Grupa A

1. Kończyna dolna:

• Kość biodrowa

• Kość udowa

• Rzepka

• Kość piszczelowa

• Kość strzałkowa

• Kości stępu

• Kości śródstopia

• Kości paliczków

2. Budowa żołądka

Żołądek jest workiem mięśniowym o hakowatym kształcie

3. Budowa i rodzaje zastawek

W sercu człowieka wyróżniamy cztery zastawki. Dwie z nich umiejscowione są pomiędzy przedsionkami i komorami; pozostałe dwie w ujściach tętnic wychodzących z komór serca. Zastawki pomiędzy przedsionkami i komorami nazywane są zastawkami przedsionkowo-komorowymi.

Pomiędzy prawym przedsionkiem a prawą komorą znajduje się zastawka trójdzielna Pomiędzy lewym przedsionkiem i lewą komorą znajduje się zastawka dwudzielna (mitralna). W ujściu aorty z lewej komory serca znajduje się zastawka aortalna, natomiast w ujściu pnia płucnego z prawej komory znajduje się zastawka pnia płucnego.

4. Budowa układu moczowego z podziałem na płci

M otrzewna z pęcherza przechodzi ku tyłowi na przednią powierzchnię odbytnicy, wyścielając w tym miejscu zagłębienie odbytniczo-pęcherzowe

K otrzewna z górnej powierzchni pęcherza moczowego przechodzi na przednią powierzchnię macicy, przy czym powstaje zagłębienie pęcherzowo - maciczne

M dno pęcherza spoczywa na gruczole krokowym (prostata)

K dno pęcherza spoczywa na trójkącie moczowo - płciowym, zatem pęcherz leży niżej niż u mężczyzn

M cewka moczowa ma długość 20 cm

K cewka moczowa ma od 3 do 4 cm

M nieco powyżej do tylno-dolnej powierzchni pęcherza moczowego przylegają pęcherzyki nasienne

K ku tyłowi od pęcherza znajduje się macica i górny odcinek pochwy

5. Części mózgowia

6. Skóra

Podstawowe funkcje skóry to:

• izolacja środowiska wewnętrznego od zewnętrznego (czynników fizycznych, chemicznych i biologicznych) - mechaniczna osłona i obrona organizmu głównie przed drobnoustrojami chorobotwórczymi

• udział w wymianie gazowej (tylko kręgowce niższe),

• udział w gospodarce wodno-elektrolitowej (gruczoły potowe),

• percepcja (odbiór) bodźców ze środowiska zewnętrznego (dotyk, ból, ciepło, zimno)

• wchłanianie niektórych substancji

• gospodarka tłuszczowa

• gospodarka witaminowa

Gruczoły skóry:

W skórze właściwej i w warstwie podskórnej występują gruczoły:

• potowe i łojowe

• naczynia krwionośne

• ciałka zmysłów

Skóra:

Skóra w przekroju:

1-mięsień przywłosowy

2-włos

3-gruczoł łojowy

4-gruczoł potowy ekranowy,

5-gruczoł potowy apokryfowy

6-splot naczyniowy powierzchowny

7-splot naczyniowy głęboki

8-zraziki tkanki tłuszczowej

7. Budowa przysadki

1. przysadka gruczołowa, płat przedni obejmujący część:

guzową, obwodową i pośrednią

2. przesadka nerwowa płat tylni

Grupa B

1. Trzustka

Trzustka spełnia dwie zasadnicze funkcje:

1.czynność zewnątrzwydzielnicza - produkcja soku trzustkowego (ok. 1 litr/dzień)

2.czynność wewnątrzwydzielnicza

Enzymy trawienne wydzielane przez trzustkę to:

• amylaza trzustkowa

• trypsynogen

• chymotrypsynogen

• elastaza

• lipaza trzustkowa

• nukleaza: rybonukleaza i deoksyrybonukleaza,

• karboksypeptydaza

Ponadto wyspy trzustkowe produkują substancje dokrewne:

komórki B (β)

komórki A (α)

komórki D (δ)

komórki F

Czynność wydzielniczą trzustki modulują neuroprzekaźniki i adrenalina:

acetylocholina (Ach) wpływa dodatnio na uwalnianie insuliny, gdy stężenie glukozy jest podwyższone

noradrenalina (Nor) - hamuje wydzielanie insuliny

2. Jelito cienkie

Ściana jelita

Wyróżniamy trzy odcinki jelita cienkiego :

• Dwunastnica

• jelito czcze

• jelito kręte

Jelito cienkie

Jelito cienkie ma długość 5-6 m, składa się z dwunastnicy, jelita czczego i jelita krętego. Jelito cienkie charakteryzuje się obecnością w błonie śluzowej fałdów okrężnych i na nich osadzonych kosmków jelitowych, które w bardzo dużym stopniu zwiększają powierzchnię wchłaniania.
W jelicie cienkim odbywa się końcowy rozkład pokarmów.

3. Budowa mózgowia
   

4. Kręgi

Rozróżniamy następujące odcinki kręgosłupa:

1. część szyjna - 7 kręgów, najmniejsze kręgi

2. część piersiowa - 12 kręgów

3. część lędźwiowa- 5 kręgów

4. część krzyżowa - 5 zrośniętych kręgów

5. część guziczna (ogonowa) - 3 do 5 zrośniętych ze sobą kręgów guzicznych

5. Krtań

Górny odcinek układu oddechowego o 4 - 6 cm długości, nieparzysty narząd służący do wydawania dźwięków. Krtań łączy gardło z tchawicą. Krtań łączy się z gardłem za pośrednictwem wejścia do krtani, a z tchawicą łączy się na poziomie górnej części trzonu C5 lub C6. Krtań ma kształt odwróconej, trójściennej piramidy o ściętym i zaokrąglonym wierzchołku oraz o dwóch ścianach przednio-bocznych i jednej tylnej.

6. Nerka - budowa i charakterystyka

Narząd stanowiący najistotniejszą część układu wydalniczego większości zwierząt (głównie stałocieplnych). Narząd parzysty wytwarzający mocz. Ma kształt fasoli o długości 10-14 cm, grubość 3-4 cm, ciężar 120-200 g.

7. Żyły i tętnice

Żyły, naczynia krwionośne prowadzące krew z obwodu w kierunku serca. Wyróżnia się żyły głębokie i żyły powierzchowne

Tętnice to jedne z naczyń krwionośnych. Prowadzą krew bogatą w tlen i składniki odżywcze z serca do tkanek. Największe tętnice ciała, o grubej mięśniowej ścianie, wychodzą z lewej komory serca. Ich średnicę można porównać do węża do podlewania ogrodu. Dodatkową ich cechą jest sprężystość, która pomaga przezwyciężyć silny napływ krwi po każdym skurczu serca. 

RÓŻNICE

tętnice- prawie niewidoczne naczynie krwionośne, o nieprzepuszczalnej ścianie, przeprowadza krew z serca do różnych narządów ciała

żyły- wszystkie naczynia krwionośne, które prowadzą krew z serca do różnych narządów ciała najczęściej jest to krew odtlenowana (bez tlenu)

tętnice- mają grube ścianki, ciśnienie jest w nich wysokie, nie posiadają one zastawek

Grupa C

1. Elementy kończyny górnej

• Obojczyk

• Łopatka

• Kość ramieniowa

• Kość promieniowa

• Kość łokciowa

• Kości nadgarstka

• Kości śródręcza

• Kości paliczków

2. Gardło

Maczugowata cewa włóknisto-mięśniowa, rozciągającą się od podstawy czaszki do VI kręgu szyjnego. Długość gardła u dorosłego człowieka wynosi średnio 12-13 cm. Krzyżuje się tam droga pokarmowa z oddechową.

Gardło składa się z trzech części:

• część nosowa gardła

• część ustna gardła

• część krtaniowa gardła

3. Tarczyca

Nieparzysty gruczoł wydzielania wewnętrznego występujący u ssaków. Wytwarza hormony trójjodotyroninę, tyroksynę i kalcytoninę, wpływając na metabolizm i gospodarkę wapniowo-fosforową organizmu.

4. Opony mózgowia i rdzenia kręgowego

Opony mózgowo-rdzeniowe

Wyróżnia się trzy opony mózgowia:

• opona twarda mózgowia- najbardziej zewnętrzna

• pajęczynówka mózgowia- środkowa

• opona miękka mózgowia- bezpośrednio przylegająca do mózgowia

5. Nefron

Podstawowa jednostka funkcjonalno - strukturalna nerki. Składa się z dwóch zasadniczych części: CIAŁKO NERKOWE ( kłębuszek nerkowy + torebka Baumana ) oraz KANALIKA NERKOWEGO.

6. Gruczoły jamy ustnej i żołądka

Gruczoły jamy ustnej:

Ślinianka, gruczoł zewnętrznego wydzielania wytwarzający ślinę.

Podział gruczołów ślinowych.

ślinianki przyuszne -będące gruczołami produkującymi wydzielinę surowiczą.

ślinianki podżuchwowe -są mniejszymi gruczołami wydzielającymi ślinę. Gruczoły te produkują wydzielinę surowiczo-śluzową. W 85% zbudowane są z pęcherzyków produkujących substancję surowicza i 15% z cewek produkujących substancję śluzową.

ślinianki podjęzykowe -będące śliniankami śluzowo-surowiczymi.

Małe gruczoły ślinowe- występują w formie licznych grudek rozsianych w błonie śluzowej. Nie posiadają przewodów wyprowadzających:

• produkujące ślinę surowiczo-śluzową:

1. gruczoły wargowe

2. gruczoły policzkowe

3. gruczoły trzonowe

4. gruczoły przednie języka

• produkujące ślinę typu śluzowego:

1. gruczoły językowe boczne i tylne

2. gruczoły migdałkowe

3. gruczoły podniebienne

Gruczoły żołądka:

1.Gruczoły wpustowe - to gruczoły cewkowe rozgałęzione; komórki gruczołów wpustowych wydzielają śluz.

2. Gruczoły właściwe - zlokalizowane w okolicy dna żołądka, ale także porozrzucane są w całej błonie śluzowej żołądka. Ściana gruczołów właściwych utworzona jest z następujących komórek:

a) komórki główne 

b) komórki okładzinowe 

c) komórki chromosrebrochłonne

d) komórki śluzowe 

3. Gruczoły odźwiernikowe - leżą w okolicy odźwiernikowej żołądka; cewki są krótkie i pozaginane. Komórki tej części:

- komórki G

- komórki śluzowe 

- komórki okładzinowe 

7. Naczynia włosowate - budowa i rodzaje

Wyróżnia się następujące typy naczyń włosowatych:

1. kapilary mięśniowe

2. kapilary trzewne

3. kapilary zatokowe

4. kapilary tętnicze

Wyróżnia się następujące rodzaje sieci naczyń włosowatych:

1. tętniczo-żylne - zaczynające się na końcach tętnic i kończące żyłami. Są najczęściej spotykane w organizmie;

2. żylno-żylne - łączące dwie żyły. Występują w wątrobie, tworzą układ wrotny;

3. tętniczo-tętniczne - łączące dwie tętnice. Występują w ciałkach nerkowych.

Grupa D

1. Klatka piersiowa

Klatka piersiowa ma za zadanie chronić serce i płuca, oraz bierze udział w ruchach oddechowych. Budowa klatki piersiowej:

• mostek

• 12 par żeber

- 7 żeber prawdziwych (połączone z mostkiem chrząstkami, z tyłu z kręgosłupem)

- 3 pary żeber rzekomych (połączone z mostkiem za pomocą chrząstek żeber położonych wyżej)

- 2 pary żeber wolnych (połączonych tylko z tyłu z kręgosłupem)

• 12 kręgów piersiowych

2. Trzustka

Powtarza się (patrz Grupa B, zadanie 1)

3. Tchawica i oskrzela

Tchawica - narząd układu oddechowego, sprężysta cewa, stanowiąca przedłużenie krtani i zapewniająca dopływ powietrza do płuc. Długość tchawicy wynosi 10,5-12 cm, jej średnica zaś jest znacznie mniejsza (10-12 mm)

Oskrzela, drzewo oskrzelowe to część układu oddechowego, położona pomiędzy tchawicą a oskrzelikami.

Jest to zespół rozgałęziających się rurek, o średnicy większej niż 1 mm, doprowadzających i odprowadzających powietrze do/z płuc. Ściana oskrzeli wysłana jest błoną śluzową z  umożliwiającym czynne przemieszczanie się śluzu do większych (oskrzeli/tchawicy). Umięśnienie składa się z mięśni gładkich, skurcz tych mięśni to jeden z mechanizmów prowadzących do ataku astmy oskrzelowej.

4. Cewka moczowa różnice u płci

Można skorzystać z odpowiedzi w Grupie A, zadanie 4.

5. Droga płodu

----------------------------------------- FATAL ERROR -----------------------------------------

6. Rdzeń kręgowy - budowa

Rdzeń kręgowy - część ośrodkowego układu nerwowego, przewodząca bodźce pomiędzy mózgowiem a układem obwodowym. U człowieka ma kształt grubego sznura, nieco spłaszczonego. Umieszczony jest w biegnącym w kręgosłupie kanale kręgowym. U góry w otworze wielkim rdzeń kręgowy łączy się z rdzeniem przedłużonym. Od rdzenia odchodzą parzyste nerwy rdzeniowe, wychodzące przez odpowiednie otwory międzykręgowe

7. Jelito grube - budowa, opisać odcinki

Jelito grube składa się z ponad metrowej okrężnicy, okalającej jelito cienkie, esicy wygiętej w kształcie litery S oraz odbytnicy. W jelicie grubym, dzięki pomocy symbiotycznych bakterii, z niestrawionych resztek pokarmu jest tworzony kał usuwany przez otwór odbytowy.

Bakterie jelitowe, nazywane też florą jelitową wytwarzają m.in. witaminy z grupy B i witaminę K, które organizm człowieka wykorzystuje. Wynika stąd, że flora jelitowa jest dla człowieka niezwykle przydatna. Dlatego podczas kuracji antybiotykami, które zabijają zarówno bakterie chorobotwórcze, jak i pożyteczne, należy odtworzyć swą florę jelitową, np. pijąc dużo jogurtu lub połykając specjalne tabletki zawierające bakterie.

Funkcje jelita grubego:

1. Tworzenie i wydalanie kału,

2. Wchłanianie glukozy, witamin, wody, elektrolitów i aminokwasów wytwarzanych przez bakterie jelitowe,

3. Flora jelitowa pełni rolę regulatora systemu nerwowego i wspomaga system immunologiczny, gdyż zwalcza bakterie gnilne i chorobotwórcze

Odcinki:

1. okrężnica wstępująca

2. uwypuklenia okrężnicy

3. fałdy półksiężycowate

4. jelito cienkie, końcowy odcinek jelita krętego

5. zastawka krętnico - kątnicza, warga górna i dolna

6. jelito ślepe kręte

7. wyrostek robaczkowy

8. ujście wyrostka robaczkowego

9. przyczepek sieciowy

10. taśma wolna okrężnicy

Grupa E

1. Opisz dwie zatoki

Zatoki - są to wpuklenia błony śluzowej wrośnięte od jamy nosowej w otaczające kości, od których przyjmują swoje nazwy. Rola głownie oddechowa (nawilżanie i ogrzewanie wdychanego powietrza oraz wyrównanie różnicy ciśnień podczas oddychania lub podczas gwałtownego wzrostu jego wartości).

2. Warstwy serca i grubość ścian

Ściana serca ma budowę trójwarstwową.

• Wewnętrzna warstwa to wsierdzie,

Wsierdzie składa się z:

• śródbłonka,

• blaszki właściwej ,

• tkanki podwsierdziowej.

• środkowa - śródsierdzie,

Śródsierdzie zawiera trzy składniki:

• szkielet serca,

Szkielet serca jest zbudowany z:czterech pierścieni włóknistych, dwóch trójkątów włóknistych.

• mięsień sercowy,

Mięśniówka przedsionków składa się z włókien powierzchownych i głębokich, a mięśniówka komór z zewnętrznej warstwy skośnej, środkowej warstwy okrężnej i wewnętrznej warstwy podłużnej.

• układ przewodzący

Układ przewodzący to: węzeł zatokowo-przedsionkowy, węzeł przedsionkowo-komorowy, odnoga wspólna, lewa i prawa odnoga, rozgałęzienia końcowe.

• zewnętrzna - nasierdzie.

Nasierdzie stanowi:

• blaszkę trzewną osierdzia surowiczego.

3. Język i jego brodawki

Język jest to fałd mięśniówki pokryty błona śluzową, dzieli się na:

> trzon > grzbiet > koniec języka

na grzbiecie języka występują 4 rodzaje brodawek zbudowanej z tkanki łącznej:

1. brodawki nitkowate:

są one najmniejsze i najliczniejsze pokrywają przednią część języka

2. brodawki liściaste:

zlokalizowane po bokach języka, o kształcie pionowych fałdów błony śluzowej, dość liczne

3. brodawki grzybowate:

pokrywają koniuszek języka, są większe od nitkowatych

4. brodawki okolone

największe z brodawek, łatwo je zidentyfikować, znajdują się na tylniej części języka układają się w charakterystyczny kształt litery V

Funkcja brodawek

mechaniczna, biorą udział w rozcieraniu pokarmu

zmysłowa umożliwiają określenie smaku - funkcja ta jest możliwa dzięki obecności KUBKÓW SMAKOWYCH występujących we wszystkich rodzajach brodawek z wyłączeniem nitkowatych.

4. Nerka

(patrz Grupa B, zadanie 6)

5. Rodzaje układu nerwowego

6. Cewka moczowa męska

Cewka moczowa męska- długi przewód wyprowadzający mocz, którego początkiem jest ujście wewnętrzne w dnie pęcherza moczowego, natomiast końcem jest ujście zewnętrzne na żołędzi prącia. Długość męskiej cewki moczowej wynosi około 20 cm. Dzielimy ją na części: sterczową błoniastą i gąbczastą.

7. Szyszynka

Szyszynka, twór położony z tyłu III komory międzymózgowia, o długości 8-12 mm, zbudowany z pineocytów i tkanki glejowej(od ok. 7 roku życia ilość jej wzrasta kosztem coraz mniejszej ilości pineocytów).

Szyszynka należy do gruczołów wewnątrzwydzielniczych, wydziela substancje hormonalne: melatoninę, noradrenalinę, serotoninę oraz hormony hamujące wydzielanie gonadotropin odpowiedzialnych zadojrzewanie płciowe.

---