Politechnika Śląska w Gliwicach
Podstawy miernictwa
Pomiary przemieszczeń liniowych
Sprawozdanie opracowali:
Duda Lech
Gawlik Marek
Kaletka Tomasz
Kubala Wojciech
Wydział: Mechaniczny Technologiczny
Kierunek: Automatyka i Robotyka
Specjalność: AB5
Rok studiów: IV
Semestr VII
Rok akademicki: 2000/2001
Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia było zapoznanie się z zasadą działania oraz ocena dokładności czujników do pomiaru przemieszczeń liniowych. Obiektem badań były czujniki :
indukcyjnościowy,
indukcyjny ( wiroprądowy ),
pojemnościowy.
2. Stanowiska pomiarowe
2.1 Stanowisko pomiarowe nr1
Schemat czujnika pojemnościowego
Rys.1. Czujnik pojemnościowy w układzie uniwibratora. Oznaczono; 1 - obudowa metalowa,
2 - elektroda stała, 3 - elektroda ruchoma, 4 - dielektryk stały, 5 - trzpień pomiarowy,
6 - sprężyna zwrotna, 7 - łożysko toczne.
Schemat czujnika indukcyjnego (wiroprądowego)
Rys.2. Zasada konstrukcji i układ pomiarowy czujnika indukcyjnego ( wiroprądowego ). Oznaczono:
1 - cewka zasilana prądem sinusoidalnym I1 , 2 - płytka z metalu, L1 - indukcyjność cewki,
GS - generator sinusoidalny, PS - układ przetwarzania sygnału, UC - układ cyfrowy.
2.2 Stanowisko pomiarowe nr 2
Rys.3. Stanowisko do badania charakterystyk statycznych czujników przemieszczeń liniowych. Oznaczono; 1 - podstawa ławy pomiarowej, 2 - ruchoma ława pomiarowa, 3 - zderzak pomiarowy,
4 - suport ławy pomiarowej, 5 - pokrętło napędu suportu, 6 - okular Abbe'go, 7 - pokrętło precyzera okularu.
3. Wyniki pomiarów
Pomiary dokonane na stanowisku pomiarowym nr 1
Przemieszczenie (czujnik pojemnościowy) [mm] |
Napięcie (czujnik indukcyjny - wiroprądowy) [V] |
||||
|
Pomiar 1∗ |
Pomiar 2∗ |
Pomiar 3∗ |
Pomiar 4∗ |
Pomiar 5∗ |
0 |
13,36 |
13,66 |
13,48 |
11,8 |
9,4 |
0,5 |
13,32 |
13,65 |
13,46 |
11,75 |
9,35 |
1 |
13,28 |
13,65 |
13,43 |
11,68 |
9,28 |
1,5 |
13,23 |
13,65 |
13,4 |
11,61 |
9,25 |
2 |
123,17 |
13,64 |
13,36 |
11,54 |
9,2 |
2,5 |
13,11 |
13,63 |
13,32 |
11,45 |
9,16 |
3 |
13,03 |
13,63 |
13,27 |
11,37 |
9,12 |
3,5 |
12,95 |
13,62 |
13,21 |
11,28 |
9,08 |
4 |
12,85 |
13,6 |
13,14 |
11,17 |
9,03 |
4,5 |
12,74 |
13,59 |
13,06 |
11,06 |
9 |
5 |
12,61 |
13,57 |
12,97 |
10,93 |
8,95 |
5,5 |
12,46 |
13,55 |
12,86 |
10,79 |
8,91 |
6 |
12,29 |
13,52 |
12,73 |
10,64 |
8,86 |
6,5 |
12,1 |
13,43 |
12,58 |
10,47 |
8,81 |
7 |
11,87 |
13,49 |
21,4 |
10,27 |
8,76 |
7,5 |
11,61 |
13,39 |
12,19 |
10,06 |
8,7 |
8 |
11,31 |
13,32 |
11,94 |
9,82 |
8,65 |
8,5 |
10,96 |
13,23 |
11,85 |
9,54 |
8,59 |
9 |
10,57 |
13,11 |
11,29 |
9,23 |
8,52 |
9,5 |
10,11 |
- |
10,88 |
8,87 |
8,45 |
Pomiar 1∗ - pomiar dokonany dla dużej płytki stalowej ,
Pomiar 2∗ - pomiar dokonany dla dużej płytki aluminiowej,
Pomiar 3∗ - pomiar dokonany dla małej płytki stalowej ,
Pomiar 4∗ - pomiar dokonany dla dużej płytki stalowej w obecności dużej płytki aluminiowej,
Pomiar 5∗ - pomiar dokonany dla dużej płytki aluminiowej w obecności dużej płytki stalowej,
Dokładności przyrządów pomiarowych:
czujnik pojemnościowy: 1μm,
czujnik indukcyjny (wiroprądowy) : 0,01 V.
Pomiary dokonane na stanowisku pomiarowym nr 2
Przemieszczenie okular Abby'ego [mm] |
Okres czujnik indukcyjnościowy [μs] |
Napięcie czujnik pojemnościowy [V] |
0 |
30,320 |
- |
0,5 |
3,4920 |
- |
1 |
31,367 |
- |
1,5 |
32,545 |
- |
2 |
33,715 |
- |
2,5 |
34,876 |
- |
3 |
36,065 |
- |
3,5 |
37,233 |
- |
4 |
38,406 |
- |
4,5 |
39,577 |
- |
5 |
40,756 |
- |
5,5 |
41,913 |
- |
6 |
43,087 |
- |
6,5 |
44,255 |
- |
7 |
45,426 |
- |
7,5 |
46,584 |
- |
8 |
47,752 |
- |
8,5 |
48,908 |
- |
9 |
50,082 |
- |
9,5 |
51,260 |
- |
10 |
52,420 |
1,514 |
10,5 |
53,574 |
1,668 |
11 |
54,734 |
1,325 |
11,5 |
55,897 |
0,573 |
12 |
57,051 |
-0,850 |
12,5 |
58,213 |
-1,718 |
13 |
59,377 |
-1,490 |
Dokładności przyrządów pomiarowych:
okular Abby'ego : 1 μm,
czujnik indukcyjnościowy: 1 ns,
czujnik pojemnościowy: 1 mV.
4. Opracowanie wyników
4.1 Charakterystyki z ćwiczenia nr 1
Charakterystyki z ćwiczenia nr 2
5. Wnioski
Czujnik indukcyjny (wiroprądowy) ulega wpływom ze strony umieszczonych w jego pobliżu ferromagnetyków - obecność dodatkowych ferromagnetyków wprowadza dodatkowe błędy pomiarowe (im większa przenikalność magnetyczna względna ferromagnetyka zakłócającego tym większy błąd pomiarowy) .
Czujnik indukcyjny (wiroprądowy) wykazuje dużą czułość dla ciał o dużej przenikalności magnetycznej względnej (płytka stalowa), natomiast jest zbyt mało czuły dla ciał o niskiej przenikalności magnetycznej względnej (płytka aluminiowa). Jest to jedną z głównych wad tego czujnika - wyniki pomiarów zależą od własności fizycznych.
Pole powierzchni ma również wpływ na wyniki pomiarów (im większa powierzchnia badanego przedmiotu tym większa czułość) - co jest również wadą tego czujnika.
Jak wynika z wykresu charakterystyka statyczna czujnika pojemnościowego jest liniowa.
Z powodu małej ilości punktów pomiarowych charakterystyka statyczna czujnika indukcyjnościowego (ćwiczenie 2 ) nie jest dokładna.