0000006231 000019

rżeniu się w sytuacji nasuwało się ogromnie dużo trudności, uniemożliwiających prawie przeprowadzenie powziętego planu.

Po pierwsze ludność chińska nie znała i nie używała wcale nafty; po drugie’ odznaczała się niezwykłą oszczędnością, co spowodowane jest ogólnie panującą biedą, po trzecie duchowieństwo chińskie sprzeciwia się. używaniu nafty i uważa to za przestępstwo. Oprócz tego należało się spodziewać jeszcze loporu ze strony tubylczych handlarzy, żyjących ze sprzedaży oleju roślinnego. Rockefeller roztrząsał te wątpliwości ze swoim przyjacielem Flagi erem. Flagler był człowiekiem bezpośrednim i odważnym. Miewał nieraz bardzo dobre pomysły i wierzył w wielką przyszłość trustu. Znał Rockefellera jeszcze z czasów istnienia firmy' „Clark i Rockefeller". Lubili się bardzo. 0 jednej porze przychodzili do kantoru, o jednej godzinie kończyli. Mieszkali w jednym domu, tak że po skończonej pracy, zwykłe wracali tą samą drogą, prowadząc ze sobą różne, fachowe dyskusje.

k

Na jednym z takich spacerów, jak opowiada Rockefeller odbyło się właśnie rozstrzygnięcie sprawy chińskiej. Obaj panowie mocno byli zakłopotani. Rockefeller nie widział żadnego wyjścia z sytuacji, 36

ale Flagler zawsze pełen wiary wpadł'na dobry pomysł. Żeby rozpowszechnić lampę naftową w Chinach wśród biednej ludności, postanowił zrobić pewną ilość lampek naftowych i rozprzedać je po cenie kosztu wśród ludności chińskiej. Cena za lampkę wynosić miała l¹/^ centa. Rockefeller początkowo bardzo sceptycznie zapatrywał się na ten projekt, ale po chwili udzielił mu się szczery zapał przyjaciela, Pomysł zafrapował go i wydał mu się nawet fascynujący. Podczas rozmowy tej panowie ak byli zaaferowani, że nie zauważyli nawet, kiedy znaleźli się za miastem, w czystem polu i kiedy ogarnął ich przedwieczorny, gęstniejąćy mrok.

PODBÓJ ŚWIATA.

Trust Rockefellera zatrudniał już 60,000 ludzi. Dyrektorowie jego siedzieli teraz w kantorze z dumą senatorów, rozprawiając i snując plany przyszłych zwycięstw.

Przedsiębiorstwo odnosiło rzeczywiście codzień większe triumfy. Zawdzięczało to wspaniałej organizacji. Reklama lampy naftowej obiegła już całą kulę ziemską i znana była w 5-ciu częściach świata. Specjalne wozy rozjeżdżały przez ulice miast i uliczki wsi, by dostarczyć

37