![]() | Pobierz cały dokument rzeczowka.rzeczowe.rodzinne.i.spadkowe.doc Rozmiar 884 KB |
OGÓLNE WIADOMOŚCI O PRAWIE RZECZOWYM
POJĘCIE PRAWA RZECZOWEGO W ZNACZENIU PRZEDMIOTOWYM I PRAW RZECZOWYCH W ZNACZENIU PODMIOTWYM
prawo rzeczowe w znaczeniu przedmiotowym to zespół przepisów prawa cywilnego, które normują powstanie, treść, zmianę i ustanie prawa własności oraz innych form korzystania z rzeczy, czyli praw rzeczowych w znaczeniu podmiotowym;
prawo rzeczowe w znaczeniu podmiotowym to takie prawo cywilne, które ma dwie łącznie cechy:
dotyczy rzeczy;
jest prawem bezwzględnym;
np. nie są prawami rzeczowymi prawa na dobrach niematerialnych (nie dotyczą rzeczy) oraz prawo najmu czy dzierżawy (nie są bezwzględne);
prawa rzeczowe i prawa obligacyjne to 2 podstawowe grupy praw podmiotowych w systemie prawa cywilnego;
prawo obligacyjne → wierzytelność - wierzyciel może żądać od dłużnika określonego świadczenia (art. 353) dotyczą korzystania z wszelkich dóbr i usług i są prawami względnymi, a prawa wynikające ze stosunków zobowiązaniowych choć z reguły mają byt samodzielny, czasem uzupełniają rolę praw rzeczowych (np. umowa sprzedaży, zawiera zobowiązanie do przeniesienia rzeczy);
terminologia w prawie rzeczowym → prawa obligacyjne określane jako prawa osobiste lub prawa osobiste i roszczenia (od łac. ius in rem - rzeczowe i ius in personam - obligacyjne; np. art. 306 kc);
też inne cechy praw rzeczowych, poza dwoma w/w (patrz dalej);
RZECZY JAKO PRZEDMIOTY PRAW RZECZOWYCH
przedmiotem praw rzeczowych są rzeczy (z nielicznymi wyjątkami, art. 265, 327 k.c, art. 65 ust. o ks. wiecz. i hip.);
nie zawsze jest to korzystanie z rzeczy (np. hipoteka, zastaw), ale zawsze dotyczą rzeczy;
wąska definicja pojęcia rzecz - wyłącznie rzeczy w techniczno-prawnym znaczeniu tego słowa;
rzeczami są tylko przedmioty materialne (art. 45) → muszą spełniać łącznie 2 wymogi:
są materialnymi częściami przyrody → NIE: dobra niematerialne, prawa oraz różnego rodzaju energie;
mają charakter samoistny, tzn. są wyodrębnione → NIE: części składowe rzeczy, złoża minerałów, tzw. res omnium communes (woda płynąca, woda w morzu, powietrze);
nie ma znaczenia, czy stanowi cześć przyrody w stanie pierwotnym, czy przetworzonym;
NIE: zwierzęta, bo tak ustawa, ale stosuje się odpowiednio przepisy dot. rzeczy;
TAK: pieniądze (banknoty i bilon) → są rzeczami sui generis, a wartość ich wynika nie z nich, ale z gwarancji jakie udziela im państwo;
NIE: zwłoki ludzkie i ich części, chyba że preparaty przygotowane do celów badawczych;
TAK: rzecz już istniejąca i zindywidualizowana (odmiennie niż w obligacyjnych) → NIE: rzecz przyszła lub niewydzielona jak 100kg zboża w 1T zboża;
![]() | Pobierz cały dokument rzeczowka.rzeczowe.rodzinne.i.spadkowe.doc rozmiar 884 KB |