0000035 (19)

Ćwiczenie 2i

Gra szkolna na całym boisku z zachowaniem przepisów.

Część końcowa 1 — Marsz, w marszu ćwiczenia oddechowe. 2 — Odpoczynek w pozycji leżącej na materacu.

Znaczenie aktywności fizycznej w profilaktyce i rehabilitacji chorób układu krążenia. Rekreacyjne możliwości uprawiania niektórych dyscyplin sportowych po zawale mięśnia sercowego

Należy choć w paru zdaniach powiedzieć, jaki wpływ może mieć systematyczna aktywność fizyczna na stan naszego zdrowia i samopoczucia oraz jakie sporty możemy kontynuować w przypadku, gdy jesteśmy już po zawale. Są to pytania, z którymi często się spotykamy w praktyce zawodowej.

Według ostatnich danych statystycznych choroby układu krążenia wysuwają się na jedno z pierwszych miejsc wśród przyczyn skracających długość naszego życia. Obserwowany stały wzrost tych chorób wydaje się być spowodowany podnoszeniem standardu życia i powszechnym zanikiem aktywności fizycznej.

Liczne badania przeprowadzone w wielu ośrodkach na całym świecie pozwalają przypuszczać, że systematyczne uprawianie ćwiczeń fizycznych mogłoby przeciwdziałać szkodliwym wpływom cywilizacyjnym, jeżeli nie bezpośrednio — poprzez działanie na układ krążenia, to pośrednio przez rozładowywanie napięć emocjonalnych, zapobieganie zaburzeniom przemiany materii i zwiększanie odporności przeciwzakaźnej organizmu. Pod wpływem systematycznie powtarzanych wysiłków fizycznych (treningu) zachodzi szereg korzystnych zmian w układzie krążenia.

Warto przytoczyć tu tabelkę' porównującą wpływ miażdżycy i submaksymalnej długotrwałej aktywności fizycznej na niektóre parametry układu sercowo-naczyniowego.

Jedną z najistotniejszych cech systematycznie prowadzonego treningu jest zwiększenie sprawności zaopatrywania w tlen. Organizm zwiększa swe możliwości pochłaniania tlenu. Zmiany, które zachodzą w układzie krążenia pod wpływem treningu, są głównym czynnikiem polepszającym wydolność fizyczną trenującego. Zauważono to już dość dawno, zaczęto wykorzystywać wysiłek fizyczny w profilaktyce i rehabilitacji chorób układu krążenia.

Tabela 2

Parametry układu sercowo-naczyniowego	Wpływ miażdżycy	Wpływ wysiłku fizycznego
Pojemność wyrzutowa serca	mniejsza	większa
Pojemność minutowa serca	mniejsza	większa
Wieńcowe krążenia oboczne serca	gorsie	lepsze
Ekg	obniżenie ST	niekiedy poprawa
Ciśnienie tętnicze skurczowe	wzrost	obniżenie
Ciśnienie tętnicze rozkurczowe	wzrost	•obniżenie
Tętno	małe zmiany lub	wolniejsze
Powrót tętna po wysiłku do stanu spoczynkowego	bez zmian wolniejszy	szybszy
Stężenie kwasu mlekowego we krwi po wysiłku	wzrost	obniżenie
Stężenie lipidów w surowicy krwi	wzrost	obniżenie
Pojemność oddechowa płuc	mniejsza	większa
Wykorzystanie tlenu z powietrza atmosferycznego	gorsze	lepsze

Przeprowadzone badania sugerują, że wysiłek fizyczny może odgrywać profilaktyczną rolę w licznych chorobach układu sercowo-naczyniowego, np. w chorobie wieńcowej, chorobie nad-

* Zamieszczona w pracy D. Brunnera i E. Jokla pl. ,,Physical acllvtly and aging". S. Karger Basel, New York 1970.

71