01id 12

Zróżnicowanie i nierówności społeczne

Domański

Struktura społeczna- najogólniejsze pojęcie

Zróżnicowanie, nierówność, uwarstwienie, struktura klasowa- pojęcia o węższym zakresie Zróżnicowanie, nierówność- pojęcia stałe, trwałe

a) Zróżnicowanie- negacja identyczności, jako proces jest to wy łanianie podziałów i ról

1.    Jest to zbiór wszystkich możliwych podziałów; kreuje strukturalne ramy dła identyfikacji tożsamości narodowej czy duchowej

2.    Role-set (Merton)- wielkość ról. Zjawisko polegające na tym, że ludzie mogą okazywać swoje różne oblicza, a ich konfiguracje w większości społeczeństw są podobne, choć w różnych krajach różne role są silniej bądź słabiej eksponowane (np. związane z tradycją historyczną i wpływem kultury)

3.    Podział pracy- opierają się na nim wszystkie instytucje społeczne, takie jak chociażby kościół czy rodzina, jak i również zasadniczym jej elementem jest podział zawodowy.

b) Nierówności społeczne- zawierają się w zróżnicowaniu

Oznaczają, że jeden ma więcej czegoś od drugiego- występuje między nimi nierówność.

Np. dochodów, prestiżu, władzy, stylu życia, uczestniczeniu w życiu kulturowym.

Modele nierówności (wraz z przypisywanymi do każdej koncepcjami sprawiedliwości społecznej):

1.    Równość wobec prawa- warunek normalnego funkcjonowania demokracji

2.    Równość szans- likwidacja barier ograniczających możliwość bogacenia się i awansu

3.    Równość warunków- teoria socjalistów ( głównie marksistów). Każda jednostka powinna jednakowo uczestniczyć w podziale dóbr, niezależnie od zasług, talentów itd.

Nierówności w aspekcie moralnym

Pytanie czy:

Złagodzenie nierówności warunków (Marksiści), czy zadowolić się realizacją równości szans (liberałowie), czy godzenie się z nierównościami, jako żc są konsekwencją w^folnego wyboru (skrajni liberałowie), czy hierarchia jako wartość jest potrzebna, by kultura i cywilizacja się rozwijały (konserwatyści w starym stylu).

Hamilton, Hirszowicz

Aspekty nierówności:

a)    zróżnicowanie-jednostki różnią się od siebie cechami osobowości, zachowaniami, doświadczeniami, wyglądem, osobowością, wiekiem, płcią itd... ale tylko niektóre z nich tworzą podstawy nierówności.

b)    uporządkowanie-jednostki mogą być umiejscowione względem siebie na różnego typu skalach z punktu widzenia jednej lub wielu cech; pewne jednostki mają daną cechę większą niż inni

c)    rangowanie łub ocena- ocena jakiegoś zróżnicowania może być podstawą jakiegoś uporządkowania ludzi w kategoriach lepszy-gorszy. Dwa(trzy?) rodzaje ocen- pod względem

1