024 fn

wania, czystości, ale w pewnych sytuacjach to naturalne znaczenie wody odsyła do innego znaczenia - do obmycia z win lub czystości w sensie duchowym. W takiej sytuacji woda staje się symbolem.

Symbole nie są czymś statycznym, zmieniają się z czasem, niejako żyją swoim żydem i z tego powodu sztuka odczytywania symboli (czyli tzw. hermeneutyka) jest bardzo subtelną umiejętnośdą. Zdaniem Paula Rioocura polega ona na .myśleniu symbolami”. Ci, którzy sądzą, że interpretowanie symboli jest główną metodą nauk humanistycznych, nazywają te nauki henneneutycznymi.

W naukach empirycznych tak rozumiane symbole nie występują. Oczywiście zmatematyzowane nauki empiryczne (np. fizyka) posługują się symbolami matematycznymi, ale - poza nazwą - symbole te nic mają nic wspólnego z symbolami w sensie nauk hermeneutycznych.

n.

STRUKTURA FIZYKI

3. Wstęp do filozofii fizyki

3.1. Dlaczego fizyka jest nauką interesującą?

Kilka racji (oprócz osobistych zainteresowań autora) skłania do tego, by studium filozofii nauki skoncentrować na fizyce.

Po pierwsze, fizyka jest nauką interesującą metodologicznie. Jest ona nauką realną, empiryczną, ale obficie korzysta z nauki formalnej, jaką jest matematyka. Metoda konstruowania matematycznych modeli badanej dziedziny rzeczywistości jest jednym z dwu głównych źródeł sukcesów fizyki. Drugim źródłem jest jej empiryczność. Obydwa te źródła są tak ściśle z sobą związane, że w istocie stanowią jedną matę-matyczno-empiryczną metodę.

Po drugie, fizyka jest nauką interesującą filozoficznie. Niektóre działy fizyki (zwane niekiedy fizyką podstawową lub fundamentalną: mechanika kwantowa, teorie pól kwantowych, teoria cząstek elementarnych) dotyczą najgłębszej struktury świata. Nie da się zrozumieć „wyższych warstw” tej struktury (włączając w nie fenomen żyda i psychiki) bez zrozumienia warstwy podstawowej. Próbę zrozumienia warstw wyższych wyłącznie przez zredukowanie ich do fizycznej warstwy podstawowej nazywa się fizykalizmem lub redukcjonizmem cpistemologicznym. Jeżeli w tej doktrynie nacisk znaczeniowy przeniesiemy z próby zrozumienia świata na stwierdzenie, że świat taki jest, to otrzymujemy fizykalizm (redukcjonizm) w jego wersji onto-logtczneji

-25-