwszego stopnia oraz osobom pozostającym ze stronom w stosunku przysposobienia, kurateli lub opieki. Istnieje także prawo do odmowy odpowiedzi na pytanie, gdy odpowiedź mogłaby narazić świadka lub jego bliskich na odpowiedzialność karną, hańbę, bezpośrednią szkodę majątkową. „świadek może składać swoje zeznania tylko ustnie”
-opinie biegłych-biegłym jest osoba fizyczna, która uczestnicząc w postępowaniu wydaje opinię w danej sprawie ze względu na posiadaną wiedzę fachową w tej dziedzinie jest to opinia dotycząca stanu faktycznego.
-oględziny- polegają na bezpośrednim zbadaniu jakiegoś przedmiotu przez organ orzekający w celu dokonania spostrzeżeń za pomocą określonego zmysłu, co do właściwości tego przedmiotu. Przedmiotem oględzin może być wszystko, co oddziałuje na zmysły ludzkie łącznie z samym człowiekiem.
o.p.
-deklaracje-zgodnie z przepisami prawa podatkowego zostały złożone przez stronę. „rozumie się przez to takie zeznania, wykazy oraz informacje, do których składania obowiązani są na podstawie przepisów prawa podatkowego płatnicy, podatnicy i inkasenci”. Podatnicy obowiązani są składać urzędom skarbowym zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym według ustalonego wzoru do 30 kwietnia następnego roku.
-informacje podatkowe- informacje o zdarzeniach podatkowych, które stanowią podstawę do ustalenia, a nawet do ujawnienia źródeł opodatkowania oraz ustalenia albo określenia wysokości zobowiązania podatkowego. Obowiązek składania informacji podatkowej może zostać nałożony na wszystkie osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, osoby fizyczne z wyjątkiem tych, które nie prowadzą działalności gospodarczej.
40/2. Sytuacja, stosunek egzekucji administracyjnej i sądowej.
„Przez pojęcie postępowania egzekucyjnego rozumiemy uregulowany prawem procesowym ciąg czynności podejmowanych przez organy egzekucyjne i inne podmioty postępowania egzekucyjnego w celu wykonania przez zastosowanie środków przymusu państwowego obowiązków wynikających z aktów poddanych egzekucji administracyjnej”. Wyróżniamy dwa rodzaje środków przymusu państwowego: środki egzekucyjne i sankcje karne..
Egzekucja administracyjna to ciąg czynności organu egzekucyjnego, zobowiązanego oraz innych uczestników postępowania podjętych w celu ostatecznego urzeczywistnienia normy prawa materialnego. Przymus egzekucyjny jest stosowany, gdy stan rzeczywisty jest niezgodny z treścią obowiązku.
Egzekucja sądowa to postępowanie prowadzone w sprawach cywilnych w celu zaspokojenia wymagalnego roszczenia wierzyciela. Wszczyna się nią na wniosek wierzyciela lub w pewnych sytuacjach z urzędu. Podstawą wszczęcia egzekucji jest dokument stwierdzający istnienie i zakres roszczenia, zaopatrzony w tzw. Klauzulę wykonalności.
W administracyjny postępowaniu egzekucyjnym wykonuje się obowiązki, które wynikają z aktów administracyjnych np. decyzji i wypływają bezpośrednio z przepisów prawa administracyjnego oraz przepisów innych gałęzi prawa stosowanych przez organy administracji publicznej, natomiast w sądowym postępowaniu egzekucyjnym wykonuje się orzeczenia sądowe. Jak widać są to dwa odrębne postępowania, które są od siebie niezależne, od tej reguły występują jednak trzy wyjątki:
1. Art.3 u.p.e.a. mówi o tym, że egzekucja administracyjna jest stosowana, co do obowiązków określonych w art.2 u.p.e.a. chyba ze przepis szczególny zastrzega dla tych obowiązków tryb egzekucji sądowej. Art.777 k.p.c mówi że tytułami egzekucyjnymi w sądowym postępowaniu egzekucyjnym poza orzeczeniami sądowymi są: „ inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej”. Jeśli obowiązki wykonywane są w trybie egzekucji sądowej to niedopuszczalne jest w tych samych sprawach prowadzenie administracyjnego postępowania egzekucyjnego.
2. Administracyjne postępowanie egzekucyjne i sądowe postępowanie egzekucyjne może być prowadzone, co do tej samej nieruchomości, rzeczy, prawa majątkowego lub niemajątkowego. Następuje wtedy ZBIEG EGZEKUCJI ADMINISTRACYJNEJ I SĄDOWEJ organ egzekucyjny i komornik wstrzymują czynności egzekucyjne z urzędu lub na wniosek wierzyciela lub zobowiązanego, akty obu postępowań przekazują sądowi rejonowemu, ten określa, w jakim trybie ma być prowadzona egzekucja łączna. Sąd postanawia, jakie dokonane już czynności egzekucyjne pozostają w mocy. Jeżeli egzekucje prowadzone są w celu zrealizowania zastawy rejestrowego lub skarbowego, łączne prowadzenie egzekucji przejmuje organ egzekwujący należność korzystającą z pierwszeństwa zaspokojenia. Jeśli zaś egzekucja prowadzona jest na podstawie orzeczenia wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym łączne prowadzenie egzekucji należy do komornika. Postanowienie powinno być wydane przez sąd w ciągu 14 dni i służy na nie zażalenie stronom oraz administracyjnemu organowi egzekucyjnemu.
3. Związki pomiędzy administracyjnym i sądowym postępowaniem egzekucyjnym będą miały miejsce w przypadku skorzystania przez zobowiązanego lub osobę trzecią z środków ochrony sądowej w postaci powództwa przeciwegzekucyjnego.
40/3. Zakaz reformationis in peius w kpa i sądowoadministracyjnym.
Jest to łaciński zwrot oznaczający pogorszenie sytuacji skazanego w wyniku wyroku zapadłego w postępowaniu odwoławczym. Uchodzi on za jedną z istotnych gwarancji procesowych chroniących prawa jednostki.
Zakaz ten w postępowaniu administracyjnym został ujęty w następujący sposób:
„Organ odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść strony odwołującej się chyba, że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub rażąco narusza interes społeczny” (k.p.a. art.139)
W postępowaniu sądowoadministracyjnym zakaz ten ujęty został w ustawie „prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi” w następujący sposób:
„Sąd nie może wydać orzeczenia na niekorzyść skarżącego chyba, że stwierdzi naruszenie prawa skutkujące stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności”
Istota tego zakazu polega na tym ze organ odwoławczy nie może zmienić rozstrzygnięcia zawartego w decyzji organu I instancji na niekorzyść odwołującej się strony. Wprowadzenie zakazu reformationis In Pius wywodzi się z istoty środków zaskarżenia zwolennicy tego zakazu wychodzą z założenia, że środki zaskarżenia służą ochronie interesu strony.
Organ odwoławczy powinien, więc konwalidować tylko te czynności i rozstrzygnięcia, które przez uchybienia organu I instancji krzywdzą stronę, która się odwołuje. W k.p.a zakaz ten został oparty na dwóch kryteriach. Pierwsze z nich to rażące naruszenie prawa w decyzji organu I instancji. Przez pojęcie rażącego naruszenia prawa rozumieć należy tylko kwalifikowane przypadki naruszenia prawa. Dopuszczalność odstąpienia od zakazu, jeśli zostało rażąco naruszone prawo biorąc pod uwagę podstawy weryfikacji decyzji poza tokiem instancji oraz w drodze sądowej trzeba ocenić pozytywnie. Drugim kryterium dopuszczalności zmiany decyzji zaskarżonej na niekorzyść strony odwołującej się jest rażące naruszenie interesu społecznego decyzją organu I instancji. Pojęcie rażącego naruszenia interesu społecznego należy do pojęć nieostrych, co oznacza znaczną swobodę organu odwoławczego w interpretacji przepisu. Należy pamiętać o niedopuszczalności interpretacji poszczególnych przepisów w oderwaniu od kontekstu, jaki stanowi całość danej ustawy. Organ odwoławczy ze względu na jego dużą swobodę w interpretacji jest obowiązany w uzasadnieniu swojej decyzji zamieścić wywód, który wskazuje na rażące naruszenie interesu społecznego przez organ I instancji. Ocena ta podlega weryfikacji przez organ nadzoru oraz sąd administracyjny. Naruszenie zakazu przez organ odwoławczy należy traktować jako naruszenie prawa stanowiące podstawę do uchylenia decyzji odwoławczej.
41/1. Koncepcja legitymacji procesowej w doktrynie
Legitymacja procesowa oznacza wynikające z przepisów prawa materialnego bądź prawa procesowego uprawnienie do uczestnictwa w konkretnym postępowaniu cywilnym w charakterze powoda lub dokonania określonej czynności procesowej. Legitymacja procesowa jest pojęciem wypracowanym na gruncie doktryny prawa procesowego i oznacza zdolność do tego, by w danym procesie wystąpić w charakterze strony. Aby mogło to nastąpić dany podmiot musi posiadać określoną kwalifikację pozwalającą na wystąpienie z danym powództwem właśnie przez niego albo właśnie przeciwko niemu. Takie uprawnienie wynika najczęściej z łączącego strony stosunku prawnego określonego przez przepisy prawa materialnego. Może ono także wynikać z k.p.c. lub innych ustaw.
41/2. Zasada zagrożenia. Konsekwencje prawne naruszenia.
Warunkiem prowadzenia postępowania egzekucyjnego jest uprzednie zagrożenie zobowiązanemu sankcjami egzekucji administracyjnej, jeżeli dobrowolnie nie wykona obowiązku. Po upływie wykonania obowiązku wierzyciel przesyła zobowiązanemu pisemne upomnienie, w którym wzywa go do wykonania obowiązku z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego, postępowanie to może być wszczęte dopiero po upływie 7 dni od dnia doręczenia upomnienia. Jednak przepisy szczególne mogą wprowadzić wyjątki od tej reguły. Wyjątek taki wprowadza art.150u.p.e.a. dotyczący stosowania przymusu natychmiastowego, czyli zastosowania przymusu bezpośredniego od razu po ustnym wezwaniu do dokonania obowiązku. Rozporządzenie Ministra Finansów stanowi, że postępowanie egzekucyjne może być wszczęte bez uprzedniego doręczenia upomnienia, gdy należność pieniężna została określona w orzeczeniu.
Jeden z wyroków NSA głosił, że: „zasady postępowania administracyjnego(…)są integralną częścią przepisów regulujących procedurę administracyjną i są dla organu administracji wiążące na równi z innymi przepisami tej procedury”. Oznacza to, że naruszenie przez organ administracji zasad ogólnych wywołuje takie same skutki jak naruszenie innego przepisu kodeksu, a rozstrzygnięcie organu naruszające te zasady podlega weryfikacji na takich samych zasadach i trybach jak rozstrzygnięcie naruszające inne przepisy kodeks.
41/3. Wyłączenie pracownika i organu
Wyłączenie pracownika od udziału w postępowaniu zgodnie z art.24 k.p.a. następuje ze względu na bliskość wobec strony wtedy gry:
jest stroną w stosunku prawnym tego rodzaju ze wynik sprawy może mieć wpływ na jego prawa lub obowiązki
jest to sprawa jego małżonka, krewnych lub powinowatych do drugiego stopnia
sprawa dotyczy osoby związanej z pracownikiem stosunkiem przysposobienia, opieki lub kurateli
pracownik był lub jest przedstawicielem jednej ze stron albo, gdy przedstawicielem jest osoba związana z nim węzłem pokrewieństwa, powinowactwa, stosunkiem przysposobienia, opieki lub kurateli
jedną ze stron jest osoba będąca w stosunku nadrzędności służbowej wobec niego
ze względu na bliskość wobec sprawy pracownik podlega wyłączeniu z postępowania, jeżeli: jest w niej stroną, był w sprawie świadkiem lub biegłym, brał udział w niższej instancji w wydaniu zaskarżonej decyzji, z powodu danej sprawy wszczęto przeciwko niemu dochodzenie służbowe, postępowanie dyscyplinarne lub karne.
„powody wyłączenia pracownika od udziału w postępowaniu trwają także po ustaniu małżeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli”
Wyłączony z postępowania pracownik powinien wykonywać tylko czynności niecierpiące zwłoki ze względu na interes społeczny lub interes stron.
Organ administracji publicznej podlega wyłączeniu od załatwienia sprawy dotyczącej interesów majątkowych:
jego kierownika lub osób pozostających z tym kierownikiem w stosunkach określonych w art.24 par.1 pkt2i3
osoby, która zajmuje stanowisko kierownicze w organie bezpośrednio wyższego stopnia lub osób pozostających z nim w stosunkach określonych w art.24par.1pkt2i3 skoro występują przesłanki wyłączenia organ traci zdolność do podejmowania czynności procesowych w danej sprawie.
42/1. Dopuszczalność i niedopuszczalność skargi do WSA
Dopuszczalność:
Ustawa-„Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi” ustanawia jedną przesłankę dopuszczalności skargi: „wyczerpanie środków obrony przed organem wykonującym administrację publiczną”.
Przesłanką dopuszczalności skargi na akty podjęte w postępowaniu administracyjnym jest wyczerpanie środków zaskarżenia, pod warunkiem, że służyły one w postępowaniu. Według art.52 ustawy-„Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi” skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba, że skargę wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich.
W przypadku zaskarżenia aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego wydanej w sprawie indywidualnej, skargę można wnieść po uprzednim wezwaniu na piśmie właściwego organu.
Niedopuszczalność z przyczyn przedmiotowych:
skarga została złożona w sprawach, w których sąd administracyjny nie jest właściwy
skarga została złożona na akt nieistniejący, np. decyzję niedoręczoną
skarga została wniesiona bez wyczerpania środków zaskarżenia lub, gdy przedmiotem zaskarżenia jest akt podjęty poza postępowaniem administracyjnym bez wezwania do naruszenia prawa
skarga dotyczy sprawy pomiędzy tymi samymi stronami, która jest w toku lub już została prawomocnie osądzona
Niedopuszczalność z przyczyn podmiotowych:
-gdy została ona złożona przez podmiot nieposiadający legitymacji do złożenia skargi, będzie to miało miejsce, gdy ze skargi wynika, że sprawa nie dotyczy interesu prawnego wnoszącego skargę lub w sytuacji, gdy skargę wniosła organizacja społeczna, która nie brała udziału w postępowaniu lub wniosła skargę na akt niepodejmowany w postępowaniu
-gdy jedna ze stron nie ma zdolności sądowej lub, gdy skarżący nie ma zdolności procesowej a nie działa przez przedstawiciela lub, gdy w składzie organów jednostki organizacyjnej, która jest stroną skarżącą są braki uniemożliwiające jej działanie. Sąd odrzuci skargę, jeżeli braki te nie zostaną uzupełnione.
42/2. Przedmiot trybów nadzwyczajnych
Przedmiotem nadzwyczajnego postępowania w przeciwieństwie do postępowania głównego nie jest rozstrzygnięcie merytoryczne sprawy administracyjnej, lecz przeprowadzenie weryfikacji decyzji wydanej w postępowaniu głównym, właśnie, dlatego można im przypisać charakter ”służebny”, ponieważ byt prawny tych postępowań uzależniony jest od uprzedniego przeprowadzenia postępowania głównego, które zakończone jest wydaniem ostatecznej decyzji natomiast istotą postępowań nadzwyczajnych jest stworzenie gwarancji represyjnych zrealizowania celu postępowania głównego. Występują jednak pewne elementy samodzielności nadzwyczajnych trybów postępowania mianowicie odrębny przedmiot postępowania oraz to, że wynik tych postępowań nie zawsze wpływa na byt prawny decyzji wydanej w postępowaniu głównym.
Na system nadzwyczajnych trybów postępowania uregulowanych w k.p.a. i o.p składają się:
postępowania w sprawie wznowienia postępowania-stworzenie możliwości prawnej ponownego rozpoznania sprawy administracyjnej zakończonej decyzją ostateczną, jeśli postępowanie, w którym ona zapadła dotknięte było wadliwością procesową
postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji-stwierdzenie czy decyzja nie jest dotknięta kwalifikowaną wadą powodującą jej nieważność, stwierdzenie tej wady powoduje nieważność decyzji powoduje wyeliminowanie decyzji z obrotu prawnego bez merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej, do której odnosiła się decyzja
postępowanie mające na celu w razie wystąpienia wskazanych przepisami przesłanek uchylenie, zmianę decyzji prawidłowej lub dotkniętej wadami niekwalifikowanymi
42/3. Instytucje wyznaczające kompetencje szczególne
Kompetencję szczególną organów administracji publicznej wyznaczają dwie instytucje: właściwość oraz wyłączenie ze sprawy.
Przez pojęcie właściwości rozumiemy zdolność prawną organu do rozpoznania i rozstrzygania określonego rodzaju spraw w postępowaniu administracyjnym. Wyróżniamy dwie właściwości:
właściwość ustawowa-art.19 k.p.a. i art.15 o.p stanowią o dwóch rodzajach właściwości rzeczowej i miejscowej, na podstawie prawa procesowego wyróżniamy właściwość instancyjną
właściwość delegacyjna czyli wynikająca z delegacji a to ze względu na przekazanie danej sprawy lub czynności procesowej w sprawie jednemu organowi administracji publicznej przez drugi organ administracji publicznej
właściwość organów administracji publicznej może być zmieniona w wyniku zawierania przewidzianych ustawami ustrojowymi porozumień.
Instytucja wyłączenia ze sprawy została opisana we wcześniejszym zagadnieniu
43/1. Zasada czynnego udziału stron w postępowaniu,2)wyjątki,3) skutki naruszenia
1)stanowi o obowiązku organu administracji publicznej zapewnienia stronie możliwości udziału we wszystkich czynnościach poszczególnych stadiów postępowania, a stronie przyznaje uprawnienie, z którego może ona korzystać wg swojej woli, czyli ma wybór środków obrony swoich interesów i może być tylko obecna przy czynnościach postępowania lub aktywnie brać w nich udział ze zgłaszaniem inicjatyw procesowych, a może zdać się wyłącznie na działanie organu. W każdym jednak przypadku to organ będzie zobowiązany do pełnego wyjaśnien8ia sprawy w całości i zawiadomienia stron o wszystkich czynnościach w których może ona brać udział lub w których musi wziąć udział dla ich ważności i skuteczności procesowej.
2) strony przed wydaniem decyzji musza mieć zapewnioną możliwość zapoznania się w wyznaczonym przez organ terminie z całym materiałem zebranym w aktach sprawy, pozbawienie stron tego prawa jest dopuszczone w art. 10 §2 tylko w przypadku pilności sprawy i to w okolicznościach nadzwyczajnych, gdy zwłoka w załatwieniu sprawy stwarza zagrożenie dla dóbr szczególnie chronionych , co w aktach sprawy jest utrwalone adnotacją.
3) Naruszenie zasady czynnego udziału stron w postępowaniu, gdy bez własnej winy nie mogły w nim brać udziału , stanowi szczególnie ciężką wadę o charakterze procesowym. Która jest podstawą do wznowienia postępowania administracyjnego (art.145 §1 pkt 4)
43/2. Środki bezwzględnie suspensywne w pa i op.
Środki zaskarżenia są to instytucje procesowe, za których pomocą uprawnione podmioty mogą żądać weryfikacji rozstrzygnięć administracyjnych w celu ich kasacji lub reformacji. Cechą charakterystyczną środków zaskarżenia jest oparcie ich konstrukcji na zasadzie skargowości oraz to że ich celem bezpośrednim jest doprowadzenie do kasacji lub reformacji rozstrzygnięć admin.
Środki zaskarżenia bezwzględnie suspensywne są to środki, które z mocy prawa wstrzymują wykonane zaskarżonego rozstrzygnięcia. Są to- odwołanie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy
43/3. Postanowienia WSA, zaskarżalność, wyjątki
Jeżeli ustawa-Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przewiduje wydania wyroku, sąd wydaje orzeczenia w formie postanowienia. Postanowienia można podzielić na: kończące postępowanie(postanowienie o odrzuceniu skargi, postanowienie o umorzeniu postępowania, postanowienie o przekazaniu sprawy innemu sądowi admin.) oraz wydawane w toku postępowania (w sprawie wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu, zawieszenia postępowania ) Do postanowień stosuje się odpowiednio przepisy o wyrokach , jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
Moc postanowień- postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym wiążą od chwili , w której zostały podpisane wraz z uzasadnieniem, a jeżeli sąd nie uzasadnia postanowienia , od chwili podpisania sentencji. Postanowienia niekończące postępowania w sprawie mogą być uchylone i zmienione wskutek zmiany okoliczności sprawy choćby były zaskarżalne, a nawet prawomocne.
Od postanowień kończących postępowanie w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej służy skarga kasacyjna.Jest instytucją procesową, która stwarza możliwość prawną legitymowanym podmiotom żądania weryfikacji orzeczenia WSA przez Naczelny Sąd Adm.
Z istoty modelu kasacyjnego wynika że NSA ma wyłącznie kompetencje kasacyjne, od tej reguły jest dopuszczalny wyjątek- NSA bowiem, jeżeli stwierdzi , że w postępowaniu przed wsa nie naruszono przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a zachodzi jedynie naruszenie prawa materialnego, może uchylić zaskarżone orzeczenie i rozpoznać skargę.
Drugim środkiem odwoławczym od postanowień jest zażalenie-prawo zażalenia do NSA służy od postanowień wsa w przypadkach przewidzianych w ustawie - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi a ponadto w myśl art. 194 p.p.s.a. zażalenie służy na postanowienia , których przedmiotem jest np. odrzucenie skargi kasacyjnej, odrzucenie zażalenia
44/1. Pojęcie kodyfikacji.
Kodyfikacja polskiego prawa o postępowaniu administracyjnym od 1919r.
Kodyfikacja postępowania administracyjnego w Polsce została dokonana w kilku stadiach,a przygotowania do niej podjęto wkrótce po odzyskaniu niepodległości. Pierwszym aktem prawnym, który podporządkował tok instancji, była tymczasowa ustawa z 2 sierpnia 1919 r. o organizacji władz administracyjnych drugiej instancji. Ustawa ta uregulowała zasady wnoszenia odwołań od decyzji wojewodów do ministrów.
Zasady i tryb wnoszenia odwołań od decyzji administracyjnych oraz wznowienia postępowania administracyjnego uregulowała jednolicie dla całego obszaru państwa ustawa z 1 sierpnia 1923 r. w sprawie środków prawnych od orzeczeń władz administracyjnych. W niewielu przepisach ustawa zawierała zaledwie 12 artykułów, umorzono zasadnicze kwestie dotyczące odwołań. Przepisy te zostały powtórzone w odrębnej ustawie z 1924 r. dotyczącej decyzji władz szkolnych, a także w przepisach odnoszących się do spraw opieki społecznej.
Następna kodyfikacja to Rozporządzenie Prezydenta RP z 22 marca 1928 r. o postępowaniu administracyjnym, które obowiązywało aż do końca 1960 r. wszakże wiele zmian prawodawczych wprowadzono od 1944 r. jak też zaniechanie reaktywowania sądownictwa administracyjnego ogólnego spowodowały osłabienie w praktyce roli tej kodyfikacji jako jedynego źródła prawnej regulacji postępowania administracyjnego.
Inicjując prace nad nową kodyfikacją postępowania administracyjnego, Komisja Prawa Administracyjnego przy Zarządzie Głównym Zrzeszenia Prawników Polskich w końcu 1957 przygotowała wstępny projekt kodeksu postępowania administracyjnego. Później zarządzeniem Prezesa RM powołano komisję do opracowania projektu przepisów o postępowaniu administracyjnym. Polska należy do krajów, które wcześnie dokonały kodyfikacji postępowania administracyjnego.
Znaczące nowelizacje KPA:
#1972 - 1975 - związana z następstwami reformy administracji terenowej oraz z ratyfikacją przez Polskę 3 marca 1977 r. międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych
#W roku 1980 znowelizowano KPA w związku z prowadzeniem sądowej kontroli administracji ustawą z 31 stycznia 1980 o naczelnym sądzie administracyjnym
#Kolejna nowela miała miejsce w 1990 r. gdy przywrócono samorząd terytorialny, ustawa z tego roku rozszerzyła moc obowiązującą KPA na organy samorządu terytorialnego gdy rozpatrują one sprawy indywidualne, własne i zlecone. Nowela ta stanowiła bardzo ważny krok w ewolucji postępowania admin. oraz kontroli adm. publ. przez sądy administracyjne.
# Kolejne zmiany KPA, które weszły w życie 1 stycznia 2004 r. w związku z reformą sądownictwa adm. dotyczyły przede wszystkim niektórych kwestii związanych z rozstrzyganiem sporów o właściwość między organami adm. publ. a sądami powszechnymi.
44/2. Przesłanki uchylenia decyzji, postanowienia w trybie wznowienia postępowania
Organ wydaje decyzję w której uchyla decyzję dotychczasową , gdy stwierdzi wystąpienie podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 145 § 1 lub art. 145a k.p.a. i wydaje nową decyzję rozstrzygającą o istocie sprawy. Dopuszczalność uchylenia decyzji została ograniczona dwiema przesłankami. Przesłankę pierwszą stanowi termin, bo zgodnie z art. 146 §1 k.p.a. : „ Uchylenie decyzji z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 1 i 2 nie może nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło dziesięć lat zaś z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 3 - 8 oraz art. 145a , jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło pięć lat.”
Drugą przesłankę wprowadza art. 146 § 2 k.p.a. stanowiący: „ Nie uchyla się decyzji także w przypadku, jeżeli w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej”.
Uchylając decyzję, organ jest obowiązany nową decyzją rozstrzygnąć istotę sprawy administracyjnej, będącej przedmiotem weryfikowanej decyzji.
44/3Prawomocność orzeczeń sądu administracyjnego. Granice powagi rzeczy osądzonej.
Doktrynie wyróżnia się prawomocność formalną i prawomocność materialną.
Prawomocność formalna polega na niemożności zmiany rozstrzygnięcia zawartego w orzeczeniu sądowym za pomocą zwykłych środków odwoławczych, czyli na niezaskarżalności orzeczenia sądowego drogą tych środków. Prawomocność formalną reguluje art. 168 § 1 p.p.s.a. Orzeczenie sądu staje się prawomocne , jeżeli nie służy co do niego środek zaskarżenia. Jeżeli zaskarżono tylko część orzeczenia, staje się ono prawomocne w części pozostałej z upływem terminu, chyba że NSA może z urzędu rozpoznać sprawę także w części.
Prawomocność materialna ma dotyczyć skutków rozstrzygnięcia ze względu na jego treść, zawartą w orzeczeniu sądowym. Prawomocność materialną reguluje art. 170 p.p.s.a. : „ Orzeczenie prawomocne wiążę nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i inne organy państwowe, a w przypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.”
Prawomocność orzeczenia stwierdza się na wniosek oraz z urzędu, gdy po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu I instancji akta administracyjne sprawy zwraca się organowi administracji publicznej, załączając odpis orzeczenia ze stwierdzeniem jego prawomocności. Prawomocność stwierdza wsa na posiedzeniu niejawnym, a do czasu gdy akta sprawy znajdują się w NSA- ten sąd.
Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku ze skargą stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia. Zakres powagi rzeczy osądzonej wyznacza moc prawomocności materialnej dla dopuszczalności podjęcia weryfikacji działania lub bezczynności organów wykonujących administrację publiczną na drodze sądowej i administracyjnej.
45/1. Funkcja prewencyjna i represyjna postępowania administracyjnego albo sądowego.
W sferze porządku prawnego funkcja ochronna przejawia się w zawarciu w prawie o postępowaniu systemu prewencyjnych i represyjnych gwarancji praworządności działania organów administracji publicznej.Do gwarancji prewencyjnych należy zaliczyć wszystkie instytucje procesowe służące ustaleniu stanu faktycznego sprawy, zgodnie z zasadą prawdy obiektywnej jako podstawy zastosowania odpowiedniej normy prawa materialnego i wydaniu na podstawie tych dwóch przesłanek prawidłowej decyzji. Do gwarancji represyjnych należy zaliczyć całokształt instytucji procesowych które mają na celu wyeliminowanie z obrotu prawnego wadliwych decyzji lub postanowień .Na system instytucji represyjnych składa się:
1)weryfikacja decyzji w toku instancji
2)weryfikacja decyzji w nadzwyczajnych trybach postępowania administracyjnego
Rozważając funkcje prawa o postępowaniu sądowoadministracyjnym należy również wskazać na to że funkcja ochronna porządku prawnego może być również rozpatrywana jako element systemu gwarancji prewencyjnych i represyjnych. Możliwość prawna zaskarżenia działania lub bezczynności organu administracji publicznej jest istotnym elementem systemu gwarancji prewencyjnych działania zgodnego z prawem organów administracji publicznej. Prawo o postępowaniu sądowoadministaracyjnym tworzy tez system gwarancji represyjnych przez przyjęcie sankcji wzruszalności i sankcji nieważności stosowanej przez sąd administracyjny w razie działania organu administracji publicznej niezgodnego z przepisami prawa.
45/2. Skarga do WSA na akty nadzoru.
Na konstrukcji interesu prawnego oparta jest legitymacja wspólnot samorządowych do zaskarżenia rozstrzygnięć nadzorczych. Na podstawie ustaw samorządowych i ustaw odrębnych legitymacje do złożenia skargi mają:
1)województwo, którego interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone. Podstawą do wniesienia skargi jest uchwała organu, który podjął uchwałę lub którego dotyczy rozstrzygnięcie nadzorcze. Do złożenia skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze, dotyczące uchwały sejmiku województwa, po upływie kadencji sejmiku, jest uprawniony sejmik województwa następnej kadencji w terminie 30 dni od dnia wyboru przewodniczącego sejmiku
2)powiat lub związek powiatów, którego interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone. Podstawą do wniesienia skargi jest uchwała organu, który podjął uchwałę lub którego dotyczy rozstrzygnięcie nadzorcze. Do złożenia skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze, dotyczące uchwały rady powiatu, doręczone po upływie kadencji rady, jest uprawniona rada powiatu następnej kadencji w terminie 30 dni od dnia wyboru przewodniczącego rady.
3) gmina lub związek międzygminny których interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone. Podstawą do wniesienia skargi jest uchwała organu, który podjął uchwałę lub którego dotyczy rozstrzygnięcie nadzorcze. Do złożenia skargi na rozstrzygnięcie organu nadzorczego , dotyczące uchwały rady gminy, doręczone po upływie kadencji rady, jest uprawniona rada gminy następnej kadencji w terminie 30 dni od dnia wyboru przewodniczącego rady.Legitymacja do zaskarżenia innych aktów nadzoru wypływa z
art. 50 § 1 p.p.s.a jeżeli województwo , powiat, gmina wykaże że akt ten narusza ich interes prawny.
Wyroki w sprawie skarg na akty nadzoru. Sąd uwzględniając skargę jednostki samorządu terytorialnego na akt nadzoru uchyla ten akt. Nie jest zatem dopuszczalne zastosowanie sankcji nieważności wobec aktu nadzoru nawet w razie podjęcia go z rażącym naruszeniem prawa.
45/3. Postępowanie w sprawie wydawania zaświadczeń.
Postępowanie w sprawie wydawania zaświadczeń zostało wprowadzone do k.p.a. w wyniku nowelizacji dokonanej w 1980 r. jako z samego założenia uproszczone i odformalizowane postępowanie dostępne dla szerokiego kręgu podmiotów.
Zaświadczenie:
jest to akt przewidziany przepisem prawa
jest wydawany na żądanie osoby, która o niego się ubiega
osoba ubiegająca się o ten akt, musi wykazać swój interes prawny w jego uzyskaniu
jest to akt potwierdzający określone fakty lub stan prawny
akt jest wydawany przez organ administracyjny
TRYB POSTĘPOWANIA Postępowanie w sprawie wydania zaświadczenia jest wszczynane wyłącznie na wniosek, nie będzie ono wszczynane z urzędu. Osoba ubiegająca się o zaświadczenie powinna swoje żądanie wnieść w formie podania spełniającego to minimum wymagań, które określa art. 63 k.p.a. albo też może żądanie wnieść ustnie do protokołu.
Organ administracyjny do którego podanie wniesiono powinien co najmniej ustalić od razu czy żądanie pochodzi od osoby mającej zdolność do czynności prawnych. W dacie wniesienia żądania następuje wszczęcie postępowania, jak również w niektórych przypadkach zacznie biec termin-o charakterze maksymalnym - do wydania zaświadczenia siedem dni. W przypadku gdy organ dysponuje danymi z kartotek, ewidencji, rejestrów lub akt innego rodzaju powinien wydać zaświadczenie niezwłocznie a w przypadku gdy dostęp nie może być natychmiastowy - w terminie nie przekraczającym maksymalnego. Organ administracyjny może przeprowadzić postępowanie wyjaśniające, które będzie dotyczyło stanu faktycznego lub stanu prawnego wymagającego potwierdzenia zaświadczenia. Postępowanie prowadzone w sprawie wydania zaświadczenia kończy się albo wydaniem zaświadczenia żądanego przez zainteresowana osobę albo odmową.
46/1. Strona a podmiot na prawach strony.
Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Stronami mogą być osoby fizyczne i osoby prawne, a gdy chodzi o państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne (organy administracji rządowej, gmina, powiat, województwo) i organizacje społeczne - również jednostki nieposiadające osobowości prawnej.
Strony muszą posiadać zdolność administracyjnoprawną- prawna możliwość występowania jako strona postępowania.
Zdolność prawna- oceniana wg przepisów prawa cywilnego- osoba fizyczna nabywa zdolność prawną od urodzenia- może być podmiotem praw i obowiązków ustanowionych w prawie materialnym. Osoby prawne np. Skarb Państwa nabywa taką zdolność dopiero na mocy szczególnych przepisów.
Zdolność do czynności prawnych- daje stronie możliwość samodzielnego i skutecznego działania w postępowaniu, również została określona na podstawie k.c.
Pełna zdolność do czynności prawnych- osoba pełnoletnia
Ograniczona zdolność do czynności prawnych- osoba ubezwłasnowolniona częściowo i małoletni powyżej 13 lat
Brak zdolności- małoletni do 13 roku życia, ubezwłasnowolnieni całkowicie.
Osoby prawne mające pełną zdolność do czynności prawnych działają przez swych ustawowych przedstawicieli (organy statutowe lub ustawowe).
Następca prawny w sytuacji:
Śmierci strony
Zbycia rzeczy lub praw których postępowanie dotyczy.
Pełnomocnictwo:
Strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania. Udzielenie pełnomocnictwa następuje przez jednostronną czynność prawną jaką jest oświadczenie woli mocodawcy złożone w dowolnej formie. Pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna posiadająca zdolność procesową- może być to zdolność ograniczona. Nie musi posiadać fachowych kwalifikacji. Pełnomocnictwo powinno być pisemnie lub ustnie do protokołu. W sprawach drobnych domniemywa się udzielnie pełnomocnictwa przez stronę członkom najbliższej rodziny. Pełnomocnik od dnia zawiadomienia organu musi mieć czynny udział w postępowaniu.
Podmioty na prawach strony:
Prawo procesowe dopuszcza do uczestnictwa w postępowaniu podmioty które występują obok strony i niezależnie od niej.
Organizacja społeczna- organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organizacje społeczne. Muszą być spełnione łącznie 2 przesłanki:
Jest to uzasadnione celami statutowymi organizacji- sprawa będąca przedmiotem danego postępowania mieści się w zadaniach organizacji określonych w statucie
Zachodzi potrzeba ochrony interesu społecznego- skutki decyzji wpływać będą na sytuację prawną nie tylko strony ale także innych podmiotów i otoczenie.
Organizacja musi wykazać obie przesłanki. Ocena tych przesłanek należy do organu orzekającego. Organizacja ma prawa procesowe żądania wszczęcia postępowania w indywidualnej sprawie i dopuszczenia jej do postępowania już toczącego się. Może żądać dopuszczenia jej do postępowania już toczącego się- decyduje organ w formie postanowienia. Na odmowę służy organizacji zażalenie na postanowienie i skarga do sądu admin. Organ musi uzasadnić postanowienie pod względem faktycznym i prawnym. Organizacja dopuszczona do postępowania ma prawa strony.
Ordynacja podatkowa nie wprowadza instytucji podmiotu na prawach strony. Udział organizacji w postępowaniu następuje za zgodą strony- ma działać w interesie prawnym strony.
Prokurator- wprowadzony w celu rozbudowania systemu gwarancji prawnych praworządnego działania organów adm. publ. przez poddanie ich kontroli sprawowanej przez niezależny organ.
Prawa procesowe prokuratora:
Prawo żądania wszczęcia postępowania w celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem
Jeżeli postępowanie w danej sprawie toczy się, prokurator ma prawo udziału w każdym stadium postępowania w celu zapewnienia, aby postępowanie i rozstrzygnięcie sprawy było zgodne z prawem.
Jeżeli postępowanie zostało zakończone, prokuratorowi od decyzji ostatecznej służą 2 środki zaskarżania: sprzeciw na drodze adm. i skarga na drodze sądowej. Sprzeciw- jeżeli kpa dopuszcza wznowienie postępowania, stwierdzenie nieważności decyzji, uchylenie lub zmianę decyzji. Sprzeciw powinien być załatwiony w ciągu 30 dni od jego wniesienia. Organem właściwym jest organ właściwy do wszczęcia postępowania w trybie nadzwyczajnym.
Rzecznik Praw Obywatelskich- wprowadzony w celu rozbudowania systemu gwarancji prawnych przestrzegania praw i wolności człowieka i obywatela, określonych w konstytucji i innych aktach prawnych. Prawa procesowe:
Żądania wszczęcia postępowania- gdy zachodzi konieczność ochrony praw i wolności człowieka i obywatela oraz w przypadku nieporadności strony
Uczestniczenia w postępowaniu administracyjnym na prawach przysługujących prokuratorowi
Wnoszenia skarg do sądu admin.
Działa zgodnie z zasadą subsydiarności- gdy osoba której prawa zostały naruszone wykorzystała uprzednio wszystkie dostępne środki ochrony prawnej. Przysługują mu takie prawa jak Prokuratorowi.
Inne podmioty- przepisy ustaw materialno prawnych oraz ustaw ustrojowych mogą przyznawać prawa procesowe innym podmiotom, np. Inspekcji Ochrony Środowiska.
Przyznanie praw procesowych strony podmiotom, gdy nie ma ku temu podstaw prawnych stanowi naruszenie prawa godząc w chronione prawa jednostki. Nie mogą występować na prawach strony wspólnoty samorządowe i inne jednostki pomocnicze samorządu terytorialnego (np. sołectwa, dzielnice).
46/2. Rodzaje wyroków WSA i ich podstawy prawne.
Orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego dzielą się na wyroki i postanowienia. Nie ma jednolitej konstrukcji wyroków, a różnicuje je ze względu na rodzaj skargi zastosowane sankcje (wzruszalności, nieważności).
Wyroki w sprawach skarg na decyzję lub postanowienie.
Sąd uwzględniając skargę może wydać:
Wyrok o uchyleniu decyzji/ postanowienia w całości lub części jeżeli decyzja została wydana:
- z naruszeniem prawa materialnego- przesłanka pozytywna- miało wpływ na wynik sprawy- np. błędne pojmowanie treści lub znaczenia normy prawnej, błąd subsumcji
- z naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego- sąd uchyla decyzję, jeżeli wystąpiły przesłanki do wznowienia i to niezależnie czy naruszenie przepisów miało wpływ na decyzję.
- z naruszeniem innych przepisów postępowania jeżeli miało ono istotny wpływ na wynik sprawy- uchylenie decyzji na podstawie przesłanki pozytywnej- sąd musi wskazać związek przyczynowy miedzy treścią decyzji a naruszeniem norm
Ustalając, ze decyzja jest dotknięta jedną z wad wyliczonych w kpa (wydana z naruszeniem przepisów o właściwość, bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa, dot. sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inna decyzją, skierowana do osoby niebędącej stroną w postęp., była niewykonalna i niewykonalność ma charakter trwały, wykonanie wywołałoby czyn zagrożony karą, zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa)
Sąd wydaje wyrok stwierdzający niezgodność z prawem decyzji lub postanowienia- jeżeli występują przesłanki negatywne dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji (przedawnienie, wywołanie nieodwracalnych skutków prawnych), i przepisy szczególne, które wyłączają uchylenie decyzji.
Wyroki w sprawie skarg na inne niż decyzje i postanowienia akty lub czynności z zakresu adm. publ. dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa oraz skarg na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie.
Sąd uchyla zaskarżony akt, interpretację lub stwierdza bezskuteczność zaskarżonej czynności. Wyjątek od kasacyjnego charakteru kompetencji sądu- może uznać uprawnienie lub obowiązek wynikający z przepisów prawa.
Wyroki w sprawach skarg na bezczynność organów wykonujących adm. publ.
Jeżeli uwzględni skargę to zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa.
Wyroki w sprawie skarg na uchwałę lub zarządzenie organów jednostek samorządu terytorialnego albo związku jednostki samorządu terytorialnego oraz przepisy prawa miejscowego organów administracji rządowej.
Sad uwzględniając skargę stwierdza nieważność w całości lub części lub stwierdza niezgodność z prawem (uchwały takie są nieważne- tracą moc prawną z dniem orzeczenia o ich niezgodności z prawem).
Wyroki w sprawie skarg na akty nadzoru.
Sąd uwzględniając skargę jednostki samorządu terytorialnego na akt nadzoru, uchyla ten akt. Nie można zastosować tutaj sankcji nieważności.
Wyroki w sprawie skarg na inne niewymienione wyżej akty prawne.
Sąd uwzględniając skargę uchyla lub stwierdza bezskuteczność aktu lub czynności.
Zakaz reformationis in peius- sąd nie może uchylić wyroku na niekorzyść strony wnoszącej rewizję, chyba że strona przeciwna również ja wniosła.
Wyrok może być wydany jedynie prze sędziów przed którymi toczyła się rozprawa poprzedzająca jego wydanie. Jest wydawany po niejawnej naradzie sędziów- tajne głosowanie. Podpisanie wyroku jest warunkiem jego prawidłowości. Wyrok składa się z sentencji i uzasadnienia (nie jest zawsze elementem obligatoryjnym- uzasadnienie sporządzane jest na wniosek strony w terminie 14 dni od ogłoszenia wyroku, a gdy skargę oddalono- 7 dni, na odmowę sporządzenia uzasadnienia służy zażalenie). Ogłoszenie wyroku następuje na rozprawie lub w sprawach zawiłych może zostać odroczone. Ogłoszenie następuje na posiedzeniu jawnym przez odczytanie sentencji. Jeżeli został ogłoszony na posiedzeniu niejawnym- odpis doręcza się stronie w ciągu 7 dni z pouczeniem o zażaleniu. Sąd jest związany wyrokiem od chwili jego ogłoszenia, a jeżeli został wyd. na posiedzeniu niejawnym- od chwili podpisania. Wykładania wyroku- w formie postanowienia sąd może rozstrzygnąć wątpliwości dot. treści wyroku, na które służy zażalenie.
46/3. Postępowanie egzekucyjne uproszczone.
Postępowanie egzekucyjne to zorganizowany ciąg czynności organu egzekucyjnego i innych podmiotów postępowania egzekucyjnego. Kolejność czynności oraz ich wymagania formalne określa ustawa. W szczególnych przypadkach ustawa dopuszcza możliwość zaniechania niektórych czynności egzekucyjnych, co nazywamy postępowaniem uproszczonym.
Postępowanie egzekucyjne uproszczone dopuszczalne jest gdy zwłoka może wystawić na szwank dobra poddane wzmocnionej ochronie- są to przypadki wymagające stosowania przymusu natychmiastowego lub przymusu policyjnego.
Dopuszczalne jest w dwóch przypadkach:
Jeśli zwłoka w wykonywaniu obowiązku groziłaby niebezpieczeństwem dla życia, zdrowia ludzkiego, ciężkimi szkodami dla gospodarstwa narodowego lub jeśli wymaga tego szczególny interes społeczny. Organy egzekucyjne w takich sytuacjach w granicach swojej właściwości do nakładania obowiązków o charakterze niepieniężnym mogą stosować środki egzekucyjne tj: wykonanie zastępcze, odebranie rzeczy ruchomej oraz przymus bezpośredni w celu wyegzekwowania wydanych bezpośrednio ustnych poleceń bez potrzeby wystawiania tytułu wykonawczego i doręczana zobowiązanemu postanowienia o zastosowaniu środka egzekucyjnego.
Jeśli zwłoka w wykonywaniu obowiązku może zagrozić zdrowiu lub życiu ludzkiemu albo spowodować niemożność lub znaczne utrudnienie w dochodzeniu wykonania przez zobowiązanego obowiązku i w innych przypadkach określonych w odrębnych przepisach- organ egzekucyjny może niezwłocznie zastosować przymus bezpośredni do wykonania obowiązku wynikającego z przepisu prawa, po ustnym wezwaniu, bez uprzedniego upomnienia zobowiązanego oraz bez doręczenia mu odpisu tytułu wykonawczego i postanowienia wzywającego do wykonania obowiązku. Ten tryb może być także wykorzystywany przez organy celne przy sprawowaniu kontroli celnej.
47/1. Decyzja ostateczna a prawomocna.
Decyzja to jednostronny akt stosowania prawa, jest określoną czynnością procesową , musi zaistnieć w postępowaniu administracyjnym aby wywrzeć określone skutki w sferze prawa materialnego, powodując przekształcenie tego co było interesem prawnym lub potencjalnym obowiązkiem strony w postępowaniu w prawo nabyte z decyzji lub w obowiązek prawny. Decyzja podejmowana przez organ administracji publ. jest aktem zewnętrznym, a podstawą prawną takiego aktu mogą być tylko przepisy prawne powszechnie obowiązujące.
Decyzja wiąże organ oraz strony od daty jej doręczenia lub ogłoszenia. Przywiązane jest do niej domniemanie prawidłowości (ważności). Wykonalność decyzji zależy od jej charakteru i treści rozstrzygnięcia.
Decyzja nieostateczna podlega wykonaniu jeżeli z mocy ustawy jest opatrzona rygorem natychmiastowej wykonalności, albo gdy taki rygor nada jej organ administracji publ., albo będzie wykonalna decyzja zgodna z żądanie wszystkich stron (wykonalna przed upływem terminu do wniesienia odwołania).
Decyzja ostateczna- podlega wykonaniu, chyba, że organ nadzoru wstrzyma je w przypadkach określonych w kpa:
Wydana została z naruszeniem przepisów o właściwość,
Wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem przepisów prawa,
Dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzja ostateczną,
Została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie,
Była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,
W razie jej wykonania wywołałaby czy zagrożony karą,
Zawiera wadę wywołującą jej nieważność z mocy prawa.
Decyzja ostateczna, na mocy której żadna ze stron nie nabyła prawa, może być w każdej chwili uchylona lub zmieniona przez organ adm. publ., który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony. W sprawach należących do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego, do zmiany decyzji właściwe są organy tych jednostek. Decyzja ostateczna na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ adm. publ., który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony.
Decyzje wydawane w ordynacji podatkowej są z zasady natychmiast wykonalne, a wniesienie wykonania nie wstrzymuje ich wykonalności. Tylko wyjątkowo może być ono wstrzymane w interesie strony lub publicznym w drodze postanowienia, które w każdym czasie może być zmienione lub uchylone.
Decyzje prawomocne- tylko niektórym decyzjom przysługuje cecha prawomocności. Powinny uzyskiwać tę cechę decyzje poddane kontroli sądu adm. Decyzje określone w innych przepisach prawnych jako prawomocne uważa się za ostateczne, chyba że z przepisów tych wynika, iż dotyczą one takiej decyzji, która została utrzymana w mocy w postępowaniu sądowym lub nie została zaskarżona w tym postępowaniu z powodu upływu terminu do wniesienia skargi (art. 269 kpa). Kontrola sprawowana przez sąd adm. na podstawie klauzuli generalnej nadaje utrzymanej w mocy (niezaskarżonej w terminie) decyzji cechę prawomocności, z wyjątkiem, bo są to nieliczne przypadki, iż również kontrola sprawowana przez sąd powszechny wywołuje ten sam skutek prawny.
47/3. Prawomocne orzeczenie sądu administracyjnego a tryby nadzwyczajne w postępowaniu administracyjnym.
Orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd który je wydał, ale również inne sady oraz inne organy państwowe i organy administracji publ. a w wypadkach przewidzianych w ustawie również inne osoby.
Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje co do niego środek odwoławczy. Mimo niedopuszczalności odrębnego zaskarżenia nie stają się prawomocne postanowienia podlegające rozpoznaniu przez Naczelny Sąd Administracyjny, gdy Sąd ten rozpoznaje sprawę, w której je wydano. Jeżeli zaskarżono tylko część orzeczenia, staje się ono prawomocne w części pozostałej z upływem terminu do zaskarżenia, chyba że Naczelny Sąd Administracyjny może z urzędu rozpoznać sprawę także w tej części.
Prawomocność orzeczenia stwierdza na wniosek strony wojewódzki sąd administracyjny na posiedzeniu niejawnym, a dopóki akta sprawy znajdują się w Naczelnym Sądzie Administracyjnym - ten Sąd.
Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku ze skargą stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia. Prawomocnym orzeczeniem sądu adm. o oddaleniu skargi związane są nie tylko strony postępowania ale także organy wyższego stopnia w postępowaniu adm.- tak należy rozpatrywać dopuszczalność nadzwyczajnych trybów postępowania admin.
Naczelny Sąd Administracyjny unieważnia prawomocne orzeczenie sądu administracyjnego wydane w sprawie, która ze względu na osobę lub przedmiot nie podlegała orzecznictwu sądu administracyjnego w chwili orzekania i odrzuca skargę, jeżeli orzeczenie to nie może być wzruszone w trybie przewidzianym w ustawie. Sąd orzeka na wniosek Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego. Do rozpoznania wniosku stosuje się odpowiednio przepisy o rozpoznaniu skargi kasacyjnej.
Tylko zaskarżenie wyroku sądu może doprowadzić do pozbawienia przymiotu prawomocności, a zatem tylko ta droga służy stronie której skarga nie została uwzględniona.
Postępowaniem nadzwyczajnym jest:
Postępowanie w sprawie wznowienia postępowania- stwarza prawną możliwość rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy adm., zakończonej decyzją ostateczną, jeżeli postępowanie w którym ona zapadła było dotknięte kwalifikowaną wadą procesową. Może nastąpić z urzędu lub na wniosek strony. Przesłanki:
rozstrzygnięcie sprawy decyzją ostateczną.
wystąpi jedna z podstaw prawnych :
-dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe,
-decyzja wydana została w wyniku przestępstwa,
-decyzja wydana została przez pracownika lub organ administracji publicznej, który podlega wyłączeniu
- strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu,
-wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nie znane organowi, który wydał decyzję,
- decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu,
- zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od oceny przyjętej przy wydaniu decyzji
- decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone lub zmienione.
Legitymację do wniesienia ma podmiot który twierdzi ze decyzja dotyczy jego interesu prawnego lub obowiązku. Podanie o wznowienie postępowania wnosi się do organu administracji publicznej, który wydał w sprawie decyzję w pierwszej instancji, w terminie jednego miesiąca od dnia, w którym strona dowiedziała się o okoliczności stanowiącej podstawę do wznowienia postępowania. Wznowienie postępowania następuje w drodze postanowienia. Odmowa wznowienia postępowania następuje w drodze decyzji. Organem administracji publicznej właściwym jest organ, który wydał w sprawie decyzję w ostatniej instancji. Podjęcie decyzji: uchyla decyzję dotychczasową, odmawia uchylenia decyzji dotychczasowej gdy stwierdzi brak podstaw, wydaje decyzję stwierdzającą niezgodność zaskarżonej decyzji z prawem.
Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji/postanowienia- instytucja stwierdzenia nieważności ma przede wszystkim charakter materialno prawny przez ustanowienie sankcji nieważności decyzji dotkniętej ciężkimi kwalifikowanymi wadami. Może nastąpić na żądanie strony lub z urzędu.
Przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji pozytywne:
- wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości,
- wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa,
- dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną,
- została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,
- była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,
- w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą,
- zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa.
Przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji negatywne:
- termin
- spowodowanie przez decyzję nieodwracalnych skutków prawnych.
Oparta jest na bezwzględnej dewolucji kompetencji- organem właściwym jest organ wyższego stopnia.
Celem postępowań trybu nadzwyczajnego jest weryfikacja orzeczeń sądu adm. której następstwem może być obalenie prawomocności.
48/1. Funkcje prawa administracyjnego procesowego ze względu na porządek prawny.
Rozpatrując funkcje prawa o postępowaniu administracyjnym i sądowo administracyjnym w płaszczyźnie społecznie pożądanych efektów działania przyjmuje się, ze prawo to pełni 3 podstawowe funkcje: ochronną, porządkującą oraz instrumentalną.
Funkcja ochronna skupia się na ochronie interesu indywidualnego, interesu społecznego oraz porządku prawnego.
W sferze porządku prawnego funkcja ochronna przejawia się w zawarciu w prawie o postępowaniu systemu prewencyjnych i represyjnych gwarancji praworządności działania organów administracji publ.
Do gwarancji prewencyjnych należy zaliczyć:
Wszystkie instytucje procesowe służące ustaleniu stanu faktycznego sprawy, zgodnie z zasadą prawdy obiektywnej jako podstawy zastosowania odpowiedniej normy prawa materialnego, i wydaniu na podstawie tych dwóch przesłanek, prawidłowej decyzji.
Do gwarancji represyjnych należy zaliczyć:
Całokształt instytucji procesowych, które mają na celu wyeliminowanie z obrotu prawnego wadliwych decyzji lub postanowień. Na system instytucji represyjnych składa się:
1. Weryfikacja decyzji w toku instancji- przez przyjęcie zasady dwuinstancyjności otwiera możliwość prawną stronie pełnej obrony interesu prawnego w razie jego naruszenia przez organ I instancji, a w konsekwencji zastosowania sankcji wzruszalności decyzji nieostatecznej.
2. Weryfikacja decyzji w nadzwyczajnych trybach postępowania administracyjnego, w których przepisy prawa procesowego wprowadzają sankcję wzruszalności decyzji (postanowienia) w razie kwalifikowanego naruszenia przepisów prawa procesowego lub niekwalifikowanego naruszenia przepisów prawa materialnego oraz sankcje nieważności decyzji w razie kwalifikowanego naruszenia przepisów prawa materialnego.
Funkcja ochronna porządku prawnego może być również rozpatrywana jako element systemu gwarancji prewencyjnych i represyjnych. Możliwość prawna zaskarżenia działania lub bezczynności organu adm. publ. jest istotnym elementem systemu gwarancji prewencyjnych działania zgodnego z prawem organów adm. publ. Prawo o postępowaniu sądwoadministracyjnym tworzy też system gwarancji represyjnych prze przyjęcie sankcji wzruszalności i sankcji nieważności stosowanej przez sąd administracyjny w razie działania organu adm. publ. niezgodnego z przepisami prawa.
48/2. Uchylenie lub zmiana decyzji prawidłowej lub dotkniętej wadą niekwalifikowaną.
Wady niekwalifikowane- wady decyzji będące wynikiem naruszenia norm prawa materialnego lub norm prawa procesowego, niemieszczące się w wyliczonych wadach kwalifikowanych. Taka decyzja korzysta z ochrony- do jej wyeliminowania z obrotu prawnego nie wystarcza sam fakt ich wadliwości ale musi istnieć przesłanka skutków, które to naruszenie prawa ma dla interesu strony lub interesu społecznego.
W postępowaniu admin. możliwe jest wyeliminowanie prawidłowej decyzji z obrotu prawnego- uzasadnione ze względu na: zmienność stosunków społ-gosp., zmianę okoliczności faktycznych (wykonanie decyzji mogłoby wyrządzić szkodę społeczeństwu), zmiany jakim ulegają interesy stron (nowy kształt praw nabytych).
3 typy uchylenia lub zmiany decyzji dotkniętej wadami niekwalifikowanymi lub decyzji prawidłowej- możliwe jest to w stosunku do decyzji ostatecznej:
Uchylenie lub zmiana decyzji nietworzącej praw dla stron.
Oparte na 2 przesłankach:
Nienabycie praw przez żadną ze stron postępowania. Prawa nabyte- wszelkiego rodzaju prawa które powstają przez prawomocne orzeczenie właściwej władzy.
W postępowaniu podatkowym- przepisy o.p. wyłączają możliwość stosowania tego trybu do decyzji:
- ustalających lub określających wysokość zobowiązania podatkowego,
- o odpowiedzialności podatkowej płatników lub inkasentów,
- o odpowiedzialności podatkowej osób trzecich
- określających wysokość należnych odsetek za zwłokę,
- o odpowiedzialności spadkobiercy,
- określającej wysokość zwrotu podatku.
Za uchyleniem lub zmianą decyzji przemawia interes społeczny lub słuszny interes strony. W ordynacji podatkowej jest to przesłanka stanowiąca o interesie publicznym lub ważnym interesie podatnika. Do organu należy ocena tych przesłanek- wiążąca ocena skutków prawnych która spowoduje uchylenie lub zmianę decyzji. Od decyzji organu strona może się odwołać.
Uchylenie/zmiana decyzji może nastąpić w każdym czasie, a właściwym będzie organ który wydał decyzję lub organ wyższego stopnia, jeżeli łącznie wystąpią obie przesłanki. Uchylenie/zmiana następuje przez wydanie nowej decyzji. W postępowaniu podatkowym proces ten jest ograniczony terminem- do 5 lat po doręczeniu decyzji.
Uchylenie lub zmiana decyzji tworzącej prawa dla stron.
Oparta na 2 przesłankach pozytywnych i 1 negatywnej:
Wyrażenie przez stronę postępowania (wszystkie strony) zgody na uchylenie lub zmianę decyzji. Nie została określona forma tej czynności, ale powinna być wyrażona w sposób pisemny. Uchylenie decyzji bez zgody strony- stanowi rażące naruszenie prawa i stwierdza się nieważność takiej decyzji.
Za uchyleniem/zmianą przemawia ważny interes publiczny lub społeczny, a w postępowaniu podatkowym -interes publiczny lub ważny interes strony. Organ dokonuje oceny.
Przesłanka negatywna- postanowienia przepisów szczególnych nie dopuszczających uchylenia/ zmiany decyzji w tym trybie. W ordynacji podatkowej przepisy wyłączają możliwość zastosowania takiego trybu decyzji (wymienione w pkt. 1a powyżej).
Uchylenie/zmiana decyzji może nastąpić w każdym czasie, a właściwym będzie organ który wydał decyzję lub organ wyższego stopnia, jeżeli łącznie wystąpią obie przesłanki pozytywne a brak będzie przesłanki negatywnej.
W postępowaniu podatkowym proces ten jest ograniczony terminem- do 5 lat po doręczeniu decyzji. Odmowa wszczęcia postępowania następuje w formie decyzji. Właściwym jest organ który wydał decyzję wyłączając samorządowe kolegium odwoławcze. Ordynacja wprowadza zakaz reformationis in peius- zakaz orzekania na niekorzyść strony, chyba że nastąpiła zmiana okoliczności faktycznych. Dopuszczalność zmiany decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego oparta jest na 2 przesłankach pozytywnych i 1 negatywnej:
- po doręczeniu decyzji nastąpiła zmiana okoliczności faktycznych mających wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego,
- skutki wystąpienia tych okoliczności zostały uregulowane w przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dniu wydania decyzji,
- przesłanka negatywna- przedawnienie- upłynęło 5 lat od doręczenia decyzji.
Właściwy do zastosowania tego trybu jest organ który wydał decyzję.
Nadzwyczajny tryb uchylenia lub zmiany decyzji zwany trybem wywłaszczenia praw nabytych na podstawie decyzji.
Nie występuje w ordynacji podatkowej. Oparty jest na 2 przesłankach które muszą wystąpić łącznie:
Dalsze utrzymywanie decyzji w obrocie prawnym powoduje stan zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego, albo grozi poważnymi szkodami dla gospodarki narodowej lub dla ważnych interesów państwa. Organ zobowiązany jest stwierdzić stan zagrożenia określonych dóbr.
Poza uchyleniem/ zmianą decyzji w tym trybie nie ma innego sposobu usunięcia zagrożenia o którym mowa w pkt. a)- inne sposoby czyli np. inny tryb wzruszenia decyzji. Istnienie tej przesłanki wymaga udowodnienia w toku postępowania.
Właściwy do uchylenia/zmiany decyzji w tym rybie jest minister (tryb odwołalności decyzji), wojewoda w trybie nadzoru (jedynie decyzje wydane przez jednostki samorządu terytorialnego). Uchylenie/ zmiana następuje przez wydanie nowej decyzji. Dalsza weryfikacja zależna jest od tego kto wydał decyzję:
- minister- stronie przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, oraz skarga do sądu administracyjnego
- wojewoda- stronie przysługuje odwołanie i skarga do sądu administracyjnego.
Stronie która poniosła szkodę wskutek zmiany/ uchylenia decyzji przysługuje odszkodowanie od tego organu który wzruszył decyzję. Roszczenie to przedawnia się z upływem 3 lat od dnia w którym decyzja uchylająca/ zmieniająca stała się ostateczna.
48/3. Podstawy skargi kasacyjnej. Wymogi materialne- konsekwencje ich braku.
Skarga kasacyjna- instytucja procesowa, która stwarza możliwość prawną legitymowanym podmiotom żądania weryfikacji orzeczenia wojewódzkiego sądu adm. przez Naczelny Sąd Adm. NSA ma wyłączne kompetencje kasacyjne- wyjątek- NSA jeśli stwierdzi że w postępowaniu przed WSA nie naruszono przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a zachodzi jedynie naruszenie przepisów prawa materialnego, może uchylić zaskarżone orzeczenie i rozpoznać skargę. Wnosi się ją do 30 dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem. Wnosi się ją do WSA który wydał zaskarżone orzeczenie. Jest rozpatrywana na posiedzeniu niejawnym.
Przedmiotem zaskarżenia skargą kasacyjną są wyroki i postanowienia kończące postępowanie w sprawie, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
Podstawy skargi kasacyjnej:
Naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.
Naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Podstawą będzie w zakresie decyzji/ postanowień, innych aktów lub czynności za zakresu adm. publ. ciężkie kwalifikowane naruszenie przepisów prawa materialnego oraz naruszenie przepisów prawa materialnego przez wadliwą wykładnię. W przypadku innych rodzajów skarg (np. na uchwałę) nie zawsze istnieje związek z normami prawa materialnego, a podstawą do ich podjęcia są też przepisy prawa ustrojowego.
Określenie podstaw skargi kasacyjnej jest dostosowane do postępowania cywilnego, nie uwzględnia cech charakterystycznych postępowania sądwoadministracyjnego.
Legitymację do złożenia skargi kasacyjnej ma:
Strona- skarżący i organ oraz uczestnicy postępowania- postępowanie kontradyktoryjne
Prokurator- niezależnie czy brał udział w postępowaniu.
Rzecznik Praw Obywatelskich- jeżeli wymaga tego ochrona praworządności lub praw człowieka i obywatela.
Przymus zastępstwa- obowiązek sporządzenia skargi przez podmioty powołane do pomocy prawnej reprezentacji stron- powinna być sporządzona przez adwokata, radcę prawnego, doradcę podatkowego, rzecznika patentowanego. Nie obowiązuje przymus gdy skargę sporządza sędzia, prokurator, notariusz, radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, profesor lub dr hab. nauk prawnych, Rzecznik Praw Obywatelskich. Jeżeli przymus nie zostanie zachowany to skarga podlega odrzuceniu- uzupełnienie skargi przez jej podpisanie przez adwokata itd. Może nastąpić tylko w wyznaczonym terminie do jej wniesienia.
Cofnięcie skargi- podmiot wnoszący skargę może ją również cofnąć, co bezwzględnie wiąże Naczelny Sąd Administracyjny.
Treść i forma skargi kasacyjnej. Wymagania formalne to wymagania stawiane pismom procesowym, w pozostałym zakresie są to wymagana materialne, takie jak:
Określenie zakresu zaskarżenia orzeczenia wojewódzkiego sądu adm.
Określenie podstaw kasacji i ich uzasadnienie
Wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu uchylenia lub zmiany.
Wyżej wymienione braki powodują odrzucenie skargi.
Ważnym elementem materialnym skargi jest jej podpisanie przez osoby wymienione w pkt. przymus zastępstwa. Brak podpisu powoduje odrzucenie skargi.
Braki formalne mogą zostać usunięte, ale braki materialne powodują niedopuszczalność skargi- wyłączają zakwalifikowanie pisma do skargi kasacyjnej, wykluczają możliwość jej uzupełnienia, powodując niedopuszczalność skargi.
49/1. Terminy. Pojęcie i rodzaje. Sposób obliczania i konsekwencje uchybienia dla stron i organu.
Terminy są środkami dyscyplinującymi, ustanowione przede wszystkim dla organu, stron i innych uczestników postępowania. Terminy dynamizują postępowanie, porządkują je, pełnią funkcję gwarancyjną dla stron, stabilizują rozstrzygnięcia, przeciwdziałają powolności i chronią przed „ociężałością” czynności administracyjnych.
k.p.a. i o.p. terminy mają charakter procesowy, który dotyczy skuteczności czynności postępowania lub ich dopuszczalności. Odrębnym zagadnieniem jest obowiązywanie terminów prawa materialnego dochodzenia pewnych roszczeń , przedawnienia praw i obowiązków.
Obliczanie terminów:
k.p.a
W dniach: „jeżeli początkiem terminu określonego w dniach jest pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się dnia w którym zdarzenie nastąpiło, upływ ostatniego w wyliczonej liczby dni uważa się za koniec terminu ”.
W tygodniach:” terminy określone w tygodniach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim tygodniu, który nazwą odpowiada początkowemu dniowi terminu
W miesiącach: terminy określone w miesiącach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było to w ostatnim dniu tego miesiąca
Dni wolne: jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, ostatni dzień terminu to najbliższy następny dzień powszedni.
Wolne soboty nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy.
o.p.
w dniach, tygodniach i miesiącach tak samo jak w k.p.a. dodając obliczanie w latach oraz różnica co do soboty bowiem” ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy.
W/w zasady stosują zarówno organy, strony i inni uczestnicy postępowania.
Od tych terminów należy odróżnić terminy określające datę czynności np. termin rozprawy który nie wymaga obliczania i nie będą przywracane.
Możemy wyróżnić:
Termin załatwienia sprawy - dot organu administracyjnego. W celu dyscyplinowania organu. Dlatego też w konstrukcji prawnej wyznaczono :
Maksymalny termin załatwienia sprawy - termin ustawowy bądź wyznaczony przez organ administracyjny, zależny od charakteru sprawy, jego upływ nie pozbawia organu kompetencji do rozstrzygnięcia sprawy. Upływ tego terminu procesowego powoduje pewne uprawnienia dla strony. Szybkość postępowania to obowiązek działania bez zbędnej zwłoki.
Dla spraw które nie wymagają zbierania dowodów nie wyznaczono konkretnego terminu jednak powinny być załatwione niezwłocznie
Natomiast w przypadku spraw, które wymagają przeprowadzania postępowania dowodowego czy to podczas rozprawy czy też postępowania gabinetowego wyznaczono termin miesięczny.
Sprawy szczególnie zawiłe - nie później niż 2 miesiące.
Termin dla organu odwoławczego to 2 miesiące
W sprawach podatkowych w instancji odwoławczej i gabinetowej 2 miesiące,
z rozprawą - 3 miesiące.
Sprzeciw prokuratora od decyzji ostatecznej - jeden termin - 30 dni od daty wniesienia skargi do organu
Terminy maksymalne liczy się od daty wszczęcia postępowania, natomiast w postępowaniu odwoławczym od daty otrzymania przez organ odwoławczy odwołania. Te maksymalne terminy mogą być zastąpione terminami krótszymi wyznaczonymi przez organ wyższego stopnia.
Uchybienie terminowi załatwienia sprawy - organ musi o tym fakcie zawiadomić stronę z podaniem przyczyny uchybienia i wyznaczeniem nowego terminu załatwienia sprawy. PO upływie terminu:
-ustawowego
-wyznaczonego przez organ wyższego stopnia
-terminu nowego wyznaczonego przez organ
w k.p.a stronie służy zażalenie, natomiast w o.p. ponaglenie.
Organ wyższego stopnia jest obowiązany rozpatrzyć zażalenie/ponaglenie i ma obowiązek w przypadku zasadności:
wyznaczyć termin dodatkowy (drugi lub trzeci termin).
Wyjaśnić przyczyny opieszałości
Ustalić osoby winne opieszałości
Stwierdzenia potrzeby wprowadzenia środków zaradczych na przyszłość
Organ wyższego stopnia wydaje postanowienie w którym wyznacza termin. W/w stosuje się również w przypadku niezłatwienia w terminie sprzeciwu prokuratora. Kolejnym skutkiem uchybienia terminowi jest możliwość:
pociągnięcia pracownika do odpowiedzialności porządkowej lub dyscyplinarnej
oraz innej odpowiedzialności przewidzianej w przepisach np. roszczenia regresowe
Terminy dokonania czynności procesowych przez organ dzielimy na ;
terminy ad quem - przed których upływem należy dokonać czynności np. autokontrola decyzji po wniesieniu odwołania
terminy post quem - po których upływie dokonuje się czynności np. termin rozprawy, nie może się odbyć wcześniej niż przed upływem 7 dni od daty otrzymania wezwania .
Terminy odgrywają przede wszystkim rolę gwarancyjną dla stron i uczestników postępowania.
W k.p.a. są ustanowione również terminy dla organu które służą stabilizacji rozstrzygnięć ( wznowienie postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji - ad quem)
Dla terminów ustanowionych dla organów stosuje się zasady w/w obliczania terminów. Nie stosuje się przepisów dot przywrócenia terminu(bowiem dotyczą one wyłącznie stron i uczestników postępowania).
Terminy dokonania czynności procesowych przez strony - następują w terminach ustawowych pod rygorem bezskuteczności czynności. . czynność winna być dokonana przed upływem tych terminów i tylko wtedy będzie skuteczna. Terminy ustawowe nie mogą być przez organ przedłużane, mogą by jedynie przywracane
Niektóre przepisy dopuszczają wyznaczenie terminu przez organ np. termin do zawarcia ugody. Te terminy mogą być przez organ przedłużane.
Uchybienie terminów ustanowionych dla uczestników postępowania może spowodować zastosowanie środków przymusu lub ukarania grzywną (nie wpływa to na ważność czynności procesowej) dot to świadków, biegłych, osób uchylających się od udostępnienia przedmiotu oględzin.
Termin będzie zachowany jeżeli dopełni się danej czynności przed organem. W przypadku nadania pisma- termin będzie zachowany jeśli pismo zostanie nadane przed upływem terminu w krajowym urzędzie pocztowym - w kraju, za pośrednictwem urzędu konsularnego - za granicą, dowódcę jednostki wojskowej - w przypadku żołnierza, administrację zakładu karnego - osoby pozbawione wolności.
Przywrócenie terminu- w przypadku uchybienia terminu przez stronę lub uczestnika postępowania, osobę zainteresowaną. Gdy uchybienie to wywołuje ujemne skutki dla danej strony. Terminu do złożenia wniosku o przywrócenie terminu nie można już przywrócić.
Przesłanki przywrócenia terminu:
brak winy (osoba zainteresowania musi udowodnić brak swojej winy, że przeszkoda była od niej niezależna i trwała cały czas aż do wniesienia wniosku o przywrócenie terminu
wniesienie wniosku o przywrócenie terminu
dochowanie terminu (nieprzywracalnego) do wniesienia wniosku o przywrócenie terminu - 7 dni od ustania przyczyny
dopełnienie czynności wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu np. wnieść odwołanie wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu
Przywrócenie terminu następuje w formie postanowienia, postanowienie odmowne może być zaskarżone w formie zażalenia. Postanowienie dot przywrócenia terminu do wniesienia zażalenia lub odwołania są ostateczne.
49/2. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji
Instytucja ta ma charakter materialnoprawny. Eliminuje z obrotu prawnego decyzji objętych wadami materialnoprawnymi. Ma charakter procesowy.
Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności postępowania wszczyna się :
na wniosek strony
z urzędu
w trybie postępowania można wyeliminować postanowienie od którego przysługuje zażalenie.
Przesłanki stw. nieważności decyzji:
k.p.a
1 pozytywna 156& 1 kpa
2 negatywne ; termin i nieodwracalne skutki prawne spowodowane przed decyzję
o.p
2 przesłanki pozytywne: ostateczność decyzji wystąpienie jednej z wad art. 247&1op
1 przesłanka negatywna :odmawia stwierdzenia nieważności decyzji jeśli wydanie nowej decyzji nie mogłoby nastąpić z uwagi na upływ terminów
Instytucja ta ma charakter mieszany bowiem zawiera elementy charakterystyczne dla środka zaskarżenia, nadzoru i odwołalności decyzji
Podstawy nieważności decyzji
k.p.a
art. 156§ 1 pkt 1-6 kpa (6 wad)
1.wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości,
2) wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa,
3) dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną,
4) została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,
5) była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,
6) w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą,
przepisy odrębne art 156 § 1 pkt 7 - zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa.
Nie stwierdza się nieważności decyzji z przyczyn wymienionych w § 1 pkt 1, 3, 4 i 7, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło dziesięć lat, a także gdy decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne.
o.p.
art 247§ 1 op. 7 wad
1) została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości;
2) została wydana bez podstawy prawnej;
3) została wydana z rażącym naruszeniem prawa;
4) dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną;
5) została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie;
6) była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały;
8) w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą.
przepisy odrębne art 247§1 pkt 7
7) zawiera wadę powodującą jej nieważność na mocy wyraźnie wskazanego przepisu prawa;
Stadia postępowania:
I. postępowanie wstępne : może nastąpić na wniosek strony lub z urzędu.
Organ może wszcząć postępowanie z urzędu:
z własnej inicjatywy lub z inicjatywy organu adm publ. nadzorującego określoną działalność
na skutek sprzeciwu złożonego przez prokuratora
w wyniku wniosku organizacji społecznej, w o.p. równocześnie ze zgodą strony
skarga powszechna złożona przez osobę trzecią.
Legitymacja do zgłoszenia żądania wszczęcia postępowania:
podmiot który twierdzi, że wadliwa decyzja go do dotyczy(jego interesu lub obowiązku prawnego)
podmiot twierdzący, że nie jest stroną w sprawie w której decyzję wydano.,
uczestnicy postępowania jeśli postępowanie ich dot.
W o.p. odmawia się wszczęcia postępowania jeśli żądanie zostało wniesione po upływie 5 lat od dnia doręczenia decyzji
Instytucja stwierdz. nieważności decyzji oparta jest na:
Bezwzględnej kompetencji:
k.p.a
Właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji jest
- organ wyższego stopnia, a gdy decyzja wydana została przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze - ten organ
o.p.
Właściwym w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji jest:
1) organ wyższego stopnia;
2) minister właściwy do spraw finansów publicznych, dyrektor izby skarbowej, dyrektor izby celnej lub samorządowe kolegium odwoławcze, jeżeli decyzja została wydana przez ten organ;
3) minister właściwy do spraw finansów publicznych, jeżeli decyzja została wydana przez dyrektora izby skarbowej lub dyrektora izby celnej, z tym że w tym przypadku postępowanie może być wszczęte wyłącznie z urzędu.
Rozstrzygnięcie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji następuje w drodze decyzji.
Forma wszczęcia postępowania: nie jest regulowana w k.p.a. i o.p.
Odmowa wszczęcia postępowania - w postaci decyzji gdy występuje niedopuszczalność postępowania:
z przyczyn przedmiotowych: gdy przepisy szczególne wyłączają ten tryb np. gdy żądanie dotyczy innego aktu niż decyzja lub postanowienie
z przyczyn podmiotowych: gdy żądanie zostało zgłoszone przez podmiot nie będący stroną w postępowaniu, lub gdy wniosła je strona nie mająca zdolności do czynności prawnych, a w przekonaniu organu brak jest podstaw do wszczęcia postępowania z urzędu.
W postępowaniu podatkowym odmowa wszczęcia postępowania jeśli żądanie zostało wniesione po upływie 5 lat od dnia doręczeni decyzji oraz gdy sąd adm. oddalił skargę.
-względnej suspensywności:
wszczęcie postępowania nie wstrzymuje wykonania weryfikowanej decyzji. Wstrzymanie decyzji następuje tylko wtedy kiedy organ stwierdzi, że prawdopodobnie zachodzi prawdopodobieństwo istnienia wady określonej w art. 156§1 k.p.a i 247§1 o.p. (wymienione wyżej) i w tym celu wyda odpowiednie postanowienie.
II. Postępowanie rozpoznawcze:
Przedmiotem tego postępowania jest ustalenie jednej z wadliwości decyzji wymienionych w podstawach nieważności decyzji k.p.a. i o.p. (opisanych wyżej). Organ który prowadzi postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji nie jest kompetentny do jej rozstrzygania co do istoty. Powinno być prowadzone zgodnie z przepisami k.p.a. i o.p. które regulują postępowanie przed organem I instancji.
III. Podjęcie decyzji:
Po przeprowadzeniu postępowania rozpoznawczego organ podejmuje decyzję - obligatoryjnie zarówno w przypadku stwierdzenia nieważności jak i odmowy stwierdzenia nieważności.
W wyniku postępowania rozpoznawczego organ może stwierdzić, że:
nie występują podstawy do stwierdzenia nieważności decyzji - wyda decyzję o odmowie stwierdzenia nieważności, a gdy postępowanie wszczęte jest z urzędu decyzję o braku podstaw do stwierdzenia nieważności decyzji
gdy stwierdzi, że istnieje choć jedna z podstaw stw. nieważ. decyzji wymieniona w art. 156§1 k.p.a lub określona w przepisie szczególnym nie występuje żadna z przesłanek negatywnych - wyda decyzje stwierdzającą nieważność weryfikowanej decyzji
gdy występuje podstawa do stw. nieważ. decyzji ale równocześnie występuje jedna z przesłanek negatywnych - nie stwierdzi nieważności ale podejmie decyzje, że weryfikowana decyzja była wydana z naruszeniem prawa
decyzja stwierdzająca nieważność weryfikowanej decyzji - eliminuje ją z obrotu prawnego i znosi jej skutki prawne
decyzja stwierdzająca , że weryfikowaną decyzję wydano z naruszeniem prawa - pozostawia nadal decyzję w obrocie prawnym, nie narusza jej skutków prawnych, i daje podstawę do wystąpienia z roszczeniem odszkodowawczym
(stronie służy roszczenie odszkodowawcze za poniesioną szkodę, chyba, że strona ponosi winę za powstanie okoliczności. Jeżeli organ nie wypłaci należnego odszkodowania strona może wystąpić z tym roszczeniem na drodze cywilnej. Zasady odpowiedzialności odszkodowawczej wynikają z przepisów Kodeksu Cywilnego. Można wyróżnić dwa tryby postępowania odszkodowawczego: mieszany administracyjnosądowy - gdy odszkodowanie przysługuje od organu administracji publicznej, orzeka o nim organ który stwierdził nieważność decyzji i wyłącznie sądowy- gdy odszkodowania dochodzi jedna ze stron postępowania od drugiej strony. Przysługuje jej powództwo do sądu powszechnego. Roszczenie odszkodowawcze przedawnia się po upływie 3 lat licząc od dnia w którym decyzja o stwierdzenie nieważności decyzji albo stwierdzają wydanie decyzji z naruszeniem prawa stała się ostateczna. W przypadku k.p.a i o.p. w przypadku odpowiedzialności odszkodowawczej stosuje się przepisy k.c.
Jeśli przedmiotem postępowania o stwierdzenie nieważności było postanowienie to organ wydaje postanowienie.
Postępowanie podatkowe kończy się:
decyzją stw. nieważność decyzji która podejmuje organ podatkowy ustalają wystąpienie jednej z wad zawartych w art. 247§1 o.pi gdy nie wystąpiła przesłanka przedawnienia
decyzją odmawiająca stwierdzenie nieważności decyzji: (2 przypadki)
gdy ustali wystąpienie jednej z wad wyliczonych w art. 247§1 op przy wystąpieniu przesłanki przedawnienia organ musi w uzasadnieniu wskazać okoliczności uniemożliwiające stwierdzenie nieważności decyzji.
gdy ustali w toku postępowania brak podstaw stw. nieważności decyzji
Gdy stwierdzono nieważność decyzji w sprawie indywidualnej decyzja wraca do rozpoznania w trybie postępowania zwykłego w I lub II instancji w zależności czy stwierdzono nieważność decyzji ostatecznej czy nieostatecznej. Organ wydaje decyzję o umorzeniu postępowania(gdy decyzja była wydana z naruszeniem przepisów o właściwości) lub rozstrzyga sprawę merytorycznie(gdy decyzja była wydana z naruszeniem prawa).
49/3. Moc środków odwoławczych w egzekucji(rodzaje zarzutów i ich moc)
Środki odwoławcze dzieli się na środki zaskarżenia:
na drodze administracyjnej
na drodze sądowej
Środki zaskarżenia służące w drodze administracyjnej:
zarzuty,
zażalenie
skargi,
wniosek o wyłączenie spod egzekucji prawa do rzeczy lub innego prawa majątkowego
żądanie uchylenia, zmiany, stwierdzenia nieważności postanowienia w trybie k.p.a.
Cechą charakterystyczną środków zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym jest to, że nie służą one wyłącznie na postanowienie podejmowane w postępowaniu egzekucyjnym!!!!!!!!!, mają one na celu zaskarżenie czynności egzekucyjnej w obronie przed egzekucją jak i przymuszenie do podjęcia czynności egzekucyjnych.
Uwaga opisuje tylko zarzuty bo to jest ujęte w pytaniu
Zarzut- mamy dwa rodzaje zarzutów
zarzut służący obronie przed egzekucją administracyjną i przed postępowaniem zabezpieczającym - służy zobowiązanemu, pouczenie o możliwości złożenia zarzutu zawarte jest w tytule wykonawczym
zarzut jako środek zaskarżenia oszacowania dokonanego przez poborcę skarbowego autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz praw własności przemysłowej (zobowiązany składa zarzut w terminie 7 dni od dnia zajęci, w przypadku nieuwzględnienia zarzutu organ zwraca się do biegłego o oznaczenie wartości zajętych praw)oraz zarzut jako środek zaskarżenia na opis i oszacowanie wartości nieruchomości(mogą być wniesione przez wszystkich uczestników postępowania w terminie 14 dni od dnia ukończenia opisu i oszacowania wartości nieruchomości. Natomiast na postanowienie w tym zakresie przysługuje zażalenie!!!!!
Podstawą zarzutu w sprawie postępowania egzekucji administracyjnej może być:
wykonanie lub umorzenie w całości lub części obowiązku, przedawnienie, wygaśnięcie lub nieistnienie obowiązku
odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności obowiązku z innego powodu, rozłożenia należności pieniężnej na raty
określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z orzeczenia
błąd co do zobowiązanego
niewykonalności obowiązku charakterze niepieniężnym
niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego
brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia
stosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego
prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny
niespełnienie wymogów określonych w art. 27 u.p.e.a
W postępowania prowadzonym na wniosek obcego państwa zobowiązany zgłasza zarzuty dotyczące zagranicznego tytułu wykonawczego wyłącznie do właściwych władz tego państwa i zgodnie z jego prawem. Zostanie wstrzymana egzekucja do czasu powiadomienia o rozstrzygnięcia obcego państwa.
Zarzut służy w fazie wszczęcia postępowania egzekucyjnego, powinien odpowiadać przesłankom formalnym podania zawiera określenie podstawy zarzutu, termin wynosi 7 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu tytułu wykonawczego. Jest środkiem zaskarżenie niedewolutywnym bowiem organ właściwy do jego rozstrzygnięcia to organ egzekucyjny, jest on obowiązany przeprowadzić postępowania wyjaśniające stosując zasadę prawdy obiektywnej oraz stosując przepisy k.p.a dot dowodów. , jest obowiązany zagwarantować udział wierzyciela i zobowiązanego. Szczególna jest rola wierzyciela (zarzuty na podstawie pkt 1- 7, 9, 10 , a w przypadku środków niepieniężnych również pk 8 wyżej opisanych)bowiem organ rozpoznaje zarzuty po uzyskaniu jego stanowiska, a w przypadku pkt 1-5 stanowisko wierzyciela jest wiążące. Wierzyciel wydaje postanowienie ( jeśli zarzut zobowiązanego był już przedmiotem rozpoznania w odrębnym postępowaniu admin, podatkowy, sądowym, albo zobowiązany kwestionuje w całości lub części wymagalność należności pieniężnej wierzyciel wydaje postanowienie o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu, na które przysługuje zażalenie. Jeśli wierzyciel nie wyraził stanowiska w terminie 14 dni od dnia powiadomienia go o zarzutach organ wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania egzekucyjnego do czasu wydania postanowienia w sprawie zgłoszonych zarzutów. )
Po otrzymaniu postanowienia od wierzyciela organ wydaje postanowienie w sprawie zgłoszonych zarzutów:
gdy zarzuty są uzasadnione - postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego lub postanowienie o stosowaniu mniej uciążliwego środka egzekucyjnego
Na postanowienie to przysługuje zobowiązanemu i wierzycielowi( o ile nie jest jednoczesnie organem egzekucyjnym) zażalenie, które podlega rozpatrzeniu w terminie 14 dni od dnia doręczenia go organowi odwoławczemu.
Złożenie zarzutu nie wstrzymuje postępowania, jednak w uzasadnionych przypadkach organ może wstrzymać postępowanie lub niektóre czynności egzekucyjne do czasu jego rozpoznania.
50/1. Doręczenia i ich skutki prawne w o.p. w k.p.a.
Doręczenie jest podporządkowane zasadzie oficjalności, stanowi czynność procesową o dużej doniosłości ze względu na zasadę pisemności w postępowaniu. Przepisy normują samą kwestię doręczenia a nie dotarcia pisma do adresata, nie ma znaczenia czy adresat zapoznał się z treścią pisma i kiedy. Strony, przedstawiciele i pełnomocnicy mają obowiązek zawiadomienia organu o zmianie adresu (również w przypadku poczty elektronicznej). Jeśli nie wskazano nowego adresu uznaje się za skuteczne doręczenia na adres dawny.
w o.p. gdy osoba prawna podaje adres fikcyjny lub niezgodny z rejestrem i brak jest możliwości ustalenia adresu prawidłowego pismo pozostawia się w aktach ze skutkiem doręczenia.
Możemy wyróżnić:
doręczenie właściwe stosowane do osób fizycznych, jednostek organizacyjnych, organizacji społecznych. Pismo doręcza się adresatowi do rąk własnych za pośrednictwem usług pocztowych, pracowników organu, inne osoby lub organy do tego upoważnione. Ie doręcza się pism stronie pozbawionej zdolności do czynności prawnych, w takim przypadku pismo doręcza się przedstawicielowi. Gdy jest ustanowiony pełnomocnik to jemu są doręczane pisma. W sprawie podatkowej gdy ustanowiono kilku pełnomocników strona zobowiązana jest wskazać jednego właściwego dla doręczeń, a gdy tego nie zrobi, organ wyznacza sam jednego z nich i jemu doręcza pisma. Doręczenie dla osób fizycznych następuje w miejscy ich zamieszkania, wyjątkowo w lokalu organu lub w każdym innym miejscu w którym adresata zastano. Doręczenie musi być potwierdzone podpisem i data doręczenia. Gdy adresat uchyla się od podpisu (osoba doręczająca potwierdza komu i w jakiej dacie pismo doręczała ) lub odmawia przyjęcia przesyłki ( osoba zwraca pismo organowi ze stosowną adnotacją - fikcja doręczenia w dacie odmowy). Gdy występuje kilka stron to należy każdej z nich doręczyć pismo, lub tylko jednej ze stron gdy została do tego upoważniona. Jeśli chodzi o jednostki organizacyjne to doręcza się osobę uprawnionej do odbioru w lokalu siedziby, jeśli nie można tego uczynić to pismo składa się w urzędzie pocztowym i lub w urzędzie gminy i stosuje się takie same zasady jak w przypadku doręczenia osobom fizycznym
doręczenie zastępcze- stosowane do osób fizycznych, osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych. Polega ono na oddaniu przesyłki osobie która przyjmie na siebie obowiązek dostarczenia go adresatowi. Mogą nimi być : dorosły domownik, sąsiad, dozorca domu. O doręczeniu tym adresat jest powiadomiony zawiadomieniem pozostawionym w skrzynce lub w drzwiach
w przepisach k.p.a. istnieje możliwości powiadamiania publicznego o pismach tzw. Surogaty doręczeń przyjmując fikcję doręczenia.
Doręczeniu podlegają wezwania, zawiadomienia, protokoły. Decyzje sporządzone na piśmie, postanowienia, inne dokumenty z którymi strony winny się zapoznać.
Organy korzystają również ze środków komunikacji elektronicznej(poczty elektronicznej) ta forma może być dokonywana tylko za zgodą stron lub na wniosek, a w o.p. na wniosek przedstawiciela i pełnomocnika. Doręczenie będzie skuteczne gdy organ otrzyma w stosownym terminie potwierdzenie doręczenia pisma a gdy go brak ma obowiązek ponownego doręczenia w formie zwykłej.
K.p.a. Doręczenie osobie nieobecnej - doręczenia dokonuje się przedstawicielowi osoby nieobecnej ustanowionemu przez sąd(kuratorowi osoby nieobecnej) albo przedstawicielowi tej osoby(wyznaczonemu doraźnie przez organ administracyjny).
W o.p. osoba przebywająca za granicą dłużej niż 2 miesiące ma obowiązek ustanowienie pełnomocnika dla doręczeń w kraju. Pisma kierowane do osób nieznanych z miejsca pobytu doręcza się przedstawicielowi ustanowionemu przez sąd lub przedstawicielowi ustanowionemu przez organ podatkowy. Pisma kierowane do osób prawnych i innych jednostek które nie maja organów i nie dokonano ich wyboru doręcza się kuratorowi ustanowionemu przez sąd.
Fikcja doręczenia w kpa:
pismo skierowane do osoby fizycznej może być pozostawione w urzędzie pocztowym lub urzędzie gminy na okres 14 dni, a adresat jest powiadamiany dwukrotnym awizem w skrzynce lub w drzwiach mieszkania, lub w nieruchomości której dot postępowanie. Po upływie tego terminu uważa się pismo za doręczone,
odstąpienie od doręczenia pisma przez powiadomienie stron przez rozplakatowanie obwieszczeń, publiczne ogłoszenie przyjęte zwyczajowo, uważa się je za dokonane po 14 dniach od ogłoszenia
w ordynacji podatkowej po nowelizacji tak samo jak w k.p.a!!!!!!!!!!!!!!! ostatni dzień terminu stanowi datę doręczenia nieodebranego pisma które z awizami włącza się do akt.
Doręczenie pisma osobom z immunitetem konsularnym i dyplomatycznym w praktyce wymaga pośrednictwa administracji spraw zagranicznym, respektując przywileje wynikające z umów międzynarodowych.
50/2. Tryby usuwania wad nieistotnych
Wadliwość decyzji może mieć różny charakter i ze względu na ich wpływ na treść decyzji możemy wyróżnić
wadliwości istotne
wadliwości nieistotne
usunięcie wad nieistotnych następuje w trybie ratyfikacji decyzji, który obejmuje sprostowanie, uzupełnienie, wykładnie treści wyroku.
W k.p.a i o.p. prostuje się w decyzji:
błędy pisarskie (niewłaściwe użycie wyrazu, mylna pisownia, opuszczenie wyrazu, błędy rachunkowe oraz
inne omyłki - które są natychmiast poznawalne, wynikające niedwuznacznie z treści samej decyzji lub z akt sprawy, sprostowanie może dotyczyć także mylnego pouczenia co do zasad i trybu zaskarżenia decyzji na drodze administracyjnej lub sądowej.
Uzupełnienie decyzji dotyczy jej rozstrzygnięcia oraz pouczeń co do możliwości wniesienia środków zaskarżenia na drodze administracyjnej i sądowej. Powinno dotyczyć wszystkich żądań zgłoszonych przez stronę przy wszczęciu postępowania jak też wszystkich praw i obowiązków o których ma się rozstrzygnąć w decyzji. Decyzja musi być kompletna.
Uzupełnienie i sprostowanie następuje przez wydanie decyzji
Odmowa uzupełnienia lub sprostowania w drodze postanowienia zaskarżalnego zażaleniem
W ratyfikacji mieści się również wyjaśnienie decyzji dokonuje się co do treści decyzji, zakresu praw i obowiązków, terminu. Wykładnia wykonuje ten skutek., że decyzja już od daty jej wydania posiada treść nadaną przez organ dokonujący wykładni.
Tryby ratyfikacji:
uzupełnienie decyzji następuje na wniosek strony, w terminie 14 dni od doręczenia/ogłoszenia decyzji
uzupełnienie rozstrzygnięcia następuje w formie decyzji uzupełniającej już wydanej wcześniej a jeżeli dot uzupełnienia elementów decyzji np. prawo do wniesienia odwołania, powództwa do sądu powszechnego, skargi o sądu administracyjnego sprostowania mylnych pouczeń to wystarczające będzie doręczenie tylko uzupełniającego tekstu a następnie skarga do sądu administracyjnego.
Na żądanie strony lub organu egzekucyjnego organ który wydał decyzję w drodze postanowienia dokonuje jej wykładni wyjaśniają wątpliwości( nie jest ograniczone żadnym terminem). Postanowienie takie może być zaskarżone w drodze zażalenia.
Sprostowanie błędów czy innych omyłek może nastąpić każdym terminie na żądanie stron lub z urzędu wydając postanowienie na które służy zażalenie a następnie skarga do sądu administracyjnego.
50/3. Skarga na inne akty i czynności WSA
Sąd administracyjny orzeka w sprawach skarg na:
1)Decyzje administracyjne
2)Postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie w sprawie, a także rozstrzygające sprawę co do istoty,
3)Postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym na które służy zażalenie,
4)Inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa,
5)Akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu ter.
i terenowych organów adm. rządowej,
6)Akty organów jedn.sam.ter i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej,
7)Akty nadzoru nad działalnością organów jed.sam.ter.
8)Bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1-4.,
Skarga na niewykonanie wyroku sądu administracyjnego,
Skarga w sprawach wymienionych w przepisach szczególnych.
Skargi na inne akty / czynności z zakresu adm. publ.
Nie mają charakteru decyzji / postanowienia.
Muszą dotyczyć uprawnień i obowiązków wynikających z przepisu prawa - związek między prawem, a aktem/czynnością.
Czynności materialno - techniczne
rejestracji (akty stanu cywilnego, ewid. ludności).
Przesłanka: wezwanie na piśmie do usunięcia naruszenia prawa. (52 § 3 p.p.s.a.) właściwego organu - w terminie czternastu dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu aktu lub podjęciu innej czynności - do usunięcia naruszenia prawa.
Skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba że skargę wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich.
Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie.
Do aktów stwierdzających albo uznających uprawnienia, poza przypadkami, gdy przepis prawa przewiduje wydanie decyzji administracyjnej, należy zaliczyć zaświadczenia. Do czynności natomiast z zakresu administracji publicznej należy zaliczyć czynności materialno-techniczne, np. czynności rejestracji. Czynność rejestracji- polega na „stwierdzeniu przez organ administracji państwowej faktów mających znaczenie prawne, przy czym dokonanie tej czynności pozostaje w związku z ciążącym na określonych podmiotach obowiązkiem" Wspomniany rodzaj czynności rejestracji przewiduje np. ustawa o aktach stanu cywilnego, ustawa o ewidencji ludności i o dowodach osobistych. Do tego rodzaju czynności materialno-technicznych należy zaliczyć wpis danych cudzoziemca do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany. Czynnością materialno-techniczną będzie pokrywanie przez wójta, burmistrza (prezydenta miasta) należności mieszkaniowych żołnierzom uznanym za posiadających na wyłącznym utrzymaniu członków rodziny oraz żołnierzom samotnym w okresie odbywania przez nich czynnej służby wojskowej należności z tytułu np. najmu lokalu mieszkalnego. Do czynności materialno-technicznych będzie należała zarówno czynność ustalenia wysokości poszczególnych części subwencji, jak i przekazanie subwencji.
Przesłanką dopuszczalności skargi na inne akty lub czynności z zakresu administracji publicznej jest wezwanie na piśmie właściwego organu — w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu aktu lub podjęciu innej czynności — do usunięcia naruszenia prawa. Przesłanka dopuszczalności skargi nie obowiązuje, gdy skargę wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich.
51/1. Koszty i opłaty w k.p.a i o.p.
Opłaty administracyjne są wnoszone w zasadzie stałej wysokości lub według stawek, a organy nie mają najczęściej możliwości wpływania na ich wysokość. Najczęściej w postępowaniu administracyjnym występują opłaty skarbowe
k.p.a
Opłaty
Jeżeli strona nie wpłaciła należności tytułem opłat i kosztów postępowania, które zgodnie z przepisami powinny być uiszczone z góry, organ administracji publicznej prowadzący postępowanie wyznaczy jej termin do wniesienia tych należności. Termin ten nie może być krótszy niż siedem dni, a dłuższy niż czternaście dni. Gdy pomimo upływu terminu należności nie zostaną uiszczone, podanie podlega zwrotowi lub czynność uzależniona od opłaty zostanie zaniechana. Na postanowienie w sprawie zwrotu podania służy stronie zażalenie.
Organ powinien jednak załatwić podanie mimo nieuiszczenia należność w przypadku gdy:
- za niezwłocznym załatwieniem przemawiają względy społeczne lub wzgląd na ważny interes strony,
- jeżeli wniesienie podania stanowi czynność, dla której jest ustanowiony termin zawity,
- jeżeli podanie wniosła osoba zamieszkała za granicą.
Koszty postępowania.
Strona jest obciążona tymi kosztami postępowania, które:
1) wynikły z winy strony,
2) zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie np dodatkowa opinia biegłego.
W uzasadnionych przypadkach organ administracji publicznej może zażądać od strony złożenia zaliczki w określonej wysokości na pokrycie kosztów postępowania.
Do kosztów postępowania zalicza się
- koszty podróży i inne należności świadków i biegłych oraz stron w przypadkach przewidzianych w art. 56, a także koszty spowodowane oględzinami na miejscu, jak również koszty doręczenia stronom pism urzędowych oraz inne koszty bezpośrednio związane z rozstrzygnięciem sprawy.
Organ wydając decyzję ustali w drodze postanowienia wysokość kosztów postępowania, osoby zobowiązane do ich poniesienia oraz termin i sposób ich uiszczenia. Na w/w postanowienie przysługuje zażalenie
Wszelkie opłaty i koszty postępowania oraz inne należności wynikłe z tego postępowania które nie zostały opłacone podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o egzekucji administracyjnej świadczeń pieniężnych.
Pracownik organu administracji publicznej winny błędnego wezwania strony (art. 56 § 1) obowiązany jest do zwrotu wynikłych stąd kosztów. Orzekanie i ściąganie należności od tego pracownika następuje w trybie administracyjnym.
W razie niewątpliwej niemożności poniesienia przez stronę opłat, kosztów i należności związanych z tokiem postępowania organ administracji publicznej może ją zwolnić w całości lub w części od ponoszenia tych opłat, kosztów i należności.
Zwolnienie od opłat skarbowych następuje z zachowaniem przepisów o tych opłatach.
o.p.
W postępowaniu podatkowym termin do usunięcia braków podania wynosi siedem dni, a po bezskutecznym upływie podanie pozostawia się bez dalszego rozpoznania wydając postanowienie na które przysługuje zażalenie. Jeżeli przepisy nie stanowią inaczej, koszty postępowania przed organami podatkowymi ponosi Skarb Państwa, województwo, powiat lub gmina.
Do kosztów tych zaliczamy:
koszty podróży i inne należności świadków, biegłych i tłumaczy, ustalone zgodnie z przepisami o należnościach świadków i biegłych w postępowaniu sądowym;
koszty związane z osobistym stawiennictwem strony, jeżeli postępowanie zostało wszczęte z urzędu albo gdy strona została błędnie wezwana do stawienia się;
wynagrodzenie przysługujące biegłym i tłumaczom;
koszty oględzin;
koszty doręczenia pism urzędowych.
inne wydatki bezpośrednio związane z rozstrzygnięciem sprawy.
Organ podatkowy, na żądanie, zwraca koszty postępowania, o których mowa wyżej w pkt 1 i 2. Żądanie zwrotu poniesionych kosztów podróży należy zgłosić organowi podatkowemu, który prowadzi postępowanie, przed wydaniem decyzji w sprawie, pod rygorem utraty roszczenia.
Stronę obciążają koszty:
które zostały poniesione w jej interesie albo na jej żądanie, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie;
stawiennictwa uczestników postępowania na rozprawę, która nie odbyła się w wyniku nieusprawiedliwionego niestawiennictwa strony, która złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy;
sporządzania odpisów lub kopii,
przewidziane w odrębnych przepisach;
powstałe z jej winy
- wynikłe wskutek zatajenia lub nieprzedstawienia dowodu w wyznaczonym terminie,
- wynikłe wskutek złożenia wyjaśnień lub zeznań niezgodnych z prawdą.
W uzasadnionych przypadkach organ podatkowy może zażądać od strony złożenia zaliczki w określonej wysokości na pokrycie kosztów postępowania. Osobę, która przez niewykonanie obowiązków, spowodowała dodatkowe koszty postępowania, można obciążyć tymi kosztami.
Jeżeli dodatkowe koszty spowodowało kilka osób, odpowiadają one solidarnie.
Obciążenie dodatkowymi kosztami postępowania następuje w formie postanowienia, na które służy zażalenie.
Organ podatkowy ustala, w drodze postanowienia, wysokość kosztów postępowania, które obowiązana jest ponieść strona, oraz termin i sposób ich uiszczenia.
Organ podatkowy, na wniosek osoby obowiązanej, w przypadku uzasadnionym jej ważnym interesem lub interesem publicznym, może rozłożyć koszty postępowania na raty albo umorzyć w całości lub w części. W sprawie kosztów postępowania wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie. Nie uiszczone koszty postępowania podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
W przepisach przyjmuje się zasadę rozdziałów kosztów postępowania pomiędzy organ a stronę.
Pełna kwota kosztów postępowania ustalana jest na zakończenie postępowania w danej instancji i wraz z decyzją wydaje się postanowienie w tej kwestii.
51/2. Legitymacja do wniesienia odwołania i zażalenia
Odwołanie nigdy nie może być wszczęte z urzędu, jest to środek zaskarżenia przysługujący od decyzji administracyjnej
Odwołanie
strona - prawo to może realizować jednostka mająca zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych.
Kpa nie wprowadza ograniczeń bowiem legitymację posiada nie tylko strona ale osoba która jest stroną w rozumieniu art. 28 kpa. Jedyna przesłanka to niezadowolenie strony z decyzji organu I instancji. Strona może cofnąć odwołanie tylko przed wydaniem decyzji przez organ odwoławczy ze skutkiem prawnym gdy nie doprowadzi do utrzymania w mocy decyzji naruszającej prawo lub interes społeczny
o.p. od decyzji organu podatkowego wydanej w I instancji służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji. Stroną jest art. 133 o.p. strona może cofnąć odwołanie przed organem odwoławczym przed wydaniem przez niego decyzji gdy nie doprowadzi do utrzymania w mocy decyzji naruszającej przepisy, gdy uzasadnia to jej uchylenie lub zmianę
organizacja społeczna -
K.p.a Gdy organizacja została dopuszczona do postępowania w I instancji na prawach strony ma również prawo do wniesienia odwołania.. Jeśli nie brała udziału to nie może wnieść odwołania.
Przepisy szczególne jednak wprowadzają wyjątki np. organizacja ekologiczna ma prawo wniesienia odwołania w decyzji wydanej w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa i jest uzasadnione celami statutowymi tej organizacji to również wtedy gdy nie brała ona udziału w postępowaniu w I instancji.
o.p Organizacja społeczna gdy została za zgodą strony dopuszczona do postępowania to ma prawo wnieść odwołanie.
Prokurator
k.p.a gdy brał udział w postępowania w I instancji ma prawo do wniesienia odwołania. Z art. 183 & 1 wynika, że prokurator może włączyć się do każdego stadium. Jednak nie można przyjąć , że chodzi to o włączenie się w toczące już postępowanie
op. W ordynacji podatkowej zastosowanie mają również przepisy kpa
Legitymację do wniesienia odwołania w kpa taka jak Prokurator ma również Rzecznik Praw Obywatelskich
Zażalenie jest środkiem zaskarżenia służącym od postanowień i jest inaczej konstruowane niż prawo do odwołania bowiem służy tylko na postanowienia co do których przepisy kp.a i op przewidują zaskarżalność w drodze zażalenia.
Zażalenie (dot zarówno k.p.a i o.p.)
stronie
w przepisach szczególnych uprawnienie to przyznano również innym uczestnikom postępowania bowiem adresatem postanowienia nie tylko jest strona, ale i inni uczestnicy np. świadkowie, biegli, osoby trzecie
51/3. Obowiązki i uprawnienia organu w p.u.s.a (nie pisałam o organach WSA i NSA bo tego nie dot pytanie)
Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej oraz orzekają o zgodności z ustawami uchwał organów j.s.t. i aktów normatywnych terenowych organów adm. rządowej (art. 184 Konstytucji).
Sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej.
Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.
Sądami administracyjnymi są Naczelny Sąd Administracyjny oraz wojewódzkie sądy administracyjne.
Sprawy należące do właściwości sądów administracyjnych rozpoznają, w pierwszej instancji, wojewódzkie sądy administracyjne.
Naczelny Sąd Administracyjny sprawuje nadzór nad działalnością wojewódzkich sądów administracyjnych w zakresie orzekania w trybie określonym ustawami, a w szczególności rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń tych sądów i podejmuje uchwały wyjaśniające zagadnienia prawne oraz rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości Naczelnego Sądu Administracyjnego na mocy innych ustaw.
Naczelny Sad Administracyjny jest właściwy do prowadzenia postępowania pomocniczego (postępowanie w sprawach uchwał mających na celu wyjaśnienie przepisów prawnych. Dokonuje on kontroli pośrednio(zasadnicza różnica z WSA) przez rozpoznanie i rozstrzygnięcie skargi kasacyjnej
55/1. Moc dowodów w postępowaniu administracyjnym i postępowaniu podatkowym.
Dokument - akt pisemny, stanowiący wyrażenie określonych myśli lub wiadomości
Kpa wprowadza pojęcie dokumentu urzędowego - to dokumenty, które mają zwiększoną moc dowodową, w zakresie tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone, jeżeli zostaną spełnione 2 przesłanki: sporządzone zostaną w określonej formie i sporządziły je powołane do tego organy państwowe lub jednostki organizacyjne.
Dokumenty urzędowe korzystają z 2 rodzajów domniemań:
Domniemanie prawdziwości - dokument pochodzi od organu, który go wystawił
Domniemanie zgodności z prawdą oświadczenia organu, od którego pochodzi dokument.
Kpa i op. przyjęły domniemanie zgodności z prawdą, tego co zostało w dokumencie stwierdzone, przez organ, od którego dokument pochodzi. Domniemanie to może być obalone przez przeprowadzenie dowodu przeciwko treści dokumentu. W przypadku obalenia domniemania zgodności z prawdą lub domniemania prawdziwości dokumentu urzędowego, nie może on być traktowany jako dowód w sprawie.
Dowód jest prawdziwy, jeżeli spełnia 3 warunki:
Został wystawiony przez kompetentny organ;
Treść dokumentu odpowiada rzeczywistości;
Dokument posiada nie zmienioną treść, taką, jaką nadał mu wystawca.
Kpa nie reguluje mocy dowodowej urzędowych dokumentów zagranicznych oraz dokumentów prywatnych. Dlatego też oba rodzaje dokumentów podlegają w pełni swobodnej ocenie dowodów dokonywanej przez organ orzekający, o ile przepisy szczególne lub umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej.
Podobne rozwiązanie zawiera ordynacja podatkowa, gdzie podstawowym środkiem dowodowym są księgi podatkowe. Księgi są dokumentami o charakterze prywatnym i w postępowaniu podatkowym stanowią dowód tego, co zostało w nich stwierdzone, tj. mają taką samą moc dowodową jak dokumenty urzędowe. Przez księgi podatkowe rozumieć można księgi rachunkowe, podatkową księgę przychodów i rozchodów, ewidencję oraz rejestry, do prowadzenia, których zobowiązani są podatnicy, płatnicy lub inkasenci.
Moc dowodowa ksiąg podatkowych jest uzależniona od spełnienia 2 warunków:
Księga podatkowa jest rzetelna (tj. prowadzone w niej zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty) oraz jest prowadzona w sposób niewadliwy (tj. prowadzona zgodnie z zasadami wynikającymi z odrębnych przepisów).
Jeżeli księga podatkowa jest prowadzona wadliwie, to zachowuje moc dowodową, o ile wady nie mają istotnego znaczenia dla sprawy. W przypadku, gdy księga podatkowa jest prowadzona nierzetelnie lub w sposób wadliwy, to organ podatkowy w protokole badania księgi określa, za jaki okres i w jakiej części nie uznaje ksiąg za dowód, tego, co wynika z zawartych w niej zapisów. Odpis takiego protokołu organ podatkowy dostarcza stronie, która może w terminie 14 dni wnieść swoje zastrzeżenia lub uwagi do protokołu.
55/3.Organ egzekucyjny. Właściwość, ustalanie, rodzaje.
Jest to organ uprawniony do stosowania w całości lub części określonych w ustawie
środków służących doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub obowiązków charakterze niepieniężnym oraz zabezpieczeniu wykonania tych obowiązków.
Organami egzekucyjnymi są organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego, jeżeli przepisy prawa przyznają im taką kompetencje (właściwość). Ustawa określa właściwość rzeczową i miejscową organów egzekucyjnych. Organy SA obowiązane przestrzegać swojej właściwości rzeczowej i miejscowej z urzędu w każdym stadium postępowania egzekucyjnego.
Wg właściwości rzeczowej
- co do egzekucji należności pieniężnych - organem egzekucyjnym właściwym rzeczowo jest:
naczelnik urzędu skarbowego,
właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli odrębne ustawy tak stanowią,
- co do egzekucji świadczeń niepieniężnych rzeczowo właściwe mogą być:
1) wojewoda
2) właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego w zakresie zadań własnych, zadań zleconych i zadań z zakresu administracji rządowej oraz obowiązków wynikających z decyzji i postanowień z zakresu administracji publicznej wydanych przez samorządowe jednostki organizacyjne.
3) kierownik wojewódzkiej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydanych w imieniu własnym lub wojewody decyzji i postanowień;
4) kierownik powiatowej służby, inspekcji straży w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydanych w zakresie swojej właściwości decyzji i postanowień;
5) organy policji państwowej, Urzędu Ochrony Państwa lub Straży Pożarnej i inne organy zapewniające ochronę spokoju, bezpieczeństwa, porządku i zdrowia publicznego lub mienia społecznego - z mocy przepisów szczególnych.
według właściwości miejscowej art.22 kpa - przyjmuje się w nim zasadę, że właściwość miejscową określa się według miejsca zamieszkania (siedziby) zobowiązanego, a w braku miejsca zamieszkania w kraju - według miejsca pobytu w kraju. Od tej zasady są 2 wyjątki:
właściwość miejscową w sprawach odebrania rzeczy lub opróżnienia budynku i pomieszczeń ustala się według miejsca położenia rzeczy,
w odniesieniu do wykonania obowiązków pieniężnych - według miejsca położenia mienia zobowiązanego.
W sprawach dotyczących wykonywanej działalności gospodarczej, jeżeli stałe miejsce wykonywania tej działalności znajduje się poza miejscem zamieszkania lub siedziby zobowiązanego - według stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej.
Organ egzekucyjny podejmuje czynności wykonawcze za pośrednictwem:
egzekutora - co do obowiązków niepieniężnych
poborcy skarbowego - przy należnościach pieniężnych
Egzekutorem (poborcą skarbowym) jest wyznaczony pracownik organu egzekucyjnego. Funkcje egzekutora pełnią zakłady pracy w razie zastosowania jako środka egzekucyjnego egzekucji z wynagrodzenia za pracę, organy rentowe co do egzekucji ze świadczeń emerytalnych i ubezpieczenia społecznego, a także banki w przypadku egzekucji z rachunków bankowych i wkładów oszczędnościowych.
58/1.Decyzja nieistniejąca
Czynności prawne nieistniejące charakteryzuje się jako takie zachowania faktyczne, zmierzające do wywołania skutków prawnych, któremu brak jest „konstytutywnego elementu” danego aktu, które to zachowanie tylko z pozoru przedstawia się jako czynność prawna.
Charakteryzując zagadnienie decyzji nieistniejących trzeba wyróżnić dwie sytuacje:
- nieistnienie postępowania administracyjnego. Decyzje wydane w nieistniejącym postępowaniu zawsze będą decyzjami nieistniejącymi;
- wydanie decyzji nieistniejących w postępowaniu administracyjnym. Do decyzji nieistniejących należy zaliczyć decyzje, które nie zawierają wymaganych przepisami cech zewnętrznych (Jeżeli decyzja nie zawiera wymagań konstytutywnych dotyczących jej struktury prawnej tego aktu, to zaliczymy ja do decyzji nieistniejących. Chodzi o takie wymagania jak: oznaczenie organu administracji publicznej, oznaczenie strony, rozstrzygniecie sprawy, podpis osoby powołanej do wydania decyzji) oraz decyzje niedoręczone (nieogłoszone) stronie.
Decyzje nieistniejące nie korzystają z domniemania prawidłowości i nie wchodzą do obrotu prawnego. Stwierdzenie ich nieistnienia może nastąpić bez zachowania szczególnych wymagań co do trybu postępowania i formy oraz w każdym czasie.
58/2. Organizacja społeczna w k.p.a.
Przez pojecie organizacji społecznej rozumie się organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organizacje społeczne.
Przyznanie praw procesowych strony organizacji społecznej jest uzależnione od spełnienia łącznie dwóch przesłanek:
- jest to uzasadnione jej celami statutowymi, co ma miejsce wtedy, gdy sprawa będąca przedmiotem postępowania mieści się w zadaniach organizacji określonych w statucie;
- zachodzi potrzeba ochrony interesu społecznego, z czym będziemy mieli do czynienia wtedy, gdy skutki decyzji wpływać będą na sytuacje prawna nie tylko strony, ale również innych podmiotów, na otoczenie.
Organizacja społeczna ma następujące prawa procesowe:
- żądania wszczęcia postępowania w indywidualnej sprawie;
- dopuszczenia jej do już toczącego się postępowania.
Organ administracji publicznej, uznając żądanie organizacji społecznej za
uzasadnione, postanawia o wszczęciu postępowania z urzędu lub o dopuszczeniu organizacji do udziału w postępowaniu. Na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania lub dopuszczenia do udziału w postępowaniu organizacji społecznej służy zażalenie.
Dopuszczenie do udziału w postępowaniu organizacji społecznej zmienia w sposób zasadniczy sytuacje procesowa strony przez stworzenie możliwości prawnej podejmowania czynności procesowych w postępowaniu przez organizacje nie zawsze zgodnych z żądaniem strony.
Organ administracji publicznej po rozpoznaniu żądania org, społ. dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu na prawach strony wydaje postanowienie o dopuszczeniu jej do postępowania lub odmawia tego dopuszczenia. Na postanowienie o odmowie służy org. społ. zażalenie, a następnie skarga sądu administracyjnego.
Organizacja społeczna uczestniczy w postępowaniu na prawach strony.
Organ administracji publicznej, wszczynając postępowanie w sprawie dotyczącej
innej osoby, zawiadamia o tym organizację społeczną, jeżeli uzna, że może ona być zainteresowana udziałem w tym postępowaniu ze względu na swoje cele statutowe, i gdy przemawia za tym interes społeczny.
Organizacja społeczna, która nie uczestniczy w postępowaniu na prawach
strony, może za zgodą organu administracji publicznej przedstawić temu organowi swój pogląd w sprawie, wyrażony w uchwale lub oświadczeniu jej
organu statutowego. W takim przypadku org. społ. nie ma praw procesowych strony. Jeżeli org. społ. nie zgłosiła żądania dopuszczenia jej do udziału w postęp. admin., pogląd na sprawę, wyrażony w oświadczeniu organu statutowego tej organizacji nie jest równoznaczny z udziałem tej organizacji w postępowaniu na prawach strony.
58/3. Zarzut w postępowaniu egzekucyjnym
Wprowadzono dwa rodzaje zarzutu:
- zarzut jako środek zaskarżenia służący obronie przed egzekucją administracyjną, jak i przed postępowaniem zabezpieczającym,
- zarzut jako środek zaskarżenia oszacowania dokonanego przez poborcę skarbowego autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz praw własności przemysłowej
- zarzut jako środek zaskarżenia opisu i oszacowania wartości nieruchomości.
1.Zarzut jako środek zaskarżenia służący obronie przed egzekucją administracyjną, jak i przed postępowaniem zabezpieczającym.
Służy on zobowiązanemu.
Podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej może być (art. 33):
1) wykonanie lub umorzenie w całości albo w części obowiązku, przedawnienie,
wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku;
2) odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności obowiązku
z innego powodu, rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnej;
3) określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z orzeczenia, o którym mowa w art. 3 i 4;
4) błąd co do osoby zobowiązanego;
5) niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym;
6) niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka
egzekucyjnego;
7) brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia, o którym mowa
w art. 15 § 1;
8) zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego;
9) prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny;
10) niespełnienie wymogów określonych w art. 27.
W trakcie postępowania egzekucyjnego wszczętego na wniosek obcego państwa zobowiązany zgłasza zastrzeżenia dotyczące zagranicznego tytułu wykonawczego lub należności pieniężnych objętych tym tytułem, zwane dalej „zarzutami”, wyłącznie do właściwych władz tego państwa, zgodnie z prawem tego państwa. O wniesionych zarzutach zobowiązany może powiadomić organ
wykonujący lub organ egzekucyjny.
Organ wykonujący, który otrzymał powiadomienie o wniesionych przez zobowiązanego zarzutach, powiadamia o tym właściwy organ egzekucyjny.
Organ wykonujący informuje organ egzekucyjny o podjętym przez obce państwo
rozstrzygnięciu w sprawie wniesionych zarzutów.
Organ egzekucyjny wstrzymuje postępowanie egzekucyjne z dniem powiadomienia go o wniesionych zarzutach, o których mowa w § 1, do dnia powiadomienia go o rozstrzygnięciu obcego państwa w sprawie wniesionych zarzutów, z zastrzeżeniem § 5.
Jeżeli w przypadku, o którym mowa w § 1, obce państwo zwróci się do organu
wykonującego o kontynuowanie egzekucji, organ ten kieruje wniosek w tej
sprawie do organu egzekucyjnego, chyba że prawo Rzeczypospolitej Polskiej
nie zezwala na podjęcie takich działań w odniesieniu do analogicznych należności pieniężnych polskiego wierzyciela. Przepis art. 57 § 1 stosuje się odpowiednio.
W przypadku, o którym mowa w § 1, organ wykonujący może wystąpić do organu egzekucyjnego o zabezpieczenie dochodzonych należności pieniężnych,
jeżeli przepisy zawarte w dziale IV pozwalają na zabezpieczenie analogicznej
należności pieniężnej polskiego wierzyciela.
Organ wykonujący powiadamia obce państwo o podjętych działaniach, o których mowa w § 5 i 6.
Z wnioskiem, o którym mowa w § 5 i 6, może wystąpić do obcego państwa organ wnioskujący, z tym że nie może domagać się od tego państwa udzielenia
wnioskowanej pomocy, jeżeli prawo obcego państwa na to nie zezwala.(art. 66zf)
Zarzut służy w fazie wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Zobowiązany nie może posłużyć się tym środkiem w następnych fazach postępowania egzekucyjnego.
Ustawa wprowadza wymagania formalne co do treści i terminu złożenia zarzutu. Powinien on odpowiadać przesłankom formalnym podania oraz zawierać określenie podstawy zarzutu. Termin do złożenia zarzutu wynosi 7 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego.
Organem właściwym do rozpoznania i rozstrzygnięcia zarzutu jest organ egzekucyjny. Organ ten obowiązany jest przeprowadzić postępowanie wyjaśniające. Do postępowania tego stosujemy zasadę prawdy obiektywnej, czynnego udziału stron w postępowaniu i przepisy kpa o dowodach.
Postępowanie w sprawie zarzutów (art. 34):
Zarzuty zgłoszone na podstawie art. 33 pkt 1-7, 9 i 10, a przy egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym - także na podstawie art. 33 pkt 8, organ egzekucyjny rozpatruje po uzyskaniu stanowiska wierzyciela w zakresie zgłoszonych zarzutów, z tym że w zakresie zarzutów, o których mowa w art. 33 pkt 1-5, wypowiedź wierzyciela jest dla organu egzekucyjnego wiążąca.
Jeżeli zarzut zobowiązanego jest lub był przedmiotem rozpatrzenia w odrębnym
postępowaniu administracyjnym, podatkowym lub sądowym albo zobowiązany
kwestionuje w całości lub w części wymagalność należności pieniężnej
z uwagi na jej wysokość ustaloną lub określoną w orzeczeniu, od którego
przysługują środki zaskarżenia, wierzyciel wydaje postanowienie o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu.
Na postanowienie w sprawie stanowiska wierzyciela przysługuje zażalenie.
Jeżeli wierzyciel nie wyraził stanowiska w terminie 14 dni od dnia powiadomienia go przez organ egzekucyjny o wniesionych zarzutach, organ egzekucyjny wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania egzekucyjnego do czasu wydania postanowienia, o którym mowa w § 4.
Organ egzekucyjny, po otrzymaniu ostatecznego postanowienia w sprawie stanowiska wierzyciela lub postanowienia o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu, wydaje postanowienie w sprawie zgłoszonych zarzutów, a jeżeli zarzuty
są uzasadnione - o umorzeniu postępowania egzekucyjnego albo o zastosowaniu mniej uciążliwego środka egzekucyjnego.
Na postanowienie w sprawie zgłoszonych zarzutów służy zobowiązanemu oraz
wierzycielowi niebędącemu jednocześnie organem egzekucyjnym zażalenie.
Zażalenie na postanowienie w sprawie zarzutów podlega rozpatrzeniu w terminie 14 dni od dnia doręczenia organowi odwoławczemu.
Moc zarzutu (art. 35).
Wniesienie przez zobowiązanego zarzutu w sprawie prowadzenia postępowania
egzekucyjnego nie wstrzymuje tego postępowania. Organ egzekucyjny może
jednak w uzasadnionych przypadkach wstrzymać postępowanie egzekucyjne
lub niektóre czynności egzekucyjne do czasu rozpatrzenia zarzutu.
Organ nadzoru w uzasadnionych przypadkach może wstrzymać czynności egzekucyjne do czasu rozpatrzenia zażalenia
2.Zarzut jako środek zaskarżenia oszacowania dokonanego przez poborcę skarbowego autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz praw własności przemysłowej.
Na oszacowanie dokonane przez poborcę skarbowego zobowiązanemu przysługuje prawo wniesienia do organu egzekucyjnego zarzutu - w terminie 7 dni od dnia zajęcia. W przypadku nieuwzględnienia zarzutu zobowiązanego, organ egzekucyjny zwraca się do biegłego skarbowego o oznaczenie wartości zajętych praw. (art. 96h)
3.zarzut jako środek zaskarżenia opisu i oszacowania wartości nieruchomości.
Zarzuty do opisu i oszacowania wartości nieruchomości mogą być wnoszone
przez wszystkich uczestników postępowania egzekucyjnego w terminie 14 dni
od dnia ukończenia opisu i oszacowania wartości nieruchomości. Na postanowienie organu egzekucyjnego w sprawie opisu i oszacowania wartości nieruchomości przysługuje zażalenie. (art. 110u)
59/1 Domniemanie i uprawdopodobnienie
Domniemania są środkiem pomocnym przy ustalaniu stanu faktycznego. Wyróżnia się domniemania:
- faktyczne (wynikają z doświadczenia życiowego, bo związek pomiędzy faktem danym w doświadczeniu a poszukiwanym ustala się swobodnie na podstawie doświadczenia i wnioskuje się na podstawie jednego faktu nieposzukiwanego o istnieniu faktu poszukiwanego-sąd może uznać za ustalone istotne dla rozstrzygnięcia sprawy fakty na podstawie wniosku wyprowadzonego z innych faktów, ustalonych według zwykłych reguł dowodowych),
- prawne (wynikają z przepisu prawa, który nakazuje przyjecie faktu poszukiwanego na podstawie innego faktu. Można je podzielić na domniemania proste dopuszczające przeciwdowód oraz domniemania niezbite niedające się obalić, bo taki przeciwdowód jest zakazany).
Przykłady domniemań: domniemanie istnienia pełnomocnictwa, domniemanie doręczenia pisma, domniemanie zgodności z prawda dokumentu urzędowego.
Uprawdopodobnienie jest środkiem zastępczym dowodu w znaczeniu ścisłym, nie daje pewności, lecz tylko wiarygodność istnienia jakichś faktów. W związku z tym przepisy prawne ograniczaj możliwość stosowania uprawdopodobnienia tylko odnośnie do faktów, które mają znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii wpadkowej, a nie dla rozstrzygnięcia istoty sprawy.
Przykładu uprawdopodobnień: uprawdopodobnienie istnienia okoliczności faktycznych wskazujących na wątpliwości co do bezstronności pracownika, braku winy osoba która uchybiła terminowi.
59/2 Doręczenie w postępowaniu administracyjnym i sadowo-administracyjnym.
Doręczenie stanowi czynność procesowa o dużej doniosłości ze względu na obowiązywanie zasady pisemności w postępowaniu oraz z uwagi na skutki prawne jakie z doręczeniem wiążą przepisy prawa procesowego i materialnego. Od daty doręczenia biegną terminy procesowe i materialne, od tej daty organ i strona są związani decyzja i postanowieniem, od niej możliwe staje się stosowanie środków dyscyplinujących i egzekucyjnych.
Dla biegu postępowania nie ma znaczenia czy adresat zapoznał się z treścią pisma i kiedy to zrobił. Znaczenie ma sam fakt doręczenia i jego potwierdzenia- z nim są związane skutki prawne.
# Doręczenie w postępowaniu administracyjnym:
Doręczeniu podlegają pisma (wezwania, zawiadomienia, protokóły itp.) z którymi powinna być zaznajomiona strona czy uczestnik postępowania i które maja znaczenie procesowe.
Organ administracji publicznej doręcza pisma za pokwitowaniem przez pocztę, przez swoich pracowników lub przez inne upoważnione osoby lub organy. (art. 39)
Doręczenie może nastąpić za pomocą środków komunikacji elektronicznej w
rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną, jeżeli strona:
1) wystąpiła do organu administracji publicznej o doręczenie albo
2) wyraziła zgodę na doręczenie jej pism za pomocą tych środków.
§ 2. Minister właściwy do spraw informatyzacji określi, w drodze rozporządzenia,
strukturę i sposób sporządzania pism w formie dokumentów elektronicznych w
rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. Nr 64, poz. 565), a także warunki organizacyjno-techniczne ich doręczania, w tym formę urzędowego poświadczania odbioru tych pism przez ich adresata oraz sposób udostępniania ich kopii, uwzględniając potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa przy stosowaniu pism w formie dokumentów elektronicznych oraz sprawność postępowania. (art. 39/1)
Należy wyróżnić doręczenie właściwe oraz doręczenie zastępcze. przepisy kpa dopuszczają także formy powiadomienia publicznego.
Doręczenie właściwe
# odbiorcy pism art. 40
Pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez przedstawiciela - temu
przedstawicielowi.
Jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi.
W sprawie wszczętej na skutek podania złożonego przez dwie lub więcej stron pisma doręcza się wszystkim stronom, chyba że w podaniu wskazały jedną
jako upoważnioną do odbioru pism.
#zmiana adresu i jej skutki art. 41
W toku postępowania strony oraz ich przedstawiciele i pełnomocnicy mają
obowiązek zawiadomić organ administracji publicznej o każdej zmianie swego
adresu.
W razie zaniedbania obowiązku określonego w § 1 doręczenie pisma pod dotychczasowym adresem ma skutek prawny.
#miejsce doręczenia pism osobom fizycznym art. 42
Pisma doręcza się osobom fizycznym w ich mieszkaniu lub miejscu pracy.
Pisma mogą być doręczane również w lokalu organu administracji publicznej,
jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
W razie niemożności doręczenia pisma w sposób określony w § 1 i 2, a także
w razie koniecznej potrzeby, pisma doręcza się w każdym miejscu, gdzie się
adresata zastanie.
#potwierdzenie odbioru pism art. 46
Odbierający pismo potwierdza doręczenie mu pisma swym podpisem ze
wskazaniem daty doręczenia.
Jeżeli odbierający pismo uchyla się od potwierdzenia doręczenia lub nie może
tego uczynić, doręczający sam stwierdza datę doręczenia oraz wskazuje osobę,
która odebrała pismo i przyczynę braku jej podpisu.
W przypadku doręczenia pisma za pomocą środków komunikacji elektronicznej
doręczenie jest skuteczne, jeżeli w terminie 7 dni od dnia wysłania pisma
organ administracji publicznej otrzyma potwierdzenie doręczenia pisma. W
razie nieotrzymania takiego potwierdzenia organ doręcza pismo w sposób
określony w przepisach niniejszego rozdziału dla pisma w formie innej niż
forma dokumentu elektronicznego.
#odmowa przyjęcia pism art. 47
Jeżeli adresat odmawia przyjęcia pisma przesłanego mu przez pocztę lub inny
organ albo w inny sposób, pismo zwraca się nadawcy z adnotacją o odmowie
jego przyjęcia i datą odmowy. Pismo wraz z adnotacją włącza się do akt sprawy.
W przypadkach, o których mowa w § 1, uznaje się, że pismo doręczone zostało
w dniu odmowy jego przyjęcia przez adresata.
#doręczenie pism jednostkom organizacyjnym art. 45
Jednostkom organizacyjnym i organizacjom społecznym doręcza się pisma w lokalu ich siedziby do rąk osób uprawnionych do odbioru pism. Przepis art. 44 stosuje się odpowiednio.
Doręczenie zastępcze
#doręczenie pism pod nieobecność adresata art43
W przypadku nieobecności adresata pismo doręcza się, za pokwitowaniem, dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. O doręczeniu pisma sąsiadowi lub dozorcy zawiadamia się adresata, umieszczając zawiadomienie w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy to nie jest możliwe, w drzwiach mieszkania.
W razie niemożności doręczenia pisma w sposób wskazany w art. 42 i 43:
1) poczta przechowuje pismo przez okres czternastu dni w swojej placówce
pocztowej - w przypadku doręczania pisma przez pocztę,
2) pismo składa się na okres czternastu dni w urzędzie właściwej gminy
(miasta) - w przypadku doręczania pisma przez pracownika urzędu gminy
(miasta) lub upoważnioną osobę lub organ.
Zawiadomienie o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego
odbioru w terminie siedmiu dni, licząc od dnia pozostawienia zawiadomienia
w miejscu określonym w § 1, umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej
lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania adresata, jego biura lub
innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe,
bądź w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata.
W przypadku niepodjęcia przesyłki w terminie, o którym mowa w § 2, pozostawia
się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru przesyłki
w terminie nie dłuższym niż czternaście dni od daty pierwszego zawiadomienia.
Doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym
mowa w § 1, a pismo pozostawia się w aktach sprawy. (art. 44)
#szczególne zasady doręczeń art. 48
Pisma skierowane do osób nie znanych z miejsca pobytu, dla których sąd nie
wyznaczył przedstawiciela, doręcza się przedstawicielowi ustanowionemu w
myśl art. 34.
Pisma kierowane do osób korzystających ze szczególnych uprawnień wynikających z immunitetu dyplomatycznego lub konsularnego doręcza się w sposób przewidziany w przepisach szczególnych, w umowach i zwyczajach międzynarodowych.
#zawiadomienie strony przez obwieszczenie art. 49
Strony mogą być zawiadamiane o decyzjach i innych czynnościach organów administracji publicznej przez obwieszczenie lub w inny zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości sposób publicznego ogłaszania, jeżeli przepis szczególny tak stanowi; w tych przypadkach zawiadomienie bądź doręczenie uważa się za dokonane po upływie czternastu dni od dnia publicznego ogłoszenia.
# Doręczenie w postępowaniu sądowo-administracyjnym
#sposoby doręczeń art. 65
Sąd dokonuje doręczeń przez pocztę, przez swoich pracowników lub przez inne
upoważnione przez sąd osoby lub organy.
Do doręczania pism w postępowaniu sądowym przez pocztę stosuje się tryb doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym.
Pismo może być także doręczone za pośrednictwem telefaksu lub poczty elektronicznej. W takim wypadku dowodem doręczenia jest potwierdzenie transmisji danych.
#doręczenie w toku sprawy art. 66
W toku sprawy adwokaci i radcy prawni mogą doręczać sobie nawzajem pisma
bezpośrednio za potwierdzeniem odbioru i oznaczeniem daty.
Doręczenie adresatowi może nastąpić także przez wręczenie mu pisma bezpośrednio w sekretariacie sądu.
#odbiorca art. 67
Jeżeli stroną jest osoba fizyczna, doręczenia dokonuje się jej osobiście, a gdy
nie ma ona zdolności procesowej - jej przedstawicielowi ustawowemu.
Pisma w postępowaniu sądowym lub orzeczenia dla osoby prawnej, jak również
dla jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, doręcza się
organowi uprawnionemu do reprezentowania ich przed sądem lub do rąk pracownika upoważnionego do odbioru pism.
Pisma w postępowaniu sądowym dla przedsiębiorców i wspólników spółek handlowych, wpisanych do rejestru sądowego na podstawie odrębnych przepisów, doręcza się na adres podany w rejestrze, chyba że strona wskazała inny adres dla doręczeń.
W razie niemożności doręczenia w sposób określony w § 3, stosuje się odpowiednio art. 70 § 2.
Jeżeli ustanowiono pełnomocnika lub osobę upoważnioną do odbioru pism w
postępowaniu sądowym, doręczenia należy dokonać tym osobom.
#doręczenie w dni wolne od pracy i w nocy art. 68
W dni ustawowo wolne od pracy oraz w porze nocnej, doręczeń można dokonywać tylko w wyjątkowych przypadkach, za uprzednim zarządzeniem prezesa sądu.
Za porę nocną uważa się czas od godziny dwudziestej pierwszej do godziny
siódmej.
#miejsce doręczenia art. 69
Doręczenia dokonuje się w mieszkaniu, w miejscu pracy lub tam, gdzie się adresata zastanie.
#obowiązek informowania sądu o zmianie adresu art. 70
Strony i ich przedstawiciele mają obowiązek zawiadamiać sąd o każdej zmianie
swojego zamieszkania, adresu do doręczeń lub siedziby.
W razie zaniedbania tego obowiązku pismo pozostawia się w aktach sprawy ze
skutkiem doręczenia, chyba że nowy adres jest sądowi znany. O powyższym
obowiązku i skutkach jego niedopełnienia sąd powinien pouczyć stronę przy
pierwszym doręczeniu.
Przepisu § 2 nie stosuje się do doręczenia skargi o wznowienie postępowania.
#doręczenie żołnierzom i osobom pozbawionym wolności art. 71
Doręczenia żołnierzom zasadniczej służby wojskowej dokonuje się za pośrednictwem
dowódcy jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni służbę.
Doręczenia osobom pozbawionym wolności dokonuje się za pośrednictwem
administracji odpowiedniego zakładu.
#doręczenie zastępcze
Jeżeli doręczający nie zastanie adresata w mieszkaniu, może doręczyć pismo dorosłemu domownikowi, a gdyby go nie było - administracji domu lub dozorcy, jeżeli osoby te nie mają sprzecznych interesów w sprawie i podjęły się oddania mu pisma. (art..72)
#fikcja prawna doręczenia
W razie niemożności doręczenia pisma w sposób przewidziany w art. 65-72,
pismo składa się na okres czternastu dni w placówce pocztowej albo w urzędzie
gminy, dokonując jednocześnie zawiadomienia określonego w § 2.
Zawiadomienie o złożeniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru
w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy w terminie siedmiu dni od dnia
pozostawienia zawiadomienia, umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej,
a gdy to nie jest możliwe, na drzwiach mieszkania adresata lub w miejscu
wskazanym jako adres do doręczeń, na drzwiach biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe.
W przypadku niepodjęcia pisma w terminie, o którym mowa w § 2, pozostawia
się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru pisma w terminie nie dłuższym niż czternaście dni od dnia pierwszego zawiadomienia o złożeniu pisma w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy.
Doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym
mowa w § 1. (art. 73)
#odmowa przyjęcia pism (art. 74)
Jeżeli adresat odmawia przyjęcia pisma, zwraca się je sądowi z adnotacją o odmowie jego przyjęcia i datą odmowy. Pismo wraz z adnotacją dołącza się do
akt sprawy.
W przypadku, o którym mowa w § 1, uznaje się, że pismo doręczone zostało w
dniu odmowy jego przyjęcia przez adresata.
#doręczenie odpisów (art. 75)
Pisma w postępowaniu sądowym i orzeczenia doręcza się w odpisach.
#doręczenie pełnomocnikowi kilku osób (art. 76)
Pełnomocnikowi kilku osób doręcza się jeden egzemplarz pisma i załączników.
Uprawnionemu przez kilku uczestników postępowania do odbioru pism w postępowaniu sądowym doręcza się po jednym egzemplarzu dla każdego uczestnika.
Jeżeli jest kilku pełnomocników jednej strony, sąd doręcza pismo tylko jednemu
z nich.
#pełnomocnik do doręczeń art. 299
Strona zamieszkała za granicą, jeżeli nie ustanowiła pełnomocnika do prowadzenia sprawy, obowiązana jest wraz z wniesieniem skargi ustanowić pełnomocnika do doręczeń.
W razie niedopełnienia obowiązku, o którym mowa w § 1, pisma w postępowaniu sądowym pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia.
Jeżeli ze skargi wynika, iż uczestnikiem postępowania sądowego jest osoba zamieszkała za granicą sąd, doręczając odpis skargi zawiadamia tą osobę o obowiązku, o którym mowa w § 1.
Przepisów § 1-3 nie stosuje się, jeżeli inaczej stanowi umowa międzynarodowa,
w której Rzeczpospolita Polska jest stroną.
#potwierdzenie doręczenia (art. 77)
Odbierający pismo potwierdza odbiór i jego datę własnoręcznym podpisem. Jeżeli tego nie może lub nie chce uczynić, doręczający sam oznacza datę doręczenia oraz przyczyny braku podpisu.
Doręczający stwierdza na potwierdzeniu odbioru sposób doręczenia, a na doręczonym piśmie zaznacza dzień doręczenia i opatruje to stwierdzenie swoim
podpisem.
#kurator do doręczeń (art. 78)
Jeżeli stronie, której miejsce pobytu nie jest znane, ma być doręczona skarga lub inne pismo w postępowaniu sądowym albo orzeczenie wywołujące potrzebę podjęcia obrony jej praw, doręczenie może do chwili zgłoszenia się strony albo jej przedstawiciela lub pełnomocnika nastąpić tylko do rąk kuratora ustanowionego na wniosek osoby zainteresowanej przez sąd orzekający.
#ustanowienie kuratora (art. 79)
Sąd ustanowi kuratora, jeżeli wnioskodawca uprawdopodobni, że miejsce pobytu strony nie jest znane.
O ustanowieniu kuratora przewodniczący ogłosi publicznie w budynku sądowym i urzędzie właściwej gminy, w sprawach zaś większej wagi, gdy uzna to za potrzebne, także w prasie.
Z chwilą doręczenia pisma kuratorowi doręczenie staje się skuteczne. Sąd może
jednak uzależnić skuteczność doręczenia od upływu oznaczonego terminu od
dnia wywieszenia obwieszczenia w budynku sądowym.
#odesłania
Przepisy o doręczeniu stronie, której miejsce pobytu nie jest znane, i ustanowieniu dla niej kuratora stosuje się również do jednostek organizacyjnych, które nie mają organów albo których organy są nieznane z siedziby.
#nieuzasadnione zastosowanie trybu szczególnego
Gdy okaże się, że żądanie ustanowienia kuratora lub wywieszenia pisma nie było uzasadnione, sąd zarządzi doręczenie pisma w sposób właściwy, a w miarę potrzeby zniesie na wniosek strony zainteresowanej postępowanie przeprowadzone z udziałem kuratora lub po wywieszeniu pisma w budynku sądowym.
59/3 Koszty egzekucyjne.
Na koszty egzekucyjne składają się opłaty i wydatki egzekucyjne.
Opłaty pobiera organ egzekucyjny za dokonane czynności egzekucyjne w egzekucji obowiązków pieniężnych i egzekucji obowiązków niepieniężnych.
1) przy obowiązkach pieniężnych:art64
Organ egzekucyjny, z zastrzeżeniem § 2, w egzekucji należności pieniężnych
pobiera za dokonane czynności egzekucyjne opłaty w następującej wysokości,
z zastrzeżeniem art. 64d:
1) za pobranie pieniędzy na miejscu u zobowiązanego - 5 % kwoty pobranej
należności, nie mniej jednak niż 2 zł 50 gr;
2) za zajęcie świadczeń z ubezpieczenia społecznego - 4 % kwoty egzekwowanej należności, nie mniej jednak niż 1 zł 40 gr;
3) za zajęcie wynagrodzenia za pracę - 4 % egzekwowanej należności, nie
mniej jednak niż 2 zł 50 gr;
4) za zajęcie innych niż wymienione w pkt 2 i 3 wierzytelności pieniężnych
lub innych praw majątkowych - 5 % kwoty egzekwowanej należności, nie
mniej jednak niż 4 zł 20 gr;
5) za zajęcie ruchomości - 6 % kwoty egzekwowanej należności, nie mniej
jednak niż 6 zł 80 gr;
6) za zajęcie nieruchomości - 8 % kwoty egzekwowanej należności, nie więcej
jednak niż 34 200 zł;
7) za odebranie zajętych ruchomości od zobowiązanego - 5 % kwoty wartości
szacunkowej tych ruchomości, nie mniej jednak niż 6 zł 80 gr;
8) za odebranie pomieszczeń w zajętej nieruchomości - w wysokości i na zasadach określonych w art. 64a § 1 pkt 6;
9) za ogłoszenie sprzedaży zajętych ruchomości w drodze licytacji lub przetargu
ofert lub za czynności przygotowawcze do sprzedaży egzekucyjnej w inny
sposób - 6 zł 80 gr;
10) za ogłoszenie sprzedaży zajętej nieruchomości - 10 zł;
11) za przeprowadzenie licytacji lub dokonanie sprzedaży egzekucyjnej w inny
sposób - 5 % kwoty uzyskanej ze sprzedaży, nie mniej jednak niż 6 zł 80 gr;
12) za spisanie protokołu o udaremnieniu przez zobowiązanego przeprowadzenia egzekucji z zajętych ruchomości lub praw majątkowych przez ich usunięcie, zbycie lub uszkodzenie - 10 % wartości szacunkowej tych ruchomości, nie mniej jednak niż 13 zł 50 gr;
13) za wezwanie pomocy Policji, Straży Granicznej, Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego,
Służby Wywiadu Wojskowego, Żandarmerii Wojskowej lub wojskowych
organów porządkowych - 13 zł 50 gr;
14) za spisanie na miejscu u zobowiązanego protokołu o stanie majątkowym
zobowiązanego - 10 % kwoty egzekwowanej należności, nie więcej jednak
niż 3 zł.
Organ egzekucyjny pobiera opłaty za czynności egzekucyjne, jeżeli nie później niż po upływie 14 dni od dnia dokonania pierwszego zajęcia nieruchomości, rzeczy lub prawa majątkowego nadał w placówce pocztowej za pokwitowaniem lub doręczył zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego lub zawiadomienie o zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego.
Opłaty za czynności egzekucyjne, o których mowa w § 1 pkt 1-6, oblicza się
oddzielnie od każdego tytułu wykonawczego, który był podstawą dokonania
czynności egzekucyjnych.
Opłaty za zajęcia, o których mowa w § 1 pkt 2-6, pobiera się tylko raz w toku
postępowania egzekucyjnego, chociażby takie same czynności były następnie
ponawiane.
Jeżeli w celu wyegzekwowania tej samej należności pieniężnej dokonano
czynności egzekucyjnych, o których mowa w § 1 pkt 2-6, opłatę egzekucyjną
pobiera się tylko za jedno zajęcie, za które należy się najwyższa opłata, nie
mniej jednak niż 6 zł 80 gr.
Organ egzekucyjny pobiera opłatę manipulacyjną z tytułu zwrotu wydatków za
wszystkie czynności manipulacyjne związane ze stosowaniem środków egzekucyjnych. Opłata wynosi 1 % kwoty egzekwowanych należności objętych
każdym tytułem wykonawczym, nie mniej jednak niż 1 zł 40 gr.
Jeżeli wysokość opłaty egzekucyjnej jest określona stosunkowo do egzekwowanej lub pobranej należności pieniężnej, w podstawie obliczenia opłaty uwzględnia się również odsetki z tytułu niezapłacenia należności w terminie, przypadające w dniu powstania obowiązku uiszczenia opłaty.
Zapłata egzekwowanej należności po dokonaniu czynności egzekucyjnych nie
zwalnia od obowiązku uiszczenia opłaty manipulacyjnej oraz opłat za czynności
egzekucyjne i wydatków egzekucyjnych.
Obowiązek uiszczenia opłat, o których mowa w § 1 i 6, powstaje:
1) za pobranie pieniędzy - z chwilą pobrania;
2) za zajęcie wierzytelności pieniężnych lub innych praw majątkowych u
dłużnika zajętej wierzytelności - z chwilą doręczenia dłużnikowi zajętej
wierzytelności zawiadomienia o zajęciu;
3) za zajęcie wierzytelności pieniężnych lub innych praw majątkowych w inny
sposób niż określony w pkt 2 - z chwilą zawiadomienia zobowiązanego o
zajęciu;
4) za zajęcie ruchomości - z chwilą podpisania protokołu zajęcia przez poborcę
skarbowego;
5) za zajęcie nieruchomości - z chwilą doręczenia zobowiązanemu wezwania,
o którym mowa w art. 110c § 2;
6) za odebranie zajętych ruchomości od zobowiązanego lub odebranie pomieszczeń w zajętej nieruchomości - z chwilą podpisania przez poborcę
skarbowego protokołu ich odebrania;
7) za ogłoszenie o licytacji ruchomości lub za czynności przygotowawcze do
sprzedaży egzekucyjnej zajętych ruchomości w inny sposób lub ogłoszenie
sprzedaży zajętej nieruchomości - z chwilą doręczenia zobowiązanemu odpisu
obwieszczenia o licytacji lub zawiadomienia o dokonaniu czynności
przygotowawczych do sprzedaży w inny sposób;
8) za przeprowadzenie licytacji lub dokonanie sprzedaży egzekucyjnej w inny
sposób - z chwilą podpisania przez poborcę skarbowego protokołu sprzedaży;
9) za spisanie protokołu o udaremnieniu egzekucji - z chwilą podpisania przez
poborcę skarbowego tego protokołu;
10) za wezwanie pomocy organów, o których mowa w § 1 pkt 13 - z chwilą
przybycia funkcjonariusza na miejsce wykonywania czynności egzekucyjnej;
11) za spisanie protokołu o stanie majątkowym zobowiązanego - z chwilą podpisania protokołu przez poborcę skarbowego lub innego upoważnionego
pracownika oraz przez zobowiązanego lub świadka przywołanego do tej
czynności.
Obowiązek uiszczenia opłaty manipulacyjnej powstaje z chwilą doręczenia
zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego. Jeżeli pierwszą czynnością egzekucyjną jest zajęcie wierzytelności pieniężnej lub innego prawa majątkowego u dłużnika zajętej wierzytelności, obowiązek uiszczenia opłaty manipulacyjnej powstaje równocześnie z obowiązkiem uiszczenia opłaty za zajęcie.
2) przy obowiązkach niepieniężnych:art64a
Organ egzekucyjny w egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym pobiera opłaty za dokonane czynności egzekucyjne w następującej wysokości, z
zastrzeżeniem art. 64d:
1) za wydanie postanowienia o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia - 10
% kwoty nałożonej grzywny, nie więcej jednak niż 68 zł; w przypadku wielokrotnego nakładania grzywien opłatę pobiera się osobno od każdego postanowienia;
2) za wydanie postanowienia o:
a) zastosowaniu wykonania zastępczego,
b) wezwaniu zobowiązanego do wydania rzeczy ruchomej albo dokumentu,
c) wezwaniu zobowiązanego do wykonania obowiązku wydania nieruchomości
albo opróżnienia lokalu,
d) wezwaniu zobowiązanego do wykonania obowiązku wskazanego w tytule
wykonawczym, z zagrożeniem zastosowania przymusu bezpośredniego
- 6 zł 80 gr;
3) za odebranie rzeczy ruchomej - 6 zł 80 gr;
4) za odebranie dokumentu - 4 zł 20 gr;
5) za odebranie nieruchomości - 68 zł;
6) za opróżnienie lokalu i innych pomieszczeń - 6 zł 80 gr od każdej izby; za
opróżnienie pomieszczeń mieszkalnych nie pobiera się odrębnej opłaty od
pomieszczeń pomocniczych, jak przedpokoje, korytarze, werandy, łazienki,
spiżarnie, a za opróżnienie pomieszczeń gospodarczych, w szczególności
garaży i stajni, pobiera się opłatę za każde pomieszczenie jak za izbę;
7) za czynności dotyczące sprzedaży licytacyjnej, za spisanie protokołu o udaremnieniu przeprowadzenia egzekucji oraz za wezwanie pomocy organów,
o których mowa w art. 64 § 1 pkt 13, pobiera się odpowiednio opłaty określone
w art. 64 § 1 pkt 7, 9 i 11-13.
§ 2. Obowiązek uiszczenia opłat, o których mowa w § 1, powstaje:
1) za wydanie postanowień wymienionych w pkt 1 i 2 - z chwilą doręczenia
zobowiązanemu postanowienia;
2) za czynności wymienione w pkt 3-6 - z chwilą podpisania przez egzekutora
protokołu czynności egzekucyjnych;
3) za czynności wymienione w pkt 7 - z chwilą doręczenia zobowiązanemu
odpisu obwieszczenia o licytacji, z chwilą podpisania protokołu przeprowadzenia
licytacji, z chwilą przybycia funkcjonariusza organów, o których mowa w art. 64 § 1 pkt 13, na miejsce wykonywania czynności egzekucyjnych lub z chwilą podpisania protokołu o udaremnieniu przeprowadzenia egzekucji.
#Wydatki egzekucyjne Art. 64b
Wydatkami egzekucyjnymi są koszty faktycznie poniesione przez organ egzekucyjny w związku z prowadzeniem egzekucji, a w szczególności na opłacenie:
1) przejazdu i delegacji poborcy lub egzekutora;
2) przewozu, załadowania, rozładowania, przechowania, utrzymania i dozoru
zwierząt oraz ruchomości odebranych albo usuniętych z opróżnionych budynków, lokali i pomieszczeń;
3) przymusowego otwarcia środków transportu, pomieszczeń i schowków;
4) należności świadków, biegłych i rzeczoznawców;
5) ogłoszenia w prasie;
6) sporządzenia dokumentów;
7) prowadzenia zarządu zajętej nieruchomości;
8) prowizji i opłat pobieranych w związku z realizacją zajęcia przez dłużnika
zajętej wierzytelności lub przekazywaniem dochodzonych kwot do organu
egzekucyjnego;
9) kosztu uzyskania informacji o majątku dłużnika;
10) wykonania zastępczego;
11) zastosowania przymusu bezpośredniego
#odpowiedzialność za koszty egzekucyjne art. 64c
Opłaty, o których mowa w art. 64 § 1 i 6 oraz w art. 64a, wraz z wydatkami
poniesionymi przez organ egzekucyjny stanowią koszty egzekucyjne. Koszty
egzekucyjne, z zastrzeżeniem § 2-4, obciążają zobowiązanego.
Jeżeli tytuł wykonawczy zawiera wady uniemożliwiające przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego, które nie mogły być znane organowi egzekucyjnemu w chwili skierowania tego tytułu do egzekucji, wierzyciel niebędący jednocześnie organem egzekucyjnym obowiązany jest uiścić, tytułem zwrotu wydatków poniesionych przez organ egzekucyjny, kwotę wynoszącą 3 zł 40 gr.
Jeżeli po pobraniu od zobowiązanego należności z tytułu kosztów egzekucyjnych okaże się, że wszczęcie i prowadzenie egzekucji było niezgodne
z prawem, należności te, wraz z naliczonymi od dnia ich pobrania odsetkami
ustawowymi, organ egzekucyjny zwraca zobowiązanemu, a jeżeli niezgodne z
prawem wszczęcie i prowadzenie egzekucji spowodował wierzyciel, obciąża
nimi wierzyciela, z zastrzeżeniem § 3a.
Jeżeli niezgodne z prawem wszczęcie i prowadzenie egzekucji spowodowało
obce państwo, koszty i odsetki, o których mowa w § 3, pokrywa organ wykonujący po uzyskaniu środków pieniężnych od tego państwa.
Środki pieniężne otrzymane od obcego państwa na pokrycie kosztów i odsetek,
o których mowa w § 3, organ wykonujący przekazuje do właściwego organu
egzekucyjnego lub rekwizycyjnego zgodnie z § 10-12.
Wierzyciel pokrywa koszty egzekucyjne, jeżeli nie mogą być one ściągnięte od
zobowiązanego, z zastrzeżeniem § 4a-4c oraz art. 64e § 4a.
Do nieściągniętych kosztów egzekucyjnych, powstałych w niezgodnie z prawem
wszczętym i prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym na podstawie tytułu
wykonawczego wystawionego przez organ wykonujący, stosuje się odpowiednio
§ 3a i 3b.
Nieściągnięte od zobowiązanego wydatki egzekucyjne, poniesione w zgodnie z
prawem wszczętym i prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym na podstawie
tytułu wykonawczego wystawionego przez organ wykonujący, organ egzekucyjny
lub rekwizycyjny pokrywa bezpośrednio z budżetu państwa.
Jeżeli dochodzenie należności na wniosek obcego państwa stwarza szczególne
problemy, powoduje powstanie znacząco wysokich kosztów egzekucyjnych
lub wiąże się z walką ze zorganizowaną przestępczością, koszty te pokrywa
organ wykonujący po uzyskaniu środków pieniężnych od obcego państwa.
Egzekucja kosztów egzekucyjnych następuje w trybie przepisów o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji. Przy egzekucji kosztów egzekucyjnych nie
pobiera się opłat za czynności egzekucyjne.
Koszty egzekucyjne powstałe w egzekucji należności pieniężnej są dochodzone
na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego na tę należność, chyba że
przepisy niniejszej ustawy stanowią inaczej.
Organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie kosztów egzekucyjnych
na żądanie zobowiązanego albo z urzędu, jeżeli koszty te obciążają wierzyciela.
Na postanowienie to przysługuje zażalenie.
Żądanie, o którym mowa w § 7, nie podlega rozpatrzeniu, jeżeli zostało wniesione po upływie 14 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, a w przypadku zakończenia postępowania egzekucyjnego wskutek wyegzekwowania wykonania obowiązku -
od dnia powiadomienia zobowiązanego o wysokości pobranych kosztów egzekucyjnych.
Środki pieniężne pochodzące z wyegzekwowanych lub pokrytych przez wierzyciela kosztów egzekucyjnych, w tym powstałych w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego
przez organ wykonujący, przypadają na rzecz tego organu, który je uzyskał, z
zastrzeżeniem § 10 i 11.
Jeżeli koszty egzekucyjne zostały pokryte przez wierzyciela, środki pieniężne
uzyskane z tego tytułu przypadają na rzecz organu, który dokonał czynności
egzekucyjnych powodujących powstanie tych kosztów, z zastrzeżeniem § 11.
Jeżeli czynności egzekucyjne powodujące powstanie kosztów, o których mowa
w art. 64 § 1 pkt 2-6 i § 6, zostały dokonane przez więcej niż jeden organ egzekucyjny lub rekwizycyjny, uzyskane z tego tytułu środki pieniężne rozdziela
się między te organy w proporcji odpowiadającej stosunkowi wyegzekwowanych przez nie kwot do kwot wyegzekwowanych w całym postępowaniu egzekucyjnym.
Rozliczenia, o którym mowa w § 11, dokonuje organ egzekucyjny kończący
postępowanie egzekucyjne, nie później niż w terminie 30 dni od dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego. Rozliczenie może być dokonane za zgodą wierzyciela przez potrącenie wzajemnych należności. Na postanowienie w sprawie rozliczenia kosztów przysługuje zażalenie organom, których dotyczy
to rozliczenie.
#umorzenie kosztow egzekucyjnych art. 64e
Organ egzekucyjny może umorzyć w całości lub w części przypadające na jego
rzecz koszty egzekucyjne.
Koszty egzekucyjne mogą być umorzone, jeżeli:
1) stwierdzono nieściągalność od zobowiązanego dochodzonego obowiązku
lub gdy zobowiązany wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów egzekucyjnych bez znacznego uszczerbku dla swojej sytuacji finansowej;
2) za umorzeniem przemawia ważny interes publiczny;
3) ściągnięcie tylko kosztów egzekucyjnych spowodowałoby niewspółmierne
wydatki egzekucyjne.
Koszty egzekucyjne powstałe w egzekucji należności pieniężnych mogą być
umorzone w przypadkach określonych w § 2 pkt 1, jeżeli obciążenie
wierzyciela obowiązkiem uiszczenia tych kosztów byłoby gospodarczo
nieuzasadnione.
W przypadku częściowego umorzenia kosztów egzekucyjnych umarza się
przede wszystkim opłaty za czynności egzekucyjne.
Organ egzekucyjny z urzędu umarza koszty z tytułu opłat, o których mowa w
art. 64 § 1 i 6, jeżeli opłaty te nie mogą być ściągnięte od zobowiązanego i powstały
w zgodnie z prawem wszczętym i prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przez organ wykonujący.
Na postanowienie w sprawie umorzenia kosztów egzekucyjnych służy zażalenie
zobowiązanemu i wierzycielowi niebędącemu jednocześnie organem egzekucyjnym.
#wydatki wierzyciela art. 66
Wierzyciel ponosi wydatki związane z przekazaniem mu egzekwowanej należności lub przedmiotu.
Wydatki, o których mowa, organ egzekucyjny pokrywa z wyegzekwowanych
kwot.
Wierzyciel, na rzecz którego organ egzekucyjny dokonał czynności egzekucyjnych,
jest obowiązany, z zastrzeżeniem § 4, do uiszczenia opłaty komorniczej.
Nie pobiera się opłaty komorniczej od:
1) kwot wpłaconych po wystąpieniu wierzyciela z żądaniem zawieszenia albo
umorzenia postępowania egzekucyjnego;
2) należności ściągniętych przez organ egzekucyjny będący jednocześnie ich
wierzycielem;
3) należności dochodzonych na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego
przez urząd skarbowy lub naczelnika urzędu skarbowego;
4) należności dochodzonych na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego
przez organ wykonujący, chyba że niezgodne z prawem wszczęcie i
prowadzenie egzekucji spowodowało obce państwo.
Opłata komornicza przypada na rzecz tego organu, który dokonał ściągnięcia
należności pieniężnej lub zastosował środki egzekucyjne, w wyniku których
należność została zapłacona.
Do opłaty komorniczej stosuje się odpowiednio § 2 oraz art. 64c § 11 i 12, a
jeżeli niezgodne z prawem wszczęcie i prowadzenie egzekucji spowodowało
obce państwo - również odpowiednio art. 64c § 3a i 3b.
Jeżeli wierzyciel uchyla się od uiszczenia opłaty komorniczej, opłata ta, w części, w jakiej nie została potrącona przez organ egzekucyjny, podlega przymusowemu ściągnięciu w trybie egzekucji administracyjnej, po uprzednim doręczeniu upomnienia z zagrożeniem egzekucją, a następnie wystawieniu tytułu wykonawczego.
Państwowe jednostki budżetowe, których należności dochodzone w trybie egzekucyjnym stanowią dochód budżetu państwa, z zastrzeżeniem § 4, są upoważnione do przeznaczania odpowiedniej części uzyskanych z egzekucji
wpływów na pokrycie opłaty komorniczej i wydatków, o których mowa w § 1.
60/1. Koszty i opłaty w postępowaniu administracyjnym i podatkowym.
#Koszty i opłaty w post. adm. stanowiące razem należności związane z rozpoznaniem i załatwieniem sprawy powinny być ustalane na poziomie zapewniającym dostęp stronom do postępowania adm. I możliwość skutecznej obrony ich praw i interesów. Powinny pokrywać cześć wydatków na adm. publ. a jednocześnie powinny chronić adm. publ. przed inicjowaniem postępowania przez strony z błahych powodów.
Opłaty adm. są wnoszone w stałej wysokości lub wg stawek a organy adm. w zasadzie nie maja wpływu na ich wysokość. Z tego względu nie można mówić o orzekaniu co do opłat.
Art261 wzywanie do uiszczenia kosztów i opłat postępowania
§ 1. Jeżeli strona nie wpłaciła należności tytułem opłat i kosztów postępowania,
które zgodnie z przepisami powinny być uiszczone z góry, organ administracji
publicznej prowadzący postępowanie wyznaczy jej termin do wniesienia
tych należności. Termin ten nie może być krótszy niż siedem dni, a dłuższy
niż czternaście dni.
§ 2. Jeżeli w wyznaczonym terminie należności nie zostaną uiszczone, podanie
podlega zwrotowi lub czynność uzależniona od opłaty zostanie zaniechana.
§ 3. Na postanowienie w sprawie zwrotu podania służy zażalenie.
§ 4. Organ powinien jednak załatwić podanie mimo nieuiszczenia należności:
1) jeżeli za niezwłocznym załatwieniem przemawiają względy społeczne
lub wzgląd na ważny interes strony,
2) jeżeli wniesienie podania stanowi czynność, dla której jest ustanowiony
termin zawity,
3) jeżeli podanie wniosła osoba zamieszkała za granicą.
Art263 składniki kosztów postępowania
§ 1. Do kosztów postępowania zalicza się koszty podróży i inne należności świadków
i biegłych oraz stron w przypadkach przewidzianych w art. 56, a także
koszty spowodowane oględzinami na miejscu, jak również koszty doręczenia
stronom pism urzędowych.
§ 2. Organ administracji publicznej może zaliczyć do kosztów postępowania także
inne koszty bezpośrednio związane z rozstrzygnięciem sprawy.
Przyjmuje się zasadę rozdziału kosztów postępowania pomiędzy stronę a organ adm. publ. Organ pokrywa koszty postępowania ponoszone w wykonaniu czynności procesowych w ramach obowiązku ustawowego. Art262: Stronę obciążają te koszty postępowania, które:
1) wynikły z winy strony,
2) zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony, a nie wynikają z
ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie.
Koszty powinny być uiszczane z góry, jeżeli są stałe lub nadają się do zryczałtowania, a przepisy odrębne wymagają ich uiszczenia przed wszczęciem postępowania.
#zwolnienie od opłat
W razie niewątpliwej niemożności poniesienia przez stronę opłat, kosztów i należności związanych z tokiem postępowania organ administracji publicznej może ją zwolnić w całości lub w części od ponoszenia tych opłat, kosztów i należności. Zwolnienie od opłat skarbowych następuje z zachowaniem przepisów o tych opłatach.
#odpowiedzialność pracownika za koszty błędnego wezwania
Pracownik organu administracji publicznej winny błędnego wezwania strony obowiązany jest do zwrotu wynikłych stąd kosztów. Orzekanie i ściąganie należności od tego pracownika następuje w trybie administracyjnym.
# koszty i opłaty w postępowaniu podatkowym
art.. 265. Do kosztów postępowania zalicza się:
1) koszty podróży i inne należności świadków, biegłych i tłumaczy, ustalone zgodnie z przepisami o należnościach świadków i biegłych w postępowaniu sądowym,
2) koszty, o których mowa w pkt 1, związane z osobistym stawiennictwem strony, jeżeli postępowanie zostało wszczęte z urzędu albo gdy strona została błędnie wezwana do stawienia się,
3) wynagrodzenie przysługujące biegłym i tłumaczom,
4) koszty oględzin,
5) koszty doręczenia pism urzędowych.
Organ podatkowy może zaliczyć do kosztów postępowania także inne wydatki bezpośrednio związane z rozstrzygnięciem sprawy.
Organ podatkowy, na żądanie, zwraca koszty postępowania, o których mowa w art. 265 § 1 pkt 1 i 2. Żądanie zwrotu poniesionych kosztów podróży należy zgłosić organowi podatkowemu, który prowadzi postępowanie, przed wydaniem decyzji w sprawie, pod rygorem utraty roszczenia.
Art. 267. Stronę obciążają koszty:
1) które zostały poniesione w jej interesie albo na jej żądanie, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie,
2) wezwania, o którym mowa w art. 150,
3) sporządzania odpisów lub kopii, o których mowa w art. 178,
4) przewidziane w odrębnych przepisach,
5) powstałe z jej winy, a w szczególności koszty:
a) o których mowa w art. 268,
b) wynikłe wskutek zatajenia lub nieprzedstawienia dowodu w wyznaczonym terminie,
c) wynikłe wskutek złożenia wyjaśnień lub zeznań niezgodnych z prawdą.
W uzasadnionych przypadkach organ podatkowy może zażądać od strony złożenia zaliczki w określonej wysokości na pokrycie kosztów postępowania.
Art. 268. Osobę, która przez niewykonanie obowiązków, o których mowa w art. 262 § 1, spowodowała dodatkowe koszty postępowania, można obciążyć tymi kosztami.
Jeżeli dodatkowe koszty spowodowało kilka osób, odpowiadają one solidarnie.
Obciążenie dodatkowymi kosztami postępowania następuje w formie postanowienia, na które służy zażalenie.
Art. 269. Jednocześnie z wydaniem decyzji organ podatkowy ustala, w formie postanowienia, wysokość kosztów postępowania, które obowiązana jest ponieść strona, oraz termin i sposób ich uiszczenia.
Na postanowienie w sprawie kosztów postępowania służy zażalenie.
Art. 270. Organ podatkowy, na wniosek osoby obowiązanej, może umorzyć w całości lub w części koszty postępowania w przypadku stwierdzenia niemożności poniesienia ich przez obowiązanego.
Art. 271. Koszty postępowania podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
60/2. Legitymacja do wniesienia odwołania i zażalenia
Podmioty uprawnione do wniesienia odwołania:
1) strona- podmiot, który twierdzi, ze decyzja organu I instancji dotyczy jego interesu prawnego lub obowiązku prawnego, jak również podmiot, który nie ma w sprawie interesu prawnego lub obowiązku prawnego, ale decyzja została do niego skierowana.
Prawo to może realizować jednostka, która ma zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych.
Legitymacje ma zarówno jednostka, która brała udział w postępowaniu, jak i ta, która nie brała udziału.
Przesłanka do wniesienia postępowania jest niezadowolenie strony z decyzji.
2) organizacja społeczna- posiada legitymacje tylko wtedy, kiedy brała udział w postępowaniu I instancji na prawach strony. W innym wypadku nie ma prawa do złożenia odwołania.
3) prokurator- analogicznie do legitymacji org. społ.
Legitymacja do wniesienia zażalenia służy:
- stronie
- innym uczestnikom postępowania np. świadkom, biegłym na mocy przepisów szczególnych.
60/3a. Obowiązki i uprawnienia organów w WSA
Organami wojewódzkiego sądu administracyjnego są:
-prezes sądu,
-zgromadzenie ogólne sędziów wojewódzkiego sądu administracyjnego,
-kolegium wojewódzkiego sądu administracyjnego,
Prezes wojewódzkiego sądu administracyjnego
-kieruje sądem i reprezentuje go
na zewnątrz,
-pełni czynności administracji sądowej,
- inne czynności przewidziane w ustawie.
Zgromadzenie ogólne:
1) rozpatruje informację prezesa wojewódzkiego sądu administracyjnego o
rocznej działalności sądu,
2) przedstawia Krajowej Radzie Sądownictwa kandydatów na stanowiska sędziów wojewódzkiego sądu administracyjnego,
3) wyraża opinię w sprawie powołania lub odwołania prezesa wojewódzkiego
sądu administracyjnego oraz opinię w sprawie powołania lub odwołania wiceprezesa wojewódzkiego sądu administracyjnego,
4) ustala skład liczbowy kolegium sądu oraz wybiera jego członków i dokonuje
zmian w jego składzie,
5) wybiera spośród członków zgromadzenia ogólnego dwóch przedstawicieli,
którzy uczestniczą w Zgromadzeniu Ogólnym Sędziów Naczelnego Sądu
Administracyjnego wybierającym członków Krajowej Rady Sądownictwa,
6) zgłasza kandydatów na członków Krajowej Rady Sądownictwa,
7) rozpatruje i opiniuje inne sprawy przedłożone przez prezesa wojewódzkiego
sądu administracyjnego lub zgłoszone przez członków zgromadzenia ogólnego.
Kolegium sądu:
1) ustala podział czynności w sądzie i określa szczegółowe zasady przydziału
spraw poszczególnym sędziom,
2) przedstawia zgromadzeniu ogólnemu opinię o kandydatach na stanowiska
sędziów,
3) rozpatruje sprawy przedstawiane zgromadzeniu ogólnemu,
4) rozpatruje inne sprawy przedstawione przez prezesa sądu lub z własnej inicjatywy.
60/3b.Obowiązki i uprawnienia organów w NSA.
Organami Naczelnego Sądu Administracyjnego są:
-Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego,
-Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego,
-Kolegium Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Prezes Naczelnego Sadu Administracyjnego :
-wykonuje czynności administracji sądowej w stosunku do Naczelnego Sądu Administracyjnego,
-ma prawo wglądu w czynności Naczelnego Sądu Administracyjnego,
-może być obecny na rozprawie toczącej się z wyłączeniem jawności,
-może żądać wyjaśnień i usunięcia uchybień,
-w przypadku stwierdzenia uchybienia w zakresie sprawności postępowania sądowego, może zwrócić na nie uwagę i żądać usunięcia skutków uchybienia,
-może wystąpić o podjęcie przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwały wyjaśniającej przepisy prawne, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych,
-może zlecić poszczególne czynności z zakresu administracji sądowej sędziom oraz upoważnić ich do załatwiania określonych spraw w jego imieniu,
-za zgodą Kolegium Naczelnego Sądu Administracyjnego, tworzy i znosi wydziały w Izbach, Kancelarii Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego i w Biurze Orzecznictwa oraz powołuje i odwołuje przewodniczących wydziałów, Szefa Kancelarii Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego i dyrektora Biura
Orzecznictwa,
-może także powoływać i odwoływać zastępców przewodniczących wydziałów w Izbach, zastępców Szefa Kancelarii Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego i zastępców dyrektora Biura Orzecznictwa oraz naczelników wydziałów w Kancelarii Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego i w Biurze Orzecznictwa,
-wydaje zbiór urzędowy orzeczeń sądów administracyjnych.
Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego:
1) rozpatruje informację Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego o rocznej
działalności Naczelnego Sądu Administracyjnego,
2) przedstawia Krajowej Radzie Sądownictwa kandydatów na stanowiska sędziów,
3) wybiera kandydatów na stanowisko Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego,
4) wyraża zgodę w sprawie powołania i odwołania wiceprezesów Naczelnego
Sądu Administracyjnego,
5) ustala skład liczbowy Kolegium Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz
wybiera jego członków i dokonuje zmian w jego składzie,
6) rozpatruje i opiniuje inne sprawy przedłożone przez Prezesa Naczelnego Sądu
Administracyjnego lub zgłoszone przez członków Zgromadzenia Ogólnego
Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wspólnie z
przedstawicielami zgromadzeń ogólnych wybiera, spośród kandydatów zgłoszonych przez zgromadzenia ogólne i sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego, dwóch członków Krajowej Rady Sądownictwa.
Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego zwołuje
Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego co najmniej raz w roku.
Kolegium Naczelnego Sądu Administracyjnego:
1) ustala podział czynności w Naczelnym Sądzie Administracyjnym i określa
szczegółowe zasady przydziału spraw poszczególnym sędziom,
2) przedstawia Zgromadzeniu Ogólnemu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego
opinię o kandydatach na stanowiska sędziów,
3) wyraża zgodę w sprawie tworzenia i znoszenia wydziałów oraz powołania i
odwołania przewodniczących wydziałów, Szefa Kancelarii Prezesa Naczelnego
Sądu Administracyjnego i dyrektora Biura Orzecznictwa,
4) rozpatruje sprawy przedstawiane Zgromadzeniu Ogólnemu Sędziów Naczelnego
Sądu Administracyjnego,
5) rozpatruje i opiniuje inne sprawy przedłożone przez Prezesa Naczelnego Sądu
Administracyjnego lub z własnej inicjatywy.
61/2. Stadia w postępowaniu w sprawie wznowienia postępowania w kpa i op.
W postępowaniu w sprawie wznowienia można wyróżnić 3 stadia:
1) STADIUM WSTĘPNE.
Sąd na posiedzeniu niejawnym bada czy skarga została wniesiona w terminie oraz czy opiera się na ustawowej przyczynie wznowienia.
W razie braku jednego z tych wymagań sąd skargę o wznowieniu odrzuci, w przeciwnym razie skargę skieruje do rozpoznania na rozprawie.
Sąd orzeka w składzie jednego sędziego;
2) STADIUM ROZPOZNANIA.
Skarga podlega rozpoznaniu na rozprawie.
Na rozprawie sąd rozstrzyga przede wszystkim o dopuszczalności wznowienia i odrzuca skargę, jeżeli brak ustawowej podst. wznowienia albo termin do wniesienia skargi nie został zachowany.
Możliwe jest połączenie badania dopuszczalności wznowienia postępowania z merytorycznym rozpoznaniem sprawy. Takie połączenie zależy od oceny sądu, który może uznać to za celowe i zasadne do pełnego rozpoznania skargi o wznowienie postępowania.
Sąd rozpoznaje sprawę na nowo w granicach, jakie zakreśla podstawa wznowienia. Nie jest dopuszczalne wystąpienie poza nie.
Postępowania rozpoznawcze jest prowadzone na rozprawie w składzie trzech sędziów.
3) STADIUM ORZEKANIA.
Ostatnie stadium to - wydanie orzeczenia. Rodzaje wyroku ze względu na relacje do skargi o wznowienie postępowania można podzielić na:
a) wyroki uwzględniające skargę.
W razie uwzględnienia skargi sąd może :
Po pierwsze, zmienić zaskarżony wyrok
Po drugie, uchyla wyrok i w zależności od ustaleń skargę do sądu administracyjnego odrzuca lub umarza postępowanie.
W chwili, gdy przyczyną wznowienia postępowania było wykrycie prawomocnego orzeczenia dotyczącego tej samej sprawy, sąd uchyla jedno z orzeczeń, utrzymując w mocy inne prawomocne orzeczenie, albo uchyla wszystkie prawomocne orzeczenia dotyczące tej samej sprawy i orzeka co do istoty sprawy albo przekazuje sprawę właściwemu wojewódzkiemu sądowi administracyjnemu do rozpoznania i rozstrzygnięcia o tej sprawie.
b) wyroki nieuwzględniające skargi o wznowienie postępowania. Wyrok o oddaleniu podejmuje sąd, gdy [p rozpoznaniu skargi o wznowienie stwierdził jej niezaradność.
61/3. Skarga na przewlekłość postępowania sądowo-admnistracyjnego.
Prawo skargi na przewlekłość postępowania przysługuje w postępowaniu sądowoadministracyjnym - SKARŻĄCEMU ORAZ UCZESTNIKOWI POSTĘPOWANIA na prawach strony, jeżeli po wszczęciu postępowania nastąpiło naruszenie prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne do wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych które SA istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.
Sądem właściwym do rozpoznania skargi jest - jeżeli skarga dotyczy przewlekłości postępowania przed wojewódzkim sądem administracyjnym- NACZELNY SĄD ADMINISTRACYJNY.
Sąd rozpoznaje skargę w składzie 3 sędziów.
Przesłanką dopuszczalności skargi jest przewlekłość postępowania, które zostało wszczęte.
Skargę wnosi się do sądu , przed którym toczy się postępowanie, a zatem odp. Do wojewódzkiego sądu administracyjnego, a w zakresie postępowania kasacyjnego, po przekazaniu skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego do tego właśnie sądu.
Skarga powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a ponadto powinna zawierać:
żądanie stwierdzenia przewlekłości postępowania postępowania w sprawie, której skarga dotyczy;
przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie. Skarga podlega opłacie stałej w wysokości 100 zł.
Rozpoznanie skargi na przewlekłość następuje w trybie postępowania obejmującego trzy stadia:
postępowanie wstępne;
postępowanie rozpoznawcze;
podjęcie orzeczenie.
62/1. Zawieszenie postępowania administracyjnego i podatkowego.
Zawieszenie postępowania w ścisłym znaczeniu oraz tzw. spoczywanie procesu, które ma miejsce na zgodny wniosek stron lub wskutek ich bezczynności; jako zawieszenie postępowania traktuje się „taki stan postępowania, w którym trwa nadal stan zawisłości sprawy, w którym nadal istnieją powstałe w nim skutki prawnoprocesowe, ale tok postępowania ulega wstrzymaniu, sprawa „spoczywa” bez biegu i w zasadzie żadne czynności procesowe nie są podejmowane; w okresie zawieszenia postępowania żadne terminy w zasadzie nie biegną; po ustaniu przyczyny zawieszenia postępowanie zostaje podjęte na nowo.”
Przyczyny zawieszenia postępowania administracyjnego dzielą się na obligatoryjne i fakultatywne.
OBLIGATORYJNE dzieli się na 2 kategorie:
brak reprezentacji strony w postępowaniu, co jest uregulowane w art. 97 § 1 pkt 1-3 k.p.a.
konieczność rozstrzygnięcia w trybie dla niej zwykłym kwestii wstępnej art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a.
W sprawach podatkowych przepis art. 201 § 1 o.p. ustanawia 5 przesłanek obligatoryjnego zawieszenie postępowania, z których trzy są w pełni tożsame z wymienionymi w k.p.a. inaczej sformułowano przesłankę, którą stanowi śmierć strony (art.201 § 1 pkt 1 o.p.) ponieważ w art. 97-100 i 102-106 o.p. unormowano odpowiedzialność spadkobierców za zobowiązania i zaległości podatkowe spadkodawcy. Wprowadzono nowa przesłankę zawieszenia postępowania ze względu na swoistą dla postępowania podatkowego kwestię wstępną, jaką stanowi konieczność rozstrzygnięcia na podstawie art. 107-118 o.p. ostateczną decyzją o odpowiedzialności podatkowej osób trzecich za zaległości podatkowe podatnika.
FAKULTATYWNE:
Organ admin. może zawiesić postępowanie na wniosek tej strony, na której żądanie je wszczęto, gdy inne strony nie wnoszą sprzeciwu i gdy nie godzi to w interes społeczny.
Z mocy art. 204 § 1 o.p.fakultatywne zawieszenie postępowania jest ograniczone przedmiotowo tylko do spraw ulg w zapłacie podatków i może nastąpić na wniosek strony, który nie musi odpowiadać jakimś szczególnym wymaganiom, czyli zakres dyspozycyjności jest nieco szerszy niż w k.p.a., ale dotyczy tylko sprawy jednego rodzaju.
W przypadku obligatoryjnego zawieszenia postępowania jego czynności SA podejmowane po ustaniu przyczyny zawieszenia albo z urzędu, albo na wniosek stron, a w przypadku zawieszenia fakultatywnego - tylko na żądanie strony albo stron (zasada dyspozycyjności).
Zawieszenie postępowania następuje postanowieniem, na które służy zażalenie; ostatecznie postanowienie może być zaskarżone do sądu administracyjnego.
62/2. Zakres zastosowania ustawy egzekucyjnej.
Zasięg stosowania ustawy, w której występuje kryterium podmiotowe i przedmiotowe.
Kryterium podmiotowe stanowi określenie organów, przed którymi stosuje się przepisy ustawy, oraz wskazanie przedmiotów, wobec których może być prowadzona egzekucja. Art. 1 u.p.e.a. stanowi, że ustawę tę stosuje się do postępowania prowadzonego przez organy egzekucyjne.
Zakres podmiotowy obejmuje wszystkich zobowiązanych.
Zakres przedmiotowy obowiązywania ustawy rozciąga się na postępowanie egzekucyjne oraz postępowanie zabezpieczające dotyczące obowiązków pieniężnych oraz niepieniężnych.
Do obowiązków pieniężnych poddanych egzekucji administracyjnej zgodnie z art. 2 § 1 u.p.e.a. należą następujące obowiązki:
podatki, opłaty i inne należności, do których stosuje się przepisy działu III Ordynacji podatkowej,
grzywny i kary pieniężne wymierzane przez organu administracji publicznej,
należności przypadające od jednostek budżetowych, wynikające z zastosowania wzajemnego potrącenia zobowiązań podatkowych z zobowiązaniami tych jednostek;
należności pieniężne przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie innych ustaw;
wpłaty na rzecz funduszy celowych utworzonych na podstawie odrębnych przepisów;
należności pieniężne inne niż wymienione w pkt 1 i 2, jeżeli pozostają we właściwości rzeczowej organów administracji publicznej;
wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi, nakładane w drodze decyzji organów Państwowej Inspekcji Pracy;
należności pieniężne z tytułu składek do Funduszu Żeglugi Śródlądowej oraz składek specjalnych do Funduszu Rezerwowego.
Zakres przedmiotowy egzekucji administracyjnej obejmuje egzekucję obowiązków niepieniężnych. Wg art. 2 § 1 u.p.e.a. egzekucji administracyjnej podlegają:
obowiązki o charakterze niepieniężnym pozostające we właściwości organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego lub przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie przepisu szczególnego;
obowiązki z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy nakładane w drodze decyzji przez organy Państwowej Inspekcji Pracy.
1 zasady w dowodowym
2 terminy w sadowce
3.rodzaje skarg w egzekucji